I
«Bouterse wapent zich
egen inval huurlingen
?LO predikt
ur ïenheid maar
onderlinge
itrijd is groot
Bioscoopbrand in Turijn
was gemakkelijk te voorkomen
MERIKAANSE „HOOFDWEG" IS OP STERVEN NA DOOD
HIN A SEN WIL MEER STEUN
Vogel tegen automatisch plaatsen van raketten
UITENLAND
CcicUcSouutnt
WOENSDAG 16 FEBRUARI 1983 PAGINA 11
CL
1
lo
:r- L.
'S: In Sovjet-Unie
ier miljoen
wangarbeiders
ASHINGTON Het aantal dwangarbei-
rs in de Sovjet-Unie bedraagt ongeveer
:r miljoen, van wie er ten minste 10.000
i politieke of godsdienstige redenen zijn
roordeeld. Dit staat in een maandag in
jshington gepubliceerde studie van het
lerikaanse ministerie van buitenlandse
ten. De dwangarbeiders verblijven in
jeveer 1.000 kampen die zich in de gehe-
Sovjet-Unie bevinden. Enkele kampen
jen langs het tracé van de in aanbouw
ide aardgaspijpleiding van Siberië naar
?st-Europa. De aldaar ingezette dwangar-
ders werken volgens het ministerie on
extreme weersomstandigheden zonder
•quate kleding en voedsel.
Luisteren op de bodem
van de Noordzee
OSLO In de buurt van de Noorse
olievelden in de Noordzee is luiste-
rapparatuur gevonden, die waar
schijnlijk door de Sovjet-Unie op de
zeebodem is gelegd voor spionage-
doeleinden. Dat heeft het Noorse mi
nisterie van defensie meegedeeld.
Afgelopen zaterdag is een luisterap
paraat opgevist met een lengte van 3
meter en een hoogte van 90 centime
ter. Het apparaat, dat kennelijk is
losgeslagen van de zeebodem, diende
om informatie te verzamelen over
het bootverkeer in de buurt van de
Noorse olieplatforms. Er zijn meer
van dergelijke spionage-apparaten
aangetroffen voor de Noorse kust.
Amnesty: folteringen
in Egypte
DEN HAAG Amnesty International be
schuldigt de Egyptische regering ervan de
mensenrechten te schenden. In een van
daag uitgegeven verklaring zegt de organi
satie dat veel van de honderden Egyptena-
ren die als tegenstanders van de regering
gevangen zitten, jarenlange vervolging
staat te wachten.
Ze worden telkens opnieuw in hechtenis
genomen en door een hele reeks van wet
ten wordt hen de vrije meningsuiting ont
nomen. Amnesty International heeft haar
bevindingen inzake de toestand van de
mensenrechten in Egypte vorig jaar juni al
aan de Egyptische regering doen toekomen.
Maar uit Kairo is nooit antwoord gekomen.
Italiaanse politie
houdt schoonmaak
onder de maffia
ROME De Italiaanse politie heeft
gisteren een grote schoonmaakopera-
tie gehouden onder de Siciliaanse
maffia en haar Napolitaanse tegen
hanger de Camorra.
Daarbij zijn in zes steden ongeveer 70
mensen gearresteerd. De arrestaties
volgden op een onderzoek dat meer
dan een jaar heeft geduurd. Bij de ac
tie in Turijn heeft de politie boven
dien een vrachtwagen vol wapens in
beslag genomen die klaarblijkelijk
door een maffia-„familie" aan de
Amerikaanse oostkust naar Italië was
gestuurd.
Milieu
vak op
Franse
scholen
PARIJS Kinderen
in Frankrijk krijgen
binnenkort de pro
blemen rond het mi
lieu als vak op
school. De Franse
minister van onder
wijs Alain Savary en
zijn collega van mi
lieuzaken Michel
Crepeau hebben daar
overeenstemming
over bereikt.
Russische delegatie is Londense
gemeente half miljoen schuldig
(Van onze correspondent Roger Simons)
LONDEN Ambtenaren van de Londense gemeente Camden
hebben gisteren op de Russische handelsdelegatie, die op hun
grondgebied gevestigd is, zes aanmaningen afgegeven over ach
terstallige gemeentebelasting, ten bedrage van meer dan een half
miljoen pond sterling.
De Russen zijn Camden dit bedrag verschuldigd voor de dertien
jaar, dat hun nieuwe handelsdelegatie zich daar bevindt. Zij zeg
gen echter dat hun handelsdelegatie, ondergebracht in een groot,
modern complex, diplomatieke onschendbaarheid geniet en dat
zij daarom geen belasting hoeven te betalen. Het Britse ministe
rie van buitenlandse zaken ontkent echter dat de Russische han
delsvertegenwoordigers diplomaten zijn. Zij zouden de achter
stallige belasting dus wèl moeten neertellen. De gemeente Cam
den heeft de Russen nu gedagvaard om op 11 maart voor een
rechtbank aan de rechter uit te leggen, waarom op hen geen
deurwaarders afgestuurd mogen worden.
u- NEDERLAND VOOR BEVRIJDINGSRAAD
>e- J/
ie-
^RAMARIBO Een
>tscheepse nationale
ïpagne moet de Suri-
ïse bevolking gemoti-
prd maken voor het op-
Ihten van honderden
tirhuurlingencomités
huurlingen van hun
inen afhouden om het
rinaamse bewind om-
te werpen. De Suri-
ïse legerleider Bou-
heeft deze bood-
ip gisteren in een kor-
televisierede uitgespro
ken. Daarbij deed hij op
nieuw een scherpe aanval
op Nederland, ,,dat zijn
masker heeft laten vallen
en zijn roofzuchtige klau
wen heeft getoond".
Ex-president van Suriname en
voorzitter van de Raad voor
Bevrijding van Suriname Chin-
A Sen, heeft gisteren in Am
sterdam laten weten dat Ne
derland meer diplomatieke en
financiële steun zou moeten
geven aan de bevrijdingsraad.
„We ontmoeten hier wel een
sympathiek klimaat, maar fei
telijke steun blijft uit", zo zei
hij. Chin A Sen gaat binnen
kort enkele landen in de regio
van Suriname bezoeken om
het diplomatieke offensief te
gen het regime Bouterse op te
voeren. Volgens hem zijn er
kleine verzetsgroepen met
name op het Surinaamse plat
teland die zich vooralsnog be
zighouden met het verspreiden
van pamfletten. De bevrij
dingsraad wil binnenkort zelf
een gedrukte boodschap in Su
riname verspreiden om de be
volking op de hoogte te bren
gen van zijn bedoelingen.
Een gedeserteerde onderoffi
cier uit Suriname die gisteren
op Schiphol is gearriveerd,
heeft verklaard dat in de
Memre Boekoe-kazerne nog
nauwelijks steun aan Bouterse
bestaat. Officieren zijn niet
meer aanwezig en uit angst
voor de bevolking, verschijnen
militairen alleen nog in burger
op straat. Bouterse zou zich op
het kampenement niet meer
laten zien en zijn intrek heb
ben genomen in het zwaar be
wapende Fort Zeelandia.
2ts mé
(Van onze speciale
erslaggever Rick Kersjes)
TIERS Terwijl in de
Ijciële toespraken de
heid werd gepredikt,
fft zich op de tweede
c van de bijeenkomst
de Palestijnse Natio-
Raad in Algiers de
afgetekend tussen
I pro-Syrische tak van
|PLO en voorstanders
de gematigde koers
i Jasser Arafat.
(fat verwijt de pro-Syrische
Ier van het Volksfront voor
^bevrijding van Palestina
XP), Georges Habasch, on-
druk van Syrië en Libië
^LO te splijten. De PFLP
i onderhandelingen over
forming van een onafhan-
jke Palestijnse staat in een
>ond met Jordanië af. Ha
th bekritiseert op zijn beurt
diplomatieke koers van.de
)-leider, die volgens hem
Ide verkeerde weg" is.
het belangrijkste deel
ude vergadering moet nog
pnen. Het wachten is op
ferklaring die de PLO-lei-
gaan afleggen, en waarin
Standpunt ten aanzien van
4 Amerikaanse vredesplan
de Palestijns-Jordaanse
jtouding wordt toegelicht.
)de Palestijnen in elk geval
ïenheid naar buiten toe
i bewaren, bleek wel uit
giincidentje dat gisteravond
plaats te vinden, nadat
de Syrische delegatieleider zijn
zegje had gedaan. In de sche
merachtige ruimte achter de
congreszaal kon met moeite
een vechtpartij tussen een Fa-
tah-lid en een vertegenwoor
diger van de geheel door Syrië
gecontroleerde Palestijnse Sai-
ka-groepering worden voorko
men.
Te veel genodigden
Het aantal genodigden voor
deze zitting van de PLO-raad
is zeer groot. Bij elkaar wonen
zo'n 5.000 mensen de vergade
ring bij en dat veel meer dan
men tevoren had verwacht.
De grote toeloop heeft tot de
nodige organisatorische pro
blemen geleid. De chef de cui
sine van het congrescentrum
had rekening gehouden met
300 officiële gasten. Toen zich
dinsdagmiddag zo'n 600 gasten
aandienden, waren de voedsel
reserves gauw uitgeput. Zij die
niet aan de beurt konden ko
men werden met bussen naar
een van de drie peperdure'ho
tels gebracht, die de Algerijnse
regering de PLO ter beschik
king heeft gesteld.
De Palestijnen hebben Algiers
als vergaderplaats uitgekozen,
om zó de onafhankelijkheid
ten opzichte van de overige
Arabische regeringen tot uit
drukking te brengen. De Alge
rijnse regering beschouwt het
als een grote eer als gastland
te mogen fungeren. Voor het
Franstalige regeringsblad El
Moedjehid (de Vrijheidsstrij
der) is deze gebeurtenis een
Leiders van de PLO. onder wie Jasser Arafat, luisteren naar de'
toespraken waarin vertegenwoordigers van „bevriende" landen
met de mond hun steun aan de PLO betuigen.
ideale aanleiding om parallel
len te trekken tussen de revo
lutie die de Algerijnen hebben
gevoerd tegen het Franse ko
lonialisme en de Palestijnse
strijd. Al dagenlang is de zit
ting van de Nationale Raad
voorpaginanieuws van El
Moedjehid en in een van de
commentaren werd zelfs be
weerd dat Algiers het „Mekka
van de revolutionairen" is. De
zitting van het Palestijnse par
lement in ballingschap wordt
benut om het nationale zelfbe
wustzijn van de Algerijnen
wat op te poetsen.
eventuele (Israëlische) verras
singsaanval. Vlak voor de
kust, enkele honderden meters
verwijderd van het congres
centrum, ligt een torpedoboot-
jager en aan de horizon is nog
een viertal oorlogsschepen te
zien.
Veiligheid
De Algerijnse autoriteiten ver
mijden elk risico, zodat de vei
ligheidsmaatregelen bijzonder
streng zijn. Het Palais de Con-
grès en de drie met Palestijnse
afgevaardigden, buitenlandse
delegaties en journalisten vol
gepropte hotels, zijn herme
tisch van de buitenwereld af
gesloten. Slechts met speciale
pasjes krijgt men toegang tot
de hotels, die op zo'n twintig
kilometer van het Palais de
Congrès zijn gelegen. In spe
ciale bussen en onder begelei
ding van politie op BMW's
worden de gasten in colonne
naar het zwaarbewaakte en
aan zee gelegen vergaderoord
vervoerd.
De Algerijnen hebben ook re
kening gehouden met een
Van den Broek
had geen
contact met PLO
ABOE DHABI Minister
Van den Broek van buiten
landse zaken heeft tijdens zijn
bezoek aan vijf Arabische lan
den geen contact gehad met
vertegenwoordigers van de
Palestijnse Bevrijdingsorgani
satie PLO. Op de laatste avond
van zijn verblijf in Aboe Dha
bi verklaarde hij dat hieruit
blijkt dat „de Arabische gast
heren de Nederlandse positie
juist hebben geschat en geëer
biedigd. In geen der gesprek
ken die ik heb gevoerd is druk
op mij uitgeoefend om contac
ten op regeringsniveau zo snel
mogelijk tot stand te laten ko
men". Voor zijn vertrek naar
Oman, Jordanië, Libanon,
Bahrein en de Verenigde Ara
bische Emiraten werd serieus
met de mogelijkheid van een
ontmoeting rekening gehou-
ln de kathedraal van Turijn staan veel kisten met slachtoffers van de brand.
FRAAIE VEILIGHEIDSREGELS, MAAR GEEN CONTROLE
(Van onze correspondent
Cees Manders)
ROME Over de precie
ze oorzaak van het ont
staan van de catastrofale
bioscoopbrand van zon
dagavond in Turijn, waar
bij 64 mensen omkwamen,
is nog niets met zekerheid
te zeggen. De deskundi
gen denken nog wel enige
weken nodig te hebben
voor dat alle vragen kun
nen worden beantwoord.
Vast staat echter wel dat
de brand er niet geweest
zou zijn wanneer de in
middels gearresteerde
bioscoopexploitant de vei
ligheidsregels die in Italië
gelden voor bioscopen,
theaters, dancings en
nachtclubs, niet aan zijn
laars zou hebben gelapt.
Het gebouw had weliswaar het
vereiste aantal nooduitgangen,
maar die zaten zo stevig op
slot dat ze niet met een enkele
handgreep te openen waren,
zoals de voorschriften luiden.
Honderden mensen danken
hun leven aan toevallige pas
santen die op het hulpgeroep
Raimondo Capella, de exploi
tant van de uitgebrande bio
scoop „Statuto" in Turijn.
afkwamen en een van de
nooduitgangen konden force
ren. Voor de balkonbezoekers
was geen redding mogelijk
omdat hun nooduitgang her
metisch op slot zat, en de trap
naar beneden door de vlam
men werd versperd. Een ande
re nalatigheid van de exploi
tant betrof het niet functione
ren van de noodverlichting,
die had moeten gaan branden
toen de netstroom wegviel.
Daardoor moesten de bezoe
kers in het stikke donker naar
de uitgang zien te komen.
Daarom kon het ook gebeuren
dat een twintigtal balkonbe
zoekers een toiletdeur voor
nooduitgang aanzagen. Vast
staat inmiddels dat alle slacht
offers zijn gevallen door het
inademen van giftige gassen
die vrijkwamen toen de vlam
men in de met plastic materi
aal beklede bioscoopstoelen
sloegen. De gaswalm nam
eerst bezit van het balkon, en
onder de bezoekers die zich
daar bevonden zijn dan ook de
meeste slachtoffers gevallen.
Ook op het toilet was aan het
dodelijk gas niet te ontkomen.
President Pertini mag zich
dan afvragen waarom Italië
geabonneerd is op dit soort
tragedies, maar ook hij weet
drommels goed dat veel is te
vermijden als „zijn" Italianen
zich maar zouden houden aan
de regels. Zo wordt het rook
verbod in praktisch elke bio
scoop overtreden. Ook zouden
de ambtenaren van de over
heid of de brandweer geregeld
en onaangekondigd de situatie
in dit soort afgesloten publieke
ruimtes moeten controleren,
maar in Italië gebeurt dat zel
den. „Gebrek aan mankracht",
zegt de brandweer, en de ge
meente vindt dat anderen ver
antwoordelijk zijn, zoals de po
litie in de regio, of de provin
cie.
Italië heeft genoeg wetten die
preventief ingrijpen mogelijk-
maken en zelfs verplicht stel
len, maar al deze fraaie regels
worden slecht toegepast. Na de
ramp met de antiekbeurs van
Todi vorig jaar, toen 37 men
sen op vrijwel dezelfde wijze
omkwamen als zondag in Tu
rijn, is het bij goede voorne
mens van de autoriteiten ge
bleven. De ramp van Turijn
heeft in het hele land grote in
druk gemaakt, ook in die zin
dat nu vele bioscoopeigenaars
de veiligheidsvoorzieningen in
hun bedrijven zijn gaan con
troleren. In enige Romeinse
bioscopen gingen zelfs bezoe
kers de nooduitgangen inspec
teren voordat ze plaatsnamen.
Er gaan stemmen op om in de
dagbladen naast de filmadver-
tenties ook de veiligheidsgraad
van de betreffende bioscoop te
vermelden. De Italiaanse bio
scoopbond waarschuwt echter
voor overdrijving. Italië heeft
zesduizend bioscoopzalen die
samen 3,4 miljoen voorstellin
gen per jaar geven. Toch is de
ramp van Turijn de allereerste
in de geschiedenis van de Ita
liaanse cinema.
BONN De kandidaat-premier van de Westduitse sociaal- zelfs als er in Genève een tussenakkoord wordt bereikt. Pre-
-democratische SPD, Hans-Jochen Vogel, heeft zich gisteren mier Lubbers heeft in een gesprek met buitenlandse corres-
uitgesproken tegen elke „automatische plaatsing" van de eer- pondenten gezegd dat Nederland niet zonder meer kernra-
ste Amerikaanse middellange-afstansraketten in Europa, ketten plaatst als de besprekingen in Genève mislukken
r.MO
onze correspondent
Mare de Koninck)
SHINGTON Over
paar weken is het
góed gedaan met de
?st nostalgische auto
van de Verenigde
Staten: de veelbezongen
Route 66. Dan zal bij het
kleine stadje Williams in
de zuidelijke staat Arizona'
een laatste stuk van 30 ki
lometer uit deze vermoei
de Amerikaanse oost-west
ader worden gesloten en
het verkeer over de
supersnelle 1-40 kunnen
voortzoeven. Zoals het
hoort, tegenwoordig
Route 66 is de Amerikaanse
UITENHEER
Via Appia. Ze is dan wel der
tig maal jonger dan haar Ita
liaanse tegenhanger, maar
daar staat tegenover dat ze bij
na zevenmaal langer is. Route
66 overbrugde zeventig jaar
lang en dat is voor Ameri
kanen al een eind in de rich
ting van de prehistorie
3.500 kilometer tussen Chicago
en het verre Los Angeles in
het westen.
Lang voor er Holiday Inns en
MacDonalds langs de door
gaande wegen in de VS verre
zen, slingerde Amerika's
hoofdstraat zich reeds door
steden in opbouw als St. Louis
en Oklahoma City, maar ook
door minuscule dorpen met
veelzeggende namen als Twee
Revolvers. De weg stak de
Missisippi over, rekte zich
door de moordende vlakten en
woestijnen van Texas en New
Mexico en beklom de Rocky
Mountains om tenslotte af te
dalen in de vruchtbare vallei
en van Californië. Saloons en
doorgangshotels flankeerden
Route 66 in afwisselende
dichtheid. En naarmate de
paarden en de huifkarren van
de cowboys en de goudzoekers
plaats maakten voor automo
bielen gingen de pompstations
het karakter van de eindeloze
weg naar het westen beheer
sen. „Phillips 66" was het ben-
zinemerk waarmee Phillips
Petroleum gedurende tiental
len jaren in alle verenigde sta
ten de dorst der motoren leste.
Route der
ontgoocheling
In John Steinbeck's Druiven
der Gramschap was Route 66
de rode draad van de ont
goocheling der werkloze boe
ren van de jaren dertig, op
zoek naar broodwinning. En
na Nat King Cole, de Andrews
Sisters en Chuck Berry, waren
vermoedelijk de Rolling Sto
nes de laatsten om de zegenin
gen en de ploertigheden van
dit uitgesleten reizigerspad uit
te zingen. Hoewel, de huidige
gesteldheid van Route 66 zou
voor geesten met gevoel voor
verval waarschijnlkijk nog in-
spirerender zijn. Onafzienbare
stukken liggen er dood en ver
laten bij. De nieuwe snelweg
ruist op een paar honderd me
ter tot enkele kilometers af
stand en op veel plekken vor
men de leegstaande hotels,
kapperszaken en souvenirss
hops, ware spooksteden. Wie
hardnekkig Route 66 wil blij
ven rijden, stoot voortdurend
op onderbrekingen in het weg
dek, waar slordig gekalkte pij
len toch weer naar de belen
dende eigentijdse highway
dwingen
Jack Cutberth, alias „Mister
66", de man die ooit een soort
Winkeliersvereniging oprichtte
voor de neringdoenden langs
de 2200 mijlen plaveisel tussen
Chicago en Los Angeles, heeft
er vergeefs voor gevochten de
splinternieuwe autobaan ten
minste nog de aanduiding I
(Interstate) 66 te geven. Maar
helaas was dat nummer al ver
geven aan een snelverbinding
tussen Virginia en Washington
DC, zodat hij met het onper
soonlijke geul 40 genoegen
moet nemen.
Door het sUdje Williams, dat
als laatste gedoemd is een fos
siel te worden van de Ameri
kaanse Romantische Strasse.
persen zich nu nog de limousi
nes en de vrachtwagens (die
met de pijpen de lucht in),
waarvan de chauffeurs hier
maar al te graag even uitsUp-
pen. Zij zijn zojuist door het
versteende woud. 190 miljoen
jaren oud. in Arizona getrok
ken. En ze hebben, alvorens
Californië te bereiken, nog de
zwarte bergen te goed. Ed's
Camp zullen ze daar op een
rotswand zien staan. Ed was
de enige die decennia lang in
dat barre barre landschap ben
zine te koop had Volkomen
berooide Los Angeles-gangers
konden dat kostelijke vocht in
natura betalen, zodat Ed's
Camp inmiddels als slecht
bezocht museum nog altijd
barst van de T-Ford-onderde
len, meubelen, kledingstukken
en keukengerei. Het spul was
nog niet zolang geleden de tol
voor een kans op geluk, dat
miljoenen Amerikanen in Ca
lifornië zochten. Misschien
hebben er méér die voorspoed
gevonden, via Route 66. dan er
ooit nog zullen doen dank zij
de gladde gans Amerikaanse
snelweg die thans het beloofde
land al te dichtbij brengt.