Prestigeslag nekt
N oordzee-visseri j
Hildegard von Bingen, dichtend en componerend Heilige
Alphen wil
avondwinkel
Deskundig onderzoek
naar wateroverlast
in Middengebied
KUNST
QeidócOoivumt
WOENSDAG 9 FEBRUARI 1983 PAQ-
Expositie
Provincie
huis
DEN HAAG
In het Pro
vinciehuis in
Den Haag is
tot en met 4
maart een
tentoonstel
ling ingericht
van tekenin
gen en olie
verven van
Marleen
Adriaan en
olieverven
van Adrian
Stahlecker.
Stamp-concerten
„Voor komend
jaar"
AMSTERDAM Onder
de titel „Voor een komend
jaar" worden vijf zoge
noemde Stamp-concerten
(muziektheaterprogram
ma) gegeven met composi
ties van Daan Manneke en
gedichten van Jacques Ha
melink. De concerten zijn
op 10 en 13 februari in
Amsterdam, 12 februari
Tiel, 26 februari Tilburg
en 27 maart in Utrecht. De
voordracht wordt ver
zorgd door Wim Arts en
de muziek door leden van
het Delta Ensemble.
Achtste
huwelijk
Taylor
LONDEN De actrice
Elizabeth Taylor gaat,
volgens de London Dai
ly Express, voor de
achtste keer trouwen.
Nu met de Mexicaanse
advocaat Victor Luna
die de actrice voorzag
van een verlovingsring,
afgezet met diamanten.
Taylor en Luna waren
onder meer samen tij
dens een reis door Is
rael, waarbij deze foto is
genomen.
Amsterdams
Volkstoneel
verdwijnt
AMSTERDAM De
Stichting Amsterdamse
Volkstoneel zal worden
opgeheven en in plaats
daarvan zal een nieuwe
stichting in het leven
worden geroepen, die
voor het seizoen '83/'84
subsidie zal aanvragen.
Dit is het resultaat van
besprekingen tussen be
stuur en medwerkers
van het Volkstoneel naar
aanleiding van een kort
geding, dat vorige maand
werd gehouden.
Bioscoopbezoek
17,5% minder
AMSTERDAM Het bioscoop
bezoek in Nederland is vorig jaar
met 17,5 procent teruggelopen
ten opzichte van 1981. In 1982
gingen ruim 22 miljoen mensen
naar de film tegen ruim 26,5 mil
joen in 1981. Dit blijkt uit het
jaaroverzicht van de Nederlandse
Bioscoopbond dat is gepubliceerd
in het januarinummer van het
maandblad Film van de bond.
Ook de bruto-opbrengsten van de
bioscopen liepen terug, en wel
met in totaal 11,2 procent. Vorig
jaar zetten de Nederlandse bio
scopen in totaal bijna 189 miljoen
gulden om, terwijl dat in 1981
nog bijna 213 miljoen was.
Natuurfilm van
Jan van den Ende
DEN HAAG De Haagse filmer
Jan van den Ende heeft een na
tuurfilm gemaakt over het Zuid
hollandse duingebied. De film met
de titel „Vier duindagen", brengt
de planten- en dierenwereld in de
vier jaargetijden in beeld met voor
elk seizoen de eigen sfeer en het
eigen kleurenpatroon. In de film
zijn uiterst zeldzame planten en
dieren te zien. Na de officiële pre
sentatie op 10 februari in het pro
vinciehuis te Den Haag zal de film
voor geïnteresseerden worden ver
toond van maandag 14 tot en met
vrijdag 18 februari, dagelijks om
12.45 uur in de statenzaal van het
provinciehuis.
Björn Borg
in ziekenhuis
TORONTO Björn Borg
heeft zich teruggetrokken van
het demonstratietoernooi in
Toronto. De Zweed, die bin
nenkort afscheid neemt van
de tennissport, heeft een infec
tie aan de pink van zijn lin
kerhand opgelopen. Hij heeft
zich in een ziekenhuis in Pro
vidence in de Amerikaanse
staat Rhode Island laten be
handelen. Hij wordt niet eer
der dan donderdag uit het hos
pitaal ontslagen. De Tsjecho-
slowaak Ivan Lendl moest
eveneens afzeggen in Toronto.
De winnaar van het Master-
stoernooi heeft last van een
schouderblessure.
Boksregels
strenger
in Japan
TOKIO Japanse profbok
sers zullen met ingang van 1
maart, wanneer zij knock out
zijn gegaan tenminste 45 da
gen moeten wachten, voordat
zij weer de ring in mogen. Het
is een van de maatregelen, die
de Japanse boksbond heeft ge
nomen om de boksers te be
schermen. Volgens de nieuwe
regels kan de bond een bokser
na een knock out tevens ver
plichten een hersenonderzoek
te ondergaan.
VALENCIA De slechte
prestaties van Valencia in de
Spaanse voetbalcompetitie
hebben voorzitter José Ramos
Costa de kop gekost. De indus
trieel Luis Suler, die onlangs
door de Baskische afschei
dingsbeweging ETA ontvoerd
is geweest, maakt kans hem op
te volgen.
LAUSANNE Het eerste ge
sprek tussen het Internatio
naal Olympisch Comité (IOC)
en de Internationale Voetbal
federatie (FIFA) over de toela
tingsbepalingen voor het
Olympisch voetbaltoernooi is
vastgesteld op 2 maart in Lau
sanne.
RIO DE JANEIRO Franz
Beckenbauer is benaderd door
Botafogo. De Westduitse inter
national (37) wees het aanbod
van de hand. „Ik ben te oud
om nog te voetballen. Ik ben
in Rio om carnaval te vieren.
Op de sterk groeiende kring
van belangstellenden in mid
deleeuwse muziek moet het de
indruk hebben gemaakt dat
Hildegard von Bingen, de 1227
heilig verklaarde abdis van
een Benedictijner nonnen
klooster, vorig jaar letterlijk
uit de hemel kwam vallen. Be
halve specialisten had vrijwel
niemand van haar gehoord en
nu waren er in eens twee Ne
derlandse boeken over het bij
zondere leven van deze nuch
tere zieneres en over haar
veelzijdig werk als geëmanci
peerd geleerde.
Studio Laren wijdde aan haar
een door Marijke Ferguson ge
maakt documentair, educatief
programma dat vager en zwe-
vender was dan veel van Hil-
degards eigen brieven, en op
het Festival voor Oude Muziek
in Utrecht gaf het ensemble
Sequentia uit Keulen een re
constructie van haar geestelijk
zangspel „Ordo virtutum", een
titel die begrepen moet wor
den als „spel van deugden"
maar door het aandeel van de
duivel zeker óók als spel van
krachten. Tijdens het Festival
was er al een plaat met een
keuze uit de door haar gedich
te en gecomponeerde geestelij
ke liederen, 77 in getal, en in
tussen is er nu ook een cassette
met twee platen waarop het
genoemde zangspel, in de
Keulse interpretatie en voor
zien van een gedegen docu
mentatie, beschikbaar geko
men.
Handboeken
Natuurlijk was Hildegard von
Bingen, die hier vorig jaar
plotseling zo zelfstandig en pu
bliekelijk optrad, in de hand
boeken voor mystiek en kerk
historie reeds heel lang te vin
den. Afgaande op de korte
lings als opvolger van Alfons
Asselbergs benoemde Nijmeeg
se hoogleraar Etty Mulder, die
over haar een klein maar hel
der en boeiend boek publiceer
de, was zij tot in de vorige
eeuw een nogal omstreden fi
guur. Er werd aan getwijfeld
of zij de op haar naam staande
wetenschappelijke werken wel
zelf had geschreven, of zij
theologisch voldoende ge
schoold kon zijn, de kerkva-
vers had begrepen en zelfs of
zij wel genoeg Latijn kende.
Rond 1960 konden Maria
Schrader en Adelgundus
Führkotter de resultaten van
hun langdurig en grondig we
tenschappelijk onderzoek pu
bliceren en bewijzen dat het
Hildegard zelf was die met een
ongekende precisie de visioe
nen publiceerde die zij van
haar prilste jeugd af had ge
had. Haar boek daarover dat
„Scivias" heet („Ken de We
gen") verleende haar het ge
zag dat zij nodig had om maat
schappelijk te functioneren en
te corresponderen met pausen
en kardinalen, meer wereldlij
ke hoogwaardigheidsbekleders
ook, die zij ongezouten haar
waarheden durfde zeggen. Zij
zelf schreef de op haar naam
staande boeken over natuur
kunde en medicijnen, zij zelf
was de arts die met een onge
kende vrijmoedigheid het sek
suele leven besprak en haar
geloof als schilderes, dichters
en componiste bevestigde.
Citaat
Bepalen wij ons verder tot
haar muziek, dan is een citaat
uit een van haar brieven op
zijn plaats. Toen zij bij haar in
1150 op de Rupertsberg bij
Bingen gestichte, zelfstandige
nonnenklooster een overlede
ne buiten de geldende regels
in gewijde aarde liet begraven,
legden de prelaten van Mainz
haar klooster als straf op dat
daar voorlopig niet mocht
worden gezongen.
Zangspel
Het zangspel „Ordo virtutum"
is thematisch verbonden met
Hildegards belangrijkste theo
logische werk „Scivias" en
brengt allegorische figuren ten
tonel die de menselijke ziel
verdedigen tegen duivelse ver
leidingen. Barbara Thornton
die het in 1969 uitgegeven spel
reconstrueerde, merkte op dat
zij rekening hield met de sym-
Hildegard von Bingen.
bolische betekenis die Hilde
gard aan muziekinstrumenten
toekende en dat zij mede daar
om die instrumenten in de al
legorische structuur van het
stuk solistisch of begeleidend
liet ODtreden.
De melodieën zijn anders dan
in de aparte geestelijke liede
ren. In het spel kenmerken zij
zich door grote intervallen en
opmerkelijke dynamische
sprongen, althans de melo
dieën in een bepaalde fiere
modus die kennelijk wil con
trasteren met de melodieën in
een veel minder beweeglijke
modus met veel kleinere inter
vallen.
JOHN KASANDER
Etty Mulder: Hildegard. Uit
gave: Ambo.
Louis Rebcke: Hildegard
von Bingen. Uitgave: Ankh-
Hermes (Vraagt critisch
voorbehoud).
Sequensen en hymnen van
Hildegard. „Een veertje op
Gods adem". Emma Kirkby
en het ensemble Gothic Voi
ces onder Christopher Page.
Hyperion A 66039 (digitaal).
„Ordo virtutum". Sequentia
Keulen, ensemble voor mu
ziek uit de middeleeuwen.
Deutsche Harmonia Mundi.
165-99 942/43. Cassette met
twee digitale platen en
tekstboek.
URK De Noordzee-visserij
dreigt in een spiraal terecht te
komen van blijven investeren,
niet vanwege economische
noodzaak maar vanwege pres-
tige-handhaving. Dat zei de
voorzitter van de Nederlandse
Vissersbond, K. Hoekstra tij
dens een symposium voor de
Urker Noordzeevissers, dat
gisteren in Urk werd gehou
den.
„Van diegenen die in 1981 een
nieuwe kotter in de vaart heb
ben gebracht zijn er reeds ver
schillende die een grote schop
tegen hun schip geven, omdat
de nieuwste kotters weer gro
ter en nog meer motorvermo
gen bezitten. Met deze schepen
kan men weer langer op zee
blijven en met nog hardere
wind vissen. Dit betekent een
verhoging van de visserij in
tensiviteit en daardoor capaci
teitsuitbreiding".
Volgens de heer Hoekstra
kunnen deze recente ontwik
kelingen tot gevolg hebben dat
een bepaalde groep vissers niet
meer mee kan komen in de
visserij en daardoor het bedrijf
zal moeten stil leggen. Dat is
ook in het nog niet zoverre
verleden gebeurd. De vissers,
die de investeringsgolf van
1968 tot 1971 niet konden vol
gen, werden de eerste slachtof
fers tijdens en na de oliecrisis,
omdat er „paniek oplossingen"
werden bedacht.
De heer Hoekstra wees in dat
verband op credietverschaf-
fers die in de jaren na de olie
crisis fors in de geldkraan heb
ben geknepen, waardoor ver
schillende bedrijven in finan
cieringsmoeilijkheden zijn ge
komen, hetgeen niet zelden
bedrijfsbeëindiging heeft opge
leverd.
vissers brachten in 1982 bijna
een half miljoen kilo tong
meer aan wal dan in 1981.
Maar de opbrengst was ruim
tien miljoen gulden minder
dan in 1981. Wat de schol be
treft werd er in 1982 ruim vier
miljoen kilo meer aangevoerd
door Urker vissersschepen dan
in 1981 en bedroeg de op
brengst bijna twaalf miljoen
gulden meer.
De heer Hoekstra hield de
aanwezige vissers voor dat uit
berekeningen is komen vast te
staan dat het beste rendement
wordt verkregen met 500 pk
kotters. De voorman van de
Nederlandse Vissersbond
vroeg zich af of het steeds
maar stijgen van het motor
vermogen van nieuwe kotters
een blijvende oplossing biedt.
Zo is bij de Urker vloot (zo'n
150 vissersschepen) de afgelo
pen drie jaar een stijging van
het motorvermogen van ge
middeld 75 pet. te zien ge
weest. Van 960 pk naar 1660
pk. Maar deze zware kotters
zijn er niet in geslaagd een ho
gere opbrengst te realiseren,
met name wat de tong betreft.
Volgens voorzitter Hoekstra
dient men zich op Urk dan
ook af te vragen of men wel
op de goede weg is.
ALPHEN AAN DEN RIJN
„Als het rijk decentralisatie
predikt dan moet het de vin
gers afblijven van gemeente
belangen". Op deze wijze ver
woordde PvdA-fractieleider
F.A.D. Gijbeis zijn ongenoegen
over de beslissing van het rijk
avondwinkels te beperken tot
Amsterdam en Rotterdam.
In Alphen loopt al sinds 1981
een verzoek van het benzine
station aan de Troubadourweg
om tot 22.00 uur zogenaamde
„branchevreemde" artikelen
te mogen verkopen. Dit zou
bijvoorbeeld koffie of suiker
kunnen zijn. De afdeling Alge
mene zaken stelt echter dat als
de gemeente een „verordening
op het openstellen van avond
winkels" zou maken deze door
het ministerie van economi
sche zaken goedgekeurd zou
worden. Dit, naar aanleiding
van eenzelfde verordening in
Haarlem in 1981. Overigens
heeft een vertegenwoordiger
op het ministerie bevestigd dat
Alphen geen toestemming zou
krijgen.
Volgens Gijbeis is dit ant
woord correct wat betreft het
juridische deel „maar laten we
het eens via een andere in
valshoek bekijken". In juni
1982 wordt door het ministerie
de zogenaamde deregulering
bepleit, dat wil zeggen het te
rugbrengen ten aanzien van
de door de gemeenten ver
plicht te hanteren regels. Dit
staat ook als zodanig in het re
geerakkoord. Daarnaast wil
het rijk zoveel mogelijk ver
antwoordelijkheden bij de ge
meenten leggen, decentralisa
tie, dus als het rijk toestem
ming onthoudt handelt zij te
gen haar eigen beleid in. „De
gemeente Alphen heeft geen
behoefte aan inmeniging van
het Rijk in deze; laat die de
taillist zijn nering 's avonds
aan de man brengen".
A. van Geest, D'66, stemde
evenals de CPN-man Bosman,
hier volledig mee eens. Vol
gens van Geest kan de ge
meente twe kanten uit. Of een
verordening maken en indien
het Rijk die afwijst in beroep
gaan met de daarbij behorende
argumenten zoals de vele in
woners van Alphen die in on
geregelde dienst op Schiphol
werkten, hetgeen ook de re
den was dat Amstelveen wel
toestemming voor avondver
koop kreeg, of de Vereniging
Nederlandse gemeenten in
schakelen zodat die de zaak bij
haar regulaire overleg met de
minister kan aankaarten.
Burgemeester Paats alsmede
de CDA en de VVD-fraktie
stemden voor het laatst voor
stel. Paats, „dat kost de minste
tijd". Gijbeis vond dit allemaal
te tam. „Alphen moet af van
de betutteling door de rijkso
verheid. Daarvoor is slechts
één methode dit rechtstreeks
zeggen tegen de ministeries
van binnenlandse- en econo
mische zaken. Dat geeft het
meeste effect. Wij moeten
avondverkoop goedkeuren en
bij een afwijzing door de mi
nister in beroep gaan". Alhoe
wel deze woorden VVD-frac-
tieleider D. van der Veen-
Meerstad als muziek in de
oren klonken bleef hij en de
overige partijen het toch liever
wat kalmer aan doen en werd
het voorstel van Van Geest, de
zaak via de Vereniging Neder
landse Gemeenten, te spelen
aangenomen.
Alkemadese bibliotheek boos
over aangekondigde bezuinigingen
ALKEMADE „Het zou te gek zijn als de gemeenteraad kiest
voor een sportcomplex ten koste van de nieuwe bibliotheek. Het
ziet er duidelijk naar uit dat we weer in het bos worden ge
stuurd met een veredelde uitleenpost". Rob Jansma, voorzitter
van het bibliothee;kbestuur, is niet te spreken over de college
voorstellen om te bezuinigen op de nieuwbouw van de biblio
theek. Afgelopen maandag maakten B en W bekend dat er be
zuinigd kan worden op de boekenuitleen. En wel door geen
aparte aanbouw aan dorpshuis Alkeburcht te bouwen, maar
door een bibliotheek binnen de muren van het gebouw te hou
den. Dit laatste plan kost zeven ton, het originele plan brengt
een uitgave van 1,2 miljoen gulden met zich mee. In de dure
versie krijgt de bibliotheek 21.000 boeken.
Het bibliotheekbestuur voert overigens al weer enige tijd een
handtekeningenactie in Alkemade om druk achter het gemeen
tebestuur te zetten voor een snelle realisering van de nieuw
bouw. In tien dagen tijd zijn er volgens Jansma ruim 1000 hand
tekeningen opgehaald.
piEMEENTE
J WARMOND
>3/
Voorbereidingsbesluit 3e herziening
bestemmingsplan „Noord-Oost"
De burgemeester van Warmond maakt ter voldoening
aan het bepaalde in artikel 22, lid 2, van de Wet op de
Ruimtelijke Ordening bekend, dat de gemeenteraad in
zijn vergadering van 27 januari 1983 heeft verklaard
dat een derde herziening van het bestemmingsplan
„Noord-Oost" wordt voorbereid voor een gebied in
de bocht van de Zijldijk, ten oosten van het Boterhuis-
eiland, zoals nader aangegeven op de bij zijn besluit
behorende tekening. Daarbij heeft de raad tevens be
paald dat het verboden is binnen bedoeld gebied zon
der of In afwijking van een schriftelijke aanlegvergun-
ning van burgemeester en wethouders de In zijn be
sluit omschreven werken, geen bouwwerken zijnde, of
werkzaamheden uit te voeren.
Het voorbereidingsbesluit en de bijbehorende teke
ning liggen voor een leder ter inzage op de afdeling
algemene zaken van de gemeentesecretarie.
Warmond, 9 februari 1983
De burgemeester voorn., G. H. M. Hendrlckx-Vlaar.
NOORDWIJK De water
overlast in het Middengebied-
Noord vormde gisteravond
weer een punt van bespreking
in de raadscommissie voor
openbare werken. Uit gege
vens, verzameld door de
raadsleden Bos en Wijnands,
was gebleken dat het euvel
zich in de meeste woningen
van de wijk voordeed. Zeker
zeventig procent van de hui
zen waren vochtig en in veer
tig procent van die gevallen
stond water onder de vloer.
Door de dienst van gemeente
werken was soms 18 a 20 ku
bieke meter water wegge
pompt, deelde wethouder Ad
miraal mee.
Vast staat dat de overlast niets
met de stand van het grond
water te maken heeft. Het is
regenwater, dat de woningen
binnendringt, waarschijnlijk
in combinatie met bouwvocht,
dat door de goede isolatie van
de huizen moeilijk te verdrij
ven valt. Verder is de rege
nachtige winter aan de water-
overlast debet. Ook in andere
gemeenten kampte men met
een overvloed aan vocht, deel
de wethouder Admiraal mee.
Overigens bleek hij van me
ning, dat bij het bouwrijp ma
ken van de grond dingen wa
ren gebeurd, die achteraf wel
licht fout zijn geweest. Morgen
zullen de wethouder en de di
recteur van gemeentewerken
een gesprek hebben met de ar
chitect. Zonodig zal ook het
advies worden gevraagd van
technische deskundigen.
De commissie gaf vervolgens
haar fiat aan een plan van B
en W om het dak van de
Northgo-sporthal onder han
den te nemen. Al jaren zijn
daar klachten over. Er is lek
kage en er dient op korte ter
mijn iets te gebeuren. Het is de
bedoeling dat gelijktijdig met
het herstel van het dak de iso
latie wordt meegenomen. Met
een en ander is een uitgave
van circa 100.000.- gemoeid.
Sporthal
Leiderdorp
Als reactie op een artip
L.C. van 12 januari31
kast in" verklaart i
kende, mede namens c
ren van de korfbalvq^.
Velocitas en de Leidi
Sportraad, dat hij zichi
distancieert van de
van dit artikel en beti)
ten zeerste dat deze
informatie de openl
heeft gehaald. Voor all
lijkheid het volgende:
Van eventuele touwt]
tussen Velocitas ener
de Leiderdorpse Sporti
derzijds over de plann
de realisering van de
in Leiderdorp is geen
Het oorspronkelijke bf-
van Velocitas is positPu
vangen door de Leid?1®
Sportraad en er is spri0'
een constructieve ge?*
wisseling tussen beidt
ren wat betreft o.a. s
en exploitatie van de t
stige sporthal. Het vei
dat initiatiefnemer
Koorn in de concre
van de bouwplannen li
stoken, wordt door d
van Velocitas bijzon
prijs gesteld. De genoe
rechtwijziging door dl
van Velocitas is volko;
de lucht gegrepen. Ee
tuigend bewijs hiervot
oprichting (in oktober
de Adviesgroep Bouw
hal, die als taak heeft,
leidraad de oorsprol 1
bouwplannen van Ll
Koorn, een rapport S£
stellen, waarin zowel
gedetailleerde bouwi-»
als andere zaken zoals
tatie-opzet, financiële t
beheer beschreven zuil
den. Eén en ander za/E
leiden dat, zowel de le<e
Velocitas als die van i o
derdorpse Sportraad
delijk totaalbeeld zulk
gen >n
Hiermede hoop ik vor
duidelijk te hebben g?t
dat de ontwikkeling les
plannen voor de bouw
sporthal in Leiderdoü jj
steeds in volle gang is.-ijr
K. van dee i
mede namens korfba|>ui
ging Velocitas en het i ni
van de Leiderdorpselen
Sportwereld
CANNES Na de or
race van internationaas<
wedstrijden in Cannes riel
Nederlander John Staikj
met zijn nieuwe beije 1
Guido van Alkemadein
ding in de 470 klasse, n. 1
