Franse collaborateurs
vrezen proces Barbie
10
Van den Broek op zakenreis
door het Midden- Oosten
Bush: NAVO is springlevend
Reagan: Israël vertraagt terugtrekking troepen uit Libanon
ROEMEENSE
STAATSGREEP
MISLUKT"
2><
HYPOTHEE
RENTE »e
JAAR VAL
BUITENLAND
£eictac(3oi*umt
DINSDAG 8 FEBRUARI 1983 PAG!
3CO
Dodelijk
slachtoffer
in gif-zaak
WUERZBERG In de Bondsre
publiek is gisteren in de universi
teitskliniek van Würzburg een 24-
jarige medische student om het le
ven gekomen als gevolg van thalli-
umvergiftiging. Hij was het eerste
dodelijke slachtoffer in een vergif
tigingszaak, als gevolg waarvan
nog tien mensen in het ziekenhuis
liggen. De vergiftiging is het werk
van een onbekende, die flessen
frisdrank en bier aanlengde met
het uiterst giftige zware metaal.
De flessen zette hij vervolgens,
Voor gebruik, op verschillende
plaatsen in de universiteit neer.
In gepeins
verzonken
De speciale af
gezant van de
i Amerikaanse re-
j gering voor het
I Midden-Oosten
sprak gisteren in
Rome met de
Italiaanse minis
ter van buiten
landse zaken
Emllio Colombo
(links). Toen de
heren aan tafel
gingen voor
overleg, schoot
een Amerikaan
se fotograaf dit
plaatje.
Geruchten over
coup in Marokko
MADRID De geruchten dat in Marokko
een samenzwering tegen koning Hassan is
ontdekt blijven hardnekkig de ronde doen.
De correspondent in Algerije van het ge
zaghebbende Spaanse blad El Pais schreef
gisteren dat de „sterke man" van Marokko
en vertrouweling van koning Héssan, gene
raal Achmed Dlimi, een belangrijk aandeel
in deze samenzwering had. De generaal
kwam volgens de officiële lezing op 25 ja
nuari bij een verkeersongeluk om het le
ven. Maar volgens de geruchten hebben
zich bij het ongeluk, waarbij de auto van
Dlimi in botsing kwam met een vrachtauto,
explosies voorgedaan. Voor en na de dood
van Dlimi zouden verscheidene officieren
gearresteerd zijn.
Walesa wil niet
naar rechter
WARSCHAU Lech Walesa wei
gert gevolg te geven aan een op
roep zich morgen te melden bij het
militaire parket in Warschau. Wa
lesa acht de oproep niet geldig,
omdat er geen handtekening on
der staat en omdat niet duidelijk
wordt gemaakt waarom hij zich in
Warschau moet melden. Volgens
de oproep „moet hij getuigen in
een zaak die samenhangt met zijn
functies". Men gelooft dat Walesa
een verklaring moet afleggen in
de rechtszaak die in Warschau
loopt tegen een groep activisten
van „zijn" vakverbond die illegale
radio-uitzendingen hebben ver
zorgd.
Einde
waterstaking
nog niet in zicht
LONDEN Het Engelse wa
terleidingbedrijf heeft gisteren
om arbitrage gevraagd, om een
oplossing te vinden voor het
loonconflict dat heeft geleid tot
de nu al twee weken durende
staking. Maar de vakbondslei
ders willen niets van arbitrage
weten en hebben gedreigd het
conflict uit te breiden. Door de
staking zitten 26.500 huishou
dens in Engeland, Wales en
Noord-Ierland zonder stromend
water en moeten meer dan ze
ven miljoen mensen hun water
dagelijks koken.
Geen nieuw 1V'*?S
onderzoek Japaier e
kannibaal testerin
PARIJS Een Franse reH- ma
heeft gisteren bepaald dat'f^.en.°
niet nodig is de Japanse stu'0"6 111
Issei Sagawa aan een nieuw
chisch onderzoek te onder >nvestl
pen. Sagawa doodde in juni* zes F
in Parijs de Nederlandse R* drie 1
Hartevelt en at vervolgens c de vei
van zijn slachtoffer op. De i bij de
ter stemde in met het rapP Y?n
van drie psychiaters, volgen^)- De
Sagawa op het moment varP* Y®
daad krankzinnig was. De pgtL,1?€
lie Hartevelt had verledeni stijgin
om een nieuw onderzoek va>r een
Japanner gevraagd. ireven
irkt va
Nog talrijke
oud-nazi's op
vrije voeten
PARIJS Klaus Barbie be
vindt zich nu in handen van
de Franse justitie, maar in
Zuid-Amerika en andere de
len van de wereld leven nog
talrijke belangrijke oud-na
zi's, die bij het eind van de
Tweede Wereldoorlog hun
Derde Rijk zijn ontvlucht om
de straf voor hun misdaden
te ontlopen. Na de oorlog zijn
zo'n veertigduizend oud-na
zi's naar Zuid- en Midden-A-
merika uitgeweken. Het me
rendeel woont in Chili, Ar
gentinië, Brazilië, Paraguay
en Bolivia. Zij zijn vaak on
dergedoken in de vergetel
heid van reeds lang bestaan
de kolonies van Duitse immi
granten. Sommigen blijven
echter de aandacht trekken.
Zo onthulde Simon Wiesent-
hal, directeur van het Joods
documentatiecentrum in We
nen, onlangs dat Josef Men-
gele, een van de ergste nog
levende nazi-midsadigers, in
Paraguay zit, dicht bij de
grens met Bolivia. Mengele,
chef-arts van het Duitse ver
nietigingskamp Auschwitz,
wordt gezocht voor moord op
minstens 400.000 Joden, on
der wie 150.000 kinderen, op
wie hij medische experimen
ten uitvoerde. Mengele ge
niet volledige bescherming
van Paraguay. Weliswaar
werd hem in 1980 zijn Para-
guyaanse nationaliteit afge
nomen, maar de regering in
Asuncion zegt niet te wetën
waar Mengele zich momen
teel ophoudt. Een andere na
zi-oorlogsmisdadiger, ex-ge-
neraal van de SS Walter
Rauff, verblijft in de Chi
leense hoofdstad Santiago.
Rauff was verantwoordelijk
voor de „ambulante gaska
mers", waarmee de nazi's on
geveer honderdduizend Pool
se, Joegoslavische en Oek-
rainse Joden om het leven
brachten. In Chili is Rauff
een belangrijk man gewor
den. Hij is sinds 1974 hoofd
van de inlichtingendienst.
Maar de nazi-oorlogsmisdadi
gers zitten niet alleen in La-
tijns-Amerika. De advocaat
Serge Klarsfeld ontdekte vo
rig jaar juni dat de Oostenrij
ker Alois Brunner, een van
de medewerkers van Adolf
Eichmann, in de Syrische
hoofdstad Damascus woont.
Brunner wordt beschuldigd
van het vermoorden van
46.000 Griekse joden en de
deportatie naar vernieti
gingskampen van 24.000
Franse joden. Hij werd in
1954 in Frankrijk bij verstek
ter dood veroordeeld.
(Van onze .correspondent Jan
Drummen)
PARIJS Nu in Frank
rijk het eerste rumoer
over de plotselinge komst
van oorlogsmisdadiger
Barbie is verstomd, be
gint men zich af te vra
gen waar het proces te
gen Barbie uiteindelijk op
zal uitdraaien: een proces
tegen een van de be
ruchtste oorlogsmisdadi
gers; een nieuw proces te
gen het nazisme of het
proces van de Franse col
laborateurs. Een van de
nimmer opgehelderde
elementen uit de Franse
oorlogsgeschiedenis is na
melijk wie de verzetsheld
Moulin aan Barbie verra
den heeft.
Volgens mensen uit het verzet
zijn veel inwoners in de om
geving van Lyon die in de
oorlog met de Duitsers heb
ben gecollaboreerd nooit be
recht, omdat hun identiteit
niet bekend was. Zij hebben
heel wat van Barbie te vre
zen, omdat hij hun, veertig
jaar na de oorlog, zou kunnen
ontmaskeren. Vrijwel zeker
zal Barbie kunnen vertellen
wie op 21 juni 1943 Jean Mou
lin aan de bezetters verraden
heeft.
Een zekere Rene Hardy, de
enige man die toen aan de
Duitsers wist te ontsnappen,
heeft na de oorlog terecht ge
staan omdat men dacht dat hij
de verrader van Moulin was.
Maar hij werd bij gebrek aan
bewijs van rechtsvervolging
ontslagen. Desondanks is hij
volgens velen de schuldige.
De nu 70-jarige Hardy is ove
rigens sedert augustus vorig
jaar spoorloos uit zijn kleine
huisje aan de Normandische
Kanaalkust verdwenen. Nie
mand heeft hem daarna meer
gezien.
In het proces lijkt een belang
rijke rol weggelegd voor de
80-jarige Zwitser Gottlieb
Fuchs, die zegt er getuige van
te zijn geweest hoe Barbie
Jean Moulin heeft gemarteld
en gedood. Fuchs, die heeft
toegezegd dat hij zal getuigen,
in TTITr
Renèe Marguerite Moulin, de weduwe van de Franse verzets
held, met het haar boek „Ik was de vrouw van Jean Moulin".
Jean Moulin voor de oorlog, toen hij een hooggeplaatste amb
tenaar was. In 1964 zijn zijn stoffelijke resten bijgezet in het
Pantheon in Parijs, de gewijde rustplaats van de helden van
Frankrijk.
werkte in '43 als tolk voor
Barbie. Daardoor was hij in
staat het Franse verzet te hel
pen en 5.000 Fransen te red
den, die door de Duitsers wer
den gezocht. Hij werd verra
den en in een een kamp opge
sloten, waar hij tot het eind
van de oorlog verbleef. Toen
hij hoorde dat Barbie door Bo
livia was uitgewezen was hij
diep onder de indruk. Hij sta
melde: „dat is goed, dat is heel
goed". Fuchs verklaarde de
marteling en het doden van
de Franse verzetsleider Jean
Moulin te hebben bijgewoond.
Cel van Moulin
Barbie zal in de loop van deze
week naar een andere gevan
genis in Lyon worden overge
bracht. De Franse minister
van justitie had er eerst op
aangedrongen, dat Barbie in
de Montluc-gevangenis zou
blijven, omdat hij daar veertig
jaar geleden honderden joden
en verzetsstrijders heeft mis
handeld en ter dood gebracht.
Men had hem willen opslui
ten in de cel, waarin in 1943
Jean Moulin werd opgesloten.
Maar er was zaterdag nie
mand die precies kon vertel
len welke cel dat was. Barbie
zal nu worden overgebracht
naar de St. Paul- .of de St. Jo
seph-gevangenis, waar hij ook
medisch kan worden behan
deld. Ook veiligheidsredenen
spelen een rol. Rond de Mont
luc-gevangenis zijn in de loop
der jaren hoge flats gebouwd,
van waaruit men de binnen
plaats van de gevangenis en
sommige gevangenen in hun
cellen kan zien. Iemand die
Barbie om de een of andere
reden uit de weg zou willen
ruimen, zou dit vanuit een
van deze flats kunnen doen.
Misdaden tegen de
mensheid
Barbie is zaterdag in staat van
beschuldiging gesteld wegens
misdaden tegen de mensheid.
Volgens het tribunaal van
Neurenberg, dat na de oorlog
de nazi-leiders berecht heeft,
zijn dat „misdaden die op po
litieke, raciale of godsdiensti
ge gronden tegen burgers zijn
gepleegd". Deze misdaden
kunnen niet verjaren. Tot
deze categorie behoort onder
meer de deportatie van 41
joodse kinderen in april 1944,
waarvan Barbie wordt be
schuldigd. Namens de ouders
van vijf van deze kinderen is
inmiddels een aanklacht te
gen Barbie ingediend bij een
rechter in Lyon. Naar ver
wachting zal het onderzoek
vele maanden in beslag ne
men en het proces niet eerder
dan volgend voorjaar worden
gehouden.
Het is niet geheel onmogelijk
dat in het proces ook het ver
blijf van Barbie in Nederland,
en dan met name zijn rol bij
de deportatie van enkele hon
derden joden, aan de orde
komt. Het Franse echtpaar
Klarsfeld, dat zich sedert ja
ren bezighoudt met de opspo
ring van nazi-oorlogsmisdadi-
1 gers en ook Barbie in 1971 in
Zuid-Amerika heeft geïdenti
ficeerd, verklaarde desge
vraagd niet over bijzonderhe
den te beschikken omtrent
Barbie's activiteiten in Neder
land, maar zou het op prijs
stellen als daarover ophelde
ring verschaft zou kunnen
worden.
Nog heel veel Barbies
De meeste Fransen zijn vol
daan over het feit, dat Barbie
in Frankrijk berecht zal wor
den. In de media wordt er aan
herinnerd dat Barbie nooit
berouw heeft getoond over
zijn misdaden. Hij heeft zijn
activiteiten als hoofd van de
Gestapo in Lyon nimmer te
gengesproken; alleen ontkent
hij verzetsleider Jean Moulin
te hebben doodgemarteld.
Van verschillende kanten zijn
de Fransen wel tot kalmte ge
maand. De vroegere voorzit
ster van het Europees Parle
ment Simone Veil, die zelf in
Auschwitz heeft gezeten,
toonde zich bezorgd over de
emoties die de terugkeer van
Barbie in haar land heeft los
gemaakt. Ze meent dat niet
zozeer Barbie als wel de nazi-
-ideologie terecht moet staan.
Nazi-speurder Simon Wie-
senthal verklaarde dat in het
geval van Barbie „het proces
veel belangrijker is dan het
vonnis". De Franse bevol
king, waarvan de helft na de
oorlog is geboren, zal een les
krijgen in de „ongelooflijke
misdaden" van het nazi-be
wind, aldus Wiesenthal. An
deren wijzen er weer op dat
het proces vooral symbolische
waarde heeft, omdat er in
veel landen over de hele we
reld dagelijks nog talrijke
Barbies actief zijn.
Surinaamse
huurlingen
leider
in Nederland
(Vervolg van de voorpagina)
PARAMARIBO, DEN
HAAG De afgezant van
de huurlingenleider zou
contacten moeten legen
met Surinaamse ex-mili-
tairen, die logistieke ad
viezen zou moeten geven.
De Surinamer uit de VS
die zegt onderhandelingen
met de huurlingenleider
in Miami zelf te hebben
bijgewoond, voorspelde
dat nog deze maand actie
zal worden ondernomen
in Suriname. De Ameri
kaanse huurlingenleider
die volgens onafhankelij
ke Amerikaanse bronnen
een bekende figuur is in
de huurlingenwereld, ver
klaarde onlangs geen in
formaties te kunnen over
„lopende operaties".
De Raad voor de bevrijding
van Suriname onder leiding
van premier Chin a Sen heeft
in een gisteren uitgegeven
verklaring de oproep van de
sectie thuisfront om vandaag
thuis te blijven ondersteund.
De Raad beschouwt dit als een
onderdeel van het protest te
gen de moorden op 8 decem
ber en de huidige situatie in
het land. „De Raad voor de
Bevrijding werkt even hard
als het thuisfront om de
rechtsstaat te herstellen", zo
staat verder in de verklaring.
Een woordvoerder van de be-
vrijdingsraad zei overigens
niet te weten wie de personen
zijn die achter de sectie thuis
front zitten.
Een functionaris van het in
ternationale Rode Kruis is gis
teren een onderzoek begonnen
naar de dood van majoor
Horb, die vorige week dood in
zijn cel werd aangetroffen, zo
meldt het gecontroleerde
nieuwsagentschap SNA.
Ontwikkelingsgeld
De 250 miljoen gulden aan
ontwikkelingshulp aan Suri
name die eind vorig jaar door
het kabinet werd opgeschort,
blijft voorlopig voor dat doel
gereserveerd. Pas aan het ein
de van dit begrotingsjaar zou
het geld in beperkte mate voor
andere doeleinden kunnen
worden aangewend, als blijkt
dat de toestand in Suriname
nog steeds niet in die mate
verbeterd is om hervatting
van de hulp te rechtvaardigen.
WASHINGTON De Amerikaanse president Reagan
heeft gisteren de Israëlische regering verweten, dat zij
het terugtrekken van al zijn troepen uit Libanon ver
traagt en dat land bezet.
In een televisie-interview zei Reagan dat zijn bemiddelaar voor
het het Midden-Oosten, Habib, „een voorstel en een plan" bij in gebreke is gebleven door geen gehoor te geven aan oproepen
zich heeft om de terugtrekking van buitenlandse troepen uit Li- van de „nieuwe regering in Beiroet" om Libanon te verlaten, na
banon te bespoedigen. Habib is gisteren in het Midden-Oosten al die jaren van revolutie en onlusten in dat land.
aangekomen om opnieuw te bemiddelen tussen de regeringen Reagan zei verder dat „de Arabische landen zich op de achter-
van Libanon en Israël. In het interview beschuldigde Reagan grond houden en er weinig voor voelen deel te nemen aan het
Israël voor het eerst ervan de terugtrekking van zijn troepen vredesproces zonder een gebaar van goede wil van de kant van
„onnodig te vertragen". Hij verweet Israël voorts dat het moreel Israël".
DEN HAAG Minister
Van den Broek (Buiten
landse Zaken) is gister
avond voor een tiendaags
bezoek aan vijf Arabische
landen in Oman aangeko
men. De rondreis is voor
namelijk bedoeld om een
gunstig klimaat te schep
pen voor het Nederlandse
bedrijfsleven.
Maar daarnaast heeft Van den
Broeks eerste reis als minister
van buitenlandse zaken ook
een duidelijke politieke bete
kenis. In gezaghebbende krin
gen wordt erop gewezen dat
Nederland, in het kader van
de Europese Gemeenschap,
wil bijdragen tot het scheppen
van een klimaat waarin een
algemene vredesregeling tot
stand kan komen. Tevens wil
Van den broek proberen de
indruk weg te nemen, dat „de
Nederlandse sympathie sterk
overhelt naar Israël". In dit
verband zou hij een ontmoe
ting met PLO-leiders niet uit
de weg gaan.
Na Oman brengt Van den
Broek een bezoek aan achter
eenvolgens Jordanië, Libanon,
Bahrein en de Verenigde Ara
bische Emiraten. In Jordanië
en de Libanon zal waarschijn
lijk het politieke element de
boventoon voeren, in de ande
re landen het economische. Na
de uitspraak van de minister
dat hij ongezochte contacten
met de Palestijnse bevrijdings
beweging niet uit de weg zal
gaan, is het waarschijnlijk dat
een dergelijk contact, in de
marge van een sociale gebeur
tenis als een diner of een ont
vangst, in de Emiraten, Jorda
nië of Bahrein tot stand zal
komen.
Londen schiet
Sjaranski te hulp
LONDEN De Britse minis
ter Pym van buitenlandse za
ken heeft gisteren in Londen
de ambassadeur van de Sovjet-
Unie Viktor Popov ontboden
en bij hem aangedrongen op
de onmiddellijke vrijlating van
de Russische dissident Anatole
Sjaranski.
Groot Brittannië maakt zich
ernstige zorgen over de ge
zondheidstoestand van Sja
ranski, die sinds acht jaar ge
vangen zit, vorig jaar septem
ber in hongerstaking ging en
thans kunstmatig wordt ge
voed. Het is ongebruikelijk dat
een minister van buitenlandse
zaken initiatieven ontplooit in
een individueel geval van
schending van de mensenrech
ten.
LONDEN Naar aanleiding van een mislukte staatsgreep die
eind januari in Boekarest werd gepleegd, zijn officieren van het
Roemeense leger terechtgesteld. Deze geruchten circuleren vol
gens de Londense Times in Weense diplomatieke kringen.
„Als deze geruchten waar zouden blijken te zijn, zou het inci
dent een militaire uitdaging aan de macht van de communisti
sche partij zijn die veel verder gaat dan in Polen zelf", zo schrijft
het blad.
Het onafhankelijke Britse blad schrijft dat er bepaalde aanwij
zingen zijn dat het Roemeense bewind, ondanks zijn onderdruk
kingsmethoden, sinds kort te maken heeft met toenemende op
positie.
RUITENHEER
(Van onze correspondent Cees
Manders)
ROME Uitvoerige be
sprekingen met de Ita
liaanse regeringsleiders
hebben de Amerikaanse
vice-president Bush ervan
overtuigd dat de NAVO
op dit moment „springle
vend, sterk en verenigd"
is.
Hij zei dit gisteravond' in
Rome, aan het eind van de Ita
liaanse etappe van zijn Euro
pese tour. Het doel van zijn be
zoek was de Italianen de Ame
rikaanse voorstellen voor de
vermindering van de nucleai
re bewapening te komen uit
leggen. Na drie dagen van
overleg heeft Bush kunnen
constateren dat Amerika en
zijn bondgenoot Italië volledig
op één lijn zitten. Gaat het mis
bij de Amerikaans-Russische
onderhandelingen in Genève,
dan plaatst Italië de kruisra
ketten zonder enige aarzeling
of bedenking. Bush is daar nu
zeker van.
George Bush herhaalde in
Rome wat hij ook in de andere
Europese hoofdsteden had ge
zegd, namelijk dat de nuloptie
(het ontmantelen van de mid-
dellange-afstandsraketten in
ruil voor niet-plaatsing van
nieuwe Amerikaanse wapens)
moreel de enig juiste oplossing
was. Daarom zullen volgens
hem Amerika en Italië hier
onverkort aan vast blijven
houden. „Maar dat neemt niet
weg dat wij elk ander voorstel
van de Russen voor een ver
mindering van de kernbewa
pening in Europa zullen ver
welkomen. We zullen niet van
de Geneefse onderhandelings
tafel weglopen, maar het
wordt nu wel tijd dat de So-
vets eens iets anders laten ho
ren dan de „njets" waarmee ze
tot nog toe op ons voorstel
hebben gereageerd," aldus
George Bush.
ap;
Bergers i M
Wijsm uilen*
zelfverzeke
(Van onze correspondent
ger Simons)
LONDEN Na de f
lukking van precies
week geleden is de
derlandse bergingsm
schappij Wijsmuller
voornemens de gekaps
de Britse vrachtveerH
European Gateway
staande zaterdag rech
trekken. In uitzondei
gunstige omstandighe
zou de operatie echter
of twee dagen vroe
doorgang kunnen vin<jN
De tijd dringt, want het trft in
portschip Super Servant5 Yoc
dat al sinds 10 januari
het wrak van de Euroj,^.?
Gateway ligt, en een belairpJ
ke rol speelt in de bergrl va
werkzaamheden, zal volg^~e,n
week naar het Midden-Ocr1™®"
vertrekken, waar het 1
booreiland moet gaan rden-
plaatsen. De mislukking over'
de operatie van afgeljvan
week wordt toegeschreven",
het slechte weer, dat de Slnnes'
Servant sterk deed slingcFm.°^
Wijsmuller heeft de gekn V1?
tros gerepareerd en de wP UI1.
van 20 ton, die in zee was Y
stort, weer opgevist. Een r^f
ve-winch heeft men k® m€
staan om samen met zeven
dere de trossen aan te spari
en het gekapseisde schip ri
te trekken.
Ondanks het feit dat hoe n
tijd de bergingsoperatie in
slag neemt en hoe meei
Wijsmuller gaat kosten, zijl
bergers niet van plan
nieuwe kans te wagen
het weer beter wordt. Aai
zien de European Gateway
gelopen week 30 graden 0|
duwd werd (waarna een
de trossen knapte en hetm
kapseisde schip terug op.mst
zandbak viel) twijfelt V.
muller er zelfs niet meer;
dat in gunstige weersomsP
digheden de gezonken vïrkn<
boot vrij snel en zonder tejer ll
spoed overeind geholpen r(JA-l
kunnen worden.
tr He
ADVERTENTIE.
H twoc
lur i
Een nieuw Bouwfonds-aad-mi
om uw woonlasten voor Ijfj^
re tijd op een laag rente-nh ha
vast te leggen .Voor nieuwfek 1
en bestaande woningen,
Informatie bij uw makelaar6noc
assurantie-tussenpersoon, i ga
het Bouwfonds-infocentrui^ieu
Leiden: het
Botermarkt 2,071 -134343 n a
Rotterdam: d
Coolsingel 245 (Hoek
Westblaak), 010-136510
Den Haag:
Nassauplein 13,070-65080Ü%
of door onderstaande coup
Coupon in gesloten envelcD^
zonder postzegel naar
Bouwfonds,
Antwoordnummer 10306 O
2300 WB Leiden
Ik wil meer informatie ot
de Bouwfonds-hypotheeI«
met 10 jaar vaste rente. Jx'
Naam:
Adres:
Postcode:
Plaats:
nv Bouwfonds
Nederlandse Gemeenten
