i
f
fff
1
IN EN OM DE KAS
Verse asperges in hartje van de winter
Poetsapparaat voor de auto
Voorlichting [J
over stress L
bij huisvrouwen^
Bollenkwekers lijken weer
in collegebanken te moeten
CONSUMENTENINFORMATIE
CeidóeScHwant
WOENSDAG 26 JANUARI 1983 PAGI1
Wie genoeg heeft van het met hand en doek uitwrijven van
de autowas, kan dit nieuwe poetsapparaat een uitkomst zijn.
In tegenstelling tot andere poetsapparaten maakt dit Ameri
kaanse type geen draaiende, maar een heen-en-weer gaan
de beweging. Lakbeschadigingen zouden daarmee tot het
verleden gaan behoren. Het 12-volts apparaat is erg licht en
kan door middel van het zes meter lange snoer gemakkelijk
verbonden worden met de sigarettenaansteker van de auto.
Er worden twee doeken bijgeleverd; één voor het in- en één
voor het uitwrijven.
Twee LOI-cursussen voor
verzorging van 't uiterlijk
De Leidse Onderwijsinstellingen zijn gestart met de cursussen
„Schoonheidsverzorging" en „Make-up en verzorging". Twee
cursussen „met als doel kennis en vaardigheid te ontwikkelen
op het gebied van de totale lichaamsverzorging en de verzor
ging van het uiterlijk. De cursus Schoonheidsverzorging be
handelt onder meer massagetechnieken, bewegingsoefenin
gen, voeding, zonnebank en sauna. Ook het zelf maken van
preparaten komt aan de orde. Verder is er aandacht voor kle
ding, mode, haar en haardracht, parfum en make-up.
Wie de cursus Make-up en verzorging volgt moet al binnen
korte tijd kunnen kiezen uit de grote hoeveelheid produkten
die de markt telt. De cursus leert verder hoe die middelen het
beste te gebruiken zijn en gaat verder in op de basisprincipes
van lichaams- en gelaatsvormen en van de kleurenkunde.
Verder informatie over voeding, kleding, beweging en gezon
de leefgewoonten.
Grootbeeld
polstelevisie
Voor een bedrag van iets
minder dan 1500 wil het Ja
panse Seiko-concern nog in
de loop van dit jaar een tele
visie-horloge op de Europese
markt brengen. Het apparaat
bestaat uit drie onderdelen:
een gecombineerde stereo-
ontvanger en een tv-ontvan-
ger die in de binnenzak past,
een koptelefoon met inge
bouwde antenne en een beel-
scherm/horloge met polsband.
Hoewel het beeldscherm 2,5
bij 1,7 centimeter groot is,
verzekert de fabrikant dat het
beeld haarscherp en contrast
rijk is zelfs in fel zonlicht.
Boven het televisiebeeld be
vinden zich de tijdsaandui
ding, datum, stopwatch en
wekker. De ontvanger weegt
nog geen twee ons en past ge
makkelijk in de binnenzak
van een jas.
Sli jtweerstand parket dikwijls niet best SfU
r - het kor*
Het is niet best gesteld met de
slijtweerstand van de meeste
merken parket. Bij een onder
zoek van de Stichting Verge
lijkend Warenonderzoek naar
37 typen zelf te leggen parket,
waarbij vooral de afwerking
van de toplaag zwaar meetel
de, konden slechts drie mer
ken het predikaat „goed"
meekrijgen. Bovendien ble
ken van de 27 afwerkmidde-
len slechts twee soorten goed
te zin. De rest werd als matig
tot slecht beoordeeld. Daarbij
blijken de middelen vaak
schadelijke stoffen te bevatten
zoals xyleen en tolueen, zon
der dat de verpakking daar
voor waarschuwt Ook van de
onderhoudsmiddelen mag de
parketbezitter geen wonderen
verwachten. Slijtplekken
worden door de meeste van
Het is niet best gesteld met de slijtweerstand van de meeste
merken parket. De Stichting Vergelijkend Warenonderzoek
heeft een brochure met tips en waarschuwingen.
de zeventien onderzochte ting, dat de gebruiker door de
merken maar matig wegge- gebrekkige opschriften niet te
wefkt Lastig is, zegt de stich- weten komt, op welke afwer-
klaag het onderhoudsmiddel
het beste resultaat geeft. Bij
het kopen van parket moet de
consument kiezen uit een oer
woud van mogelijkheden: di
verse soorten, patronen en te
keningen die door de leveran
ciers van verschillende bena
mingen worden voorzien. De
parketleverancier blijft dik
wijls ook in gebreke wat be
treft duidelijke leg- en onder
houdsvoorschriften. De on-,
derzoekspublikatie van de
stichting probeert de consu
ment de noodzakelijke voor
lichting te geven over af
werk - en onderhoudsmidde
len, de keuze van een parket
en de moeilijkheden die bij
het zelf leggen kunnen voor
komen. Te bestellen door
storting van 3 op postgiro
1477321 t.n.v. Stichting Ver
gelijkend Warenonderzoek
Den Haag, met vermelding
van „Parket".
Timmeren zonder spijkers
Het maken van vakkundige
houtverbindingen lukt niet
iedere doe-het-zelver even
vlot. Maar vaak is dat ook
niet nodig. Het kan veel een
voudiger en oersterk met de
nieuwe Gang Nail nagelpla
ten, die bovendien al voorzien
zijn van „nagelplaten".
Deze houtverbinders omzeilen
gecompliceerd timmermans-
werk zonder te kort te doen
aan de betrouwbaarheid van
de constructie. Volgens de fa
brikant kan iedereen met
Gang Nail probleemloos ro
buuste stellingen, schuren,
broeikassen, hekwerk en be
kistingen en dergelijke ma
ken. De zichtbare nagelplaten
zijn echter alleen geschikt
voor een constructie waarbij
de stevigheid belangrijker is
dan het uiterlijk. Constructies
met nagelplaten hebben geen
schroeven, spijkers, lijm of
zelfs nagels nodig en kunnen
zeker driehonderd kilo belas
ting verdragen.
De pennen krammen zich vast zonder het hout te splij
ten.
Overspannenheid, stress,
het huisvrouwensyn
droom, psychosomatische
ziekten het zijn ver
schijnselen die zich in de
huidige maatschappij nog
steeds in toenemende
mate voordoen. Over
spannenheid komt zeker
niet alleen voor bij man
nen van middelbare leef
tijd in bepaalde functies
in het arbeidsproces, zoals
vroeger algemeen werd
aangenomen. Ook men
sen die in het gezinsleven
het huishouden draaiende
moeten houden, kunnen
onder dermate hoge
spanningen gebukt gaan,
dat zij het soms niet meer
„aankunnen".
In de maatschappelijke
dienstverlening zijn het
vooral de gezins- en bejaar
denverzorgers die met deze
problemen in hun werk te
maken hebben. Voor hen
heeft drs. Stans Ligthart,
psychologe bij de diaconale
stichting voor maatschappe
lijke dienstverlening „de
Overwaard" in Gorinchem,
een boekje geschreven.
Daarbij is zij ervan uitge
gaan dat een gezins- of be
jaardenverzorgster zelf wei
nig kan veranderen aan de
persoonlijke en maatschap-
"'ce achtergronden die
tot overspan-
alve heeft zij
een methode opgesteld met
praktische aanbevelingen
die gebaseerd zijn op het zo
genaamde draagkracht-
draaglast-model. Het is dus
allereerst geschreven voor
gezinsverzorgers, maar kan
ook interessant zijn voor een
ieder die zich wil verdiepen
in deze steeds verder om
zich heen grijpende „ziekte"
en de bestrijding ervan. Ook
kan het boekje nuttige in
formatie geven aan mensen
die in hun naaste omgeving
met het verschijnsel te ma
ken hebben, of er zelf onder
gebukt gaan.
Waar gebeurd pp
Als basis van het bo^t i
dient het verhaal van (el
vrouw die overspannen; T
geweest. Haar voorgescljl
denis, de periode van o*u
spannenheid en het vertf*
van haar herstel. Het is P0
waar gebeurde geschieder6
om herkenning te voorT
men zijn namen en enW-
details veranderd. Gedl
ten van het verhaal worf
in de verschillende hoJL
stukken van het tweede tj
van het boekje uitgewerj
Daarin wordt uitgelegd j
overspannen zijn eigenyi
is. En de klachten, z^r
zware hoofdpijn, trekking
in het gezicht, overal jeu!
pijn, duizeligheid en her
kloppingen, vermoeidst
(vooral in de ochtend), hi»ei
of kougevoel, transpir^'
slaapstoornissen, veel #r
men en onrustig slapen.]11
nuwontstekingen kunj1
het gevolg zijn van o\r
spannenheid. Bij veel nr
sen gaat „het op de ms,
en/of darmen liggen". ui
ht
Bejaarden
pelijke
kunner
Er wordt niet alleen uitx.,
rig ingegaan op de factor
kunnen leiden tot stressB<
de huisvrouw, maar ook 1
bejaarden. Want in tegO
stelling tot wat velen scfei
nen te denken, komt stei
bij bejaarden veel v«f
„Vaak doordat de drff
kracht van de mens vernjc
dert naarmate hij oir
wordt", aldus de schrijfsj
Rust en regelmaat stf
centraal in de methoden i
hulpverlening. De rest f1
het boekje is daar aan
wijd. Ook worden tips
prioriteitenschema's en
spanningsoefeningen gty
ven. f><
Stan* Ligthart: Ovarapannati8
bij hutavrouwan aanb«velt
voor prakt techa hulpverlef
Stichting voor MaatechappA
Dianatvarlaning „Da Ovarwa.
Gorinchem: 01830-30133.
Westduitsers hebben belang
bij grote verscheidenheid
Westduitse bedrijven, die snijbloemen en potplanten verko-
fen, hebben belang bij verscheidenheid in produkten, goede
waliteit, winstgevendheid en houdbaarheid. Door de bloe
men en planten verkopende bedrijven wordt een lichte voor
keur uitgesproken voor de kwaliteit van Hollandse produk
ten. In versheid liggen de Duitse produkten een fractie voor
op de Hollandse leveranciers. Met betrekking tot houdbaar
heid liggen de Hollanders wat voor op de Westduitsers. Voor
wat de snijbloemen betreft verwachten de verkopende bedrijJ
ven van de omzetontwikkeling een gelijk blijven. Door 29%
wordt een stijgende omzet verwacht en 10% verwacht een te
ruggang.
De gemiddelde „weggooi" over alle bedrijven die bloemen en
planten verkopen, is 9%. Een en ander blijkt uit een onder
zoek dat is ingesteld in opdracht van het ministerie van
Landbouw en Visserij, en het Produktschap voor Siergewas
sen, in samenwerking met GFK te Neurenburg naar de ver
koop van snijbloemen en potplanten in Westduitse levens-
middelenbedrijven.
Het onderzoek is gehouden in de periode van juli en augustus
vorig jaar. Voor de uitvoering van dit onderzoek zijn plm. 200
enquêteurs ingezet, die speciaal voor onderzoeken in de de
tailhandel zijn opgeleid. Teneinde alle winkelketens voldoen
de te kunnen vertegenwoordigen is gekozen voor de quotas-
teekproef. Hierin zijn alle winkelketens in vrijwel gelijke
aantallen vertegenwoordigd.
De steekproef omvatte 834 levensmiddelenbedrijven, wat
neerkomt op plm. 1% van het totale aantal, 85.900. In 33% van
alle levensmiddelenbedrijven in West-Duitsland worden al of
niet regelmatig snijbloemen verkocht; het percentage voor de
verkoop van potplanten bedraagt 34. Slechts 13% van de be
drijven verkoopt het hele jaar door bloemen, voor de potplan
ten is dat percentage 15. Ruim 3/4 van de Coop, zaken verko
pen bloemen en 38% van de Edekazaken doen dat. Naar win
kelgrootte bezien verkoopt 67% van de bedrijven met een op
pervlakte van 400 m2 snijbloemen, voor potplanten is dat per
centage 73.
Belangrijkste redenen om geen bloemen te verkopen zijn:
geen vraag naar of geen plaats voor bloemen. Van de bloe
menverkopende bedrijven doet 83% dat door middel van het
zelfbedieningsysteem. Bijna de helft van de bedrijven koopt
de bloemen in bij de centrale, wordt 39% bevoorraad door de
groothandel. Van 94% heeft één meer verkoopbare bossen in
het assortiment. Bijna 2/3 deel van de bedrijven heeft de ver
wachting van gelijkblijvende omzet bij de verkoop van bloe
men.
De gemiddelde omzet bedraagt DM 10.000. Daarmee komt de
totale omzet van bloemen en planten in Westduitse levens
middelenbedrijven op plm. DM 300 miljoen. Vier vijfde van
de Coop, zaken verkopen potplanten. Het percentage levens
middel en bedrijven waar bloemverkoop plaatsvindt bedraagt
33. Dat betekent dat plm. 28.000 bedrijven in West-Duitsland
weieens bloemen aanbieden. Er zijn evenwel nogal wat regio
nale verschillen. Bijna de helft van de levensmiddelenbedrij
ven in Baden-Wurtemberg biedt bloemen aan, terwijl slechts
een kwart van de bedrijven in Berlijn en Beieren dat doet.
In slechts 13% van alle bedrijven kan men het hele jaar te
recht voor de aankoop van bloemen; 11% biedt bloemen aan
in een bepaalde periode van het jaar, namelijk 7% in het
voorjaar en 5% in het najaar. Door 5% van de bedrijven ge
beurt dat bij bepaalde gelegenheiden zoals het weekeinde en
moederdag. Meer dan drievierde van het totaal aantal. Coop,
zaken verkoopt snijbloemen terwijl ook de zaken van Rewe
en de Discounters goed kunnen meekomen.
In 50% van de Coop, bedrijven kan men het hele jaar door
terecht voor de aankoop van snijbloemen. Bij de Edeka is dat
in slechts 12% van de bedrijven. De winkelketens Tania en
Spar zien meer mogelijkheden de bloemen in bepaalde jaar
getijden aan te bieden. Uit de enquête blijkt dat hoe groter de
winkeloppervlakte, hoemeer men er de verkoop van snijbloe
men aantreft. De gemiddelde verkoopoppervlakte voor bloe
men en planten van alle bedrijven in West-Duitslaijd is 5.6
M2. Hoe groter het bedrijf, des te groter de bloemen- en plan-
tenhoek.
De bloembollenkwekers zul
len, zo lijkt het, weer in de
collegebanken moeten. Al was
het alleen maar om zich ver
trouwd te maken met een
reeks nieuwe termen en met
een aantal moderne vermeer
deringstechnieken. De labo-
rante-in-de-witte-jas zal
straks wellicht in heel wat be
drijven een vertrouwde fi
guur zijn. De opmars van de
nieuwe vermeerderingstech
nieken is in het bollenvak
nog maar nauwelijks van start
gegaan. Wat de vermeerde
ring betreft zit men in grote
lijnen op hetzelfde patroon als
de kwekers uit de negentien
de eeuw. Veel lijkt erop dat
De Grote Doorbraak voor de
deur staat. De weefselteelt-
technieken - of zoals dat ook
wel heet: de teelt in vitro -
hebben ook in het bollenvak
hun intrede gedaan.
Tweede revolutie
Er komt in dit vak een twee
de revolutie. Een kwart eeuw
geleden begon de eerste - die
van de mechanisatie. Nu die
is uitgewerkt komt de ver
meerderingsrevolutie op gang.
Vreesde men toen dat mecha
nisatie tot een overproduktie
zou leiden, ook nu meent men
dat de kwekers via de weefs
elteelt recht-toe, recht-aan op
een overproduktie afstormen.
Dat kon nog wel eens meeval
len, omdat de teelt in de buis
bepaald niet goedkoop is.
Toch zullen de nieuwe ont
wikkelingen in het bollenvak
ongetwijfeld doorzetten. Met
de lelie zit men al enkele ja
ren op het in vitrospoor. De
lelie is trouwens een mooi
voorbeeld hoe iets dergelijks
werkt. De telers van andere
bol- en knolgewassen kunnen
nu profiteren van de ervarin
gen die men bij de lelies op
deed en van de fouten die
daar aanvankelijk zijn ge
maakt.
Hyacint
Voor de hyacint is het onder
zoek in grote lijnen afgerond.
De hyacintenteelt is ook een
mooi voorbeeld. Hier ging
men al vanouds uit van de
zgn. werkbollen. Dat waren
bollen die extra waren gese
lecteerd op groeikracht en
vooral gezondheid. Een werk
bare struktuur die zo kan
worden ingepast in de moder
ne technieken. Het enige dat
ontbreekt is een super werk-
bol om de kwaliteit nóg meer
te kunnen opvoeren, zo werd
onlangs op een in Lisse ge
houden Vermeerderingsdag
naar voren gebracht.
Iris
Op korten afstand van de hy
acint volgt voor de practische
toepassing van de weefsel-
teelttechnieken de iris. Het
onderzoek is al in een verge
vorderd stadium en er lijken
vele perspectieven te zijn. Een
bijkomend voordeel van het
zoeken naar andere vermeer
deringstechnieken is dat er
nieuwe chemische stoffen
worden ontwikkeld of he
rontdekt, die voor de teelt
van bloembollen en bolbloe-
men van belang kunnen zijn.
Denk ook maar eens aan het
feit dat alle irissenkwekers
hun bollen nu de fles met et-
hyleen geven. Het is gewoon
de ontdekking van de eeuw
vooi1 de teelt van irissen. Veel
meer zekerheid bij de teelt
van irissen voor de bloem,
meer stuks per vierkante me
ter en een beduidende ver
korting van de trektijd.
Problemen
Denk niet dat ale wegen al
geplaveid zijn. Er zijn nog tal
van problemen die aan een
oplossing geholpen moeten
worden. Veel onderzoek is
nog nodig. Het officiële on-
derzoekplaatje ziet er als volgt
uit. Fundamenteel onderzoek
moet worden verricht aan de
Landbouwhogeschool en de
onderzoekcentra in Wagenin-
gen. Het onderzoek van de
gewassen en de gewasgroepen
moet gebeuren op het labora
torium in Lisse en het zoeken
naar de praktische mogelijk
heden ligt op het terrein van
de bedrijfslaboratoria.
't Klopt niet
Voor het bollenvak klopt dit
plaatje niet. Wageningen doet
vrijwel niets aan het ver-
meerderingsonderzoek van
bloembollen. En de bedrijfsla
boratoria in deze sector lijken
zich in hoofdzaak toe te spit
sen op de teelt in vitro van le
lies. Met andere woorden: het
fundamentele onderzoek op
dit terrein moet worden ver
richt op het laboratorium in
Lisse. Er ligt voor de betref
fende afdeling op dit laborato
rium een pakhuis vol werk te
wachten. Maar de afdeling
Weefselteelt van bolgewassen is geen toekomstmuziek meer. De steriele entkasten en de li
rante-in-witte-jas zijn straks gewone zaken bij de moderne vermeerderingstechnieken.
weefselteelt wordt in Lisse
bemand door één onderzoe
ker, drs. J. van Aartrijk, en
die kan op zijn beurt beschik
ken over één assistente, me
vrouw Blom-Barnhoorn. Het
is zo klaar als een klontje:
deze afdeling is veel te klein
van opzet om de enorme hoe
veelheid werk aan te kunnen.
Daar komt nog bij dat de heer
Van Aartrijk zijn tijd moet
verdelen tussen fundamenteel
onderzoek, het geven van le
zingen en het verstrekken
van informaties aan bezoe
kers van het laboratorium.
Één kennis exporteren! Gezond
Als in die situatie geen veran
dering komt, dan kan een
kind uitrekenen dat het nog
jaren gaat duren tfoor men
[doen. Men j
id en virus)
door te blij]
lijft dat vii
een deel van de thans voorlig- Niet dat de bollenkwel
gende problemen heeft opge- graag alles veel sneller wil
lost. Dat zou een ramp zijn! gaan doen, maar vooral om
Heel wat bloembollenkwekers men op die manier gewas
zijn noodgedwongen nu al uit- kan gaan telen die aan i
geweken naar het buitenland hogere eisen wat betreft
om hun bollen te laten weefs- gezonc
elen. En men behoeft'waarlijk uit va
niet over profetische gaven te plantgoed. En door
beschikken om te kunnen meristemen blijft i
voorspellen dat meerderen vrije plantgoed constant v
zullen volgen als er op korte de praktijk beschikbaar,
termijn in Lisse niets veran- Ongetwijfeld zal men in I
derd. Dat alles betekent ech- Haag heel sterk aanhikkeri
ter wel dat men ook kennis gen een uitbreiding van I
gaat exporteren en eenmaal aantal onderzoekers op de
weggevloeide kennis komt deling weefselteelt in Li
nooit weer terug. Maar men zal er niet onde:
kunnen om middelen
schikbaar te stellen om die
deling meer mankracht tel
Toepassen van de moderne ven. Want anders zal menl
vermeerderingstechnieken is bollenvak - deviezenleven
geen zaak die op de lange cier bij uitstek! - niet meei
baan kan worden geschoven, de vaart kunnen houden.
Verse asperges als een delica
tesse hartje winter op tafel, en
dan nog wel dunne asperges
van bijzonder malse kwaliteit.
Dat kan in de nabije toekomst
werkelijkheid worden. „Het is
ons gelukt asperges binnen
shuis op water te trekken, zo
als dat ook met witlof ge
beurt", zegt ing. E. A. van Os
van het Wageningse Instituut
voor Mechanisatie, Arbeid en
Gebouwen, die met andere
onderzoekers hiervoor proef
nemingen heeft uitgevoerd.
De malsheid wordt verkregen
door de aspergestengels snel
te lagen groeien en wel zo'n 4
a 5 centimeter per dag. Hier
door vormen ze geen vezelige
houtige schil, die de huis
vrouw of huisman moet ver
wijderen om een smakelijk
gerecht te bereiden.
De snelle groei komt tot stand
door de planten die buiten
groeien na het groeiseizoen te
rooien en binnen in bakken te
plaatsen. Uit het onderzoek is
gebleken dat een luchttempe
ratuur van 22°C en een wa
tertemperatuur van 24°C de
hoogste opbrengst geeft. Er
behoeven geen meststoffen of
andere middelen te worden
toegevoegd, want in de wortel
van de aspergeplant zijn ge
noeg reservestoffen opgesla
gen voor de groei van de sten
gels.
Signaal
Buiten groeien de stengels
eveneens uitsluitend op de re
serves in de wortel. De plant
moet dan wachten tot de bo
dem in het voorjaar voldoen
de verwarmd is. Dat is het
signaal voor de aspergeplant
om zijn stengel door de bodem
naar boven te boren. Op dat
moment steekt de teler de
stengel onder in de grond af.
Dat oogsten is een arbeidvra-
gend precisiewerkje, dat dage
lijks moet gebeuren omdat de
aspergekop, eenmaal boven
de grond, in het daglicht een
paarse kleur krijgt, en daar
voor trekt de Nederlandse
consument zijn neus op.
De teelt binnen kent dat pro
bleem niet. De planten staan
in het donker, zonder grond,
bij een temperatuur die het
meest ideaal is. Bij het oogsten
behoeft er ook niet gezocht te
worden, want op ooghoogte
kunnen de oogstbare stengels
gezien worden en snel ge
oogst. De korte, weersafhan
kelijke oogstperiode en de ar
beidsintensieve oogstwijze
vormen de aanleiding voor
instellingen van toegepast
landbouwkundig onderzoek
en de Landbouwhogeschool
om een nieuwe wijze voor
teelt en trekken van asperges
al in 1977 onder de loep te ne
men.
Aanvulling
De onderzoekers zien de nieu
we wijze van produceren
voornamelijk als een aanvul
ling op de buitenteelt, die in
Nederland zeer aanzienlijk is.
Jaarlijks worden in Neder
land op 2400 hectare ruim 6
miljoen kilo asperges gepro
duceerd met een waarde van
40 miljoen gulden. De oogst
gaat voor de helft naar West-
Duitsland en komt voor een
kwart bij de conservenindus-
trie terecht. Hoe eerder de as
perges op de veiling worden
aangevoerd, des te hoger de
prijs in de regel is.
Ir. K. J. de Vries van het
Proefstation voor de Akker
bouw en de Groenteteelt in de
Volle Grond heeft op basis
van een semi-praktijkproef
een kostprijs van zo'n 11 gul
den per kilo voor de „nieuwe"
asperges berekend. De moge
lijkheid tot kostprijsverlaging
dan wel opbrengstverhoging
ligt vooral in het verbeteren
van bestaande rassen.
Gunstig
Een gunstige bijkomstig!
in de vooruitzichten van'
in feite nieuwe produkt is]
de Nederlandse asperges
West-Duitsland geen oi
kenden zijn. Het introduel
van de op water getrok
asperges bij deze potenl
belangrijke afnemer w
daardoor gemakkelijker.
De aspergetrek op water
worden uitgevoerd op be
ven die een installatie hel
om witlof te trekken. 1
deze installaties te gebrui
in een periode dat de pri
voor witlof laag zijn, zot
nieuwe produkt van de
derlandse tuinbouw bit
niet al te lange tijd kut
worden gerealiseerd.