Suriname
kan
voorlopig
zonder hulp
5®
Genscher houdt
vast aan nul-optie
YS bezorgd over grote verdeeldheid
in het leger van El Salvador
naar Duitse marktf
Minister erkent neerschieten verkeerde man in Londen
Heineken probeer?
door te stoten r|
20-24 Januaif
BUITENLAND
Paniek na aardbeving
in Zuid-Europa
ATHENE Zuid-Europa is gisteren op
geschrikt door een krachtige aardbeving,
die overigens geen slachtoffers heeft ge
ëist en weinig schade heeft aangericht.
Met name in Zuid-Italië, waar bij eén
aardbeving in november 1980 bijna 3.000
mensen om het leven kwamen, brak grote
paniek uit. De zware schok duurde vijf se
conden en werd gevolgd door een reeks
van lichtere bevingen, die vijf minuten
duurde.
Het KNMI in De Bilt registreerde een
„bijzonder krachtige aardbeving" met een
kracht van 7,75 op de schaal van Richter,
die tot 9 gaat. Het epicentrum van de be
ving lag in de Ionische Zee.
WESTDUITSE
SECRETARESSE
SPIONEERDE
KARLSRUHE Een secretaresse,
van de Westduitse luchtmachtbasis
Memmingerberg (Beieren) is officieel
beschuldigd van spionage, corruptie,
en diefstal. Zij zou geheime gegevens
over de basis hebben doorgespeeld
aan een Oostduitse agent. Het is het
jongste in een reeks van spionageza-
ken rond alleenstaande secretaresses
in West-Duitland. De Westduitse re
gering heeft secretaresses die toegang
hebben tot geheimen herhaaldelijk
gewaarschuwd voor toenaderingspo
gingen van onbekende mannen, die
spionnen zouden kunnen zijn.
Nederlanders
geven weinig aan
voeding uit
BRUSSEL Nederlandse en
Duitse gezinnen geven binnen
de Europese Gemeenschap het
minste geld uit aan voeding.
Volgens een rapport van de
EG over 1982, dat gisteren
verscheen, besteden Nederlan
ders en Duitsers 15,2 procent
van het gezinsinkomen aan
eten. De Italianen daarentegen
hebben 26,7 procent van het
inkomen over voor het stHlen
van de grote en kleine honger
en de Grieken zelfs 36,1 pro
cent.
DINSDAG 18 JANUARI 1983 PAGI]
rerweegt
stappen
Onderzoek uitspraken t£
neo-nazi's
Walesa ov
juridische
WARSCHAU Lech Wale-
sa, de leider van het verbo
den Poolse vakverbond Soli
dariteit, heeft gisteren ver
klaard dat hij juridische stap
pen zal nemen als de autori
teiten hem niet toestaan zijn
oude werk als elektriciën op
de Lenin-scheepswerf in
Gdansk weer op te nemen.
Walesa werd vrijdag wegge
stuurd van de scheepswerf
toen hij zich aan de poort
meldde om zijn oude werk
als elektriciën te hervatten.
Zijn verzoek om weer op de
werf te mogen werken werd
wegens „administratieve
moeilijkheden" afgewezen.
BONN De justitie in Keulen 1;
een onderzoek begonnen naar i
tingen die vorige week in een t^c
zending werden gedaan door netv
zi's. In het programma „Het ver^n
gen gevaar" noemden de neo-naz^
Bondsregering „een stelletje mis^ c
gers". Verder kondigden zij de i,rt
aan tegen de democratie en tegtjj^
buitenlanders in Duitsland. In dyu
zending werd de stad Frankfutm
een trefpunt van neo-nazi's be^u]
peld. Rechts-radicale organisatiep£
ren zich steeds nadrukkelijker Iq,
Bondsrepubliek. Vooral de buitejgr
ders moeten het ontgelden. De p
kers van het tv-programma w^el
aantonen dat een wederopleving
het nazisme een zeer reëel gevaj|e
GeidóeQowuvnt
De Russische minister Andrei Gromyko en zijn dochter Emilia waren gisteren te gast
op een receptie van minister Genscher en zijn vrouw Barbara.
BONN, WASHINGTON
De minister verwierp
de Amerikaanse nul-optie
(Moskou vernietigt al zijn
euroraketten waarop de
NAVO afziet van de voor
ziene plaatsing van de 572
raketten) omdat die zijns
inziens een oplossing geen
stap dichterbij brengt en
neerkomt op een eenzijdi
ge ontwapening door de
Sovjet-Unie. In een ant
woord op de tafelrede van
Gromyko, hield minister
Genscher vasy aan de nu
loptie.
De regering Reagan heeft gis
teren eveneens verklaard dat
de Verenigde Staten blijven
vasthouden aan de nuloptie.
„De VS blijven streven naar
een Europa zonder middellan
ge- afstandsraketten. De Sov
jet-Unie is er op uit haar „mas
sale voordeel" op dit gebied te
handhaven".
De woordvoerder van het Wit
te Huis heeft verklaard dat het
informele akkoord dat de
Amerikaanse en Russische on
derhandelaar in juli vorig jaar
bereikten en waarover de New-
York Times gisteren berichtte,
Moskou „een enorm voordeel
en monopolie" zou hebben
verstrekt. Het akkoord was
„onvoldoende en niet de basis
voor een oplossing", aldus
woordvoerder Larry Speakes.
(Van onze correspondent Gerard Kessels) 9r
BONN Het is de Nederlandse brouwreus Heinfï
al jaren een doorn in het oog dat zijn bier in Duitspr
niet verkrijgbaar is. Vrijwel overal ter wereld is Hdji
ken te koop, maar de gigantische Duitse biermarlfjj
voor het Nederlandse pils op slot. Heineken bestulp
momenteel hoe de sprong naar de Duitse markter
maakt moet worden. Een van de obstakels waar H<i I
ken tegenaan zit te hikken is het omstreden Dpc
Reinheitsgebot. }n'
De Duitse brouwers zijn hertog Willem IV van Beieren ntg
tijd zeer dankbaar. Die bepaalde in 1516 dat bier uitsluiten?
brouwen mag worden van gerst, hop, gist en water. Dat L
heitsgebot geldt tot op de dag van vandaag en het is wetL
vastgelegd. L
Enzymen, rijst, chemicaliën en conserveringsmiddelen, diee,
tenlandse brouwers door hun gerstenat strooien, zijn iL
Bondsrepubliek taboe. In Duitsland wordt zelfs de indrufe
wekt dat als de grens open zou gaan voor buitenlandse bierte
helft van de bevolking vergiftigd zou worden. Daarbij wordj
wezen op de zeer omvangrijke bierconsumptie. Met 150 liteL
hoofd van de bevolking zijn zij 's werelds grootste bierdriir(
Juist vanwege dat hoge bierverbruik staan buitenlandse ro,
wers bij de grens te popelen. Slechts enkele merken zoal^j
Deense Tuborg en het Belgische Stella Artois brouwen vou
Duitse markt het bier volgens Reinheidsgebot. |a
De Europese Commissie ziet in het Reinheitsgebot niet meeijr
een stukje ordinaire bescherming van de eigen markt. Con
sielid Narjes (een Duitser) heeft de Duitse regering daarom ja
weten dat het Reinheitsgebot van tafel moet. Binnen dc
moet immers sprake zijn van een vrij verkeer van goedere^
Duitsers zijn echter vastbesloten het been stijf te houden.
Reinheitsgebot moet gezien worden als preventieve geie
heidszorg. Wie hier bier invoert moet zich daaraan hou^
zegt P. Wendeler van de Duitse brouwersbond in Bonn.
voegingen zijn alleen toelaatbaar als zij technologisch noodi
lijk zijn en dat is hier duidelijk niet het geval.
Heineken ziet het duidelijk anders. „Wij brouwen ons bie£j
maïs, in plaats van gerst. Maar dat mag in Duitsland niet.'L
woordvoerder mevrouw F. Tjaarda. „Het Reinheitsgebot t
helemaal niets met de gezondheid te maken, hoewel de Du
daar voortdurend mee schermen. Het is van oorsprong een
le wet De boeren moesten verzekerd zijn van de afzet var
gerstoogst".
Zij wijst nog op een pikante bijzonderheid: In een gedeelU
het bier dat de Duitsers exporteren mengen zijzelf de toevo
gen die zij zo verfoeien als het om de Duitse markt gaat. Vo.
Heineken kan het concern met betrekkelijk geringe invest
gen bier brouwen dat aan het Reinheitsgebot voldoet. Waf
wordt dan toch nog gewacht? Tjaarda: „De distributie is eenL
bleem. Er zijn geen nationale distributiekanalen in Duitslan)
is geen Duits biermerk dat in het hele land verkrijgbaa
Duitsland wordt gekenmerkt door een groot aantal regional
plaatselijke brouwerijen". Mikken op een deel van Duitie
past niet in de strategie van Heineken. De Nederlandse kv
wreus heeft zijn opmars op de wereldmarkt grotendeels te(e
ken aan zijn marketing-strategie, die inhoudt dat Heinekes
het gehele land verkrijgbaar moet zijn. Die strategie heeftil
neken onder andere tot het belangrijkste buitenlandse bier d
Amerikaanse markt gemaakt. fi
(Van onze correspondent Ro
ger Simons)
LONDEN De Britse
minister van binnenland
se zaken en justitie, Willi
am Whitelaw, heeft giste
ren in het Lagerhuis be
vestigd, dat de politie van
Londen vrijdagavond in
Pembroke Street de ver
keerde man had neerge
schoten.
Het slachtoffer, de 26-jarige
filmmontageleider, Stephen
Waldorf, is er nog steeds ern
stig aan toe. Hij werd gisteren
opnieuw geopereerd. Een van
de acht kogels was door zijn
lever en een long in een van
zijn armen beland. Gisteren
schoot de long vol bloed, dat
evenwel tijdig afgevoerd kon
worden, maar de t oestand van
Waldorf bleef kritiek.
Minister Whitelaw sprak in
het Lagerhuis zijn afschuw uit
over de tragedie van Pembro
ke Street. Hij zei, dat dit dra
ma grote beroering veroor
zaakt had en riep uit: „Zoiets
mag zich nooit meer opnieuw
voordoen"! Maar hoe het ver
meden zou kunnen worden,
vertelde de minister niet.
De laatste tien jaar werden in
Groot-Brittannië acht mannen
en een jonge vrouw in ver
wachting door de politie dood
geschoten. In diezelfde periode
brachten moordenaars twaalf
Britse politiemannen om het
leven. De gerechtsdienaren,
die hun vuurwapens gebruikt
hadden, kregen telkens gelijk.
Volgens minister Whitelaw
legt Scotland Yard vandaag al
een voorlopig rapport over de
tragedie van Pembroke Street
voor aan de officier van Justi
tie voor geheel Engeland. Deze
zal onderzoeken of er gronden
bestaan voor rechtsvervolging
van de drie geschorste politie
mensen, de detectives John
Jardine en John Dean van
Scotland Yard en Peter Finch
van het bureau van Badding-
ton.
Ontkennen
Maar het lijdt geen twijfel dat
de drie geschorste detectives
zullen ontkennen dat er opzet
in het spel was. Wanneer door
het gerecht aanvaard wordt
dat er geen crimineel opzet in
het spel was en dat de schiet
partij, waarin Stephen Wal
dorf zo zwaar gewond werd,
louter een gevolg was van en
kele jammerlijke vergissingen,
krijgt het slachtoffer geen
schadeloosstelling. In het te
genovergestelde geval zal hij
(of zijn familie) een vergoe
ding an maximaal 200.000
pond ontvangen.
Sue Stephens (25), de ex-
vriendin van Martin, die mo
menteel bevriend is met Step
hen Waldorf en vrijdagavond
ook in diens Mini zat, vertelt'
dat de drie politiemensen na
hun schietpartij erg opgewon
den, uitgelaten en zelfs hyste
risch deden. Pas toen het tot
hen doordrong hoe jammerlijk
zij zich vergist hadden, hield
hun hysterisch gelach op en
dropen met de staart tussen de
benen af.
Als we minister Whitelaw mo
gen geloven dan zal de over
heid alles in het werk stellen
om het drama van Pembroke
Street volledig op te helderen.
Whitelaw zei, dat niets verbor
gen gehouden zal worden.
„Het ligt ook niet in de bedoe
ling", aldus de minister, „er
een laagje vernis over te sme-
Door de Labour-oppositie
werd aangedrongen op een on
afhankelijk onderzoek, in
plaats van de zaak alleen in
handen van de politie te laten.
Maar minister Whitelaw wei
gerde daarmee in te stemmen.
Bonbonsvoor duur
openbaar vervoer
„Een kilometer per tram
kost meer dan een kilo
meter per vliegtuig". Dit
was de leuze die de Bel
gische Groenen-bewe-
ging gisteren voerde tij
dens haar actie tegen
de hoge vervoerstarie-
ven in Brussel. Omdat
er zoveel betaalt moet
worden voor het open
baar vervoer, heeft men
recht op extra-service,
zo redeneerden de ac
tievoerders. Daarom
trakteerden zij de ge
bruikers van het Brus
selse openbaar vervoer
gisteren op bonbons.
Prinses Diana
werpt een blik
van bewonde
ring op haar
man, prins
Charles. Die
stond gisteren
zijn mannetje tij
dens een toe
spraak voor de
opening van een
festival dat zo
wel in Londen
als New York zal
worden gehou
den.
Officieel heette het dat hij
„voor besprekingen in ver
band met recente gebeurtenis
sen in zijn land" was terugge
gaan. De Surinaamse ambassa
de deelde niet mee hoe lang
hij in Suriname zou blijven.
Herrenberg zou Bouterse om
bedenktijd hebben gevraagd.
Het is inmiddels duidelijk dat
het de Surinaamse militairen
veel moeite kost een regering
samen te stellen. Talrijke bur
gers zouden hebben geweigerd
zitting te nemen in het nieuwe
kabinet.
De vorige Surinaamse rege
ring diende 9 december, een
dag na de executie van 15
vooraanstaande Surinamers,
haar ontslag in bij het militai
re gezag.
advertentie.
Deze keer ook met een groot aanbod 0'
toeristische informatie uit binnen- en buitenla
Het meest uitgebreide assortiment tenten en
caravans onderêên dak I
Donderdag en vrijdag geop!
van 10-17en 19-22 uur.'
Zaterdag, zondag en maanfe
geopend van 10-17 uur.,
Trein-Toegang-biljetten bi] NS-stations. AMSTERDAM WTSL
DEN HAAG/PARAMA
RIBO De Surinaamse
militaire machthebbers
kunnen het, dank zij een
lening van de Centrale
Bank en een forse voor
raad aan goud en deviezen
in de kluizen van de na
tionale bank, voorlopig
zonder al te ingrijpende
gevolgen zonder de Ne
derlandse ontwikkelings
hulp stellen. Zoals bekend
schortte Nederland na het
bloedbad van 8 december
de hulp aan Suriname
voor onbepaalde tijd op.
Vorige week besloot de Cen
trale Bank van Suriname het
regime-Bouterse een krediet te
verstrekken van ruim vijftig
miljoen Surinaamse guldens.
Dat bedrag komt ongeveer
overeen met het geld dat Suri
name de komende maanden
van Nederland tegemoet kon
zien. Bovendien zou de Suri
naamse bank over voldoende
middelen beschikken om in
een later stadium nog een kre
diet te verstrekken, zonder dat
het land direct in financiële
nood zou geraken. Hierdoor
krijgen Bouterse en de zijnen
enige ruimte om een nieuw
beleid uit te zetten. Volgens
onbevestigde berichten zou
Suriname het, door de buik
riem strak aan te halen, zelfs
meer dan een jaar zonder de
Nederlandse gelden kunnen
stellen.
Bewondering
Dit betekent overigens niet dat
de opschorting van de Neder
landse hulp in Suriname niet
wordt gevoeld. De meeste lo
pende projecten hoeven welis
waar niet te worden stopgezet,
maar grote investeringen kun
nen niet worden gedaan.
Overigens is de Surinaamse
gulden, als gevolg van de re
cente gebeurtenissen, sterk in
waarde gedaald. Zakenlieden
in Suriname zouden de afgelo
pen weken hun kapitaal in
goud en buitenlandse valuta
hebben belegd en massaal hun
bezit het land uit smokkelen.
De Surinaamse legerleider
Desi Bouterse heeft de ambas
sadeur van Suriname in Ne
derland, Henk Herrenberg,
gisteren gevraagd als informa
teur de mogelijkheden voor de
vorming van een nieuw kabi
net te onderzoeken.
Herrenberg, die vanaf half no
vember zijn land in Den Haag
vertegenwoordigde, vertrok op
19 december naar Paramaribo.
Naaste medewerker Khomeini
in West-Duitsland opgepakt
DUSSLEDORF In West-Duitsland is gisteren een
naaste medewerker van de Iraanse geestelijke leider,
ayatollah Khomeini, opnieuw aangehouden en gevan
gen gezet. Hiermee is voorkomen dat hij het land uit
vlucht, zo is van officiële zijde meegedeeld.
Sadegh Tabatabai werd vorige week op het vliegveld van Düs-
seldorf aangehouden met in zijn koffer 1,6 kilogram opium. De
39-jarige Tabatabai woont met vrouw en twee kinderen in Düs-1
seldorf. In de afgelopen jaren heeft hij diverse hoge regerings
functies bekleed in Teheran. Tabatabai kan wegens drugssmok
kel veroordeeld worden tot twee a vijftien jaar gevangenisstraf.
„Zuid-Afrika martelt
met gifslangen"
GENEVE Zuidafrikaanse
autoriteiten gebruiken gifslan
gen bij het martelen van poli
tieke gevangenen in Namibië
(Zuidwest-Afrika), zo heeft
een VN-commissie voor de
mensenrechten gisteren ver
klaard.
De VN-commissie heeft deze
beschuldiging neergelegd in
een rapport. „Bij hun politiek
van onderdrukking in Nami
bië hebben de Zuidafrikaanse
autoriteiten het martelen van
politieke gevangenen voortge
zet.
RUITENHEER
<r
n
l j*
/A/ V U oa
U\/Y
SAN SALVADOR Hoe
wel de populaire Salvado
raanse luitenant-kolonel
Ochoa Perez zijn rebellie
tegen minister van defen
sie Jose Garcia reeds na
zes dagen moest opgeven,
heeft zijn actie grote on
derlinge verdeeldheid in
het regeringsleger aan het
licht gebracht. De militai
re adviseurs uit de Vere
nigde Staten moesten bij
de actie van de opstandige
commandant ongetwijfeld
terugdenken aan de Ame
rikaanse ervaringen in
Vietnam.
De meeste vergelijkingen tus
sen El Salvador en Vietnam
lopen spaak, maar éen gaat er
wel degelijk op. Zoals destijds
voor Vietnam gold, geldt nu
voor El Salvador. Een militair
hulpprogramma kan zijn doel
voorbijschieten als het tot ge
volg heeft dat er bittere one
nigheid ontstaat tussen een
groep oudere officieren, die
niets begrijpt van een guerril
la-oorlog, en een groep beter
opgeleide jongere officieren,
zoals Ochoa, die wel begrijpt
hoe tegen de guerrilla's moet
worden opgetreden.
In Zuid-Vietnam legde presi
dent Nguyen Van Thieu de
kiem voor zijn nederlaag, door
zijn beste commandanten naar
verafgelegen posten over te
Elaatsen zodat hun bekwaam-
eid niet te zeer zou contraste
ren met zijn middelmatig op
treden. In El Salvador doet ge
neraal Garcia op het moment
hetzelfde. Toen kolonel Ochoa,
die al was weggepromoveerd
naar de bergen van de noorde
lijke provincie Cabanas, succes
boekte in de strijd tegen de
guerrilla's, werd besloten dat
hij nog verder weg moest en
daarom maar militair attaché
in Uruguay moest worden.
Het optreden van Ochoa in
Cabanas is een van de weinige
succesverhalen in de nu al
drie jaar durende Salvado
raanse burgeroorlog. „Hij
vocht het soort oorlog zoals die
gevochten moet worden, wil
len de Verenigde Staten hun
investeringen hier kunnen
rechtvaardigen", aldus een
westerse waarnemer. „Hij liet
zijn mannen constant patrouil
leren in kleine groepjes. Hij
probeerde de guerrilla's het
wapen van de nacht uit han
den te nemen en hij deed zijn
uiterste best om de burgerbe
volking aan zijn kant te krij
gen".
Als gevolg daarvan zijn de
guerrilla's uit Cabanas verdre
ven, dit in tegenstelling tot an
dere provincies in het noorden
van El Salvador zoals Chalate-
nango, Morazan en San Vicen
te, waar de opstandelingen on
gehinderd kunnen aanvallen
en zich bijna op hun dooie ak
kertje kunnen terugtrekken.
Vanuit het Amerikaanse
standpunt bezien is met name
het gebruik dat het Salvado
raanse leger heeft gemaakt
van drie met steun van de
Verenigde Staten opgeleide
elite bataljons erg frustrerend
geweest. De bataljons waren
bedoeld als een soort mobiele
troepenmacht, die plaatselijke
troepen bij hun strijd tegen
guerrilla-concentraties zou
kunnen helpen. Daar is echter
niet veel van terecht gekomen.
Onlangs werd een van die ba
taljons ingezet in een gebied
met veel guerrilla's. Reeds na
drie en een halve dag werd
het bataljon teruggetrokken.
Er bleef niemand achter om
ervoor te zorgen dat de op
standelingen niet zouden te
rugkomen, met ais gevolg dat
de situatie in een mum van
tijd weer als van ouds was.
Dit falen wordt algemeen toe
geschreven aan generaal Gar
cia. Niet alleen door ko|
Ochoa, die de verdeeldhek
het leger nu aan het licht E
gebracht, maar ook door a
re vooraanstaande officii
De algemene overtuiging!
dan ook dat de dagen va&
neraal Garcia zijn geteld. I
de Verenigde Staten hal
rebellie echter niet op eer
gunstiger moment kunner
men. Juist deze maand i
president Reagan het CoiJ
ervan overtuigen dat er v
uitgang wordt geboekt opj
gebied van de mensenrec
in El Salvador. Omdat g
raai Garcia lange tijd dod
Amerikaanse ambassade i:
geschilderd als een man
niet gemist kon worden b(
Amerikaanse beleid, k»
het zeker niet gelegen!
's lands meest succes)
commandant door deze
„corrupt, willekeurig en
lig" werd genoemd.
PAUL ELLI
Copyright The Guad
