at pastoor Kees Thomas
allemaal doet is
igenlijk onna volgbaar
Iporthal in Leiderdorp in de ijskast
aiDÊN*
Korting van 10.000 gulden voor
Oegstgeestse openbare bibliotheek
Raadsleden vinden investeringsplan te vrijblijvend
Qeid&iQowuvnt
WOENSDAG 12 JANUARI 1983 PAGINA 5
HILDERSCHOOL KRIS KRAS EXPOSEERT IN LEIMUIDENS KLOOSTER, MAAR:
Ui
Op mijn omwegen door stad en land
kom ik graag mensen tegen. U kunt
mij telefonisch of schriftelijk vertellen
wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Ik ben bereikbaar via 071
- 12 22 44 op toestel 10.
fet is alweer vorige week,
fyar ik heb er nog nacht-
van. Nog steeds
Slagregens
4steren het lage veense
de overkant van de
fillem van der Veldenweg,
het niemandsland tussen
èimuiden en Rijnsaterwou-
't, is nauwelijks meer te
en. Erg onprettig. Ik vraag
rQJe af, of ik ooit nog veilig
r/TJiuis zal komen. Op twee
Jiog in het oude klooster wil
net een aantekening ma-
na een bon mot van
gastheer, als de eerste
precies op het bloc-
potje valt. In een paar se
inden is het een gestaag ge-
j-up. Ik red het opschrijf-
Dekje in een mum en kijk
aar boven. Aan het plafond
gekken zich onzichtbare re
genwolken samen en van
iar blijft het druppelen. Nu
een fluks georganiseerd
jeg kopje. Daarin spatten de
uiteen, over de rand
Het blijft nat. Met een
joodkalm gebaar legt Riet,
(e behulpzame, er een servet
hder. Dé spetters smoren in
gestreken linnen.
—4c kijk naar het raam, of dat
!et nog wel zal houden.
>rup, drup, drup; ook op het
Warte miskoffertje met am-
|ullen en ander gewijd vaat
werk. „Ach", zegt Cornelis
j/ilhelmus pr., „ach man, dit
niets. Stel je nie-an. Het
pookt hier altijd als de zuid-
fester heerst. Alleen het dak
tan al dat water niet zo best
jerwerken, en dan lekt het.
daar ik zal je wat foto's van
én schilderij-restauratie. Ia
ën zien, in het Franse
Ivreux. Ik heb een zwak
;oor het restaureren van
iude schilderijen. Men komt
laarvoor bij me. Heidens
iarwei soms, maar ik doe het
het liefde". Met die liefde
tompleteerde Kees Thomas
h Evreux zijn restauratie
werk en schilderde bisschop
apen als engeltjes, die hij paar-
cije vleugeltjes meegaf. Maar
p tju huilt de storm door de re-
dfen van de sponningen,
erïoven in het voormalige
r dooster van een stuk of 18
franciscanessen van Benne-
w^roek (toen mijn tante Lien,
tejie later zuster Raymundi
heten, er als postulante
n trok, noemden- haar naas-
ailen het Bennepantalon)
er zowat in bittere ar-
geleefd moeten heb-
j>en en, ergens op een gang,
t dankzij, of ondanks, hun eeu-
ie^/ige geloften voor het doen
le^an hare behoeften op een
!nj,doos" moesten plaatsnemen
daarbij uitkijken voor de
vapijkers die eruit staken
boven woont pastoor
ntkees Thomas sinds een jaar
acht. Toendertijd droeg hij
v<üe bediening van de Johan-
de Doperparochie in Lei-
tnuiden als emeritus over aan
opvolger, zonder te gaan
e rusten. Hij is nu 74. God ze-
rhgene hem. Met zijn grijze col-
iefaar en gemaskeerd boordje
rcfeiet hij eruit als een hardnek
kige „ouderling"; als een wat
leer getekende kardinaal
"illebrands. Daar heeft hij
ook mee in de klas geze-
vAen, in zijn „jaargang" op
Warmond. Kees Thomas,
priester in eeuwigheid, vol
gens de orde van Melchise-
dech. Pendelaar tussen tijd
en altijd. Schilder naar aan
leg. De talenten die O.L.Heer
hem meegaf heeft hij niet on
gebruikt gelaten. Deo gratias.
Steeds ad majorem Dei glori-
am was het, en voor z'n eigen
plezier, als hij aan doeken of
panelen de streken van zijn
visie meegaf.
Rond zijn geboorte hangt het
waas der onzekerheid. Vast
staat, dat Keesje in 1908 in
het Westfriese Venhuizen ter
wereld kwam. „Op 23 juli",
zeiden z'n ouders. „Nee, op
21 juli", zegt de burgerlijke
stand. Pastoor Thomas nu;
„Dat laatste was juist, hoe
dan ook". Het gezin Thomas
was een knutselend gezin.
Moeder knipte de mooiste fi
guren uit papier terwijl ze zat
te praten. Ze scheurde ook
heel mooi. Vader las voor en
de kinderen hadden on
derwijl luisterden ze alle
maal wat om handen. Kees
zat al vroeg te tekenen en te
schilderen. Hij was de beste
bij de tekenles op school. De
kleine Westfriesjes modder
den maar wat aan, maar
Kees zat dan op de achterste
bank, waar hij in z'n eentje
zijn gang kon gaan. Talent
dat niet bedorven werd door
natekenvoorbeelden. De ijver
voor „zijn eigen huis" had
hem verteerd.
Jaren verliepen, en Kees
Thomas werd allengs en naar
Westfriese zeden gewaar, dat
de Heer hem riep. Hij ging
meteen naar de voordeur en
werd dus priester. Maar de
weinige uren buiten de ziel
zorg om vulde hij met schil
deren en kwasten. Het is al
eens eerder gezegd; „allemaal
persoonlijke impressies van
'n hartelijke, diepgevoelige
ziel, die we op zijn doeken
zien". Olieverf en doorzichti
ge aquarellen,mozaïeken
zelfs. Priester Cornelis Wil
helmus was de schilderende
kapelaan van de Leidse Pe
trusparochie. Tien jaar lang.
Als hij niet aan het altaar
stond, op huisbezoek was, de
katechismus uiteenzette of
biecht hoorde, leefde hij zijn
schildersziel uit. God noch
gebod konden hem dan de
ren. Hij schilderde vurig met
het penseel, het mes, zijn vin
gers en, eventueel, met een
nagel. Daarbij deelde hij z'n
gaven mee aan anderen.
In '60 werd Thomas herder
van de Leimuidense schaap
stal. Drie jaar later kreeg hij
assistentie van een mede
broeder in het ambt en in de
kunst: kapelaan Jan Willem
de Jong, neef van Willem
Mengelberg, ook wel Mengel
moes genoemd. Twee" oud-
kapelaans van de Petrus. Nu
in de baas-knecht-verhou
ding. De Jong kwam „bij zijn
eigen uitgezochte pastoor".
De bisschop had eerst iets ge
mompeld over „daar begin ik
niet aan, aan vriendjespoli
tiek", maar gaf toch zijn
handtekening aan de benoe
ming. „Op het ogenblik is
Jan Willem ook rustend, op
Goeree", vertelt Kees Tho
mas, terwijl een windstoot de
hoog ingezette ramen (waar
door de zusters vroeger niet
dan op hun tenen staand
naar buiten konden kijken)
bijna bol doet staan.
In '66 maakte pastoor Tho
mas plaats voor zijn opvolger
in de pastorie, pastoor Har
ding. Sindsdien is hij de laat
ste „kloosterling" van Lei-
muiden en omgeving. We zit
ten nu eens hier, dan weer
daar; zowat overal staan ta
fels met stoelen in een
zaal van een kamer. „Dit is
mijn alles", verklaart de
kluizenaar van het goede le
ven trots; „Het is mijn bu
reau, mijn bibliotheek, m'n
eetkamer, m'n slaapkamer,
onze keuken en onze huiska
mer". Eén grote, heerlijke
chaos met drie oude enorme
Pastoor Kees sigaar stiekem achter de rug in zijn „Thomistische kerk". Nog in would be Kerstaankleding (de
figuurtjes, evenwel, zijn door hem met zorg en toewijding gerestaureerd): „Chantons tous Noël". Alleen de vingerplant
en de halmen achter het „vlammend" tabernakel doen wat alternatief en huisbrouwerig aan.
kasten waar je omheen kunt
lopen. Vroeger waren hier de
chambrettes der vrome non
nen. Zowel de eerste als de
laatste zijn uitgebroken. Even
verderop is de voormalige
„ziekenboeg", nu slaapver
trek van mejuffer Riet Ter-
meulen, ruim 20 jaar al weer
's pastoors bemoederende
Twee avonden en soms langer geeft de pastoor les in „hoe je de dingen musisch
moet zien". Erg vermoeiend, maar hij leeft erbij.
huishoudelijke kracht. Riet
schildert ook. Uiteraard. En
lang niet slecht.
Dan constateer ik dat Kees
Thomas schaamteloos
„stookt". Het is geen rode
verf, in die gigantische dik
buikige klokkende flessen.
Zeker niet. Daar zit gistende
wijn in; rozenbottels en vlier
„van een varkensselectiebe-
drijf". Een huis-rosé in ver
stilde aanbouw. Meneer pas
toor stookt dus niet; hij wacht
een proces af. „Intussen drin
ken we samen elke dag 's
avonds een fles van onze ei
gen wijn; 50 cent de fles". Er
gens in de zaal klinkt flauw
een fietsbel, die 2 uur slaat.
Na lang zoeken zie ik een
„hangklok", door pastoor uit
de „edelste" oude materialen
samengesteld. „Nu laat ik je
eerst alles maar even zien, in
ons klooster", en de pastoor
gaat me voor.
Weer een verrassing: pastoor
Thomas heeft ook beslag ge
legd op de huiskapel, met een
pure oud-roomse display, en
daar zijn eigen kerkje van
gemaakt. Hier bloeit de
Boom des Levens dag aan
dag en toomt de ziel zijn dar
telheden. Hier ook doet hij
elke dag de mis. In het
Frans. Le Seigneur soit avec
vous. En Riet antwoordt keu
rig, ook in het Frans van het
zoveelste departement: Et
avec vötre esprit. „Meestal
zijn er geen andere kerkgan
gers bij. Het zouden maar
„andersdenkenden" zijn. Die
kijken wel mooi uit. Trou
wens, ik wil pastoor Harding,
m'n buurman die ik wei
eens assisteer of ik neem bij
hem waar ook geen con
currentie aandoen", aldus ge
lovige Thomas. Niettemin zat
het kerkje met de nachtmis
op Kerstmis stampvol Tho
mas-christenen, „maar de
meeste waren niet eens ka
tholiek".
We visiteren het klooster van
onder tot boven op de gewel
dige knutsel- of rommelzol
der, waar de pastoor zijn ge
niale invallen tot uitdruk
king kan brengen. Het blijkt
nu ook, dat pastoor Thomas
evenzeer een voortreffelijk
grimeur is. „Ik grimeer alle
sinterklazen van de omge
ving, tot uit Rotterdam en
Den Haag toe. Bij mij kun
nen vijf klazen tegelijk in de
mooiste koormantels en an
dere paramenten de hort op".
Alleen hun staf is wat ama
teuristisch, maar dat mag de
pret van het tijdelijk 5 de-
cember-episcopaat en de pas
toor niet drukken.
Als de pastoor en Riet, sepa
raat en onder het zingen van
Trium Puerorum cantemus
hymnum, in bad willen, moe
ten ze ook helemaal naar bo
ven. Via levensgevaarlijke
trappen en opstapjes en tus
sen de wijnteelt door. Mooie
blauwe kuip overigens, met
douchemogelijkheden, en
„het gemak" daarneven. En
de regen maar plenzen op het
schuine, lekkende dak. Maar
we naderen nu het tweede
heiligdom van Kees Thomas:
zijn schilderschool. Een paar
klassen, die deze week ook
als expositieruimte in ge
bruik zijn. De School Tho
mas, ofwel de teken- en
schiiderclub „Kris Kras". Het
inspirerend zenuwcentrum
van Thomas' paradijselijke
gaven. Er hangen voorname
lijk ook de, vaak opmerkelij
ke, vruchten van zijn leerlin
gen. Ik zie een stuk of twin
tig concepties van een kope
ren poffertjespan, met een
kan en Vier eieren. Wat daar
al niet is uitgekomen; de aan
leg toont zich in verschillen
de gradaties. „Koper is hei
dens moeilijk in verf vast te
leggen", verklapt de priester
lijke docent; „en dan moeten
die poffertjesdeuken in de
pan aan de onderkant nog
bol zijn ook, in plaats van
hol. Ga daar maar eens aan
staan. Maar je ziet welke uit
stekende resultaten bereikt"
kunnen worden".
De pastor-schilder is duide
lijk verwonderd over het
succes van zijn vijf jaar oude
Kris Kras-club. Nu zijn eigen
„academie". „Ik begon in het
klooster met vier leerlingen.
Nu zijn het er 75!" Eerste uit
roepteken, want het mag er
wezen. „Ik heb er nooit re
clame voor gemaakt. Ik snap
het gewoon niet. Ze komen
niet alleen vanuit deze
streek, maar ook uit Hoofd
dorp, uit Lisse, uit Haarlem,
Kudelstaart en Uithoorn, 's
Woensdags en op donderdag
avond zijn de lessen, tweeën
eenhalf yur. Daarna ben je
doodop. Er zijn erg knappe
dingen bij, vind je ook niet?
DT zitten heel goeie onder.
Ik heb zelfs Duitsers mozaï-
ekles gegeven". Niet dat dat
iets wil zeggen; maar toch.
Als pastoor Kees Thomas
zichzelf niet typeert, doen
anderen dat wel: „De man
die helemaal alleen een
klooster bewoont" (Riet Ter-
meulen schijnt daarbij een
quantité négligeable te zijn)
„En twee rechterhanden
heeft". Soms brengt hij z'n
leerlingen tot enige wanhoop
en dan zeggen ze, als „het
morrend volk" in een Pas
sion: „Ja, u heeft 't maar ge
makkelijk, uw kwasten doen
wat u wilt; alleen de onze
doen het niet". Gaat dat zelf
zien, deze week; achter de
„Kloosterdeur", aan de Wil
lem v.d.Veldenweg, Leimui-
den.
Niet die topless juffertjes
van achter gezien aan een
Frans strand, of het loze vis
sertje daarnaast. Kees Tho
mas (die alle vijf de wereld
delen bereisd heeft en daar
een schat aan objecten heeft
vastgelegd) zag ze, penseelde
ze, en bewaart ze sindsdien
in een map. Ook ziet u niet
die landweg, in een ruige set
ting opgezet, ergens in Ier
land: „Ik heb daar een halve
dag gezeten zonder iemand te
zien". Dat is de privé collec
tie van een nu tot rust ko
mende kunstenaarsziel. Des
gewenst ter inzage. Want
denkt u maar niet, dat Kees
Thomas, als hij niet gewijd
was, Kees de Bok zou zijn ge
worden. Wel mag u deze
week ook het oude, aange
zwengelde orgeltje van zuster
Celesta, de hemelse Benne-
broekse, bewonderen. Ooit
speelde ze daarop, alsof haar
leven er van af hing, terwijl
ze „meisjes en jongens re
geerde met ijzeren hand". En
daar zijn verder letterbakjes
„uit de oude doos", prachtige
oude schoolplaten, hand
werkjes en benodigdheden
uit de „roaring twenties", een
electrificeer-machine op bat
terij waarvan je de handvat
ten mag vasthouden en dan
ohhh en jesses zeggen. En an
dere dingen van „weet je nog
van toen". Hommage aan de
zusters van weleer; voordat
ze „wegliepen". Laat dat
maar aan die vreemde
„kloosterling" over, een
priesterlijke broeder-schilder
die denkt in vlakken, kleu
ren en contouren, en niet in
lijnen. Het is zijn achtste sa
crament.
Gisteravond is de tentoon
stelling van Kris Kras-olie-
schilderijen, aquarellen en
pentekeningen geopend door
de plaatselijke heer burge
meester. Dat was al een hele
dreun. Ongetwijfeld heeft u
iets gemist, als u er niet bij
was. Maar het gaat ook van
avond door, en elke avond
deze week, van 7 tot 10 uur;
zaterdag van 2 tot 5 en van 's
avonds 7 tot 9, en zondag van
half 11 tot I uur en van 3 tot
6 uur 's middags. Dan is het
weer welletjes geweest. En
gaat pastoor Thomas over tot
de gezegende orde van de ge
nietbare dag. Ainsi soit-il.
jlDERDORP De ge-
Biedenis van de bouw
i een sporthal in Lei-
dorp is de zoveelste
e ingegaan. Onderling
Jj iwtrekken tussen het
1 [tuur van de Leider-
•pse Sportraad en de
'4rf bal vereniging Veloci-
heeft tot gevolg gehad,
®t' de Sportraad de plan-
i voor de realisering
hi een eigen hal voorlo-
p; in de ijskast heeft
gieten zetten.
nt bestuur van de Sport
ed had liever gezien dat
^locitas de plannen voor
i korfbalhal naast de ac-
nmodatie het sportpark
Bloemerd had laten va-
jji. Deze planneq leken
vorig jaar te stranden
i n initiatiefnemer Theo
Iporn door de ledenverga-
'ing van Velocitas werd
uggefloten. De juistheid
n de gepresenteerde ex
ploitatie- en financieringsop-
zet werd door de leden in
twijfel getrokken. Deson
danks werd een commissie in
het leven geroepen, die tot
taak kreeg te onderzoeken
op welke "wijze een sporthal
in Leiderdorp, die ook door
andere verenigingen zou
kunnen worden gebruikt,
kan worden gerealiseerd.
Het bestuur van de Sport
raad blijkt niet onverdeeld
gelukkig met deze ontwikke
lingen die het initiatief van
de sectie binnensporten van
de Sportraad om te komen
tot een hal van de gezamen
lijke Leiderdorpse sportvere
nigingen doorkruist. Het be
stuur van Velocitas is inmid
dels te verstaan gegeven, dat
men beslist niet als „aan-'
hangsel" van de korfbalvere
niging wenst te fungeren.
Heet hangijzer in het geheel
is de randvoorwaarde die de
ledenvergadering van Velo
citas aan de commissie heeft
meegegeven dat bij de opzet
rekening moet worden ge
houden met een ongestoord
verloop van het verenigings
leven van Velocitas. In de
ogen van het bestuur van de
sportraad is dit onverenig
baar met een gezamelijk ge
bruik van kantine en kleed
kamers.
Voorlopig wil men de resul
taten van het onderzoek van
Velocitas afwachten voor de
plannen voor een eigen hal
weer ter hand worden geno
men. De plannen voor een
gemeentelijke hal lijken in
tussen definitief van de baan.
„Geen geld voor", zegt wet
houder Irma Gehner (Sport
en Welzijn) kort en bondig.
Over de initiatieven van Ve
locitas en de Sportraad houdt
zij zich vooralsnog op de
vlakte. „Het college kan
daarover nog geen uitspraak
doen. De plannen moeten
passen in het gemeentelijke
sportbeleid waarover de
sportplanning meer duide
lijkheid zal moeten verschaf
fen. Afgewacht moet worden
wanneer de wanneer de
commissie Sport en Welzijn
met het advies komt", aldus
wethouder Gehner. Zij laat
er overigens geen twijfel
over bestaan, dat op mede
werking van de gemeente
niet behoeft te worden gere
kend, wanneer de gemeente
bij zou moeten springen om
de plannen voor een particu
liere hal financieel rond te
krijgen.
Al met al lijkt de realisering
van een sporthal in het aan
sportaccommodaties beslist
niet arme Leiderdorp geen
stap dichterbij te zijn geko
men. Wel is er van de kant
van de Leiderdorpse aanne
mers belangstelling getoond.
Wethouder Gehner is daar
om best bereid een gesprek
tussen sportraad, als over
koepelend orgaan van de
Leiderdorpse sportverenigin
gen en geïnteresseerde aan
nemers op gang te brengen.
„Zolang het de gemeente
maar geen geld kost", maakt
zij nog eens duidelijk.
OEGSTGEEST De voorge
stelde wetswijziging op het
Openbare Bibliotheekwerk in
de loop van 1983 betekent
waarschijnlijk voor de Oegst-
geestse bibliotheek en vermin
dering in de bijdrage van
10.000 gulden. In de jaren 1984
en 1985 zou dat 20.000 gulden
worden. Dit liet wethouder
Kohlbeck gisteravond tijdens
de bijeenkomst van de com
missie financiën in het Oegst-
geesterraadhuis doorscheme
ren. Een mededeling die hij
vooraf liet gaan aan de bespre
king van de begroting 1983
van de openbare bibliotheek
aan de Homeruslaan.
Men heeft de bibliotheek al te
verstaan gegeven dat de kor
ting van de rijksbijdrage straks
niet door de gemeente gedekt
kan worden. De commissiele
den vinden dit een zorgelijke
ontwikkeling. Het bestuur van
de bibliotheek heeft intussen
gezegd begrip te hebben voor
het gemeentelijke standpunt.
De liberaal, de heer Heilbron:
„ik vind de hele zaak .onele
gant. De begroting van de bi
bliotheek is ingediend en in
het jaar zélf komt er een ver
mindering van de rijksbijdra
ge. Ik vind dit dun". Wethou
der Kohlbeck: „Daar worden
wij herhaaldelijk tussentijds
mee geconfronteerd. Ik moet
straks bjvoorbeeld aan het
centrum „Oud-Poelgeest" gaan
vertellen dat zij 20% van de
subsidie kwijt raken".
Verder werd overeenstem
ming bereikt over de aanpak
van de verlichting in de wijk
Buitenlust. De oude lichtmas-'
ten worden vervangen door
nieuwe, voorzien van energie
besparende SOM-lampen. Men
schat de energiebesparing op
3434 gulden per jaar.
OEGSTGEEST „Naast een
groot aantal vervangingsinves
teringen willen wij enkele
zeer grote investeringen min
of meer apart zien", betoogde
de radicaal Sanders gister
avond in de commissie finan
ciën. Hij vond dat de gemeente
niet verder mocht gaan dan
vier ton per jaar voor onder
meer weerkerend onderhoud
en vervangingen. Verder moet
aan de grote plannen een prijs
kaartje gehangen worden vol
gens hem.
Ook hier kwam de aanleg van
een woonwagenkampje als een
hoge prioriteit uit de bus. Dit
kampje dat aan de Haarlem
merstraat weg voorziet in de
aanleg van 7 standplaatsen
kost per standplaats ongeveer
56.000 gulden. Investeringen
met betrekking tot aanleg
sportvelden, en de sanering
van de sportvelden in De Vos-
cuyl zullen ter sprake komen
Oud-Poelgeest
Op subsidieverzoeken van de
gemeente Oegstgeest met be
trekking tot restauratie van
„Oud-Poelgeest" heeft de
Rijksdienst van Monumenten
afwijzend gereageerd. Men
vraagt wel een zogenaamd
schouwrapport van wat er aan
de op het terrein staande mo
numenten moet gebeuren.
„Mochten er gelden komen,
dan kan aan de hand van het
schouwrapport overwogen
worden subsidie toe te ken
nen", aldus de Rijksdienst. Dat
de gemeente Oegstgeest voor
lopig geen subsidie krijgt,
doorkruist niet het initiatief
dat enige tijd geleden geno
men door een vijftiental ge
meenten genomen is om het
huidige beleid te doorbreken
en restauratie mogelijk te ma
ken in een eerder stadium.
