Thatcher wil op
F alkland- Eilanden
imago opvijzelen
CIA: Sovjet-economie
gezonder dan men denkt
Muitende Salvadoraanse
kolonel weigert concessie
Luns vindt aanbod
Oostblok onbelangrijk
BUITENLAND
£eidae6owta/nt
MAANDAG 10 JANUARI 1983 PAGI
Gevangenis-
oproer in
Ossining-
gevangenis
OSSINING Gevangenen in
de strafgevangenis van Ossining
in de staat New York hebben
afgelopen zaterdag na het
avondeten zestien bewakers ge
gijzeld. Dit heeft een woord
voerder van de gevangenis, het
vroegere Sing Sing, gezegd. In
de loop van de nacht van zater-.
dag op zondag is een bewaker
vrijgelaten in ruil voor medicij
nen. Over de eisen is nog
•niets bekend.
Enkele gevangenen, die niets meer met de gijzeling van de
vijftien bewakers te maken wilden hebben, springen hier
over een hek in de armen van politiemannen.
Griekse munt
gedevalueerd
ATHENE De
Griekse regering
heeft gisteren on
verwachts de natio
nale munteenheid,
de drachme, met 15
procent gedeva
lueerd ten opzichte
van de dollar. Doel
van de devaluatie is
om de concurrentie
positie van de
Griekse industrie
op de internationale
markt te verbete
ren.
PLO-TOPMAN WIL
HERVATTING VAN
GEWAPENDE STRIJD
SOFIA Een hoge functionaris van de Pale
stijnse Bevrijdingsorganisatie, Faroek Khaddoemi,
heeft zaterdag in de Bulgaarse hoofdstad Sofia op
geroepen tot hervatting van de gewapende strijd
tegen Israël. Khaddoemi verklaarde tegenover
verslaggevers, dat „de Verenigde Staten door Is
raël proberen een militaire aanwezigheid op te
leggen aan Libanon, om hun eigen bases te kun
nen vestigen". Hij veroordeelde verder wat hij
noemde de Amerikaans-Israëlische pogingen om
andere Arabische landen te betrekken bij het pro
ces van Camp-David. Daarpm moeten wij onze ge
wapende strijd weer opnemen, teneinde ons tegen
de Israëlische agressie te verzetten en de plannen
voor een Amerikaans-Israëlisch verbond in het
gebied te dwarsbomen, aldus Khaddoemi.
Aboe Nidal eist aanslag op
LONDEN Het in Londen verschijnende Arabi
sche dagblad, Al Arab, heeft laten weten gisteren
een telefoontje ontvangen te hebben van de dissi
dente Palestijnse terrorist Aboe Nidal, waarin de
verantwoordelijkheid wordt opgeëist voor de aan
slag bij een busstation in Tel Aviv. Twaalf mensen
raakten zaterdag gewond toen twee handgranaten
naar een juist wegrijdende bus in Tel Aviv wer
den gegooid. De Aboe Nidal-groep zei dat een van
haar eenheden de handgranaten had gegooid toen
militairen, die na hun weekeindverlof naar de ka
zerne in Natanya terugkeerden, in de bus stapten.
Volgens Al Arab heeft deze groepering verder la-'
ten weten dat meerdere aanslagen zullen volgen.
Aboe Nidal wil hiermee aantonen dat de Israëliërs
op eigen terrein verslagen kunnen worden en
waarschuwt tegelijkertijd de gematigde krachten
binnen de PLO zich niet aan Israël over te geven,
aldus Al Arab.
Britse
zondagskrant
The Observer
te koop
LONDEN De p
dent-directeur van
mijnbouw- en zaken
cern Lonrho Ltd., Ro
Rowland, heeft gistj
aangekondigd dat de gi
le Britse krantenketen
het concern, waaroi
het zondagsblad The
server, zal worden
kocht. Rowland kond
de plannen aan in de
day times, de concur
van de Observer.
Geen
aandrang
Nederland
voor lijk
schouwing
Surinamers
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG Familiele
den van de vijftien geëxe
cuteerde voorstaande Su
rinamers willen dat Ne
derland ingaat op het aan
bod van bevelhebber
Bouterse de lijken te on
derzoeken. Bouterse ver
klaarde zich onlangs in de
Franse krant Le Monde
bereid een lijkschouwing
te laten houden door een
arts van de Nederlandse
regering.
Een broer van de geëxecuteer
de advocaat Baboeram heeft
zich namens een aanta^ fami
lies tot het ministerie van Bui
tenlandse Zaken in Den Haag
gewend. De ouders van Baboe-
ram zouden diens stoffelijk
overschot in Paramaribo heb
ben gezien en daarbij hebben
vastgesteld dat hij was gemar
teld en door het hoofd gescho
ten. Bevelhebber Bouterse
houdt vol dat de vijftien man
nen zijn neergeschoten, toen
zij poogden te vluchten. Een
woordvoerder van Buitenland
se Zaken verklaarde vanoch
tend desgevraagd dat Neder
land eigenlijk niets kan doen.
Bijna alle doden hadden de
Surinaamse nationaliteit, „zo
dat wij geen grond hebben
voor een verzoek om lijk
schouwing". Alleen in het ge
val van de vermoorde journa
list Frank Wijngaarde, die Ne
derlander was, ligt de zaak an
ders. Als zijn familie zich tot
Buitenlandse Zaken wendt,
kan het departement in actie
komen.
Ongeveer driehonderd Surina
mers, die zich in het Zuiden
van de Verenigde Staten be
vinden en die graag naar Ne
derland willen, maken alleen
kans op een visum, als zij aan
de gestelde voorwaarden vol
doen (het hebben van inkom
sten om terug te kunnen rei
zen), zo stelt Buitenlandse Za
ken. Volgens de Nederlandse
ambassadeur in Paramaribo,
drs. J. Hoekman, die dit week
einde in verband met een va
kantie naar Nederland terug
keerde, is er geen sprake van
een buitensporige vraag om
visa. Hij had evenmin gehoord
over het ontslag van garni
zoenscommandant Horb. reac
ties daarover zijn niet bekend
geworden.
De Surinaamse legerleider
Bouterse heeft in de nacht van
7 op 8 december verboden de
branden te blussen in het ge
bouw van de Moederbond en
het radiostation ABC. Dat
bleek uit een bandopname die
gistermiddag in het NOS-pro-
gramma voor Surinamers
werd uitgezonden. Men hoorde
daarin de mobilofoongesprek-
ken tussen politie, brandweer
wagens en de brandweercom
mandant. Vanuit de poltiecen-
trale werd bevolen: „Namens
de bevelhebber, de brand mag
niet geblust worden". De
brandweercommandant beves
tigt even later dat de brand
weer inderdaad is teruggetrok
ken.
(Van onze. correspondent Ro
ger Simons)
(Vervolg van de voorpagina)
LONDEN De Britse
premier Thatcher, die
sinds zaterdag de rol van
heldin van de Falkland-
eilanden speelt, heeft gis
teren in dat afgelegen
overzeese gebiedsdeel een
bezoek gebracht aan de
strijdkrachten. Ze woonde
een speciale vergadering
van het gekozen bestuurs
lichaam van de eilanden
bij en zal ook de voor
naamste slagvelden en de
graven van gesneuvelden
bezoeken.
De Britse premier heeft dit
weekeinde scherpe kritiek ge
kregen wegens haar onver
wachte uitstapje. Zowel aan
het thuisfront als in Argenti
nië is het bezoek aan de Falk-
land-Eilanden als provocerend
getypeerd. Britse tegenstan
ders van Thachter zeiden dat
zij probeerde haar eigen repu
tatie op te vijzelen, die te lij
den heeft gehad door de Fal-
klandoorlog. Over een jaar
worden in Groot-Brittannië
verkiezingen gehouden en
Thatcher is vast besloten om
die te gaan winnen.
Door de Falklanders zelf werd
Thatcher met vreugde begroet.
Bij haar onverwachte aan
komst huilden sommige ei
landbewoners openlijk van
blijdschap. „Wij hebben U zo
veel te danken," zeiden ze tot
premier Thatcher, die straalde
van trots maar er vermoeid
uitzag.
De Falklanders zijn al verge
ten, dat de Britse premier,
haar regering en het parle
ment hun kolonie in het zui
den van de Atlantische
Oceaan volledig verwaarloosd
hadden toen op 2 april 1982 de
Argentijnse invasie begon.
Niet alleen de economie, maar
ook de defensie van de Falk-
land-Eilanden trok in Groot-
Brittannië niet meer de aan
dacht. Daardoor werd de Ar
gentijnse verovering mogelijk
gemaakt.
Premier Thatcher zei toen:
„Als ik nu de Argentijnen niet
de voet dwars zet, valt mijn
regering". Ze organiseerde een
grootscheepse militaire expedi
tie om de Falkland-eilanden te
heroveren. Dat laatste gebeur
de, met een verlies van 254
Britse en 750 Argentijnse mili
tairen. De junta van Argenti
nië moest aftreden, maar de
zegevierende regering-That-
cher bleef aan.
Rapport
Inmiddels is in Londen het
rapport van de commissie van
onderzoek Franks gereed ge
komen. Lord Franks heeft een
grondige studie gemaakt van
de oorzaken, die geleid hebben
tot het bloedige Falkland-con
flict. Zijn bevindingen worden
in de tweede helft van januari
gepubliceerd. Het lijdt geen
twijfel, dat Franks de rege-
ring-Thatcher en het parle
ment aansprakelijk stelt voor
een verwaarlozing van de
Falkland-Eilanden vóór 1
april 1982. Premier Thatcher
draagt een groot deel van die
verantwoordelijkheid.
Franks kritiek is slecht voor
Thatchers politieke imago. Er
staan nieuwe parlementaire
verkiezingen voor de deur en
premier Thatcher heeft grote
behoefte aan de steun van de
gewone man. Om die kritiek
al van te voren te ontzenuwen
en haar imago wat op te vijze
len is ze afgelopen weekeinde
onder strenge geheimhouding
met haar man Denis naar de
Falkland-Eilanden vertrok
ken. Deze zijn nu precies 150
Sar Brits bezit.
et was een zware luchtreis in
militaire vliegtuigen met wei
nig comfort. Ze duurde bijna
24 uur. Eerst vloog het echt
paar Thatcher naar het Britse
eiland Ascension. Tijdens het
tweede deel van de reis, van
Ascension naar Port Stanley,
moest de RAF-Hercules van
de Thatchers tweemaal tanken
in volle vlucht.
Om het de premier en haar
man wat gemakkelijker te ma
ken, had de Luchtmacht in het'
enorme ruim van de Hercules
een caravan geplaatst, uitge
rust met een chemisch toilet,
stortbad en keukentje. Maar
de motoren van de Hercules
maken zoveel lawaai dat prak
tisch niemand in zo'n vliegtuig
kan slapén, laat staan een nor
maal gesprek voeren. De reis
van premier Thatcher werd
streng geheim gehouden, om
dat de Falkland-Eilanden nog
steeds oorlogsgebied zijn.
De Britse premier zegt dat
haar verblijf van vooralsnog
onbepaalde duur op de Falk
land-eilanden in de eerste
plaats tot doel heeft de 1800
Falklanders ervan te overtui
gen, dat Londen zich nu ern
stig met hen bezig houdt.
Thatcher wil hun economische
noden leren kennen. Op de
barre en onvruchtbare Falk
land-eilanden, een voor Groot
Brittannië volkomen nutteloos
gebied, groeit praktisch niets
anders dan gras. Het belang
rijkste voortbrengsel is wol,
maar er zijn nauwelijks 3000
schapen. De meeste grond en
ook bijna alle woningen horen
toe aan een grote maatschap
pij, waarvan de Britse staat de
belangrijkste aandeelhouder is.
Bijna alles wat het handjevol
Falklanders nodig heeft, moet
ingevoerd worden. Vroeger
importeerden ze per vliegtuig
allerlei dingen uit Argentinië,
maar sedert de oorlog is dat af
gelopen. De prijzen op de
Falkland-Eilanden zijn dan
ook sterk gestegen.
Volgens sommige ramingen
zullen de Britten in de toe
komst jaarlijks 400 tot 500 mil
joen pond moeten uitgeven om
het leven op de Falkland-Ei
landen echt draaglijk te ma
ken. Bovendien moeten de
Falklanders voortaan perma
nent in een militair garnizoen
leven, met ruim tweemaal
méér soldaten dan burgers. De
eilanders zijn daar verre van
gelukkig mee, maar voor pre
mier Thatcher komt het er in
de eerste plaats op aan, dat
haar eigen politieke imago
niets van zijn glans verliest.
Doden bij aankomst
Chinese
premier in
Zimbabwe
Enkele vrouwen komen tegen
een omver geduwde schutting
bij van de paniek, die gisteren
in de Zimbabweaanse hoofd
stad Harare ontstond toen de
Chinese premier Zhao Ziyang
arriveerde. In het enorme ge
drang, dat ontstond nadat de
politie met een hek de lan
dingsbaan had afgesloten
waarop zo'n tienduizend wa
ren gegaan om Ziyang te ver
welkomen, zijn vijf mensen
omgekomen en raakten er
twintig gewond.
SUSKE EN WISKE HET BRETOENSE BROERTJE
De muitende Salvadoraanse kolonel Ochoa spreekt met zijn burgeraanhangers
Sensuntepeque. Deze stad staat nu onder controle van Ochoa.
SAN SALVADOR Het
overleg, dat de muitende
Salvadoraanse kolonel
Ochoa gisteren heeft ge
voerd met een delegatie
van vijf bevelhebbers van
het leger, heeft niets op
geleverd. Na afloop van
het vijf uur durende over
leg kondigde Ochoa aan,
dat hij „alleen tussen vier
planken Cabanas zal ver
laten".
Kolonel Ochoa is afgelopen
vrijdag in opstand gekomen
tegen de beslissing van de mi
nister van defensie, Guillermo
Garcia, die hem naar Uruguay
wil overplaatsen. Ochoa eist
nu het aftreden van Garcia.
Sinds 1980 heeft minister Gar
cia al diverse pogingen van ui
terst rechtse officieren, om
hem af te zetten, afgeslag
De muitende kolonel gei
het vertrouwen van de Ami
kaanse adviseurs in El Sal
dor.
In de eerste week van jani
zijn er in dat land minstens
mensen vermoord, zo h<
aartsbisschop Rivera y Dar
gisteren bekend gemaakt,
veroordeelde de werving i
dwang van jongeren door
regeringsleger.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De secretaris-generaal van de NAVO,
mr. J. Luns, hecht niet veel waarde aan het aanbod
van het Warschau-pact om te komen tot een niet-aan-
valsverdrag met het westen. „Alle voorstellen van de
Sovjet-Unie, zijn als men ze bestudeerd en er vragen
over gaat stellen, niet zo fraai als het op het eerste ge
zicht lijkt", aldus Luns dit weekeinde voor de AVRO-
tv.
Luns zei verder in de verklaring die na afloop van de vergade
ring van het Warschau-pact, afgelopen week in Praag, werd uit
gegeven, waarin het niet-aanvalsverdrag onder meer werd op
genomen, „niet veel nieuwe elementen te zien". „Alle voorstel
len die al eerder gedaan zijn, zijn daarin nog eens op een rijtje
gezet", aldus Luns.
Luns ging wel in op twee andere recente voorstellen van Sovjet
leider Andropov om te komen tot wapenbeheersing: het terug
brengen van het aantal middellange-afstandsraketten in de Sov-
iet-Unie tot het aantal dat Frankrijk en Engeland bezitten, en
het verminderen van defensieuitgaven over en weer.
„Als ik Andropov goed heb begrepen wil hij de middellange-
afstandsraketten terugbrengen door ze naar de andere kant van
de Oeral te verplaatsen. Daarmee bestrijken zij nog steeds West-
Europa, alleen zuid Portugal valt er dan buiten". Luns wees er
'verder op dat Frankrijk en Engeland het Sovjet aanbod, waarin
ook hun kernraketten worden betrokken, hebben afgewezen.
Frankrijk heeft 100 raketten die de Sovjet Unie kunnen berei
ken, Engeland 64.
Over een wederzijdse vermindering van de defensieuitgaven zei
Luns dat de Sovjets dat 34 jaar geleden ook al wilden. Hij wees
er echter op dat een vermindering van de uitgaven met bijvoor
beeld twee miljard gulden, gezien het enorme potentieel bij de
Sovjets, alleen betekent dat zij hun overwicht op het westen uit
breiden.
De Nederlandse vertegenwoordiger bij de NAVO, De Hoop
Scheffer verklaarde in dezelfde uitzending het streven naar de
nul-optie een verbod op middellange-afstandsraketten be
ter te vinden dan een niet aanvalsverdrag. De nul-optie moet
dan ook uitgangspunt blijven van de gesprekken over wapenbe
heersing tussen Amerika en de Sovjet Unie, zo zei hij.
WASHINGTON De
CIA, de Amerikaanse ge
heime dienst, heeft de
westelijke regeringen er
voor gewaarschuwd niet
de fout te maken door de
kracht van de Russische
economie te onderschat
ten. De waarschuwing is
vervat in een geheim rap
port voor de gemengde
commissie voor economi
sche zaken van het Ame
rikaanse Congres dat dit
weekeinde werd vrijgege
ven.
„We geven een economische
ineenstorting een onver
wachte en langdurige daling
van het bruto nationaal pro-
dukt, d.w.z. datgene wat alle
inwoners van een staat samen
produceren zelfs niet de
minste kans", zo verklaarde
CIA-topman Henry Rowen te
genover de commissie. De
Sovjet-Unie kan zichzelf be
druipen en groeit, ofschoon in
een lager tempo dan in de
laatste jaren.
Rowen legde de verklaring af
op verzoek van senator Willi
am Proxmire. In tegenstelling
tot de CIA-deskundigen is de
regering-Reagan namelijk van
oordeel dat dit land weliswaar
militair sterk is, maar in eco
nomisch opzicht wankelt. Ro
wen gaf toe dat eerder ver
schenen rapporten van de CIA
veel verwarring hadden ver
oorzaakt in regeringskringen
en bij het publiek over de
zwaktes van de Sovjet econo
mie. De opvatting werd ver
kondigd dat de Russische eco
nomie zou verslechteren bij
een snelle opbouw van de de
fensie ondanks voortdurende
economische groei.
De CIA heeft nu het idee dat
de Russische economie een
langzame maar positieve groei
zal doormaken tot een jaarlijk
se groei van een tot twee pro
cent. In de periode tussen 1950
en 1980 bedroeg die groei ge
middeld 4,6 procent per jaar,
vergeleken met een economi
sche groei van 3,4 procent in
de Verenigde Staten, aldus de
CIA. Sinds 1978 is de Russi
sche economie minder sterk
gegroeid, hetgeen blijkt uit een
groei van 1,5 procent in 1981.
De westelijke industrielanden
toonden overigens een zelfde
tragere ontwikkeling.
Rowen stelde verder dat An
dropovs aantreden geen aan
leiding voor de CIA is geweest
een ander standpunt in te ne
men inzake de economische
vooruitzichten voor de Sovjet-
Unie. De CIA verwacht name
lijk niet dat Andropov in staat
zal zijn de economische op
brengsten radicaal te verande
ren.
PLO scheid
strijdende
partijen in
Tripoli
BEIROET Het bestaj
dat gisteren door toedol
van de Libanese regerii
in Tripoli is overeengek
men, hield vanochtei
stand. Volgens de Libap
se politiecommandai
hebben de pro- en anl
Syrische groepering!
toegezegd hun leden ij
de gevechtszones te zull|
terugtrekken.
Wie de strijdende partijen i
elkaar houdt is nog niet duiij
lijk. Gisteren was overeeni
komen dat een Libanese po
tiemacht de rust in Tripoli a
moeten garanderen. Een gro
van ongeveer vijftig politi
mannen heeft de poging o
rust te brengen vanochtei
echter opgegeven, omdat I
strijdende partijen weigerdj
hun stellingen op te geven. I
reet daarop zouden PLO-str
ders, gewapend met machiij
geweren, posities in de Nooq
libanese havenstad hebben ij
genomen om de elkaar al vj
kenlang bestrijdende pro-
anti-Syrische moslimmilitiesj
scheiden. De politie in Trip!
heeft laten weten, dat het 6
treden van de PLO-eenhedj
goede resultaten te zien gee
Volgens een poli tie woord vo|
der hebben de strijdende gro
peringen ermee ingestemd, <1
de PLO een einde maakt a'
de gevechten, zodat in een v
gend stadium de Libanese p
litie het gezag kan herstelle.
Aan het bestand gingen zatl
dag hevige gevechten vooij
waarbij minstens zes mens
zijn gedood. Gisteren werd ft
in de loop van de dag echj
rustiger, nadat de Libane
premier Wazzan en de Sy)
sche president Assad in Ij
mascus waren overeengea
men, dat de Libanese poli
de rust in Tripoli zou herst
len.
De bevolking van Tripoli k
gisteren voor het eerst sin!
vele dagen weer de straat I
gaan om voedsel in te slaa,
De gevechten in Tripoli z
acht weken geleden begonnji
en hebben aan meer dan 2S
mensen het leven gekost.
