IN EN OM DE KAS
Importanjers
bedreigen snijtulpen
Tevreden klanken eind bloemenjaar'82
Parkeerschijf
in vele prijzen
Doe-het-zelf-boeken
kritisch doorgelicht
Nieuwe jas voor Ritmo,
Uno volgt Fiat 127 op
„Kleine Willem": 100 procent veilig
„Turbo-inzet"
LAND EN TUINBOUW/CONSUMENTENINFORMATIE S^idwQowiant
MAANDAG 3 JANUARI 1983 PAGINA 10
De blauwe parkeerschijf,
die vanaf 1 juli volgend
jaar verplicht is, is te
koop in vele maten en
prijzen. En niet zoals ve
len denken in één uitvoe
ring en voor één prijs.
Volgens de Consumenten
bond lopen de prijzen uiteen
van enkele dubbeltjes tot
vijf gulden. Wie nog zo'n
schijf wil aanschaffen, kan
dus beter even rondkijken.
De schijven zijn te koop bij
boekhandels, garages, dro
gisterijen en soms zelfs op
het politiebureau. De
ANWB verkoopt de blauwe
parkeerschijf voor 1,50.
De schijf moet een afmeting
hebben van 100 x 125 mm.
De Vereniging Eigen
Huis (de „woonconsu
mentenorganisatie") heeft
een rijtje van veertien
doe-het-zelf-boeken on
der de loep genomen. Uit
het onderzoek kwam o.m.
naar voren dat ze niet al
lemaal even bruikbaar
zijn en dat ze sterk in
prijs uiteen lopen. Onder
werpen als bestrijden van
geluidsoverlast (buren,
verkeer) en warmte-iso-
latie komen niet of nau
welijks aan bod. De prij
zen van de boeken liepen
uiteen van 9,90 tot
89,90.
De boeken werden onder
verdeeld in: onderhoud en
reparatie aan het huis, dhz-
algemeen, timmeren en
houtbewerking. Ieder boek
werd beoordeeld op juist
heid, volledigheid en over
zichtelijkheid van de infor
matie.
Volgens Eigen Huis is een
goede keus: „Maak het zelf"
of voor meer gevorder
den „Het Beste repara
tie-handboek". Wie allerlei
dingen wil maken of op
knappen is volgens Eigen
Huis goed geholpen met het
„Doe-het-zelf-klusjesboek
vopor iedereen dat boven
dien gunstig is geprijsd
(J 21,75). Verkrijgbaar bij de
Hema. Aparte timmerboe-
ken zijn volgens de vereni
ging niet noodzakelijk, om
dat de meeste timmerinfor-
matie ook in de algemene
handboeken is te vinden.
Maar gaat het om vergevor
derde dhz'ers, dan is „Hout
bewerking in de praktijk"
aan te bevelen.
Volgens Eigen Huis is een
luxe uitvoering van een
dhz-boek niet nodig, omdat
het boek vaak naast de
werkplek wordt gebruikt.
ELEKTRISCH SCHROEVEN
De nieuwe manier van schroeven is natuurlijk de automati
sche, het elektrisch gebeuren waarvoor de markt een aantal
fraaie machines biedt.
Skil noemt zijn elektrische schroevendraaier 1484H een „eco
nomisch wonderkind", vanwege het VariTronic-systeem met
links- en rechtsschakelaar, instelbare schroefdiepte en een
magnetische stifthouder. Het systeem is een eigen vinding.
Het toerental is traploos op te voeren vanaf nul. De machine
kan met éèn hand bediend worden (gewicht 1,7 kg). Het mo
torvermogen is 350 watt en snelheid onbelast maximaal
2600 omwentelingen per minuut.
Nieuw van Helex is ook
een „Turbo-Openhaard-
Inzet" speciaal dus voor
bezitters van een open
haard. De winst van dit
systeem zit in een betere
benutting van de warmte.
Het functioneert met een ex
tra naverbranding: het vuur
brandt niet alleen boven het
rooster, maar slaat ook aan de
onderzijde door dit rooster
heen naar een daarachter
aangebrachte tweede ver
brandingsruimte. Daarin
wordt voorverwarmde lucht
gespoten (turbo-effect) in de
trant van een hetelucht-ka-
non.
Door de volledige verbran
ding wordt optimale warmte-
afgifte bereikt voor 10.000 ca
l/uur, voldoende voor een
ruimte van 140 tot 180 m3.
Voor het monteren is geen
metsel- en breekwerk nodig;
de inzet is pasklaar en ge
schikt voor bijna elk type
open haard. Inl. 02502 - 8141.
De herstyling van Ritmo en
Panda is voor Fiat een aardig
aanloopje geweest naar het
nieuwe jaar, dat erg belang
rijk voor ze zal worden. Voor
al in Nederland zal het in
1982 (na de importeurswisse
ling) sterk ingekrompen pro
gramma weer flink worden
uitgebreid. Al aangekondigd
was uitbreiding van het Rit-
mo-programma, waarbij voor
al aan jong of zich jong voe
lend publiek wordt gedacht.
Het gaat immers wel om dure
versies van de Ritmo: de spor
tieve 105 en 130 TC, die nog
het oude uiterlijk behouden,
en als klap op de vuurpijl de
Bertone Cabrio. Die kreeg
weer wel het nieuw gestileer
de uiterlijk. Deze vierper-
soons cabriolet is gebaseerd op
de Ritmo 85 Super en kreeg
van Bertone (die de auto ont
wierp en voor Fiat bouwt)
een beter interieur en betere
softtop mee De prijs wordt
hier geschat op 32.000. Voor
omstreeks de helft van het
bedrag gaat Fiat vanaf het ko
mend voorjaar de Uno leve
ren in Nederland. Hoewel dat
officieel nog niet gezegd
wordt, zal dit t.z.t. de opvolger
van de onverwoestbare 127
worden, nu al meer dan tien
jaar Fiats best verkochte auto.
Deze Uno is duidelijk geba
seerd op het Panda-concept,
al is hij een flinke slag groter
en lang niet zo doosvormig.
Net als de 127 zal de Uno le
verbaar zijn met drie of vijf
deuren en drie motorvarian
ten. Dat is om te beginnen de
zo vertrouwde 903 cm3 motor
met 33 kW-45 pk (vandaar
dus de type-aanduiding Uno
45). Daarnaast twee Ritmo-
motoren, van 1116 cm3 met 40
kW-55 pk en van 1301 cm3
met 51 kW-70 pk. Die laatste
versie komt echter vooreerst
nog niet naar Nederland.
De „kleine Willem" is een
houtkachel van Helex in
Heemstede, die gekoppeld
aan de centrale verwar
ming een netto capaciteit
heeft van 16.300 calorieën,
voldoende om een kleine één
gezinswoning te verwarmen,
't Belangrijkste aspect, de vei
ligheid, wordt voor de volle
honderd procent gegaran
deerd door de Dienst voor het
Stoomwezen.
De afmetingen van de kachel
zijn natuurlijk bescheiden (75
x 57,5 x 54,5cm), maar de
prestaties formidabel, omdat
het apparaat in staat is de
normale taak van een cv-ke-
tel voor 85 procent over te ne
men. De optimale veiligheid
wordt bereikt via rechtstreek
se koppeling door middel van
een gesloten systeem met één
warmtewisselaar te „verde
len" in twee etappes.
In de achterwand van de ka
chel is een warmtewisselaar
aangebracht, welke is opgeno
men in het leidingsysteem,
compleet met circulatiepomp
en open expansievat. De druk
hierin kan niet hoger oplopen
dan 1 atmosfeer. In de retour
leiding van de bestaande cv-
installatie wordt een tegen
stroomwisselaar geïnstalleerd
en dat heeft tot gevolg dat de
warmte van de kachel in twee
fasen wordt overgedragen aan
het systeem. Er is daardoor
geen sprake van gevaarlijke
druk. De grootste „warmte-
winst" ontstaat door de vuur
haard, welke de ruimte waar
in de kachel staat op tempera
tuur brengt. De bekende cv-
ketel geeft nauwelijks warmte
af.
Standaard kost de „Kleine
Willem" dus zonder aan
sluiting op de centrale ver
warmingsinstallatie 1320
(exclusief btw) en compleet
1927 (excl. btw), daarnaast is
de kachel leverbaar in een
ronde vorm.
Inl.02502 8141
In standaarduitvoeringen is de houtkachel compact van
afmetingen.
Turbo-open haard-inzet.
De Ritmo 85S
De opvolger van de 127, de Fiat Uno
1982: niet probleemloos
Er heeft zich het afgelopen jaar op verschillende terreinen
veel afgespeeld. Er kan zonder meer gesteld worden dat er bij
de ondernemers in de tuinbouw grote druk werd uitgeoefend
op het gebied van doorzettingsvermogen, het zoeken naar op
lossingen voor problemen en vooral ook van zelfbeheersing
bij soms toch wel moeilijk te verwerken maatregelen. Geluk
kig is een groot deel hier toch in geslaagd, zonder voorbij te
willen gaan aan de gevoelige klappen die er in toenemende
mate werden uitgedeeld. Het valt te hopen dat er in het ko
mende jaar op een grote saamhorigheid van de ondernemers
en werknemers in de Tuinbouw gerekend mag worden.
Vooral ook naar die ondernemers die (soms zelfs buiten hun
schuld om) af hebben moeten haken. Niet alleen de onderne
mers maar ook alle met de Tuinbouw betrokken organisaties
hebben het afgelopen jaar een onvoorstelbare krachttoer
moeten verrichten om het hoofd boven water te houden. In
dit kader is het toch wel goed om te wijzen op het uitstekend
functionerende Hollandse afzetapparaat, voorlichting en on
derwijs, standsorganisaties en alle bij de tuinbouw betrokken
bedrijfstakken. Zoals de zaken er nu voor staan zal ook het
komende jaar niet rimpelloos verlopen, toch heeft het afgelo
pen jaar bewezen dat de Tuinbouw'zich niet zonder slag of
stoot over zal géven.
Het is nog te vroeg om de bedrijfs-economische resultaten
van het afgelopen jaar gehe'el te overzien, omdat veel gege
vens pas in de loop van de maand januari bekend worden.
Toch kan er wel een aantal zaken op een rijtje worden gezet
om de ontwikkelingen in het afgelopen jaar in vogelvlucht te
belichten.
Veel teelten zijn van start gegaan zonder dat de traditionele
grondontsmetting kon worden uitgevoerd. De beperkende
maatregelen in verband met het gebruik van methylbromide
werkten het hele jaar door en zullen ook in het komende jaar
blijven spelen. Er zijn wel alternatieven, maar een gelijk
waardig ontsmettingsmiddel is er helaas nog niet. Een toene
mend aantal bedrijven heeft als gevolg hiervan moeten kie
zen voor een teelt die niet in de grond plaatsvond. Zo is het
telen op substraat het afgelopen jaar duidelijk toegenomen.
Deze overschakeling is beslist geen eenvoudige zaak, dit om
dat er vaak andere problemen bij komen. Op de eerste plaats
is er een niet geringe investering nodig, die lang niet alle be
drijven in de huidige situatie op kunnen brengen. Verder
wordt men geconfronteerd met de eisen die er aan het te ge
bruiken gietwater worden gesteld. Vaak zijn er ook nog grote
investeringen nodig om over goed gietwater te kunnen be
schikken. De bedrijven die het afgelopen jaar op substraat
hebben geteeld, hebben over het algemeen goeie ervaringen
opgedaan. Er mag verwacht worden dat deze ontwikkelingen
het komende jaar op grotere schaal plaats zullen vinden. Men
moet wel oppassen om deze ontwikkeling te sterk te propage
ren, omdat er nog steeds een groot aantal bedrijven is, dat in
de ;rond ook nog tot goede resultaten weet te komen.
De ontwikkeling van de gasprijs is voldoende in het nieuws
ge veest om te weten dat dit voor veel bedrijven een steeds
zorgwekkender kostenpost is geworden. Om deze hele proble
matiek aan te pakken zijn er op energiebesparend gebied erg
veel ontwikkelingen gaande, waarvan de een meer effect
heeft en economisch meer verantwoord is als de ander. Zo
zijn er nogal wat maatregelen waar de ondernemer uit kan
kiezen, hetgeen beslist geen eenvoudige zaak is. Enkele mo
gelijkheden die zich zoal voordoen zijn het omlaag brengen
van de verwarmingspijpen, de rookgascondensator, dubbel
glas, een energiescherm en nog een scala van mogelijkheden.
Een heel belangrijk punt bij deze zaken is; wat gaat het kos
ten en wat levert het op, om te zien of de investering verant
woord is. Vaak moet hier heel wat voor gerekend worden,
omdat dit van bedrijf tot bedrijf sterk kan verschillen. Bij het
gebruik van een energiescherm is het wel oppassen geblazen.
Het scherm veroorzaakt altijd veranderingen in het klimaat.
Deze veranderingen kunnen wel degelijk nadelige gevolgen
hebben, vooral als ze niet tijdig onderkend worden.
Van iedere honderd bloemen
die vandaag voor de veiling-
klokken worden gereden, zijn
er 25 geteeld uit bollen of
knollen. Dat is niet niks, maar
uitgerekend in de maanden
dat de bolbloemen massaal op
de markt komen, wordt de
Europese markt overstroomd^
met importanjers uit derde
landen. Dat is een hoogst grie
zelige ontwikkeling. Temeer
daar een studie van het Land
bouw Economisch Instituut
heeft aangetoond dat die im
portanjers vooral de snijtul
pen in het vaarwater zitten.
Met andere woorden: die an
jers doen de prijzen van de
tulpen dalen. Het is zo klaar
als een klontje dat uiteindelijk
de leveranciers van het uit
gangsmateriaal en dat zijn
de bloembollenkwekers!
het gelag zullen moeten beta-
Meer haast maken s.v.p.
Er is daarom ook voor de
bloembollensector alle reden
om in Den Haag en Brussel
samen met de bloemisterij te
gaan aandringen op een doel
treffend importbeleid. Er
moet een mogelijkheid komen
om een rem te zetten op de
import uit derde landen, zo
dra er té veel wordt inge
voerd tegen té lage- prijzen.
Voor tomaten en komkom
mers is al een dergelijk beleid,
dat op een heffingssysteem
berust, dat moet er ook voor
de bloemen komen. De vorige
minister van Landbouw is al
meerdere malen vriendelijk
maar dringend verzocht in
Brussel het voortouw te ne
men, maar daar is men niet
op ingegaan. Ook déze minis
ter van Landbouw toont nog
geen haast om aan de gerecht
vaardigde eisen van de vader
landse sierteelt tegemoet te
komen. Drs. Gerrit Hogewo-
ning, voorzitter van de Ver.
Bloemenveilingen Nederland,
bracht dit punt nadrukkelijk
naar voren toen hij in Hille-
gom een gezelschap bloembol
lenkwekers toesprak.
Aandfagers
Hij was over dat laatste punt
nogal bitter gestemd, temeer
daar de Nederlandse sierteelt
sector een zeer belangrijke
aandrager is van de broodno
dige valuta. Dat wordt maar
al te vaak over het hoofd ge
zien. Men meent dat de tuin
bouw in de totale Nederlandse
landbouw maar zo'n beetje
meedoet voor het bekende
spek en de even vermaarde
bonen. Niets is minder waard.
Zo is de produktiewaarde van
de Nederlandse tuinbouw
meer dan tweemaal zo groot
als die van de akkerbouw,
welke drie miljard bedraagt t
Alleen de sierteelt neemt al
meer voor zijn rekening met
een produktiewaarde van vier
miljard.
Niet vergeten moet worden
dat dit belangrijke aandeel
wordt gerealiseerd op 1,3%
van de totale agrarische cul
tuurgrond.
Gasprijs
Wat de gasprijzen betreft, zit
ten de telers van bolbloemen
op fluweel vergeleken met de
producenten van bijv. rozen
en chrysanten. Vooral bij het
trekken van tulpen op de
oude, vertrouwde manier op
kistjes, gaat het om een pro-
dukt dat per bos gerekend erg
weinig energie vraagt. Het
lijkt er echter op dat de bol-
bloemenkwekers daarop al
volop aan het anticiperen zijn.
Kijk maar eens naar de prog
nose die het Produktschap
voor Siergewassen heeft ge
produceerd. Daarin worden
aanvoerstijgingen voorspeld
die voor de lelies, de tulpen,
de irissen en de narcissen tus
sen de 8 en de 13% liggen! Dat
kon wel eens een beetje te
veel van het goede zijn. In ie
der geval zullen speciale ver
koopacties gevoerd moeten
worden om in de perioden
van topaanvoeren een inéén-
storten van de markt te voor
komen. Die acties zullen in
De positie van de Nederlandse tulp wordt bedreigd door importanjers uit derde lan
den.
hoofdzaak in het buitenland
gevoerd moeten worden en
wel bij het grootwinkelbe
drijf. Het is de vraag of de Sa-
menwerkingscommissie Bol-
len-Bloemen-Bomen wel in
staat zal zijn het benodigde
geld daarvoor op tafel te
brengen.
Stimuleren
Voor het overige was Hoge-
woning van mening dat de
bollenexporteurs geen zuur
gezicht moeten trekken als ze
vernemen dat bijv. de bol-
bloemenexport naar de Ver.
Staten van Noord-Amerika zo
sterk toeneemt. Zij moeten de
bloemenexporteurs niet als
concurrenten zien. Want de
sterke ontwikkeling in de af
zet heeft bewezen dat de ex
port van bolbloemen tegelijk
de afzet van bloembollen in
de lift zet. Vooral de droog-
verkoop kan daar van profite
ren. Op deze manier zullen de
bloemen- en de bollenexpor
teurs in de toekomst comple-
tair elkaar in vele landen en
op vele markten kunnen sti
muleren.
Hogewoning drong
er dan ook sterk op aan om de
samenwerking die de laatste
jaren al sterk is gegroeid, nog
meer te gaan intensiveren.
De twaalf Nederlandse
bloemenveilingen hebben
het jaar '82 afgesloten
met gestegen omzetcijfers
tot zo rond de 2,5 miljard
gulden. Om er een ander
voor deze tijd zo belang
rijk cijfer maar bij te ver
melden in een terrein
waarin tenminste 40.000
mensen werken dan nog
maar te zwijgen over de
bijdrage in de Nederland
se export.
En ook de betekenis voor het
brengen van fleur en kleur op
verschillend terrein van het
leven, niet in het minst de
huiskamer. Als geheel een ei
gen levensterrein. Het kan
niet worden ontkend dat -
ook het afgelopen jaar - niet
temin heel wat klachten juist
van dat terrein waren te be
luisteren. Ging het niet over
te koude of te warme weers
omstandigheden, dan was het
wel de energie en stookkosten
die* zich lieten gelden.
Maar nu aan het eind van het
jaar het geheel overziende,
kan men toch weer tevreden
klanken beluisteren uit die
kringen. Die wisselden in de
loop van het jaar nogal eens,
maar nu kan de totale lijn
worden getrokken en dan
valt het nog wel weer mee,
zoals men in betrokken krin
gen kan vernemen. De cijfers
konden beter zijn, ook onder
de kwekers zijn er slachtof
fers gevallen, zijn er bedrij
ven opgeheven, maar de om
zetcijfers zijn weer gestegen,
ook al zijn die voor het groot
ste deel te danken aan de pro-
duktietoename. Het begin van
dit jaar was nogal onzeker.
Vooral het tweede kwartaal
deed het slecht en werden
aan de veilingen, dus bij de
leden, achterstanden geno
teerd. Er waren nauwelijks
oorzaken voor aan te geven.
„Zoiets komt wel vaker voor
dat prijzen het ineens af laten
weten, zonder aanwijsbare
oorzaak", zegt men. Soms is er
plotseling een scherpe concur
rentie uit andere landen, dan
laat de export het afweten of
maakt het produkt een slech
te indruk. Maar de tweede
helft van 1982 haalde het
weer aardig op en werden in
het algemeen de achterstan
den ingelopen.
Prima
De Honselersdijkse CCWS
heeft het afgelopen jaar een
totaal omzetbedrag bereikt
van tegen de 840 miljoen gul
den en dat is 140 miljoen gul
den meer dan 1981. Maar er
werden totaal ongeveer 2 mil
jard bos of stuks produkten
angevoerd en dat is zo'n 150
miljoen méér dan vorig jaar,
die de hoger omzet bewerk
stelligen. Er moet wel worden
vastgesteld dat ook 1982, voor
onze bloemenkwekers een
moeilijk jaar is geweest, voor
al vanwege de gasprijsproble-
Een ander punt betreft de
lange warme zomer, die voor
het Westland beslist onvoor
delige kanten had. In deze
streek moeten vooral de kas
sen en warenhuizen voor een
voorsprong zorgen maar bete
kenden nu eingelijk een na
deel. De milde zomer vertroe
telde de „buitenbloemen" die
tot tegen naderen van de win
ter voor een produkt zorgden
maar de kasbloemen dwars
zaten. In de andere gebieden
van ons land bleef de aanvoer
lang in stand. En dan zijn er
bij tijd en wijle moeilijkheden
geweest met de export, door
dat men iets kwaads in de
bloemen ontdekte.
„En toch staan onze bloemen
in het buitenland als bekend",
zegt Jan Bentvelsen als
woordvoerder van de CCWS,
en wijst daarvoor zeer in het
bijzonder op Amerika, waar
de Westlandse bloemen een
goede beurt maken en nog
ruime afzetmogelijkheden
zijn, die zeker niet onbenut
zullen blijven. Een pluspunt
betekent ook de jongste ont
wikkeling op het gebied van
transport, waarbij de pallets
zo van de veiling op Schiphol
in de vliegtuigen worden ge
schoven en in korte tijd naar
Amerika gevlogen.
Er is belangstelling voor ons
produkt en die moet in de
prijs tot uitdrukking gaan ko
men meent Jan. De CCWS
verstevigt de positie niet al
leen middels uitbreiding van
het werkterrein, maar ook
door intern overleg met de
kwekers. Er zijn in het afgelo
pen jaar produkten geweest
die de warmte slecht kunnen
verdragen en de bol moeilijk
tot ontwikkeling kan bren
gen. De trosanjers kenden
goede pieken maar ook wel
moeilijke perioden, de gerbe-
ra was tamelijk stabiel. De
potplanten hielden een vrij
goede lijn. Als geheel: „Een
moeilijk jaar, maar toch reden
tot dankbaarheid. En voor
1983 zit er perspectief in", al
dus de geluiden uit de West
landse Bloemenveiling.