Suriname broedt op
volksdemocratie
naar Cubaans model
Grillige dictator Paraguay piekert niet over aftreden
1982: Een goed
Windsor-jaar
Arafat wil Egypte terug
in Arabisch kamp
Betty Williams
hertrouwd
Margriet en gezin met wintersport
BUITENLAND
LEIDSE COURANT/
DONDERDAG 30 DECEMBER 1982 PAGINA ir
JÏ
Londense Times
opnieuw
bedreigd
LONDEN De directie van
de Londense Times heeft be
kendgemaakt dat het gehele
personeel (2.400 man) van de
dagelijkse Times en de Sunday
Times zonder salarrs naar huis
wordt gestuurd, als een con
flict met 92 technici, waardoor
beide bladen sinds 20 decem
ber niet kunnen verschijnen,
niet uiterlijk vanmddag is op
gelost. De stakende technici
willen niet met nieuwe appa
ratuur werken, als daar niet
extra voor wordt betaald.
Vraagtekens
rond gewonde
Rus in Parijs
PARIJS Een Russische
technicus, die een werkbezoek
aan Frankrijk bracht, is zwaar
gewond in een ziekenhuis bij
Parijs opgenomen. De man, de
25-jarige Jevgeny Tsjinkoren-
ko, had diepe steekwonden in
buik en hals. Volgens Russi
sche diplomaten die hem naar
het ziekenhuis brachten zou de
man gepoogd hebben zelf
moord te plegen. Daarover ga
ven zij geen bijzonderheden.
De politie onderzoekt de zaak.
Betty Williams, de Noordierse ijver
aarster voor verzoening tussen pro
testanten en katholieken die in
1976 met Mairead Corrigan de No
belprijs voor Vrede kreeg, is in
Ponte Vedra Beach bij Jacksonville
in de Amerikaanse staat Florida ge
trouwd met Jim Perkins, een elek-
tromonteur. Betty Williams, die een
aantal jaren terug is gescheiden,
vertelde in Florida dat zij een kin
derboek aan het schrijven is over
twee Noordierse jongens, een ka
tholieke en een protestantse. Betty
Williams verliet de Noordierse vre
desbeweging in februari 1980 naar
aanleiding van een conflict over de
te volgen politiek.
Sneeuw belemmert
zoeken Japanse
bergbeklimmers
KATMANDOE Dichte sneeuw
belemmert het zoeken naar twee
Japanse bergbeklimmers, die vlak
onder de top van de Mount Everest
vermist worden. Een van hen is
Yasoeo Kato (33), de eerste die
's werelds hoogste top in het enorm
koude winterseizoen beklom. Er
werd niets meer vernomen van
Kato en zijn 35-jarige metgezel,
Toshiaki Kobayshi, sedert maan
dagavond radiocontact met hen ge
maakt werd toen Kato van de top
terugkeerde.Voor het leven van de
twee gevreesd.
Ook prinses Margriet geniet momenteel met haar gezin van
een wintersportvakantie. Op de foto van links naar rechts:
prins Bernhard jr, prins Maurits, prinses Margriet en (onder)
prins Floris, prins Pieter Christiaan met zijn vader Pieter
van Vollenhoven.
Supermarkt open voor
„gewone" Chinezen
PEKING Veel inwoners van Peking stonden gisteren in een
lange rij te wachten op de opening van de eerste supermarkt in
de Chines hoofdstad voor „gewone" mensen.
Het eerste uur verkocht de winkel voor een totaal bedrag van
1285 gulden. Enkele klanten besteedden in e e n keer 35 gulden,
ongeveer de helft van het gemiddelde maandloon van arbeiders.
De Pekingse pers meldde dat de supermarkt duurder zou zijn
dan andere winkels, maar goedkoper dan de privé-markten
waar boeren hun overtollige produkten aan de man brengen.
Polen wil weer over
schulden onderhandelen
WARSCHAU Polen wil opnieuw onderhandelen over de uit
stel van betaling van de buitenlandse schulden. De voorzitter
van de Poolse commissie voor economische planning, Janusz
Obodowski, heeft dit gisteren gezegd. De Poolse regering hoopt
op een regeling, die niet nadelig is voor Polen en die geen bui
tensporige stijging van de importkosten meebrengt. Hoofdzake
lijk door krachtig verzet van de Verenigde Staten is er het afge
lopen jaar niet over een nieuwe aflossingsregeling van de Poolse
buitenlandse schulden gesproken.
DEN HAAG/PARAMA
RIBO Onder de Suri
naamse machthebbers cir
culeert al een half jaar
een plan voor een Suri
naamse volksdemocratie,
die veel overkomsten ver
toont met het Cubaanse
model. In een dergelijke
volksdemocratie wordt de
macht toebedeeld aan een
klein groepje revolutio
nairen. Dat blijkt uit een
document dat is opgesteld
door de militair Chas Mij-
nals, hoofd van de zoge
noemde Volksmobilisatie.
Mijnals is kandidaat-mi-
nister voor het nieuw te
vormen kabinet.
Het 11 pagina's tellende docu
ment, dat meer dan een half
jaar geleden is geschreven, is
aan het ANP ter inzage gege
ven. Niet geheel duidelijk is in
hoeverre het document een
blauwdruk vormt voor de nu
op stapel staande politieke ont
wikkelingen in Suriname.
De basis van de volksdemocra
tie, zoals die de machthebbers
in Paramaribo voor ogen staat,
wordt gevormd door de volks
comités. Deze volkscomités
moeten de standpunten van de
machthebbers uitdragen,
klachten aan de leiders door
spelen en „tijdig op het spoor
komen van mogelijke sabo
teurs".
Rond het Surinaamse consulaat in Amsterdam, dat
begin deze week enige tijd werd bezet, heeft de
politie een groot hek geplaatst
De leiders van de volkscomités
moeten „fervente voorstanders
en dragers te zijn van de om
wenteling van 25 februari", zo
staat in het document. „Zij zijn
de politieke commando's on
der de massa's". Het document
spreekt in dit verband van
„kaderleden". Alleen kaderle
den kunnen in hogere organen
worden gekozen. Deze hogere
organen zijn: regionale raden,
districtsraden en als hoogste
beleidsorgaan het nationale
congres. „Voor de hogere orga
nen mogen alleen de meest be
wuste, meest toegewijde, kort
om de beste revolutionairen
worden gekozen".
In het document wordt ook
gesproken over de relatie tus
sen de volkscomités en de zo
genaamde functionele groepen
zoals de kerken, vrouwenbe
weging en vakbonden. Diege
nen die zowel lid zijn van een
Bouterse-
lening
(Vervolg van voorpagina)
PARARAMRIBO Bouterse
vertelde verder dat „een van
de grootste landen in de regio"
zich bereid heeft verklaard de
nodige financiële steun te ver
lenen „ter overbrugging van
de huidige periode". Om welk
land het gaat zei Bouterse niet.
De lening moet voorkomen
dat er sociale en economische
chaos ontstaat in Suriname, als
gevolg van de stopzetting van
de financiële steun door Ne
derland. Hij herhaalde dat Su
riname .juridisch, diplomatiek
en internationaal" de stopzet
ting van de ontwikkelingshulp
zal aanvechten. „Nederland
zal dat geld moeten betalen,
wij hebben er recht op", zo zei
de militaire machthebber. Vol
gens Bouterse heeft Suriname
op geen enkele wijze het sa
menwerkingsverdrag met Ne
derland geschonden en kan
ons land niet door middel van
„manipulatie met ontwikke
lingsgelden" bepalen wat er in
Suriname gebeurt.
volkscomité als van een func
tionele groep moeten een- „ac
tiecomité" gaan vormen. Een
van de taken van een derge
lijk comités wordt er voor te
zorgen, dat de functionele
groep precies dat doet wat de
machthebbers willen.
„Goede kans op akkoord tussen Washington en Moskou"
WASHINGTON Er bestaat een kans van 50 procent dat het delegatie leidt. In een interview met de Amerikaanse omroep-
overleg in Genève tussen de Verenigde Staten en de Sovjet- maatschappij NBC verklaarde Rowny gisteren, dat het laatste
-Unie over een beperking van de strategische bewapening in half jaar in het START-overleg meer vooruitgang is geboekt
1983 met een akkoord wordt afgesloten. dan bij de onderhandelingen voor het SALT-2-akkoord in
twee jaar. De Start-besprekingen zijn op het moment verdaagd
Dit meent Edward Rowny, die in dit overleg de Amerikaanse tot 2 februari.
c3|
LONDEN „Voor de koninklijke familie is het een tam^or
lijk goed jaar geweest. Zelfs de wat sensationelere dingeu
zijn op een plezierige manier door de kranten behandeld!^
verklaarde eerder deze week een woordvoerder van Bu<L
kingham Palace. Dat het paleis van de Britse vorstin zo 0j.p
het afgelopen jaar terugkijkt zal velen ongetwijfeld verba*,,
zen. ujj
Er zijn dit jaar immers zowel in de Britse als in de buiter^
landse pers weer veel aandacht gewijd aan het Britse vol
stenhuis. Voor de familie Windsor was 1982 in ieder gevi^j
een jaar vol afwisseling. Er was spanning, dank zij de iitr.
dringer Michael Fagan die om zeven uur 's ochtends dl
slaapkamer van de koningin binnendrong om een praatj
te maken; blijdschap over de geboorte van prins Willianf""
leedvermaak over de affaire van prins Andrew met film
ster Koo Stark, sensatie toen bleek dat het hoofd van dpil
veiligheidsdienst homofiel was en zich in zijn vrije tijd veh
kleedde als de koningin én heldenmoed, toen prins An
drew naar de de Falkland Eilanden vertrok. Zelfs Dallas
niet zo spannend.
Sommige woordvoerders van het paleis zouden volgens i
gewijden zelfs van mening zijn dat de familie Windsor ei
uitzonderlijk goed jaar achter de rug heeft. Nog nooit is d
publiciteit zo gunstig geweest. Zelfs de liefdesaffaire tussert
prins Andrew en Koo Stark zou goed zijn geweest, omdl
die had aangetoond dat de koninklijke familie niet uit
leen maar stijve harken bestaat.
Ergenis
Van de afzonderlijke gebeurtenissen kreeg de ergernis va
koningin Elizabeth, die vijf minuten lang allerlei alarmbel
len moest indrukken voordat iemand haar kwam verlosset
van de ongewenste indringer, verreweg de meeste aarj
dacht in de media. Prinses Diana, prins Charles en hufi
zoon William bleven het hele jaar aandacht trekken. 2|
hielden de Engelsen geschokt de adem in toen de voorm^j.
lige kleuteronderwijzeres tijdens haar zwangerschap vg,
een trap viel en reageerden ze verontwaardigd op fotc?
van een hoogzwangere prinses in een van de sensatiekral^1
ten. (ld
Maar niets was beter voor het imago van het Britse k*d<
ningshuis dan de geboorte van de kleine prins William
juni dit jaar. Hij kon in de eerste zes maanden van zijn be
staan nog geen kwaad doen bij de Britse pers, dit in teger
stelling tot zijn moeder. Diana haalde de woede van h> v
Britse publiek op haar hals door binnen te blijven toérd
dertig schoolkinderen haar kwamen toezingen („een miiak
verstand" volgens Buckingham Palace) en werd vervoi( y
gens zwaar door de pers onder vuur genomen omdat ze auw
nervosa (vermageringszucht) zou hebben. Er wet
zelfs gezegd dat ze er zo slecht aan toe was, dat ze geen acnj
de presence zou kunnen geven tijdens het staatsbezoek vf-C'
koningin Beatrix en prins Claus. Het tegendeel bleek waaist.
Boeman
net
In verhalen over het huwelijk van het jonge paar wer
prins Charles meestal afgeschilderd als de grote boema®3'
Zo zou prins Charles tijdens een regenachtige vakantie 9 k
Sandringham tegen een paar bedienden hebben geroepjn
dat ze „door moesten lopen" zodat hij en zijn vrouw in a^j0
rust tegen elkaar tekeer konden gaan. Prinses Diana z<ej(
haar man toen hebben toegeschreeuwd: „ik had je toch
zegd dat ik helemaal geen zin had om hier naar toe
gaan".
Als klap op de vuurpijl huurde prins Charles tijdens <nc
Falkland-oorlog een Argentijn om zijn paarden te verztjal
gen. Uiteraard had hij het toen helemaal bij de Britten v^j.
bruid, maar hij maakte een sterke come-back door zich eurc
nieuw kapsel te laten aanmeten bij de kapper van prinf
Diana. Helemaal terug in de gratie kwam hij met een ya{
derlandslievende uitspraak tijdens de riskante berging v»
het 16e eeuwse oorlogschip Tudor Rose. Toen de operafiai
dreigde te mislukken, zei hij: „Wees Brits en raak nietige
paniek" en daarmee stal hij de harten van vele Britten.1 0p
Geschokt ^n|
Wat de liefdesaffaire van prins Andrew betreft, in eert
instantie leken de Britten ronduit geschokt dat iemand vj gj
hun koninklijk huis zich aangetrokken kon voelen tot ei (j,
aantrekkelijke jongedame. Maar bij nader inzien vondLu:<
de meesten dat iemand die zich in de oorlog zo moedig h»
gedragen en zelfs een matroos had gered, wel recht had I
een beetje rust en ontspanning, zelfs al was het met e)86
actrice die op 17-jarige leeftijd had meegespeeld in een pc
•nofilm. 'Jsa
DENNIS BAR cl:
Copyright The Guardi&{
Regering
Finland
afgetreden
HELSINKI De Finse pre
mier Kalevi Sorsa heeft be
kendgemaakt dat zijn uit vier
partijen bestaande regerings
coalitie is aftreden.
De sociaaldemocratische pre
mier besloot tot deze stap na
dat zijn socialistische en com
munistische coalitiepartners
tegen een door de regering
voorgestelde verhoging van de
militaire uitgaven stemden. In
politieke kringen in Helsinki
wordt het hoogst onwaar
schijnlijk geacht dat Sorsa nu
nieuwe verkiezingen zal uit
schrijven. De oorspronkelijke
verkiezingsdatum is maart, zo
dat wordt verwacht dat pre
mier Sorsa zal voorstellen een
interim-kabinet te vormen.
KAIRO Er is een top
conferentie nodig waarop
Egypte, de Palestijnse Be
vrijdingsorganisatie PLO
en andere Arabische lan
den hun politiek ten aan
zien van het Palestijnse
probleem op elkaar af
stemmen. De deelnemers
aan de conferentie zullen
moeten proberen tot een
eensgezind en „hecht"
standpunt te komen ten
einde de Palestijnse rech
ten, zoals het recht op een
eigen staat, te waarbor
gen.
Dit zei PLO-voorzitter, Arafat,
in een interview met het
Egyptische weekblad Al-Moes-
sawar. In het vraaggesprek,
dat in Arafat's hoofdkwartier
in Tunis werd afgenomen,
noemde hij Egypte de sleutel
tot vrede in het Midden-Oos
ten.
„De oplossing ligt in een
gemeenschappelijk Egypti-
sch-Arabisch-Palestijns stand
punt. We moeten aan tafel
gaan zitten voor onderling
overleg. Ik ben bereid deze
ontmoeting te organiseren en
haar succes te verzekeren", al
dus Arafat. Het was de eerste
keer dat de PLO-leider opriep
tot overleg met Egypte, nadat
vijf jaar geleden met dit land
werd gebroken wegens het
Egyptisch-Israëlisch vredes
verdrag.
Arafat zei verder niet over te
zullen gaan tot een eenzijdige
erkenning van Israël, zoals de
Egyptische president Moeba
rak heeft gevraagd. Dat zou
alleen maar de Israëlische
koppigheid vergroten, aldus de
PLO-leider.
Het Israëlische leger heeft be
gin deze week in Libanon
twee Palestijnse guerrillastrij
ders gedood, die probeerden
vanuit door Syrië gecontro
leerd gebied de Israëlische li
nies binnen te dringen.
Zes dod
bij kettin
botsing
ASUNCION De Para-
guayaanse hoofdstad
Asuncion is volgeplakt
met posters die de bevol
king oproepen om in fe
bruari „voor een zekere
toekomst met Stroessner
te kiezen".
Latijns-Amerika's oudste dic
tator is kennelijk vast van
plan om zich op 6 februari
nogmaals voor vijf jaar tot pre
sident te laten kiezen. In
Asuncion is de afgelopen
maanden volop gespeculeerd
dat de grillige dictator, die 76
zou zijn als de volgende ambts
periode ten einde loopt, mis
schien niet meer terugkeert in
het zware ambt van president,
maar de kans daarop lijkt uit
gesloten. In het openbaar
komt Stroessner nog vief over
en hij geeft nog steeds blijk
van een uitzonderlijk talent
om zijn generaals en handlan
gers in de Colorado-partij te
vriend te houden. In Paraguay
doet een grapje de ronde dat je
precies kunt zeggen wie van
de drie miljoen inwoners tot
de oppositie behoren omdat
die allemaal afgebrokkelde na
gels hebben. Die hebben ze ge
kregen van het ongeduldig op
tafel trommelen in afwachting
van Stroessners aftreden.
De meeste oppositiepartijen in
Paraguay zullen de verkiezin
gen van volgend jaar boycot
ten. Vier van deze partijen
hebben een Nationaal Ak
koord gesloten. Dit zijn: de Fe-
breristas (nu een socialistische
partij), de Authentiek Radicale
Vleugel van de Liberale Partij,
de Christen-Democraten en de
MOPOCO, een afsplitsing van
president Stroessners Colora
do-partij, waarvan de leiders
enkele maanden geleden een
vergeefse poging deden om uit
hun ballingsoord Buenos Airos
naar Paraguay terug te keren.
Het Nationale Akkoord ver
plicht de partijen om samen te
werken tegen president
Stroessner, maar in de prak
tijk is oppositie voeren erg
moeilijk in een land waar zo
veel macht is geconcentreerd
in het partijapparaat van de
Colorados. „Wij vechten met
pijl en boog, terwijl zij superso
nische vliegtuigen hebben", al
dus Dr. Domingo Laino, de in
middels het land uitgezette lei
der van de Authentieke Radi
calen. De Colorado-partij telt
1.3 miljoen leden, ruim de
helft van de volwassen bevol
king, en in Ascunsion zijn
meer plaatselijke partij-afde
lingen dan kerken.
Toch bestaat er wel degelijk
oprechte oppositie tegen het
regime, zij het dat die min of
meer ondergronds moet opere
ren. Sommige partijen organi
seren politieke bijeenkomsten
op het kerkplein na de zonda
gochtendmis en de boerenor-
ganisaties strijden voor een ei
gen stukje grond en lagere
prijzen.
Massale boycot
Een staaltje van het effectieve
re verzet dateert uit september
toen de Coca-Colafabriek en
kele arbeiders ontsloeg. In een
mum van tijd had het nieuws
zich over de hele stad ver
spreid en volgde een massale
boycot van Coca-Colaproduk-
ten. De verkoop liep met vijf
tig procent terug en de fabriek
waarin volgens de verhalen
ook president Stroessner aan-'
delen heeft, restte gèen andere
keus dan de ontslagen arbei
ders weer in dienst te nemen.
Volgens Dr. Laino van de Au
thentieke Radicalen nadert de
„Stroessner-cyclus" zijn einde
en niet alleen omdat de gene
raal ouder wordt. Hij zegt dat
economische en politieke ont
wikkelingen in het nadeel van
de regering werken en dat het
niet uitgesloten moet worden
geacht dat de macht vandaag
of morgen wordt overgenomen
door een andere generaal, die
wel bereid is aan politieke li
beralisering te denken.
Officiële cijfers, die altijd ver
dacht zijn in een land waar
smokkel een van de belang
rijkste industrieën is, zeggen
dat het bruto nationaal pro-
dukt snel stijgt. In 1977 was het
met 12.8 procent gestegen en
in 1981 met 8.5 procent. Maar
de cijfers zijn ongetwijfeld
gunstig beïnvloed door de
enorme investeringen in de
reusachtige waterkrachtcen
trale bij Itaipu die Paraguay
samen met Brazilië bouwt en
die nu bijna klaar is. De we
reldrecessie is ook tot Para
guay doorgedrongen en de de
valuatie in Argentinië en Bra
zilië heeft een ongunstig effect
gehad op de exportmarkt.
Ook de politiek in de omrin
gende landen ontwikkelt zich
in een richting die ongunstig is
voor Stroessner. In Bolivia re
geert sinds kort weer een bur
gerregering onder leiding van
Hernan Siles Zuazo. Zowel de
Braziliaanse als Uruguyaanse
regeringen experimenteren
met verkiezingen en ook de
macht van het regime-Bignone
in Argentinië is tanende. Al
leen generaal Pinochet in Chi
li zit nog stevig in het zadel.
Stroessner zelf kan nog steeds
erg grillig zijn. Onlangs nog
wees hij een economisch sa
menwerkingsverband met Bo
livia en Uruguay van de hand,
hoewel beide landen dri»-
lang een hoofdkwartie
Asuncion hadden gehai
samenwerkingsverband 1
gunstig zijn geweest vof
raguay, niet in de laatste!
voor de nieuwe staalf!
Maar generaal Stroessnej
innerde zich plotsklaps d
van de gevolgen een grol
name van het scheepvaal
keer op de Paraguay!
zou zijn die langs zijnr
loopt. Dit herinnerde hef
de Chaco-oorlog tussen F
en Paraguay in het beg!
de jaren dertig die uiteiil
door Paraguay werd
nen en hij besloot dat T
menwerkingsverband
doorging.
RICHARD BOURNE
