Zuidafrikaanse dichter
Breytenbach vrijgelaten
Schultz: „Vrede in Midderu
Oosten alleen met PLO"
Reagan: Guatemala weer
militaire hulp geven
-Vaticaan: Inkomsten Heilig Jaar zetten geen zoden aan de dijk
Toestand
f33 nan
Aunsthart
stabiel"
„CIA voert acties
tegen Nicaragua op
Britse
spion
Donald
Maclean
ernstig
ziek
QITENLAND
LEIDSE COURANT
MAANDAG 6 DECEMBER 1982 PAGINA 7
3IT'
flevere
hun
iiden.
at pi;
ageeri
rapoleider in
arcelona gedood
/RCELONA Juan Martin Luna, de
de Spaanse linkse stadsguerril-
^Jrganisatie Grapo, is gisteren bij een
ir ietpartij met de politie in Barcelona om
leven gekomen. Volgens de politie
1 kwaf^ ^una neergeschoten toen hij op
lat in Barcelona door politiemensen in
ger staande werd gehouden, een wa-
i trok en begon te schieten. Hierbij
kte Luna zwaar gewond en op weg
het ziekenhuis overleed hij. Luna
'snapte driejaar geleden met vier ande-
Grapo-leden via een tunnel uit de
tar bewaakte Zamora-gevangenis. De
j ipo is sinds 1976 actief en is verant-
ordelijk voor minstens 30 moordaansla-
Wat
Zwed<
toe zij
Hen, d;
isenhei
en voou
Juan Martin Luna
Proces tegen Amsterdamse
diamantairs uitgesteld
(Van onze correspondent Cees Manders)
ROME De twee Amsterdamse diaman
tairs die vorige week in Italië werden ge
arresteerd op verdenking van medeplich
tigheid aan de illegale handel in diaman
ten, blijven in elk geval tot 18 december
in de Romeinse cel. Hét spoedproces dat
de Italiaanse justitie afgelopen zaterdag
tegen hen had willen voeren is namelijk
uitgesteld op verzoek van de advocaten
van de verdachten. Zij kregen pas vrijdag
de dossiers in handen en hadden zich niet
voldoende kunnen voorbereiden. Een ver
zoek om de twee voorlopig vrij te laten,
werd door de Italiaanse rechter
i de
KNMI registreert
Russische
kernproef
DE BILT De Sovjet-
Unie heeft gistermorgen
in Kazakstan een onder
grondse kernproef geno
men. Volgens een woord
voerder van de seismolo
gische dienst van het
KNMI in De Bilt, waar
de proef werd geregis
treerd, had de explosie
een kracht van 6,2 op de
schaal van Richter. Dit
komt overeen met de
sterkte van minstens 150
kiloton, aldus de woord
voerder.
Derde Bulgaar
verdacht van
betrokkenheid
aanslag paus
ROME In Italië wordt een derde
Bulgaarse functionaris verdacht van
medeplichtigheid aan de aanslag van
vorig jaar op paus Johannes Paulus II.
Volgens het Italiaanse persbureau Ansa
gaat het om Teodoro Ayvazov, tegen
wie geen aanhoudingsbevel kan wor
den uitgevaardigd, omdat hij diploma
tieke onschendbaarheid geniet. Ayva
zov, die als kassier werkzaam was op
de Bulgaarse ambassade, is waarschijn
lijk vorige week naar Bulgarije terug
gekeerd. Welke rol hij in het complot
zou hebben gespeeld, is niet bekend.
„Majoor Haddad niet
betrokken bij slachting"
TEL AVIV De commissie-Kahane, die
een onderzoek instelt naar de massamoor
den in de Palestijnse vluchtelingenkampen
Sabra en Shatila in Beiroet, heeft gisteren
een verzoek van majoor Haddad, leider van
de christelijke militie in het zuiden van Li
banon, afgewezen, een tweede keer voor
haar te mogen getuigen.
In een communiqué liet de commissie-Ka
hane weten, dat het onderzoek niet belas
tend zal zijn voor majoor Haddad. Er zou
geen enkele aanwijzing zijn dat zijn man
schappen betrokken zijn geweest bij de
massamoord in de twee kampen. De Israëli
sche radio meldde gisteren dat premier Be
gin niet voor een tweede keer zla getuigen.
De commissie-Kahane heeft hem van nala
tigheid beschuldigd.
redesgroep
ovjet-Unie
rotesteert
ri of 3
lat ik ij
nten <pSKOU Een niet-of-
eren! vredesgroep in de
ivjet-Unie heeft in een
aan westerse corres-
indenten in Moskou een
cente aanval van het
rsbureau Tass op haar
gestraMviteiten een belediging
anknjinoemd voor de miljoe-
heeft iin mensen in de wereld
n vee ijveren voor beperking
GSn kernwapens,
ke hoij 26 november had het offi-
ge tegqie Sovjet-persbureau de le-
e kary, van je vredesgroep om
en ve^reven ais „anti-Sovjet-ac-
voerders en misdadigers".
Amerl e** le(*en tellende groep die
r land Jun' was °Pgericht, werd
BlocP -Paard van Troje" ge-
van dp"1** dat de °ff'c'ële Russi-
er nhe vredesbeweging was bin-
jehalvrS6*31"30*11 om in diskre-
oor ex1 te brengen. In haar open
ans or* verwÜt de groep Tass dat
s aan sPra^ van ..provocateurs"
alsagefder' melding te maken van
^minis meer dan honderd sugges-
;n das d'e de 6roeP had gedaan
met df tot vrede en een heter be-
onderP tussen de supermogend-
te ne^en te komen. De voorstel-
lorderf hadden onder meer be-
luit Diking op de uitwisseling
iar dal" kinderen. de instelling
betel" vredeszones en een beper-
HandsPS van de militaire begrotin-
onveil" om met het bespaarde geld
feedzame programma's uit te
et Westduitse blad Der Spie-
meldt dat enkele honder-
i. I309h vrouwen in de DDR par-
1°-I2jleider Honecker hebben la-
ZF* weten dat Z'J geen wapens
10-12 JHe" aannemen om hun land
- iniorn verdedigen. Zij willen ook
it Honecker een wet die hen
iartoe verplicht herover-
«t.
idersch
15.
Sticht
k van It H
isweg art
ma' Veg
Voor
71-1311
)rkUAlptI10t
1-15.30,
jIS
irppiALT LAKE CITY De
l*Ü«zondheidstoestand van
euraV£Se Amerikaan Barney
>91lark, die donderdag een
'34 oounsthar*t kreeg, was gis-
-tren „ernstig maar sta-
SStel". Dit heeft een
^oordvoerder van het
-cademisch ziekenhuis
Ian Utah meegedeeld.
95,80*6 61-jarige tandarts werd za-
asieotrdag opnieuw geopereerd.
;'olgens de behandelende art-
i29.oóln was dat nodig omdat er
®°-°°lcht uit zijn longen ontsnapte.
.ij het inplanten van het
i25.20unsthart zijn er volgens de
38eórtsen waarschijnlijk kleine
37!eo(ieetjes in de longen ontstaan,
240 30r" de slan8en werden beves-
_gd die het kunstmatige hart
230.3o[et een luchtpomp buiten het
^o.scjchaam verbinden. De lucht-
6i.80Dmp drijft het hart aan. In de
"Veede operatie zijn de sneet-
!s weer dichtgenaaid, zodat er
lucht meer uit de longen
n ontsnappen.
Ie woordvoerder zei dat de
igreep niets om het lijf had
h dat Clark er zijns inziens
had gehad. De
bktoren willen dat Clark bin-
len enkele dagen weer gewo-
e voeding krijgt en zelfs even
it bed j>aat „om de benen te
rekken
JOHANNESBURG De
beroemdste Zuidafrikaan
se blanke politieke gevan
gene, de dichter Breyten
Breytenbach, is meer dan
een jaar voordat zijn straf
afliep op vrije voeten ge
steld. Breytenbach is gis
teravond met zijn Vietna
mese vrouw in Parijs aan
gekomen.
Het besluit van de Zuidafri
kaanse regering om Breyten
bach eerder vrij te laten is
waarschijnlijk het gevolg van
de niet aflatende initiatieven
van de Franse president Mit
terrand. Bij aankomst in Parijs
verklaarde Breytenbach nog
maar ternauwernood te besef
fen, dat hij vrij is. Hij liet er
zich dan ook niet over uit of
hij de strijd tegen het apart
heidsbewind zal voortzetten.
Breytenbach had voor zijn ar
restatie in 1975 al dertien jaar
in Parijs gewoond. Breyten
bach kreeg in november 1975
een gevangenisstraf van negen
jaar. Hij werd veroordeeld we
gens het organiseren van acti
viteiten voor het verboden
Afrikaanse Nationale Congres
(ANC). Het ANC is een uit
zwarte en blanke bestaande
groepering die streeft naar de
omverwerping van het blanke
minderheidsregime in Zuid-
Afrika.
De vrijlating van Breytenbach
werd door Zuidafrikaanse in
tellectuelen in het gehele land
met grote instemming ont
vangen. „Het is prachtig. Ik
wist dat er pogingen werden
gedaan om hem vrij te krijgen.
Ik hoop dat de minister ook de
vrijlating van anderen over
weegt", aldus Helen Suzman,
de oppositieleider in het Zuid
afrikaanse parlement.
Andropov
positief
over voorstel
Reagan
WASHINGTON Sovjet-par-
tijleider Joeri Andropov
„hecht belang" aan de voor
stellen die president Reagan
op 22 november in een rede
deed om het vertrouwen tus
sen beide kernmogendheden
te verkleinen. Reagan zei gis
teren dat het antwoord van
Andropov binne"h was. De
maatregelen omvatten onder
meer uitwisseling van gege
vens over strategische wapens
als het gebruik van de directe
telexverbinding tussen Witte
Huis en Kremlin.
SHAMIR WIL OPHELDERING AMERIKAANSE MINISTER
JERUZALEM De Is
raëlische minister van
buitenlandse zaken, Sha
mir, heeft gisteravond be
kendgemaakt dat hij de
ambassadeur in Washing
ton heeft opgedragen op
heldering te vragen over
een opmerking die de
Amerikaanse bemiddelaar
in het Midden-Oosten,
Habib, heeft gemaakt.
Shamir zei dat hij wilde weten
voor wie Habib had gesproken
toen hij zei dat vrede in het
Midden-Oosten alleen bereikt
zou kunnen worden door on
derhandelingen waarbij de Pa
lestijnse Bevrijdingsorganisatie
PLO betrokken is. Habib zei
dit zaterdag tijdens een bijeen
komst over buitenlandse poli
tiek in Florence in Italië.
Gisteren heeft PLO-voorzitter,
Arafat, in de Saoedische
hoofdstad Riyad gesproken
met twee Palestijnse burge
meesters van de bezette weste
lijke Jordaanoever, die door
Israël zijn uitgewezen. De
twee burgemeester, Milhim en
Qawasmeh, zijn PLO-aanhan-
gers en spraken vorige week
met de Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken,
Schultz, over mogelijke vre
desonderhandelingen.
Jakobo Timerman, ex-uitgever
van een Argentijns dagblad,
heeft gisteren in een interview
met de Amerikaanse televieri-
se gezegd, dat de joden in de
VS zich in toenemende mate
van Israël zullen vervreem
den. Timerman wees erop zei
dat de Amerikaanse joden zich
steeds meer gaan realiseren,
dat hun opvattingen haaks
staan op die van de Israëliërs.
In dit verband zei hij dat de
ioden in de verstrooiing gaan
beseffen dat zij voor vrede
zijn. De joden in Israël moeten
voor oorlog zijn en onver
draagzaam zijn tegen de Pales-
tijnen, aldus Timerman.
WASHINGTON Presi
dent Reagan heeft zater
dagavond aan het eind
van zijn rondreis door
Midden- en Zuid-Amerika
geconstateerd dat in El
Salvador en Guatemala
grote vooruitgang wordt
geboekt op het terrein
van de mensenrechten.
Hij zal het Congres daar
om voorstellen de hulp
aan El Salvador voort te
zetten. Ook heeft hij zich
een voorstander getoond
van de hervatting van mi
litaire steun aan Guate
mala.
De rondreis door Latijns-Ame-
rika heeft voor Washington
gemengde resultaten gehad:
van betere betrekkingen met
Brazilië tot een onverwachte
botsing in Colombia, waar pre
sident Betancourt felle kritiek
uitte op de politiek van Was
hington ten aanzien van Mid
den- en Zuid-Amerika. Betan
court legde de verantwoorde
lijkheid voor de (economische)
problemen van L^tijns-Ameri-
ka voor een groot deel bij de
VS. President Reagan ver
klaarde op zijn beurt dat hij
was gekomen „om te horen en
te leren", niet om in één klap
alle problemen op te lossen.
Zaterdag, op de laatste dag van
zijn reis, sprak president
Reagan met zijn ambtgenoten
uit Costa Rica, Guatemala.
Honduras en El Salvador. De
belangstelling ging daarbij
vooral uit naar het gesprek
met de president van Guate
mala, generaal Rios Montt.
In 1977 besloot de toenmalige
regering Carter de militaire
hulp aan Guatamala te stop
pen, vanwege de massale
schendingen van de mensen
rechten. Sinds Montt begin dit
jaar via een staatsgreep aan de
macht kwam is de situatie,
volgens onder meer Amnesty
International, nog veel slech
ter geworden. Maar president
Reagan noemde zijn ambtge
noot Montt een man „van gro
te persoonlijke integriteit". Hij
zei dat Guatemala tegenover
een „brutale uitdaging" van
guerrillastrijder staat, die van
buitenaf worden bewapend en
ONTHULLING NEW YORK TIMES:
NEW YORK De Amerikaanse inlichtingendienst CIA voert
de ondermijnende acties tegen de linkse regering van Nicaragua
sterk op. Zo zouden in Honduras tenminste 150 Cl A-agenten ac
tief zijn, aldus'de New York Times van zaterdag, die zich be
roept op bronnen binnen de geheime dienst. President Reagan,
die op de laatste dag van zijn bezoek aan Midden-Amerika om
commentaar werd gevraagd, zei: „Ik weet niet waar men derge
lijke ideeën vandaan haalt". De krant schrijft dat de CIA in
Midden-Amerika momenteel zijn grootste operatie uitvoert van
de afgelopen tien jaar. Behalve de 150 man in Honduras zijn er
ook tientallen CIA-agenten gestationeerd in de omringende lan
den. Verder zou de CIA paramilitaire groeperingen oefenen om
de Sandinistische regering van Nicaragua omver te kunnen
werpen. Ook verschaft de geheime dienst geld en uitrusting.
Leden van de Senaatscommissie voor de inlichtingendiensten
die bezorgd zijn over de omvang en het doel van de operatie,
zouden voorzitter Barry Goldwater hebben verzocht om een
hoorzitting met topfunctionarissen van de CIA. Een paar weken
terug onthulde het weekblad Newsweek eveneens gegegevens
van geheime CIA-operaties tegen Nicaragua. Newsweek meldde
toen, dat het Witte Huis de controle over de CIA-acties was
kwijtgeraakt.
gesteund. Reagan verklaarde
at hij de militaire hulp wil
hervatten.
Na een gesprek met de presi
dent van El Salvador, Alvaro
Magana, verklaarde president
Reagan over de situatie van de
mensenrechten, dat in El Sal
vador op dat gebied juist „gro
te vooruitgang" is geboekt. Hij
zei dat hij dit volgende maand
ook aan het Congres zal mee
delen. Hij moet een dergelijke
verklaring afleggen om de mi
litaire hulp aan El Salvador
veilig te stellen. President
Reagan prees „de inspannin
gen van de Salvadoriaanse re
gering het aantal doden als ge
volg van geweld te verminde
ren, ondanks de oppositie van
anti-democratische krachten".
Tegenover journalisten ver
klaarde president Managa dat
zijn Amerikaanse ambtgenoot
zich „ten zeerste bemoedigd"
toonde door de instelling, en
kele dagen geleden, van een
commissie die een onderzoek
zal doen naar schendingen van
de mensenrechten in El Salva
dor.
Ook de aartsbisschop van San
Salvador toonde zich gisteren
in een preek tevreden over de
oprichting van de commissie.
Maar hij zei ook bang te zijn,
dat de burgeroorlog in zijn
land uitloopt op een regionaal
conflict als niets wordt gedaan
aan de werkelijke oorzaken
van de spanningen: de grote
sociale en economische on
rechtvaardigheid.
Weduwe
Calvi
beschuldigt
Vaticaan
ROME Negen leden
van de Italiaanse parle
mentaire commissie, die
een onderzoek instelt
naar het schandaal rond
de Vrijmetselaareloge P-
2, zijn gisteren naar de
Verenigde Staten ver
trokken. Daar zullen zij
de weduwe van wijlen
bankier Calvi horen, die
beweert dat haar man is
vermoord.
Zij heeft gisteren in een
interview het vaticaan
beschuldigt achter de
dood van haar man te
zitten. Volgens haar wil
het Vaticaan „het bank
roet" verhullen van de
Vaticaanse bank.
Donald Maclean op een uit
1951 daterende foto.
LONDEN De Britse
spion Donald Maclean, die
in 1951 naar de Sovjet-
-Unie overliep, is ernstig
ziek en wordt in een zie
kenhuis in Moskou ver
pleegd. Dat meldde giste
ren de Sunday Telegraph.
Volgens de krant ligt de 69-ja-
rige Maclean in het Botkin-
-ziekenhuis, waar alleen bui
tenlanders en bevoorrechte
Russen worden verpleegd. Ne
gen jaar geleden Overleed in
datzelfde ziekenhuis Macleans
collega-spion Guy Burgess.
Maclean, een ex-diplomaat,
behoorde met Guy Burgess en
Kim Philby tot het groepje
Engelse topspionnen, dat in de
jaren dertig door Russische
agenten werd geworven aan
de universiteit van Cambridge
De vierde man van dat groepje
was Sir Anthony Blunt, die
voor zijn spionage met gestraft
is omdat hij in de jaren zestig
heeft bekend. Blunt, die
kunstadviseur was van de
Britse koninklijke familie,
raakte zijn adellijke titel kwijt
toen in 1979 uitkwam dat hij
voor de Sovjet-Unie had ge
spioneerd.
In de jaren vijftig en zestig lie
pen Philby, Burgess en Macle
an over naar de Sovjet-Unie,
In Moskou kregen zij een hoge
baan bij de KGB. Met Philby
verried Maclean de Brits-A
merikaanse atoomgeheimen
aan de Sovjet-Unie. De Britse
regering heeft bepaald dat de
bijzonderheden over de spio
nage door de groep-Philby pas
in 2001 mogen worden gepu
bliceerd.
Een van de moslim fundamentalisten.laat bij de opening van het massaproces zijn rug
zien, waarmee hij de rechters wil aantonen dat hij in de gevangenis is gemarteld.
MASSAPROCES TEGEN FUNDAMENTALISTEN
IN EGYPTE BEGONNEN
KAIRO In Egypte zitten
ongeveer 1.600 mensen vast
naar wie een onderzoek loopt
over hun betrokkenheid bij il
legale extremistische mosli
morganisaties. Dit heeft de
Egyptische minister van bin
nenlandse zaken, Hassan Aboe
Basha, in een vanochtend ge
publiceerd interview met het
weekblad Mayo gezegd.
De fundamentalisten wilden
met geweld de regering om
verwerpen en waren lid van
extreme organisaties, zoals de
Jihad (Heilige Oorlog). Deze
zou de hand hebben gehad in
de moord op president Sadat
in oktober vorig jaar.
Afgelopen zaterdag is in Kairo
een proces tegen 280 islam
fundamentalisten begonnen.
Zij worden ervan verdacht
deel te hebben genomen aan
een complot ter ommverwer-
ping van het bewind. De eers
te 75 ondervraagden zeiden
dat zii in gevangenschap ge
marteld waren. De openbare
aanklager heeft tegen alle ver
dachten de doodstraf geëist.
>nze correspondent Cees Manders)
ATICAANSTAD Van het Heilig Jaar wordt het
aticaan geen cent rijker. Dit heeft de voorlichtings-
enst van de Heilige Stoel officieel meegedeeld als re-
tie op talrijke berichten in de Italiaanse en interrta-
ionale pers als zou de paus voor volgend jaar speciaal
n Heilig Jaar hebben afgekondigd om de Heilige
Itoel een hoognodige extra bron van inkomsten te ver-
:haffen.
Reden voor de geruchten in de pers was het feit, dat de paus
de proclamatie van het Heilig Jaar deed aan het eind van de
kardinaalsvergadering waarop de penibele financiële situatie
van de Heilige Stoel juist het belangrijkste agendapunt vorm
de.
Een Heilig Jaar brengt miljoenen toeristen of pelgrims naar
Rome en daar profiteert iedereen in Rome van, ook de Heili
ge Stoel. Maar volgens de voorlichter van het Vaticaan val
len de verdiensten tegen. Zo zeer zelfs dat deze pecuniae de
paus niet tpt het instellen van een nieuw Heilig Jaar hebben
kunnen bewegen.
Volgens het Vaticaan waren de uitgaven in 1975, het laatste
Heilig Jaar, belangrijk hoger dan de inkomsten. De organisa
tie kost geld en veel extra personeel moest worden aange
trokken om allerlei extra erediensten te verzorgen. De baten
uit de extra verkoop van herinneringspenningen, postzegels
en souvenirs wogen daar niet tegen op, aldus het Vaticaan.
Maar de achterdocht in de Italiaanse pers is door deze offi
ciële (en verrassende) Vaticaanse reactie niet weggenomen,
temeer niet, omdat de Vaticaanse voorlichter zorgvuldig ver
mijdt ciifers te geven met betrekking tot dat heilige maar fi-
:el slechte jaar 1975.
Als een Heilig Jaar geen vetpot is, zal het volgend jaar een
uitnemende gelegenheid zijn om dat aan te tonen. Het jaar
1983 wordt, zo is de verwachting, voor veel mensen zeer
moeilijk, vooral voor diegenen die het toch al niet zo breed
hebben. De statistieken van het Heilig Jaar 1975 tonen aan,
dat het juist de minder draagkrachtigen zijn die aan de pau
selijke oproep naar Rome te komen om samen met hem het
Heilig Jaar te vieren, gehoor zullen geven. Als zij Rome ha
len en hotel en verblijf kunnen betalen, zal er inderdaad
voor de collecteschalen van het Vaticaan wel eens bitter wei
nig kunnen overblijven.
