„Snel in en uit elkaar is
belangrijk voor levensduur
Bromfiets heeft zijn tijd gehad
TH TWENTE ONTWIKKELT NIEUWE WASMACHINE
11
IN DE KNEL TUSSEN FIETS EN AUTO
Beurs van Amsterdam
ECONOMIE
LEIDSE COURANT
DINSDAG 30 NOVEMBER 1982 PAGINA 13
W erkloosheids-
verzekering
bij hypotheken
AMSTERDAM De Nederlandsche
Middenstandsbank gaat als aanvulling
op het bestaande hypotheekpakket de
mogelijkheid openen, een verzekering
te sluiten tegen onvrijwillige werkloos
heid. Afhankelijk van de hoogte van de
hypotheek kan de huiseigenaar onder
deze verzekering een uitkering krijgen
van f 500 tot 1000 per maand.
De NMB wil met de uitbreiding vap
het dienstenpakket die groep potentiele
j huisbezitters bereiken, die nog steeds
aarzelt tot koop over te gaan in ver
band met de onzekere economische si
tuatie.
Voorlezende
computer
TOKIO De Japanse telefoonmaat
schappij heeft een computer ontwik
keld die kan voorlezen uit boeken,
kranten en brieven. Volgens de maat
schappij is de accuratesse van het
elektronisch brein 99,5 procent. Een
ander nieuw snufje van deze staatson
derneming is een robot die bladzijden
omslaat. Het instrument heeft zulke
gevoelige „vingers" dat het geen
moeite heeft met zelfs de dunste blad
zijden van een telefoonboek. De com
binatie van deze twee elektronische
nieuwigheden is misschien onder
meer een uitkomst voor ouders die
geen zin hebben hun peuters elke
avond een verhaaltje voor te lezen.
Werkloosheid grafische sector
dit jaar al meer dan verdubbeld
AMSTERDAM De werkloosheid in de gra
fische sector is de laatste tien maanden ver
dubbeld. Terwijl er in januari 1982 nog 786
werklozen waren was dat aantal eind oktober
al gestegen naar 1.621. „Er is praktisch geen
enkele onderneming in de grafische bedrijfs
tak die de moeilijkheden van het ogenblik
niet voelt. De economische recessie treft ons
wat later dan andere bedrijfstakken, maar nu
is het toch wel goed raak", zei voorzitter R.A.
Levisson van het Koninklijk Verbond van
Grafische Ondernemingen (KVGO) vandaag
op de ledenvergadering van de KVGO in de
Rai in Amsterdam. Levisson pleitte daar o.m.
voor een aanpak van de jeugdwerkloosheid
„willen we er tenminste niet aan mee werken
op den duur de revolutionaire krachten zelf
te kweken".
DURE KIP EVEN
LEKKER ALS GOEDKOPE
DEN HAAG Dure kip is zijn geld niet waard. Dit concludeert
Konsumenten Kontakt uit een onderzoek naar verse kip, ver
kocht door poelier, grootwinkelbedrijf, door goedkope winkels
en op de markt. Alle verse kip blijkt volgens het onderzoek goed
te zijn van smaak en redelijk van kwaliteit. Poelier en grootwin
kelbedrijf zijn evenwel vaak anderhalf keer zo duur als mark en
goedkope winkels. Volgens KK is het een illusie om te verwach
ten dat met prijzige gele-merkkippen scharrelkippen worden ge
kocht. Met uitzondering van de zeer dure Franse „Label Rouge"
kippen zij alle in Nederland verkochte dieren produkten van de
intensieve pluimveehouderij. De organisatie heeft ook kritiek op
de hygiënische omstandigheden waaronder verse kip wordt ver
kocht. Uit het onderzoek blijkt dat een kwart tot driekwart van
alle kippen besmet zijn met de salmonellabacterie. De consu
ment dient diverse voorzorgsmaatregelen te treffen bij het be
waren en bereiden van kip, opdat voedselvergiftiging zoveel
mogelijk wordt voorkomen.
Japan weert kunstzinnige
foto's uit Frankrijk
TOKIO Met de vraag of
kunstzinnige naaktfoto's uit
Frankrijk goed of slecht voor
de Japanners zijn heeft de
handelsoorlog tussen Frank
rijk en Japan er een dimensie
bijgekregen. Tot dusverre
bleef de strijd beperkt tot on
persoonlijke zaken als videore
corders. De Franse minister
van buitenlandse handel, Mi
chel Jobert, heeft er in een
brief aan het Japanse ministe
rie van financiën zijn „hoogste
bevreemding" over uitgespro
ken dat de Japanse douane
studies van vrouwelijk naakt
van de avantgardefotograaf
Man Ray uit Frankrijk niet
voor publikatie in Japan wil
vrijgeven.
Geheel volgens de voorschrif
ten hebben Japanse douane
ambtenaren de foto's voorzien
van de stempelopdruk „zeden-
kwetsend" en de Japanse
uimtgeverij Misoezoe Sjobo ge
dwongen de Man Ray-catolo-
gussen verregaand te retouc
heren. Een woordvoerder van
dat bedrijf zei dat de catalo
gussen aldus hun marktwaar
de geheel hebben verloren.
Ondanks de malaise leven
we nog altijd in een weg-
gooimaatschappij. Auto
kerkhoven zijn wel de
meest opvallendste ken
merken daarvan. Maar er
wordt veel meer dan al
leen maar auto's wegge
gooid. Vooral in de sector
huishoudelijke apparaten
wordt veel met het grof
vuil meegegeven dat ei
genlijk een veel langer le
ven beschoren zou kunnen
zijn. Vaak is een klein de
fect al aanleiding om een
heel apparaat wasma
chine, koelkast weg te
gooien. De Stichting Toe
komstbeeld en Techniek
is die verspilling een
doorn in het oog. Prof.
Van den Kroonenberg,
hoofd van de vakgroep
Ontwerp- en Constructie
leer van de afdeling werk
tuigbouw Technische
Hoge School Twente werd
gevraagd of hij op het ge
bied van wasmachines
een bezuinigingsproject
kon opzetten. Ir. Jan
Braam, onderzoeker bij
de vakgroep O en C, gaf
in het kader van het af
studeerproject van stu
dent Hans Kuperus uit
Winterswijk de opdracht
een wasmachine te maken
die snel te demonteren
zou zijn. Onze verslagge
ver Gé Tol zocht de beide
wasmachine-ontwerpers
op.
ENSCHEDE Slechts één
hele seconde heeft Hans Ku
perus nodig om de motor uit
de door hem ontworpen „snel
le" wasmachine te halen. In
totaal vergt de demontage van
de hele machine zes minuten.
„Het is voornamelijk een
kwestie van verbindingen,
aansluitingen en bevestigings
methoden", legt hij uit. „Slan
gaansluitingen electrische ver
bindingen en andere bevesti
gingen zijn letterlijk in een
handomdraai te demonteren".
Hij vestigt de aandacht op vier
eierkist-sluitingen waarmee de
kuip aan zijn ophanging is be
vestigd. Eierkist-sluitingen
zijn ook elders in de machine
toegepast.
Alleen de ommanteling van de
Kuperus-wasmachine is al een
wonder van eenvoud. Het in
wendige van wasmachines is
namelijk bij sommige bestaan
de apparaten pas toegankelijk
na een half uur sleutelen.
Soms moeten service-mon
teurs zelfs een klein model
hefkraan meenemen om het
binnenwerk van een wasma
chine uit zijn ommanteling te
tillen. Daartoe moeten dan wel
eerst nog een aantal verbin
dingen worden losgemaakt.
Kuperus heeft nu een machine
gemaakt waarbij de ommante
ling binnen enkele seconden is
te verwijderen. Daardoor
wordt het hele interieur van
de machine voor de reparateur
toegankelijk. Bovendien blij
ven alle verbindingen intakt.
De machine kan zelfs in ont
mantelde toestand probleem
loos wassen. Voor monteurs
belangrijk als hij tijdens of na
een reparatie de machine wil
len laten proefdraaien, zonder
hem eerst helemaal te moeten
„aankleden".
Niet schokkend
Hans Kuperus heeft helemaal
geen wereldschokkende uit
vindingen hoeven doen. Hij
zegt: „We hebben gewoon ge
werkt met onderdelen uit be
staande machines en materia
len die door de normale toele
veringsindustrie geleverd wor
den, standaard-materialen dus.
Eierkist-sluitingen zijn uitein
delijk ouder dan de oudste
wasmachine".
Ontwikkelt de wasmachine-
industrie zelf niet dit soort
Het duo Braam-Kuperus bij de eenvoudig te demonte
ren wasmachine.
Jan Braam: „Ik heb niet de in
druk dat dit soort verbeterin
gen de eerste aandacht bij
wasmachine-fabrikanten
heeft. We hebben, toen we
met het onderzoek begonnen,
contact met fabrikanten ge
zocht, maar ze geven aan le-
vensduur-verlenging nou niet
direct de hoogste prioriteit. En
levensduurverlenging is juist
wel een van de hoofdmerken
van ons onderzoek en het
daaruit voortgekomen ont
werp. Wasmachines worden
vaak afgedankt vanwege een
klein mankement dat gemak
kelijk tegen lage kosten zou
zijn te^.verhelpen als de machi
ne maar snel te demonteren
.en weer te monteren zou zijn.
En het zijn doorgaans de me
chanische delen, die het na
kortere of langere termijn af
laten weten. Ophanging van
de waskuip, lagerring van de
draaitrommel zijn bijvoorbeeld
zwakke punten".
Lekkages
„Lekkages zijn vaak de oor
zaak dat bepaalde onderdelen
ontregeld raken. Lekkages
hebben in wasmachines meest
al funeste gevolgen. Wij heb
ben geprobeerd een machine
te construeren waarbij de kans
op lekkages gering is en waar
bij storingen in een mum van
tijd kunnen worden verhol
pen. Ook is gewerkt met in
het achterhoofd het idee van
hergebruik van materialen en
zuinigheid met grondstoffen.
Een dergelijke machine* moet
veel langer dan de huidige ge
neratie wasmachines in ge
bruik kunnen blijven".
Aan welke termijn denkt u?
„Een levensduur van vijftien
jaar vind ik redelijk. Een ma
chine die na die tijd dan toch
eindelijk onherstelbaar kapot
raakt, kan dan volgens onze
filosofie milieuvriendelijker
dan heden ten dage tot afval
worden verwerkt. Nu nog gaat
een complete machine de kra
ker in, maar bij gescheiden af
valverwerking zou onze ma
chine in sloopbedrijven kun
nen worden gedemonteerd.
Stalen onderdelen zouden
naar de Hoogovens kunnen,
zonder dat het staal door ko
per en tin verontreinigd is.
Koper en tin zijn namelijk
schadelijke bij de fabrikage
van goed staal. Allerlei kunst
stoffen uit de machme zouden
apart kunnen worden ver
werkt en bij koelkasten (on
derwerp van het volgende on
derzoek van het duo Braam-
Kuperus, red.) zou bijvoor
beeld het voor onze ozonlaag
zo schadelijke koelgas freon bij
de afvalverwerking zodanig
kunnen worden verwerkt dat
het voor andere doeleinde op
nieuw bruikbaar is".
Het mag bijzonder genoemd
worden dat dit onderzoek op
een Nederlandse hoge school is
gedaan. Want er zijn in ons
land nauwelijks nog wasma
chine-fabrikanten. Wel zijn er
Nederlandse industrieën die
hun naam geven aan wasma
chines, maar productie en de
research geschieden in het
buitenland door buitenlandse
deskundigen.
De fabrikanten zijn volgens ir.
Braam erg geïnteresseerd in
het Twentse onderzoek.
Braam: „We hebben ze regel
matig op bezoek, maar we zijn
nog niet door ze benaderd om
mee te werken aan massa-fa-
brikage van onze machine.
Wel hebben we reacties gekre
gen met betrekking tot de fa
briceerbaarheid van onze idee
ën. Van bepaalde ideeën heb
ben fabrikanten gezegd dat ze
te duur in het fabrikage-pro-
ces zouden worden. Van ande
re zaken hebben ze gezegd dat
het zou kunnen".
Tekort
Kuperus: „In ons onderzoek
hebben we wel degelijk reke
ning gehouden met de fabri
ceerbaarheid van het een en
andere. Daarom hebben we
dan ook onderdelen uit be
staande machines gebruikt. In
het vooronderzoek dat aan het
werkelijke ontwerpen van de
machine vooraf ging is onder
zocht waarom wasmachines
afgedankt werden. Veertig af-
dartkertjes hebben we onder
de loep genomen. Er is een in
ventarisatie gemaakt van wel
ke de meest voorkomende
mankementen zijn en van wat
doorgaans in machines nog
heel blijft. Sommige machines
bleken al na vier jaar te zijn
afgedankt. Wij vinden zelfs
tien jaar een tekorte levens-*
duur voor wasmachines", al
dus Hans Kuperus.
GE TOL
Dollar zakt in,
goud flink
duurder
AMSTERDAM De koers
van de Amerikaanse dollar is
gisteren op de wisselmarkten
in West-Europa gedaald ter
wijl de goudprijs flink steeg.
In Amsterdam werd de mid
denkoers van de dollar op
2,7420 gulden bepaald vergele
ken met een fixing van 2,7785
gulden van vrijdag. In Londen
eindigde de handel in goud op
een prijs van 435 dollar per
ounce (31,1 gram), 17,25 dollar
hoger dan de slotprijs van vrij
dag.
In Londen wist het pond ster
ling zich te herstellen van de
klappen die het verleden week
opliep. De sterlingkoers steeg
met meer dan een dollarcent
tot 1,607 dollar. Dat werd in
verband gebracht met de ren
teverhoging van de Britse ban
ken en met regeringsverkla
ringen van het afgelopen
weekeinde. De zwakke positie
van de dollar werd geweten
aan de tegenvallende cijfers
omtrent de Amerikaanse bui
tenlandse handel en de kans
op een verdere daling van de
rente in de Verenigde Staten.
Binnen het European Mone
tair System (EMS) heerst
thans grote druk op de Belgi
sche frank. De spanning bin
nen het EMS is zo groot, dat
valutahandelaren aanpassin
gen van enkele valuta's niet
uitgesloten achten.
Anderzijds wordt de gulden
door technische oorzaken wat
meegetrokken door de Belgi
sche frank. Mede hierdoor
zakte de gulden met name ten
opzichte van de Duitse mark,
die maandagmorgen 1,1020
noteerde tegen 1,0982 het slot
van vrijdag.
De Deense centrale bank heeft
haar disconto met één procent
verlaagd tot tien procent in de
hoop de bereidheid tot investe
ren bij het bedrijfsleven enigs
zins aan te moedigen.
De regering van Uruguay,
eens het „Zwitserland van
Zuid-Amerika" genoemd,
heeft besloten de koersvor-
ming van de nationale mun
teenheid, de peso, over te laten
aan het vrije spel van vraag en
aanbod. Dat zal naar verwach
ting leiden tot een koersdaling
van veertig procent.
Zestig banen
weg
bij Pakhoed
ROTTERDAM Bij de op
slag- en expeditiebedrijven
van OPEX-Nederland, onder
deel van het Pakhoedconcern,
zullen zestig van de 320 ar
beidsplaatsen verdwijnen. Vol
gens de directie van Pakhoed
is de reorganisatie noodzake
lijk geworden door de grote
verliezen die de meeste bedrij
ven van OPEX-Nederland de
laatste jaren hebben geleden.
Men probeert een belangrijk
deel van het overtollige perso
neel van OPEX te kunnen
herplaatsen binnen het Pak
hoedconcern, waar ongeveer
1.700 mensen werken. De Ne
derlandse OPEX-bedrijven,
die gevestigd zijn in Amster
dam, Zaandam, Hillegom, Al
phen a/d Rijn, Rotterdam en
Venlo, houden zich onder an
dere bezig met opslag- en
veemwerk, verhuur van
opslagruimten en algemene
expeditie.
De Nederlandse fabrikanten van fietsen en bromfietsen
hebben van januari tot juni, vergeleken met dezelfde perio
de vorig jaar, in totaal bijna 42 procent minder bromfietsen
en ruim 15 procent minder fietsen geproduceerd. Dit blijkt
uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek
(CBS). Binnen de sector fietsen daalde vooral de produktie
van sportfietsen met 194.400 tot 503.600, maar het cijfer van
de zogenaamde klassieke toerfiets steeg met 5.300 tot 39.200
rijwielen. De produktie van sportfietsen daalde dit jaar
voor het eerst. Van 1979 tot en met 1981 vertoonden de pro-
duktiecijfers nog een stijgende lijn.
DEN HAAG De dagen van
de bromfiets als volksvervoer
middel lijken te zijn geteld. De
tijden dat groepjes jongelui
met lange haren op de brom
mers knetterend door de straat
schoten waren allang vervlo
gen. Maar de kans is groot dat
de burrie-sit, het hoge stuur en
de voetgeschakelde versnel
ling meer en meer zeldzaam
heden zullen worden langs de
Nederlandse wegen. Een
slecht voorteken was al enige
tijd geleden het op de fles gaan
van het fameuze Duitse merk
Kreidler. Ook de Nederlandse
bromfietsindustrie zit met de
handen in het haar. Batavus
en Sparta, de enige fabrikan
ten die in ons land nog deze
fietsen giet hulpmotor bou
wen, zagen hun produktie in
de eerste helft van dit jaar met
bijna 42 procent dalen. Wordt
deze ontwikkelng een rampza
liger, waardoor we straks naar
het museum moeten om nog
een brommer te bezichtigen?
De jeugd pakt in de meeste ge
vallen liever de fiets of spaart
op 16-jarige leeftijd door voor
een auto of voor rijlessen. Of
ze kopen voor hun geld liever
luxe artikelen, denk maar aan
de opkomst van video-appara-
tuur en electronische spelle
tjes. Slechts een sprankje hoop
dat het toch nog een beetje be
ter zal gaan met de bromfiets
rest nog de fabrikanten en im
porteurs van dit eens zo popu
laire vervoermiddel.
Bij de Nederlandse Vereniging
De Rijwiel en Automobiel In
dustrie (RAI) wijst men er op
dat de verkoop van bromfiet
sen vooral is gedaald na de in
voering van de helm- draag
plicht. Toen in 1975 minister
Westerterp (Verkeer en Wa
terstaat) uit oogpunt van vei
ligheid het dragen van een
valhelm verplicht stelde, heeft
zeker menig meisje van het
verder rijden van een brom
mer afgezien. Het voertuig
werd in de schuur gezet en
vroeger of later verkocht aan
een belangstellende die het
niet ontsierend of onhandig
vond een helm te dragen.
Dat de valhelm hoofdoorzaak
is van de misère wordt in de
wereld van de tweewielerhan-
del ontkend. Wel zijn de cij
fers sinds 1975 ongunstig. Er
werden in een topjaar als 1970
nog 280.000 exemplaren ver
kocht. Tien jaar later was dit
aantal al teruggelopen tot
60.000, en in het afgelopen jaar
nog maar 46.000 stuks. Het
bromfietsenpark, kent op dit
moment een grote van 600.000
a 700.000.
Indeling
Behalve dat veel 16-jarigen
zeggen: „Ik fiets wel even door
en koop later een auto", is vol
gens een woordvoerder van de
RAI het „wettelijk kader"
voor het berijden van een,
brommer niet aantrekkelijk.
Daarmee bedoelt hij dat een
nieuwe indeling voor brom
fietsen moet komen, met voor
de jeugd een kleine brommer
oplopend tot zwaardere model
len voor de ouderen. Ook de
beginleeftijd voor het brom
men zou dan omlaag kunnen
tot misschien een jaar of veer
tien. aldus de woordvoerder.
Deze visie heeft de vereniging
op papier gezet in „Tweewie-
lend de toekomst in"; een rap
port, dat aan het begin van dit
jaar onder meer aan de minis
ter van Verkeer en Waterstaat
is aangeboden. Volgens het
ministerie is er binnen afzien
bare tijd nog niets over te ver
wachten. „We overdenken de
plannen", zo vertelt men hier.
Gedupeerd
De zwaar gedupeerden in deze
bromcrisis zijn natuurlijk de
fabrikanten en importeurs. De
twee Nederlandse bromfietsfa
brikanten Sparta en Batavus,
en een aantal importeurs van
buitenlandse merken (Puch,
Zundapp, en Honda) zijn niet
al te zonnig over de toekomst.
Ook hier erkent men de ten
dens van de jeugd om of door
te gaan met het opzij leggen
van geld voor een auto, of om
de fiets te pakken. De ver
plichting van de valhelm
wordt ook hier als een belang
rijke oorzaak gezien, doch niet
als hoofdschuldige. Men beseft
dat de teruglopende vraag
„structureel" is. „Vooral jonge
ren zeggen, geef mij maar de
racefiets", aldus een woord
voerder van Batavus. De
bromfiets zit op het moment
als het ware knel tussen de
fiets en de auto, maar er be
staat hoop dat het getij nog
wat ten goede zal keren. Als
de auto straks te duur wordt
en de mensen niet in storm en
tegenwind fietsend naar het
werk willen, maakt de brom
mer misschien weer een kans.
Ook is de hoop gevestigd op de
nieuwe indeling van tweewie
lige motorvoertuigen, zoals
door de RAI op schrift gesteld.
De markt zal wel wat aantrek
ken, zo vertrouwt men, de
vraag naar de brommer zal
blijven bestaan.
Verbeteren
Volgens Rob Boon van de BO-
VAG, zal de bromfietsproduk-
tie aanvankelijk nog wel wat
verder teruglopen, maar voor
de toekomst verwacht hij dat
de verkoop niettemin zal ver
beteren. „Er wordt op het mo
ment echter meer gespaard
dan ooit. Voor de jongeren van
16 tot 18 jaar, de belangrijkste
groep bromfietsrijders, is ook
minder geld. Of men zal door
sparen voor een auto valt nog
maar te bezien. De groei voor
„een tweede auto" is eruit".
Daarbij kiezen jongeren vol
gens Boon toch steeds meer
voor de duurdere fiets en be
steden hun geld tegenwoordig
eerder aan luxe artikelen en
buitenlandse reizen.
Daarbij wijst hij er op dat ook
de fietsenmarkt op het mo
ment over hun hoogtepunt
heen is. Toch maakt men zich
om deze tak van industrie
niet zoveel zorgen. De Neder
landse produktie daalde welis
waar met ruim 15 procent in
de eerste helft van dit jaar,
maar het zijn geen redenen tot
bezorgdheid voor de toekomst,
aldus Boon. De afgelopen jaren
was er een hausse in de fiet-
senhandel en niemand vindt
het daarom verwonderlijk dat
de afzet nu iets terugvalt. De
fiets heeft echter ziin plaatsje
naast de auto en zal ook vrij
wel altijd bij verkoop door zijn
eigenaar worden vervangen
voor een nieuw rijwiel. Zelden
zal de fiets zonder meer bij het
grof vuil worden gezet.
Bij de betrokkenen RAI, BO-
VAG, fabrikanten en impor
teurs verwacht men dat de
jaarlijkse fietsenproduktie niet
beneden het miljoen zal dalen.
Nee, het zorgenkind van de
Nederlandse tweewieler-in-
dustrie is de bromfiets. En dat
zal voorlopig wel zo blijven.
RON MAAT
Opleving FGH van korte duur
AMSTERDAM Een ople
ving bij FGH Hyportheekbank
als gevolg van de aangekon
digde samenwerking met de
RPS was gisteren op de Am
sterdamse effectenbeurs
slechts van korte duur. Na de
hervatting van de handel liep
de koers snel op van 47 tot
50. daarna ging het weer
bergafwaarts tot 46,20.
Niet gehandeld mocht er wor
den in de al jaren zwaar in de
financiële problemen verke
rende Amsterdam Rubber.
Catz International heeft er gis
termiddag een bod op uitge
bracht. Het bestuur van Am
sterdam Rubber ziet het bod
van Catz als een echte kans
voor het bedrijf, dat strandde
door volgens hem externe fac
toren, zoals de catastrofale eco
nomische ontwikkeling in
Tanzania, een enorme rubber-
prijsdaling, beroeringen in Li
beria en een onteigening in
Mozambique.
Op de rest van de actieve
markt van het Damrak was er
sprake van overwegend lagere
koersen.
De staatsfondsen waren nage
noeg onveranderd.
Op de optiebeurs gingen
maandagmorgen 2057 contrac
ten om. Bij de valuta-opties
moesten de calls op de lagere
dollarkoers in waarde terug.
Daarentegen noteerden de
calls bij de goudopties hoger.
De aandelenopties waren ver
deeld. Het actiefst waren
Akzo, Philips en Kon. Olie. Jn
het laatste fondsen trokken
vooral de puts belangstelling.
hoofdfondsen
Boskalis Westm
Dordtsche petr
Dordtsche pr
Gist Brocades
Hei nek en Hold.
Ho» Beton.Gr.
Hoogovens
beurs 29-11 beurs30-11
31.40
280.50
91.20
45.00
180.00
123.00
46.20
104.30
Ver.Bei.VNU
rs 29-11 beurs 30-11
26.40
237.50
123.70
235.50
178.00
192.50
57.10
22.00
90.8
overige aandelen
Berkei°P
Blydensl C
CSM
CSM crl
Ceteco
Do uwe Egberts
Econosto
26-11 29-11
92.00 92.00
88.80 88.80
1.40
158.00 155.00a
175,00b 175.00b
218.00b 218.00b
62.00 62,00
80.50b 82.00b
690.00 670.00
66.00 65.50
29.00 29.00
395.00 396.00
58.50 59.00
103.00 102,50
52.00b 50.00
113.70 114.50e
100.00 99.50
147.00 146.50
147.00 146.50
138.00 140.00
136.00 138.00
29.50 30.50
28.50 28.00
260.00 255.00
1490.00e 1500.00e
87,60 86,00
87,50 87,30
Ned. Credlet
Ned. Scheep
Ned. Springs!.
Nonl
Nutrlcla GB
Nijverdal
Pon! Hout
Porcei. Fles
Rademakers
560.00 560.00
275.00 270.00
23.30 23.40
140,00b 140.00b
18.00 18.20
685.00 685.00
63.00 62.50
64.00e 64.00
133.00 133.00
57.00
29.10
33.00
58.00
30.80
34.00
18.00 18.50
450!00 442!00
61.00 61.20
59.90
53.70
57.00
Hoek s Mach
HALL Trust.
HCntfreDSa#rCh
HVA-Myen cerl
I.H.C. Inter
Ind. Maatsch
IBB Kondor
Kempen Beg
59.20
55.80
57.00
61.80
42.90
86.50
67.00e
19,90
38.50
141.00 141.00
34,00 34,50
217.00 218.00
111,00 112.00
84.80 82.00
78.50 77.00a
88.00 91,00
124.50 124,00
18.50e 18.90
60.00 60.00
T»b"Hyp bk.
Vmt-Slork
VRG Gem Bez
Westhaven Asd.
Woliers Samsom
59.00
33.70
30.60
23.00
88.30
19,50
73.00
52.00
148.50
57.80
33.50
31.00
23.50e
88,20
165.00
67.50
24.30
65.00e
56.50e
24.00e
18.80
97.50 97.00
112.00 113.00
84.60 85.20
212.00 210.00
53.70 54.50
Tokyo PH(S)
Tokyo PH
Uni-inveat
Col.Growth
Japan Fund
Technology F
130.00e 130.00b
163.00 163.50
1100.00 1140.00
113.00 113.00
610.00 612.00
346.00 343.00
84,20 84.00
45,00a 44.00a
158.00 158.00
227.00 226,00
102.00 102.50
100.30 99.50
111.00 111.00
26.10
22.20
27.80
beurs van New York
Citicorp
Cons Edison
Eastman Kodak
Exxon Corp
General Electric
Gen Motors
32 31 1/4
34 1/8 34 3/8
47 3/8 47 1/8
30 5/8 30 1/2
6 1/8 6 1/4
59 7/8 59 1/4
26 1/2 27 1/4
17 3/8 17 3/8
30 1/8 30 1/2
26 7/8 26 1/2
113/8 11
36 3/4 36 3/8
18 3/4 17 7/8
37 5/8 36
90 3/8 89 1/2
28 1/4 28
30 1/4 31 1/2
88 5/8 89
57 3/4 59
Mac Don Douglas
Santa Fe Ind
Sears Roebuck
iShell Oil
iSo. Pacific
St Oil Ohio
iun Brands
|US Steel
United Techno log
Westlnghouse
31 1/4
43 7/8
37 3/8
79 3/8
23 1/8
37 3/4
25
15 3/8
31 3/8
20 5/8
30 1/8
22 3/4
37 7/8
24 S/8
15 1/4
31 5/8
21 3/8
30 1/4
32 5/8
buitenlands geld
(Prlfs In guldens! I
Belgische fr. (100) 5.35 3.65
Duitse mark (100) 108.50 111.50
Ital. lire (10.000) 17.75 20.75
(100) 2.55 3.25
Zweedse kroon (100) 35.00
Noorse kroon (100) 37.00
Deense kroon (100) 29.75
Oostenr ach. (100) 15.52
38.00
40.00
32,75
Gr. drachme
Finse mark
J -Slav. Dinar
(100) 2.12
(100) 3.05
(100) 48.50
(100) 2.95