„Ik ontduik geen
cent belasting.
Ik ben misschien
alleen wat slimmer
jienk H. Kamer en de beleggingen
Amerikaans onroerend goed
ZATERDAG 20 NOVEMBER 1982
fj^nk H. Kamer. Ex-journalist die zich, met de ijver een Rot-
lamse volksjongen eigen, heeft opgewerkt tot befaamd fi-
icieel-economisch specialist in de monetaire wereld. Schrij-
van de bestseller „Alles over geld". Sinds hij na een rond-
ig langs de redactieburelen van onder meer Het Parool en
Duitse weekblad Der Spiegel in zaken is gegaan wordt hij
>rede kring „een financieel genie", genoemd,
publikaties van eigen hand omschrijft hij zich kortweg als
ildgoeroe". Zonder meer een rake typering voor iemand die
ireert een internationale groep van meer dan honderd finan-
e maatschappijen te bezitten. Die losjes weg stelt dat zijn
togen gerust op vijfhonderd miljoen gulden geschat mag
len en er zich op laat voorstaan om te gaan met de „groten
aarde".
angs kwam Rienk H. Kamer in opspraak door een onder-
ik van de FBI naar de activiteiten van American Land Pro-
imm (ALP); een van de maatschappijen van Kamer en zijn
ipagnon Whitney, die een hoofdrol speelt bij beleggingen
Nederlanders en andere Westeuropeanen in Amerikaans
erend goed, met name stukken grond. Volgens Kamer en
g ïitney een lucratieve bezigheid vanwege de mogelijkheden
>a< ongekend hoge belastingafrek en grote kansen op winst,
t Nederlandse fiscus heeft tijdig maatregelen genomen om de
>eraftrek vooralsnog onmogelijk te maken. En de kansen op
itensporige winsten bij de verkoop van het onroerend goed
natuurlijk ook danig geslonken sinds in de VS de onroe-
ïd goedmarkt als gevolg van de economische recessie is inge-
rt.
ider de beleggers die met Kamer en Whitney in zee zijn ge-
an, zijn er die zich achteraf zacht gezegd „genomen
elen". De Haagse ingenieur Paul Geerling bijvoorbeeld en
Amsterdamse advocaat Nije. Tegenover een verslaggever
in deze krant legden ze verklaringen af, die er op neer ko
en „dat Kamer en Whitney een valse voorstelling van zaken
ibben gegeven als gevolg waarvan duizenden beleggers voor
le miljoenen guldens het schip zijn ingegaan".
p imer reageerde op onze publikatie met een brief op poten,
iarin hij dreigde met juridische stappen. De krant kon een
oces en een klacht bij de Raad voor ae Journalistiek voorko-
4 en door een epistel van zijn hand met zijn weerwoord te pu
bliceren, als zijnde een artikel van de redactie. Op die eis gin-
n we uiteraard niet in, al was het maar vanwege de buiten-
Erige lengte. Wel gingen we met hem praten,
ner houdt, zoals net een ware goeroe betaamt, kantoor in
kapitaal ogend landgoed: Zonnewende in het Brabantse
I Dergestel, even voorbij Tilburg. Hij weet zich daar omringd
ior uitgelezen medewerkers, die hun broodheer dienen met
ootmoedige presentatie van thee en sigaretten, dan wel fis-
al/juridisch stut en steun verlenen bij het relaas dat Kamer
lijnbaar achteloos uit zijn mouw tovert,
tmer zetelt Bourgondisch achter een antiek bureau. Tikken
en exact op tijd aangenaam klingelende klokken zorgen on-
""iderbroken voor stemmige achtergrondmuziek. Hieronder
n samenvatting van zijn ruim twee uur durend verweer.
3 DERGESTEL Halverwe-
het met de band opgeno-
en gesprek zegt Kamer over
n zelfgeschreven rehabilita-
„Het is maar een voorstel
iweest. Ik begrijp wel dat
[lie dat niet klakkeloos gaan
ibliceren".
rder is de vraag gesteld of het
eigen met, dan wel het daadwer-
:\ijk voeren van processen geen
aniertje, blufpoker van Kamer is
m slechte publiciteit te voorko
en. We herinneren hem aan de
erloren) rechtszaken tegen het
aandblad Avenue en het vakblad
ileggers Belangen en aan het pro-
s tegen Elseviers Weekblad,
aaraan gekoppeld een schade-
aim van maar liefst twintig mil-
en dollar. Ook noemen we de
iroordeling van Kamers adver-
ntieteksten door de Reclame
ode Commissie. Voorts wijzen we
de volgens ons hier te lande
x>gst ongebruikelijke methode za-
I inrelaties contractueel te ver-
ichten zich te onthouden van uit-
I iraken en daden die nadelig voor
m van de partijen kunnen uitpak
ken. Kamer heeft zo'n contract met
a. de Amsterdamse advocaat Nije.
ver de uitspraak van de Reclame
- ode Commissie is Kamer zeer
Drt: „Daar heb ik toch niets mee
I maken". Het vrijwaringscontract
et Nije is volgens hem „heel nor-
aal, althans in de Verenigde Sta-
in". Over de voorgeschiedenis van
et proces tegen Elseviers Week
lad weidt hij aanmerkelijk langer
it om tenslotte tot de conclusie te
omen: „Ik ben gewend aan publi
citeit. Laat ze maar schrijven. Het
il ons een zorg zijn. In dit geval
ijn alle partijen er bij gediend dat
fairness laat gelden. Dat u mij
ok een keertje aan het woord
tl
Ve stemmen er mee in, want daar
af oor zijn we per slot van rekening
",aar Moergestel gekomen.
Ir volgt een uiteenzetting, die er in
n e kern op neerkomt, dat a) er
jeen duizenden, eigenlijk helemaal
!jj een gedupeerden zijn, b) er geen
nprake is van miljoenenschade, c)
e nze voornaamste informant, de
lagenaar Geerling, een querulant
die zoveel in de papieren lopen-
e wijzigingen in zijn contract wil-
,1 Ie. dat ALP hem zijn geld heeft te-
om van'hem af te zijn.
r troefkaart
'egen het verweer van Kamer is
Geinig of niets in te brengen. Te
neer omdat hij een ijzersterke
0 roefkaart in handen heeft: nie
mand heeft ooit bij hem een goed
(1 eformuleerde klacht op tafel ge
ëgd en is er vervolgens mee naar
Ie officier van justitie gestapt.
)at hadden we overigens min of
neer ook al in ons eerste, door
iamer gelaakte, artikel gesigna-
eerd. We leggen daarom Kamer
Ie stelling voor, dat het niet zo-
eer gaat om de vraag of aange-
oond is of kan worden dat er
strafbare feiten zijn gepleegd,
ftoaar wel dat er beleggers zijn,
lie zich genomen voelen. Daarbij
somt: de FBI zal toch geen on-
lerzoek naar Kamer en Whitney
instellen als er helemaal niets
aan de hand is?
Warner wuift de laatste opmerking
weg met de mededeling dat er ook
Rienk H. Kamer:
„Ik ben een anti-
establishment-
figuur".
Kamer om de tafel met prof. Arthur B. Laffer, economisch adviseur van de Amerikaanse presi
dent Reagan, en de Belgische minister van financiën, Willy de Clercx.
„Geldgoeroe"
Kamer vertoeft
graag In het
gezelschap
van de „gro
ten der aar
de". Hier staat
hij op de foto
met de Ameri
kaan Harry D.
Schultz, die
volgens Kamer
bekendheid
verwierf door
zijn provoce
rende profe
tieën over de
ontwikkeling
van de goud
prijs en daar
om door hem
„goudgoeroe"
wordt ge
noemd.
Schultz zou
voor zijn ad
viezen 2000
dollar per uur
vragen, in de
weekends
3000 dollar.
Geerlinggroep noemen, heeft niet
aan ziin verplichting voldaan, is ve-
Kamer thuis bij de Nobelprijswinnaar economie prof. Milton Friendman.
in België en Duitsland dergelijke
onderzoeken zijn geweest. Die zijn
op niets uitgelopen. Hij denkt nu
ook al te weten welke kant een
eventuele aanklacht in de VS op
gaat: mailfraud ofwel het gebruik
maken van de post om leugens te
verspreiden. „Dat is in de VS altijd
een teken dat de officier van justi
tie eigenlijk niets in handen heeft.'
Zo'n Amerikaanse aanklacht we
gens mailfraud kun je in Nederland
vergelijken met een zaak als wan
neer je wordt aangehouden door
een politieagent die jou eigenlijk
niet mag. Hij controleert van alles,
maar als hij uiteindelijk niets kan
vinden, geeft hij je een bekeuring
wegens te langzaam rijden, omdat
ie daardoor het verkeer in gevaar
hebt gebracht".
Kamer rekent aannemelijk voor
dat in de Verenigde Staten zo'n
rechtsprocedure, als die al ooit op
gang komt, makkelijk zeventien
iaar kan gaan duren. „En dan is die
hele onroerend-goedhandel lang en
breed achter de rug en kan ik de
rechter vragen: wie is er nu eigen
lijk gedupeerd?"
Maar zover is het nog lang niet. De
FBI-man die de zaak op eigen initi
atief in onderzoek heeft genomen,
moet het resultaat daarvan voor
leggen aan de Grand Jury, die uit
eindelijk beslist of er een rechts
procedure op gang wordt gebracht.
Zo zijn de regels nu eenmaal in de
VS. Momenteel is de zaak nog niet
verder dan dat er een groep van
pak-weg 150 Nederlandse beleggers
is, die zich „bedonderd" voelt.
Kamer: „Het gaat om een heel klei
ne groep mensen, die zich in feite
zelf heeft belazerd door niet aan
zijn verplichtingen te voldoen en
daardoor nergens meer aanspraak
op kan maken. Dat komt op het
zelfde neer als wanneer u uw hy
potheek niet betaalt".
Kamer wordt wel verweten met
behulp van veel bla bla bla be
weringen te doen die niet of
moeilijk zijn te controleren.
Kamer: „Onzin, ik heb hier de be
wijzen liggen van alle afwikkelin
gen, maar dan moet u wel de moei
te nemen die stukken een middagje
met mijn medewerkers door te ne
men".
Domme beleggers
In zijn vooraf toegezonden ver
weerschrift rept Kamer onder
meer over „domme beleggers, die
niet naar de kwaliteit van de be
legging hebben gekeken".
Kamer: „Met dom doel ik op de
mensen die er op rekenden met de
terugbetaling van de fiscus hun
vervolgbetalingen te kunnen vol
doen. Mensen die nu klagen over
de waarde van de grond waarin ze
hebben belegd zeg ik: dat is een
vraag die u van tevoren had moe
ten stellen".
Maar u was toch hun beleggings
adviseur, met de nadruk op advi
seur?, vragen we.
Kamer: „Nou ja, adviseur. Ik was
verkoper. U koopt toch ook geen
huis voordat u weet welke waarde
het heeft?".
Amerika ligt natuurlijk niet
naast de deur.
Kamer, lachend: „Nee, maar dan
moet je piet kopen". Vervolgens
weer serieus: „Ik heb hier figuren
gehad die zeiden: ik wil eerst een
taxatierapport hebben. Ik zei: best,
geef maar drieduizend dollar, dan
zal ik het laten taxeren. En dan
mag je nog zelf uitkiezen door wie
ook. Maar dan ging het om beleg
gingen van honderd- of honderd-
vijftigduizend dollar".
„Hiermee wil ik alleen maar bewij
zen dat de mensen die dat niet de
den louter en alleen naar de belas
tingaftrek hebben gekeken en niet
naar de waarde van het project als
beleggingsobject. Sommigen komen
nu in moeilijkheden. Die hebben
geredeneerd: ik krijg geld terug
van de fiscus en daarvan kan ik
mijn vervolgbetalingen doen. Maar
dat wil niet zeggen, dat ik ze de ga
rantie heb gegeven, dat ze al aan
het eind van het jaar geld zouden
terugkrijgen van de fiscus. Dat ze
hun belastinggeld terugkrijgen mag
ik ook vandaag nog graag hardop
beweren".
Kamer hekelt vervolgens de Ne
derlandse belastingwetgeving,
waarbij de fiscus teruggave bij wij
ze van spreken eindeloos kan rek
ken. Hij beaamt dat daardoor met
name de mensen met loonbelasting
benadeeld kunnen worden. „Die
moeten eerst betalen en kunnen
vervolgens terugvorderen. Mensen
met inkomstenbelasting accepteren
de aanslag gewoon niet, dienen een
bezwaarschrift in, zetten hun cen
tjes op de spaarbank en wachten
totdat de zaak een keer rond
komt".
Terugkomend op de ontevredenen;
„Ze zouden zich alleen genomen
kunnen voelen als mijn bewering
over de fiscale aftrek lichtzinnig
was geweest. Iets, waarvan iedere
fiscale expert had kunnen zeggen:
dat is zo'n nonsens wat die Kamer
beweert, veeg dat maar van tafel".
Nou, was dat dan niet lichtzin
nig? U rekende in uw adverten
ties toch superaftrek voor?
Kamer: „Dan moet u naar de mi
nister van financiën gaan en vra
gen waarom hij de superaftrek af
wijst. Dan zegt de minister van fi
nanciën: „Dat kan ik niet zeggen,
daar kan ik niet op ingaan. Dan
moet u nog een paar jaar wachten,
want ik heb geen antwoord". U
voelt toch wel dat de twee meest
gereputeerde fiscale advieskanto
ren van Nederland die zaak niet
voor de rechtbank gaan verdedigen
en dat gebeurt voor mijn reke
ning als ze de superaftrek non
sens zouden vinden. Die kantoren
hebben een nqam te verliezen. Dat
gaat straks het fiscale gevecht van
de eeuw worden. Daar zit iedereen
op te wachten".
Armoedig
Is Kamer overigens ook zelf de
dupe geworden van de handel
wijze van de fiscus?
Kamer: „Nee, ik ben geen belegger
in het fiscale programma. Ik betaal
bijna geen belasting. Dus waarom
zou ik aftrek moeten hebben. Ik
heb mezelf fiscaal wel anders ge
structureerd. Ik ben qua inkomen
zo armoedig".
We vragen Kamer naar de more
le, ethische aspecten van zijn ge
tuigenis.
Kamer: „Ik woon in België. Ik ben
dus fiscaal gezien een Belg. Ik be
taal daar minimale belasting. Ik
heb de fiscus daar uitgelegd hoe ik
gestructureerd ben. Dat hebben ze
geaccepteerd. Waarom zou ik in
Nederland dan nog belasting beta
len? Voor al die nonsens die de re
gering hier organiseert? Moet ik
dat mee helpen financieren? Om
nog een beetje sneller naar de kel
der te gaan?"
Mr. Knuist, directeur juridische en
fiscale zaken van Kamer Invest
ments interrumpeert: „Nou, nou,
dat is niet voor publikatie, geloof
ik".
Kamer: „Ach wat, waarom niet?
Dat schrijf ik toch ook altijd in
mijn eigen publikaties".
Heel serieus gaat hij verder: „Ie
dereen, dat is een uitspraak van de
Hoge Raad, heeft het recht en
ik doe alleen maar wat het recht
is zijn zaken op de fiscaal meest
gunstige manier te organiseren. Ik
ontduik geen cent. Ik ben alleen
misschien wat slimmer georgani
seerd dan de meeste andere men
sen. Waarom zou ik miljoenen en
miljoenen belasting betalen, terwijl
dat niet nodig is?"
„Daarbij komt: ik ben een van de
meest produktieve mensen voor de
belasting in België en Nederland
die je je maar kunt indenken. Ten
eerste: ik heb een van de laatste be
drijven die nog aan het uitbreiden
is, die voortdurend nieuwe mensen
in dienst neemt. Voor die mensen
moet ik de werkgeversbijdrage be
talen. Doordat die mensen hier be
taald worden, betalen ze inkom
stenbelasting. Voor de zaken die
we hier kopen betalen we btw. Die
auto van mij bijvoorbeeld slokt
enorm veel benzine. Dat is voor.ne
gentig procent belasting".
We leggen Kamer de vraag voor
waarom hij de mensen die onte
vreden zijn niet hun geld terug
geeft. Als het toch maar om een
klein groep gaat
Kamer: „Dat doe ik niet. Een eind
je hier verderop zit een fabriek,
waarvan u misschien wel eens hebt
gehoord. Philips. Denk je dat die
alle televisietoestellen terugneemt
die ooit zijn verkocht. Er is toch
niets aan de hand met de grond die
ik heb verkocht. Ik kan toch moei
lijk alles weer gaan inkopen wat ik
ooit heb verkocht".
„Beleggen is samen iets onderne
men. Het kan goed lopen, het kan
slecht lopen. Als er plotseling veel
winst wordt gemaakt wordt er heus
ook niet gezegd: „Nou meneer Ka
mer, al die extra winst, dat is alle
maal voor u". En als het mis gaat
zou ik wel moeten betalen? Kom
nou".
een super-beleggingsschandaal.
Kleine beleggers hebben daar geld
in gestopt, dus aan hun verplichtin
gen voldaan, maar de heren aan de
top hebben het niet zo goed gedaan
en die kleine beleggers zijn nu hun
geld kwijt. Bij mij is er geen enkele
belegger, die zijn geld geld kwijt is
als hii aan zijn verplichtingen vol
daan heeft".
„De enige groep die wel zijn geld
kwijt is, die ik gemakshalve de
zijn verplichting voldaan, is ge
stopt met betalen. Maar de Geer-
lingmensen zijn niet representatief.
Als u wilt kan ik zo een rits beleg
gers presenteren, die zegt: „Kamer?
Dat is zo'n firma! Daar zit ik graag
met mijn centen".
Kamer legt vervolgens in grove lij
nen de structuur uit van zijn impe
rium, waarvan ALP een poot
vormt van de „dakmaatschappij"
Kamer Investments. Over zijn hui
dige relatie met zijn vroegere com
pagnon wil Kamer slechts kwijt:
„We zijn gesepareerd". Later merkt
hij nog op, dat hij na het verbreken
van de samenwerking met Whit
ney .schoon schip" heeft gemaakt.
Hij ontkent tegenover een verslag
gever van de Telegraaf zich zeer
negatief over Whitney te hebben
uitgelaten („Volkomen schizofreen.
Ik wil niets meer met hem te ma
ken hebben".) Kamer quasi ver
baasd: „U gelooft toch zeker de Te
legraaf niet".
Om hoeveel beleggers in totaal
gaat het eigenlijk bij Kamer In
vestments?
Kamer „Zo'n tienduizend. In Bel
gië, Nederland en Duitsland samen.
Hier in Nederland zo'n drie-, vier
duizend".
U zou ons dus zo vijfhonderd
adressen kunnen geven?
Kamer. „Ja. Maar dan moet ik
eerst aan die mensen goedkeuring
vragen".
Bent u daartoe bereid?
Kamer: „Ik wil u wel een paar
adressen bezorgen".
Vijfhonderd?
Kamer: „Nee".
Waarom nou niet?
Kamer: „Omdat ik niet weet wat u
met die adressen gaat doen".
We zouden die mensen kunnen
vragen hoe hun ervaringen met
u zijn.
Kamer. „Ja, maar dan kunt u vijf
honderd adressen van mijn cliën
ten op de markt brengen. Ik wil
wel zo ver gaan, dat we tien adres
sen uitzoeken. Over tien projecten.
U heeft immers nu ook niets".
We vinden dat aantal te gering
voor serieus onderzoek en gaan er
daarom niet verder op in.
Treurig groepje
Schandaal
Het gesprek komt op Ogem, het
miljardenconcern dat onlangs op
de fles is gegaan.
Kamer: „Ogem. Dat noem ik nou
Terug naar het groepje ontevre
denen. Hoe is nu hun positie?
Kamer: „Dat is een heel treurig
groepje. Die mensen hébben geen
eigendom meer. Ze mogen nog blij
zijn, dat ik ze niet voor de rechter
sleep, wegens het niet nakomen
van hun verplichtingen".
Ter sprake komt de televisie-uit
zending van Tros Actua, waarin
Kamer, de beleggingen in Ameri
kaans onroerend goed en het FBI-
onderzoek centraal stonden.
Kamer meldt daarover positieve
reacties. Niet alleen van cliënten,
maar uit de hele financiële wereld.
We vertellen hem, dat de meeste
reacties die wij peilden een teneur
hadden van: er klopt iets niet, maar
we weten niet wat.
Volgens Kamer is dat gemakkelijk
te verklaren. Hij geeft een ken
schets van het financiële wereldje.
„Conventioneel, conservatief, don
kere pakken, donkere blikken",
zijn daarbij de sleutelwoorden. Hij
concludeert tenslotte, dat hij niet
alleen in een concurrentiepositie
met het establishment verkeert,
maar zelf een anti-establishmentfi-
guur is. „Ik kom met een totaal
nieuwe aanpak, met een totaal
nieuw programma. Ik zeg: ik ga dat
doen en ik ga dat doen. Ik ga straks
bijvoorbeeld een dagblad uitgeven
in Den Haag. Daarvan is een be
richtje in de kranten verschenen.
Dat is opvallend nieuws. Dat richt
de schijnwerper op me".
JAN LEUNE
