Mariene
Dietrich
verstopt zich
Mangold en Rothenberg
Amerikaanse kunstenaars
in het Stedelijk
tmmïfmWMiML
radiatorreflex
„KLEINTJES"
071-122244
De Haas
KUNST
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 18 NOVEMBER 1982 PAGINJ)]
Jazzpianist
Al Haig overleden
NEW YORK De Ame-
rikaanse jazzpianist Al
Haig, een van de pioniers
van de bebop-stijl, is dins
dag op 58-jarige leeftijd in
New York overleden. Hij
bezweek aan een hartaan
val. Haig heeft deel uitge
maakt van het door de le
gendarische saxofonist
Charlie Parker geleide
jazzquintet. Daarin speel
den ook Dizzy Gillespie,
Max Roach en Timmy
Potter. Ook trad hij op
met Jimmy Dorsey, Stan
Getz en Chet Baker.
Johan Kaartprijs
voor Mary
Dresselhuys
AMSTERDAM De Johan-
-Kaartprijs voor blijspel-klucht-
-kunst in het seizoen '81-'82 is
aan Mary Dresselhuys (75) toe
gekend. Het bronzen beeldje van
Pieter de Monchy, voorstellende
Johan Kaart, wordt de actrice 1
december in het Nieuwe de la
Martheater in Amsterdam uitge
reikt. Zij krijgt de onderschei
ding vooral voor haar spel in
„Harold en Maude" van Colin
Higgins en Jean-Claude Carriè
re, een produktie van Joop van
den Ende.
kunst en
kunstenaars
De Prijs van de Pall Mall
Export Stichting 1982 is ex
aequo toegekend aan de caba
retgroep Purper en de zange
res Lori Spee. De prijs wordt
jaarlijks uitgereikt aan jong
Nederlands talen „op het ge
bied van licht eigentijds amu
sement, uitgezonderd film, to
neel en jeugdtheater". De
beurs, verbonden aan deze
prijs, wordt in overleg met de
jury besteed. De jury bestond
uit Wim Bary (voorzitter),
Martine Bijl, Dick Kooiman,
Ruud Kuyper, mr. Simone de
Waard en Hans van Willigen-
burg.
Pete Seeger geeft
eenmalig concert
LEIDEN Op maandag 13 de
cember geeft de Amerikaanse
folk- en protestzanger Pete See
ger een eenmalig concert in de
Leidse schouwburg. In het begin
van de jaren vijftig was Seeger
een van degenen tegen wie CIA
en FBI geheime campagnes
voerden. Maar Pete Seeger is die
jaren van rechtzaken, zwarte lij
sten en verguizing te boven ge
komen. De organisatie van het
concert, dat om 20.15 uur begint,
is in handen van de Stichting
Leids Folkfestival. Het voorpro
gramma wordt verzorgd door de
Leidse folkgroep Tijdverdrijf.
Mariene Dietrich, kluizenares.
PARIJS Iemand die haar onlangs voor zaken heb
ben moest, belde in haar Parijse flatwoning Mariene
Dietrich op. Een vrouwenstem antwoordde: „U spreekt
met de secretaresse van mevrouw Dietrich. Zij kan U
niet ontvangen. Zij is naar New York vertrokken".
„Zij heeft geen secretaresse. Dat was zijzelf, aan de telefoon", zei
een vriend die over het voorval hoorde. „Zij wil geen mensen
meer ontvangen. Zij is haar flat sinds een jaar niet uitgekomen".
Volgens een bevriend acteur wil Mariene Dietrich dat het pu
bliek zich haar herinnert als de schoonheid die ze vroeger was,
niet de oude vrouw die ze nu is. „Daarom is zij uit de publiciteit
verdwenen", zegt hij.En zo is Mariene Dietrich 80 volgens de
Duitse Burgerlijke Stand en 77 volgens Dietrich kluizenares
geworden. „Ze had de gewoonte voor haar vrienden te koken.
Dat kan ze. Maar wie ze nu alleen nog ziet zijn haar dochter en
kleinkinderen die in Zwitserland wonen", aldus de acteur.
AMSTERDAM In het
kader van de viering van
het tweehonderdjarig be
staan van de diplomatieke
betrekkingen tussen de
Verenigde Staten en Ne
derland presenteert het
Stedelijk Museum in Am
sterdam werk van twee
Amerikaanse kunstenaars.
De oudste van de twee.
Robert Mangold (1937), is
met zijn landgenoten Bru
ce Marden, Robert Ry-
man, Donald Judd, Carl
Andre en Sol LeWitt de
belangrijkste exponent
van de „Fundamentele
schilderkunst", een hal
verwege de zeventiger ja
ren sterk op de voorgrond
getreden kunstrichting,
waaraan het Stedelijk in
1975 een eerste overzichts
tentoonstelling wijdde.
Het is een aan Piet Mondriaan
en De Stijl schatplichtige
kunstrichting, waarin voor
stelling en expressie als voor
naamste doelstelling voor een
schilderij zijn verlaten om
plaats te maken voor een puur
materieel gericht onderzoek
naar het schilderproces zelf.
Vorm. kleur en structuur wor
den op hun onderlinge samen
hang en onderlinge beïnvloe
ding getoetst en datzelfde ge
beurt met de verfstructuur in
relatie met de ondergrond (het
schilderslinnen of ander mate
riaal), waarop deze is aange
bracht.
De jongste van de twee, Susan
Rothenberg (1945), vertegen
woordigt de recente expressio
nistische stroming, die zowel
het nieuwe schilderen in Eu
ropa als in Amerika lijkt te
gaan domineren en waarin de
emotie met spontane, onge
remde gebaren op het doek tot
uitdrukking wordt gebracht.
Robert Mangold
Na de enigszins verontrusten
de. dikke macaronistijl van
Neil Jenney en de indrukwek
kende vitaliteit en inventivi
teit van de omnivoor Julian
Schnabel beiden eerder dit
jaar in het Stedelijk te zien
completeren de eenmansten-
toonstellingen van Mangold en
Rothenberg het beeld van de
eigentijdse Amerikaanse schil
derkunst. zoals het Stedelijk
Museum zich voor 1982 had
voorgesteld de kijker aan te
bieden.
Voor het werk van Robert
Mangold toont het Stedelijk al
geruime tijd belangstelling.
Van hem zijn vier werken in
de vaste collectie opgenomen,
die in 1975 al op de expositie
„Fundamentele schilderkunst"
waren te zien, en dit voorjaar
nog op de overzichtstentoon
stelling „Zestig-Tachtig" („60-
80"). Nooit eerder echter wa
ren zoveel werken van Man-
gold bijeen gebracht als nu op
deze eenmanstentoonstelling
in het Stedelijk het geval is.
Het is de vraag of het Stedelijk
de kunstenaar daarmee een
grote dienst heeft bewezen.
Mangold werkt met enorme,
schijnbaar geometrische beeld
vlakken met een monochroom
oppervlak waarop weer schijn
baar regelmatige potloodlijnen
zijn getrokken. Rechthoek,
vierkant, cirkel of fragmenten
daarvan. De kleur blijft bij
Mangold beperkt tot effen
vlakken in zachte of niet zel
den ronduit flauwe pasteltin
ten. zoals fletsblauw, lilagrijs,
olijfgroen, tomaatrood en le
verkleurig.
De Mangold-kleuren zijn niet
meer dan een bleke indicatie,
maar door de dichtheid waar
mee ze zijn opgebracht de
schijn van helderheid ophou
den. Het is met name die
schijn die Mangold fascineert.
Zijn geometrische vlakken en
lijnen „lijken" geometrisch,
maar zijn het in werkelijkheid
niet. Een cirkel is bij Mangold
niet gesloten, maar schiet bij
het eindpunt voorbij het begin;
rechte lijnen staan uit het lood.
De integriteit waarmee Man-
gold die fascinatie consequent
tot uitdrukking brengt al
vele jaren lang werkt opti
maal bij een incidentele con
frontatie met zijn werk. In een
drukke verzameling zoals nu
in het Stedelijk echter slaat de
verveling genadeloos toe. In
een apart werk dringen het
provocatieve spel van 'ontspo
ring en mislukking en de ern
stige esthetische intenties van
de schilder overtuigend tot de
kijker door. Maar in een over
matige dosering als hier ver
anderen diezelfde (positieve)
elementen in hun tegendeel en
ervaar ik ze als blijken van
saaiheid en maniërisme, als
een minimale variatie-kunst
waarvan de hoofdvorm voor
eens en altijd is vastgelegd.
Susan Rothenberg
Een groter contrast dan tussen
het werk van Mangold en dat
van Susan Rothenberg is nau
welijks denkbaar en het mar
keert in al zijn verstilde pracht
de turbulente draai, die de
schilderkunst aan het begin
van de tachtiger jaren heeft
gemaakt. Met Julian Schnabel
behoort Susan Rothenberg tot
de meest prominente verte
genwoordigers van het nieuwe
Amerikaanse expressionisme
van dit moment. Meer dan Ju
lian Schnabel echter lijkt Su
san Rothenberg in haar werk
de opvattingen van moderne
Amerikaanse voorgangers te
willen voortzetten.
Rothenberg werkt met doeken
van groot formaat, waarop met
korte verfstreken een onbe
stemde, krijtwitte achtergrond
is geschilderd, sterk verwant
aan de manier waarop Robert
Ryman dat pleegt te doen. De
achtergrond doet beurtelings
denken aan een onregelmatig
sneeuwveld en een roerig wa
teroppervlak, afhankelijk van
de figuren, die Rothenberg er
als het ware voor plaatst. Een
wateroppervlak als dat losse
ledematen, een zeilbootje of
een zwaan betreft, een
sneeuwveld in het geval van
een menselijk contour, een ge
zicht of aanverwante vorm. In
een zaal vol met doeken van
Rothenberg is het alsof er een
vreemde, verstilde choreogra
fie wordt uitgevoerd vanuit
een ver verleden plotseling
bovendrijvende beelden en te
kens. Verweerde maskers,
versteende gebaren en ver
stomde signalen in een bijna
gotische atmosfeer, hier en
daar verhevigd door een
spaarzaam geplaatst kleurac
cent: Kalkachtige blauwen en
bordeaux roden. In het doek
„Red Swans" wordt ineens een
fluwelige diepte verkregen en
lijkt het werk van Schnabel
rechtstreeks model te hebben
gestaan. Maar veel meer nog
horen we in deze heel per
soonlijke composities de echo's
van noordelijke expressionis
ten als Munch en Kirchner,
zoals in Schnabel die van de
Italiaanse renaissance en Gau-
di zo'n boeiende kleur aan
diens werk toevoegen. Heden
en verleden, kinderlijke ver
wondering en bedachtzaam
heid vormen in de doeken van
Susan Rothenberg een fascine
rende eenheid en spanning,
die de blik langdurig weten
vast te houden.
Het werk van Robert Mangold
is tot en met 5 december te
zien; dat van Susan Rothen
berg tot en met 28 november
a.s.
GODERT VAN COLMJON
BOUWVARI
SPETTER
££R22££B£&TplwssP£Tm
Bij BOUW VARIA BenöTn l
v°or Super/acte prijs!
wandplaat
Ongekend fraai van
kwaliteit. Afmetingen
122 x 244 cm. dik 4 mm
per plaat slechts 27,50
bespaart ca 49,-
bij 5000 branduren!
Geeft licht als een
gloeilamp van 60 Watt.
maar verbruikt slechts
18 Watt. Levensduur
5 maal langer dan een
normale lamp. Overal
39,50 maar bij Bouw-
Varia slechts 29,-.
Dit is uniek; opberg-
kastje met 15 laden
voor schroeven, spij-
Uiteraard ook geschikt
voor knopen, spelden
etc. Overal 24,- maar bij
BouwVaria slechts
isover dhz rol
Rap te venverken door
elke doe-'t-zelver! Nu in
extra isolerende kwaliteit
en nog grotere rollengtei!
Dikte 6 cm, breedte 60 cm
en lengte nü 600 cm.
Geen 18,95 maar
PRUSSPCTKR
Mac-Clean radiatorreflex. In de
Consumentengids van september als
enige met de kwalificatie
'goed' SSI
'zeer goed'!! ïMm
voorzet
raamprofiel
Originele Isovitre. Alle
maten mogelijk, In wit of
lengteUnStSt°' Per250cm
9één 17,50 maar
I WJMUJiliïê
PR/JSSPETKR
gereedschaps- iSff
Alles bij de hand om
elke klus snel te klaren!
Inclusief 8 laden. Flair
adviesprijs 29,-..!
Zolang de voorraad
strekt: BouwVaria-
stunt-prijs15,-.
Splendor lampenpak
ket bestaande uit;
2 lampen 40 Watt,
2 lampen 60 Watt en
2 lampen 75 Watt. Geen
9,95 maar bij BouwVaria
slechts 5.75.
Met grote fitting.
allesbrander
Origineel handwerk.
Met vuurvaste stenen
binnenmantel. 10.000
Cal. Makkelijk aan te
sluiten. Bij BouwVaria
slechts 795,-.
voonaadbak
Bijzonder overzichte
lijk, past overal. Met 6
speciale ophangstrip
Dit is te gek...
9een 7,50 maar
bij BouwVaria slechts
UIDSE COURANT
LESSEN EN CLUBS
Manege de Poelrgiters
Aanvang nieuwe paardrijcursussen voor junioren en senioren. Inl.
tel.
01711-10471
Haarlemmertrekvaart 37
Oegstgeest
Gitaarles!!
Leuke, moderne methode. Sta
tionsweg 11-17.
Barning
Inl. 071-122858, b.g.g 01717-
5827.
Levende muziek voor al uw
bruiloften en partijen. Bel voor
inl. R. Hogeboom. Tel. 01713-
2590, Roelof arendsveen.
1001 paar handschoenen,
Haarlemmerstr. 80-82, Leiden.
Wij geven een leuk Inruilprijsje
voor UW OUDE FIETS bij aan
koop van een nieuwe Batavus -
Gazelle - Sparla - Peugeot fiet
sen. Tweewielerspecialist Pola-
nen. Haarlemmerstraat 201, 5;
Meiplein 128.
