Wel goud bestek, maar exclusief
eten is
erbij
Elizabeth
niet bij
BEATRIX
EN CLAUS
BEZOEKEN
ENGELAND
METÉÉN
OOG OP
DE KLOK
ZATERDAG 13 NOVEMBER 1982
or R. P. Meijer, een Neder-
die aan de universiteit van
een cursus Nederlands do-
egt: „Vooral de Britse jonge-
bben belangstelling voor Ne-
l|d om z'n moderne, open en
#te samenleving. Als zij de
ïarzee oversteken, zien ze. meer
i die ze leuk vinden dan hun
I indertijd. Ze zijn onder de
i van de levensstandaard, de
ke stabiliteit, de rol van de
jen, de betrekkelijke rust in
F [beidsverhoudingen en het
I op de man af" van de Ne-
iders".
Wijk worden veel Britse jon-
ioor Nederland aangetrokken
i ze gehoord hebben dat daar
oral in Amsterdam alles
n dat het krijgen van drugs
tof geen moeilijkheden ople-
—pritse zakenlui, toeristen en
—«supporters keren uit Neder-
Mirug met wilde verhalen over
(baarse sexuele avonturen die
i Ir beleefd hebben. In de ogen
tze en andere Britten is Am-
m en niet meer Parijs het So-
k0|an.onze tijd.
5ei*ig zijn drugs en sex niet de
reden van de steeds groeien-
itse belangstelling voor Ne-
|d. De drang naar meer cul-
peelt ook een rol. Vandaag de
Ten steeds meer Britten een
irtlrfe taal. Hoewel veel eilan-
lïuits willen kennen, koeste-
fnmigen ook de wens om nog
idere Germaanse taal te stu-
ld it Zij komen zelfs tot het besef,
een Nederlandse literatuur
t. die de moeite waard is.
Meijer zegt: „Door de toege-
mobiliteit van employés
•ntüternationale firma's zijn veel
igeten van Engelse ouders opge-
en op school geweest in de
■anden en veel Nederlands
ide kinderen volgen onder-
Engeland. Beide categorieën
zich vaak aangetrokken tot
mdige studie van het cultu-
lilieu waarin zij of hun ou-
'n schooltijd hebben doorge-
En als het zover is besluiten
it zelden een universitaire
-nEN Volgens toeristi-
-Edvertenties is Engeland
vf herfst op zijn mooist,
is nu de tijd om een
leek te maken", zeggen
joningin Beatrix en prins
t schijnen dat een goed
je vinden. Van 16 tot 19
pber brengen zij een
bezoek aan de Britten,
|ch momenteel niet eens
st zijn van het naderende
[Alleen Buckingham Pa-
het Foreign Office, talrij-
fcenlui, de deken van
Einster Abbey, de bewa-
jan het Nederlandse ere-
ln Noordwest-Londen en
Jrlijk ook de Nederlandse
de£nschap van de Britse
otfetad verwachten het ko-
ijke paar. De gemiddelde
/ofinan daarentegen hoort
jiJdinsdag van. Voor prins
!r[ betekent dit bezoek
n«jeen eerst officieel optre-
|a zijn ziekte. In Londen
f staatsbezoek overigens
routine-aangelegenheid,
lsi|ch minstens twee maal
ar voordoet en vooraf
aandacht trekt, tenzij
ge bezoekers Amerika-
jn.
vele plaatsen met Nederlandse con
necties tonen. Willem III 1659-
1702), geboren in Den Haag als
zoon van Willem van Oranje en
prinses Mary, dochter van Charles
I van Engeland, ligt er begraven in
dezelfde grafkelder als Charles II,
koningin Ann, prins George van
Denemarken en koningin Mary II,
echtgenote van Willem III.
De zware eerste dag van het Ne
derlandse staatsbezoek aan Groot-
Brittannië eindigt met een staats
banket in Buckingham Palace.
Dergelijke feestmalen in het ko
ninklijke paleis van Londen zijn
zelden een groot culinair festijn. De
koks van Elizabeth II geven nog
steeds de voorkeur aan zonderlinge
Britse combinaties, zoals kip met
sperciebonen of kalkoen met sprui
ten, die de wenkbrauwen van fijn
proevers verbaasd doen oprijzen.
Koningin Elizabeth heeft een gron
dige hekel aan „exotische" dingen
zoals Normandische slakken, oes
ters en look. Ze legt een sterke En
gelse voorkeur aan de dag voor
dikke groene erwten, sperciebonen,
lamsvlees, zeetong en kandijsuiker.
Tijdens de staatsbanketten in Buck
House, zoals de Britten het konink
lijke paleis van Londen plegen te
noemen, worden alle gerechten op
gediend op vergulde borden en ma
ken de genodigden gebruik van
gouden eetgerei. De lakeien dragen
vergulde livreien en (niet gepoe
derde) pruiken. Vroeger poederden
ze hun pruiken wel, maar prins
Philip heeft dat gebruik verboden.
Nederlands ereveld
Woensdag verlaten koningin Bea
trix en prins Claus Buckingham
Palace al om kwart over negen
voor een kort bezoek aan het Ne
derlandse ereveld op de begraaf
plaats van Westminster, in Noord
west-Londen. Daar rusten de stof
felijke overschotten van 254 Neder
landse militairen, die tijdens de
Tweede Wereldoorlog in Gröot-
Brittannië gesneuveld zijn. Op een
gedenksteen staan de namen van
nog eens 180 gesneuvelde Neder
landers, die elders op de Britse ei
landen begraven liggen.
Het tweede punt op het Nederland
se programma van woensdag is de
traditionele ontvangst in het St. Ja
mes' Palace van alle ambassadeurs
die in Londen geaccrediteerd zijn.
Hierna keert het Nederlandse ko
ninklijke paar terug naar Bucking
ham Palace voor een receptie
waarop de Britse vorstin en de her
tog van Edinburgh parlementaire
afgevaardigden ontvangen, die in
Londen een NAVO-bijeenkomst
bijwonen.
Premier Thatcher biedt koningin
Beatrix, prins Claus en hun entou
rage die middag een lunch aan in
Downing Street 10. Hij wordt ge
volgd door officiële besprekingen.
Irjiezoeken hebben hoofdzake-
I doel de goede politieke be
ngen tussen twee bevriende
arijte versterken en meteen ook
■Qvectievelijke handelsrelaties
torderen. Bestaande vriend-
ie®anden worden nog nauwer
j «aald. Het is een traditie, die
teijans wel enige vruchten af-
Daarom maakt zelfs in het
van de recessie geen enkel
3tjinstalten om ook op staatsbe-
Tte bezuinigen,
iniddelde Londenaar zal pas
chterolgende week merken dat
i ir zo'n bezoek op til is. Wie
lid-Londen naar het centrum
[omt dan op de bruggen over
j tems waarschuwende borden
jvrf politie tegen. „Wegens een
lezoek zullen dinsdagmorgen
|de straten verboden zijn voor
Irmale verkeer", zo luidt de
pap van Scotland Yard. „Ge-
ie te mijden tussen half één
i uur".
ïkfMall. de fraaie, kaarsrechte
oor Buckingham Palace, zijn
iels weer de traditionele wit-
lUyi verschenen, waaraan voor
nsbwan het staatsbezoek diver-
ggen zullen wapperen, indu
lt oranje, blanje, bleu. Voor
«ten is de aanwezigheid van
[vlagde palen evenwel geen
[om in dichte drommen naar
b te trekken en daar op de
:ofcg met Nederlandse vlagge-
Lr koningin Beatrix en prins
«e wuiven. Als ze zich die
I-zouden getroosten voor elk
tend koninklijk paar, zouden
handen vol hebben en gere-
xtra vrije dagen moeten ne-
Maar er zullen wel veel Ne-
3t tiers, die in Groot-Brittannië
[of heel wat Britten van Ne-
dse afkomst op de trottoirs
om het koninklijk paar
lelijk wuivend te begroeten,
iringe opkomst zal overigens
-^tekenen, dat de gevoelens
^Britten ten aanzien van Ne-
d en zijn volk in de koelkast
[Precies het tegenovergestel-
^nèt geval. Als Nederlander
2V immers-al heel gauw harts-
jijk aan de Britse boezem ge-
indfEn dit niet alleen omdat Ne-
synoniem is met fijne kaas
ere boter, opwekkende je-
bruisend bier, romantische
gieken, klepperende klom-
l helgekleurde tulpen.
Dinsdagmiddag, 16 november, legt de
koningin een krans op het graf van de
Onbekende Soldaat in Londens
Westminster Abbey.
cursus Nederlandse taal en letter
kunde te gaan volgen".
Woensdagmorgen, 17 november, gaat koningin Beatrix naar
het Nederlandse ereveld in Noordwest-Londen. Hier liggen
254 Nederlandse militairen begraven, die tijdens de Tweede
Wereldoorlog in Engeland gesneuveld zijn. Op een gedenk
plaat aldaar staan ook de namen van 180 gesneuvelde Ne
derlanders, die elders begraven zijn.
De Queensgate-passage in Peterborough, een stad gelegen
op 107 kilometer van Londen in het graafschap Cambridges
hire. Deze winkelgalerij wordt donderdagmorgen, 18 novem
ber, officieel door koningin Beatrix geopend.
Daarna bezoekt het koninklijk paar
het hoofdkwartier van de Raad
van Groot-Londen dat gelegen is
op de zuidelijke oever van de
Theems, tegenover het Britse par
lement.
In het historische Banqueting Hou
se van Whitehall, in een zaal waar
van het plafond bedekt is met
prachtige schilderijen van Rubens,
gaan de koningin en de prins ver
volgens handjes geven aan zo'n 600
vertegenwoordigers van de Neder
landse gemeenschap in Londen.
Die ontvangst begint om kwart
over vier. Hoewel het koninklijk
paar graag met alle aanwezigen en
kele woorden wil wissen, beschikt
het over veel te weinig tijd om ie
dereen op die manier te kunnen
verblijden. Beatrix en Claus wor
den namelijk om tien voor acht
verwacht in de gerestaureerde
Guildhall van de City van Londen.
Telkens wanneer buitenlandse vor
sten een staatsbezoek brengen aan
Engeland, biedt de Lord Mayor van
de City hun daar een banket aan.
De andere genodigden, onder wie
ditmaal de Britse prinses Alexan
dra en haar echtgenoot, de zaken
man Angus Ogilvy, zijn overwe
gend politici en zakenlieden.
De Lord Mayor van de City wordt
elk jaar gekozen voor een periode
van twaalf maanden, waarin hij al
lerlei plechtigheden voorzit. De
huidige Lord Mayor, Anthony Jol-
liffe (44), een accountant uit de
City, is erg goed bevriend met pre
mier Thatcher. Afgelopen jaar was
hij het middelpunt van een contro
verse over een verliesgevende
maatschappij, maar die zaak be
hoort al weer tot het verleden. Jol-
liffe volgde afgelopen vrijdag zijn
voorganger Sir Cristopher Leaver
op. Hij is de 655e Lord Mayor van
de City. Koningin Beatrix zal tij
dens het banket in de Guildhall
een belangrijke toespraak houden.
Naar Peterborough
Omdat de Nederlandse vorstin
graag ook iets anders dan alleen
maar Londen wilde zien, brengt ze
donderdag een bezoek aan de stad
Peterborough, gelegen in het oos
ten van midden-Engeland, op 107
km van de Britse hoofdstad. Peter
borough is een nieuwe stad met een
prachtige 13e eeuwse kathedraal.
Het telt 50.000 inwoners en heeft
enkele fraaie moderne woonwij
ken, die speciaal gebouwd werden
om Londenaren aan te trekken en
op die manier de overbevolkte
hoofdstad wat te ontlasten. Het Ne
derlandse koninklijke paar zal er
onder meer een kleine nederzetting
voor bejaarden en een merkwaar
dige zogeheten gemeenschapsschool
bezoeken. Dat is een onderwijsin
stelling die elke dag open staat, niet
alleen voor leerlingen, maar ook
voor hun ouders.
De vroede vaderen van Peterbo
rough hebben het gedaan gekregen
dat koningin Beatrix donderdag
morgen in hun stad een gloednieu
we winkelpassage officieel open
stelt voor het publiek. Deze ultra
moderne winkelgalerij heet
Queensgate en is al sinds afgelopen
maart volledig toegankelijk. Ko
ningin Elizabeth was echter niet
beschikbaar voor een officiële ope
ningsplechtigheid. Andere leden
van de Britse koninklijke familie
waren er evenmin voor te vinden.
Toen Peterborough vernam dat ko
ningin Beatrix ter gelegenheid van
haar staatsbezoek aan Engeland
naar het naburige Spalding zou
gaan, omdat daar nogal wat Britten
van Nederlandse afkomst wonen,
deed het prompt via de Nederland
se ambassade in Londen een beroep
op haar. Tot ieders verbazing hapte
de koningin vrij gretig toe.
Queensgate is een voor Engeland
bijzonder luxueuze winkelpassage,
die 35 miljoen pond gekost heeft
Ze lijkt op die bij het station in
Utrecht en bevat zes warenhuizen
en meer dan 80 gewone winkels.
Voor Queensgate gebouwd werd,
bezochten de plannenmakers van
Peterborough 80 soortgelijke passa
ges in Amerika. Ze kwamen ook
kijken in Nederland, maar werden
vooral geboeid door de luxueuze
winkelgalerijen van Parijs, die vol
gens hen de mooiste van Europa
zijn.
Nederlands festival
Omdat Spalding met zijn Britse Ne
derlanders niet meer op het pro
gramma staat, wordt in Queensgate
een groot Nederlands festival op
touw gezet. Hieraan werken mee
het Nederlandse Zuivelbureau van
Londen en talrijke Nederlandse
firma's. In de Queensgate-passage
zal gedurende drie dagen onder
meer een Edam-boot in de vorm
van een klomp te zien zijn. Onge
veer 22 cafés van Peterborough ne
men deel aan een wedstrijd om drie
dagen lang zo Hollands mogelijk te
doen. Er zal veel geborreld en kaas
gegeten worden. „Echte" Hollandse
erwtensoep komt overal op het
menu.
Koningin Beatrix en prins Claus
reizen donderdagavond per trein
terug naar Londen, waar ze hun
staatsbezoek besluiten met een ban
ket ter ere van de Britse vorstin en
de hertog van Edinburgh in het
Hampton Court Palace van Hen
drik VIII, waar de vaderlandse ge
schiedenis van de Britten zo van de
muren druipt en op het midder
nachtelijke uur de spoken elkaar
verdringen. Vrijdagmorgen keren
de koninklijke bezoekers per vlieg
tuig terug naar Nederland, waar ze
omstreeks één uur verwacht wor
den.
ROGER SIMONS
Nederlandse cursussen
Tegenwoordig wordt in Groot-Brit
tannië op niet minder dan twaalf
universiteiten Nederlands onder
wezen. Dat is vier maal meer dan
in 1967. De cursussen Nederlands
van vandaag worden gevolgd door
meer dan 250 studenten. Destijds
waren het er ongeveer 50. Die be
moedigende vooruitgang is niet al
leen een gevolg van de ruimere
Britse belangstelling voor vreemde
talen, maar ook van de krachtige
steun van de Nederlandse (en Bel
gische) overheden om de kennis
van het Nederlands in Groot-Brit-
tannië te bevorderen. (De assistent
van prof. Meijer aan het Bedford
College in Londen is een Belg,
wiens salaris grotendeels door
Brussel betaald wordt).
„Als in de volgende vijftien jaar
het aantal studenten Nederlands in
Groot-Brittannië weer vijf maal zo
groot zal worden, zouden we een
kort ogenblik mogen stilstaan om
onszelf geluk te wensen", zegt de
Nederlandse professor in Londen.
„Maar het is al net als met geld: het
aantal studenten is niet alles, al
helpt het wel. Het is belangrijker
dat enkele universiteiten jaarlijks
hoog gekwalificeerde all-round
Neerlandici afleveren en dat alle
universiteiten voor afgestudeerden
zorgen die een gedegen kennis van
en een goed begrip hebben voor
het leven in de Lage Landen. Het
zal voor deze landen alleen maar
winst betekenen".
Hoewel op het programma van het
Nederlandse staatsbezoek geen en
kele Britse universiteit voorkomt
waaraan Nederlands gedoceerd
wordt, zullen koningin Beatrix en
prins Claus dinsdagavond toch
even gelegenheid hebben om pro
fessoren en studenten Nederlands
te ontmoeten op een ontvangst in
Buckingham Palace, het koninklij
ke paleis van Londen. De Neder
landse koninklijke bezoekers heb
ben dan al een lange dag achter de
rug.
Tijdschema
Beatrix en Claus varen dinsdag aan
boord van de HNLMS De Ruyter
over de Theems naar Londen. Ze
zullen onder meer vergezeld zijn
van premier Lubbers en minister
van buitenlandse zaken Van den
Broek. Tegen de tijd dat ze Londen
in zicht gaan krijgen, moeten ze op
de Theems doorlopend de klok in
de gaten houden, want als het om
een staatsbezoek gaat, zijn de Brit
ten altijd erg precies. Ook voor de
Nederlandse officiële visite hebben
ze van tevoren een klassiek tijd
schema uitgewerkt, waarvan ze
geen seconde zullen afwijken.
Klokslag kwart over elf Britse win
tertijd (kwart over twaalf in Ne
derland) begeeft de Britse kroon
prins Charles, die het Nederlandse
koninklijke paar goed kent (Bea
trix en Claus woonden afgelopen
jaar zijn huwelijk met lady Diana
bij), zich te Greenwich in Zuidoost-
Londen aan boord van de Royal
Nore. Dat is een sloep die toebe
hoort aan het bestuur van de Lon-
dense haven. De Royal Nore vaart
stroomafwaarts, voorbij de grote
stroombarrière, die afgelopen zon
dag voor het eerst bij hoog tij op de
proef gesteld werd, in de richting
van de HNLMS De Ruyter.
Het Nederlandse oorlogsschip ligt
te wachten in een rak van de
Theems, dat Blackwall Reach ge
noemd wordt. Precies om half
twaalf Britse tijd klimt prins Char
les aan boord van de De Ruyter om
de hoge Nederlandse bezoekers
hartelijk welkom te heten in Enge
land. Een kwartier later werpt de
HNLMS De Ruyter het anker uit
in het midden van de stroom. Daar
heet het rak Limehouse Reach. Be
atrix, Claus en Charles dalen af in
de Royal Nore, die met hen naar de
pier van Westminster vertrekt
Saluutschoten
Om kwart over twaalf vaart de ko
ninklijke sloep onder de bekende
London Bridge, vlakbij de even be
roemde Tower van Londen. Op dat
moment vuurt de Honourable Ar
tillery Company, het oudste regi
ment van het Britse leger, een serie
saluutschoten af. De HAC, waarvan
Bij de aankomst van koningin Beatrix en prins Claus aan
boord van de HNLMS De Ruyter bij Limehouse Reach, werpt
het Nederlandse oorlogsschip het anker uit en stapt het ko
ninklijk paar, vergezeld van de Britse kroonprins Charles,
over op de Royal Nore. Op het moment dat die boot onder de
bekende Tower Bridge vaart, vuurt de Honourable Artillery
Company een aantal saluutschoten af.
de leden fraaie uniformen dragen,
een onderdeel van de Land
wacht. Sedert het staatsbezoek van
de koning van Denemarken aan
Engeland, in 1768, wordt ze in de
City van Londen belast met cere
moniële opdrachten, nabij de To
wer, in de Guilthall, het Mansion
House (de residentie van de Lord
Mayor of burgemeester van de
City) of in de Sint Paul's kathe
draal. Dinsdag staat de HAC onder
bevel van majoor Guy Raven, een
bankdirecteur. Alle leden van dit
corps zijn burgers.
Om half één meert de Royal Nore
aan in Westminster, waar koningin
Beatrix en prins Claus aan land ko
men in de schaduw van de Big
Ben, de rijzige toren van het Britse
parlement. Ze worden er begroet
door koningin Elizabeth II, prins
Philip en andere leden van de Brit
se koninklijke familie. Op dat mo
ment vuurt de King's Troop, een
bereden afdeling van de Royal
Horse Artillery, in het beroemde
Hyde Park van Londen, dat jam
mer genoeg zijn fraaie herfstkleu
ren bijna kwijt is, een tweede reeks
saluutschoten af.
Het koninklijke gezelschap stapt in
open rijtuigen om zich via het Vic
toria Embankment naast de
Theems naar Buckingham Palace
te laten rijden. Voor een dergelijke
rit wordt steeds dezelfde weg ge
volgd: over Whitehall (de straat
van de ministeries), door de Horse
Guards-poort en over het plein
waarop de Horse Guards parade
houden naar de Mali. Tot besluit
rijdt de koninklijke stoet langs de
zuidelijke kant van het Victoria-ge-
denkteken dat pal tegenover Buc
kingham Palace staat naar de bin
nenplaats van dit indrukwekkende
paleis.
Kranslegging
Beide koninklijke paren lunchen
die middag privé, in gezelschap
van kroonprins Charles en de prin
ses van Wales. Om vier uur verla
ten koningin Beatrix en prins
Claus Buckingham Palace om zich
naar de Westminster Abbey te be
geven voor de gebruikelijke krans
legging op het graf van de Onbe
kende Soldaat. Bij de ingang van
deze historische kerk worden zij
opgewacht door deken E. F. Car
penter en leden van diens kapittel.
Deken Carpenter is een erg sympa
thieke oude anglicaan, die boorde
vol historische gegevens zit. Na de
kranslegging zal hij koningin Bea
trix en prins Claus trouwens even
rond de Abbey leiden en hun de
Het Banqueting House aan Londens Whitehall, de straat van
de ministeries, waar koningin Beatrix en prins Claus
woensdagmiddag, 17 november, zeshonderd leden van de
Nederlandse gemeenschap in Engeland zullen ontmoeten.
