►Ujft
Huizenbezitters profiteren niet
direct van lage hypotheekrente
Slamarkt zakt in elkaar
economie.
thold
eer in
rek
7 Beurs van Amsterdam
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 13 NOVEMBER 1982 PAGINA 11
^STERDAM On-
iiks een hoger gesloten
all Street gaf het Dam-
c: gisteren een kalm
eld te zien, waarbij veel
ersen in de buurt blè
rt van de donderdag be
kte niveaus.
uitzondering vormde
iold, die de beleggers tot de
beelding blijft spreken. In
loop van donderdagmiddag
erd de 100-grens al gepas-
i en deze lijn werd ook
lag flink doorgetrokken,
nklijke Olie was bij de in-
itionals het fonds met de
ite verschuiving in het
Itieve. Unilever en AKZO
licht vooruit. Philips,
sns en KLM bleven
jnoeg op het oude peil lig-
Van de banken moest
1RO Bank terug. Bij de hy-
heekbanken en de verzeke-
gswaarden bleven de ver-
luivingen, in opwaartse
hting, miniem. De uitgevers
nden moeizaam standhou-
i, terwijl de aannemers er
r licht verdeeld bij lagen,
'scheepvaartwaarden ble-
j waar ze waren. Gist-Bro-
les ging omhoog. De staats-
idsen waren prijshoudend,
de optiebeurs werden 1640
ies omgezet, voornamelijk
de internationals. De meeste
1-premies gingen omhoog,
lis Koninklijke Olie daalden
iter lichtelijk.
an Gend en Loos
il banen schrappen
hoofdkantoor
TRECHT Het vervoersbe-
Van Gend en Loos, een
dige dochteronderneming
de Nederlandse Spoorwe-
wil de personeelsbezetting
het hoofdkantoor in
;ht aanpassen aan de ver-
lerde bedrijvigheid. Als
volg hiervan zullen werkne-
ers van 57,5 jaar en ouder
ilverwege volgend jaar via
j non-activiteitsregeling het
drijf moeten verlaten. Het
it waarschijnlijk om 40 van
450 personeelsleden op het
xildkantoor, aldus het be-
r!
BANKEN HEBBEN ZICH MET BOETEBEPALINGEN INGEDEKT
AMERSFOORT In nog
geen jaar tijd is de hypo
theekrente van 12 procent
gedaald naar een niveau
van 8 procent. Geen bank
die een harde voorspelling
aandurft, maar toch wordt
gezegd, dat de daling zich
nog wel voort kan zetten
tot een niveau van 7 pro
cent.
Toch zullen de meeste huizen
bezitters daar niet op korte
termijn profijt van kunnen
trekken. Of omdat hun hypo
theek niet aan verlenging toe
is, of omdat tussentijds over-
sluiten en omwisselen van de
hypotheek vanwege de boete
bepalingen en te klein verschil
tussen oude en nieuwe rente
weinig of geen voordeel ople
vert. Alleen zij die nu een huis
kopen gaan met de winst strij
ken.
Zo gaat dat nu eenmaal, legt
directeur Dijksterhuis van het
hypotheekbedrijf van het
Bouwfonds Nederlandse Ge
meenten uit. Met het schom
melen van de rente zijn er al
tijd groepen huizenbezitters
die risico lopen duurder uit te
komen. En anderen, die juist
toe zijn aan verlenging van
hun hypotheek bij dalende
rente en daardoor met hun
neus in de boter vallen. Die
groepen zijn volgens hem on
geveer even groot.
De huizenbezitters die vorig
jaar aan verlenging toe waren
en daardoor vaak honderden
guldens per maand meer
moesten gaan betalen, kunnen
de lasten nu niet direct even
redig drukken. Zijmoeten
vaak vijf of tien jaar wachten,
de looptijd van hun nieuwe
rentevaste période, voordat zij
weer aan de bak komen. Als
de rente dan tenminste nog zo
laag is.
Omwisselen van de hypotheek
(algeheel aflossen en een nieu
we hypotheek tegen lagere
rente afsluiten), of onderhands
oversluiten van de hypotheek
bij de eigen bank zou dan tot
de mogelijkheden kunnen be
horen, maar dat levert slechts
in een beperkt aantal gevallen
voordeel op.
Sommige banken hebben zich
tegen de gevolgen hiervan in
gedekt met boetebepalingen
en andere beperkende voor
waarden. Die bepalingen zijn
de afgelopen zeven jaar fors
aangescherpt, volgens Dijk
sterhuis om zich tegen verlie
zen in te dekken. Want de fi
nanciers moeten het geld dat
zij aan de huizenkopers uitle
nen zelf ook ergens vandaan
halen. In de dure tijd is dat te
gen dure voorwaarden ge
beurd. En geen geldschieter
die zit te springen om geld op
het beleggen waarvan hij moet
gaan inleveren. Duur geld dat
goedkoop geld wordt betekent
verlies.
Leningen met rentevast voor
een of twee jaar in plaats van
vijf of tien jaar, kunnen typi
sche hypotheekbanken zoals
het Bouwfonds niet verstrek
ken. Het zou, aldus Dijkster
huis, oók extra risico inhouden
voor de huizenbezitter. Hij
profiteert weliswaar snel van
dalende rente, maar is net zo
gauw het haasje als de tarie
ven omhoog gaan. Dijksterhuis
wijst op de Bouwfonds-uitvin-
ding om hier de klant tege
moet te komen: de rente-rust-
hypotheek, een soort midde
ling van schommelingen in de
rente.
Secretaris Rempt van de Ne
derlandse Vereniging van Hy
potheekbanken komt ook niet
tot een andere conclusie dan
dat het voor de klant vaak
niet voordeliger kan. Het kan
door die boetebepalingen over
komen alsof de banken puur
aan hun eigen winst denken,
maar zo simpel ligt het niet,
vindt hij.
Hypotheekbanken, zo legt hij
uit, zijn in tegenstelling tot de
handelsbanken die hypothe
ken verkopen, kapitaalmark
tinstellingen. Zij trekken lang
lopend kapitaal aan van bij
voorbeeld pensioenfondsen en
de voorwaarden waarop dit
gebeurt zijn bepalend voor het
uitlenen van dit geld aan hui
zenkopers. Die actieve finan
ciering kun je daarom niet zo
maar wijzigen als tegelijk niet
iets wordt gedaan aan het sy
steem van de passieve finan
ciering. En als je dat doet dan
heb je het direct over de regu
lering van de kapitaalmarkt,
aldus de heer Rempt. Hij pleit
te ervoor het huidige systeem
in stand te houden. Als dat
niet gebeurt dan worden ook
de langlopende verplichtingen
van institutionele beleggers in
de waagschaal gelegd. Of om
maar weer de pensioenfondsen
aan te halen, dan kunnen de
pensioenen van veel mensen
gevaar gaan lopen.
Als je zoals de Consumenten
Organisatie Vereniging Eigen
Huis wil, de boetebepalingen
gaat afschaffen en daarmee
omwisselen van de hypotheek
tot schering en inslag kunt
maken, dan wordt er voor de
klant wel een direct zichtbaar
resultaat behaald, maar on
zichtbaar blijft de aantasting
van een achterliggend inge
wikkeld systeem, aldus de
heer Rempt. Nog afgezien van
de vraag of dat zo maar zou
kunnen. Is er immers niet zoi
ets als een wet Toezicht Kre
dietwezen, die het bepaalde
soorten instellingen verbiedt
korter dan voor twee jaar uit
te lenen?
Afschaffen
Directeur Van Herwijnen van
Eigen Huis zet zich resoluut
tegen deze argumenten af. Hij
bepleit al jaren afschaffing
van de boetebepalingen en on
langs heeft hij daarover de
kersverse minister van volks
huisvesting Winsemius aange
schreven. Nou niet direct de
man die zich met prijsvaststel
ling heeft te bemoeien. Maar
zegt Van Herwijnen, het af
schaffen van boetes is goed
voor de woningmarkt en is
daarmee van invloed op de
volkshuisvesting.
Of de animo om hypotheken
over te sluiten sterk toeneemt
wil hij „ter bescherming van
de leden" niet zeggen. Het zou
de banken ertoe kunnpn bren
gen de boetebepalingen aan te
scherpen, een vrees die bij Ei
gen Huis diep zit geworteld.
Maar de Vereniging van Hy
potheekbanken, de Nederland
se Bankiersvereniging en af
zonderlijke banken ontkennen
dat hiervan sprake zou zijn.
De bepalingen zijn al streng
genoeg.
Wel laat de Bankiersvereni
ging weten, dat deze zaken al
enige tijd „onderwerp van dis
cussie" zijn. Niet zozeer om de
bepalingen op te voeren, maar
om onderling meer een lijn te
trekken, want grote concur
rentie tussen de banken is er
wel degelijk en dat wordt met
het oog op de komende Post
bank problematisch.
De voorwaarden waarop hy
potheken kunnen worden
overgesloten verschillen sterk
per bank en die verschillen
sluiten vaak een voor de klant
voordelige transactie uit. Ook
kan de situatie aan de kant
van de huizenbezitter zodanig
zijn, dat een nieuwe hypo
theek geld gaat kosten of zelfs
onmogelijk is, zo rekent Eigen
Huis voor in den handleiding.
Beperkingen
Als een huis niet genoeg over
waarde heeft (executiewaarde
lager dan de totale nieuwe hy
potheek) is een nieuwe hypo
theek afsluiten onmogelijk, of
komt duurder uit. Hypotheken
met gemeentegarantie hebben
wat dit betreft ook hun grote
beperkingen. Oversluitkosten,
die al gauw 6.000,- kunnen
belopen, motten zelf worden
betaald, of moeten anders wor
den meegefinancierd. En dat
kan duur zijn. Ook kunnen de
boetebepalingen van banken
zodanig zijn, dat omwisselen,
of oversluiten geen enkel
voordeel oplevert. Dat doet
zich voor als de zogenaamde
contante waarde van het ren-
teverschil in rekening wordt
gebracht. Hoe groter het ver
schil, hoe groter de boete.
Ook is er de mogelijkheid om
een hypotheek die kort loopt
over te sluiten voor opnieuw
dertig jaar. Maar, aldus Eigen
Huis, dat is alleen verant
woord als de huidige maand
last problematisch hoog is en
het is bij leningen met ge
meentegarantie zelfs niet mo
gelijk.
Van Herwijnen gebruikt de
aard van de boetebepalingen
om de banken het etiket goed
of slecht op te plakken, ofwel
klantvriendelijk, of naar zich
toerekenen. Zijn organisatie
heeft al eerder een plan uitge
werkt voor een andere aanpak
van het fiancieringssysteem.
Niet alleen afschaffen van de
boetebepalingen, maar ook het
verlengen van de looptijd van
de hypotheek tot 40 of 50 jaar,
maakt hier deel van uit. Men
ziet daar het verkrijgen van de
hypotheken tegen gunstiger
voorwaarden als een van de
sleutels tot betere doorstro
ming op de woningmarkt en
daarmee als een instrument
voor een beter volkshuisves
tingsbeleid. Omwisselen van
hypotheken binnen twee jaar
moet tot de mogelijkheden
gaan behoren, vindt Eigen
Huis.
De banken reageren daar wat
lacherig op. Een populaire be
nadering van een ingewikkel
de zaak, zo is de algemene re
actie. Indekken tegen verlie
zen blijft in het huidige sy
steem noodzaak. Een woord
voerder van de Algemene
Bank Nederland wil nog wel
wat vriendelijks zeggen. Het
probleem van het rentever-
schil zit alleen in de groep nog
lopende contracten. De bereid-
heis is er om hier de mogelijk
heden van geval tot geval te
bekijken. Gedoeld wordt met
name op de mensen die door
de recente hoge rente in grote
problemen zijn gekomen. Daar
snijdt het mes uiteraard aan
twee kanten. Want aan klan
ten die hun rente en aflossing
niet kunnen opbrengen heb
ben banken natuurlijk ook
niets. Ook de ABN benadrukt,
dat zij geen plannen heeft de
boetebepalingen te verscher-
En de heer Rempt van de Ver
eniging van Hypotheekbanken
wil het probleem van de hoge
lasten uit de afgelopen periode
wel graag nuanceren. De
meeste hypotheken lopen nog
tegen een vrij lage rente. De
groep die vorig jaar aan de
hoge rente is blijven hangen,
of door verlenging of door het
afsluiten van een nieuwe hy
potheek, „is maar een klein
hoopje". Een groep dus, die ge
let op de contractvoorwaarden,
nog wel een paar jaar aan die
hoge rente zal vast zitten.
Bloemenveilingen staan
er gekleurd op
De weersomstandigheden hebben afgelopen week opnieuw het
gezet op de bloemenhandel. Daar komt bij dat Aller
heiligen en Allerzielen weinig of geen invloed hebben gehad
op de afzet van de produkten en evenmin dp het prijspeil. Al
les bijeen dus een nogal teleurstellende gang van zaken.
Het bloemenbedrijf zit nu in de overgangstijd tussen de herfst
en de winter, zodat men zowel (late) zomerbloemen als kerstar
tikelen in de veilingen kan aantreffen. Met de herfstbloemen
bijzonder de chrysanten tussen dat alles in.
meeste handelaren weren nogal teleurgesteld over de gang
van zaken in de afgelopen week. Bovendien zijn er geluiden te
horen onder de kooplieden dat de economische toestand ook
niet de bloemnhandel onberoerd laat en zo hier en daar op die
uitgaven wordt bezuinigd. Niet alleen in de huisgezinnen en bij
de feestelijkhekden, maar ook de handel schijnt minder royaal
met bloemstukken om te springen.
Hoe dan ook, de verwachte opleving in de bloemenhandel
bleef achterwege.
De' CCWS in Honselersdijk had de afgelopen week een aan
voer van 33.454.605 met een totaalopbrengst van 14.544.897,77
gulden en vorig jaar een aanvoer van 31.785.007 en een omzet
bedrag van 15.020.715,48 gulden, zodat de rond twee miljoen
grotere aanvoer een half miljoen gulden minder aan opbrengst
te zien geeft en dat is minder prettig.
Vooral de snijbloemen moesten een veer laten. Met de potplan
ten ging het iets minder slecht. Er was een aavoer van 959.138
stüks met een opbrengst van 2.126.478.37 gulden tegen vorig
;en aanvoer van 915.966 en een omzet van 2.008.754,13
n. De importbloemen lagen heel wat hoger dan vorig jaar
en aanvoer van 979.520 bos of stuks en een opbrengst van
463.989,85 tegen vorig jaar een aanvoer van 665.844 en èen om
zet van 292.306,10 gulden. Het totale omzetbedrag aan de
CCWS tot 5 november bedraagt 1.725.398.848 bos of stuks en
omzetbedrag van 703.405.957,61 gulden, tegen dezelfde pe
riode van vorig jaar een aanvoer van 1.660.785.808 en een om-
drag van 665.698.388,95 gulden.'
De trosanjers met een aanvoer van ru
afgelopen week een gemiddelde prijs te
vorig jaar 39 cent. De troschrysanten, ri
ten een gemiddelde prijs op van 34 een
De freesia met een aanvoer van ruim
een gemiddelde prijs te zien van 28 c<
cent, met een vrijwel gelijk aanbod, sd
Van de gerbera lag de gemiddelde prijs op 50 cent, tegen vorig
jaar 55. Gemiddelde prijzen met tussen haakjes die van vorig
jaar zijn:
alstroemeria 39 (47); amarillys 41 (43); Am. anjers 44 (37); tro
sanjers 35 (39); anthurium 1,58 (1,56); asparagus plumosus 14
(16); bouvardia 35 (32); troschrysanten j.c. 34 (49); idem geplo
zen 49 (60); freesia 28 (27); gerbra 50 (55); irissen 14 (20); lelie
kelken 50 (61); lelietakken 60 (53); nerine 42 (37); cymbidium
groot 58 (1.05); idem klein 16 (21); grote rozen 43 (41); idem
klein 27 (27); strelitzia 2,20 (2,17); tulpen 26 (38).
Overigens springen de bloemenveilingen er momenteel wel uit
met èen rijke sortering aan produkten. Bij de potplanten zijn
het de cyclamen en de azalea die er uitspringen, terwil geleide
lijk ook de poinsettia een belangrijker plaats gaat innemen. De
veilingen Flora, Berkel en Rodenrijs en CCWS zijn met een
speciale veilproef voor poinsettia bezig als voorbereiding voor
de naderende stroom tegen de kerst.
Daar is maandag 8 november mee begoknnen, waarbij in gelij
ke groepen met gelijke kwaliteit op een bepaalde veiltijd wordt
gewerkt. De proef duurt drie weken en de eerste indrukken
zijn niet ongunstig te
i vier miljoen gaven
en van 35 cent tegen
a vijf miljoen, brach-
;n vorig jaar 49 cent.
er miljoen gaven nu
tegen vorig jaar 27
In de afgelopen week
ging het met de slaprijzen
bergafwaarts. In vergelij
king met vorig seizoen
liggen de prijzen aanmer
kelijk lager. Dit kwam in
de afgelopen week neer
op een verschil in nega
tieve zin, van gemiddels 7
cent per krop. De natuur-
en gelichte sla wist in de
periode van 1 september
tot 1 november, ten op
zichte van de twee voor
gaande seizoenen, met
betere resultaten uit de
bus te komen.
De gemiddelde prijs kwam in
die periode uit op 30 cent per
krop. Vorig jaar was dit 18
cent en het jaar daarvoor 19
cent per krop. Bij de glassla
kwam de gemiddelde prijs in
de periode van 1 september
tot 1 november uit op 22 cent
per krop. Deze prijs lag op
precies hetzelfde niveau als
vorig seizoen en 1 cent onder
de prijs van 1980. In de afge
lopen week kwam de gemid
delde prijs voor de glassla uit
op 2 dubbeltjes per krop.' Er
moest dus duidelijk ingele
verd worden. Hier zijn twee
oorzaken voor aan te wijzen.
Op de eerste plaats een sterk
toegenomen aanbod. In de
eerste week van november
groeide het aanbod naar ruim
7,3 miljoen stuks (vorig jaar
4,8 miljoen). Daarnaast was er
sprake van een toegenomen
concurrentie op de Westduitse
markt. Deze concurrentie kan
voor het grootste deel op re
kening geschreven worden
van de Belgische slatelers.
Daarnaast nemen de aktivi-
teiten van de Franse slatelers
toe. Ook Italië leverde vrij
plotseling meer sla. De export
naar Engeland loopt op het
ogenblik vlot. Vorig seizoen
werd er in de eerste week van
november 3 ton afgezet, in dit
seizoen was dit 93 ton. Dit was
mogelijk omdat de prijs van
de Hollandse sla onder die
van de Engelse lag. Voor de
komende week wordt er op
een gelijk of groter aanbod
gerekend. De prijsdruk zal
aanhouden, hierdoor wordt er
op gelijke of lagere prijzen ge
rekend.
Witlof goedkop
De aanvoer van witlof is in de
afgelopen weken, wekelijks
Italiaanse druiven In mooie verpakking veroveren thans
de Nederlandse fruitmarkt.
flink gegroeid. Er komt ook
duidelijk meer op de veilin
gen als vorig seizoen het geval
was. In de eerste week van
november zette een duidelijk
prijsverval in. Dit prijsverval
zette in de afgelopen week
stevig door. Zo kelderde de
rpijs voor de sortering II van
2,50 naar 1,70 per kilo. Bij
de sortering I daalde de prijs
van 2,96 naar 2,20 per
kilo. Er zal voor de komende
week op een groter aanbod
gerekend moeten worden. De
aanvoer zal aanmerkelijk gro
ter uit blijven vallen als vorig
Hierdoor zullen de
prijzen verder dalen. Hopelijk
zullen de consumenten de ko
mende week van deze ont
wikkeling kunnen profiteren.
In zijn "algemeenheid staat
witlof bij het grote publiek
bekend als een vrij dure
groentesoort. Dit hoeft de ko
mende week beslist niet het
geval te zijn.
Spruiten spotgoedkoop
Het spruitseizoen verloopt tot
nu toe uitermate slecht. In de
periode van 1 juli tot 1 no
vember komt de gemiddelde
prijs uit op 68 cent per kilo. In
1981 was dit 86 cent en in
1980 werd er een gulden per
kilo betaald. In de eerste twee
weken van november wordt
de gemiddelde prijs van 68
cent per kilo niet eens meer
gehaald. In de afgelopen
week bleef de veilingklok op
gemiddeld 51 cent per kilo
steken (vorig jaar 87 cent).
Een belangrijke faktor is het
tot nu toe toch wel vrij zachte
weer, hierdoor is de vraag
zeer matig. Vorig jaar vroor
het in de eerste week van no
vember al aardig. Hiervan is
tot nu toe helemaal geen spra
ke geweest. Het aanbod is wel
wat groter als vorig seizoen,
maar hier kunnen de slechte
prijzen toch niet aan toe ge
schreven worden. Het aanbod
lijkt niet veel te veranderen,
nog slechtere prijzen lijken
haast niet mogelijk. Lagere
temperaturen zullen gegaran
deerd een gunstige uitwer
king op de prijsvorming heb
ben, De consument kan in ie
der geval volop spruiten ko
pen, die niet duurder hoeven
te zijn dan een gulden per
kilo.
Overige gewassen
De ronde tomaten werden
wat goedkoper. Voor de A-I-
export daalde de prijs naar
1,91 per kilo. Bij de vleesto
maten trok de prijs daarente
gen verder aan. Voor de sor
tering BBB werd er 2,86 per
kilo betaald. Het totale toma
ten aanbod is nog maar van
beperkte omvang. Binnen en
kele weken zal het tomaten-
seizoen afgesloten worden.
Mogelijk zal de prijs de ko
mende week weer wat oplo
pen. Na de prijsdaling bij de
komkommers in de eerste
week van november trok de
prijs in de afgelopen week
weer aan. Voor de sortering
van 36/37 varieerde de prijs
van 64 cent tot 1,27 per
stuk. Ook het komkommer
seizoen nadert met rasse
schreden het eind, hierdoor
zullen de prijzen hoog blijven.
Op de paprikamarkt loopt het
aanbod van groen nu sterk te
rug. Toch bleef een prijsher
stel in de afgelopen week nog
uit, er werd 2,60 per kilo
betaald. Voor de komende
week worden er hogere prij
zen verwacht. Het aanbod
van rood bleef behoorlijk op
peil, een toegenomen concur
rentie drukte het prijspeil om
laag naar 2,55 per kilo. De
aanvoer van rood lijkt nog be
hoorlijk op peil te blijven,
hierdoor is de kans op prijs
herstel erg klein. Door een
kleiner aanbod liep de prijs
voor radijs op naar 62 cent
per bos. Het kleiner wordende
aanbod drijft de prijs verder
op.
hoofdfondsen
overige aandelen
£3
Batenburg
Blydenst C
Boer Druk
Bols
Borsumll W
107.50 Nutricla GB
Schlumberger 595.0
Schuppen 137.0
Alg. Fondsenb.
ra»
obligaties
2-92 108.50 110.30
beurs van New York
Canadian Pacific
Chrysler
General Electric
Gen. Motors
Inco Ltd^
Mac Don Douglas
0 5/8 Unlroyal
6 1/8 Un. Brands
2 3/8 United Technolog
buitenlands geld
Belgische tr. (100)
Spaanse peseta (100)
(100) 124.75 127,7
