Matterhorn centraal
op plezierige
ten toonstelling
Woody van Amen
Cantamus Alati in Brahms' Requiem
Ook slechte
Amerikaanse
films populair
in Sowjet-Unie
KUNST
John Denver striji
voor betere werelj
Minister dreigde VPRO
zendtijd te ontnemen
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 10 NOVEMBER 1982 PAGIS
Hulpactie voor
Poolse
kunstenaars
PARIJS De .Internationale
Vereniging voor de Verdedi
ging van Kunstenaars' (AIDA)
heeft gisteren in Parijs opge
roepen tot hulpverlening aan
Poolse kunstenaars. Zij drong
er bij de Franse kunstenaars
op aan tussen 13 en 17 decem
ber hun inkomsten van een
dag ter beschikking van hun
Poolse collega's te stellen. Vol
gens de AIDA weigeren de
Poolse artiesten sinds de af
kondiging van de staat van be
leg voor radio en televisie op
te treden.
Amerikaanse prijs
voor film „Flyer"
HILVERSUM De door de
TROS gemaakte film „De Flyer
wint op alle fronten" over de ze
genrijke zeiltocht in de Hitbrea-
d-race rond de wereld heeft op het
25ste internationale televisie- en
filmfestival van New York in de
categorie „Sportevenementen met
amusementswaarde" de derde prijs
behaald. De TROS zal de film za
terdag 20 november op Ned. I om
ongeveer 22.30 uur opnieuw uit
zenden. Vorig jaar behaalde de
TROS met de film over „Sail Am
sterdam" op dit festival een zilver
en medaille.
Jimmy Stewart en Bette Da-
vis, belden winnaars van de
Academy Award, straalden
gisteren In Los Angeles op
nieuw van voldoening, toen
zij hun nieuwe film „Right of
way" voor het eerst ver
toonden. Deze film, ge
maakt als een produktie
voor pay-tv d.w.z. op video
In de handel verkrijgbaar,
vertelt het verhaal van een
bejaard echtpaar, dat zo
aan elkaar verknocht Is, dat
zij tot het uiterste gaan om
bij elkaar te blijven, als ziek
te dat bijna niet meer moge
lijk maakt. Deze film werd
op die manier een sterk
menselijk epos.
Schlagercomponist
Buhlan overleden
WEST-BERLIJN De West-Berlijn-
se zanger en schlagercomponist Bully
Buhlan die vooral in de jaren vijftig
grote populariteit genoot, is zondag in
zijn woning in West-Berlijn op 58-jari-
ge léeftijd overleden. Bully Buhlan,
wiens voornaam eigenlijk Hans-Joa
chim was, componeerde liedjes als
„Würstchen mit Salat", „Ich hab mich
so an dich gewöhnt", „Das gibt es nur
in Texas" en „Ich hab noch einen
Koffer in Berlin", dat populair werd
gemaakt door Hildegard Knef. Buh
lan had kort na het einde van de
tweede wereldoorlog met een band
zijn debuut gemaakt in de danszaal
„Orangerie" in Berlijn-Schöneberg.
Hij heeft ook in enkele films gespeeld.
David van de Kop: Zeeland
DEN HAAG Toen in
het midden van de jaren
vijftig het fenomeen pop
art losbarstte was dat aan
vankelijk vooral een
Brits-Amerikaanse aange
legenheid. Toch waren er
al gauw ook Nederlanders
die zich tot de nieuwe
richting bekeerden. De
voornaamsten van hen,
Pieter Engels en Woody
van Amen, hadden ge
meen dat ze beiden onver
holen humor in hun werk
stopten. Woody van Amen
doet dat nog steeds, zoals
blijkt op de tentoonstel
ling die, tot en met 2 janu
ari, in het Haags Gemeen
temuseum te zien is.
Woody doet er verslag
van zijn reizen, onder
meer naar Bali en Singa
pore.
Woody van Amen trok ooit de
aandacht met het bewerken
van devotiebeelden die hij
verzaagde en opnieuw samen
stelde. Toen al ontleende hij
zijn vormen aan bestaande
dingen die hij een nieuwe di
mensie gaf. Dat doet hij nog
steeds. Zijn motief van de laat
ste jaren is de Matterhorn in
Zwitserland, berg met een
stoer silhouet dat voor hem
het symbool werd voor Europa
en het Westen, waartegen hij
zijn Oosterse indrukken pro
jecteerde. Die Matterhorn is
bijna steeds aanwezig, meestal
op een vervreemdende ma
nier, soms in neon, dan weer
als een oneigenlijke achter
grond voor een heel andere
voorstelling. Een mooi voor
beeld is „Mata Hari". Daar
rijst een gefotografeerde Mat
terhorn op uit do zee. Erop ge
monteerd is een neon-buis met
het silhouet van het eiland
Bali. Op twee aparte paneeltjes
zijn een man en een vrouw be
zig het beeld met een touw uit
elkaar te trekken. Dat lukt,
want op een volgend foto-ob-
jekt wijken beide delen inder
daad uit elkaar. Datzelfde on
derwerp is een aantal malen
behandeld, telkens in andere
technieken, telkens heel speels
en naar onze mening ook erg
grappig. Die twee trekkende
figuren komen ook elders
voor, bijvoorbeeld als neon-
beeldies op een piano.
Woody van Amen gebruikt
velerlei materialen, vaak fo
to's, maar ook verfblikken,
kleurpotloden, postzegels,
stukken hout, spiegeltjes. In al
het werk zit een uiterst afge
wogen ordelijkheid. Dat geeft
een estetisch effect dat een
goed tegenwicht biedt tegen
het toch wel banale karakter
ervan. We vonden het een erg
plezierige tentoonstelling.
David van de Kop
Dat geldt bepaald minder voor
de tweede exposant in het ten
toonstellingsgebouw: ex-Hage
naar David van de Kop. Deze
kunstenaar, die hier vroeger
debuteerde met deur-objekten
filosofeert over zijn relaties
met vormen. De weerslag van
dat filosoferen legt hij vast in
objekten en tekeningen die
nogal aan de primaire kant
zijn gebleven. We kunnen
moeilijk zeggen dat we ge
boeid werden door de houten,
metalen en keramische objek
ten die mèt bijbehorende teke
ningen de zalen nogal leeg la
ten en het bovendien slecht
doen op het keurige parket.
Maar er is één groot objekt
„Zeeland" geëxposeerd, een
houten constructie van een in
trigerende vorm. En dat heeft
onmiskenbaar een ruige mo
numentaliteit, die meer kun
stenaarschap verraadt dan
men uit de overige werken
proeven kan.
VOLKERING
MOSKOU De betrek
kingen tussen de Verenig
de Staten en de Sowjet-
-Unie mogen nog zo ijzig
zijn, Amerikaanse films
vinden in Rusland gretig
aftrek. „Kaartjes voor
Amerikaanse films wor
den uitverkocht", aldus de
cassiere van de bioscoop
Gorizont in Moskou die
afgeladen vol was bij de
vertoning van de komedie
„Going in style".
„Kramer vs Kramer" draait in
verscheidene cinema's in de
Russische hoofdstad, „Three
days of the condor" draait niet
meer maar had een waanzin
nig succes. In Gorizont kun
nen beleidsmakers buitenland
se films bekijken en de me
ning van de bezoekers peilen
om vervolgens al dan niet tot
aankoop te besluiten. Of ik de
film opnieuw zou gaan bekij
ken? leest een man van mid
delbare leeftijd in het enquête
formulier dat hij kreeg na het
zien van „Going in style", het
verhaal van drie gepensio
neerden die een bank beroven.
Ja, zegt hij. Zijn vrouw geeft
de film zelfs een tien. Sommi
ge Amnerikaanse films die in
de Sowjet-Unie worden ver
toond geven een kritisch beeld
van het leven in de Verenigde
Staten. Een Russische cultu
reel blad prees „Three days of
the condor" omdat iemand
daarin een gevecht levert te
gen de Amerikaanse veilig-'
heidsdienst CIA.
Kapitalistisch
Amerikaanse films zijn niet de
enige buitenlandse films die in
de Sówjet-Unie worden ver
toond. „Amarcord" uit Italië
en „Herfstsonate" uit Zweden
draaien er ook. De vertoonde
buitenlandse films zijn in vier
categorieën onder te bvrengen.
Politieke films over proble
men in de kapitalistische we
reld als corruptie en misdaad,
zoals „The China syndrome".
Psychologische films over per
soonlijke problemen, zoals
„Kramer vs Kramer" en „Ali
ce doesn't live here anymore".'
Amusements- en avonturen
films, slapstick-komedies en
detective-thrillers. „The stunt-
man" kreeg enthousiaste reac
ties, net als „The great race",
„The vikings" en „The deep".
En tenslotte kinderfilms als
„Lassie", „Benji", „Hugo the
Hippo" en „Living free".
Omdat nieuwe produkten van
Hollywood erg duur zijn, zijn
de in Rusland vertoonde films
niet nieuw. „Kramer vs Kra
mer" is pas nu tot Moskou
doorgedrongen. Het verhaal
van spanningen in het gezin
raakte een gevoelige snaar bij
het Russische publiek. „We za
ten allemaal te janken", aldus
een vrouw die op een kantoor
werkt, „sommige mannen
huilden ook". Een vrouw van
in de zestig zei niet te begrij
pen hoe het kon dat heldin
Meryl Streep na de geboorte
van haar zoon zes jaar niet
werkte. Werkloos zijn is in de
Sowjet-Unie illegaal, want er
is werk voor iedereen. Alleen
moeders van een heleboel kin
deren blijven thuis. De meeste
gezinnen kunnen overigens
niet van één salaris rondko
men. „Het is daar blijkbaar an
ders", zegt de vrouw met een
zucht.
De film was zo goed nage-
sycnchroniseerd dat het lijkt
of Dustin Hoffman Russisch
spreekt. Bij andere films ha
pert er nogal eens wat aan de
nasynchronisatie, zoals bij
„Going in style". Alle rollen
worden voorgelezen door een
vrouw met een vervelende
stem. Toch lachte het publiek.
De populariteit van Ameri
kaanse films waarborgt dat
bioscopen genoeg kaartjes ver
kopen. Het geeft niet wat voor
film er draait. „De smaak van
de bioscoopbezoekers is niet zo
goed ontwikkeld als die van
toneelliefhebbers", zo meent
een filmfan, „ze vreten alles
wat er op het doek te zien is,
zelfs de slechtste films gaan
naar verre dorpen en de men
sen betalen voor de entree".
Maar er komen alleen roebels
binnen, terwijl het overheids
orgaan Sovexportfilm de films
die het importeert in dollars
moet betalen. De Amerikaanse
ambassadeur Arthur Hartman
organiseerde een vertoining
van Stephen Speilbergs „Et".
Na afloop vroeg een Russische
topfunctionartis of hij de film
even mocht „lenen" al was het
maar voor een dag. Dit werd
geweigerd omdat de Russen
hem misschien zouden kopië-
ren.In kringen van de filmin-
Scène uit „Kramer vs. Kramer" (met Dustin Hoffman en Justin Henry), de Amerikaan
se film die in Rusland bij veel kijkers de tranen losmaakte.
dustrie wordt gefluisterd dat
zulke kopieën soms worden
gemaakt als een film wordt in
gezonden om voor geselec
teerd publiek te worden ver
toond, zoals voor communisti
sche partijfunctionarissen en draaien niet in de bioscopen
journalisten. Zulke films zijn van Moskou omdat er volgens
bijvoorbeeld „The spy who lo- de Sowjetcensuur teveel ge-
ved me", „Dirty Harry", „Bon- weid in zit of de verkeerde
-nie and Clyde", „The Godfa- litieke lijn wordt opgehe-
ther" en „Taxi driver". Ze meld...
mm
John Denver voor vier concerten In ons land.
ROTTERDAM Bijna waren we hem vergeten#
Denver, de in New Mexico geboren zanger, die
verleden hits scoorde met „Calypso" en
Song". Maar gelukkig bestaat er in ons land nogk
als het Platengala, dat rechtstreeks op de tet
wordt uitgezonden. Vorig jaar kon na dit grootse V
Timi Yuro aan haar tweede succesvolle Nederji
carrière beginnen en het ziet er naar uit dat
John Denver er opnieuw door in het zadel 1
holpen.
Het resultaat is in elk geval een viertal concerten, die m
allemaal zijn uitverkocht. Het gaat bij deze tournee om
tredens (op 17 en 18 november) in het Nederlands Con£
bouw in Den Haag en (de 20e en 21e) in het RAI Conj
trum in Amsterdam.
John Denver komt bezweet het Rotterdamse hotel
geert binnen rennen. Hij heeft tussen de bedrijven d<
gejogt om zijn conditie op peil te houden. Luidkeels la
man achter de balie weten dat hij zijn sleutel wil hebbl
praat zo hard dat iedereen in de hal hem wel móét horen!]}
mij eerst even wat opknappen, dan wil ik wel met je j
laat hij weten. In ziin korte blauwe sportbroekje en een Pij
band om zijn hoofd holt hij vervolgens naar de lift. John f
is veranderd. Het vertrouwde ronde brilletje en het I
over ziin oren zijn verdwenen en hebben plaats gemaali
contactlenzen en een kort koppie. Zijn muziek is ook ver
Deze heeft op de plaat aan kracht verloren, door platj
thema's te laten verdrinken in massale orkestraties. H<
nog maar zelden voor dat de Amerikaan echt boeit.
De gevolgen bleven niet uit. „Vroeger verkocht ik van
we elpee gemiddeld een miljoen exemplaren. Dat h
laatste paar jaar allang niet meer".
Hij geeft daarvoor in eerste instantie de slechter wordenl
nomische situatie de schuld maar zegt dan: „Ik kan mij v<s
len dat als mensen al een aantal platen van mij in huis 1
ze niet direct naar de winkel rennen als er een nieuwe
Zijn keuze om solo-concerten te geven, waarbij hij zich
gitaar begeleidt, heeft volgens hem wel met de dalende
kracht te maken. „De achtmans-groep, die ik in 1979 bij
tijdens de Europese tournee, zou ik nu niet meer kunni
len. Niet dat ik arm bent, maar ik zou teveel geld a
de concerten. Bovendien komt er nog iets anders bij
dat mijn vrouw Annie en ik een paar maanden geleden
kaar gingen, heb ik nagedacht en ben tot de conclu:
dat ik mezelf moet zijn. Daarom treed ik alleen met mijr
op. Zo ben ik tenslotte ook begonnen".
De Amerikaanse zanger, die nu heel dicht bij zijn publi
zijn (vandaar die zalen) om ze meer dan twee uur te bodB(
bezig te houden, heeft ook een boodschap: „We moeten
allen proberen te overleven. Het is niet langer een keus
jij of ik. We moeten sémen de problemen te lijf en geloof
staan op de rand van de afgrond".
John Denver, die zichzelf heeft overladen met werk om h
driet van zijn scheiding en het overlijden van zijn vader
geten, is een vredesvechter geworden, die door middel v
muziek „het is hemelse taal die iedereen verstaat" de i
wil wakker schudden. In de Verenigde Staten organises
vorig jaar vredesmanifestaties zonder politiek karakter e
middel van bijvoorbeeld zijn eigen „The Windstar Foun<
propagandeert hij alternatieve vormen van energie (inpla;
kernenergie), milieuvriendelijke landbouw en harmonie
natuur. A
Zijn gevecht voor een betere wereld uit hij ook door allei
ganisaties als „The Cousteau Society", „Save The Childrj
het „World Wildlife Fund" te steunen.
„In interviews probeer ik zoveel mogelijk te praten ove|
activiteiten, die niets met zingen te maken hebben. En d
doel ik niet mijn hobbies als vliegen en fotograferen m<
voorbeeld het voedselprobleem, dat uit de wereld geholp
moeten worden. Ik redeneer zo: als ik er maar lang geno* -
praat, worden misschien de juiste mensen wakker, zodat 4
eindelijk hopelijk op tijd iets aan wordt gedaan".
HANS
unne i
verlitfj
j kijkf
HILVERSUM - Ex-minister
Gardeniers van CRM heeft in
een verleden week aan de
VPRO toegezonden brief ge
dreigd deze omroep voor een
zekere periode zendtijd te ont
nemen. Dit als sanctie op de
uitzendingen van Koot en Bie,
die naar het inzicht van de mi
nister en in strijd met de om
roepwet duidelijk waren ge
richt op het werven van leden.
De ex-minister deelde voorts
mee omtrent de eventuele
Gemeten aan de omvang van
het koor telt de Vrije School
Den Haag vele ouders en
vooral talrijke vrienden. Im
mers, "Cantamus Alati" be
staat uit ouders en vrienden
en naar schatting stonden gis
teravond op het podium van
de Prins Willem-Alexander-
zaal zo'n 125 zangers en zange
ressen. Een immens vocaal ap
paraat, dat sinds jaar en dag
wordt geleid door Willem Bru-
ning. Het voltallige publiek, al
evenzeer bestaande uit vrien
den, zag en hoorde een koor,
dat nu eens niet onderbezet
was met tenoren en bassen,
een goed evenwicht tussen het
Uitvoering van de cantate nr. 32 "Liebster Joau, meln Verlangen" van Joh.
Seb. Bach en "Ein doutsches Requiem" van Joh. Brahma door "Cantamue
Alati" oJ.v. Willem Bruning. Solieten Marja Schermerhorn, sopraan, Henk
Smit, bas en Tijn van Eijk, orgel. Begeleiding door het Residentie Orkest,
Prins Wiilem-AJexanderzaal, Den Haag.
manlijk en vrouwelijk aandeel
was bij voorbaat verzekerd.
Willem Bruning zocht en vond
een werk dat zich liet combi
neren met "Ein deutsches Re
quiem" van Brahms, geen
avondvullend Requiem. De
keuze viel op de cantante
BWV 32 "Liebster Jesu, mein
Verlangen" van Joh. Seb.
Bach. Een verstandige keuze,
omdat de vertolking geen ex
tra claim legde op het koor,
het zijn de solisten die in deze
cantate de belangrijkste partij
en voor hun rekening nemen.
Dat waren gisteravond de so
praan Marja Schermerhorn en
de bas Henk Smit en zij waren
uitstekend voor deze taak be
rekend. De visie van Willem
Bruning op Bach lijkt de visie
uit de tijd dat hijzelf nog op
trad als vocaal solist. Sedert
dien is de blik op de barokke
uitvoeringswijze in belangrijke
mate verruimd (men beluiste-
re de uitvoeringen van Bach-
cantates door Nikolaus Har-
noncourt op Telefunken),
maar Bruning schildert Bach
in de eerste plaats als romanti
cus. Qua expressiviteit en in
tensiteit niet de meest boeien
de vertolkingswijze. Belang
rijk in deze Bachcantate is het
instrumentale deel met hobo,
orgel en strijkers. Organist
Tijn van Eijk en leden van het
Residentie Orkest voegden
zich bekwaam naar deze uit
voeringswijze.
"Cantamus Alati" kon zich ei
genlijk pas waar maken na de
pauze met het Requiem van
Brahms. En reeds in het ope
ningskoor, "Selig sind, die da
Leid tragen" bleek, dat deze
wonderschone compositie
voortreffelijk was ingestu
deerd. Het volumineuze koor
zong werkelijk pianissimo,
zong werkelijk vanuit de tekst
en als toehoorder voelde men
zich betrokken bij de drama
tiek, de muzikale emotionali
teit van dit aangrijpende werk.
Koor, solisten en het Residen
tie Orkest vormden een ge
slaagde eenheid en deden een
toch wel enigszins teleurstel
lende Bachweergave vergeten.
Adr. Hager
maatregel van zendtijd-
king een advies te hebl
vraagd bij de omroepra;
VPRO-bestuur wordt ii
zelfde schrijven uitge
zijn zienswijze op deze
de omroepraad te gevei
Eerder zond de mi nisi
berisping aan de VPR(
dien kwam de VPRO oj
terug met een Koot eij
programma, waarin Wil
opnieuw fungeerde als
tieve CRM-ambtenaar
van Puthoven. De ex?i
gen om het humoristisij
rakter heeft kunnen
ren, maar dat dit reclaims
verwerving van de Bj
niet toelaatbaar maakt. T]
De ex-minister is dan
Va
uitzenden van de Koot e
programma's een weg is!
slagen, die niet alleen inj
is met de beschikkingen
trent eigen reclame, mai na
ook niet verdraagt metne
vattingen, die bij de
hieromtrent heersen
eerder contact met het
tement. Daarom wilde
nister ditmaal verderga^
een berisping.
he
