^LM-Fellowship „door
ragisch toeval" in windhoos
Ministersposten vrijwel verdeeld
an Terlouw:de zwaargewicht dieniet kon incasseren
an wie moet patiënt eigen bijdrage medicijnen betalen
weer
3NENLAND
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 29 OKTOBER 1982 PAGINA 11
RUITER EENS MET
^SJBELEID ENSCHEDE
HAAG Het hasj-beleid van de gemeente En-
Ie mag een voorbeeld zijn voor andere Nederlandse
enten. Dat vindt minister De Ruiter van Justitie,
nter en Utrecht lijken Enschede binnenkort te vol-
De Ruiter heeft geen enkele moeite met het beleid,
om erger te voorkomen, een gecontroleerde ver
van hasj en marihuana toestaat. Daarmee kwam
steren lijnrecht tegenover partijgenoot (CDA) Gu-
rie van Weezei te'staan, die met de GPV'er Schutte
Inschedese hasj-beleid aan de kaak had gesteld. Van
el voer heftig uit over de aanpak van de Enschede-
rgemeester Wieringa. „Hij heeft een grote persoon-
verantwoordelijkheid op zich geladen die kan uit
eren over heel Nederland". De Ruiter wordt van
zijn verdraagzaamheid door zijn partij niet langer
t ministerie van justitie geduld; het is bijna zeker
lij na de kabinetsformatie het veld zal rrfoeten rui-
Tuinder gaat derde
maand hongerstaking in
ANDIJK De Noordhollandse tuinder J.
Meester is vandaag de derde maand van zijn
hongerstaking ingegaan. Met de hongersta
king wil Meester bereiken dat een onafhan
kelijke commissie wordt ingesteld die de
handelwijze van de plaatselijke ruilverkave
lingscommissie moet gaan onderzoeken. Tij
dens zijn hongerstaking leeft de tuinder
slechts op liters water en s'avonds een glas
tomatensap. De tuinder heeft verklaard geen
discussies, onderhandelingen en nieuwe pro
cedures meer te willen. Meester is van me
ning dat hem in 1974 grond is toegewezen
die ongeschikt is voor tuinbouw. In zijn ja
renlange strijd heeft hij deze toewijzing op
alle mogelijke manieren aangevochten.
Kerstboter pas
met Nieuwjaar
DEN HAAG Eventuele goedkope Ne
derlandse kerstboter uit EG-voorraden
--komt pas rond Nieuwjaar in de winkel. Dit
komt volgens minister De Koning van
Landbouw en Visserij doordat de Europese
landbouwministers pas begin november
hierover een besluit nemen. De voorzitter
van de Europese Commissie heeft wel toe
gezegd dat tien EG-lidstaten met 30 procent
korting uit de botervoorraad mogen verko
pen. Vorig jaar kreeg de Sovjet-Unie goed
kope boter, maar het Europese Parlement
vond dat de Europese consument als eerste
het recht heeft om te profiteren van de
voordelen van een gemeenschappelijke
landbouwpolitiek. V
Oppergezag koning over
leger: CDA in beraad
DEN HAAG Het CDA gaat zich beraden
over de vraag of in de grondwet het oppergezag
van de „koning" over de krijgsmacht moet wor
den gewijzigd in een oppergezag van de rege
ring.
Het CDA vindt eigenlijk wel dat het oppergezag
bij de regering moet komen. Of de partij ook
voor de grondwetswijziging van minister Rood
(Binnenlandse Zaken) stemt is nog de vraag:
„Het maakt eigenlijk niets uit, want de strek
king van het grondwetsartikel wordt niet gewij
zigd, zodat aanpassing overbodig is". PvdA, D'66
en klein links zijn voor het oppergezag van de
regering, de VVD is er net als het CDA nog niet
helemaal uit, terwijl klein rechts het oppergezag
bij de koning wil laten.
Dieven stelen
per ongeluk
dodelijk gif
ARNHEM Bij een inbraak in een Arnhemse
school voor apothekersassistenten zijn in de nacht
van woensdag op donderdag negentien potjes met
dodelijk vergif gestolen. Het gif is zelfs bij gebruik
van zeer kleine hoeveelheden dodelijk. De Arn
hemse politie neemt aan dat het vergif door de die
ven werd aangezien voor opium, omdat de potjes
vrijwel overeenkwamen met de potjes die bij de
zelfde diefstal uit een opiumkast werden ont
vreemd. Ook hierin zit volgens de politie gif in
plaats van de op de etiketten vermelde verdovende
middelen. De Arnhemse politie zoekt de daderfs) in
kringen waar opium gebruikt wordt
nderzoek Rijksluchtvaartdienst: tornado's niet te voorspellen
De directeur-generaal van de
Rijksluchtvaartdienst, ir. H.
Wolleswinkel, lichtte deze
HAAG De be
ning van de F-28 Fel-
rr*M vfn conclus'es gisteren toe tijdens
[LNL die op 6 oktober een openbare zitting van de
i Raad voor de Luchtvaart in
het Haagse Paleis van Justitie,
waar het officiële onderzoek
naar de vliegramp werd ge
houden. Hij zei dat het eigen
lijke ongeluk zich in. minder
het vorig jaar bij
rdijk neerstortte, was
radar en boordradio
e hoogte van een na-
nd noodweer en had
J 1IJIVC UllgClUtV «itll 111. nil
om de koers van het <jan tjen seconden heeft
el iets gewijzigd.
,door een tragisch
al" vloog het toestel
ies de kern van de
Ihoos binnen. De
trokken. Het toestel was
middags omstreeks vijf uur
van het vliegveld Zestienho
ven opgestegen om koers te
zetten naar Eindhoven. Vol-
gens het K.N.M.I. was er. on-
tervleugel van de danks het oprukkende regen-
Hopper brak door en onweersfront, geen reden
ge windstoten van de °m het kleinere luchtverkeer
te waarschuwen zijn kisten
aan de grond te houden. De
gezagvoerders moesten hier
over zelf beslissen. Ook de
Rijksluchtvaartdienst acht de
omgekomen bemanning van
het NLM-toestel voldoende er
varen en snelheidsbewust om
af. De ramp kostte
even aan alle 17 inzit-
?n. Dit concludeert
Rijksluchtvaartdienst
en vooronderzoek
e toedracht van de
in zo'n situatie op de juiste ma
nier te handelen.
Het zakenvliegtuig raakte on
geveer een kwartier later bo
ven het Hollands Diep ver
zeild in een trechtervormige
kolk, de slurf van de tornado,
die in de wolken verborgen
was. De vleugels van de Fok
ker werden aan extreem
krachtige - windstoten blootge
steld. De „Eindhoven" -was
hier niet op gebouwd en de
rechtervleugel knapte als een
lucifershoutje af. Het toestel
stortte neer op het industrie
terrein van de Moerdijk, op
korte afstand van de installa
ties van Shell Chemie. Alle 4
bemanningsleden en 13 passa
giers kwamen hierbij om.
Voorspellen
Windhozen van een tornado
achtige sterkte komen, aldus
de deskundigen die gisteren
door het college werden ge
hoord, zeer zelden slechts
eens in de vijf jaar boven
Nederland en andere Europese
landen voor. Deze stormen, die
altijd gepaard gaan met regen
en onweer, zijn voor de radars
nauweliiks te ontdekken. Op
de weerkaarten (foto's van een
meteorologisch gebied) wordt
een windhoos met behulp van
haak-vormige tekentjes aange
duid. Radar-specialisten en
weerdeskundigen van bijvoor
beeld Schiphol en De Bilt zijn
er niet op getraind deze sym
booltjes in een wirwar van an
dere aanduidingen te onder
scheiden. Alleen in Amerika,
waar tornado's schering en in
slag zijn, kan men het optre
den van wervelstormen met
enige mate van zekerheid
voorspellen.
Eén van de door de Raad voor
de Luchtvaart gehoorde getui
gen, oud-gezagvoerder H.
Feenstra van de NLM, vertel
de dat hij ongeveer een half
uur na het vertrek van het
verongelukte toestel eveneens
in een Fellowship was opgeste
gen voor een identieke vlucht
naar Eindhoven. De vlieger
zei dat de informatie die de
verkeersleiding hem over het
noodweer had verstrekt ruim
schoots voldoende was. Feen
stra: „We hadden genoeg
speelruimte om de buien te
ontwijken. Als door de beman
ning de nodige voorzorg in
acht wordt genomen, is zoiets
niet gevaarlijk. Bij de gerings
te twijfel zou ik namelijk niet
vertrekken. De onthutste reac
tie van een voormalige navi
gator van de KLM uit Capelle
aan den IJssel. die het ramp
vliegtuig 's middags had hcyren
overvliegen, nam de piloot aan
ook niet serieus. De man zou
op dat moment hebben uitge
roepen: „Die is geschift. Dit
weer is levensgevaarlijk".
Ernstige leemte
De Rijksluchtvaartdienst
in
Na de ramp met de City Hopper van de NLM is dagenlang het terrein waar het toestel neerkwam
door leden van het recherche-identificatieteam afgezocht naar resten van het toestel en van de
slachtoffers.
meent dat de tornado door
geen van de weerstations kon
worden ontdekt. Met de huidi
ge boord- en grondapparatuur
is het niet mogelijk dit soort
observaties te doen. Dit is een
ernstige leemte in het lucht-
vaartverkeer. Het zal nog ja
ren duren voordat vliegtuigen
tegen fenomenen als tornado's
kunnen worden beschermd.
De dienst adviseert piloten
voortaan niet meer door on
weersbuien te vliegen en daar
om veilige afstanden in acht te
nemen. In het trainingspro
gramma van vliegers zou meer
aandacht kunnen worden be
steed aan radaropleidingen.
Voor de industrie moet de
ramp met de Fellowship een
stimulans zijn de beveiligings
apparatuur te verbeteren. De
Raad voor de Luchtvaart dient
als advies- en tuchtcollege
deze opvattingen wereldwijd
te verspreiden.
Het college doet op 5 januari
1983 uitspraak.
PETER VIERING
i formatie-perikelen door sprak VVD-fractieleider Ed Nijpels in de Tweede Kamer even
Jzijn fractiegenoten Koos Rietkerk (m) ep Huub Jacobse.
DEN HAAG In deze
fase van de kabinetsfor
matie begint zich steeds
duidelijker af te tekenen
welke personen op welke
1 ministerszetel in het
CDA-VVD-kabinet te
recht kunnen komen. Op
basis van aan het Binnen
hof verzamelde gegevens
kan al met enige zeker
heid het volgende lijstje
van serieuze ministers
kandidaten worden sa
mengesteld. Over de per
sonele invulling van de
ministeries van Onderwijs,
Volkshuisvesting en
Ruimtelijke Ordening en
Volksgezondheid en Mili
euhygiëne (als dat blijft
bestaan) bestaat nog grote
onzekerheid.
Algemene Zaken (minister
president): Lubbers (CDA);
Financiën (vice-premier):
Van Aardenne (VVD); Eco
nomische Zaken: drs. W. Bo-
gers (CDA), topman bij DSM;
Sociale Zaken: De Graaf(C-
DA); Binnenlandse Zaken:
Rietkerk (VVD); Justitie:
Geurtsen (VVD), lid van het
Europees Parlement; Buiten
landse Zaken: Van Eekelen
(VVD); Defensie: Van den
Broek (CDA); Ontwikke
lingssamenwerking: Van
Dijk (CDA); Verkeer en Wa
terstaat: Smit-Kroes (VVD);
Landbouw en Visserij: De
Koning (CDA); CRM: Kraaij-
eveld-Wouters (CDA).
De huidige minister van Ft^-
nanciën Van der Stee heeft
gisteren officieel laten we
ten, niet meer beschikbaar te
zijn voor een ministerspost.
„Ik zal de nationale politiek
verlaten", aldus Van der
Stee. Hij wilde niet zeggen,
wat daarvoor de beweegre
denen zijn en evenmin wilde
hij meedelen welke toe
komstplannen hij heeft. Van
der Stee heeft ruim elf jaar
de landspolitiek gediend. Hij
was staatssecretaris van Fi
nanciën in het kabinet-Bies
heuvel, en werd vervolgens
minister van Landbouw in
het kabinet-Den Uyl en in
het eerste kabinet-Van Agt.
Halverwege de zittingsperio
de van dit kabinet nam Van
der Stee de post van Finan
ciën over van de afgetreden
minister Andriessen.
In VVD-kring wordt als
kandidaat voor de post van
Buitenlandsde Zaken sinds
kort ook de naam genoemd
van H.A.M. Hoefnagels, di
recteur van de krantenuitge
verij Sijthoff-pers en voor
malig hoofdredacteur van de
Haagsche Courant. VVD-
fractieleider Nijpels ziet
Hoefnagels overigens „niet
als de belangrijkste gegadig
de".
rvolg van de voorpagina)
Ziekenfondsraad heeft
tren de minister van
tsgezondheid nog
advies kunnen uit-
igen over de wijze,
rop de eigen bijdrage
farmaceutische hulp
ziekenfondsverzeker
den (ƒ2,50 per verstrek
king met een maximum
van 125,- per gezin per
jaar) moet worden georga
niseerd. Men vond het on
redelijk „dit is geen
manier van werken"
dat mevrouw Gardeniers
de raad nog minder dan
twee weken de tijd gaf om
In de afgelopen dagen is men
al met een veelheid van pro
blemen geconfronteerd. De
eerste vraag is dan, wie de
rijksdaalders moet innen, de
dokter of de apotheker. Ver
volgens moet worden voorko
men, dat er teveel op één re
cept wordt verstrekt, om het
aantal rijksdaalders te beper
ken. Als het recept alleen om
verband gaat, mag geen eigen
bijdrage worden verstrekt,
vindt men vrij algemeen, want
het zal de mensen nooit duide
lijk te maken zijn, waarom zij
een rijksdaalder moeten bij
dragen voor iets dat minder
kost.
Daarna zit men nog met de
vraag, hoe de patiënt kwijting
moet krijgen: stempeltjes of ze
geltjes op een kaart, kwitanties
of wellicht nog andere manie
ren. En mag men na 50 keer
betaald te hebben, stoppen met
het bijdragen, of moet men
doorgaan en vervolgens het
boven het maximum uitstij
gende bedrag terughalen bij
het ziekenfonds?
„Zonder schoolzwemmen
meer verdrinkingen"
APELDOORN Onder het motto „Schoolzwemmep weg?, het
zal je kind maar wezen" zijn de drie zwemorganisaties, de
KNZB, NBBZ en de NVZ, gisteren een campagne gestart, die
gericht is op alle gemeenteraden, ouders en scholen in ons land.
Nu de rijksbijdrage voor het zwemonderwijs is ingetrokken zul
len waarschijnlijk meerdere gemeenten, die voor 90 procent het
schoolzwemmen betalen, het bijltje erbij neerleggen. „Het ge
vaar dreigt dat het aantal verdrinkingen van jonge kinderen
hierdoor in de toekomst toeneemt. Bovendien staan 4000 banen
in het zwemonderwijs op de tocht".
te
stel el
HAAG Zo stil als
was op de persconfe-
le, waar Dries van Agt
terugtreden aankon-
e, zo rumoerig was
gisteren op de bijeen-
t, waar Jan Terlouw
soortgelijke verkla-
aflegde. Tijdens het
[ènstellen werd de
zelfs lacherig en
het moeite te be
ken dat het ook hier
een historische ge-
'tenis ging. Dat alleen
kent het trieste lot
Jan Terlouw. Want
is het, dat dezelfde
die tot de zomer van
jaar als een politiek
der werd beschouwd,
loor een zijdeur afgaat,
uiterlijk is het zichtbaar
'erlouw het de laatste tijd
gemakkelijk heeft gehad
r hij zichzelf in januari
omschreef als een keurig
(„Ik kleed me redelijk
heb een net hoofd, niet
drankmisbruik getekend,
heer me iedere dag zorg-
r>. maakt hij al geruime
een wat morsige, zelfs
zins ongezonde indruk,
gelaat, dat nu vaak wel
ktoppels vertoont, is wat
van kleur geworden, zijn
staan meestal dof en ko-
alleen nog tot leven, als
ch kwaad maakt,
oof het of geloof het niet,"
,riS 8
sprak hij bits, toen een journa
list zijn motieven om te ver
trekken in twijfel durfde trek
ken. Volgens hemzelf is er
echt maar één reden, waarom
hij opstapt. „Ik ben de eerst
verantwoordelijke voor het
stembusverlies. De redding
van D'66 zal gemakkelijker'
zijn^zonder mij".
Intimi zeggen dat Terlouw er
voor zichzelf van overtuigd is
dat daarmee alles is gezegd.
Naar zijn mening zou het goed
zou zijn, als het ook in Neder
land gewoonte zou worden dat
een politiek leider de conse
quenties trekt als de dingen
verkeerd lopen.
Maar is daarmee ook de volle
dige waarheid gezegd? Neen.
Niet alleen omdat hij, zoals hij
desgevraagd ook ruiterlijk toe
geeft, weinig zin meer heeft in
het werk van een kamerlid,
maar pok omdat hij heel goed
weet dat hij geen andere keus
had dan op te stappen. De
kan^was levensgroot dat hij
op het vanavond begonnen na
jaarscongres van D'66 gedwon
gen zou zijn het leiderschap
neer te leggen. De meerder
heid in de partij is niet langer
bereid op zijn kompas te va
ren.
Jan Terlouw weet dat al vrij
lang. „Ik heb het gevoel dat ik
het denken van D'66 niet
meer helemaal kan verwoor
den", zei hij in juli, toen hij
slechts met de grootste moeite
kon worden overgehaald toch
weer lijsttrekker te worden.
Op dat inmiddels befaamde
congres in De Flint te Amers
foort, was hem duidelijk ge
worden dat D'66 nog altijd
links van het midden wenste
te staan. De meeste Democra
ten bleken zichzelf te zien als
bestrijders en niet als helpers
van rechts. De nauwelijks be
kende Gerrit Mik, die elke sa
menwerking met CDA en
VVD wenste uit te sluiten,
kreeg zomaar een derde van
de stemmen bij de verkiezing
van de lijsttrekker. Dat op dat
moment toch nog tweederde
voor Terlouw koos, was niet
zozeer uit liefde voor de leider,
maar omdat er zo snel geen
betere stemmentrekker voor
handen was.
1976
De situatie was totaal anders
dan in november 1976, toen
Terlouw zich. nadat hij ook die
keer had aangekondigd zich
terug te zullen trekken uit de
actieve politiek, liet overhalen
lijstti^kker te worden. Toen
was Jan Terlouw degene, die
met zijn eis dat er eerst 1666
nieuwe leden en 66.000 hand
tekeningen van sympathisan
ten gewonnen moesten wor
den, D'66 nieuw leven inblies.
Acht zetels in de Tweede Ka
mer leverde dié strategie op.
In de vier jaar daarna, tijdens
het kabinet-Van Agt/Wiegel,
wist Terlouw dat aantal meer
dan te verdubbelen. Zijn rusti
ge en redelijke manier van op
positie voeren bleek grote aan
trekkingskracht te hebben op
de vele progressieve Nederlan
ders, die diep teleurgesteld
waren in de PvdA (tien zetels
winst en toch buiten het kabi
net!).
En zo werd Terlouw naast
Joop, Dries en Hans één van
de zwaargewichten in de va
derlandse politiek. In de cam
pagne voor de verkiezingen
van 26 mei 1981 opperde me
nigeen dat hij maar premier
moest worden. Terlouw was
daar wel toe bereid, zei hij. in
het geval Den Uyl en Van Agt
elkaar zouden uitsluiten.
Werkelijkheid
Maar boksen in de trainings
zaal en in de ring zijn twee
verschillende dingen. Al in de
eerste ronde van de echte
wedstrijd (de formatie) ging
Jan neer. Huilend van woede
en teleurstelling zat hij op de
gang, toen Den Uyl gedaan
had gekregen dat het door
Terlouw opgeëiste departe
ment van Economische Zaken
zou ^worden uitgekleed. De
D'66-zwaargewicht bleek niet
te kunnen incasseren.
„Woedend en razend" was hij
op de PvdA-leider en hij kon
dat niet verbergen. Voor de
oude rotten rond de Haagse
boksarena was het toen al dui
delijk: Terlouw haalt het einde
van de match niet.
Eenmaal aan het hoofd van
het departement van Econo
mische Zaken werd dat ook
voor de toeschouwers op de
achterste rijen snel zichtbaar.
In zijn pogingen Den Uyl
knock out te krijgen, had hij
er geen bezwaar tegen zich
volstrekt afhankelijk te ma
ken van helpers als prof. Rut
ten. Deze zeer rechts denken
de secretaris-generaal van het
ministerie had er dan ook niet
zo erg veel moeite mee zijn
„kampioen" ervan te overtui
gen dat hij zich veel beter
thuis zou voelen in de boks
school van Van Agt. Dus bleef
D'66 in het kabinet, toen de
PvdA eruit stapte.
„Ik denk dat ik ons congres
zal adviseren een combinatie
van CDA, VVD en D'66 niet
langer uit te sluiten," zei Ter-
louw een paar weken later in
een berucht geworden inter
view. Zijn streven om de
PvdA te slaan waar hij haar
maar raken kon, al was het
onder de gordel, was nog altijd
zo groot, dat hij niet besefte
dat de meesten van zijn eigen
supporters een dergelijke
vechtstijl absoluut niet op prijs
stelden.
RIK IN 'T HOUT
Rustig najaarsweer
DE BILT Het rustige, neve
lige weer houdt nog wel enke
le dagen aan. Dit droge weer
hangt samen met een gebied
met hoge barometerstanden,
waarvan de kern zich boven
Polen bevindt. De druk in de
kern was vangmorgen al tot
boven 1040 millibar opgelopen.
Door de aanwezigheid van dit
hogedrukgebied boven Europa
kunnen oceaandepressies niet
tot onze omgeving doordrin
gen. De depressies trekken ten
westen van Ierland en Schot
land langs naar het noorden
en veroorzaken in die streken
en het noordelijk gedeelte van
de Noordzee stormachtige
winden. Het ziet er naar uit
dat het hogegèdrukgebied in
de komende dagen niet veel
van plaats verandert. Het blijft
in ons land dan ook droog. In
de nacht en ochtend kan
plaatselijk mist voorkomen.
Weersgesteldheid van gisteren
Wee» Max M
Amsterdam mist IS P
Oe Bilt mist IS
Deelen mist 16 i
Eelde goh Dew 14 1
Eindhoven mist 17
Den Helder mist 13
Aberdeen geh bew. 12 9 0 n
Athene h bew 21 is n n
Bordeaux
onbew. 17 7 0 n
Innsbruck
Klagenfurl
Kopenhagen
h.bew 15 8 0 n
w.bew. 13 6 0 n
onbew. 20 7 0 n
Mailorca
Malta
MUnchen mof»
onbew. 22 12 0 n
regen
Stockholm zw bew.
Wenen mist
Zurich) geh. bew.
Las Palmas onbevT
Beiroet n.ontv.
Tel Avtv onbew
Tunla, zw bew
