Harrie
Vermeegen:
;le jongen van de staantribune
„Hoe meer
een sjeik
betaalt,
des te meer
hij kan
vernederen"
ZATERDAG 23 OKTOBER 1982
VEEL
LUCHT UIT
VOETBAL
'80
?upiVERSUM Voetbal '80
oekd dit seizoen niet zoals het
len moet. De NOS heeft
,s M lucht uit het sportpro-
n^jmma laten weglopen. Dit
groot verdriet van Harrie
•meegen en zijn collega's
pas volgend jaar de bal
er mogen oppompen. Tot
vaA tijd houden de grote bon-
•icA van omroepland het ven-
ez;ej hermetisch afgesloten. De
ieAlgrammamakers van de
rdelRA zijn op de zaterdag-
'akhnd „veroordeeld" tot sa-
n inwerking met de jongens
ffe i Studio Sport, die weinig
,r ^lening houden met de wen-
■en4 van Voetbal '80. Zo trac-
tenlrde Studio Sport de kijker
e Jtangs op oen portie volley-
en -Vreselijk", zegt Harrie
,e„ pneegen, „er werd constant
\n /ids gemaakt in Voetbal
/7/iar wat moeten we", verzucht
is tfmeegen. „Van hogerhand is ons
iat samenwerking opgelegd. Je
et >t dan wel zeggen, we doen het
Ivoó' maar dan is het afgelopen met
n^tbal '80. En die prijs is ons te
nig>g Nu moeten we het program-
lef^ door dit seizoen slepen. Ook de
rfotf>ens van Studio Sport vinden
R maar niks. Die nadden het
Jezien dat we net als de KRO
o >port op zaterdag" waren ge-
°l)t. Vreselijk hautain doen ze.
moeten de zendtijd delen en
j aanpak ramt de uitzending
d. Sport hoort nu eenmaal inge-
>n en slaapverwekkend te zijn.
daar zijn ze druk mee bezig. Dat
en we. Verrast zijn we niet".
ICGo Ahead brengen ze acht
uten. Je valt erbij in slaap. Er
urt helemaal niets. Ze hebben
wel een verklaring waarom
wedstrijd minder is. Daar krijg
vat van. Ze gniffelen om mijn
imentaar. Ze hebben kapsones
lenken dat zij de besten zijn. Ik
helemaal niet dat ik de beste
'L Nee, mijn wijze van commen-
geven is een methode, meer
Maar ik ben wel in staat te
of een wedstrijd een hoge of
lage amusementswaarde heeft,
tbal is een vorm van vermaak
lat probeer ik over te brengen".
jk. voor mij is Herman Kuiphof
»este voetbalverslaggever die er
Jederland rondloopt. Hij richt of
ySSer gezegd hij richtte zich niet
tot de voetballiefhebbers
.fa ook tot andere mensen in de
^^jskamer. Ik ga nog drie straten
Ier. Kijken door de ogen van de
op de staantribune. Die heeft
niet over een gat trekken, diep-
Harrie Vermeegen met schuim
rubberen kraag. Een souvenir van
een vakantie in Griekenland.
gaan en inschuiven op het midden
veld. Laat staan over „Pietje Puk is
nadrukkelijk aanwezig". Ben je
gek. Zo'n man staat te kijken met
een pilsje in de hand, vertelt zijn
buurman en passant een mop en
scheldt de scheidsrechter uit. Kort
om, voetbal is amusement en Voet
bal '80 is een amusementsprogram
ma. Maar wat doet Studio Sport?
Die benaderen alles afstandelijk.
Tetteren door de microfoon is on
gehoord. Maar ze vergeten wel dat
de bakermat van de sportjournalis
tiek in Engeland ligt. Daar zijn ze
wel enthousiast. Het kan dus wel".
„Ach de heren journalisten, ook die
van de schrijvende pers nemen
zichzelf zo verschrikkelijk serieus.
Zo belangrijk als voetbal is als ver
maak, zo onbelangrijk is het tegelij
kertijd. Natuurlijk had ik er de pest
in dat we niet naar het WK gingen.
Maar echt belangrijk is het niet.
Belangrijk zijn mijn eigen vrien
den, mijn hond, mijn huis, mijn
vriendin. Dat neemt niet weg dat
ik mijn werk wel degelijk serieus
neem. Ben fanatiek, werk als een
gek. Ik ben weliswaar de jongen
van de staantribune, maar de feiten
die ik vertel tijdens een wedstrijd
moeten natuurlijk kloppen. Moet ik
een wedstrijd verslaan, in Enge
land bijvoorbeeld, dan lees ik da
gen van tevoren alle kranten. Dan
sluit ik me op in mijn hotelkamer
en dreun de opstellingen net zo
lang op tot ik ze uit het hoofd ken.
Vanuit die basis kan ik het me per
mitteren uitstapjes te maken. Fei
ten moeten kloppen".
De vlag van Napoll, mal Ruud Krol In hel midden. De werkkamer van Voetbal "80 hangt vol met dergelijke
voetbalrelikwieën.
Toverwoord
Engeland Vermeegen raakt er
niet over uitgepraat. „Een geweldig
land. De spelers weten waar ze mee
bezig zijn. Voetballen voor het pu
bliek. Onze eredivisie stikt van de
nuttige voetballers, bijtertjes, kle-
vertjes en het toverwoord is loop
vermogen. Wat loopvermogen?
Waar zijn we in godsnaam mee be
zig? Doodziek word ik er van. Eén
'mooie schijnbeweging van Vanen
burg, dat brengt me bovenop de
banken. Maar Ajax verliest wel
van Celtic. Een kwestie van inzet.
Britse voetballers gaan geen zesen
tachtig maar negentig minuten te
keer. Ze hebben een geweldige
mentaliteit".
„Een sterk voorbeeld. Ik was vorig
jaar in Boedapest. HongarijeEn
geland, voorrondes WK. Trevor
Brooking van West Ham United
was de held van de wedstrijd. Na
afloop werd ik uitgenodigd om het
Engelse feestje in net hotel mee te
vieren. Om half één staat Brooking
op. Zegt netjes dat hij naar bed
gaat. Een pure gentleman overi
gens. Ineens komen alle spelers
overeind. Shilton, Keegan en ga zo
maar door. Zingen het clublied van
West Ham. I am for ever blowing
bubbles. Dat is stijl, klasse, dat
heeft traditie. De rillingen liepen
over mijn rug. Stel je voor dat René
van de Kerkhof daar zou hebben
gestaan. A, men kent het clublied
van PSV niet eens en B, onze voet
ballers zouden niet eens klappen.
Hooguit zeggen, mazzel gehad man
netje. Daarin zit nu het verschil".
„Een interview hier kort voor een
wedstrijd? Dat is er toch niet bij.
Nee, de heren moeten zich concen
treren. Goed, maar dan mag je wel
een topprestatie verlangen. En dat
is er in de meeste gevallen niet bij.
Man, in Brazilië begint een wed
strijd pas als de journalisten dat
willen. Een Britse speler staat de
verslaggever netjes te woord. Tra
ditie. Stijl. Het Nederlandse voetbal
stelt toch niets voor. Goed, Ajax is
een uitzondering. Daar zou ik nog
een kaartje voor kopen. Maar heeft
PSV of AZ nu traditie? Ben je
gek".
Idolen
„Voor mij is de Cupfinal het spor
tieve hoogtepunt van het jaar. Met
een gevolgd door Wimbledon. He
lemaal gek ben ik van tennis. Al
denk ik niet dat ik tennis zou wil
len verslaan. De beelden spreken
in feite voor zichzelf. Maar een
wedstrijd verslaan, dat is dolle pret.
Zo herinner ik me de eerste keer
dat ik Puskas interviewde. Puskas.
Moet je nagaan. Puskas was Ma
drid. Vage tv-beelden van vroeger.
En ineens stond hij voor me. Gaf
me een hand. „Ik ben Puskas". Een
mens moet idolen hebben. Sterren
zijn fantastisch in het leven. Neem
Coen Moulijn. Daar was ik vroeger
helemaal weg van. Ging op mijn
brommertje van Amsterdam naar
Rotterdam om Coentje te zien trai
nen. Later, toen ik net bij de krant
was moest ik hem interviewen. Ik
gaf hem een hand. Weg illusie. Had
ik nooit moeten doen. Daar had al
tijd een hek omheen moeten blij
ven. Nee, een idool moet je je nooit
laten afpakken".
Bekendheid mag op het persoonlij
ke leven van Vermeegen geen in
vloed hebben, waardering voor zijn
werk laat hem niet ongevoelig.
„Twee jaar geleden kregen Henk
Spaan en ik de gouden reismicro-
foon voor „Tussen start en finish".
De prijs voor het beste radiopro
gramma. Apetrots was ik. Dolblij
met die onderscheiding. Ook omdat
het sport betrof en sport is altijd
maar een bijwagen geweest. Ik had
in het begin tijd zat voor het pro
gramma. Reed voor één onderdeel
naar Maastricht of Groningen. Las
alle kranten en keek naar de video.
Toen kwam Voetbal '80 erbij en la
ter nog eens Pisa. Alle stoppen
sloegen door. „Tussen start en fi
nish" werd minder. We deden veel
75l
figii
ie 3
kan
«ilMENAAR
,f'lESTENIGD" TERUG
1 er, T SAOEDI-AR ABIË
?s h
EMMEN „Piet Fokkema is
dood", een gerucht, dat zich snel
verspreidt door een plaats als Em-
men, waar bijna iedereen iedereen
kent. Fokkema, die jaren geleden
zijn opleiding als computer-deskun
dige aan de wilgen hing om zijn ge
luk in het Midden-Oosten te be
proeven, zou door de Arabieren zo
gestenigd zijn, dat de dood erop
volgde. Een gerucht dat snel ge
volgd werd door een andere versie:
„Piet ligt zwaar gewond in een zie
kenhuis. Een vreselijk auto-onge
luk heeft hem voor de rest van zijn
leven verlamd
Na maanden lang in Saoedi-Arabië
te hebben gewerkt, zit Piet Fokke
ma, met gebruind gelaat, in een
Emmer restaurant tegenover me.
Gezond, dat wel, maar zijn bewe
gingen zijn stug. Als hij een hand
geeft vertrekt zijn gezicht tot een
vreemde grimas. „Waar rook is, is
vuur", zegt hij zelf, daarmee toege
vend dat er toch enige waarheid in
de geruchten schuilt. Zelfs meer
dan dat
„De arbeidsomstandigheden wor
den voor buitenlanders in het Mid
den-Oosten steeds minder", is de
conclusie van de baardige Fokke
ma. Nadat hij aanvankelijk in op
dracht van een Nederlands bedrijf
in Saoedi-Arabië werkte, trad hij
later in dienst van sjeik Abdul Az-
ziz Sulemian Al Rahji, eigenaar
van de grootste bank. Als assistent
projectmanager op een grote kip
penfarm kreeg Fokkema het be
heer over 2.000 gastarbeiders uit de
Filippijnen, Tahiti en Jemen.
„Inderdaad kun je bijna spreken
over beheer", geeft hij ruiterlijk
toe. „Deze mensen hebben hele
maal geen rechten. Maar ja, ze ver
dienen tienmaal zoveel is in hun
vaderland".
Klachten over werktijden van vijf
tien uur per dag blijven dus uit.
Ook over de slechte woon- en
slaapaccommodaties geen woord. In
een kleine slaapkamer worden zo
veel mogelijk arbeiders gestouwd.
Stapelbedden verdubbelen het aan
tal nachtelijke gasten. Privacy is
een vreemd woord. Hun maaltijd
bestaat uit een hand rijst per dag
en een kommetje water. Maar al
deze „rauwe bonen" worden door
het geld vergoed.
Vernederingen
„Daar vindt de sjeik ook genoeg
doening in. Hoe meer geld hij geeft,
des te meer hij iemand kan verne
deren", aldus Fokkema, die de
schrijnende omstandigheden waar
in deze mensen verkeren onder
streept met de mededeling dat deze
arbeiders de eerste maanden vaak
niet eens geld ontvangen. „Als deze
mensen voor een baan in Saoedi-
Arabië in aanmerking willen ko
men, moeten zij zich bij bepaalde
organisaties inkopen. Dat kost geld.
Dus gaat het eerste loon op aan de
afbetaling van de gesloten lenin
gen".
Ook de Europeanen worden steeds
„hondser" behandeld, weet Fokke
ma te melden. Meer en meer wor
den blanken, die de wetten van de
islam overtreden zouden hebben,
zware straffen opgelegd. Na gedane
arbeid trekken de westerse opzich
ters zich dan ook meestal terug in
hun appartementen. Zich in het da
gelijks verkeer mengen is al le
vensgevaarlijk. Voor een klein ver
grijp is een straf van driehonderd
stokslagen een normale zaak.
„Je bent totaal aan de macht van
de Arabieren overgeleverd", aldus
Fokkema. „Als wij bijvoorbeeld in
een reisbureau na lang wachten
eindelijk aan de beurt zijn en er
komt een groepje Arabieren bin
nen, dan kunnen we weer hele
maal achteraan aansluiten. Het is
voorgekomen dat ik twee en een
halve dag op een vliegticket heb
moeten wachten. Kwaad worden
heeft geen zin", zo stelt Fokkema,
„wij zijn immers toch maar chris
ten-honden".
Eenmaal kon Piet Fokkema zich
niet meer beheersen. Toen een con
troleploeg van de sieik de kippen
farm in Buraydah kwam inspecte
ren, was het irritante optreden van
een van de vertrouwensmannen
van sjeik Abdul de druppel, die de
emmer deed overlopen. „Ik heb de
verantwoording dat alles in dit be
drijf, met honderd miljoen kippen
een van de grotere kippenfarms
van de wereld, goed loopt. Ik be
paal zelf op welke wijze. Dan moe-,
ten ze geen onnozele kritiek op me
hebben „Donder op" was echter
niet de mededeling die de Arabier
bepaald strelend in de oren klonk.
Vloek van Allah
Fokkema werd door enige mannen
vastgegrepen en door de beledigde
Arabier gestenigd
Piel Fokkema: „Je bent totaal aan
de macht van de Arabieren over
geleverd".
Pas toen Fokkema onder het bloed
en open wonden zat werd hij met
rust gelaten. Later moest hij zich
bij een der opperbazen verantwoor
den. Hij had nog geluk gehad dat
deze hem niet aan de politie uitle
verde. Hoe gemakkelijk ie in Saoe-
di achter de tralies verdwijnt, was
Piet eerder dit iaar al duidelijk ge
worden. Terwijl ze een collega van
het vliegveld ophaalden, werd hun
taxi door een Arabier aangereden.
Gelukkig alleen blikschade. Maar
wel mooi dat zij als Europeanen in
de gevangenis belandden. Als
christenen hadden zij de vloek van
Allah over zich uitgeroepen en wa
ren daardoor voor het ongeluk ver
antwoordelijk. Na bemiddeling van
sjeik Abdul persoonlijk en nadat de
schade door de mannen betaald
was, werden ze weer in vrijheid ge
steld.
En dan te weten dat gevangenis
straf nog de mildste voFm van boe
te is, die de Arabische rechters een
misdadiger opleggen. „Zelfs stok
slagen, waardoor iemand meer
dood dan levend op straat blijft lig
gen, zijn een lachertje vergeleken
bij de overige straffen. Voor een
beetje ernstig vergrijp wordt zon
der meer de doodstraf geëist en de
terechtstelling is een feest voor alle
dorpsbewoners".
Ongelooflijk
Een paar maal zijn Piet en zijn col
lega's van een dergelijk middel
eeuws tafereel getuigen geweest.
,,'s Avonds komen de misdadigers
uitgebreid op de televisie om te
vertellen, waarom ze de doodstraf
verdiend hebben. Ongelooflijk, zo
rustig die mensen de reconstructie
van nun daad aan de interviewer
meedelen. Het kan niet anders of
ze moeten onder drugs zitten. De
volgende dag wordt het vonnis vol
trokken. De bandiet knielt naar
Mekka, buigt het hoofd voorover
telefonisch af. En dan ben je op de
verkeerde weg. Je moet op stap
kunnen gaan om leuke mensen te
spreken. Met mindere kwaliteit
wilden we geen genoegen nemen.
We zijn er dan ook mee gestopt.
Een bewuste keuze. Pisa verdient
meer aandacht dan ik eraan kon
besteden. Daar moet je elke dag
mee bezig zijn, geen afleiding
meer".
„Verder wil ik niet over Pisa pra
ten. Daar is al zoveel over geschre
ven. Henk en ik hebben de af
spraak gemaakt dat we de zaak
maar eens tot rust moeten laten ko
men. De kritiek die we hebben ge
had doet me niet zoveel. Had „Tus
sen start en finish" in het begin
ook en aan Voetbal '80 heeft men
ook moeten wennen. Ik beleef in
elk geval veel lol aan dat program
ma. Ik werk er zo'n anderhalve
week per maand aan. De rest is
voor Pisa. Alleen jammer dat we
met Voetbal '80 door die gedwon
gen samenwerking zo weinig zend
tijd hebben. En van Nederlandse
wedstrijden moeten we afblijven.
Die zijn aan de AVRO en de NOS
toegewezen. Dan is het even zoe
ken naar de juiste formule. De
eerste uitzending was rommelig.
We willen ons zo'n beetje als bui
tenland-specialist opwerpen. Per
uitzending een bepaald land cove
ren. Frankrijk, Italië, Spanje, Grie
kenland. De mooiste goals, een sa
menvatting van een wedstrijd.
Spaans en Italiaans competitievoet
bal hebben we in Nederland nau
welijks op tv gezien. Een dergelijke
wedstrijd mag best zes dagen oud
zijn. Wat geeft dat? Daarnaast den
ken we aan supporters, bekende
spelers en dat hoeven niet alleen
maar Nederlanders te zijn. In de
winterperiode oefenen veel Neder
landse clubs in het buitenland. La
ten we zo'n club dan volgen. Op
deze manier willen we dit seizoen
Voetbal '80 levend houden. In de
vorm van een amusementspro
gramma".
Ongeluk
„Afgelopen zomer kreeg ik in
Griekenland een ongeluk. In zee.
Ik stond op iemands schouders en
kwam op mijn kop terecht Rugge-
merg beschadigd. Geheel verlamd.
Een paar dagen in het ziekenhuis
in Athene en daarna met een vlieg
tuig naar Amsterdam. Weken plat
in het ziekenhuis. Daar lig je dan.
Ik mag blij zijn dat het goed is af
gelopen. Kan weer werken, al moet
het met deze schuimrubberen
kraag. Het leven kan opeens een
andere wending nemen. Dat zie je
aan Henk Terlingen. Ooit de be
kendste man van Nederland. Wat
is er nu nog van over? Loekie de
Leeuw is ook bekend, maar hij be
staat niet eens. Nee, bekendheid is
gebaseerd op niks".
DAVID LEVIE
en de scherpe sabel van de beul
doet de rest'
De gedachte hieraan flitste Piet
door het hoofd toen hij op een
avond in de auto een Arabische
wagen met gedoofde lichten op
hem af zag komen. Mijn schuld
staat al bij voorbaat vast, zo ging
het door hem heen. Er bleef hem
niets anders over dan een ruk aan
het stuur te geven. Een frontale
botsing met een ijzeren mast was
het gevolg.
„Vrienden van mij die later het
wrak hebben gezien, vragen zich
nog verbaasd af hoe ik het over
leefd heb", aldus het slachtoffer.
Toen hij in een ziekenhuis weer tot
bewustzijn kwam werd hem gelijk
de gepeperde rekening van bijna
30.000 gulden door een van zijn di
recte cnefs overhandigd. Toen pas
werd het Fokkema duidelijk dat de
kapitale wagen, die hij van de sjeik
tot zijn beschikking had gekregen,
niet verzekerd was. Hij moest dus
wel betalen.
Al met al dus geen ideale omstan
digheden om je dagelijks brood te
verdienen. „Maar de boterham is
wel goed belegd", verklaart Piet
zijn redenen om toch voor het wer
ken in het Midden-Oosten te kie
zen. Het verdiende geld investeert
hij in buitenlandse projecten als
een appeltje voor de dorst. „Maar
vergeet niet", zegt Fokkema na
drukkelijk, „dat de offers die ik er
voor heb moeten brengen, erg
zwaar zijn geweest. Hier in Neder
land heeft men daar absoluut geen
weet van".
HENK TE BIESEBEEK
