Is Nederland plaatst,
Den Russen concessies
apandreou verliest terrein aan communisten
Reagan
overweegt
uitbreiding
vredesmacht
in Libanon
VO-COMMANDANT ROGERS:
Defensie verbaasd
over uitspraak Rogers
VS betreuren komst van
Nicaragua in Veiligheidsraad
•NLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 20 OCTOBER 1982 PAGINA 11
ri jheid Zuid-Afrika
*^ls verder aan banden
De weigering van Zuid-Afrika om
ning van de Nederlandse journalist
(NOS, KRO en VARA) te verlen-
aanwijzing van de steeds verdere beper-
«^|de persvrijheid in Zuid-Afrika. Dat heeft
^Jftterie van buitenlandse zaken in Den
■klaard. De regering, aldus een woord-
betreurt ten zeerste dat de Zuidafrikaan-
liten Gerard Jacobs niet langer in hun
in", temeer omdat geen reden voor de
is opgegeven. Het gedwongen vertrek
bs is van veel kanten scherp veroordeeld,
ler door zijn werkgevers en de Nederland-
liging van Journalisten (NVJ;. In 1977
leest, toenmalige correspondent van NRC/Han-
nshofen het NOS-journaal, Willem Offenberg,
uit Zuid-Afrika gezet.
Juuri
bijdri
Bomaanslag op hoofdkwartier
Noord-Ierse protestantse partij
LONDEN Het Ierse Nationale Bevrij
dingsleger (INLA) heeft gisteren, aan de
vooravond van de verkiezingen voor een 78
zetels tellend parlement, een bomaanslag
gepleegd op het hoofdkwartier van de
grootste protestantse politieke partij. Het
hoofdkwartier van de Officiële Unionisti
sche partij werd gedeeltelijk verwoest.
Twee prominente Unionisten, partijleider
James Molyneaux en ds. Martin Smith, een
Lagerhuislid van Belfast, ontsnapten ter
nauwernood aan de bomaanslag.
De verkiezingen voor een Noordiers parle
ment vinden vandaag plaats. Het vormt het
eerste stadium van een Brits plan, dat voor
ziet in een regeling van de Noordierse
kwestie.
Het toestel waarmee twintig Polen naar Zweden vluchtten,*
op de luchthaven van Malmo.
Polen vluchten met
vliegtuigje naar Zweden
MALM0 Een Pools vliegtuigje met
twintig personen aan boord is gisteren
over de Oostzee naar Zuid-Zweden gevlo
gen. De inzittenden hebben bij de politie
in het Zweedse Malmo politiek asiel ge
vraagd.
Het vliegtuig was een „Anatov-7". Derge
lijke oude eenmotorige tweedekkers van
Russische makelijk worden gebruikt bij
het besproeien van de akkers in Polen.
Gistermiddag stapten vijftien volwassenen
en vijf kinderen in het toestel. De piloot
zag kans de Poolse radar te ontlopen, door
op zeer geringe hoogte de Oostzee over te
steken. Later begeleidde de luchtver
keersleiding op het Deense eiland Born-
holm het vliegtuigje naar de Zweedse
kust.
BZ: Ambassade Pakistan
niet betrokken
kaping"-zaak
in
DEN HAAG De ambassade van Pakistan in Den
Haag „heeft geen enkele rol gespeeld" bij de arrestatie,
het afgelopen weekeinde, van Pakistanen die werden
verdacht van plannen een vliegtuig te kapen.
Dit heeft een woordvoerder van het ministerie van
buitenlandse zaken in Den Haag verklaard.
Hij zei dit in antwoord op vragen over berichten, als
zou de Pakistaanse ambassade de Nederlandse politie
de namen hebben gegeven van de achttien betrokken
Pakistanen.
De Pakistanen hebben eerder deze week de hele actie
aangemerkt als een provocatie van het militaire be
wind in hun vaderland.
'O
*We correspondent
de Koninck)
!L „Als Neder-
vo<f' België morgen
initieve besluit ne-
n de Amerikaanse
ketten op hun
►bied te plaatsen,
Sovjet-Unie over-
met veel serieuze-
s vvapeningsvoorstel-
1 men dan ze van-
ifiekA e^»
klaarde gisteren de
Amerikaanse NAVO-
..:':;!dant in Europa, gene
er: inard Rogers, tijdens
^^.oerig gesprek met Ne-
fr4t journalisten in Brus-
uy/*rs reageerde op de
een tevoren
yJugene Rostow, ontwa-
r in <£dviseur van de Ame-
president Reagan, dat
en pas „om vijf voor
te weten vlak voor de
g van de eerste nieu-
£%|Jhraketten in West-Eu-
c,,[d 1983 in Engeland en
net concessies zullen
>ii de ontwapeningson-
elingen in Genève.
SHpl Rogers bevestigde
(fc* dat de NAVO de pre
lum heeft vastgelegd
ook in Nederland de
letten geïnstalleerd
te worden. Die datum
Igens waarnemers in
1986 valt) wilde hij
hullen, „maar de Ne-
p-jle regering is ervan op
'Ie". Rogers zei dat Den
plflf het beste kan beoor-
^>e tijdig er een defini-
uit moet zijn, wil men
tallatie-datum halen,
jersoonlijk zou ik wil-
3©INederland dat besluit
bekend maakt".
,VO-commandant be-
ank .yoorts dat Nederland
giplicht heeft om gedu-
2 QnÉ jaren 1983 tot en met
einde defensie-uitgaven elk
iveeiel met vier procent te
h (in plaats van de tot
beoogde, maar al jaren
ter gehaalde drie pro-
lie vier procent volgen
loor ons land toegezeg-
Toeidernisering van de
Generaal Rogers hield gisteren In Brussel Nederlandse journalis
ten voor dit Nederland zijn defensie-inspanning jaarlijks met vier
procent m»et verhogen.
strijdkrachen (de zogenoemde lijkse groei moet Nederland
NAVO-forte-goals voor de pe- volgens Rogers deelnemen aan
riode *83'88). „Nederland het investeringsprogramma
heeft met de doeleinden inge- voor nog in ontwikkeling zijn-
stemd terwjl het wist dat die
per jaar vie procent meer de-
fensie-uitgaren zouden ver
gen". aldus de hoogste Ameri
kaanse NAVO-generaal. Hij
voegde eraan toe dat zo'n ex
tra inspanring de Nederlan
ders in 198; overigens „slechts
33 gulden voor man, vrouw en
kind zou k«sten en dat is een
lage prijs vtor de garantie van
vrede in vrjheid".
De NAVO-loeleinden maken
deel uit va» de LTDP (lange
termijn deftnsie-planning) die
op de miliaire en politieke
NAVO-kwartieren in Bergen
en Brussel voortdurend wordt
bijgesteld e» tijdens de half
jaarlijkse NAVO-minister-
raads vergaderingen politiek
wordt beknehtigd. Ondanks
die traditiorele bekrachtiging
blijft in de fraktijk de defen-
sie-inspannirg van veel lidsta
ten achter bi de gedane belof
ten. Met de zier procent jaar-
de hoog-technologische (niefr-
-nucleaire) wapens, die even
tueel bestaande korte-dracht
atoomwapens in Europa kun
nen vervangen. Volgens Ro
gers is zo'n versterking van de
conventionele strijdkrachten
in West-Europa van levensbe
lang. „De achterstand die de
NAVO thans op dit gebied
heeft, kan ons bij een conven
tionele aanval van het War-
schau-pakt noodzaken om als
eerste naar atoomwapens te
grijpen. Daar houd ik niet van.
Om een kernoorlog te voorko
men moeten wij met nieuwe
elektronische wapens zeer snel
hun tanks en vliegvelden kun
nen uitschakelen, hun radars
blinderen en hun verbindin-
;en verbreken", aldus Rogers,
lie in 1979 Alexander Haig (de
latere minister van Buiten
landse Zaken) als NAVO-com-
mandant opvolgde.
De generaal zei dat nucleaire
korte-afstandswapens altijd
zij het eventueel in mindere
aantallen nodig zullen blij
ven als element van afschrik
king. Met hetzelfde doel mag
de NAVO volgens Rogers ook
nooit verklaren om nooit als
eerste kernwapens in te zet
ten. „De onzekerheid van het
Warschau-pakt omtrent wat
wij wel of niet zullen doen, is
onze grootste zekerheid dat wij
niet aangevallen zullen wor
den". Over de vredesbeweging
in eowel Europa als Amerika
zei de NAVO-commandant:
„Het overgrote deel van deze
mensen is even bezorgd over
de oorlogsdreiging als ik. Maar
de geschiedenis leert dat neu
traliteit of eenzijdige ontwape
ning de oorlog niet voorkomt.
Ik zit zelf al 38 jaar in de vre
desbeweging".
DEN HAAG In Nederlandse defensiekringen deelt men de
conclusie niet van generaal Rogers dat Nederland jaarlijks vier
procent meer aan defensie moet besteden om in de periode 1983-
1988 aan zijn verplichtingen te voldoen. De Nederlandse ver
plichtingen tegenover het bondgenootschap worden definitief
vastgesteld in het in december bijeenkomende Defence Plan-,
ning Committee, die van jaar tot jaar de preciese defensieplan
nen in bondgenmootschappelijk verband voor het komende jaar
vaststelt
-e0nrlr}land beraadt
(ver bijdrage
er toombureau
sec\AG De Nederland-
fing beraadt zich, in-
met andere Westerse
J over haar bijdrage aan,
iternationaal Bureau
bomenergie (IAEA), nu
jnigde Staten hun bij-
p het niet goedkeuren
(geloofsbrieven van de
ihe delegatie hebben
|t. (Israels geloof sbrie-
fd geweigerd op grond
aanval op de Iraakse
ctor vorig jaar). Neder-
é5*pft in een brief aan het
^Éijn ongenoegen uitge-
Nover de gang van za-
NEW YORK— Het Midden-
amerikaanse Nicaragua is
gisteren, tot teleurstelling
van vooral de Verenigde Sta
ten, met genak gekozen in
de Veiligheidsraad van -de
Verenigde Naties. Eerder
werden Nederland, Malta,
Zimbabwe en Pakistan geko
zen.
De vijf landen nemen op 1
januari voa* twee jaar de
plaats in van Ierland, Spanje,
Oeganda, Japan en Panama.
De Veiligheidsraad, het eni
ge VN-orgaan dat sancties
kan afkondigen tegen lidsta
ten. telt vijftien leden. Behal
ve de vijf vaste leden (de VS,
Groot-Brittannië, Frankrijk,
de Sovjet-Unie en China)
zijn dat Guyana, Jordanië,
Polen, Togo en Zaïre. Het
lidmaatschap van deze laat
ste vijf landen loopt tot eind
volgend jaar.
De Amerikaanse afgevaar
digde verklaarde na afloop
„teleurgesteld" te zijn over
de verkiezing van Nicaragua.
„Wij denken niet dat dit land
een juiste vertegenwoordiger
is van Midden-Amerika". In
Nicaragua zelf werd de ver
kiezing in de V-raad uitbun
dig gevierd.
Reeks
aardschokken
inMidden-
Italië
PERUGIA Sinds het week
einde wordt het Middenitali-
aanse gebied Umbrië getroffen
door een reeks aardschoken.
Tot op heden zijn meer dan
500 mensen dakloos geraakt en
zeker 700 huizen beschadigd.
De grootste schade is ontstaan
in het gebied tussen de steden
Perugia, Assisi en Gubbio. In
het 30 kilometer van Perugia
gelegen plaatsje Valfabbrica
brachten velen inwoners giste
ren, ondanks koude en regen,
de nacht opnieuw in het vrije
veld, in auto's, tenten en
woonwagens door.
Tot gistermiddag zijn ongeveer
honderd aarschokken geregis
treerd. Deskundigen menen
dat de nabevingen nog dagen
lang kunnen duren.
Aan de grond
De veerboot Ciudad de Sevllla die de verbinding onderhoudt tussen Palma de Mallorca en het
Spaanse vasteland, liep gisteren In Palma door nog onbekende oorzaak aan de grond. Alle passa
giers konden veilig van boord.
Staking tegen verkoop
Britse telecommunicatie
(Van onze correspondent Roger Simons)
LONDEN Bij de Britse dienst voor telecommunicatie (British
Telecom) is een staking begonnen, die onder meer tot gevolg
heeft dat tot morgenochtend defecte telefoonapparatuur niet ge
maakt wordt. Verder kunnen problemen optreden in Britse ra
dio- en tv-verbindingen en andere systemen van telecommuni
catie, die volledig geautomatiseerd zijn. De Telecom-mensen zijn
boos omdat premier Thatcher van plan is hun genationaliseerde
bedrijf, dat dit jaar een winst maakte van ruim twee miljard gul
den, aan particulieren te verkopen. Die verkoop kan bijna dertig
miljard gulden opbrengen. Premier Thatcher is er een warm
voorstander van, dat genationaliseerde bedrijven aan particulie
ren worden verkocht.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
Kohl ontmoet Thatcher
De Westduitse bondskanselier Kohl heeft gisteravonbd enkele
uren gesproken met de Britse premier Thatcher. Kohl had om dit
onderhoud verzocht om kennis te kunnen maken met mevrouw
Thatcher. Tijdens de ontmoeting kwamen de meeste grote
vraagstukken aan de orde. Over de slechte economische situatie
zei Thatcher na afloop: „Wij hebben zeer soortgelijke ideeën
over hoe de crisis moet worden aangepakt". Alvorens Thatcher
en Kohl aan hun gesprek In Downig Street begonnen, zwaaiden
beiden opgewekt naar belangstellenden.
IIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIflIIIIIIIIIII
WASHINGTON De Amerikaanse president Reagan
heeft zijn Libanese ambtgenoot Gemayel toegezegd een
uitbreiding van de omvang en de rol van de internatio
nale vredesmacht in Libanon serieus in overweging te
nemen. Dit verklaarde een hoge Amerikaanse rege
ringsfunctionaris na de ontmoeting gisteren tussen
Reagan en Gemayel.
Regeringsfunctionarissen wilden geen bijzonderheden verschaf
fen over de plannen voor een uitbreiding van de vredesmacht,
die uit Franse, Italiaanse en Amerikaanse militairen bestaat.
Ook heeft president Reagan beloofd, dat de VS alles in het werk
zullen stellen om de Libanese regering te helpen bij de wederop
bouw van het land. Volgens Amerikaanse regeringsfunctionaris-
den gaat de opbouw van de Libanese economie ongeveer 40 mil
jard gulden kosten. Gemayel erkende dat hiervoor een interna
tionaal plan nodig is en sprak hierover gistermiddag met de di
recteur van de Wereldbank, Clausen.
Na Gemayel uitgeleide te hebben gedaan zei de Amerikaanse
president, dat vooruitgang was geboekt ten aanzien van terug
trekking van buitenlandse troepen uit Libanon, welke hij het
„directe probleem" noemde. De Amerikaanse regering richt zich
nu op nieuwe besprekingen, die afgezant Draper later deze
week in het Midden-Oosten zal gaan voeren. Binnenkort zal er
waarschijnlijk tevens een ontmoeting plaatsvinden tussen de
Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Schultz, en diens
Israëlische collega Shamir.
De PLO zal het vredesinitiatief voor het Midden-Oosten van dé
Arabische Liga niet in gevaar brengen door te blijven staan op
vertegenwoordiging in de Arabische delegatie, die in Washing
ton overleg gaat voeren met Amerikaanse functionarissen. „De
PLO zal van vertegenwoordiging afzien, waarmoeilijkheden
.kunnen ontstaan", aldus de Marokaanse minister van buiten
landse zaken Boucetta. Op korte termijn zal een Arabische com
missie naar Washington afreizen om daar het Arabische vredes-
{)lan, dat op de topconferentie van Fez werd ontworpen, uit te
eggen.
NE Het is deze
precies een jaar ge-
dat George Papan-
'werd geïnstalleerd
iekenlands eerste
Itische premier
et kolonelsbewind.
ekse regeringslei-
deze eerste ver
met gemengde ge
vieren, want bij
igs gehouden eers-
le van de gemeen-
Bverkiezingen moest
tein prijsgeven, met
aan de op Moskou
pteerde Communis-
'Partij. Tijdens deze
^^en zondag gehou-
ferkiezingen behiel-
Jyapandreou's partij
^iiet-r^nunistische
'aa «en*. ?rtuigen-
ier erheid an ruim
Ice. t
Het programma waarmee de
Communisten de gemeente-
raadsverkieziigen ingingen,
leek griezelig veel op het pro
gramma waarmee Papandreou
een jaar geleden aan de macht
kwam. De Communisten won
nen omdat ze meer nationali
saties wilden en terugtrekking
uit de NAVO en de EG. Nog
maar een jaar geleden was het
Papandreou die tot de Griekse
verbeelding sprak met deze
lokkende roep Om „allaghi"
(verandering). f
Het hoeft daar*m geen verba
zing te wekken dat het verkie
zingsprogramma van de Pa-
pandreou's PASOK-partij al
leen aan de oppervlakte wat is
bijgeschaafd. „We zullen min
stens twee temiinen van vier
jaar nodig hebben", zei de
Griekse regenngsleider nog
niet zo lang geleden op een bij
eenkomst van trouwe volge
lingen.
van de eerste termijn achter
de rug en ondanks een licht
verliest is de PASOK-partij
nog steeds de grootste politieke
partij van het land. Voor
naamste reden dat de partij
zich zo goed heeft weten te
handhaven is waarschijnlijk
niet dat ze bepaalde dingen
heeft gedaan, maar juist dat ze
bepaalde dingen niet heeft ge
daan.
Zoals Papandreou beloofde
toen hij zijn regering samen
stelde, heeft hij geen eenzijdi
ge stappen gedaan op het ge
bied van de buitenlandse poli
tiek. Hoewel hij zich in de
NAVO en EG een verontruste
partner heeft getoond, lijkt het
Griekse lidmaatschap van de
EG nu toch verzekerd, vooral
omdat de Gemeenschap door
de politieke elite in toenemen
de mate wordt gezien als niet
alleen een bron van inkomen,
maar ook als stuwende kracht
achter en model voor een aan-
De Griekse premier Papandreou...nog
Papandreou heeft pas één jaar tol van de hervormingen die de buitenlandse politiek.
een nieuweling in
Maar wat andere vraagstuk
ken in de buitenlandse poli
tiek betreft lijkt Papandreou
nauwelijks van inzicht veran
derd. Terugtrekking uit de
NAVO lijkt weliswaar niet
meer zo waarschijnlijk, maar
net als bij de EG probeert Pa
pandreou nu voor de Grieken
een gunstigere overeenkomst
te sluiten dan zijn voorgangers
met hun onbeperkte pro-wes
terse instelling.
De betrekkingen met Turkije
zijn echter nog niet veel ver
beterd. In de ogen van Ankara
is Papandreou nog steeds een
wilde man en de betrekkingen
liepen dit jaar een nieuwe
deuk op. Hoewel beide landen
zijn overeengekomen zich te
onthouden van provocerende
acties of verklaringen staan ze
nog steeds op zeer gespannen
voet Een ontmoeting begin
deze maand tussen de beide
ministers van economische za
ken heeft daarin geen veran
dering kunnen brengen.
Nieuweling
Maar hoewel Papandreou zich
heeft ontpopt als de beste
Griekse politicus van dit mo
ment, is hij in de buitenlandse
politiek nog steeds een nieu
weling. Een van zijn grootste
problemen daarbij is dat hij
steeds in de verleiding wordt
gebracht om ideeën van de op
positie over te nemen als rege
ringsbeleid.
Het vacuüm in de besluitvor
ming waarvan bij de buiten
landse politiek sprake is,
wordt gezien als karakteristiek
voor de stijl van Papandreou.
De regering wekt de indruk
gebukt te gaan onder over-
centralisatie. Als jong minister
in de woelige jaren zestig zag
Papandreou hoe de hervor
mingsgezinde regering van
zijn vader ten val werd ge
bracht door het overlopen van
enkele vooraanstaande leiders
binnen de partij. De kans dat
dat hem ook overkomt wil hij
zo klein mogelijk houden.
Daarom is er binnen de PA
SOK-partij geen ruimte voor
verschillende stromingen.
Maar dit beleid zou wel eens
een averechtse uitwerking
kunnen hebben. In het eerste
jaar besteedde de regering in
elk geval veel te veel aandacht
aan de buitenlandse politiek,
hetgeen ten koste ging van de-
economie. En juist met die eco
nomie valt of staat de regering
van Papandreou.
Naarmate de tijd vordert, be
gint de belofte dat alles zal
worden opgelost binnen het
raamwerk van het Vijfjaren
plan steeds meer te lijken op
een poging om het onaangena
me nog even buiten de deur te
houden. Tot dusver heeft Pa
pandreou echter weten te
overleven. En voor de wat
voorzichtiger ingestelde Grie
ken blijft president Constan-
tijn Karamanlis voldoende ga
rantie dat PASOK niet al te
ondoordachte stappen zet.
GEORGE COATS
The Guardian/Pers-Ume
