Nederland voor Pakistaanse
propagandakar gespannen
Aanslagen in
Noord-Ierlancl;
aan vooravoncE
verkiezingen
n>fcij uil
Sovjet-
Unie doet
pas op
laatste
moment
concessies
PAKISTANEN ONTKENNEN KAPINGSPLANNEN
99
Nieuwe wapens
maken atoom
bommen overbodig
Bess
Truman
overleden
Sobere Mendes-France dwong
respect af bij Franse politici
Treinramp
BUITENLAND
LEIDSE COURANT
DINSDAG 19 OKTOBER 1982 PAGI
Eugene Rostow
ADVISEUR EUGENE
ROSTOW (VS):
(Van onze cooresporjdent)
BRUSSEL Eugene Ros
tow, ontwapenings-advi-
seur van V.S.-president
Reagan, heeft gisteren in
Brussel de verwachting
uitgesproken dat de Sov
jet-Unie tijdens het ontwa-
peningsoverleg in Geneve
pas met een serieus aan
bod zal komen „als het
vijf voor twaalf is", dus
wanneer de plaatsing van
de Euro-raketten bijna
een feit zal zijn.
„Wij hoeven geen bewe
ging te verwachten vlak
voor het tijdstip van plaat
sing van de kruis- en
Pershing-II-raketten."
Hoge NAVO-functionarissen
hebben gisteren in Brussel ge
zegd dat wanneer Nederland
en België niet voor eind 1983
een beslissing nemen tot plaat
sing van kruisraketten, zij de
onderhandelingen tussen de
Verenigde Staten en de Sov
jet-Unie in Genève ernstig zul
len vertragen en frustreren.
Over de vraag of België een
plaatsingsbesluit zal nemen
maakt men zich in het NAVO-
hoofdkwartier te Brussel min
der zorgen dan over de vraag
of de raketten ooit in Neder
land zullen komen. In NAVO-
kringen wordt er op gewezen
dat de Sovjets zich in Genève
soepeler zullen opstellen als
Nederland een plaatsingsbe
sluit neemt. Die soepelheid zal
zelfs al toenemen als Neder
land volgend jaar alvast begint
met de voorbereidingen voor
de stationering van de kruisra
ketten, aldus een NAVO-func-
tionaris.
Deze voorbereidingen behoe
ven in 1983 nog slechts een ad
ministratief karakter te heb
ben. Begin 1984 moet echter
begonnen worden met het
bouwen van bunkers voor de
opslag van de kruisraketten.
Nederland betaalt volgens
NAVO-kringen in totaal voor
31 miljoen mee aan de plaat
sing van Pershing li-raketten
en kruisraketten in West-Eu
ropa. De kosten voor de plaat
sing in Nederland zullen circa
90 miljoen bedragen.
Als Nederland de kruisraket
ten zou plaatsen, zal er in
NAVO-verband te praten zijn
over vermindering van het to
tale aantal Nederlandse kern
taken. zo valt in NAVO-krin
gen te beluisteren. Wel wijst
men er op dat Nederland daar
in niet te veeleisend moet zijn
omdat zij in verhouding tot
andere NAVO-lidstaten met
nucleaire taken al weinig
atoomtaken vervult.
Een NAVO-functionaris
noemde het absurd als Neder
land zou besluiten de F-16-
bommenwerpers en de Orion-
marinevliegtuigen tijdelijk ge
schikt te maken voor nucleai
re taken om ze na de eventue
le plaatsing van kruisraketten
weer tot conventionele vlieg
tuigen om te bouwen. „Dat is
geen economische manier van
handelen en bovendien ver
liest Nederland daarmee zijn
geloofwaardigheid in de
NAVO", aldus de functionaris.
NAVO-team zoekt
plaats voor
kruisraketten
DEN HAAG Een groep des
kundigen van de NAVO heeft
in het geheim Nederland be
zocht op zoek naar een ge
schikte plaats voor de statione
ring van kruisraketten. Dit is
in NAVO-kringen bevestigd.
Het bezoek dat eind vorige
maand plaats had. behoorde
tot de voorbereidingen voor de
modernisering van het ker
narsenaal van de NAVO. Aan
het bezoek is noch door de
NAVO in Brussel, noch door
Amerikaanse of Nederlandse
functionarissen ruchtbaarheid
gegeven. De NAVO-zegslieden
wilden het bezoek slechts be
vestigen op voorwaarde dat zij
niet bij naam genoemd wer
den. Op het ministerie in Den
Haag weigerde men te bevesti
gen dat een NAVO-team ir
Nederland is geweest.
Nobelprijs scheikunde
voor Zuid-Afrikaan
STOCKHOLM De Nobelprijs voor schei
kunde is dit jaar toegekend aan de in Zuid-
Afrika geboren Aaron Klug, die aan de
Universiteit van Cambrigde onderzoek
heeft verricht op het gebied van de molecu
laire biologie.
De Nobelprijs voor natuurkunde werd toe
gekend aan de Amerikaan Kenneth Wilson
van de Cornell Universiteit. Wilson kreeg
de prijs voor zijn onderzoek naar natuur
kundige processen en het punt waarop ma
terie, onder invloed van hitte en magnetis
me, overgaat van de ene in een andere
vorm.
VS gaan oefenen in Honduras
WASHINGTON De Verenigde Staten
houden waarschijnlijk nog voor het einde
van dit jaar een belangrijke militaire oefe
ning in Honduras. Dat is in Washington
vernomen. Volgens het blad Washington
Post is de oefening bedoeld om het Sandi-
nistische bewind in Nicaragua te intimide
ren. De relatie tussen Nicaragua en Hondu
ras is al enige tijd gespannen. Regelmatig
doen aanhangers van de voormalige Nica
raguaanse dictator Somoza vanuit Hondu
ras invallen in Nicaragua. De Sandinisten
hebben Honduras aangeboden over de zaak
te gaan praten. Honduras heeft hier echter
niet positief op gereageerd. Bij gevechten in
El Salvador tussen het verzet en het rege
ringsleger heeft het leger zware verliezen
geleden. De guerrillastrijders hebben een
nieuw offensief ingezet in met name het
noorden en noordoosten van het land.
In het Noordierse plaatsje Newry raakte gisteren de onderwijzer
van een lagere school, Wright, zwaar gewond toen gewapende
mannen het vuur op hem openden. Deze recente foto toont
Wright met zijn leerlingen.
T>T>
AMSTERDAM LON
DEN De Pakistaanse
regering van dictator ge
neraal Zia UI haq heeft de
Nederlandse justitie-auto-
riteiten voor haar propa-
gandakarretje gespannen.
Dat is de stellige overtui
ging van vooraanstaande
leden van de Pakistan Pe
ople's Party in Londen en
Amsterdam, naar aanlei
ding van de dit weekein
de „verijdelde" kaping
van een toestel van de Pa
kistaanse luchtvaartmaat
schappij PIA op Schiphol.
De in totaal achttien Pakistani
die zondagochtend in verschil
lende plaatsen in ons land van
hun bed werden gelicht, maar
korte tijd later weer moesten
worden vrijgelaten, ontkennen
elke vorm van betrokkenheid
bij een eventuele kaping. De
gearresteerden zijn bijna allen
lid van de in Pakistan verbo
den People's Party (PPP). In
ons land geven zij onder meer
het blad „The Struggle" uit.
Zij vermoeden dat de regering
van dictator Zia ul Haq wraak
op hen heeft willen nemen
wegens het uiten van felle
anti-regeringsgezinde leuzen
tijdens een in juli in Amstel
veen gehouden hockeywed
strijd tussen Nederland en Pa
kistan. Deze wedstrijd werd in
Pakistan live uitgezonden,
waardoor duizenden landgeno
ten hebben kunnen vernemen,
hoe in het buitenland wonen
de Pakistanen over het huidi
ge bewind denken.
Dat de Nederlandse justitie in
een val gelopen is, blijkt vol
gens hen ook uit het feit dat
de informatie over de „ka
ping" vooral uit Pakistan zelf
afkomstig is. Dat geldt ook
voor de onderduikadressen
van twee ilegaal in ons land
verblijvende verdachten. Zij
willen overigens asiel vragen
in ons land.
„Nog voor er zondag ook maar
iets bekend was, stond het ka
pingsplan al breed uitgemeten
in de Pakistaanse kranten", al
dus woordvoerder Tanvirgon-
dal. „Daaruit leiden wij af dat
alle namen en adressen door
Pakistaanse functionarissen
aan de Nederlandse autoritei
ten zijn doorgegeven en dat er
op topniveau een vies spelletje
is gespeeld waarvan de Neder
landse overheid en wij de
dupe zijn geworden".
In Londen, waar het interna
tionale verzet tegen het Paki
staanse bewind is geconcen
treerd, wordt eveneens elke
betrokkenheid van de PPP
van de hand gewezen. „Ik
denk dat de hele zaak is geor
ganiseerd door de Pakistaanse
geheime dienst, die vooral de
laatste tijd meer en meer van
haar agenten binnen de oppo
sitiepartijen weet te infiltre
ren. Ook in Nederland", aldus
een woordvoerder in Londen.
De berichten over de mogelij
ke kaping komen overigens op
een voor de regering in Pakis
tan belangrijk moment. Met
name de laatste weken begint
de druk ook vanuit het bui
tenland toe te nemen om
de zieke echtgenote van de in
1979 terechtgestelde ex-pre-
mier Bhutto naar het buiten
land te laten vertrekken om
een operatie te ondergaan. Me
vrouw Nusrat Bhutto is een
van de belangrijkste leiders
van de Pakistan People's Par
ty.. Na de kapingsberichten
heeft president Zia ul Haq een
nieuw excuus om in handen
om niet op die verzoeken in te
gaan.
Maar officier van justitie Man
schot. die de leiding over de
politieactie van zondag had,
houdt vol dat het optreden
van justitie terecht was. „De
informatie die wij hadden was
uit verschillende landen en
verschillende bronnen afkom
stig. Onder meer uit Pakistan
en Engeland. Er was iets ge
welddadigs op touw gezet. Ik
geef toe, het was niet alemaal
even duidelijk, maar we heb
ben gewoon het zekere voor
het onzekere genomen. Verder
kan ik mij niet voorstellen dat
er een plan was van de Paki
staanse overheid om ons voor
het propagandakarretje te
spannen. Maar helemaal uit
sluiten kan ik dat ook niet".
HENDRI BELTMAN
(Van onze correspondent Mare de Koninck)
BRUSSEL De NAVO bereidt de invoering voor van
een nieuwe generatie uiterst „intelligente" conventio
nele wapens, die op het Europese slagveld een aantal
bestaande kernwapensystemen overbodig zullen ma
ken.
Het gaat ondermeer óm de zogenaamde „Airfield- breaker", een
ballistische raket met een niét-nucleaire lading, die in staat is
een heel vliegveld in een keer te vernietigen. Tot nog toe voor
ziet de NAVO-strategie voor een dergelijke taak in de inzet van
een kleine kernlading of een serie conventionele bombardemen
ten.
Een ander nieuw wapen dat wordt ontwikkeld en waarin de
modernste elektronische mogelijkheden worden aangewend
is de „Assault-breaker". Dat projektiel wordt door een raket of
een vliegtuig afgeworpen en valt vervolgens uiteen in talrijke
onderdelen die stuk voor stuk kleine doelen kunnen opzoeken
en vernietigen. Dit systeem is vooral bedoeld om vijandelijke
tankbataljons of vlooteenheden uit te schakelen
Deze. en andere ultra-moderne wapens worden thans in de Ver
enigde Staten ontworpen. Ze zullen mogelijk pas in het begin
van de jaren '90 ter beschikking komen, maar toch heeft het mi
litaire NAVO-commando SHAPE in Bergen (ten zuiden van
Brussel) reeds een studie verricht over de invoering ervan, ter
vervanging van bepaalde NAVO-kernwapentaken zoals ook Ne
derland er een zestal heeft.
De prijs van een dergelijke verschuiving van atoom- naar con
ventionele taken zal echter hoog zijn. Genoemde SHAPE-studie,
die reeds aan het militair comité (van alle staf-chefs van de aan
gesloten NAVO-landen) in Brussel is gepresenteerd, noemt een
bedrag van 22 miljard gulden voor de aanschaf van een aantal
„atoomvervangende" nieuwe wapensystemen.
NAVO-kringen in Brussel Wilden gisteren niet zeggen welke
atoomtaken in de „22 miljard-studie" van SHAPE voor vervan
ging geschikt worden geacht. Volgens waarnemers kan het om
de huidige nucleaire landmijnen (ADM's) en de Lance-raket (die
een kleine atoomlading 130 kilometer ver draagt) gaan. Neder
land neemt aan beide NAVO-atoomtaken deel. Andere Neder
landse nucleaire opdrachten betreffen de gevechtsvliegtuigen
(Starfighters en eventueel F-16's), maritieme dieptebommen, het
Nike-luchtafweergeschut en het 8 inch landmachtgeschut. De
nieuwe generatie technologische superverfijnde wapens zal vol
gens SHAPE overigens nooit alle korte- drachtatoomwapens
kunnen vervangen, omdat ook op dat strategisch niveau de nu
cleaire afschrikking een rol zou moeten blijven spelen.
De voorziene groei van de Nederlandse defensie- inspanning in
1983 beloopt slechts twee procent, terwijl alle NAVO-landen
zich sinds 1978 hebben verplicht elk jaar drie procent reeel de
militaire uitgaven te doen stijgen.
Bess Truman, de
weduwe van de
vroegere Ameri
kaanse president
Harry Truman, is in
de nacht van zon
dag op maandag in
een ziekenhuis in
Kansas City op
97-jarige leeftijd
overleden. Op de
foto Bess en Harry
Truman in 1958, tij
dens een bezoek
aan Washington.
Truman, Ameri
kaans president van
1945 tot 1953, stierf
in 1972.
(Van onze correspondent Jan
Drummen)
PARIJS De bekende Fran
se linkse politicus Pierre Men
des-France is gisteren op 75-ja-
rige leeftijd in Parijs overle
den. Hij was sedert jaren niet
meer actief in de politiek
mede als gevolg van zijn neer
gaande gezondheid. Hij gold
bij tal van politieke figuren
nog altijd als een soort orakel
en herhaaldelijk werd hem, al
vorens een regering een beslis
sing van betekenis nam, dis
creet naar zijn mening ge
vraagd. Weinig politici hebben
zozeer hun stempel gedrukt op
het openbare leven in Frank
rijk ofschoon hij maar zeven
maanden en zeven dagen eers
te minister is geweest.
Gedurende zijn hele politieke
leven stond Mendes-France
bekend om zijn rechtschapen-
Brandweermannen en agenten halen dode en gewonde passagiers uit twee treinen die in een voor
stad van de Argentijnse hoofdstad Buenos Aires gisteren op elkaar waren gebotst. Bij de ramp
kwamen zeker dertig mensen om het leven en werden er zeventig gewond.
dan gewone mate bezat en de
synthese daarvan in de prak
tijk kon omzetten. Steeds
streefde hij er naar een finan
ciële en economische gestreng
heid aan te passen aan een so
ciale en internationale ontwik
keling die bij volstrekt nood
zakelijk oordeelde.
Respect
Tijdens de oorlog deed de Vi-
chy-regering Mendes-France
een proces aan waarop hij zich
dermate geniaal en oprecht
verdedigde dat hij het respect
van iedereen met inbegrip van
de collaborerende rechters af
dwong. Later ontkwam hij
naar Engeland 'en nam dienst
in de vrije Franse luchtmacht
waar hij tot het einde van de
vijandelijkheden als piloot
diende. Na de bevrijding van
Frankrijk benoemde generaal
De Gaulle hem tot minister
van economische zaken. Men
des-France probeerde ook in
deze functie zijn oprechte
overtuiging in praktijk te
brengen en bepleitte een strak
financieel-economisch plan dat
evenwel zijn collega van fi
nanciën te sober voorkwam.
Mendes nam daarop zijn ont
slag.
Hij verwierf zich evenwel de
grootste bekendheid door zijn
dekoloniseringspolitiek en zijn
interesse voor de landen die
later met de term ontwikke
lingslanden of Derde Wereld
gekenmerkt werden. De
voortvarendheid en stoutmoe
digheid waarmee hij de deko-
lonisering bepleitte, bezorgde
hem de vijandschap van tal
hervormen en haar nieuw le- van politici. Hij was vermoe-
ven en nieuwe idealen in te delijk de allereerste linkse po-
blazen. Tijdens het einde van litieke figuur in Frankrijk die
de Volksfront-regering was hij de noodzaak begreep de kolo-
korte tijd minister en toonde niën vrij en onafhankelijk te
aan dat competentie en groot- maken.
moedigheid geenszins tegenge- Mendes-France...zijn ideeën
stelde of onverzoenbare be- over een zelfstandige Derde
grippen waren. Hij bewees dat Wereld vielen slecht bij menig
hij beide kwaliteiten in meer politicus in Frankrijk.
heid, rechtvaardigheid, on
kreukbaarheid. Voortdurend
is hij zijn beginsel van ge
strengheid en soberheid blij
ven huldigen en hij was nim
mer voor compromissen te
vinden, hetgeen zijn ministe
riële loopbaan uiteraard geens
zins ten goede kwam. Hoewel
hij geen fanatieke geheel-ont
houder was, laakte hij het
overdadig alcoholgebruik in
Frankrijk en dronk zelf vrij
wel altijd melk. Toen er in de
Nationale Vergadering in 1954
een stemming plaats had,
brachten alle kamerleden die
wijn-producerende streken in
het land vertegenwoordigden,
hun stem uit tegen de „melk-
drinker", hetgeen hem bijna
zijn actieve politieke loopbaan
kostte. Met ongewone hard
nekkigheid en continuïteit is
hij altijd zijn linkse overtui
ging trouw gebleven. Hij be
gon zijn politieke carrière in
1932 met een poging om de ra
dicaal socialistische partij die
toen al danig verkalkt was te
j in
D»
(Van onze correspondent Ro
ger Simons)
LONDEN Nieuwe aanslagen, gepleegd op NeI
ierse protestanten, hebben in Ulster aan de voorj
van de verkiezing van een college van 78 afgevaj
den - een nieuw initiatief van Londen om de
kwestie op te lossen - geleid tot verhoogde waaki
heid van de Koninklijke Politie. De meeste ag]
hebben hun rust- en ander verlof uit moeten ste
Pessimistisch gestemde waar
nemers verwachten nog meer
bloedige moordaanslagen. Vol
gens een zegsman van de poli
tie bevindt Noord-Ierland zich
momenteel in een zeer kritie
ke periode. Het initiatief van
de Britse minister, Prior, om
Noord-Ierland binnen afzien
bare tijd weer een vorm van
zelfbestuur te geven, kan nieu
we botsingen veroorzaken tus
sen militante vertegenwoordi
gers van Ulster's protestantse
minderheid en strijdlustige re
publikeinen die de Britten wil
len verdrijven en een unie met
Zuid-Ierland tot stand willen
brengen.
Gistermorgen werd in de
grensstad Newry een afschuw
wekkende aanslag gepleegd op
het hoofd van een plaatselijke
lagere school, David Wright.
Voor zijn klas van ongeveer
twintig leerlingen schoten in
dringers hem neer met hun
machinegeweren. Hij is zwaar
gewond. Wright had vroeger
als luitenant gediend in L
geheten Defensie-ref
van Ulster, opgericht
Britse machthebbers.
In Bellaghy werd I
Overend, de zoon valj^
Unionistische (protesU
politicus licht gewonff*"
een bom. Het slachtofffils
deze aanslag zat op een ft-*
waarmee hij niet ver i
ouderlijke boerderij o\|tU
landweg reed. Zijn vjMg
kandidaat in de verkii
van vandaag. Het Ierse r
dingsleger IRA heeft <toe
antwoordelijkheid oL
voor beide aanslagen.
De predikant Paisley, I
van de Democratischer
nisten, voorspelt in afwA
van de verkiezingsdag
meer moordpogingen,
scherming en bewakirt
zijn eigen huis en van I
gen persoon werd giste»er
voelig uitgebreid.
ROGER SIMONS
tl b
jrdi
,°k
loej
Ex-Gestapochef Barbie wil
niet weg uit Bolivia
n a
LA PAZ - De Gestapochef van Lyon in de oorlog, Klaun v
bie. wil in Bolivia afwachten of dit land hem uitlevert aanken
Duitsland. Barbie, die onder de naam Klaus Altmann het fear
aanse staatsburgerschap heeft gekregen, verklaarde dit gi|wa!
in La Paz. In het afgelopen weekeinde was bericht dat fyfgi
na het aan de macht komen van de nieuwe democratische^
ring van president Hernan Siles Zuazo. was gevlucht, omL f
bang is te worden uitgeleverd. De thans 69-jarige Barbie y
de oorlog in Frankrijk, waar hij bekend stond als de „Sljyg,
van Lyon", bij verstek ter dood veroordeeld.
h(
ADVERTENTIE
Tuumrjtc'it/i'.'jWA
i ii ii
1 IF rj n
n
rj
ra
STEL
Jpiedde
s poule jaqje
Tï
fw
Britse
koninlijké1
familie
oogst
opnieuw 1
kranten- k<
koppen
LONDEN Na de feit
over prins Andrew dirv
een Amerikaans sterretjP"'
zacht pornoverleden
kantie ging, schreven defere
kranten gisteren over de|die
ses van Wales, die haar
slaande ruzie met de pril
hebben gehad over een
genende vakantie opjve
Schotse kasteel Balmorafive
De prinses wilde met
weid naar huis en kreet
zin. Het hof liet wet*
Charles en Diana en huf
maanden oude zoon zonl
hun huis in Londen zijnfl
gekeerd.
Prinses Anne heeft
over zich afgeroepen dJ
een aanstaande reis naaffl
ka een tussenlanding vM
derhalf uur te laten opi|
in de republiek Zuid-/
„Uitermate dom", volgeitet
bert Hughes, een socialfeal
parlementslid en
van de anti-Apartheids&rer
ging in Engeland.
Het avontuur van prinl
drew in het Caribisch
krijgt een staartje. De j
liste Elizabeth SaLmons!-
de vakantie van dichtlf
volgd en zoekt voor
gulden een afnemer voof
verhaal. Volgens haar vvp
avontuur voor de tweedf
van de Britse koningin)
droom van een zeeman <f
waarheid werd".
Veel
doodstraffen
geëist in Turl
ANKARA Tijdens
processen in Turkije tej
den van de extreem-
groep „Dev-Yol" zijn di
lopen weken in total
doodstraffen geëist. Zo
Ankara bekengemaakt.
het tweede golf van mat
cessen sedert de m
staatsgreep van 12 sept
1980 in Turkije. De i
verdachten worden
digd van moord, poginj
moord en gewapende
gen.