£ohl vaart voorzichtige koers
Wrak van
Mary Rose
geborgen
Iaticaan boos over,valse beschuldigingen
Eerste paal verdere
uitbreiding Ridderhof
LIBANESE PRESIDENT WIL
VN-YREDESMACHT HANDHAVEN'
Finse mark
opnieuw
devaluatie
1NTVING PAUS OPLICHTER?
WAAR
WASHET
OOK WEER
ALTIJD
MOOI
WEER?
SOMS
IS DE
KRANT
OM TE
BEWAREN.
eugd Zijl/LGB moet positie prijsgeven
LEIDSE COURANT MAANDAG 11 OKTOBER 1982 PAGINA 9
(Van onze correspondent Roger Simons)
LONDEN De Mary Rose, het Engelse oorlogsschip
uit de tijd van Hendrik VIII, dat zich al 437 jaar onder
water bevindt, is in de loop van de morgen geborgen.
Vanmiddag zou het schip op een Duitse aak naar Sout-.
hampton worden gesleept, waar de restauratie zal be
ginnen.
Volgens plan zou de berging gisteren plaatshebben, maar we
gens technische problemen slaagde men er gisteren niet in het
wrak aan de oppervlakte van de Solent te brengen. Het was een
grote teleurstelling voor de duizenden nieuwsgierigen, die al
vroeg in de morgen kwamen kijken. Oorspronkelijk zou de
Mary Rose omstreeks half tien door de reusachtige kraan Tog
Mor uit het water gehesen worden. Enkele uren vóór het begin
van die moeilijke operatie werd vastgesteld, dat één van de vier
poten van het stalen geraamte, waarin men het wrak onder wa
ter op een metalen wieg geplaatst had, doorgebogen en niet op
de juiste plaats terechtgekomen was.
Na een langdurige beraadslaging besloten de ingenieurs de sche
ve poot te verwijderen en hem te vervangen door een stut. Dat
was een noodoplossing die tijd vroeg. Duikers moesten alle
werkzaamheden onder water -uitvoeren.
Gisteren bleek overigens al, dat de overblijfselen van het houten
oorlogsschip in goede staat verkeren. Kroonprins Charles van
Groot-Brittannie, president van de Mary Rose Trust en zelf een
ervaren duiker, heeft onder water een kijkje genomen.
Voor de bergingsoperatie begon, werden uit het wrak van de
Mary Rose ruim 17000 historische voorwerpen en ongeveer 3000
stukken hout verwijderd en aan de oppervlakte gebracht. Tij
dens de toekomstige restauratie van het 400 jaar oude oorlogs
schip zullen alle houten onderdelen op hun oorspronkelijke
plaats aangebracht worden. Van de Mary Rose is alleen de 13
meter hoge stuurboordzijde overgebleven.
Kroonprins Charles (rechts), president van de Mary
Rose Trust en zelf een ervaren duiker, nam gisteren als
een van de eersten een kijkje onder water, toen bekend
werd dat er toch nog onverwachte moeilijkheden waren
bij de berging.
KOUDEKERK AAN DEN
RIJN Met een laatste
oorverdovende dreun
sloeg voorzitter van Stich
tingsbestuur De Ridder-
hof, A. Hogenes, zaterdag
officieel de eerste paal de
grond in voor uitbrei
dingsfase twee en drie
van het vrijetijdscentrum.
Fase twee omvat de bouw van
een muziekzaal die ook ge
bruikt zal worden voor disco.
De geluidsoverlast zal binnen
de perken worden gehouden
door de 80 centimeter dikke
muren. Kosten: ruim vier ton.
Na realisering hiervan wordt
direkt begonnen met fase drie.
Een tweede sporthal, geschikt
voor alle binnensporten. Dit in
tegenstelling tot de huidige
.sportzaal van het complex, die
qua afmeting daar niet aan
voldoet. Kosten fase drie: ruim
een miljoen gulden. Voor de
omwonenden van de Ridder
hof is het wellicht nuttig te
weten dat na deze officiële
paal, nog 128 stuks zullen vol
gen. Zij zullen de eersteko-
mende tijd 's ochtends niet
hun wekker behoeven te zet
ten!
Ie Kruis moet
;g uit Afghanistan
NEVE Afghanistan heeft het
ernationale Rode Kruis gelast
land te verlaten. Dit heeft het In-
nationaal Comité van het Rode
uis (ICRC) gisteren in Genève be
id gemaakt. Het ICRC kon niet
gen wwarom dit gebeuirde.
g maar twee maanden geleden j
teg het ICRC toestemming van de j
ghaanse regering een delegatie j
ar Afghanistan te sturen om er de
rangen tegenstanders van het re-
ne te bezoeken. Deze uit vier man
itaande delegatie keerde vrijdaga-
ïd in Genève terug. Het ICRC
ttt contact opgenomen met de Af-
aanse autoriteiten om te proberen
maatregel ongedaan te maken.
BEIROET De Libanese presi
dent Gemayel vetrouwt erop dat er
de komende maanden zeer positie
ve ontwikkelingen mogelijk zijn in
zijn land, ook ten opzichte van de
buitenlandse mogendheden die
daarbij zijn betrokken. Hij is diep
overtuigd van de noodzaak dat de
vredesmacht van de Verenigde Na
ties, UNIFIL, daar een rol in
speelt. Dit zei minister van Mierlo
(Defensie) gisteravond na een on
derhoud met de Libanese presi
dent.
Volgens Van Mierlo acht president
Gemayel de aanwezigheid van
Unifil van grote betekenis om Li
banese militairen in Zuid-Libanon
te kunnen stationeren. Van Mierlo
merkte verder op dat de Libanese
militairen, die momenteel in Zuid-
Libanon verblijven, vrijwel op
non-actief staan. „Dit is een weinig
voldoening gevende situatie", aldus
de minister.
Israëlische militairen en Palestijnse
guerrillastrijders zijn afgelopen
nacht in de Bekaa-vallei diverse
malen slaags geraakt. Dit is van
ochtend door het Israëlische opper
bevel gemeld. Volgens het bericht
werden Israëlische posities ten
noordoosten van het Qaroen-meer
tweemaal met handwapens onder
vuur genomen. Er werd geen mel
ding gemaakt van slachtoffers.
Rechtse christelijke militieleden in
filtreren in West-Beiroet om oude
rekeningen te vereffenen en heb
ben in de afgelopen week tiental
len linkse moslims ontvoerd. Dat is
gisteren in Libanese veiligheids
kringen vernomen.
Luchtmacht Salvador
bombardeert
dorpen: 20 doden
SAN SALVADOR Tijdens bombar
dementen van de Salvadoraanse lucht
macht op twee kleine dorpen ten noor
den van San Salvador zijn 20 ongewa
pende burgers gedood. Dit meldde gis
teren de radiozender van het Salvado
raanse verzet, Venceremos.
Militaire woordvoerder wilden geen
commentaar geven op het bericht.
Voorts meldde Venceremos dat 15 sol
daten van het regeringsleger afgelopen
vrijdag buiten gevecht zijn gesteld bij
een overval op een legerpatrouille bij
de stad Nance, veertig kilometer van
de hoofdstad.
ALSU
WINTERSPORTERS
WAT HEBT
TE BIEDEN....
Donderdag. 4 november verschijnt
bij deze krant de bijlage 'Winter
sportvakantie uitrusting en -mode'
Deze special biedt uitstekende mo
gelijkheden voor de adverteerder
om commercieel in te haken op de
redactionele inhoud In deze speci
al wordt o m. aandacht besteed aan
Kopen en onderhouden van ski's:
wintersportmode: benodigd mate
haal voor een geslaagde winter
sportvakantie.
Informatie over de adverteermog?-
lijkheden in deze tuil color special
wordt graag verstrekt door Hans
Peterse. telefoon 070 190.792
enig voorbehoud ondersteunt.
Een prognose voor de toekom
stige politieke ontwikkelingen
in de Bondsrepubliek is niette
min op dit moment moeilijk te
geven. Dat heeft vooral te ma
ken met de vraag, in hoeverre
de regeringspartijen inderdaad
bereid zijn volgend jaar maart
nieuwe verkiezingen uit te
schrijven. Als zij dit inderdaad
van plan zijn, kunnen zij bin
nen enkele maanden niet al te
veel afwijken van wat men
van een nieuwe regering ver
wacht namelijk daadkracht
en tegelijk de kiezers in het
harnas jagen door onpopulaire
maatregelen. De soep zal dus
niet zo heet worden opgediend
als ze wordt opgediend. Daar
komt bij dat Kohls regerings
team voornamelijk bestaat uit
zuidelijke politici; behalve
Stolten'oerg komt niemand uit
het noorden. Toch zal daar,
waar de CDU veel liberaler en
minder conservatief is dan in
de zuidelijke regionen, over
het lot van de christen- demo
craten worden beslist. Het
spookbeeld van een duidelijke
conservatieve „ruk naar
rechts" in de Bondsrepubliek
kan derhalve met een gerust
geweten nog enige tijd in de
kast worden opgeborgen.
HELSINKI De Finse rege
ring heeft gisteren de mark
met 6 procent gedevalueerd.
Bovendien heeft zij besloten
tot een prijsstop voor een groot
aantal produkten. De maatre
gel geldt tot 15 december.
Het was de tweede devaluatie
binnen een week. Vorige
week verminderde Finland de
mark al met vier procent. De
devaluatie van gisteren is een
gevolg van de waardevermin
dering van de Zweedse kroon
vorige week met zestien pro
cent.
Kaag schoon
Zeeverkenners uit Leiden.
Den Haag en regio hebben in
samenwerking met de ge
meente Warmond zaterdag de
Kagerplassen schoongemaakt.
In totaal gingen 320 verken
ners met 63 boten de Kaag te
lijf. De gehele middag was
men bezig met harken, trek
ken en rapen om de oevers
schoon te maken. Na afloop
was er een grote diepe boot vol
met het afval, dat door oever-
recreanten en watersporters in
de afgelopen periode is achter
gelaten.
Zwaar gewond
na aanrijding
ALPHEN AAN DEN RIJN
Een 23-jarige man uit Alphen
is gistermorgen om half elf
zwaar gewond geraakt toen hij
op de Burg. Bruyns Slotsingel
door rood licht reed en een 21-
jarige man uit Leiderdorp aan
reed die uit de Eisenhower-
laan kwam. De Alphenaar
moest met spoed worden geo
pereerd aan inwendig letsel.
De schade aan beide auto's
was volgens de politie groot.
in onze correspondent Ami
van Vree)
INN De functie van
;eringswoordvoerder is
de hoofdstad van de
ndsrepubliek een van
moeilijkste maar ook
angrijkste politieke
iten. Hij is niet alleen
)fd van het omvangrij-
informatiebureau maar
elijkertijd is hij de
atssecretaris, die het
eid van zijn kanselier
enover de media moet
irkopen" en als zodanig
vertrouwensman van'
i regeringsleider. De
uwe kanselier Kohl
eft voor deze functie de
prmalige uitgever van
liberale weekblad
Öe Zeit", de 53-jarige
pter Stolze aangetrok-
f-
1de politieke overtuigingen
deze journalist overeenko-
h met het beleid van de
uwe regering, dan zal er
Kohls „politiek van het
Iden" niet zo veel terecht-
nen. Stolze, een goede
end van Franz-Josef
Strauss, mag in de omgang dan
wel een aimabel mens zijn,
zijn ideeën, vooral op het be
langrijke^ sociaal- economische
gebied zijn conservatief en
stroken meer met de rechter
vleugel van de CSU dan met
de linker van de CDU.
Daarmee is de vraag aan de
orde welke koers kanselier
Helmut Kohl zal gaan varen.
Uit de tekst van de coalitieaf
spraken tussen CDU, CSU en
FDP valt niet veel concreets te
halen. Behalve door een aantal
bezuinigingsmaatregelen
wordt de toekomstige politiek
in nogal vage en weinig dwin
gende woorden beschreven.
Een beter inzicht van wat de
Duitse burgers de komende
maanden te wachten staat, le
veren misschien de uitlatingen
van de christen-democraten op
toen zij nog in de oppositie za
ten. Dan ziet het lijstje van be
leidsvoornemens er ongeveer
als volgt uit:
Op sociaal-economisch gebied
en inzake de sanering van de
staatsfinanciën zijn hoogstens
accentverschillen te verwach
ten. Ook Kohl en zijn minister
van Financiën Stoltenberg zul
len de economie niet kapot
willen bezuinigen en zij zullen
gedwongen worden tot een
pakket van maatregelen waar
in dingen zijn opgenomen die
zij vroeger altijd te vuur en te
zwaard hebben bestreden. Dat
geldt bijvoorbeeld voor een
verhoging van de BTW en van
het niveau der staatsschulden.
Op het gebied van de buiten
landse politiek hebben Kohl
en enkele van zijn ministers al
te kennen gegeven dat zij de
wat uit het zicht geraakte ge
dachte van de Europese een
wording weer nieuwe bezie-,
ling willen geven. Dat komt
overeen met de manier waar
op de Duitse christen-demo
craten altijd hun conlacten
met de Europese zusterpartijen
hebben gekoesterd. Dit past
ook in het straatje van minis
ter van Buitenlandse Zaken
Genscher die bij Schmidt on
voldoende steun kreeg voor
zijn idee om de Europese Ge
meenschap als geheel een gro
ter gewicht te geven, met
name op het gebied van de
veiligheidsstrategie. Daarna
kan men er zeker van zijn dat
het duo Kohl-Genscher zich
minder kritisch dan Schmidt
op de VS zal oriënteren en dat
de verhoudingen met het
Oostblok een wat koeler ka
rakter zullen krijgen.
Dit laatste hoeft overigens niet
te betekenen dat West-Duits-
land terugkeert tot de koude
oorlog van de jaren vijftig.
Daarvoor zijn de economische
relaties van de Duitse indus
trie met de communistische
landen te belangrijk gewor
den. Dat heeft natuurlijk ook
zijn uitwerking op de defensie
politiek. De nieuwe Duitse mi
nister Wörner is zeker geen
havik zoals zijn collega in
Washington Weinberger en
zijn door de Duitse geschiede
nis ingegeven oordelen over
de NAVO-strategie zijn veel
genuanceerder dan die van
over de oceaan. Ook Wörner
wil de nucleaire invloed op het
militaire denken verminderen
en zijn grootste aandacht rich
ten op een versterking van de
conventionele strijdkrachten.
Wat overigens niet wegneemt
dat hij voor honderd procent
achter het zogenaamde dub-
belbesluit van de NAVO staat
om tot modernisering van de
middellange atoomraketten
over te gaan als de ontwape
ningsgesprekken in Genève
niet tot het gewenste „nul-re
sultaat" zouden leiden.
Tot nu toe is in dit lijstje nau
welijks sprake van geweldige
koersveranderingen die de po
litiek van Bonn een geheel
nieuw gezicht zouden geven.
Dat geldt wellicht wel voor de
binnenlandse politiek. De
meest omstreden figuur daar
bij vormt de nieuwe minister,
van Binnenlandse Zaken Zim-
mermann (CSU) die de uitge
sproken liberale FDP-be-
windsman Baum heeft afge
lost. Zimmermann is een wat
dubieuze politicus die eens
heeft gezegd dat het vaak no
dig is om je handen vuil te ma
ken, als je ze dan later maar
weer wast. Uitgerekend hij
staat aan het hoofd van een
mammoet-departement dat in
deze tijd uiterst gevoelige ter
reinen beheert als veiligheids
diensten, politie, milieube
scherming, beveiliging van
persoonlijke gegevens enzo
voort. Dat betekent concreet:
een man van „law and order"
aan het hoofd van een minis
terie dat de „innere Sicher-
heit" beheert. Conflict lijken
hierbij niet uitgesloten.
Maar daar blijft het niet bij.
De Groenen, inmiddels in de
meeste deelstaatparlementen
doorgedrongen, zullen op
nieuwe aanhang kunnen reke
nen nu de nieuwe minister
van Onderzoek en Technolo
gie de snelle uitbouw van
kerncentrales, inclusief om
streden miljardenprojecten als
de „snelle kweekreactor" en
andere atoomzaken zonder
voegt eraan toe dat de weduwe
Calvi, gebroken door het ver
lies van haar man, fantasieën
voor waarheden verkoopt.
De reactie van het Vaticaan is
uitzonderlijk, niet alleen van
wege het feit dat op „onthul
lingen" in de Italiaanse pers
wordt ingegaan, maar vooral
vanwege de zeer bitse toon
waarop dat gebeurt. De paus is
duidelijk kwaad. Maar daar
mee is het schandaal nog niet
gesmoord. De Italiaanse media
brengen de beschuldigingen
en de Vaticaanse ontkennin
gen in een opmaak die sata
nisch plezier verraadt. Het Va
ticaan had het al knap moei
lijk met een levende Calvi,
maar zal het met zijn geest nog
moeilijker krijgen.
p onze correspondent Cees
Manders)
jTICAANSTAD Paus
lannes Paulus II heeft
monde van zijn pers-
it zeer verontwaardigd
geageerd op nieuwe be-
kldigingen die in de
ïaanse pers zijn ver
lenen over een zeer ac
te betrokkenheid van
Vaticaan bij het Ita-
rnse bankschandaal.
dagblad La Stampa, be
idend van signatuur en ei-
jdom van het Fiat-concern,
nt met een groot verhaal
jetekend uit de mond van
vrouw van de vroegere
bankdirecteur Calvi. Calvi
eindigde enkele maanden te
rug zijn leven fors in de rode
cijfers en uit de nagelaten
schuldbekentenissen bleek dat
de pauselijke bank, de IOR,
een groot aandeel had in zijn
persoonlijke en zakelijke deba
cle. De paus benoemde hierop
prompt een commissie van
drie wijzen, niet uit het Oos
ten, maar uit de westerse fi
nanciële wereld.
De vrouw van wijlen Calvi
kon het resultaat van het on
derzoek van deze commissie
niet meer afwachten en heeft
een in allerijl in haar Ameri
kaanse domicilie ontboden
journalist onthuld dat Marcin-
kus, Casaroli en zelfs de paus
een rol in de kwalijke affaire
spelen. Volgens mevrouw Cal
vi heeft begin dit jaar de paus
zelf haar man nog ontvangen
om hem de sanering van de
kerkelijke financiën toe te
vertrouwen. Er zou sprake zijn
van een „deal" tussen de paus,
Calvi en het als zeer rechts be
kend staande kerkelijke ge
nootschap Opus Dei, teneinde
de kerk van zijn onzalige weg
naar het Oosten af te brengen
en de oude, anti-communisti
sche koers, te laten hernemen.
Mevrouw Calvi's beschuldigin
gen gaan nog verder, maar
hebben overigens slechts tot
doel haar overleden echtge
noot, van wie nu vaststaat dat
hij zwendelde en ze^r onzui
ver op de graat was, een hei
ligverklaring na te geven.
Voor de paus, die zijn voor
lichters de instructie heeft ge
geven nooit of te nimmer te
reageren op de schandaaljour-
nalistiek van de Italiaanse
pers, gaat dit nu te ver. In een
cursief in de Osservatore Ro
mano, de spreekbuis van de
paus, schrijft het Vaticaan dat
mevrouw Calvi's beschuldigin
gen „te enorm zijn om onbe
antwoord of onweersproken te
laten". Volgens de Vaticaanse
krant is mevrouw Calvi ken
nelijk te zeer verblind door
haar emoties om de situatie
nog helder te kunnen blijven
beschouwen. De paus heeft
nooit ene Calvi in audiëntie
ontvangen en heeft hem nooit
een vertrouwelijke taak gege
ven, zegt de Osservatore, en
(enendaal De zwem-
ien,|rs van de Zijl/LGB blijven
s goed doen in de nationale
Srenigingscompetities. De A-
|eg heeft op dit moment een
(klassering in de C-afdeling
ide jeugdploeg nam na één
de zeer verrassend een
rde plaats in de hoogste
[dafdeling, de nationale di-1
e in. De zaterdagmiddag
zwommen tweede ronde
akte duidelijk, dat deze top-
ats niet vast te houden is.
bndanks is de progressie"
w opzichte van het vorige
oen opmerkelijk. toén
m men niet verder dan
plaats in de staart van de
denmoot, nu lijkt een
its in de subtop niet 'onmo-
iore jk.
Zaterdagmiddag werden de
prestaties van de Zijl/LGB ge
drukt door een vrij groot aan
tal diskwalificaties dat erg
veel punten kostte. Onder
aanvoering van René Correljé,
oppermachtig in zijn leeftijds
categorie, werd een behoorlijk
aantal ereplaatsen in de wacht
gesleept. Eerste plaatsen wa
ren er behalve voor Correljé,
die de 400-wissel in 5.10.6 voor
jongens onder 14 jaar won,
voor Ingrid van Veen (100-
vlinder '72: 1.23.2), Robert
Jansen (100-vlinder '72: 1.33.2),
Marco Kerkvliet (200-vrij '71:
2.35.5), Mireille Correljé (200'
rug '70: 2.51.2) en nogmaals
René Correljé (200-rug '68):
2.31.5. De overige ereplaatsen
voor de Zijl/LGB waren: 100-
vlinder meisjes '72: 3 Linda
Anker 1.35.1. Idem jongens: 2,
Berend van Aken 1.35.4, 3 Er-
win Siera 1.43.3. 200-vrij meis
jes '71: 3 Pauli Venekamp
2.44.8. 200-school jongens '69: 3
Bob v.d. Staak 3.07.3. 4x100
wissel meisjes onder 12 2
Zijl/LGB 5.14.7. Eindstand
Veenendaalse poule: 1 VZC
4895.1; 2 Zijl/LGB 5120.1; 3
Poseidon '56 5273.5.
De andere grote Leidse zwem
ploeg, LZ '86 kwam een klasse
lager ook uitstekend voor de
dag. De tegenstanders werden
zondagmiddag in een thuis
wedstrijd in de Zijl op afstand
gehouden. De beste prestatie
kwam op naam van Silvia
Bakker. De zwemster kwam
tot een uitstekende 2.53.8 op
de 200-rug meisjes '68. Deze
tijd betekende een nieuw
kringrecord. Ook de één jaar
jongere Yvonne de Kier won
de 200-school voor meisjes '69
(2.58.2). Deze prestatie was
voldoende voor kwalificatie
voor de Nederlandse winter
kampioenschappen.
De overige uitslagen: 200-school jon-
Sms '69: 1 Remco Eilippo 2.55.2, 2.
ans van Hees 3.00.3; 200-vrij jon
gens '68: 3. Edwin de Kier 2.53.8;
4x100 wisel est. meisjes 0.12. -1 LZ
5.38.3; Idem jongens: 2 LZ 5.38.0; 400-
wissel jongens 0.14; 3 Remco Filippo
5.44.1; 100-rug meisjes 73/74: 1 Suzet-
te de Kier 1.33.3, 3 Nancy Kijk in de
Vegte 1.44.1; 100-rug jongens 73/74: 3.
Mark de Koning 1.53.1; 50-vlinder
meisjes '72: 1 Pauline Stastra 38.4, 2
Winny van Deelen 42.6; Idem jon
gens: 1 Bas Willemse 41.2, 3 Martin
Bartels 43.1; 100-rug meisjes '70: 2
Hannie de Wit 1.22.0,
