Kabinet effent weg
voor bezuinigingen
8Vz% 1
Zes jaar geëist egen Molukkers
kNT'TE'K
BEURS
8/9/10
CeidócGourant
KORTING OP ONDERWIJSSALARISSEN
Nederland kerkhof van
conciliaire initiatieven
GOTJDA
Italianen eisen meer
controle op zuiverings
acties Libanezen
Polen terug
onder het juk
5M
[NNENLAND/BUITENLAND
LE1DSE COURANT
ZATERDAG 9 OCTOBER 1982 PAGINA S
>rd Noel-Baker
erleden
NDEN Lord Noel-Ba-
de voormalige Labour-
nister die in 1959 de No-
prijs voor de vrede ont-
jg, is gisteren in zijn wo-
ig in Londen op 92-jarige
ftijd overleden. Philip
el-Baker maakte bijna
:rtig jaar deel uit van het
gerhuis en was enkele
ilen minister. Zestig jaar
ig beijverde hij zich voor
vrede, van begin jaren '20
iens zijn werk op de Vol-
ibond, tot zijn oproepen
beëindiging van de bewa-
lingswedloop in de afge-
ten jaren.
Gehandicapte apen
bedreigen toeristen
PEKING Bezoekers van de berg Emei in
de Chinese provincie Sichuan hebben giste
ren de raad gekregen apenootjes of fruit mee
te nemen om zich een trio van gehandicapte
apen van het lijf te houden, die het op toeris
ten hebben voorzien. Dit jaar hebben zich al
zestig incidenten op de berg voorgedaan,
waarvan de meeste het werk zijn geweest
van drie oude schavuiten een met een
hazelip, een ander met maar een oog en de
derde met een vinger te weinig. Ze grissen
handtassen, fototoestellen en horloges weg
en werpen die in een dal. Chinezen die de
berg Emei bezoeken, doen er volgens het ad-
vjes goed aan, apenootjes of fruit in papier
verpakt mee te nemen, zodat zij kunnen ont
komen, als de apen het druk hebben met
pellen en uitpakken.
Leven 0,7 procent
duurder
DEN HAAG De kosten van
levensonderhoud zijn tussen mid
den augustus en midden septem
ber met 0,7 procent omhoog ge
gaan. Duurder werden kleding,
eieren, schoeisel, sigaretten en
verse groenten. Goedkoper wer
den vers fruit, margarine, twee
dehands auto's en aardappelen.
Dat blijkt uit het gisteren door
Economische Zaken gepubliceer
de prijsindexcijfer van de gezins
consumptie. Ten opzichte van het
cijfer van december 1981 is het
prijsindexcijfer nu 4,3 procent ge
stegen. De verwachting is dat de
inflatie dit jaar rond de zes pro
cent zal uitkomen.
Loodgehalte
benzine omlaag
DEN HAAG Het loodgehalte van
benzine zal de komende vier jaar moe
ten dalen van 0,4 gram per liter tot 0,15
gram. Om te voorkomen dat als ver
vanging het ook schadelijke benzeen
wordt toegevoegd, is ook daarvoor per
midden 1986 een maximumgehalte
vastgesteld. De ministerraad heeft gis
teren ingestemd met een voorstel van
staatssecretaris Lambers (volksgezond
heid en milieuhygiëne) om hiervan een
Koninklijk Besluit te maken. De maat
regel loopt in de pas met de ontwikke
lingen in de andere EG-landen. De pe
riode van vief jaar is nodig voor de raf
finaderijen om hun produktieproces
aan te passen, zo licht het departement
van de staatssecretaris toe.
Massamoorden
in Guatemala
GUATEMALESTAD Tussen
maart en juli dit jaar hebben in Gua
temala meer dan tweeduizend man
nen, vrouwen en kinderen een ge
welddadige dood gevonden. Dit
meldt Amnesty International in zijn
rapport over Guatemala. Ooggetui
gen, onder anderen enkele Noord-
amerikaanse vrouwelijke religieuzen,
die Guatemala hebben bezocht, heb
ben ook massamoorden gemeld. Zo
wel van de kerk als van arbeidersor
ganisaties hebben woordvoerders te
genover Amnesty International be
vestigd, dat het leger onschuldige
mannen heeft onthoofd. Vrouwen
werden eveneens gedood, terwijl kin
deren zelfs levend werden verbrand.
rfrig
Constantijn, de der-
zoon van koningin Bea-
.rkt.|c en prins Claus, viert
ihjknstaande maandag zijn
g'j.|e verjaardag.
ard,|
een
eer-
Muzie tussen
3rd-
philips en
elgische
ïkbonden
tfDHOVEN Er is een
iflict ontstaan tussen de
gische vakbonden ABBV
ACW en Philips over de
ivullingsregeling op de kin-
rbijslag. Omdat de kinder
dag in België hoger is dan
Nederland, geeft Philips de
m 2500 Belgen die in Ne-
landse fabrieken werken,-
aanvulling op de Neder-
dse kinderbijslag. Door een
angs afgekondigde rege-
gsmaatregel is volgens Phi-
de kinderbijslag in Belgie
laagd met 500 frank per
and. Voor Philips is die
atregel dan ook aanleiding
veest om de aanvullende
kering eveneens met 500
ok te verminderen. Beide
den zeggen dat het om een
ale regeling gaat die niets
kinderbijslag heeft te ma-
en Philips dus evenmin,
'endien zijn de bonden boos
de onderneming omdat
e tot verlaging is overge-
n zonder overleg.
ent
■di-
id-Philips-
recteur eist
rkoopstop boek
IDHOVEN Het boek
ndhoven 1933-1945" van de
dhovense journalist Frans
ckers moet uit de handel
rden genomen. Verder
et Dekkers worden verbo-
nog ooit iets te publiceren
;r oud-Philips-directeur mr.
de Graaff. Deze eisen stelt
H. Utermark in een kort
ling dat hij namens De
laff tegen Dekkers en diens
;everij heeft aangespannen.
geding dient op 21 oktober
>r de president van de
htbank in Den Bosch. Mr.
Graaff heeft de basis ge-
I voor de Philips-politie,
volgens Dekkers in de
iroorlogse jaren een zekere
te van terreur uitoefende
Ier socialisten, commünis-
en buitenlanders in Eind-
ren. De auteur suggereert
het boek verder dat mr. De
aaff belangrijke gegevens
de Duitsers heeft ver-
ikt. Mr. De Graaff, die vo-
jaar het ere-verzetskruis
ieg wegens zijn verdiensten
ens de oorlogsjaren, ont-
it de beschuldigingen van
kkers nadrukkelijk.
iptheidsactie
msterdamse
ïlitie
^fëindigd
STERDAM De Amster-
nse politie is gistermiddag
topt met de stiptheidsactie
het gnaal", die maandag was
len [onnen. De bonden bestem-
ar. en de actie als succesvol. De
elpunten, die de grote
rkdruk op het hoofdstede-
e korps veroorzaken, zijn
lr°t ir hun mening duidelijk
ir voren gekomen. De mi-
Ie" ters van justie en binnen-
ge- dse zaken lieten overigens
teren in een reactie op de
"fc-ie van de Amsterdamse po-
de, e we en, dat zij niet van
de* n zijn om ten behoeve van
be-de hoofdstad werkzame po-
59(1 e -ambtenaren afzonderlijke
she anciele voorzieningen van
ks- identele dan wel structurele
d te treffen. De politiebon-
i hebben hierop teleurge-
ld gereageerd, en hebben
igekondigd zich te beraden
tr verdere stappen.
DEN HAAG De huidi
ge ministerraad is ak
koord gegaan met twee
wetsontwerpen, waardoor
het volgende kabinet des
gewenst tijdig bepaalde
bezuinigingen kan door
voeren. Het gaat om een
inhouding van 1,65 pro
cent op het salaris van on
derwijspersoneel en het
beëindigen van toeslagen
op een aantal sociale uit
keringen. Bij elkaar kun
nen die maatregelen vol
gend jaar een bezuiniging
van ruim een half miljard
opleveren.
De korting op de (bruto) on-
derwijssalarissen moet volgend
jaar 278 miljoen gulden ople
veren. Mochten volgend jaar
in het overleg met de vakbon
den verdere besparingen op de
begroting van het departement
van Onderwijs en Wetenscha
pen mogelijk blijken, dan zal
de inhouding evenredig wor
den verminderd. Als bijvoor
beeld voor 1984 een besparing
van twintig procent van 278
miljoen wordt afgesproken, zal
in dat jaar de korting worden
verminderd tot 1,32 procent.
Mensen die voor 1 januari 1980
recht kregen op een uitkering
of pensioen krachtens de
WAO, WW of één van de re
gelingen voor slachtoffers tij
dens de tweede wereldoorlog
hebben nu nog recht op een
toeslag. Dit ter compensatie
van de inhouding van de zoge
heten vereveningsbijdrage die
vanaf 1 januari '80 wordt ge
heven over alle sociale uitke
ringen. Nu de financiëel-eco-
nomische omstandigheden zo
slecht zijn, moeten die toesla
gen maar verdwijnen, is de re
denering. Als het nieuwe kabi
net deze gedachtengang deelt
en daar ziet het wel naar
uit dan levert deze maatre
gel in 1983 een besparing op
van 230 miljoen gulden.
DR. GODDIJN:
OOSTERBEEK Katholiek Nederland gold voor het
tweede Vaticaans concilie als een trouwe zoon van
Rome en dacht zich wel iets te kunnen veroorloven.
Maar Nederland had in de ogen van Rome, dat ook
ogen in Nederland had, telkens iets misdaan. Neder
land werd daar als des te gevaarlijker beschouwd, om
dat allerlei initiatieven wereldwijd bekend werden en
veel steun kregen. Nederland was zo in veel opzichten
koploper in het in praktijk brengen van de idealen van
het concilie.
Dat zei de Tilburgse godsdienstsocioloog prof. dr. W.J.J.O. God-
dijn in een inleiding op de conferentie van het Nederlands Ge
sprek Centrum die onder het thema „Ontwikkelingen in de Ka
tholieke Kerk ip Nederland, 1960-1982" vandaag en gisteren in
Oosterbeek is gehouden. Goddijn noemde het de vraag of de uit
holling van het katholicisme te wijten is aan de vernieuwingen
in de kerk sinds het concilie of dat ze nog groter zou zijn ge
weest, als de vernieuwing niet had plaatsgevonden. Hij wees
erop, dat katholiek Nederland als geheel een plaats in de Neder
landse samenleving had verworven, maar dat de individuele ka
tholiek nog nauwelijks had leren omgaan met de vrijheid die
hem werd toebedeeld. Bij het zoeken naar oorzaken voor de
achteruitgang van het Nederlands katholicisme sinds het begin
van de jaren zeventig is het volgens prof. Goddijn belangrijk,
dat Nederland voor Rome proefkonijn was. Rome koos na 1970
voor een conservatieve, voor-conciliaire weg en gebruikte Ne
derland om die keuze aan iedereen te laten zien. Het tot dan toe
eensgezinde bisschoppencollege werd heel bewust gebroken. Ne
derland werd het kerkhof, waar alle initiatieven op bevel van
Rome begraven moesten worden.
Toespraak
Koningin Beatrix heeft gisteren in het Rijksmuseum in Amsterdam de ruim 1000 Amerikanen toege
sproken die op uitnodiging van de Nederlandse regering de afgelopen dagen door ons land heb
ben gereisd. Bij de ontvangst van de Amerikaanse gasten waren onder anderen premier Van Agt,
minister Terlouw en loco-burgemeester Wolffensperger van Amsterdam, aanwezig. Buiten werden
door de politie 30 jongelui aangehouden die ervan verdacht werden de orde te willen verstoren.
ASSEN De officier van jus
titie bij de rechtbank in Assen,
mr Zwerwer, heeft gisteren
gevangenisstraffen van zes
jaar geëist tegen alle acht aan
wezige Molukkers die worden
verdacht van de beschieting
van een politieauto op 11 juni
van dit jaar in Assen. Vojgens
de officier is er geen aanlei
ding om per persoon verschil
lende straffen op te leggen. Hij
achtte poging tot moord in alle
acht gevallen bewezen.
De advocaten van het achttal
hadden donderdag al ver
klaard dat het bewijs onrecht
matig is verkregen. Zij pleitten
ervoor dat de rechtbank het
openbaar ministerie niet ont
vankelijk verklaard. Gisteren
voerden de raadslieden nietig
heid van de dagvaardingen en
vrijspraak wegens gebrek aan
bewijs aan. De verdachten zelf
volhardden in hun stilzwijgen.
Aan de officier van justitie
werd verweten dat hij bij de
reconstructie van het gebeurde
in zijn requisitoir wel erg
makkelijk het een uit het an
der afleidt en al redenerend de
poging tot moord denkt te be
wijzen. Vooral het feit dat de
officier een bijeenkomst ten
huize van verdachte P. (Por-
mes) en wat daar mogelijk is
besproken aangrijpt om daar
mee de voorbedachte rade te
reconstrueren is de verdedi
ging in het verkeerde keelgat
geschoten.
Zeven van de acht verdachten
maakten gebruik van het voe
ren van het laatste woord. Zij
verklaarden onschuldig te zijn
en hekelden het optreden van
de politie en het openbaar mi
nisterie. De rechtbank doet 21
oktober uitspraak.
ADVERTENTIES j
Nu ook voor kleine huurders een
eigen kantoorruimte. Vanaf ca. 80 m?
Eindelijk is er voor u een mogelijkheid splinternieuwe kantoorruimte te hurer
in de grootte die u wenst en direkt te betrekken. Huurprijzen vanaf f 15.000,-
per jaar excl. B.T.W. (is 80 m2). Het kantoorgebpuw ligt aan de rand van Lei
Bij het bekende overdekte shopping centre „Winkelhor. Twintig T\
minuten van de grote steden en Schiphol. Belangstelling? Stuur een
schouwburg comple
48 standhouders
bieden u een huis vol verrassingen,
van vroeg 17e eeuw t.e.m. Art Deco.
vrijdag zaterdag zondag
oktober oktobei
ll-18u 11-18u
ROME Premier Spandolini van Italië heeft gisteren
in persoonlijke boodschappen aan de presidenten van
de VS en Frankrijk uiting gegeven van zijn „zeer grote
bezorgdheid" over vermeende mishandeling van Pales-
tijnen door Libanese troepen in Beiroet.
De premier drong aan op grotere bevoegdheden van het coördi
natiecomité, dat wordt gevormd door de ambassadeurs in Bei
roet door de drie landen die deelnemen aan de multinationale
vredesmacht en door de Libanese autoriteiten. Spandolini wil
dat het comité nauwkeurige garanties krijgt inzake en tevoren
wordt ingelicht over aard en doel van de Libanese acties. Bewo
ners van Palestijnse vluchtelingenkampen spreken van driehon
derd arrestaties die afgelopen donderdag zijn verricht. Zij zeiden
dat de razzia's 's nachts worden uitgevoerd en dat zieken en kin
deren niet worden ontzien.
De Israëlische regering heeft gisteren officieel de kranteberich-
ten tegengesproken dat Israël zou instemmen met het vertrek
van de Palestijnen en Syriërs, tegelijk met dan van de Israëli
sche militairen. Israël blijft dus bij de voorwaarde dat Israëlische
militairen Libanon alleen verlaten, wanneer de Palestijnse strij
ders al vertrokken zijn.
Israël heeft de VS gisteren verzocht om financiële bijstand tot
een bedrag van 3,1 miljard dollar (8,3 miljard gulden) voor het
begrotingsjaar dat in oktober '83 ingaat. Van het bedrag is 1,9
miljard dollar bestemd voor militaire doeleinden. Dit is gisteren
door de Israëlische televisie bekendgemaakt.
„Vakbondswet
kan nieuwe
golf protesten
veroorzaken"
(Vervolg voorpagina)
Tien tegenstemmers en negen
blanco stemmen, betekenen
voor veel Polen nog een aan
gename verrassing. Velen had
den verondersteld dat de nieu
we maatregelen die de Polen
de afgelopen weken als een
voldongen feit zijn gepresen
teerd, met unanieme stemmen
zouden worden aangenomen.
Een van de tegenstemmers,
Janusz Zablocki, vertegen
woordiger van de rooms-ka-
tholieke parlementsleden, zei
te vrezen, dat de wet aanlei
ding zal geven tot een nieuwe
golf van protestacties. „Wij
zien het als onze taak ervoor
te waarschuwen dat werkelij
ke orde en rust alleen valt te
bereiken, wanneer de sociale
partners tot een akkoord ko
men", zo zie hij. „Het is dan
ook niet verstandig Solidariteit
te liquideren".
De Nederlandse regering heeft
gisteren verklaard de jongste
maatregelen tegen Solidariteit
te betreuren, „die het hervat
ten van de dialoog met alle ge
ledingen van de maatschappij
ernstig zullen bemoeilijken".
Internationale druk op het
Poolse regime is noodzakelijk
opdat de vakbondsrechten
voor Solidariteit worden her
steld. Dit stelde de PvdA gis
teravond in een reactie. De
Nederlandse vakcentrales
FNV en CNV zijn zeer veront
waardigd over het defintitef
verbieden van Solidariteit. De
bonden gaan zich volgende
week beraden over verdere
stappen, eventueel in samen
werking met de internationale
vakbeweging.
De Internationale Arbeidsor
ganisatie (ILO), een belangrijk
orgaan van de Verenigde Na
ties heeft Polen gisteren laten
weten dat het verbieden van
de vrije vakcentrale Solidari
teit betreurenswaardig is.
Het moment van de heiligverklaring van de Poolse pater
Kolbe dit weekeinde in Rome, dat de aandacht van de Polen
volledig opeist, is door het regime van generaal Jaruzelski op
cynische wijze uitgekozen om de ontbinding te regelen van
de vakbond Solidariteit.
SlNDS de afkondiging van de staat van beleg heeft generaal
Jaruzelski geprobeerd tot een verstandhouding te komen
met Solidariteit. Daarbij zou de vakbond haar politieke acti
viteiten moeten opgeven en louter en alleen nog maar moe
ten gpkomen voor de directe belangen van de arbeiders. Een
mogelijke dialoog tussen de machthebbers en Solidariteit,
waartoe ook door de Kerk was opgeroepen, moest echter wel
stranden omdat de vakbond met de rug tegen de muur was
gezet door de gevangenneming van de voornaamste vak
bondsleiders en het verbod op vakbondsactiviteiten.
De massale herdenking in augustus van de tweede verjaar
dag van de vakbond tegen de zin van de Poolse autoriteiten
in moet niet vreemd zijn geweest aan de stap die nu geno
men wordt. Jaruzelski zal onder druk van de Russen de
splijtzwam hebben moeten verwijderen die in hun ogen Soli
dariteit in de Poolse samenleving was. In de wetsvoorstellen
die dit weekeinde zullen worden goedgekeurd keren op ter
mijn de staatsgeleide vakbonden terug en wordt de Polen de
zo moeizaam veroverde eigen organisatie uit handen gesla
gen. De dialoog die het regime had willen voeren op voor
waarden welke het zelf vantevoren had gesteld, is een grote
mislukking geworden en nu kiest men openlijk voor de con
frontatie. De machthebbers verschaffen zich het middel om
nog gemakkelijker dan tot nu toe korte metten te maken met
Solidariteit, waarvan de voormannen al voor een belangrijk
deel de afgelopen weken waren opgepakt.
BEROOFD van zijn leiders staat het overgebleven kader
van de vakbond voor de onoverzienbare taak het bestaan in
de illegaliteit te rekken. Voor de zoveelste maal moeten de
zwaar geteisterde Polen onder het juk door. De politieke plu
riformiteit die tijdens de "vijfhonderd dagen van Solidari
teit" een realiteit was geworden, zal vervagen tot een herin
nering. Maar in het Polen van vandaag waar herinneringen
aan betere tijden een van de voornaamste drijfveren zijn om
de toekomst te veranderen, is die herinnering voor de vazal
politici in Warschau een nachtmerrie, waaraan zij onophou
delijk zullen worden herinnerd.
Gevangenneming Juan Carlos
eerste doel van staatsgreep
MADRID De gevangenne
ming van koning Juan Carlos
was het eerste doel van de mi
litaire staatsgreep die in Span
je aan de vooravond van de
verkiezingen eind deze
maand, had moeten plaatsvin
den. Dit heeft de Spaanse mi
nister van binnenlandse za
ken, Juan José Ronson, ge
zegd. Zijn uitlatingen en meer
details over het jongste kom-
plot zijn gisteren in de Spaanse
pers gepubliceerd.
De komplotteurs van het mili
taire avontuur, drie kolonels
die zich nu in voorlopige hech
tenis bevinden, waren van
plan elite-troepen te gebrui
ken om koning Juan Carlos in
gijzeling te nemen, strategi
sche verdedigings- en commu
nicatiecentra te bezetten en
politieke leiders in hechtenis
te nemen. Dit blijkt uit 500 pa
gina's aantekeningen van de
staatsgreepplannen, die de vei-
Mgheidsdienst heeft ontdekt.
Volgens de minister was de
•voornaamste organisator van
het komplot generaal Jaime
Milans del Bosch, die een straf
van dertig jaar uitzit voor zijn
aandeel in de vorige mislukte
militaire actie.
In de media is ook veel aan
dacht gegeven aan het feit, dat
zich onder de documenten
propagandamateriaal bevindt
van de rechts-extremistische
geheime bond „Spaanse Mili- i
taire Unie". Van officiële zijde
is steeds ontkent dat deze al
voor de Spaanse burgeroorlog
van '36-'39 bekende organisa
tie opnieuw opgericht zou zijn.
Bij afzonderlijke aanvallen in
Pamplona en Bilbao in Spaans
Baskenland is gisteren een di
recteur van een verzekerings
maatschappij gedood en een
lid van de Guardia Civil ern
stig gewond. Volgens de politie
lijken de aanslagen het werk
van de ETA te zijn.
Lambsdorff: VS wil praten over
stoppen sancties pijpleiding
BONN De Verenigde Staten zijn bereid met hun Westeurope-
se bondgenoten te praten over mogelijkheden voor beëindiging
van de Amerikaanse sancties tegen de Siberische gaspijpleiding.
Dit heeft de Westduitse minister van economische zaken, Otto
Lambsdorff, gisteren verklaard in een radio-interview. Hij ba
seerde deze uitspraak op besprekingen die de Westduitse minis
ter van buitenlandse zaken, Hans Dietrich Genscher, dinsdag
heeft gehad met zijn Amerikaanse ambtsgenoot George Shulz.
I srAARDEPOsrro 2 jaar vast. Ml
Spaardeposito's van Staal Bankiers. Een toonbeeld van eenvoud
met die, als vanouds bekende, hoge rentevergoeding.
Bedragen kunt u giraal via bank- of postrekening overboeken of
storten aan onze kas.
Gedurende de gehele looptijd geldt het aanvankelijk vastgestelde
rentepercentage. De rente komt jaarlijks ter beschikking.
Uiteraard kunnen ook spaardeposito's geplaatst worden voor:
1 jaar vast 8%, 3 jaar vast 9%, 4 jaar vast 9'/i% en
5 jaar vast 10%.
U kunt bedragen vanaf 1.000,- overboeken op onze
bankrekening nr. 26.64.57.282 of op onze postrekening
nr. 473501 onder vermelding van spaardeposito en de door u
gewenste looptijd.
Bel voor meer informatie onze afdeling spaargelden.
De heer drs. D.C. van Enthoven, Mej. I. Schoen en Mej. J. Voogt
kunnen u volledig informeren.
Op uw verzoek zenden wij u onze spaarbrochure.
'luvvtnnjdw wijzigingen voorbehouden.
Rmkiers
Vandaag bankieren als vanouds.
Lange Houtstraat 8. Postbus 327, 2501 CH Den Haag, tel. 070-469480.