Sritse „actiedag" grootste
irbeidsprotest sinds 1926
JOENEN MENSEN LEGDEN WERK NEER
Eerste contingent van vredesmacht
in West-Beiroet gearriveerd
Herfststormen op komst tussen Europa en VS
Ja
rEMR
F
ENLAND
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 23 SEPTEMBER 1982 PAGINA?
betoging tegen
lg in Argentinië
B AIRES Ongeveer 30.000
Peronisten hebben gisteren
Casa Rosada op de Plaza de
j Buenos Aires de grootste,
he betoging in zes en een half
itair bewind in Argentinië ge-
De betogers eisten behalve het
i van banen, het bouwen van
t woningen, het bevriezen van
hoog stijgende prijzen van me
en het opheffen van beperken-
lingen op vakbondswerk ook
';ing van de politieke gevange-
het militaire bewind. Verder
rraagd om een verklaring over
wijnen van duizenden mensen
ien „oorlog tegen terrorisme".
Kabelbaan twee
jaar buiten werk
De beroemde kabelbaan
tram van San Francisco is
deze week voor bijna twee
jaar buiten werk gesteld.
De onzacht rijdende, on-
derlangs getrokken open
houten trams zijn zo ver
sleten, dat ze in revisie
moeten. In juni '84 ver
schijnen ze. als alles vol
gens plan verloopt, weer in
het heuvelachtige straat
beeld. De eerste ..Cable
Cars" reden 110 jaar gele
den. Onlangs nog is 16 ki
lometer aan het net toege
voegd.
Zelfs naam
„Solidariteit"
voortaan taboe in Polen
WARSCHAU Zelfs de naam „Solidari
teit" schijnt nu in Polen taboe zijn, zo
bleek gisteren uit een artikel in het rege
ringsblad .Rzeczpospolita'. Volgens het
met „waarnemer" ondertekende commen
taar in het regeringsblad wordt Solidari
teit nu geassocieerd met „uiterst negatieve
feiten", zoals ondergrondse samenzwe
ring, illegale geschriften, intimidatie van
loyale burgers en sabotage. „Kan men
zich dan ook voorstellen, dat op een goede
dag gewoon weer een vakbond met een
dergelijke zwaar beladen naam opduikt
alsof er niets is gebeurd in de samenle
ving", zo vraagt Rzeczpospolita zich af.
Prins William van Wales nu
al,grootgrondbezitter"
BOULDER 1 De tijd dat prins William van
Wales, zoon van prins Charles en prinses
Diana, Groot-Brittannië tot zijn domein mag
rekenen, ligt nog ver in het verschiet. De
koninklijke baby is echter al „grootgrondbe
zitter": de directeur van het planetarium
van de universiteit van Colorado in Boulder
heeft hem 400 hectare terrein aangeboden...
op de planeet Mars. De directeur, David
Aguilar, verkoopt sinds een half jaar voor
20 dollar per certificaat stukken Mars van
400 hectare. De opbrengst is bestemd voor
de instandhouding van het planetarium.
Aguilar heeft al een duizendtal eigendoms
bewijzen verkocht. Het terrein dat prins
William is aangeboden ligt op de berg
Olympus, een vulkaan ter grootte van de
staat Texas. „Een buitengewoon geschenk
voor een buitengewone baby", zegt Aguilar.
Opiniepeiling: FDP zou nu
uit Bondsdag verdwijnen
HAMBURG De liberale FDP zou uit de
Westduitse Bondsdag verdwijnen, wan
neer komende zondag parlementsverkie
zingen zouden worden gehouden. Dit
blijkt uit een opiniepeiling die in opdracht
van het weekblad Die Zeit is verricht na
de val van SPD-FDP-coalitie afgelopen
vrijdag. De liberalen zouden slechts op 2.3
procent van de stemmen mogen rekenen'.
De kiesdrempel in West-Duitsland is op 5
procent gesteld. De CDU/CSU zou op dit
moment met 52,7 procent van de stemmen
de absolute meerderheid verwerven in de
Bondsdag. De SPD krijgt 36,8 procent, wat
ongev^r 5 procent meer is dan de partij
werd toegedacht in opiniepeilingen van
juli. De milieuactivisten van de Groenen
zouden nu 7,8 procent van de stemmen
winnen.
n de
uur.
an Mfe corresP°ndent R°*
ger Simons)
■■■■W Groot-Brit-
Ivas gisteren het to-
n de grootste mas-
nstratie door zijn
•eging sedert de
le staking van
liljoenen arbeiders
fiere werknemers
het werk voor kor-
Jngere tijd neer en
Ideel aan protestac-
len het feit. dat de
ratieve regering
fcr al vijf maanden
I het personeel van
fetionale Gezond-
fcnst twaalf procent
>on te geven.
ys van de Britse vak-
^^*die tot de stakingen
en; opgeroepen toonden
steravond zeer ver-
ijler de massale deelna-
^a^iadden niet verwacht
^^Al mensen de straat op
r^^^aan. De meeste beto-
J»men uit de genationa-
«pAbedrijven en de over-
7 'Yjisten. In de particulie-
Deelnemers aan de grote betoging in Hyde Park konden hun keus maken uit een
grote stapel borden met de naam van hun vakbond of met leuzen tegen de regering
Thatcher.
re sector ging het werk veelal
gewoon door.
Weinig Britten kregen giste
ren een krant. Er verschenen
geen nationale en slechts en
kele provinciale kranten. In
veertig van de bijna tweehon
derd mijnen werd doorge
werkt. De bond van mijnwer
kers had aangedrongen op een
nationale eendagsstaking.
Het spoorwegverkeer was nor
maal, maar het andere open
bare vervoer,, op de onder
grondse van Londen na, werd
sterk gehinderd door de actie.
De vier grote Britse zeeha
vens. Londen, Liverpool. Hull
en Southampton lagen stil.
Ook de vlieghavens werkten
niet op volle toeren. Meer dan
de helft van de Britse middel
bare scholen bleef dicht.
In Londen en tenminste vijf
andere grote steden weigerden
de meeste bestuurders van am
bulances uit te rukken, zelfs
niet voor spoedgevallen. Op
verzoek van het ministerie
van volksgezondheid werden
Rode Kruiswagens van het le
ger gereed gehouden om een
handje te helpen als de politie
problemen had met het trans
port van zieken. Een hartpa
tiënt werd per militaire ambu
lance naar een Londens zie-
kehhuis gebracht.
Op tal van plaatsen werden
grote betogingen gehouden. De
meeste mensen waren gister
middag verzameld in Hyde
Park. De rond de 100.000 de
monstranten trokken eerst,
onder aanvoering van dokto
ren en verpleegsters, door de
stad. Toen zij langs Downing
Street liepen dat is de
straat met de residentie van
premier Thatcher riepen zij
dat de Conservatieve rege
ringsleidster haar koffers
moest pakken. Maar Margaret
Thatcher hoorde hen niet. Zij
zat op dat moment in Peking
goed te tafelen met leiders van
de Chinese Volksrepubliek.
it oren
en lesje
r Europa
INGTON Een
van de Ameri-
senaat wil de Ame-
troepen in Euro-
23.000 man terug-
^^Jn. Met een meer-
van twaalf tegen
eft de commissie be-
dat de Amerikaanse
f Jisterkte in Europa
teruggebracht tot
Inil van 1980 (331.705
^-^In). een verminde-
T^Pan 25.000 man. De
r. /lanen werden er in
>%Wing van de commis-
r tal van senatoren
^AUschuldigd te weinig
jS|P|efensie uit te geven,
-jgiij^et Europese gascon-
«•"■"^liet de Sovjets is een
in het oog. Bij de
ng in de commissie
|e uitspraak tot be-
van de troepen-
in Europa sloten
|f senatoren van de
lie aan bij zeven Re-
ïnen. Slechts een
democraat
itennis uit Missisip-
ide tegen op grond-
_t feit dat volgens
^^Je veiligheid van de
Europa op het spel
9 De uitspraak is teke-
g'oor de groeiende r-
tussen de VS en
ropese bondgeno-
uitspraak krijgt
ht betekenis wan-
wordt overgeno-
ir de senaat in zijn
President Reagan
voorstander van
idering van de troe-
Minister van defensie Sharon probeert de oppositie te overstem-men tijdens het debat van
gisteren in de Knesset. Tijdens het debat maakte Sharon toespelingen op de mogelijke
betrokkenheid van Israëlische militairen bij de massamoorden, door falangisten, in het Palestijnse
kamp Teil Al Zaatar in 1976. Peres, in die tijd minister van defensie, wees de verdachtmaking
als een „misdadige leugen" van de hand.
(Vervolg van voorpagina)
BEIROET/WASHING
TON/JERUZALEM De
Amerikaanse speciale af
gezant voor het Midden-
Oosten, Philip Habib, is
gisteren in Beiroet gearri
veerd waar hij zal toezien
op de stationering van de
internationale vredes
macht. De eerste eenhe
den van de vredesmacht,
een detachement van 300
Franse paracommando's,
CONFLICTEN OVER RAKETTEN, GASPIJP EN STAAL
BRUSSEL In zowel
EG- als NAVO-kringen in
Brussel heerst ongerust
heid over een voorziene
verslechtering van de be
trekkingen tussen Europa
en de Verenigde Staten
gedurende de komende
najaarsmaanden. De At
lantische verhouding was
vanaf het aantreden van
president Reagan al met
een stroever geworden,
maar nu begint het berei
ken van een vergelijk in
een aantal twistpunten
ontvlambare hoogdrin
gendheid te krijgen.
Weliswaar heeft de Ameri
kaanse president zijn „finan
ciële plundering" van Europa
(even?) gemilderd met een wat
ruimere geldpolitiek en dus
een minder kapitaalaanzuigen-
de rentestand in de Verenigde
Staten, maar actuele conflict
stof als de Europese staaluit-
voer naar Amerika en de
kwestie van de Russische gas-
pijplijn naar West-Europa
dreigt veel wezenlijker de re
laties tussen zeg maar EG en
VS te doen kantelen.
Met name de omstandigheid
dat Washington de Siberische
pijplijn voor Europa een
normaal, zij het reusachtig
commercieel project tot een
militair-strategische Oost-West
(dus NAVO-)affaire heeft ver
heven, maakt de traditionele
Europees-Amerikaanse om
gang ineens veel ingewikkel
der en onoverzichtelijker. Dit
verklaart ook de zenuwachtig
heid van de „Europese krin
gen".
Misschien voelt Brussel zich
vooral ongemakkelijk omdat
het de Amerikaanse bondge
noot is die met zijn verzet te
gen de gastoevoer uit Rusland
voor het eerst sinds jaren de
Europese Gemeenschap weer
eens een onderwerp bezorgt
waarover alle tien lidstaten
het van harte eens zijn. De
broederschap waarin de grote
EG-landen Engeland. West-
-Duitsland, Frankrijk en Ita
lië, en ook kleintjes als Neder
land Reagans „sabotagepogin-
gen" van de aardgasleiding be
vechten, schept een eigenaar
dige vrede in het Europese
huis, waar het doorgaans voor
al ruziën geblazen is.
Verbazing
plomatie kan wellicht einde
lijk wat meer klaarheid bren
gen in duisterheden als:
Waar is het Washington
precies om begonnen: om de
strategische onafhankelijkheid
van West-Europa; om de Rus
sen te straffen voor hun drei
gingen jegens Polen en hun
gedrag in Afghanistan; om
Moskou te beletten met de aar-
gasbaten zijn militaire kracht
extra te versterken, of om alle
drie deze overwegingen?
Hoe wezenlijk verschilt het
Amerikaanse beleid van de
Europese visie dat handelsbe
trekkingen tussen Oost en
West (onderlinge economische
afhankelijkheid) vrede en vei
ligheid dienen?
Is er toch een compromis
met Washington mogelijk en
gewenst, en zal het „voldoen
de" zijn als Europa bijvoor
beeld de exportkredieten aan
de Sovjet-Unie duurder maakt
en/of de lijst van voor Rus
land verboden strategisch ge
voelige producten uitbreidt?
ADVERTENTIE
Er is ook oprechte verbazing
in Brussel over de Amerikaan
se pijpleidingpolitiek die met
telkens wisselende hardheid
wordt gespeeld, waarover der
halve nog altijd diepgaande
onenigheid binnen de Ameri
kaanse regering lijkt te be
staan en waarvan eigenlijk al
leen vaststaat dat die tot mis
lukken is gedoemd. Ook met
de jongste suggestie van presi
dent Reagan, dat hij zijn straf
maatregelen jegens bedrijven
in Europa die aan de gasbuis
meewerken zal intrekken
„mits Europa met alternatieve
economische sancties tegen de
Sovjet-Unie komt", weten de
EG-landen geen raad en wil
len ze ook geen raad weten.
„Wij vinden die Amerikaanse
sancties gewoon onaanvaard
baar. dus waarom zouden we
er iets tegenover stellen als
Reagan ze opheft", aldus een
hoge Nederlandse ambtenaar
bij de EG.
Dat was deze week ook de
slotsom van het beraad van de
EG-ministers van Buitenland
se Zaken in Brussel. Afgespro
ken is dat de bewindslieden
van de vier grote en meest
belanghebbende EG-lidsta-
ten komende week in de mar
ge van de Algemene Vergade
ring van de Verenigde Naties
in New York over de kwestie
nog eens in gesprek zullen
gaan met de Amerikaanse mi
nister van Buitenlandse Zaken
George Shultz, de opvolger
van Alexander Haig. Deze
kennismaking met het nieuwe
hoofd van de Amerikaanse di-
Complot
Zulke vragen raken de kern
van het NAVO-bondgenoot-
schap omdat het om de ver
houding van de verschillende
geallieerden jegens het War-
schau-Pact gaat en daarmee
ook heel concreet over de wij
ze waarop de Verenigde Sta
ten nog voor de verdediging
van een „zich met de Sovjet
economie verstrengeld" West-
-Europa willen instaan.
De huidige problemen vallen
samen met de snel naderende
verscheping van de eerste
nieuwe Amerikaanse kernra
ketten naar West-Europa. Dit
najaar zullen tijdens NAVO-
-ministerraden weer nadere
besluiten vallen ter voorberei
ding van de installatie van die
atoomwapens. De activiteiten
van de vredesbewegingen zul
len weer oplaaien en daarmee
weer de discussie over de stra
tegische betekenis van kruis
en Pershing-raketten. Sommi
gen denken dat de verspre
king van Reagan vorig jaar dat
een eventuele Amerikaans-
Russische atoomoorlog wel
eens beperkt zou kunnen blij
ven tot het Europese slagveld,
in een nieuw licht komt te
view: „Ik ben een gaullist", Verenigde Staten de NAVO-
daarmee aangevend dat ook de en Oost-West-perikelen kun-
met nieuwe Amerikaanse nen aantasten,
kernwapens uit te breiden
Britse atoommacht geheel in
Brits beheer blijft en niet
wordt gevoegd in het NAVO
(lees Amerikaans) commando.
Tegelijkertijd benoemde pre
mier Thatcher een aparte
staatssecretaris voor EG-za-
ken, Douglas Hurd, die Enge
land tot een loyaler Europese
partner zal maken en die ge
beurtenis viel weer samen met
Thatchers gebod aan het be
drijf John Brown om Reagans
export-embargo op gaspijple-
veranties in de wind te slaan.
Wie van een groeiende Euro
pese onafhankelijkheid van de
VS ook een vermindering van
de kernbewapening verwacht,
komt waarschijnlijk bedrogen
uit. Juist de verknochtheid
van Londen en Parijs aan hun
onafhankelijke atoommacht,
en de onbespreekbaarheid
daarvan, maakt de kansen op
een akkoord in Genève tussen
Amerika en Rusland over
kernwapenreducties in Oost
en West zeer klein. En wie
Reagan ervan verdenkt zo'n
akkoord ook niet echt te wil
len. kan Thatchers toenade
ring tot Europa en verwijde
ring van Washington als een
complot tussen beide „ijzervre
ters" zien-
Rare
sprongen
Hoe dat ook zij, het is een pa
radox dat zelfs principiële te
genstanders van de NAVO en
van het twee-blokken-stelsel
zo bezien voordelen vinden in
een hechter Westers bondge
nootschap, met vooral meer
eensgezindheid in de politiek
tegenover het Oostblok. Voor
de Europese „duiven" moet
wapenbeheersing en ontspan
ning .met Warschau Pact ten
slotte nog altijd de voorkeur
verdienen boven confrontatie.
Van een toenadering met de
Sovjet-Unie is vooralsnog geen
sprake, wellicht ook omdat de
Reagan-regering bemoedigd
wordt door interne ontbin
dingsverschijnselen in het
Sovjet-communistisch model.
Maar een Russische beer in
het nauw kan rare sprongen
maken en de risico's voor
West-Europa groter maken.
De uitkomst van het geschil
staan nu aan weerszijden van over de Russische aardgaslei
de oceaan de kloof groter ding kan een testcase worden
wordt. De neiging bij de West- voor de Westeuropese be-
europese bondgenoten wordt staanszekerheid op langere
dan sterker het commando termijn. Het is geen geruststel-
over de kernraketten in eigen
beheer te houden. De Britse
regering leek hier de afgelo
pen tijd al op in te spelen. De
Britse minister van Defensie
Jrhn Nott zei in een inter-
lend idee dat de EG-VS-irrita-
tie intussen dermate is toege
nomen dat in dit herfsttij zelfs
puur handelspolitieke twisten
als over de invoer van gesubsi
dieerd Europees staal in de
Gandhi pleit in
Moskou voor
vertrek Russen
uit Afghanistan
MOSKOU De Indiase pre
mier Gandhi heeft op de derde
dag van haar bezoek aan de
Sovjet-Unie de Russische lei
ders gevraagd het Rode Leger
terug te trekken uit Afghanis
tan. Het Russische persbureau
Tass liet in het verslag over de
persconferentie van Gandhi
haar opmerking over de aan
wezigheid van Russische troe
pen in Afghanistan weg. De
Russische televisie, die uitge
breid aandacht besteedde aan
het bezoek van de Indiase pre
mier en de persconferentie,
had de opmerkingen van
Gandhi over de kwestie Af
ghanistan geheel uit de uitzen
ding gelaten.
Bemiddeling
Rotterdam
gevraagd in
schippersconflict
ROTTERDAM Het verla
dend bedrijfsleven heeft op de
Rotterdamse havenwethouder
Den Dunnen een beroep ge
daan te bemiddelen in het
conflict over het bevrachtings
systeem voor vervoer over
water van lading naar de
Noordduitse kanalen. Vandaag
nog heeft een delegatie van
het bedrijfsleven een oriënte
rend gesprek met Den Dun
nen over de situatie.
Den Dunnen weet nog niet of
zijn bemiddeling zinvol kan
zijn. Hij vindt dat de zaak in
principe door het ministerie
van verkeer en waterstaat
moet worden opgelost De
schippers hebben namelijk
zonder toestemming van het
rijk afgelopen maandag op de
beurzen in Rotterdam en Am
sterdam een publikatiebord
voor het afroepen van reizen
naar de Noordduitse kanalen
geplaatst en houden er toezicht
op dat bevrachters en schip
pers niet buiten dat bord om
lading verhandelen Het ge
volg is dat er amper meer Ne
derlandse schepen naar de
Duitse kanalen varen omdat
de bevrachters en de schippers
bar» zijn voor intimidatie
komen vandaag aan in de
Libanese hoofdstad.
De Fransen, wier contingent
zal worden uitgebreid tot 950
man, zullen het Libanese leger
helpen bij het herstel van de
orde in Beiroet. Ongeveer
1.200 Amerikaanse mariniers
zullen de haven en het vlieg
veld van Beiroet gaan bewa
ken. terijl zo'n 1.000 Italiaanse
infanteristen gestationeerd
zullen worden in de Palestijn
se vluchtelingenkampen.
De algemene vergadering van
de Verenigde Naties vergadert
morgenmiddag over de massa
moord op Palestijnse burgers.
Cuba had als voorzitter van de
groep van 94 Niet-Gebonden
Landen om deze spoedzitting
gevraagd, uit naam van de
PLO. PLO-waarnemer, Terzi,
zei dat hij een resolutie aange
nomen wil zien, waarin de
slachtpartij wordt veroordeeld
en de Veiligheidsraad wordt
opgeroepen een onderzoek in
te stellen naar de toedracht
van de massamoord.
In West-Beiroet hebben Israë
lische troepen gisteren enkele
posities overgedragen aan het
Libanese leger. Maar Israëli
sche militairen gaan nog wel
door met huiszoekingen Ook
vinden er nog ondervragingen,
en arrestaties plaats in West-
beiroet. Israëlische officieren
trekken in voertuigen en in
het gezelschap van tip- of aan
gevers langs huizen en kanto-
Ven van dagbladen of wonin
gen van vertegenwoordigers
van „links". Zij die verdacht
worden te sympathiseren met
de Palestijnse zaak worden ge
arresteerd. Gisterochtend leeg
den Israëlische soldaten, onder
bescherming van twee tanks,
het kantoorgebouw van de
Bank van Syrië en Libanon.
Twee vrachtwagens en een
liftvoertuig stonden voor het
gebouw. Het Israëlisch bezoek
leek meer op een plundering
dan op een huiszoeking, want
telexmachines, copieerappara-
ten en een electrische genera
tor verdwenen in de vrachtau-
De afgelopen dinsdag gekozen
president van Libanon. Amin
Gemayel, is vandaag in Bei
roet beëdigd. Hij is Sarkis voor
een periode van zes jaar opge
volgd. Amin Gemayel her
haalde in een interview voor
de Libanese televisie dat de
militairen van de Falange-par-
tij niet hebben deelgenomen
aan de slachtpartij in de Pales
tijnse kampen Sabra en Chati-
la. „Aan onze troepen is geen
order gegeven op de plaats te
zijn waar de moordpartij plaats
vond", aldus Gemayel. Daar
mee hield hij wel de mogelijk
heid open dat individuen ter
plekke zonder opdracht kun
nen hebben gehandeld. Israëli
sche dagbladen kwamen giste
ren met nieuwe bewijzen dat
Israëlische officieren wisten
van het bloedbad, maar niets
hebben gedaan om het voorko-
Het protest in de door Israel
bezette gebieden en Noord-Is-
raël tegen de massamoord op
Palestijnen in Beiroet bereikte
gisteren een hoogtepunt. Bij
talloze botsingen raakten tien
tallen Palestijnse betogers en
Israëlische militairen gewond
Volgens Radio-Israël deden de
ernstigste incidenten zich voor
in de Noordisraëlische steden
Nazareth en in Shfaram. In
Noord-Israël en in de bezette
gebieden werd een algemene
staking gehouden, waartoe
PLO-leider Arafat enkele ge
leden had opgeroepen Tijdens
demonstraties werd door Is
raëlische militairen geschoten
en vele arrestaties verricht
nadat gevechten waren uitge
broken tussen demonstranten
en politie.
Pieternella
vertegenwoordiger
Antillen
WILLEMSTAD Drs. Ri-
chard Pieternella wordt vol
gens een besluit van de Antil
liaanse regering gevolmach
tigd minister van de Neder
landse Antillen in Den Haag
als opvolger van R Casseres.
die per 1 oktober is benoemd
tot gezaghebber van hel ei
landgebied Curasao. Pieternel
la was reeds eerder gevol
machtigd minister voor de An
tillen.
De kleine moeite van het opgeven
van een nieuwe abonnee wordt
graag beloond met deze 24
karaats vergulde miniatuur
balpen, die gehangen is aan
een sierlijk kettinkje
_als nieuwe abonnee
van de Leidse Courant
Adres_
Postcode/Plaats
Betaald wordt per maand (met automatische afschrijving)
per kwartaal
Stuur een miniatuur-balpen naar
Naam
Adres
Plaats/Postcode_
Telefoon
Stuur deze bon in open envelop - geen postzegel plakken -
naar: Leidse Courant, Antwoordnummer 10070,
2300 VB Leiden.
.8" EcidócSouACWit
