Leidse Courant | 1982 | 21 september 1982 | pagina 16

Per 1 januari eigen
bijdrage geneesmiddelen

Werkgevers
matig tevrede
vakbeweging
steigert

Voor stadsvernieuwing in
vijf jaar 2,3 mld extra

Niet alle criminaliteit
even hard bestrijden

Lessen Nederlands voor
buitenlandse gevangenen

Agrarische sector gaat
moeilijke tijden tegemoet

Visserijvloot te groot

Bezuinigen op verkeer en
waterstaat kan niet meer

Winst PTT zal fors zakken

Grote partijen:
koopkrachtoffer
beter verdelen

BINNENLAND

LEIDSE COURANT

DINSDAG 21 SEPTEMBER 1982 PAGINA

DEN HAAG Minister
Gardeniers wil per 1 januari
'83 een eigen bijdrage voor
geneesmiddelen invoeren.
Daarmee wordt een bespa
ring van 175 miljoen gulden
bereikt. Die maatregel maakt

onderdeel uit van een totale
bezuinigingsoperatie van een
half miljard op de begroting
van Volksgezondheid.
De toename van ziekenhuis
personeel zal nog verder
worden beperkt, hetgeen 60

miljoen oplevert. Door de
versterking van de eerste-
lijnszorg te vertragen wordt
ook nog eens 30 miljoen be
spaard. Tevens zal nog eens
90 miljoen worden gekort op
nieuwbouw van ziekenhui

zen. Vervroeging van de in
gangsdatum voor het betalen
van een eigen bijdrage voor
AWBZ-inrichtingen levert
nog eens 50 miljoen gulden
op.

Over het alcoholmatigings-
beleid schrijft de minister
daty de algehele herziening
van de drank- en horecawet
hoge prioriteit heeft. Een
wetsconcept is op het depar
tement voorbereid en zal
spoedig in het interdeparte
mentaal overleg worden ge
bracht. Ook is een concept
gereed voor een wetsont
werp voor de bescherming
van de niet-roker.

Er komt een voorlopige rege
ling die bepaalt dat een me

disch experiment niet mag
worden uitgevoerd zonder
dat een onafhankelijke com
missie hiertoe positief heeft
geadviseerd. Voorts mag een
medische proef niet geschie
den zonder een, in vrijheid
verleende, toestemming van

de proefpersoon of zijrft
telijke vertegen wooiL'm
Minister Gardeniers acLjzc
dergelijke voorlopige fafs]
ling gewenst, vooruitlyorij
op het tot stand kome|de 1
een wettelijke regeling! v;
ke medische proeveben.
mensen.

In 1983 zal veel geld beschik
baar komen voor woningbouw
en stadsvernieuwing, terreinen
waar de werkgelegenheid een
forse injectie krijgt.

DEN HAAG Ondanks
de noodzaak tot bezuini
gen komt er volgend jaar
voor stadsvernieuwing
aanzienlijk meer geld be
schikbaar dan dit jaar. Mi
nister Nypels (Volkshuis
vesting en Ruimtelijke

Ordening) heeft zijn be
groting met ƒ235 miljoen
kunnen verhogen. Dit be
tekent onder meer dat er
in 1983 voor ruim één
miljard gulden aan stads
vernieuwing kan worden
uitgegeven.

IN 1983 WIL MEN 105.000 WONINGEN BOUWEN
(woningbouwprogramma)

DEN HAAG Politie en justitie hebben te wéinig mankracht
om zich intensief met alle criminele uitingen bezig te houden. Er
zal dus een keus gemaakt moeten worden, waarbij de aanpak
van bepaalde vormen van criminaliteit voorrang krijgt boven
andere criminele gedragingen, Dit kan bijvoorbeeld betekenen
dat aan het rijden onder invloed en andere soorten verkeers
overtredingen tijdelijk minder aandacht wordt besteed. De be
strijding en vervolging van zaken als moord, straatroof, vanda
lisme en heroïnehandel zou dan voorlopig de belangrijkste taak
van politie en justitie moeten zijn.

Deze suggestie hebben de procureurs-generaal, werkzaam bij de
vijf gerechtshoven in ons land, gedaan aan minister De Ruiter
(Justitie). De Ruiter schrijft in zijn begroting voor 1983 dat hij
met instemming van dit voorstel heeft kennisgenomen. Het stel
len van prioriteiten bij de voorkoming en bestrijding van crimi
naliteit noemt De Ruiter „een belangrijk middel om de effectivi
teit en de doelmatigheid van het opsporingsapparaat te verho
gen". Volgens de minister is het „ondoenlijk en ook niet noodza
kelijk, alle of nagenoeg alle strafbare feiten met gelijke inzet
van mankracht en middelen Op te sporen". Naar zijn mening is
er trouwens ook al heel wat tijd en mankracht te besparen door
verkeersovertredingen en lichte vormen van criminaliteit op
eenvoudiger wijze af te handelen dan nu vaak nog het geval is.
Minder administratieve rompslomp en snellere betalingsmoge
lijkheden zijn daarbij de sleutelwoorden.

De procureurs-generaal vinden dat politie en justitie bij de be
strijding van criminaliteit meer rekening moeten houden met de
wensen van het publiek. Criminele uitingen, die veel onrust en
onveiligheidsgevoelens bij de mensen teweeg brengen, moeten
bij voorrang worden bestreden. Uit onderzoeken is gebleken dat
het hier vooral gaat om moord, roof, verkrachting, heroïnehan
del, vandalisme en ook fraude. Volgens de procureurs-generaal
heeft het publiek nu nog te vaak de neiging om tegen een agent
die een parkeerbon staat te schrijven te roepen: „Heb je niets
beters te doen?".

DEN HAAG In de komende jarén zullen alle buitenlanders
die in de gevangenis zitten, onderwijs in de Nederlandse taal
krijgen. Daarnaast zullen dé gevangenbewaarders cursussen
krijgen, waarin zij enigszins vertrouwd zullen worden gemaakt
met de taal en cultuur van bepaalde groepen buitenlanders.
In de justitiebegroting schrijven minister De Ruiter en staatsse
cretaris Scheltema, dat het aantal buitenlanders in de Neder
landse gevangenissen de laatste jaren sterk is toegenomen. Veel
van deze buitenlanders spreken gebrekkig Nederlands, hetgeen
niet alleen in de gevangenis zelf maar ook bij terugkeer in de
maatschappij moeilijkheden oplevert.

De Nederlandse lessen voor de buitenlandse gedetineerden zul
len worden gegeven door Nederlandse leraren, maar ook via
cursussen op platen en cassettes. Verder zullen de buitenlanders
in de gevangenissen meer mogelijkheden krijgen om hun eigen
godsdienst te belijden.

Minister De Ruiter kondigt in zijn begroting een wet aan, die
het mogelijk maakt dat buitenlanders, die proberen hard drugs
Nederland binnen te smokkelen, in Nederland gestraft worden.
Ook wordt gewerkt aan een wetsontwerp, waarin het „voorbe
reiden of bevorderen" van handel in hard drugs strafbaar wordt
gesteld. Tot nu toe is alleen de handel zelf strafbaar.

Omdat ook de zogeheten
„meerjarenramingen" zijn
aangepast, wordt er voor
stadsvernieuwing tot en met
1987 ruim 2,3 miljard gulden
méér uitgetrokken dan eerst
in de bedoeling lag. „Uit deze
verhoging is af te lezen dat
de regering stadsvernieu
wing een versterkte priori
teit heeft gegeven," aldus
Nypels in de toelichting op
zijn begroting. Nog dit jaar
zal het Meerjarenplan Stads
vernieuwing (MPS) gereed
zijn, waarin een analyse
wordt gegeven van de knel
punten in de bestaande sub
sidieregelingen en de voort
gang van de activiteiten.
Uitgangspunt van Nypels is
dat veel meer dan tot nu toe
met de wensen van de bewo
ners rekening moet worden
gehouden. De nadruk zal lig
gen op bevordering van
bouw- en renovatieplannen
die slechts een beperkte
huurverhoging tot gevolg
zullen hebben. De kosten
moeten dus zodanig laag zijn,
dat ze (vrijwel) geheel door
rijkssubsidies worden gedekt.
Het programma voor 1983

voorziet in de verbetering
van 33.000 woningwetwonin
gen en 29.200 particuliere
woningen. De aankoop van
particuliere panden door ge
meenten zal extra worden
gestimuleerd. Volgend jaar
kunnen 7000 woningen, die
in het verleden zijn gekocht,
worden verbeterd.

Zoals bekend is het de be
doeling dat volgend jaar toe
stemming wordt gegeven
voor de bouw van 105.000 ge
subsidieerde woningen. Dat
is aanzienlijk meer dan in de
meerjarenplannen was voor
zien, maar aanzienlijk min
der (10.000) dan de begroting

voor dit jaar vermeldt. Van
daar dat minister Nypels
pleit voor het aanpassen van
de meerjarenplannen, die
„iedere realiteitswaarde mis
sen".

Het (interim-)kabinet heeft
dat zelf niet willen doen, om
dat zoiets grote financiële
consequenties zou hebben
voor de komende jaren. Het
heeft dus volstaan met het
verhogen van het program
ma voor 1983. Wel moet dat
als het eerste deel van een
nieuw meerjarenprogram
worden beschouwd. Als ge
volg daarvan alleen al zal tot
en met 1987 zo'n drie miljard

gulden extra moeten worden
uitgegeven.

De kosten worden enigszins
beperkt door het enerzijds
verhogen van de huren en
het anderzijds verlagen van
de individuele huursubsidie.
Onder druk van de Tweede
Kamer heeft de minister erin
toegestemd dat de huur van
een leegkomende, te goed
koop geachte woning in één
klap wordt opgetrokken tot
het zogeheten „minimaal re
delijke niveau". In sommige
gevallen kan een woning
daardoor per maand ruim
tweehonderd gulden duurder
worden.

DEN HAAG De voor
uitzichten voor land- en
tuinbouw zijn de komende
jaren niet zo gunstig. Om
dat de markt niet meer
groeit, zullen toenemende
concurrentie en lagere
prijzen het beleid gaan be
heersen. Versterking van
de Nederlandse concur
rentiepositie moet daarom
alle aandacht krijgen.

Verbetering van de kwaliteit
van de produkten en kosten
verlaging zijn daarbij een
eerste vereiste. Qmdat kwali*
teitsverbetering pas op lange
termijn effecten hééft, zal
het verlagen van de produk-
tiekosten met voorrang aan
gepakt moeten worden, aldus
minister De Koning (Land
bouw en Visserij) in zijn be
groting.

De Koning toont zich be
zorgd over het niveau van de
investeringen in land- en
tuinbouw. Na een daling van
elf procent in 1981 dalen de
investeringen dit jaar met
vijf procent. Daarmee komen
ze onder het peil van 1978.
Met de dalende investerin

gen nam ook de werkgele
genheid af (met drie pro
cent). Er zijn nu nog ruim
140.000 bedrijven, ruim twee
procent minder dan in 1981.
Een lichtpunt is dat de ex
port van land- en tuinbouw-
produkten toenam: van 9,3
miljard gulden in 1980 naar
bijna 14 miljard in 1981. Uit
die export bleef in 1981 ruim
6 miljard gulden voor de
schatkist over.

De Koning laat weten dat de
kostprijs en de kwaliteit van
de produkten de belangrijk
ste peilers zijn voor de ex
portpositie van de agrarische
sector en hèt aangrijpings
punt voor de ondernemers in
die sector om een redelijk in
komen te halen. Onderwijs
en voorlichting zullen zich in
toenemende mate moeten
richten op verbetering van
het ondernemerschap in
land- en tuinbouw. De over
heid zal via wetgeving kwa
liteitseisen voor produkten
vastleggen. Ook zal verder
hulp geboden worden bij de
export. Uit voorlopige bere
keningen blijkt dat de pro-
duktie in land- en tuinbouw
dit jaar met 1,5 procent zal
toenemen.

DEN HAAG De visserij-
vloot is te groot gezien de be
perkte vangstmogelijkheden
die men heeft. Problemen
die daardoor voor de vissers
kunnen ontstaan, zullen ech
ter alleen opgelost kunnen
worden via een EG-visserij-
beleid, dat er nog steeds niet
is. Als dat beleid er komt,
zullen de vissers op lange
termijn verzekerd zijn van
goede vangsten waarbij ook
de toegang tot eikaars wate
ren in de EG geregeld is en
overbevissing wordt bestre
den. Anderzijds zal het EG-
beleid beperkingen Voor de
vissers gaan inhouden, voor
al als een stikte naleving van
het beleid zal worden afge
dwongen.

De grote zeevisserij boekte in
1981 een winst van zes miljoen
gulden tegen een verlies van
vijf miljoen in 1980. Door die
gunstige resultaten in 1981 is
de aandrang om te investeren
in schepen groot. Minister De
Koning wijst er daarbij in zijn
begroting op dat de vloot vrij
wel helemaal afhankelijk is
van de vangsten van makreel.
In de kleine zeevisserij gaat
het stukken minder goed.
Doordat in 1980 en 1981 zestig
nieuwe schepen in de vaart
werden genomen, is de capaci
teit veel te groot in verhou
ding tot de vangstmogelijkhe
den. De kleine zeevisserij
boekte in 1981 een verlies van
vijf miljoen gulden tegen een
verlies van twee miljoen in

DEN HAAG Op de begroting voor Verkeer en Waterstaat
kan niet verder bezuinigd worden, schrijft minister Zeevalking
in de toelichting op zijn begroting. Met bezuinigingen gaan
steeds meer arbeidsplaatsen verloren en bovendien krijgen de
bedrijven, die werkzaam zijn op het gebied van verkeer en wa
terstaat, door die bezuinigingen steeds minder kans om zich uit
de economische crisis op te werken. „De activiteiten van het mi
nisterie zijn vaak een voorwaarde om die bedrijven de armslag
te geven die zij nodig hebben", aldus Zeevalking.

In het beleid van 1983 zal voorrang gegeven worden aan het
openbaar vervoer en onderhoud van rijkswegen. Voor het open
baar vervoer wordt een verdere stijging van aantallen passagiers
voorzien omdat het autogebruik door de economische recessie
geremd wordt. Door de grote vraag naar openbaar vervoer, en
de beperkter wordende middelen bij het rijk om de tekorten van
de vervoersmaatschappijen te dekken, is een tariefsverhoging
van rond de tien procent nodig, aldus de minister.
De gemeenten moeten maatregelen nemen om het openbaar
vervoer beter te laten doorstromen. Doen zij dat niet dan zullen
er minder trams en bussen moeten gaan rijden. Binnenkort zal
het ministerie van Verkeer en Waterstaat een nota over het
fietsgebruik publiceren. Daarin zal onder meer staan, dat in alle
steden netwerken van fietsroutes moeten komen en verkeerslu
we gebieden ten bate van fietsers. Ook het aantal fietsenstallin
gen moet worden uitgebreid.

Gezien de beperkte financiële middelen zullen volgend jaar in
de steden geen nieuwe wegen aangelegd worden. Al het geld
gaat op aan lopende wegenbouwprojecten. Voor rijkswegen
moeten een aantal werken uitgesteld of geschrapt worden.,Prio-
riteit is er voor aanleg van ontbrekende schakels in het wegen
net en voor randwegen die woon- en leefgebieden moeten ont
lasten.

Uit wegenplannen zijn onder meer verdwenen: de verlengde
Rijksweg 4 tussen Vlaardingen en Delft en Rijksweg 14 (tussen
Wassenaar en de rijksweg Amsterdam Rotterdam).

DEN HAAG De PTT zal volgend jaar naar verwachting aan
zienlijk minder winst maken. Bedraagt het positieve resultaat
dit jaar nog 142 miljoen gulden, in 1983 zal dit dalen tot 12,3
miljoen, zo heeft de PTT berekend. De oorzaken daarvan zijn de
geraamde grote verliezen bij de post en de postcheque- en giro
dienst. Als gevolg hiervan zal de werkgelegenheid bij de PTT
niet toenemen en stabiel blijven op ongeveer 89.500 arbeids
plaatsen.

De verliezen worden toegeschreven aan enerzijds loon- en prijs
stijgingen en anderzijds een verminderende vraag naar PTT-
diensten. Voor 1983 wordt een groei van het postverkeer met
slechts één procent voorzien, terwijl de vraag naar telefoonaan
sluitingen verder zal dalen. Ook zal de groei van het aantal giro
rekeningen afnemen.

De Postbank kan op 1 januari 1984 starten. Opgemerkt wordt
dat dit op een economisch ongunstig moment moet gebeuren.
Daarom zal de Postbank zich in eerste instantie richten op het
behoud van de markten van de PTT-gelddiensten nu: sparen,
betalen, kredietverlening aan consumenten en hypotheken.
Daarna wil men zich richten op de zakelijke geldmarkt en valu-
tahandel. Gezien de moeilijke tijden zal bekeken worden of de
tarieven van de PTT-gelddiensten moeten worden verhoogd.
Om het marktaandeel van de Rijkspostspaarbank te behouden
zal deze bank de rijksbijdragen voor premiekoopwoningen gaan
voorfinancieren en zal men hypotheken met een voor korte tijd
vaste rente gaan uitgeven.

(Vervolg van de voorpagina)

DEN HAAG Volgens de PvdA-fractie blijkt
Miljoenennota heel duidelijk, dat er sprake is va:
werkelijke noodsituatie. Dat bewijst, dat er een ka
moet komen, dat tot handelen in staat is en afspi
met het bedrijfsleven kan maken. Die afsprakei
men er niet als de plannen van de huidige reg
worden uitgevoerd, zo meent men. Volgens de soc
ten richt het kabinet zich eenzijdig op bezuiniging
doet het niets aan herstel van economie en werk,
genheid. En de lasten van deze politiek worden e
dig op de schouders van de zwaksten gelegd, met
de uitkeringstrekkers, aldus de PvdA.

Een teruggang van vijf procent voor de minima wordt
vaardbaar genoemd. Het niveau van de nationale bestei
dreigt opnieuw in te zakken met alle gevolgen van dien v
werkgelegenheid. De PvdA voorspelt, dat met dit beleidsp
particuliere investeringen onvoldoende zullen groeien o
inzakken van de consumptie te compenseren. De socialisten
len dan ook een nieuwe investeringsimpuls. In het steeds,
toenemen van het leger werklozen ziet de PvdA-fractie e
vestiging van haar stelling, dat herverdeling van werk geen

De CDA-fractie vindt, dat het economisch herstelbeleid 1 1
sociale beleid slecht uit de verf komen in de miljoenennojddt
lasten van het bedrijfsleven zouden verder verlicht moetei
den, zo meent men. Het ontbreken van een concreet wer
genheidsplan ziet men als een misser. De door het kabir'
vraagde koopkrachtoffers zullen beter verdeeld moeten \drig(
over de inkomenstrekkers. De beheersbaarheid van de
heidsuitgaven moet vergroot worden, zo vervolgt het CD
instemt met een uitkering, ook in 1983, vóór de echte mi
Anders dan de PvdA vinden de CDA'ers bevriezing van )bei
narensalarissen en uitkeringen moeilijk te vermijden. Mis
is er een alternatief, zo wordt opgemerkt, maar dat mag d«
heid dan geen geld kosten. Van harte wordt gehoopt,
bedrijfsleven ook bereid zal zijn de lonen te bevriezen.
De VVD aanvaardt zonder meer de bevriezing

rensalarissen. Zij wil dit zien als een voorschot op de resi iChu

lag 1

rijgt

van de vergelijking van de arbeidsvoorwaarden bij overh
bedrijfsleven. Liever hadden de liberalen een koppeling
stand gezien van ambtenarensalarissen en uitkeringen r ïe
lonen in het bedrijfsleven, zo verklaarde VVD-fractielei<le,
Nijpels, maar men is tevreden met het bezuinigingseffect
bevriezingsmethode. De VVD vindt voorts, dat vermingmwv
van het financieringstekort en stabilisering van de colh jstrij
druk pas echt zijn te bereiken als bij de kabinetsformat [ang
dende afspraken worden gemaakt over een „rigoureuze s je j
maak in de overheidshuishouding" en een grondige herw|Spe]
ring van de uitkeringen. Extra ombuiging van 3 a 4 miljrer0(
de begroting zal nodig zijn. Nijpels ziet in dit verband rui^en
de ziektewet, de wao en versterking van het profijtbegin Vee
De D'66-fractie wil de begroting geen schoonheidsprijs kn
maar zou ook niet weten hoe het anders had gemoeten. H« jerl
zittende kabinet had geen alternatieven voor de impopnjet
maar zeer noodzakelijke voorstellen. Met werkgevers en l V(
weging zal een vierjarig sociaal contract moeten worden al Lol
ten met o.m. het inruilen van de prijscompensatie voorLjar
tingverlaging en arbeidstijdverkorting: ten behoeve van^^j
therstel van de bedrijven eerst twee jaar voor belastinflr0p(
ging, daarna twee jaar voor korter werken. Tegenover tcht
vriezing van alle inkomens moet volgens D'66 drie itr e,
verlaging van loon- en inkomstenbelasting aanbieden, w^r
met name de laagstbetaalden moéten profiteren en de inkLen
boven de 70.000 gulden helemaal niet. Dan bereikt meL v
koopkracht-achteruitgang van 2 3 pet over de hele lini{eter
pleit voorts voo'r eén 32-urige werkweek voor jongere|zj

EK

handhaving van de bedrijfstijd.

zlJn
^bbe
dei

Bedt
lit

fccho
(rijd
elde
all
J hee

(Vervolg van de voorpagina)

DEN HAAG De werkgeversorganisatie VNO
dat het kabinet in de miljoenennota goed heeft
geven hoe de op hol geslagen overheidsuitgaven tinger
geld moeten worden. Het volgende kabinet z^veld
blijkt tevens, niet kunnen Ontkomen aan verderg|jaal
maatregelen, anders vliegt de economie nog verdP ye
de bocht. j. Wg

De christelijke werkgeversorganisatie NCW vindt, dat he|0p.
net de wezenlijke problemen van de collectieve uitgaveouw
oplost en slechts het minimaal noodzakelijke doet om eenkch,
ciële chaos te vermijden. Er zal veel meer moeten gebeurjurlij
het bedrijfsleven nieuwe kansen te geven. De bevrieziijne
overheidssalarissen en uitkeringen noemt het NCW onont)» d;
baar, anders zou de staatsschuld nog verder oplopen. elfté
Het Ned.Chr.Ondernemersverbond (middenstand) voord ree
ondergang van menig midden- en kleinbedrijf als gevoj he
het gepresenteerde kabinetsbeleid: zelfstandigen en detafhijn
gaan er geweldig in koopkracht op achteruit. Deze orgafljjk
verwijt het kabinet hardleersheid: met de mond wordt whnce
dementsherstel beleden, in feite wordt het omgekeerde L d
richt. De voorgenomen btw-verhoging wijst het NCOV ahjjp
De FNV meent, dat de kabinetsoproep tot loonmatigingfj zij
bedrijfsleven elke overtuigingskracht mist. Dreigen mj.Kij]
loonmaatregel als die matiging er niet vrijwillig zou jgoe
schept een onmogelijke uitgangspositie voor het overleg bar
overheid en bedrijfsleven. Ook de ongelijke daling van doen c
kracht (4,5 pet voor de minima, nul voor de hoogst bewhier
bevordert de sfeer bepaald niet. Volgens de FNV is het rj rus
waarmee de regering de malaise wil bestrijden, nog erger L rr
kwaal. De bestedingen worden afgebroken, waardoor d wa
duktie zal stagneren en de werkgelegenheid razendsnel voo
zal afbrokkelen. Jl ve

Volgens de christelijke vakcentrale CNV ademen de sij 0pt
een geest van redden wat te redden valt, nergens is sprajeb i
een gezamenlijk wergelegenheidsbeleid. En zo'n beleid J.
nodig om ontwrichting van de maatschappij te voorkom» een
CNV wijst de eenzijdige bevriezingen af en ook de onfcp tj
koopkrachtdaling. Via goede afspraken tussen overheid e|d fo
ale partners is er veel te redden, meent de centrale. ML ri
nieuwe kabinet zal moeten worden gesproken over eenfedc
lastenverdeling. pk