Schatkist
biedt diep
treurige
aanblik
Salaris koningin vooralsnog niet „bevrorej
INKOMSTEN en UITGAVEN
Fiscus stuurt deurwaarders
twee miljoen keer op stap
Wat wordt volgend jaar duurder?
Lagere belasting, hogere premies
Minima - 5 pet.,
topinkomens gelijai
Peil werklooshe
vergelijkbaar nfp
dal van jaren
BINNENLAND
LEIDSE COURANT
DINSDAG 21 SEPTEMBER 1982 PAGIN
DEN HAAG De uit
keringen aan de konin
gin en de andere drie le
den van het koninklijk
huis die daarvoor in
aanmerking komen,
worden geacht volgend
jaar te stijgen. Premier
Van Agt heeft in de be
groting van Algemene
Zaken, waar het ko
ninklijk huis onder valt.
geen rekening gehouden
met het feit dat het ka
binet alle overheidsin-
komens voor 1983 „be
vroren" wil zien.
Koningin Beatrix, prins
Claus, prinses Juliana en
prins Bernhard krijgen
naar verwachting in to
taal 9,17 miljoen gulden.
Dat is een stijging met
60.000 gulden ten op
zichte van dit jaar. Drie
kwart van de uitkerin
gen is overigens bestemd
voor het dekken van
personeels- en andere
kosten, die verband hou
den met het uitoefenen
van de functie.
Een woordvoerder van
de RVD deelde mee dat
de uitkeringen aan het
koninklijk huis altijd be
wust te hoog geraamd
worden. Dit is om te
voorkomen dat de pre
mier in het begrotings
jaar nogmaals naar de
Tweede Kamer moet
met een verzoek om ex
tra geld. „Men vindt dat
vervelend, ook voor de
leden van het koninklijk
huis zelf". Met de plan
nen voor bevriezing van
de ambtenareninko-
mens, waar de konink
lijke uitkeringen groten
deels aan gekoppeld zijn,
is dan ook geen reke
ning gehouden. „Want
als die plannen niet
doorgaan, zou men geld
tekort komen", aldus de
woordvoerder.
Achteraf wordt bekend
gemaakt wat de betref
fende vier leden van het
koninklijk huis werke
lijk hebben ontvangen.
Zo blijken zij in 1981
8.313.666 gulden te heb
ben gekregen, terwijl er
9.085.000 gulden was be
groot.
Het koningshuis kost de
schatkist volgend jaar
overigens nog veel meer
dan hetgeen voor de sa
larissen wordt uitgetrok
ken. De totale kosten
worden geraamd op
ruim 29 miljoen gulden.
Premier Van Agt heeft
in de memorie I
lichting bij zijil
ting ook de ko^
meld, die de
menten van
landse Zaken l
neel), VolkshuP
en Ruimtelijke
ning (paleizen)
keer en
(koetsen, paard!
to's, vliegtuigen),
maken.
DEN HAAG Hoewel er
volgend jaar voor maar
liefst 13 miljard gulden
wordt bezuinigd, wat nog
eens een extra ombuiging
betekent van 4 miljard,
blijft het overheidstekort
nog wat verder oplopen.
In 1983 zou zonder nadere
ingrepen de grens van 12
procent van het nationaal
inkomen (36 miljard gul
den) bereikt worden, mèt
de geplande ingrepen zou
het tekort stijgen van 10 14
dit jaar tot 10 ZA miljard in
1983, nog afgezien van
ruim 1 miljard recht
streeks op de kapitaal
markt gefinancierde uit
gaven. Dit jaar geeft al
een reeks tegenvallers te
zien ter grootte van min
stens twaalf miljard. Dat
betekent dat aan de reeks
forse bezuinigingen voor
lopig geen einde kan ko
men.
Het beeld dat minister Van
der Stee (Financiën) vandaag
van de overheidsfinanciën
schildert, kent net als het te
kort zelf een recOrd-somber-
heid. „De crisis in de Neder
landse economie breidt zich
nog steeds uit", zegt de be
windsman. Elk jaar werd tot
nog toe de verwachting geuit
dat het volgend jaar wel beter
zal gaan, maar het eerste licht
puntje ziet de minister van Fi
nanciën nu pas over drie jaar
werkelijkheid worden. De der
tien miljard gulden aan bezui
nigingen die volgend jaar wor
den doorgevoerd kunnen het
financieringstekort nog niet
beperken en geven dus ook
geen zicht op economisch her
stel.
Om dat te bereiken zal nog
dieper moeten worden gesne
den, meent Van der Stee. De
bewindsman benadrukt dat
wanneer de bevriezing van de
sociale uitkeringen en de sala-\
rissen van overheidspersoneel
en trendvolgers dit jaar onvol
doende effect zullen hebben,
aanvullende maatregelen moe
ten worden genomen. Hij sluit
daarbij voor het eerst een wer
kelijke verlaging van die lo
nen en uitkeringen niet uit.
Zelfs het lichtpuntje dat Van
der Stee vorig jaar nog zag,
namelijk een positief saldo op
de betalingsbalans, is verdwe
nen. Weliswaar groeit het sal
do verder tot 19 miljard gul
den, maar dat betekent aller
minst een weerspiegeling van
de kracht van onze export, al
dus de bewindsman. De ter
reinwinst van de uitvoer loopt
zelfs terug. Het overschot is al
leen maar een toonbeeld van
de binnenlandse malaise: de
daling van de consumptie en
de investeringen.
Loden last
De gigantische omvang van
het overheidstekort dat vrij
wel elke maand nieuwe re
cords breekt en tegen alle be
zuinigingen in oploopt, vormt
al een loden last voor de ver
dere toekomst. De overheid
moet steeds meer geld lenen
om het gat te vullen. Na alle
staatsleningen, waarbij al voor
miljarden van de kapitaal
markt werd gehaald, ziet Van
der Stee zich voor de nood
zaak geplaatst nog eens zeven
miljard extra dit jaar te gaan
lenen. De rentelast daarvan
doet ons voor de komende ja
ren de das om: elk jaar moeten
we drie miljard gulden meer
aan rente betalen. In 1990 zal
de rentelast alleen al opgelo
pen zijn tot 20 procent van de
rijksuitgaven (meer dan 30
miljard gulden).
De dertien miljard gulden be
zuinigingen worden vooral in
de „overdrachtsuitgaven" ge
vonden: vijf miljard gulden als
gevolg van de bevriezing van
uitkeringen, kinderbijslag,
overheidssalarissen en het mi
nimumloon en zes miljard
door het verminderen van de
rijksbijdrage aan de sociale
fondsen. Er is een bedrag van
1600 miljoen gulden open gela
ten, dat het kabinet wil dek
ken in overleg met de sociale
partners. Het kabinet sugge
reert dit te bereiken door een
verhoging van de BTW-tarie-
ven, maar minister Van der
Stee verklaarde in een toelich
ting op geen enkele wijze het
overleg met werkgevers en
werknemers te willen belasten
en alle mogelijkheden (ook in
de sfeer van de directe belas
tingen) open te houden.
in miljoenen gld (excl. ef). en aanm.
I 13953
19 Miljard
voor rente en
aflossing
DEN HAAG In het ko
mende jaar moet de staat
ruim 19 miljard gulden be
talen aan rente en aflos
sing van de nationale
schuld. Dit jaar kan de mi
nister van Financiën nog
met 3,8 miljard gulden
minder toe, zo blijkt uit
zijn begroting, in 1981 kon
hij volstaan met 12,6 mil
jard.
Staatsloterij
moet zeilen
bijzetten
DEN HAAG De staats
loterij is van plan volgend
jaar ferm reclame te ma
ken om haar marktaan
deel te behouden. De om
zet blijft de laatste jaren,
ondanks de economische
recessie, weliswaar gelijk,
maar ten opziehte van an
dere loterijen wordt toch
veel terrein verloren. De
staatsloterij werd ooit in
gesteld om de goklust van
de Nederlanders in goede
banen te leiden, nu vormt
zij tevens een interessante
inkomstenbron voor de
DEN HAAG Door de be
narde economische situatie ko
men steeds meer mensen in fi
nanciële problemen en heeft
de fiscus ook steeds meer
moeite om de belastinggelden
binnen te krijgen. Blijkens de
rijksbegroting zullen volgend
jaar twee miljoen dwangbeve
len de deur uitgaan om zoveel
mogelijk geld van de achter
stand van zo'n 15 miljard bin
nen te krijgen.
De belastingdienst staat nogal
sceptisch tegenover de te ver
wachten resultaten. Beslag op
onroerend goed is door de in
gezakte huizenmarkt niet erg
effectief meer. Bovendien heb
ben vele belastingschuldigen
al hun activa als onderpand
gegeven aan kredietverlenen-
de instellingen. Dan vist de
fiscus vaak achter het net.
Op belastinggebied worden in
de miljoenennota de volgende
zaken in het vooruitzicht ge
steld:
Er komt binnenkort een
nota, waarin zal worden aan
gegeven op welke wijze ver-
eenvoudiiging kan worden ge
bracht in de aftrekposten voor
de inkomstenbelasting.
Er wordt bezien in hoeverre
het mogelijk is levensmiddelen
en geneesmiddelen onder het
verlaagde tarief van de omzet
belasting te brengén.
De zelfstandigenaftrek, die
al enkele jaren bestaat maar
steeds tijdelijk is genoemd,
wordt nu permanent.
Er is een wetsontwerp in
voorbereiding, dat zich richt
tegen het oneigenlijk gebruik
van de WIR (investeringspre
mie) door de non-profitsector.
Er is een wetsontwerp on
derweg, dat de fraude met gas-
olie moet bestrijden.
Steeds meer
auto's op
gas en diesel
DEN HAAG - Steeds
meer automobilisten
schakelen over op rela
tief goedkopere brand
stof. Het aantal wagens
met een lpg-installatie is
in een paar jaar verdub
beld. Thans rijdt een
achtste deel van het Ne
derlandse wagenpark (to
taal: 4,5 miljoen voertui
gen) op gas of diesel. De
belastingdienst kan goed
merken, dat een beetje
de klad zit in de autover
koop.
In 1976 reden er 3,5 mil
joen wagens rond. On
danks die groei en de
daaraan verbonden
werkzaamheden kan het
Centraal Bureau Motor
rijtuigen in Apeldoorn
met minder mensen toe:
toen 730, in 1981 rond
700. Dit is mogelijk ge
bleken door een efficiën
tere werkwijze en auto
matisering.
325 miljoen
nieuwe munten
DEN HAAG In 1983 zal
het Staatsmuntbedrijf in
totaal 325 miljoen nieuwe
munten slaan, aldus blijkt
uit de begroting hiervan.
Het gaat hierbij om:
20 miljoen rijksdaalders
50 miljoen guldens
i 55 miljoen kwartjes
i 100 miljoen dubbeltjes
i 100 miljoen stuivers.
0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600
B Openstaande vraag naar personeel onp KKC'
TREIN EN BUS: De tarieven
van het openbaar vervoer
gaan op 1 april met gemiddeld
tien procent omhoog. De NS-
tarieven stijgen iets minder
dan tien procent, maar de ta
rieven voor bus en tram méér.
De tariefsstijging is nodig om
de tekorten bij het openbaar
vervoer voor het rijk te beper
ken en de serviceverlening op
peil te houden. Dit heeft mi
nister Zeevalking (Verkeer en
Waterstaat) in zijn begroting
bekend gemaakt.
TELEFOON: Ook het tarief
voor de telefoon gaat omhoog.
Een lokaal gesprek wordt voor
abonnees één cent duurder: 15
in plaats van 14 cent voor een
gesprek. Het onbeperkt bellen
„binnen de stad" voor vijftien
cent zal ook snel tot het verle
den behoren. Ook voor dit
soort gesprekken komt er een
tijdtelling. Interlokale en in
ternationale gesprekken zullen
eveneens duurder worden.
Zeevalking kondigt ook aan
dat de tarieven van de PTT-
gelddiensten (giro en rijkspost
spaarbank) „herzien zullen
worden" vanv/ege de slechte
vooruitzichten voor deze
diensten.
GAS EN ELEKTRA: Eerder
dit jaar had de regering al
meegedeeld dat de aardgasprijs
voor kleinverbruikers met in
gang van januari volgend jaar
3,5 procent omhoog zal gaan.
Ook de elektriciteitsprijs zal 3
procent stijgen. De overheid-
starieven voor aanvragen van
paspoorten, rijbewijzen, uit
treksels uit het, bevolkingsre
gister etc. zullen in januari
met 4 procent omhoog gaan.
DEN HAAG Volgend jaar
zal er minder aan belasting be
taald behoeven te worden
maar meer aan sociale pre
mies. De totale lastendruk zal
mede door een beperkte prijs
verhoging van het aardgas (3,5
cent) opnieuw toenemen. Dat
blijkt uit de cijfers van de ma
cro-economische verkenning,
het spoorboekje voor de Ne
derlandse economie.
De verlaging van de belasting
druk is het gevolg van het af
lopen van de tijdelijke solida-
riteitsheffing en het voor 100
procent doorvoeren van de in
flatiecorrectie. Men moet ech
ter meer premies gaan betalen
voor AOW, WW en WAO.
Omdat de werknemers die ex
tra lasten moeten opbrengen,
daalt het aandeel van de ar
beidskosten in de bedrijven
met één procent tot 88.
De inflatie zakt volgend jaar
tot 4.5 procent (nu nog 6),
maar ook de consumptie en
het besteedbaar inkomen da
len. De export neemt toe,
waardoor het positief saldo op
de betalingsbalans stijgt, Al
met al zal er ook volgend jaar
geen economische groei zijn.
Uit de macro-economische
verkenning blijkt dat door de
matiging van de ambtenaren
salarissen de loonkosten bij de
overheid aanmerkelijk minder
snel stijgen dan in het particu
liere bedrijfsleven. In 1982 was
hier al een verschil van 4,3
procent. Door de bevriezing
van de overheidssalarissen zal
dit verschil volgend jaar bijna
zes procent zijn. Voor het eerst
zullen de loonkosten per amb
tenaar zelfs met 1,4 procent
DEN HAAG Volgend jaar zullen koopkrachtoffers nL
waarbij het inleveren van de afgelopen tijd verbleekt. lf./YJ
inkomens krijgen daarbij opnieuw de hardste klappenpële
maximaal 5 procent achteruit. De middengroepen levgme
procent in. De topinkomens blijven ongeveer gelijk, e
hele linie geldt dat wie bij de overheid werkt volgend
procent meer inlevert dan anderen. Lrja
Dit is het gevolg van het al eerder bekend geworden U1
het kabinet de salarissen van overheid, trendvolgers, a
uitkeringen en het minimumloon te bevriezen. Deze)aup
zullen ook geen vergoeding voor gestegen prijzen (prij^ N:
satie) meer krijgen. De genoemde maatregelen zullen, aljSV€
met een totale bevriezing van de kinderbijslag, v°lgenLmj
leen al voor een besparing van 5 miljard gulden zorgef
De regering hoopt dat het bedrijfsleven de opgelegde Prc*c
in de overheidsector vrijwillig zal volgen. In dit verbaijlgen
prijscompensatie opgeofferd moeten worden voor werï ril
heidsherstel. Ook de korting op het vakantiegeld, I jn
krachtens een loonmaatregel dit jaar nog geldt, zou vol|
vrijwillig verlengd moeten worden. Aan nieuwe loonn
len wordt nog niet gedacht. Minister De Graaf laat echf>en
begroting van Sociale Zaken wel duidelijk weten dat alp ai
ale partners niet vrijwillig meematigen, het kabinet „i te
verantwoordelijkheid zal nemen".
Dat de hoogste inkomens het meest worden ontzien,
kabinet op zich niet wenselijk, maar minister Van der^chri
nanciën) zegt in zijn begroting dat „een zekere denjnom
van inkomens" onontkoombaar is. Overigens wordt óotinj
minima" volgend jaar een geringere koopkrachtdalu^r ac
vooruitzicht gesteld door aanvullende maatregelen. Voyach
dere minima zou een koopkrachtdaling van vijf pnjeteri
maximum moeten zijn. Lie
Iedereen gaat volgend jaar voor de AOW 0,4 procent nLnze
len. Verder vindt er een verschuiving plaats van wj zuj
spremies voor de WW en de WAO naar die welke door^ erQ
mers moeten worden opgebracht, zodat de laatsten no^en
procent meer gaan betalen. aje z
Andere bezuiningsmaatregelen zijn: )rges
Vermindering doorbetaling van AOW-gehuwdenpeisstaa
het overlijden van de partner van vijf tot twee maan(PtmS
verlaging kinderbijslag voor in het buitenland veiPe
kinderen; ?e
afschaffing bejaarden- en arbeidsongeschiktheidsaftipeel
afschaffing extra toeslagen voor oude bovenminimjoonl
ringen (zgn. WAM-toeslagen); de b
nieuwe regeling minimum-uitkeringen WAO, WW ouw
waarbij rekening gehouden wordt met de gezinssituati van
het
1 koi
J zal
DEN HAAG De werkloosheid vliegt met snard
omhoog. Begin volgend jaar zal het aantal van len 1
werklozen al worden overschreden. Dit betekpg
15 procent van de beroepsbevolking binnenkdlige
der werk zal zitten, een situatie die vergelijk? op
met het recordniveau van de jaren dertig. Ne$en„
steekt met deze stijging met kop en schouder£hei<
de rest van Europa uit, aldus minister De Graafl aar
le Zaken en Werkgelegenheid). da
Dmst
Voor dit jaar werden volgens de laatste raming 540.000Je b
zen verwacht, maar binnenkort zal dit aantal de 6(1,
overschrijden. Overigens is in deze cijfers de „verborgC
loosheid" (bijvoorbeeld mensen in de WAO die eigenlr
WW zouden moeten zitten) niet eens meegeteld. Deze v
werkloosheid wordt geschat op nog eens 300.000, zodagaso
gend jaar in feite al meer dan een miljoen mensen omjoenc
zonder werk zullen zitten. Volgend jaar zullen zichppro
mensen voor het eerst op de arbeidsmarkt om werk nl doe
De werkloosheid blijft het ergst onder de jongeren: de
drie jongeren onder de 19 jaar die kan werken heeft gejichte
en blijft ook steeds langer werkloos. In dit licht heeft Bder
net besloten maatregelen te nemen waardoor school<98i
voortaan slechts een baan van hooguit 32 uur zullem uj
aangeboden met een dienovereenkomstig salaris. DeLj
van arbeidstijdverkorting zal door de overheid zelf wij kjn
gevoerd en op provincies en gemeenten zal een beroep^er
gedaan hetzelfde te doen.
Beroepsbevolking neemt meer'
DEN HAAG De stijging van de werkloosheid varaster
1982 is groter dan nog slechts enkele maanden geleiigen
voorspeld. De verklaring daarvoor kan deels worden jlbasi:
in het geringe succes van het werkgelegenheidsplan, mjract<
al in een nieuwe becijfering van de trendmatige grofaaat
beroepsbevolking, aldus de Macro Economische VerkenLjnc
het Centraal Planbureau. Deze becijfering, op basis varf
we bevolkingsprognose van het Centraal Bureau voor en t
tiek, laat zien dat het arbeidsaanbod dit jaar niet r te j
50.000 maar met ruim 70.000 arbeidsplaatsen toeneemt,
schil dat ook voor latere jaren geldt. Behalve aan
geboorteoverschot is deze toename vooral te wijten
groeiend aantal ongehuwde en gehuwd geweest zijnde 9n
op de arbeidsmarkt. Dit leidt ook tot aanzienlijke v( °?r
met het buitenland, zoals hieronder blijkt. De cijfers g11) "c
percentage van de aanwas van de beroepsbevolking vail.lnë*
1986 weer:
hiljai
,<port
België 0,3
Denemarken 0,35
Frankrijk 0,3
W-Duitsland -0,25
Zwitserland 0,3
Zweden 0,9„
Ver.Konin#,
Italië 0,6
Nederland