I'epe verontwaardiging over
assamoord in West-Beiroet
erdeeldheid over datum verkiezingen
£eidóc6omcutt
„Israëlische militairen
op de hoogte van slachting"
1\
Zwaargewonden
bij aanslag
op Brusselse
synagoge
Slachting
Van Agt
geschokt
over
massa
slachting
NEDERLANDSE VERPLEEGSTERS:
VN-waarnemers
Libanon
'ENLAND
leidse courant
MAANDAG 20 SEPTEMBER 1982 PAGINA 7
- Verdeeldheid be-
issen de partijen over de
i.van nieuwe bondsdag-
lingen. De CDU wil
Jlstellen tot het voorjaar
I vooral uit consideratie
nieuwe partner FDP.
merkte CDU- secreta
ris Geissler in dit verband op
dat vroegtijdige verkiezingen
op dit moment de doodsklap
voor de liberalen zou beteke
nen. Het ligt dus voor de hand
dat ook Genscher eerst een
programma wil opstellen en de
begroting van 1983 regelen om
zich pas dan, als de FDP
enigszins van de klap is her
steld, de kiezers naar de stem
bus te roepen
De SPD daarentegen, die de
indruk maakt van een zware
last te zijn verlost, wil zo vroeg
mogelijk verkiezingen. Deze
partij wordt daarin zoals uit
bliksemenquêtes blijkt door
het overgrote deel van de be
volking gesteund. Schmidt
vindt daarin bovendien een
onverwachte partner in de
Beierse CSU van Franz-Josef
Strauss die zich eveneens
heeft uitgesproken voor ver
kiezingen eind november. De
geslepen politicus Strauss is
niet zoveel gelegen aan een sa
menwerking met de liberalen
en hij gokt op het behalen van
de absolute meerderheid voor
de Unie-partijen waardoor
deze het in Bonn alleen voor
het zeggen zouden hebben en
waardoor de CSU ook een gro
tere vinger in de pap zou krij
gen. Inmiddels bevindt zich de
FDP en vooral zijn voorzitter
Genscher in een uiterst deplo
rabele toestand. Vrijdagavond
laat al sloeg het ongenoegen
binnen de partij over de koers
van de leiding Genscher in het
gezicht. In het bestuur stemde
slechts een uiterst krappe
meerderheid van 18 tegen 15
leden voor het aangaan van
een samenwerking met de
CDU. De linkervleugel vindt
dat de FDP zijn verkiezingsbe
lofte van 1980 „Met Genscher
voor Schmidt" heeft gebroken
en eist daarom in elk geval
eerst nieuwe verkiezingen al
vorens met CDU-CSU in zee
te gaan. Deze vleugel wil bo
vendien een bijzonder partij
congres om het oordeel van de
basis over de politieke omme
zwaai te horen.
De slachting van honderden Palestijnse burgers die na de
gedwongen aftocht van de PLO-guerrilla's uit Beiroet vorige
maand waren achtergebleven vervult iedereen, welk stand
punt men ook inneemt in de Midden-Oosten-problematiek,
met het diepste afgrijzen.
CHRISTELIJKE privélegertjes hebben, naar blijkt onder
toeziend oog van Israël, het recht in eigen hand genomen en
blinde wraak genomen voor het feit dat hun eigen leider Be-
chir Gemayel vorige week bij een bomaanslag om het leven
kwam. Men zou erop kunnen wijzen dat er in de recente Li
banese geschiedenis vele grote bloedbaden van deze omvang
zijn uitgevoerd, waarvan beurtelings christenen en moslims
het slachtoffer werden. Het na de Tweede Wereldoorlog
moeizaarp opgebouwde tere machtsevenwicht tussen deze Li
banese groeperingen werd mede door toedoen van de komst
van de Palestijnen in korte tijd verstoord en vormt zeker een
van de dieper liggende oorzaken van wat eind vorige week is
gebeurd.
Maar de doos van Pandora met al zijn ellende kon pas
goed geopend worden toen de rechtse Libanese elementen
wisten dat zij hun gang konden gaan onder dekmantel van
de Israëliërs. Ook al moet nog bewezen worden dat de Israë
liërs rechtsstreeks met dit bloedbad te maken hadden, zij
dragen er hoe dan ook een vreselijke verantwoordelijkheid
voor. Waren vergelijkingen met wat de Duitsers de joden
hebben aangedaan tot nu toe volstrekt uit den boze, nu drei
gen de Israëliërs verantwoordelijk te worden voor een soort
gelijk drama. Dat dit weliswaar nu op aanzienlijk kleinere
schaal gebeurt, doet aan het verschrikkelijke ervan niets af.
BEIROET De Israëlische strijdkrachten waren vol
ledig op de hoogte van de aanwezigheid van milities in
het Palestijnse vluchtelingenkamp Sabra in West-Bei-
roet toen de slachtpartij aan de gang was. Dit hebben
gistermorgen twee Nederlandse verpleegkundigen be
vestigd tegenover een verslaggever van de NOS-radio
in Beiroet.
De twee verpleegkundigen, Jolande en Tineke die in het Gaza-
Ziekenhuis in Sabra werkten, werden door militieleden van de
rechtse majoor Haddad uit het kamp gedreven en overgedragen
aan de Israëlische strijdkrachten die op honderd meter afstand
van het kamp lagen. Deze getuigenverklaring staat haaks op
verklaringen van zaterdagavond van de Israëlische ambassadeur
bij de Verenigde Naties, Yehuda Blum. Volgens hem waren de
rechtse militie buiten medeweten van het Israëlische leger de
kampen aan de zuidoostkant binnengedrongen. Het geregelde
Libanese leger had deze posities onder zijn controle moeten
brengen, aldus Blum.
De lezing van de twee verpleegsters in de NOS-rubriek wereld
wijzer is evenwel iets anders. Op het moment dat zij met alle
andere buitenlanders werden weggevoerd uit Sabra lagen er al
lijken in de straatjes van het kamp. Een Israëlische officier, zo
zei Jolande, kwam toen we het kamp uitkwamen, op ons toege-»
lopen en had een wat ruzie-achtig gesprek met een van de men
sen van Haddad. Na een toespraakje, ondervraging en inleve
ring van onze paspoorten werden wij overgedragen aan de Is
raëliërs. Kort hierna moet de grote slachting hebben plaatsge
vonden.
Volgens de verpleegsters wilden de militieleden de ongeveer 20
buitenlanders uit het Gaza-Ziekenhuis, waar op dat moment
veertig gewonden werden verpleegd, weghebben. Toen de bui
tenlanders werden weggevoerd wilden Palestijnse bewoners van
het kamp zich bij hen aansluiten omdat ze dachten: „Zolang we
bij hen zijn loopt het allemaal wel los", aldus Jolande. Op de
tocht uit het kamp kwamen zij de lijken tegen van onder andere
twee oude mannen. In zijsteegjes lagen verscheidene doden ver
spreid.
Even voor het bloedbad begon, leek het er volgens getuigen op
dat Israël de toegangswegen tot de twee kampen volledig onder
controle had. De gehele vrijdag hadden soldaten, die volgens
vluchtelingen behoorden tot Haddad's militie, delen van de
kampen geplunderd en opgeruimd met dynamiet. Toen de mili-
tiamensen de kampen betraden zouden de Palestijnen geen
weerstand hebben geboden. Slechts enkelen zouden hun wapens
hebben opgenomen. De twee Nederlandse verpleegsters ver
klaarden, dat in het gebied rond het ziekenhuis vrijwel iedereen
ongewapend was.
Apocalytpisch beeld
Nadat artsen, verpleegkundigen en medewerkers van interna
tionale organisaties waren gedwongen het Sabrakamp te verla
ten werden in het wilde weg mensen vermoord, net zoals enkele
uren van te voren in de even zuidelijker gelegen kamp Chatila
het geval was. Verslaggevers die de kampen bezochten na de
bloedbaden schetsten een apocalyptisch beeld. Overal lagen lij
ken. Sommige verslaggevers zeiden dat mensen in rijen tegen
muren waren geplaatst voor ze werden neergemaaid. In Chatila
waren voertuigen met bulldozers tegen de huizen aangesmeten.
In de steegjes lagen dode paarden en ezels. In huizen stonden
nog maaltijden op het vuur. In een straat lagen de lijken van
een gezin dat had proberen te vluchten. De doodgeschoten moe
der hield een zuigeling in haar armen.
Niet ver hier vandaan bevond zich een waar kerkhof. Onder en
'rond een vrachtwagen lagen de lijken van een vijftiental jonge
ren, die zich op deze plaats hadden moeten verzamelen voor ze
werden neergemaaid. Schedels waren verbrijzeld. Veel lijken
vertoonden de sporen van martelingen. In de hoofdstraten van'
Sabra en Chatila waren de stoepen bedekt met lijken, waaron
der die van bejaarden. In Sabra lag een vermoorde oude man
naast zijn boerenrijtuigje. In bijna elk huis lagen vermoorde
mensen afgrijselijk toegetakeld, vooral vróuwen, kinderen
oudere mensen.
De lijken van mannen en jongens, die na de evacuatie van guer
rillastrijders uit Beiroet waren achtergebleven, lagen op aparte
hopen. Volgens verschillende berichten werden Palestijnse ver
pleegsters in het kamp Chatila verkracht voor ze werden afge
maakt. Huilende overlevenden, mannen, vrouwen en kinderen,
lieten zaterdag verslaggevers de lijken zien van vermoorde fa
milieleden. Gistergmiddag waren reddingsploegen nog bezig met
het bergen van de lijken.
(Van onze correspondent Mare
de Koninck)
BRUSSEL In het cen
trum van Brussel zijn af
gelopen zaterdag bij een
aanslag door een onbe
kende op een joodse syna
goge vier leden van een
joodse bewakingsdienst
zwaar gewond. Twee van
hen moesten in het zie
kenhuis een spoedoperatie
ondergaan, waarbij kogels
werden verwijderd die
vanuit een mitrailleur wa
ren afgevuurd. Geen van
de vier gewonden is ech
ter nog in levensgevaar.
Volgens de Israëlische
ambassade in Brussel is
voor de terreurdaad, die
niet is opgeëist, de Pales
tijnse bevrijdingsorganisa
tie PLO verantwoordelijk.
De aanslag gebeurde zaterdag
kort voor het middaguur. Op
dat moment waren er nog
nauwelijks berichten over de
massamoord op Palestijnse
burgers in Beiroet, zodat een
direct verband daarmee on
waarschijnlijk is. In de dicht
bij het Brusselse Paleis van
Justitie gelegen synagoge was
een plechtigheid in verband
met het joodse nieuwjaar aan
de gang, toen vanaf de over
kant van de straat een man
vanachter een geparkeerde
auto twee mitrailleursalvo's
loste in de richting van drie
Belgische politieagenten en
vier leden van de eigen joodse
veiligheidsdienst, die voor de
ingang van het gebedshuis
stonden. Alleen de vier joodse
mannen werden geraakt.
De dader werd nog wel ach
tervolgd door een van de
agenten, maar wist spoorloos
te ontkomen. Mogelijk is hij in
een been geraakt door een ko
gel uit het dienstpistool van de
agent.
Onder de autoriteiten die met
een na de aanslag ter plaatse
kwamen was Belgisch minister
van Buitenlandse Zaken Tin-
demans. Tijdens het gesprek
dat hij in de synagoge met de
gelovigen had, kreeg de minis
ter bittere verwijten te horen.
Belgische politici en media
zouden voortdurend eenzijdig
de Israëlische politiek in het
Midden-Oosten afkeuren en
daardoor het anti-semitisme
aanwakkeren.
Tindemans van zijn kant be
loofde nog verdergaande
maatregelen om de joodse ge
meenschap in België te be
schermen. Daarnaast moet
volgens de bewindsman met
spoed EG-beraad starten om
de strijd tegen internationaal
terrorisme Europees aan te
pakken. Mogelijk vindt hier
over vandaag reeds een ge
sprek plaats in de EG-raad
van ministers van Buitenland
se Zaken die in Brussel verga
dert.
De joodse gemeenschap in Bel
gië is al vaker doelwit geweest
van terroristen. Vorig jaar ok
tober ontplofte een krachtige,
bom in de Antwerpse Dia-
mantwijk. waarbij drie doden
vielen. In de herfst van 1980
gooide een later aangehouden
Arabier in Antwerpen een
handgranaat in een groep
joodse kinderen, waarvan er
een om het leven kwam.
In verband met de viering van het joodse Nieuwjaar staan diver
se joodse instellingen en gebouwen onder verscherpte politiebe
waking. Op de foto een pantserwagen voor een van de zeven
joodse synagoges in de hoofdstad.
DEN HAAG Premier
en minister van buiten
landse zaken Van Agt
heeft „met afschuw" ken
nis genomen van de mas
saslachting in de Pales
tijnse vluchtelingekampen
Sabra en Chatila. Van Agt
liet dit gisteren via zijn
woordvoerder weten.
De woordvoerder zei verder
dat deze kwestie vandaag in
Brussel tijdens de vergade
ring van de Europese minis
ters van buitenlandse zaken
zal worden besproken.
Het Nederlands Palestina-
Comité en de Palestijnse
Vereniging zijn geschokt en
verontwaardigd over de mas
sa-executies in de vluchtelin
genkampen. Dit staat in een
resolutie die beide organisa
ties tijdens een bijeenkomst
afgelopen zaterdag in het
Amsterdam hebben aangeno
men. In de resolutie wordt er
bij de Nederlandse regering
op aangedrongen niet werk
loos toe te zien hoe het Pales
tijnse volk het slachtoffer
wordt van de huidige situatie
in de Libanese hoofdstad.
„Wanneer de nieuwe Israëli
sche ambassadeur in ons
land, Ja'akov Nechushtan,
meent dat het tijd is dat de
Nederlandse regering haar
troepen terugtrekt uit Liba
non, gaat hij voorbij aan het
feit dat wij vinden dat het
tijd wordt dat Israël zich uit
Libanon terugtrekt en ik
voel mij dan ook gepikt als
minister van defensie". Dit
zei minister Van Mierlo za
terdag op het vliegveld
Schiphol na zijn terugkomst
van een vierdaags bezoek
aan Egypte.
Van Mierlo reageerde hier
mee op de uitlatingen van de
Israëlische ambassadeur in
het Nieuw Israëlitisch Week
blad. Daarin stelt Nechush
tan dat de Nederlanders als
strijdkracht hun nutteloos
heid bewezen hebben, omdat
zij terroristische schendingen
tegen Israël niet konden
voorkomen. Van Mierlo is
het daarmee niet eens. Sinds
Unifil in Libanon zit is het
aantal schendingen minder
geweest dan daarvoor.
vrouwen zaten gisteren huilend aan de rand van
Sabra. Overlevenden zochten gisteren
optreden van veiligheidsraad
ORK De secretaris-generaal van de Verenigde Naties,
Cuellar, zoekt naar middelen om de veiligheid in Bei-
erbeteren. Hij overweegt het sturen van VN-militairen.
ttlgens diplomatieke kringen zal hiervan weinig terecht
en zullen de burgers van de Libanese hoofdstad hun heil
loeten zoeken.
verbitterd debat veroordeelde de Veiligheidsraad giste-
stemmig de massamoord op Palestijnse mannen, vrou-
kinderen zonder iemand verantwoordelijk te stellen,
irkoming van nog meer bloedvergieten besloot de V-
I ongewapende militaire waarnemers van de Verenigde
laar Beiroet te sturen, om zich te voegen bij de 10 die er
serez de Cuellar zei dat dat niet genoeg was. Voorgesteld
de Verenigde Staten, Frankrijk en Italië opnieuw de
ionale troepenmacht samenstellen die was gevormd om
te houden op het vertrek van Palestijnse guerrillastrij
de orde te handhaven. De Libanes eregering en PLO-
rafat hadden hierom gevraagd.
ig van de V-Raad, die op verzoek van de Sovjet-Unie
egd. was buitengewoon rancuneus. Israel werd op uitge-
haal verantwoordelijk gesteld voor de slachting in Bei-
van de voorpagina)
IN/WASHING-
DSKOU KAIRO
lassamoord op de
ise vluchtelingen
;-Beiroet heeft in-
inaal geleid tot een
ntal reacties van
verontwaardiging,
gingen er stem-
een vredesmacht
Libanese hoofd-
sturen en sancties
iraël te nemen.
erikaanse regering
jjtt1 sraël verantwoor-
1 getseld voor de
n, omdat zijn troe-
f &est-beiroet geheel
ontrole hadden tij-
slachting. De re-
isen Washington
Aviv is dan ook
verslechterd. Pre-
eagan, die giste-
mgdurig overleg
met zijn zijn be-
ite adviseurs, sluit
en van sancties
iraël niet uit.
jet-Unie riep op
•pen naar Beiroet
jn om de bevolking
(hermen en de te-
ing van Israëli-
ilitairen te verze-
In een officiële
fing vroeg Moskou
ligheidsraad sanc-
n israël te nemen.
jet-Unie legde de
j van het bloedbad
el, terwijl de Vere-
Ëtaten indirect wer-
beschuldigd. „De
fl bloed en de ber-
«en in de Palestijn-
loipen zijn de prijs*
I^Bde garanties, die
igton gaf toen het
oners van Beiroet
iid beloofde na het
van de PLO uit de
id us het Russische
•eau TASS.
boodschap aan de
iche president Moe-
heeft PLO-leider
gezegd, dat meer
1.500 Palestijnse
Hingen zijn omge-
Arafat drong er
bij de „VS en andere
grootmachten op aan tus
sen beide te komen om de
slachtingen onder de Pa
lestijnen in libanon, die
door de Israëliërs werden
uitgevoerd, te beëindi
gen". De PLO-leider had
gisteren in Damascus een
onderhoud met de Syri
sche president Assad. Vol
gens het Palestijnse pers
bureau zijn „enige drin
gende en gevaarlijhke
kwesties die de Arabische
natie aangaan,, besproken.
In de gehele Arabische
wereld is met ontzetting
gereageerd op de massa
moord in West-Beiroet.
Jordanië gaf Israël de
schuld. Gisteren was het
een rouwdag in dat land.
Koning Fahd van Saoedi-
Arabië deed een beroep
op de VS hun „verant
woordelijkheden te dra
gen overeenkomstig de
akkoorden die in Libanon
zijn afgesloten en de vei
ligheid van de Palestijnse
vluchtelingen moeten ga
randeren. De verenigde
Arabische Emiraten stel
den de VS verantwoord-
leijk voor „het afschuwe
lijke afslachten van onge
wapende burgers aan de
hand van de zionistische
bezettingsmacht". Egypte
heeft gedreigd e diploma
tieke betrekkingen met
Israël te zullen verbreken,
als dat land doorgaat met
het opvoeren van de span
ningen in Libanon.
De Britse premier That
cher heeft de massamoord
ten zeerste veroordeeld.
Haat minister van buiten
landse zaken, Pym, stelde
dat de Israëliërs „in het
gunstigste geval" hun on
deskundigheid hebben
bewezen. Hij zei echter te
vermoeden dat „de zaak
veel erger is dan dat". De
Westduitse regering heeft
eveneens verontwaardigd
gereageerd en heeft geëist
dat er snel een volledige
verklaring komt over het
gebeurde.
Leden van reddingsploegen, die gasmaskers dragen, waren vandaag nog bezig met het bergen van de lijken. Meer dan duizend
burgers zijn door rechtse-christenen vermoord.
