Van der Stee: 36 miljard in vier jaar
Voor klein
klusies.
Ja
ROOD WIL GELIJKE BEHANDELING AMBTENAREN
Trein en bus elk jaar
tien procent duurder
Rek in onderwijs eruit, volgend
jaar verlies van 6500 banen
Spreiding PTT
kost te veel
Binnenkort
beslissing
kruisraketten
nr9;
Gevechtswaarc
van het leger
is aangetast
Miljard nodig voor
opruimen bodemgi
BINNENLAND
leidsecourant'
Ook ambtenaren in ziekenfonds
DEN HAAG Minister Gardeniers (Volksgezond
heid) vindt dat op korte termijn het aantal ver
plicht verzekerden moet worden uitgebreid met de
ambtenaren. Tevens dienen de vrijwillige en de be
jaardenverzekering te worden afgeschaft en moet
het ziekenfondspakket beperkt worden tot een ba
sispakket Uiteindelijk moet een en ander resulte
ren in een algemene volksverzekering, waarbij een
eigen risico niet wordt uitgesloten.
Ten aanzien van de formatie stelt Gardeniers dat
er zo snel mogelijk een politieke uitspraak gedaan
moet worden over het doorzetten van de plannen
om ongeveer achtduizend ziekenhuisbedden af te
stoten. Dat geldt ook voor de verhoging en de in
voering van eigen bijdragen in de gezondheidszorg.
De besparingen die daarmee worden gerealiseerd
moeten worden gebruikt voor uitbreiding van de
poliklinische zorg en de eerstelijnszorg (huisart
sen, kruiswerk).
Crm - uitkeringen
voor werkgelegenheid
DEN HAAG Minister de Boer van CRM
dringt aan op een regeling die het mogelijk
maakt dat uitkeringsgelden worden ingezet
voor het creëren van nieuwe werkgelegen
heid. „De vele initiatieven, onder meer van
de gemeenten, vragen erom", zo schrijft De
Boer. De sollicitatieplicht dient te worden
versoepeld. Scholing en werken met behoud
van uitkering zouden min of meer gelijk
waardig gesteld moeten worden aan het
hebben van betaalde arbeid. Voor de bestrij
ding van de jeugdwerkloosheid zullen enke
le tientallen miljoenen guldens per jaar wor
den gereserveerd. Ook voor sociaal-culture
le activiteiten van jeugdig werklozen zal de
komende jaren meer geld ter beschikking
moeten komen.
Fors bezuinigen op rechtshulp
DEN HAAG Minister De Ruiter van
Justitie blijft bij zijn standpunt dat de
explosieve groei in de kosten van rechts
bijstand een halt moeten worden toege
roepen. Zoals bekend wil hij een eigen
bijdrage van vijftig gulden invoeren
voor rechtshulp. Die rechtshulp is tot nu
toe gratis te verkrijgen door het zoge
noemde bewijs van onvermogen. De be
windsman meent dat in het regeerak
koord wordt overeengekomen dat de Wet
rechtsbijstand on- en minvermogenden
spoedig wordt gewijzigd. Daarnaast wil
De Ruiter de rechterlijke macht uitbrei
den met ongeveer 420 mensen, hetgeen
ongeveer 32 miljoen gulden per jaar ex
tra gaat kosten. Volgens de Ruiter is er
sprake van een toenemende werkdruk
van het justitie-apparaat.
BIJ HUURSUBSIDIE
OOK KIJKEN NAAR
INKOMEN PARTNER
DEN HAAG Niet alleen het inkomen
van de aanvrager maar ook dat van zijn of
haar partner moet worden betrokken bij het
vaststellen van de individuele huursubsidie.
Pas als de huur uitgaat boven wat beiden
geacht worden te kunnen betalen (norm-
huurquote), dient er subsidie gegeven te
worden, aldus minister Nypels in zijn poli
tieke testament aan informateur Van Ke-
menade. Het wetsontwerp voor de indivi
duele huursubsidie moet nu snel worden in
gediend. De normhuur voor mensen met
een minimuminkomen moet 11,3 procent
van het inkomen blijven, voor de modale
inkomens dient deze stapsgewijs op 17 pro
cent te worden gebracht.
DEN HAAG Minister
Van der Stee (Financiën)
laat een negatieve „erfe
nis" na van 36 miljard
gulden. Het gaat hier om
het bedrag dat zijns in
ziens in de komende vier
jaar aan nieuwe bezuini
gingen moet worden
doorgevoerd om het fi
nancieringstekort te be
perken tot de toelaat
baar geachte vier pro
cent van het nationaal in
komen.
In zijn politiek testament
wordt bovendien gesteld dat
elke gulden die voor nieuw
beleid uitgegeven gaat wor
den, door extra bezuinigingen
elders moet worden verkre
gen. De noodzaak van miljar
denbezuinigingen maakt vol
gens Van der Stee een herbe
zinning op de „koppelingen"
noodzakelijk. Ook zou er geen
enkel departement ontzien
mogen worden, ook Ontwik
kelingssamenwerking niet. De
betrefende minister, drs. C.P.
van Dijk, is het daar overigens
niet mee eens. Hij adviseert
„zijn" uitgaven op tenminste
hetzefde peil te houden.
Verreweg de meeste besparin
gen wil Van der Stee doorvoe
ren op de sociale zekerheid, de
bijstand, volksgezondheid en
de lonen en salarissen die door
de overheid worden betaald.
Voor de minister van Finan
ciën is het niet meer vanzelf
sprekend dat wie premie heeft
betaald recht heeft op een uit
kering overeenkomstig zijn
laatst verdiende salaris.
Geen looningreep
Zijn collega van Sociale Za
ken, De Graaf, erkent de
noodzaak van verdere bezuini
gingen onder meer op de soci
ale zekerheid. Hij waarschuwt
echter voor de gevolgen van
forse inkomenskortingen bo
ven de al aangekondigde be
vriezing van overheidssalaris-
sen en uitkeringen. Bevorde
ring van investeringen acht
De Graaf alleen haalbaar via
bezuinigingen elders.
De minister van Sociale Zaken
toont zich een warm voorstan
der van een vrije loonontwik
keling in de komende jaren.
Er moet nu een einde komen
aan de reeks looningrepen van
de afgelopen jaren, meent hij.
De Graaf wijst daarbij op de
bijkomende nadelen van te
ruglopen van de bestedingen
en geringere belastinginkom
sten als gevolg van de voort
durende loonmatiging. Wel
toont hij zich voorstander van
het bestemmen van de prijs
compensatie voor herstel van
werkgelegenheid in de vorm
van investeringsloon en de
herverdeling van werk. Ook
dit wil de bewindsman echter
overlaten aan het bedrijfsle
ven en niet dwingend opleg
gen.
Ambtenaren
Minister Rood (Binnenlandse
Zaken) houdt in zijn politiek
testament een pleidooi voor
het handhaven van het trend-
beleid: het gelijk behandelen
van ambtenaren en werkers in
het vrije bedrijf. Rood verzet
zich ertegen de ambtenarensa
larissen en die van de trend
volgers te betrekken in de be
zuinigingsrace van minister
Van der Stee. Hij wil voorko
men dat waar elders onvol
doende geld gevonden wordt
deze salarissen als sluitpost
van de begroting gebruikt zou
den worden. Een zelfstandiger
arbeidsvoorwaardenbeleid bij
de overheid zou volgens Rood
gepaard moeten gaan met een
verbeterde onderhandelings
positie van de ambtenarenbon
den. Voorafgaand daaraan zou
eerst de lang verwachte verge
lijking tussen overheidssalaris-
sen en die in het bedrijfsleven
plaats gevonden moeten heb-
Van Agt schrijft
brief aan zichzelf
DEN HAAG Zijn dubbele
ministerschap dwingt Dries
van Agt soms tot vreemde din
gen. Zo heeft hij nu een brief
aan zichzelf moeten schrijven:
zijn politiek testament als mi
nister van buitenlandse zaken
Van Agt aan premier Van Agt,
die het stuk dan doorzendt aan
de informateur. In de begelei
dende brief schrijft Van Agt
aan Van Agt: „Met verwijzing
naar de brief van de Minister-
President (hijzelf dus), dd. 16
juli jl., no. 322653, inzake in
formatie voor de Kabinetsfin-
fformateur, moge ik (Van Agt)
U (Van Agt) de bijdragen doen
toekomen welke betrekking
hebben op de onderwerpen
INF-plaatsingskwestie (kruis
raketten), de Nederlandse An
tillen en de Europese Gemeen
schappen
ADVERTENTIE
EEN PAAR
UURTJES VAN DIT,
SCHEELT DAGEN
VAN DAT.
Een geslaagde ski
vakantie staat of valt met 'n
goede voorbereiding. Ski-
gymnastiek bijvoorbeeld.
Dat scheelt straks spierpijn
en daaaagen sneeuwpret
De prijs voor 20 lessen:
f 98,- voor leden, f 115-
voor niet-leden.
U kunt zich nu aanmel
den. Op onderstaand adres.
ANWB SK1-GYMNASTIEK.
Cursusplaatsen: 's-Gravenhage,
Wassenaar, Voorburg, Zoetermeer en
Delft
Aanmelden: ANWB-'s-Gravenhage,
Wassenaarseweg 220,
tel. 070-264426.
ANVÜ$
DEN HAAG De tarie
ven van het openbaar ver
voer moeten de komende
drie tot vier jaar met tien
procent per jaar omhoog
om de dienstverlening op
peil te houden. Gaat de
Tweede Kamer daar niet
mee akkoord, dan zal de
dienstverlening in het
openbaar vervoer omlaag
moeten.
Een extra kostenstijging bij
het openbaar vervoer is te
voorzien door het gelijk trek
ken van de arbeidsvoorwaar
den voor alle personeel in deze
sector. Dit gaat de schatkist
vijftig miljoen gulden per jaar
extra kosten. Ook is er nog.
een bedrag oplopend tot 80
miljoen gulden per jaar nodig
om knelpunten op het railnet
van de spoorwegen aan te
pakken.
In zijn nota aan de informa
teur schrijft minister Zeeval-
king dat het ministerie van
Verkeer en Waterstaat de
laate jaren onevenredig is „ge
pakt" bij het doorvoeren van
bezuinigingen. Gezegd wordt
dat een verdere teruggang van
de gelden voor het ministerie,
welke veelal besteed worden
aan directe investeringen en
dus werk, „fataal" zal zijn.
Over de wegenaanleg wordt
gezegd dat tot nu toe gerekend
is met uitgaven van 740 mil
joen gulden voor rijkskwegen
per jaar. In het kader van de
heroverwegingen bij de rijkso
verheid is dat bedrag al terug
gebracht tot 530 miljoen gul
den per jaar. Er zullen daar
door alleen nog wegen aange
legd kunnen worden die de
verkeersveiligheid bevorde
ren, bevolkingscentra ontlas
ten, het Noorden en het Zui
den van ons land beter bereik- gaan kosten. Bezuinigingen op
baar maken en nieuwe bouw- de werken zijn niet meer mo-
lokaties ontsluiten. gelijk. Financiële tegenvallers,
Over de Oosterschelde wordt die er zeker komen, dienen
opgemerkt dat de werken dan ook elders gecompenseerd
minstens zeven miljard gulden te worden.
DEN HAAG Minister
Deetman wil de komende
vier jaar voor nog eens 1,1
miljard aan bezuinigingen
op de onderwijsbegroting
doorvoeren. Daarvan is
300 miljoen gulden be
stemd voor nieuw beleid,
bijvoorbeeld voor onder
wijs aan minderheden en
invoering van het nieuwe
basisonderwijs. Op de be
groting voor 1983 zal voor
130 miljoen worden omge
bogen.
Deetman zegt echter tevens
dat er een einde moet komen
aan de situatie dat hij wordt
gedwongen zijn bezuinigingen
te zoeken in de werkgelegen
heid. Dat heeft tot gevolg dat
volgend jaar 6500 arbeidsplaat
sen in het onderwijs verloren
zullen gaan. Naar zijn mening
wordt zijn departement te
hoog aangeslagen bij het ver
delen van de bezuinigingen. 85
procent van de onderwijsbe
groting bestaat uit personeels
kosten en de gevraagde om
buigingen gaan nu voorname
lijk ten koste van de werkge
legenheid. Op de materiële
kosten valt nauwelijks meer
verder te bezuinigen. „De rek
is eruit", zo constateert hij.
De bewindsman vindt dat er
bij de formatie harde afspra
ken moeten worden gemaakt
over enerzijds het verlies aan
arbeidsplaatsen als gevolg van
het dalend leerlingenaantal en
anderzijds het verlies van
werkgelegenheid als gevolg
van de bezuinigingen. Een
herziening van de salarissen in
het onderwijs (de HOS-nota)
zal eerst op de langere termijn
besparingen opleveren, zo laat
hij weten.
Studiefinanciering
Door de bezuinigingen komt
een nieuw stelsel van studiefi
nanciering op de tocht te
staan. De studiefinanciering
zal enkele honderden miljoe
nen meer gaan kosten dan de
huidige regelingen. Volgens
Deetman kan dat stelsel er al
leen komen als de stydenten
de mogelijkheid krijgen om
rentedragend te lenen. Dat be
tekent een extra beslag op de
kapitaalmarkt, dat in de aan
vangsfase enige honderden
miljoenen guldens zal bedra
gen. Minister Van Der Stee
heeft al eerder laten weten dat
het nieuwe stelsel voor studie
financiering geen cent extra
zou mogen kosten.
DEN HAAG De directie van de PTT moet zelf bepa
len welke onderdelen van het bedrijf naar het Noor
den dienen te verhuizen. Bovendien moeten er minder
mensen naar het Noorden gaan dan de drieduizend
man van de Centrale Directie uit Den Haag, waarvan
tot nu toe werd uitgegaan.
Beide maatregelen zouden leiden tot een forse besparing op de
kosten van de spreiding. Nu rekent men op circa 1,6 miljard gul
den, inclusief de kosten van de gebouwen in Groningen. Daar
naast zal per jaar 50 miljoen gulden extra uitgegeven moeten
worden om de werkzaamheden van de Centrale Directie, die na
de spreiding in twee delen uiteen valt, te coördineren.
Minister Zeevalking (Verkeer en Waterstaat) wijst er in zijn po
litiek testament op dat de kosten van de spreiding in geen enke
le meerjarenraming of begroting zijn gedekt, zodat onverkorte
uitvoering van het beleid tot belangrijke besparingen elders
dwingen. Daarbij is ook nog als eis gesteld dat de begroting van
Verkeer en Waterstaat noch die van de PTT zelf nadelen mogen
ondervinden van de operatie.
In de nota staat dat de spreiding onder het kabinet Biesheuvel is
toegezegd. De situatie toen was echter heel anders dan nu; een
overvolle arbeidsmarkt en een overbevolking in het Westen.
Daarvan is nu geen sprake meer.
Kijkje in departementale keukens
Dit jaar zijn voor het eerst de adviezen van de zittende ministers
aan de kabinets(in)formateur openbaar gemaakt. In de wande
ling heet zo'n advies „politiek testament". Een minister somt
daarin op wat naar zijn of haar mening bij de formatie (beslist)
moet worden geregeld. Hier en daar levert dat een onthullend
kijkje in de keuken van een departement en/of het hart van een
bewindsman. De publicatie is het gevolg van de Wet Openbaar
heid van Bestuur. Onze parlementaire redacteuren vatten de
testamenten hiernaast samen.
ADVERTENTIE
BESTSELLERS
VAN DE
WERELDBEROEMDE
SCHRIJVERS
nü verkrijgbaar In mooi
uitgevoerde paperbacks, voor
slechts f 15,90
Bij elke boekhandel!
de boekerij"
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE Bil UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEK
THEATER, RECREATIE,EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
Toekomst
Antillen snel
aan de orde
DEN HAAG De staatkundi
ge toekomst van de Neder
landse Antillen is één van de
onderwerpen, waar het nieu
we kabinet snel mee te maken
zal krijgen. Het rapport van de
commissie-Biesheuvel, die zich
met deze materie bezig houdt,
is omstreeks de jaarwisseling
te verwachten. Daarna zullen
nadere beslissingen moeten
worden genomen, waarbij de
kwestie-Aruba voorop staat.
Dit schrijft minister Van Agt
(Buitenlandse Zaken) aan de
kabinets(in)formateur. Vol
gens de minister tekent zich
de mogelijkheid af van een
„aparte status" voor. Aruba
binnen het verband van het
Koninkrijk, die na tien jaar
zou moeten overgaan in echte
onafhankelijkheid.
Meer greep op produktie
van elektriciteit nodig
DEN HAAG De regering moet de elektriciteitscentrales voor
kunnen schrijven welke brandstoffen zij dienen te gebruiken,
voor welke prijs zij stroom dienen te leveren en hoeveel zij mo
gen investeren. Ook zou er een landelijk produktiebedrijf voor
elektriciteit moeten komen ter bevordering van de doelmatig
heid. Dit schrijft minister Terlouw (Economische Zaken) in zijn
politieke testament. In de nota beveelt Terlouw ook aan de ver
dubbeling van de toeslag, die bedrijven krijgen voor energiebe
sparende investeringen, tot eind 1983 te verlengen. De verdub
beling heeft tot nu toe geen effect gehad, omdat de bedrijven in
onzekerheid verkeren of de Kamer het wetsontwerp wel zal
overnemen.
Twee jaar voor
winkelterreur
DEN HAAG Na een eis van
drie jaar gevangenisstraf van
de officier van justitie, heeft
de Haagse rechtbank drie
broers, 18, 22 en 23 jaar oud,
veroordeeld tot ieder twee jaar
gevangenisstraf met aftrek
van voorarrest. Zij krijgen
deze straf voor het plegen van
diefstal met gebruik van ge
weld. Voor de twee oudste
broers komen daar nog vier
maanden bij, die al eerder wa
ren opgelegd in verband met
andere gepleegde feiten. Het
drietal oefende in Den Haag,
jYj/
in het bijzonder in de Weimar-
straat en omgeving, een ware
winkelterreur uit door geld en
goederen te stelen, waarbij het
winkelpersoneel werd be
dreigd. Dat gebeurde met een
luchtdrukpistool. In een kle
dingzaak werd zo, terwijl de
caissière werd bedreigd, twee
duizend gulden uit de kassa
genomen. De officier consta
teerde dat het drietal als Dal
tonfiguren optrad. Verdachten
verweten vooral hun vader
een slecht voorbeeld te hebben
gegeven. Een 24-jarige Hage
naar die een tip had gegeven
voor de overval in het kle
dingmagazijn en als uitkijk
fungeerde, maar dat ontkende,
werd na een eis van vijftien
maanden door de officier door
de rechtbank vrijgesproken.
WOENSDAG 15 SEPTEMBER 1982 PA zes
•tch
gha
aba
mL 1
fgha
PREMIER VAN AGT:
DEN HAAG Het is absoluut noodzakelijk c
derland uiterlijk eind 1983 heeft laten weten o 3086
reid is (48) kruisraketten op zijn grondgebied
neren. Tegen die tijd zullen volgens schema
raketten operationeel zijn en verwachten de
die deze gaan plaatsen, „dat de andere be|
bondgenoten, waaronder Nederland, dan hu
duidelijk zullen hebben gemaakt".
Premier Van Agt schrijft dit, in zijn kwaliteit van mii
Buitenlandse Zaken, in een notitie aan de informate
Duitsland, Groot-Brittannië en Italië hebben ingest
plaatsing binnen hun grenzen. Het moment, waarop di
daar komen, wordt volgens Van Agt van groot belai
voor de voortgang van de onderhandelingen in Gem'
de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie. Binnen de
men ervan overtuigd dat niet eerder dan dat mornet
daarvoor een doorbraak in het overleg zal plaats vim
Hij wijst er verder op dat de belangrijkste bondgenote!
zette onzekerheid over de houding van Nederland „zi
fel" zullen beschouwen als een verzwakking voor de
de Verenigde Staten bij de onderhandelingen in G<
daardoor als zeer schadelijk voor de kans op succes
penbeheersing en het uiteindelijk bereiken van de
Bovendien zou een nog langer uitstellen van de beli
druk wekken dat Nederland niet tot het nemen daarv;
is, wat de geloofwaardigheid van het Nederlands buitei
leid en van ons land als betrouwbaar en solidair
ernstig zou ondermijnen, „met alle consequenties van
dus Van Agt. Volgens hem zou de invloed van Nederli
proces van wapenbeheersing daarmee ook vermindert
nister meent dat de kwestie van de plaatsing van de T
ten ook niet los gezien moet worden van de overij
(zes) kernwapentaken.
Minister Van Mierlo (Defensie) schrijft in zijn notjtie
formateur dat in de voorbereidingsfase afspraken gei
ten worden met bepaalde instanties, bijvoorbeeld gei
sturen, over infrastructurele voorzieningen. Als het
kabinet zou weigeren mee te werken aan deze plannin
ernstige conseuqenties hebben".
n ft
root
DEN HAAG Door gebrek aan geld kan den
landse krijgsmacht niet meer naar behoren fu
ren. „Zelfs in het dagelijks opereren moet wo
gegrepen," aldus minister Van Mierlo (Defensii
notitie aan de informateur. Volgens de bewindi
dit op den duur leiden tot een leger met een
kende gevechtswaarde".
De (NAVO-)afspraak dat het budget van Defensie in
1979-1983 jaarlijks met drie procent zou worden ver
niet nagekomen, legt de minister uit. In de praktijk w
middeld slechts anderhalf procent. De achterstand bei_
anderhalf miljard gulden. Verder vertragen van voor^1
investeringen wordt pas op langere termijn mogelijk, zït l€
de korte termijn besparingen moeten worden opgevan
exploitatie-uitgaven (oefenen, varen, rijden, vliegen),
kwalijke gevolgen van dien.
Het opstellen van een nieuwe defensienota het de|
werkt met tienjarenplannen heeft volgens Van Mrce
ook alleen zin, „wanneer de financiering is zeker gest ee'
Over de voortzetting van (de zes) bestaande kernwapei
de mogelijke plaatsing van kruisraketten mogen geen d'
lijke beslissingen worden genomen, aldus Van Mierlo1
heidsbeleid is immers ondeelbaar". Wel moeten zeer bi ien,
enkele voorlopige maatregelen worden genomen. Het g
bij om beslissingen over het al dan niet „nucleair" m i>
de Orion (maritiem patrouillevliegtuig) en de F-16 (jajch g<
I;::-!"
■e lek'
ie r(
sehoi
StUi
DEN HAAG Het huidige interimkabinet heeft op d
een beslissing genomen over het bedrag dat tot 1986
ken moet worden ten behoeve van het milieubeleid:
derhalf miljard gulden. Dat bedrag is weliswaar 400 mi se°d
den lager dan de tot nu toe geraamde kosten van het t< ha.'
ge beleid, maar het is wel aanzienlijk hoger dan wat tot
beschikbaar was gesteld (één miljard).
Over de extra gelden is overeenstemming bereikt tuss inty
secretaris Lambers (Milieu) en minister Van der Stefch l
ciën), zo blijkt uit een notitie van mevrouw Lambers
mateur Van Kemenade.
Voor het opruimen van bodemgif acht mevrouw Lamb.Uy
komende vier jaar een bedrag van één miljard gulden i j 1
denkt aan telkens 300 miljoen gulden in 1983 en 1984 er
joen gulden in 1985. Zij sluit overigens niet uit dat eet (j"'
niet toereikend zal zijn.
Dit handige miniatuur
bankschroefje krijgt u
toegestuurd als dank voor
het opgeven van een
nieuwe abonnee.
w Y
-pnj
illyw
van de Leidse Courant
Naam
Adres
Postcode/Plaats_
Betaald wordt per maand (met automatische afschii jj
per kwartaal
Stuur een miniatuur bankschroefje naar:
Naam
Adres
Postcode/Plaats_
Telefoon-
Stuur dezq bon in open envelop - geen postzegel pial
naar: Leidse Courant, Antwoordnummer 10070,
2300 VB Leiden.
$"£eicL*2(2ou/ta
aliaai
elli'
[ener,
id w
P-2 t
acth
