eel bedrijven
kweken" wao'ers
Arafat wellicht op
audiëntie bij de paus
£eidóc0omant
Informateur begint met
sociaal-economische problemen
^eerderheid
Nederlanders tegen
ernraketten
rotest werkloze
woningbezitters
Bus naar paus
het gevaarlijkst
AAB wil verscherping
wapenembargo
tegen Zuid-Afrika
BINNENLAND/ BUITENLAND
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 11 SEPTEMBER 1982 PAGINA S
Lskou verbreekt telefoon-
fbindingen met buitenwereld
l)SKOU Alle telefoonverbindingen tus-
Moskou en de buitenwereld zijn sinds
(ermiddag voor onbepaalde tijd verbro-
De telexverbindingen functioneren wel
maal. Vorige week maakten de Russen
leind aan de mogelijkheid om vanuit ver-
leidene Westeuropese landen automatisch
[telefoneren met de Sow jet-Unie. Alle ge-
jekken moeten weer worden aangevraagd.
Ilgens westelijke diplomaten willen de
Vjet-autoriteiten weer greep krijgen op
'gewenste" telefonische contacten van
ssen met het buitenland,
hbtenaren van het Amerikaanse ministe-
I van buitenlandse zaken hebben meege-
Éld dat er een telegram naar de Ameri-
fonse ambassade in Moskou is gestuurd om
Mere inlichtingen te vragen.
Cruiseschip
op de rotsen
van Alaska
JUNEAU Bij de
stranding van het
Amerikaanse cruise
schip „Majestic Ex
plorer" voor de west
kust van Alaska zijn
vrijdag een dode en
twee gewonden geval
len. Alle 80 passa
giers en 20 van de 22
bemanningsleden
moesten in de red
dingsboten gaan, toen
het schip dat op 60
mijl van Juneau op
de rotsen zit, slagzij
begon te maken.
Minder geld voor bibliotheken
DEN HAAG De ministerraad heeft gis
teren besloten in 1983 vijftien miljoen gul
den minder aan gemeenten en provincies te
geven voor bibliotheken. Dit in het kader
van de nodige bezuinigingen. De gemeen
ten en provincies mogen zelf uitmaken hoe
zij de bezuinigingen doorvoeren maar het
rijk acht het redelijk dat al degenen ouder
dan 18 jaar meer gaan betalen voor geleen
de boeken of dat de contributie bij een bi
bliotheek voor hen verhoogd wordt. Indien
de gemeenten en provincies niet in staat
zijn de bijdragen van lezers - leden te ver
hogen moeten zij minder boeken aankopen,
de openingstijden veranderen en sluiten op
minder bezette uren, bouwprogramma's
trager uitvoeren, eventueel plaatselijke ves
tigingen sluiten of arbeidstijdverkorting
doorvoeren.
Groen licht voor woning
bouw bij kerncentrale
DEN HAAG De gemeenten Druten
en Dodewaard kunnen hun plannen
om voor het jaar 2000 nog eens 1100
woningen te bouwen uitvoeren. De
geplande nieuwbouw wordt door de
missionair minister LNypels (Volks
huisvesting) niet van de hand gewe
zen, zo heeft hij het PPR-Kamerlid
Lankhorst laten weten.
Indien de geldende normen voor wo
ningbouw rond een nieuw te bouwen
kerncentrale van 1000 megawatt toe
gepast zouden worden op Dodewaard,
zou de bouw niet door kunnen gaan.
Dodewaard bestaat echter al en heeft
een capaciteit van 54 megawatt. De
normen zijn dus niet van toepassing,
aldus de minister.
Nieuw Deens kabinet
met jonge ministers
KOPENHAGEN De conser-
vatieve premier van Denemar
ken, de 53-jarige Poul Schlueter,
heeft een week na het aftreden
van het sociaaldemocratische
minderheidskabinet gisteren de
samenstelling bekendgemaakt
van zijn burgerlijke coalitierege
ring. Het is een minderheidska
binet van conservatieven, libera
len, een centrumpartij en een
christelijke Volkspartij. Het telt
21 ministers onder wie vier
vrouwen, zes ministers jonger
dan 33 en slechts twee ministers
ouder dan 60 jaar. Schlueter is
de eerste conservatieve premier
sinds 1901.
a(
me
r dt
le x
PUI (li'
IETERMEER Men-
die tot de wao toetre-
ZoD. vertonen afgezien
hun arbeidsonge-
liktheid duidelijke
schillen met actieve
rknemers. In zekere
zijn zij in hun verleden
het ware voorbestemd
aakt om later in de
o terecht te komen. Dit
gebleken uit een in op-
Jacht van de Sociale
rzekeringsraad inge-
ld vergelijkend onder-
afek tussen wao-toetre-
te ors en actieven. Leeftijd
opleiding zijn het
iest kenmerkend en in
verband ook duidelijk
2 andoorzaken van de ar-
idsongeschi ktheid
lang
De wao'ers zijn doorgaans op
jongere leeftijd met werken
begonnen. Daarna zijn zij in
meerderheid op arbeidsplaat
sen terecht gekomen waar het
accent ligt op handmatige ar
beid. Dat betekent doorgaans
lichamelijk zwaar werk, vaak
nog tot aan het moment van
arbeidsongeschiktheid toe.
Opvallend is voorts, dat vele
wao-toetreders een relatief
laag loon hadden en een ar
beidsverleden zonder veel pro
motiemogelijkheden. Hun
vaardigheden waren voorts op
de arbeidsmarkt ruim voor
handen, waardoor ze kwets
baar waren en nogal eens met
werkloosheid werden gecon
fronteerd. Omdat al deze on
gunstige omstandigheden zich
samengebald juist in het bouw
vak voordoen, verbaast het de
onderzoekers niet, dat onder
de wao'ers veel mensen uit de
bouw voorkomen.
Omdat dus mensen met een
laag opleidingsniveau, die ja
renlang zwaar werk hebben
verricht, groot risico lopen in
de wao terecht te komen, zou
den er volgens de onderzoe
kers beleidsmaatregelen moe
ten worden getroffen om ar
beidsongeschiktheid te voor
komen; dat zou zeer effectief
kunnen werken.
Gebleken is voorts, dat de ge
zondheidsproblemen die ten
slotte tot arbeidsongeschikt
heid leidden, al langer beston
den. Werknemers die vaak en
lang verzuimen, vormen een
bijzondere risicogroep. De aan
doeningen die tot verzuim
aanleiding gaven, blijken dik
wijls niet écht over te gaan en
leiden later tot wao-toetreding.
De ziektegeschiedenis en de
mindere arbeidsprestaties, lei
den dan weer tot een slappe
band met collega's en werkge
ver. Dit wordt nog in de hand
gewerkt doordat men dikwijls
in zwakkere bedrijven werkt
waar bijna per definitie weinig
aan preventie wordt gedaan
en weinig aandacht is voor
langdurig zieke werknemers.
Veel wao'ers voelen zich tij
dens hun ziekte door het be
drijf in de steek gelaten. De
onderzoekers (Centrum voor
onderzoek van de economie,
behorend tot de Leidse univer
siteit) stellen dan ook dat niet
alleen veel werknemers voor
bestemd zijn voor de wao,
maar dat ook tal van bedrijven
als het ware wao'ers kweken.
ngeland blijft embargo
egeren tegen Russische gasbuis
INDEN Het conflict tus-
Groot-Brittannië en de
■enigde Staten over leve-
m lies voor de Siberische
*e igasleiding is gisteren ver-
nty erpt doordat de Britse rege-
ïchl g nog twee bedrijven heeft
act ast het embargo op de leve-
watjg van Amerikaanse techno-
?n, fie te doorbreken. Eerder
[rijkp een bedrijf in Glasgow al
ïjiNCLUSIE LEIDS ONDERZOEKER:
jler
IDEN De weerstand bij de bevolking tegen plaatsing van
uwe kernraketten neemt wel degelijk toe. Volgens de laatst
;ende onderzoeksgegevens is een meerderheid van het Ne-
landse volk tegen plaatsing.
deze conclusie komt mr. Ph. P. Everts, directeur van het in-
uut voor internationale studies van de rijksuniversiteit te
den, in een artikel voor het tijdschrift voor politicologen, acta
1/631 itica. Hij baseert zijn conclusie op een bestudering van alle
ëej nie-onderzoeken, die in ons land over kernwapens zijn ge-
r 'iden. „Er is niet veel materiaal, aldus Everts, maar de trend
jdniuidelijk". Hij had van de Amerikaanse ambassade ook de be-
Veikking gekregen over onderzoeksgegevens van USICA, een
topiierikaanse regeringsinstantie die in het buitenland onder
er voorlichting doet en opinieonderzoeken laat verrichten,
gens dit materiaal blijkt dat in 1981 in korte tijd in ons land
weerstand tegen de plaatsing van nieuwe kruisraketten aan-
nlijk is toegenomen. De meest recente cijfers, uit augustus
i dit jaar, wijken weinig af van de cijfers uit oktober 1981:
jicent tegen, 25 procent voor plaatsing.
opdracht gekregen zich aan de
contracten voor de leiding te
houden.
De Britse minister van buiten
landse zaken Pym heeft giste
ren gezegd dat het waarschijn
lijk is, dat de VS en Wést-Eu
ropa om de tafel zullen gaan
zitten om het Amerikaanse
standpunt inzake het Siberi
sche aardgasproject te matigen.
(Van onze Haagse redacteur)
!N HAAG Werkloze woningbezitters uit Olden-
il die aangewezen zijn op een bijstandsuitkering en
arom hun huis moeten „opeten", hebben een belan-
[roep geformeerd.
Oldenzaalse groep heeft als een van haar eerste beleidsdaden
vaste Kamercommissie voor Cultuur, Recreatie en Maat-
appelijk Werk een brief gestuurd waarin de groep haar nood
agt en om maatregelen verzoekt. Gesproken wordt van „een
He onrechtvaardigheid".
m een eigen huis te kunnen bouwen, hebben wij ons veel
e'te getroost en hebben wij ons gezin het een en ander moe-
fk> i ontzeggen", aldus de aanhef van de brief. Met nadruk wordt
66 ip gewezen dat het de rijksoverheid was die het eigen-wo-
w| igbezit aanmoedigde door allerlei premies in het vooruitzicht
>gel stellen. „Nu zijn wij buiten onze schuld werkloos geworden en
gerardoor over kortere of langere tijd aangewezen op een bij-
.1.01 ndsuitkering. Wij zullen dan gedwongen zijn in te teren op
as 1 [en „bezit", in dit geval het eigen huis", schrijven de verbitter-
Oldenzalers. Ze zeggen zich ondermeer in een belangengroep
hebben willen vereningen „uit naam van alle mensen die met
probleem te maken hebben of in de nabije toekomst te ma
kt n krijgen".
eke
V' r
i z< eng Xiaoping herkozen voor Centrale Comité
Oo 5KING De sterke man
n China, Deng Xiaoping, is
alk or het partijcongres herko-
■hiin tot I'd van het Centrale
oj >mité. Tevens krijgt Deng
n post in een nieuw gefor-
ierd advieslichaam, aldus
n mededeling van het minis-
>e van buitenlandse zaken.
Hua Guofeng, die in eerste in
stantie door Mao Tse-Toeng tot
opvolger was gebombardeerd,
maar vorig jaar in ongenade
viel, is verrassend herkozen in
het Centrale Comité, hoewel
hij geen zitting heeft in de ad
viesraad.
Fruit
Vandaag trekt het jaarlijkse fruitcorso weer door de straten van
Tiel. Gisteren werd in de veilinghal van het plaatsje met man en
macht aan de praalwagens gewerkt. Op de foto worden pruimen
op een wagen gelijmd. Bovenop een klok van mais en graan. Het
motto van de wagen is: „Betuws fruit blijft bij de tijd".
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG De giste
ren door koningin Beatrix
tot informateur benoemde
dr. j.A. van Kemenade
moet de mogelijkheden
voor de vorming van een
kabinet gaan onderzoeken
„dat zich verzekerd weet
van een brede steun dan
wel een zo breed mogelij
ke steun in de volksverte
genwoordiging", aldus de
opdracht van de vorstin.
Van Kemenade is door de
PvdA-fractie zelf naar voren
geschoven als informateur. Dit
omdat hij zich in het verleden
niet openlijk heeft uitgelaten
over de breuk in het tweede
kabinet Van Agt, toen de
PvdA uit dat kabinet stapte.
Verder wordt van hem ver
wacht dat hij in staat is een ze
kere afstand te nemen van de
meningsverschillen, vooral
tussen CDA en PvdA, over het
te voeren sociaal-economisch
beleid en de plaatsing van
NAVO kruisraketten.
Van Kemenade heeft twee uur
lang met de koningin gepraat
over zijn benoeming. Na de
benoeming zei hij zo snel mo
gelijk aan het werk te willen
gaan. Er is geen tijdslimiet ge
steld aan zijn werk. „Dat is
niet aan de orde geweest", al
dus Van Kemenade.
De informateur kondigde aan
het eerst de sociaal-economi
sche problemen te willen gaan
bespreken met de gespreks
partners van de vier grote par
tijen. Verder zei hij snel con
tact te willen opnemen met de
sociale partners, werkgevers-
en werknemersorganisaties.
Dit weekeinde wil Van Keme
nade besteden aan het bestu
deren van alle stukken. Maan
dag wil hij dan zijn marsroute
uit de doeken doen en zijn
werkzaamheden starten.
Gistermorgen adviseerden de
kleine partijen de koningin
Sinister beeld, gisteren, bij het paleis Lange Voorhout. Rechts de heer Janmaat van
de Centrumpartij.
over het algemeen eveneens
een informateur uit PvdA-hui-
ze te benoemen.
De CPN, liet de koningin we
ten het liesft PvdA-leider Den
Uyl te zien als formateur. De
PPR liet weten een PvdA in
formateur, eventueel meerde
re, aan het werk te willen zet
ten om een kabinet te maken
dat voldoende steun krijgt uit
het parlement. De EVP advi
seerde de koningin ook een
PvdA-informateur te benoe
men, evenals de PSP. Ook de
CP adviseerde de koningin
een PvdA informateur te be
noemen waarbij de informatie
aan een bepaalde tijdslimiet
gebonden zou moeten zijn.
De SGP adviseerde de konin
gin een informateur te benoe
men die boven de partijen
staat, met enige afstand van de
actuele politiek. Gedacht werd
daarbij aan de vice-president
van de Raad van State, mr.
Scholten (CDA). Het GPV liet
weten een voorkeur te hebben
voor een CDA-informateur
welke de mogelijkheid van de
vorming van een CDA-VVD
kabinet diende te onderzoe
ken. Gedacht werd aan de
oud-minister van Sociale Za
ken mr. Albeda (CDA). De
RPF liet weten een PvdA in
formateur te willen, maar ie
mand die geen uitgesproken
exponent van de partijpolitiek
(Vervolg voorpagina)
ROME Gedurende zijn
tweedaagse deelname aan
de Interparlementaire
Wereldconferentie vol
gende week in Rome, zal
PLO-leider Yassar Arafat
waarschijnlijk op 18 sep
tember paus Johannes
Paulus II kunnen bezoe
ken. De vertegenwoordi
ger van de PLO in Rome
heeft verklaard dat een
bezoek is gearrangeerd.
Het Vaticaan spreekt nog
uitsluitend over de moge
lijkheid van een ontmoe
ting. De Italiaanse presi
dent .Sandro Pertini heeft
laten weten dat hij Arafat
op de conferentie wil ont
vangen wanneer deze
naar Rome komt.
De Israëlische defensieminis
ter Sjaron heeft gezegd dat Is
raël gereed is zijn troepen uit
het gebied in en rond Beiroet
terug te trekken, maar nog
wacht tot het moment dat het
geregelde Libanese leger zijn
macht in de Libanese hoofd
stad voldoende heeft kunnen
vestigen., Sjaron zei verder dat
Israël zijn troepen „niet al te
gehaast" zou terugtrekken
„om hen niet aan meer geva
ren bloot te stellen dan onver
mijdelijk is".
De Libische leider kolonel Ga-
daffi heeft gisteren het vredes
voorstel van de Arabische
staatshoofden afgewezen en
zijn buurlanden die geëva
cueerde PLO-strijders hebben
opgenomen, beschuldigd van
„hoogveraad". „Er is in Fez
geen enkel besluit genomen",
zei hij op het vliegveld van
Wenen tegen journalisten. „Zij
waren het niet eens. Eigenlijk
is het mislukt". Gadaffi maak
te een tussenlanding in Wenen
na een bezoek aan Tsjecho-
Slowakije en Polen. Op het
vliegveld had hij een korte
ontmoeting met de Oostenrijk
se kanselier Kreisky.
De dissidente Libanese com
mandant Haddad, die in het
grensgebied met Israël in de
enclave „Vrij Libanon" de
macht uitoefent, heeft zijn ar
tillerieposities tegenover de
Syrische linies in Oost-Liba-
non versterkt. Dit schrijft het
Israëlische blad de Jerusalem
Post.
Nieuw Arabisch realisme
MET de aanvaarding door de Arabische leiders van het in
Fez ontworpen vredesplan, lijkt de weg geopend naar een
vreedzame regeling van het conflict in het Midden-Oosten.
Het vredesplan voorziet in de vestiging van een onafhanke
lijke Palestijnse staat en erkent indirect de staat Israël. Voor
het eerst heeft de Arabische Liga zich bereid verklaard met
Israël in onderhandeling te willen treden. Weliswaar hebben
Libië en Zuid-Jemen zich niet achter het Handvest van Fez
geschaard, maar dat neemt niet weg dat er zich in de Arabi
sche wereld een doorbraak heeft voorgedaan, die vergaande
gevolgen kan hebben in de verhouding met Israël.
De Israëlische regering, die vorige week het door president
Reagan gelanceerde vredesinitiatief al categorisch had afge
wezen, heeft het Arabische voorstel als nutteloos naast zich
neergelegd. Het Handvest van Fez stemt echter op enkele es
sentiële punten overeen met het vredesinitiatief van Reagan,
die de betrokken partijen vroeg zijn plan niet zonder meer af
te wijzen. De Arabische leiders, PLO-leider Jasser Arafat in
cluis, hebben deze wenk begrepen en hun vertrouwen uitge
sproken in het gewijzigde Amerikaanse Midden-Oosten be
leid. Hiermee hebben de Arabische landen de bal terugge
speeld naar de VS. De vraag is nu welke houding de Ameri
kanen ten aanzien van de regering-Begin zal gaan innemen.
HET Handvest van Fez is gebaseerd op het vredesplan, dat
de Saoedische koning Fahd een jaar geleden ontvouwde.
Door de radicale Arabische landen werd het plan-Fahd toen
verworpen. Het nieuwe Arabische vredesplan kan daarom
gezien worden als een overwinning voor de gematigde
krachten in de Arabische wereld. Tevens is hiermee de kloof
tussen Egypte en de Arabische wereld overbrugd.
VOOR het eerst sinds het historische bezoek van de Egypti
sche president Sadat aan Jeruzalem, in november 1977, is er
een nieuwe basis gelegd waarop de Arabische landen een ge
meenschappelijk houding in kunnen nemen ten aanzien van
het Midden-Oosten-conflict. Hierop had de regering-Begin
niet gerekend toen zij begin juni Libanon binnenviel.
Immers, een hopeloos verdeelde Arabische wereld zou het
Israëlische streven de bezette gebieden definitief in te lijven,
vergemakkelijkt hebben. Nu de Arabische landen en de
Verenigde Staten ontruiming van deze gebieden eisen,
lijkt de militaire zege van Israël niet meer dan een Pyrrhus-
overwinning te zijn.
De onbuigzame houding van Jeruzalem zal de internationa
le kritiek op de regering-Begin versterken en het politieke
isolement vergroten. Het nieuwe realisme van de Arabische
leiders zal in Israël tot grote verdeeldheid leiden. De Israë
liërs staan voor de keuze tussen handhaving van de staat van
oorlog of vrede met de Arabieren, die nu aan de onderhan
delingstafel verkregen kan worden.
(Van onze correspondent
Cees. Manders
ROME Deze zomer is de buslijn naar het Vaticaan de
gevaarlijkste van het hele Romeinse openbare vervoersnet
gebleken. Althans, wat het onderwerp diefstal aangaat. Het
is de ook bij buitenlandse toeristen bekende bus nr. 64, die
van het centraal station linea recta naar het Paus Johannes
XXIII-plein gaat, direct naast het St. Pietersplein.
Het is de enige bus met deze eindbestemming; daarom
wordt die elke keer bestormd door toeristen. Passagiers
staan praktisch altijd op elkaar gepakt en dan hebben Ro-
mes beruchte zakkenrollers niet eens veel handigheid en
veel vlugheid nodig om (vaak argeloze) buitenlanders van
portemonnees, camera's en andere nuttige zaken te ont
doen. Ook deze zomer zijn bij de Romeinse politie weer
tientallen aangiften van zakkenrollerij in de „64" gedaan.
De politie laat regelmatig „stille" collega's meerijden om
een oogje in het zeil te houden, maar zonder al teveel re
sultaat.
In zakkenrollerij in bussen en berovingen op straat heeft
Rome deze zomer overigens een hausse beleefd, na de
„slechte" voorafgaande jaren. Oorzaak hiervan is het
enorm toegenomen aantal toeristen (dit jaar al meer dan 3
miljoen), maar ook de grotere handigheid van de crimine
len en de stijgende argeloosheid van dê toeristen.
De laatste maanden heeft het politiebureau zich over tien
tallen toeristen moeten ontfermen die versuft en ontdaan
van alle middelen van bestaan op het trottoir werden aan
getroffen. Ze bleken bedwelmd te zijn door vriendelijke en
vertrouwenwekkende kennissen die zij even daarvoor
hadden opgedaan en met wie ze iets waren gaan drinken
in cafe of bar. Volgens de politie is dit niets nieuws aan het
misdaad front.
DEN HAAG De Anti-Apartheids Beweging Nederland (AAB)
meent, dat de Nederlandse regering de bepalingen die ten doel
hebben het sinds '77 bestaande wapenembargo tegen Zuid-Afri
ka na te leven, moet aanscherpen uitbreiden. Volgens de
AAB is dat mogelijk los van andere maatregelen, zoals een olie
embargo of een totale boycot van Zuid-Afrika.
De AAB vraagt de regering om tot een totale boycot te besluiten
van de Zuidafrikaanse politie en strijdkrachten, dat wil zeggen,
een verbod van de levering van welke goederen en diensten dan
ook, vanuit Nederland of door Nederlanders in het buitenland.
Daartoe wil de AAB ook handboeien en martelwerktuigen en
dergelijke rekenen, omdat die nu niet onder het embargo vallen.
De sanctiewet van '77 moet, aldus de AAB, volledig worden ge
bruikt om financiële, commerciële en juridische diensten ten be
hoeve van de bewapening van Zuid-Afrika te verbieden.
De AAB vindt dat de Nederlandse overheid een eind moet ma
ken aan leveringen zoals van Philips Eindhoven van radio-com
municatie apparatuur aan de Zuidafrikaanse politie. „Als de Ne
derlandse overheid vasthoudt aan het beginsel dat buitenlandse
dochters van Nederlandse concerns alleen gehouden zijn aan de
embargo-wetgeving van het land van vestiging, geeft de Neder
landse overheid de ondernemingen een vrijbrief om via hun in
ternationale netwerken de Nederlandse embargobepalingen te
ontduiken", aldus het AAB-rapport.
Reumapatiënten vrezen nadelig effect medicijnlijst
UTRECHT De Nederlandse
Bond van Reumapatiënten
vindt dat de lijst met genees
middelen, welke na 1 oktober
niet meer voor rekening van
het ziekenfonds kunnen wor
den voorgeschreven, onzorg
vuldig is samengesteld.
Veel vormen van reuma vra
gen een aparte behandeling.
De overheid moet zich ervan
bewust zijn, dat daarbij een ge
varieerde medicijnkeuze
hoort, aldus de bond
