bén op tien politiemensen
s een John Wayne-typev'
I
A
eer politie
in stijgende
"iminaliteit
iet stuiten
Cardiologen-
radiologen:
halve ton
inleveren
Rechter verwerpt protest
tegen sluiting ziekenhuis
Politie-
Ambtenaren „tot uiterste getergd"
Van Agt leidt CDA
met „vaste hand"
ONLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 8 SEPTEMBER 1982 PAGINA 9
fechiet
fcers
-De Am-
Klitie heeft
^verschillen-
;chuwings-
igelost om
icrs in een
jos te kun-
•steren. De
die enkele
herten met
kwamen op
enden wor-
angehouden
e waarschu-
in wande-
vierde stro-
ie politie te
„Turkse Toos" opgepakt
voor huurzwendel
AMSTERDAM De Amsterdamse recher
che heeft gisteren de 34-jarige Rotterdamse
vrouw J. W. aangehouden op verdenking
van fraude met huurovereenkomsten. Ook
haar 44-jarige echtgenoot A.U. is gearres
teerd. De vrouw, bekend onder de naam
„Turkse Toos", zou de papieren in 1979 heb
ben gestolen op het kantoor van een Am
sterdamse woningbouwvereniging. Volgens
een politiewoordvoerder verstrekte zij de
overeenkomsten tegen, naar eigen zeggen,
2.000 a 3.000 gulden aan Turken die nog
geen verblijfsvergunning hadden. Op de
huurovereenkomsten vulde zij niet bestaan
de adressen in en de naam van degenen die
voor het document betaalden. Eenmaal in
het bezit van een overeenkomst komt men
in aanmerking voor een verblijfsvergun
ning.
NIW: Geen meerderheid tegen kernwapens
DEN HAAG De actualiteitenrubriek Brandpunt van de KRO
heeft vorig jaar ten onrechte gemeld dat een meerderheid van
de Nederlandse bevolking zestig procent kernwapens op
eigen bodem afwijst. Dat concluderen de onderzoekers drs. J.
Siccama en drs. O. Schmidt in een publicatie van het Neder
lands Instituut voor Vredesvraagstukken (NIW).
Bij herbestudering van de antwoorden van de 2500 mensen die
door de KRO werden ondervraagd komen de onderzoekers tot
de conclusie dat 39 procent van hen kernwapens op ons grond
gebied duldt en 29 procent de wapens onvoorwaardelijk afwijst.
Van een derde deel van de Nederlanders zou de houding tegen
over kernwapens zich niet laten bepalen.
Volgens beide onderzoekers is het onjuiste KRO-resultaat ont
staan door het feit dat bij het uitwerken van de enquete de te
genstanders van kernwapens door een onjuiste analyse dubbel
zijn geteld. Uit enquêtes die door het NIPO zijn verricht in op
dracht van de voorlichtingsdienst van de Amerikaanse ambassa
de blijkt dat er wel een meerderheid is tegen de plaatsing van
nieuwe kruisraketten, namelijk 52 procent.
HAARLEM De Haarlemse neuro
loog J.C.J. van Hemert heeft het kort
geding tegen sluiting van het zieken
huis Mariastichting in Haarlem verlo
ren. De president van de Haagse recht
bank mr. M.R.Wijnholt veroordeelde
de specialist gisteren tot het betalen
van de proceskosten, 1500 gulden.
De neuroloog had een schadevergoe
ding van 375.000 gulden geëist. Vlak
voor de sluitingsplannen bekend wer
den had hij namelijk overeenstemming
bereikt met een collega die hem in de
Mariastichting zou opvolgen. Het be
drag van 375.000 gulden zou deze colle
ga hebben willen betalen ter overname
van de goodwill die Van Hemert had
gekweekt. Door de aangekondigde slui
ting van het Haarlemse ziekenhuis is
Van Hemerts goodwill vermoedelijk
onverkoopbaar geworden.
De rechter oordeelde dat de minister
van volksgezondheid bevoegd is tot
sluiting van ziekenhuizen over te gaan.
Volgens hem valt op de plannen van
minister Gardeniers om het aantal zie
kenhuisbedden terug te brengen en in
verband hiermee de Mariastichting te
sluiten, niets aan te merken.
Fregatten halen
45 opvarenden van
brandende boot
DEN HAAG Twee fregatten
van de Britse marine, die deelna
men aan een NAVO-oefening. heb
ben gisteren alle 45 opvarenden
van een brandende Portugese vis
sersboot van boord gehaald. Dit
heeft een marine woord voerder in
Den Haag meegedeeld. Het schip
bevond zich zo'n honderd kilome
ter uit de kust van Walcheren,
toen de brand ontstond. De fregat
ten bevonden zich in de buurt van
het Portugse schip toen het via
noodsignalen om hulp vroeg. Het
is nog onduidelijk wat de oorzaak
is van de brand.
'ORCEERD STOER GEDRAG OM MANNELIJKHEID TE BEWIJZEN
HAAG Er moe-
5gal wat John Way-
htige politiemensen
ris land rondlopen.
:ijn veelal jeugdige
en en wachtmees-
die met een gefor-
stoer gedrag hun
lelijkheid trachten
iwijzen. Eén op de
lolitiemensen zou de
sen overleden John
ie - bekend van
cowboy- en andere
films - tot voor-
l hebben genomen,
leweert wetenschap-
l medewerker drs.
lerkenc vlek van de afde-
rlco shl onderzoek van de
^8*3^derzocht de werkdruk
jo— algemene surveillanee-
rinnhflt van de gemeentepoli-
"^P^Jaarvoor nam hij een
^°Yjei corps (Den Haag) en
kleinere (Zoetermeer en
ueStr&n aan den Rijn). Ont-
_werd onder meer dat de
(spanning) onder de
S groot is, met ais gevolg
f veel politiemensen aan
v hoge bloeddruk lijden,
■e stressgroep bevinden
yooral de John Wayne's.
Hat type (de aanduiding
Icomstig van de Ameri-
ée politiepsycholoog
■Jn Reiser) worden be-
Je jonge, geestelijk nog
5Z3akt6lvolgroeide agenten be-
nkelstra^ ZiJ ziïn in verhoogde
iningen). i kwetsbaar voor de druk
iris. Br. iowel van binnenuit als
4. buitenaf door de politie-
ïisatie op hen wordt uit-
fend.
r per 1 d
ling ceiT"
heid zouden hierdoor nogal
worden misvormd en wel zo
danig, dat ze zich als John
Wayne voordoen: een gefor
ceerde stoerheid in woord en
gebaar, onveranderlijk den
ken over bepaalde bevol
kingsgroepen en overmatige
neiging tot het aanwenden
van lichamelijk geweld om
de eigen superioriteit te be
wijzen.
Een John Wayne-type is ui
terst wantrouwend in de be
doelingen van de buitenwe
reld, die naar zijn mening de
politie in principe vijandig
gezind zou zijn: publiek, pers,
openbaar bestuur en ministe
rie. Maar bovenal is hij one
venredig bezorgd over de ei
gen veiligheid. Zo'n John
Wayne wil meer bevoegdhe
den en zwaardere wapens.
Volgens hem is hard en auto
ritair optreden tegen burgers
(vooral uit lagere sociale
klassen en minderheidsgroe
pen) de enige manier om res
pect voor het gezag dat hij
vertegenwoordigt - dus voor
hem - af te dwingen.
Een dergelijke beroepsopvat
ting lokt veelal een mis
plaatst autoritair en ook dis
criminerend optreden uit en
dat roept natuurlijk weer
stand bij het publiek op. John
Wayne wordt daardoor weer
geprikkeld (vooral in zijn be
roepseer) en zal sneller ge
neigd zijn naar lichamelijke
machtsmiddelen te grijpen.
De onderzoeker Vlek heeft
ontdekt, dat van de politie
mensen in de Haagse binnen
stad ongeveer 10 procent tot
het John Wayne-type be
hoort. Ze waren op jeugdige
leeftijd bij de politie gekomen
en hadden intussen een aan
tal dienstjaren achter de rug.
Ze lieten zich uitermate ne
gatief uit over de geschikt
heid van vrouwen om bij de
politie te dienen.
Tevens waren ze zeer nega
tief over het al te grote aan
tal taken, waarmee de politie
wordt „opgezadeld", en dan
met name taken, die volgens
hen niets met het echte poli
tiewerk te maken hebben.
Jonge vrouwen
Maar ook onder jonge vrou
wen werden John Wayne-ty
pe n ontdekt, namelijk 6 pro
cent. Dat bleken vooral de
wat klein en licht uitgevallen
meisjes te zijn. Zij hadden het
veelal te kwaad met haar
postuur.
Vlek toont zich veel meer be
zorgd over de John Wayne's
onder de oudere politiemen
sen, die als mentoren (bege
leiders) van jonge agenten
optreden. Hij schrijlt: „Uitge
rekend deze typen (die zich
aanmerkelijk negatiever uit
lieten over hun werksituatie
en die ook duidelijk minder
plezier in hun werk hadden)
blijken nu van allen wel de
minst aangewezen personen
voor het mentorschap. De
klemmende vraag is nu, of
deze situatie soms representa
tief is voor alle opleidingssec
ties en met name in de grote
corpsen".
Verder is er nog het traditio
nele gezagdragers-type, de
ouderwetse politie-ambtenaar
die met veel vertoon van
„natuurlijk" gezag en met
groot verantwoordelijkheids
gevoel zijn dagelijkse plicht
vervult. Vlek denkt, dat zij
niet de slechtste politiemen
sen zijn, maar zij vormen wel
een bedreiging voor zichzelf:
voor hun gezondheid, hun
...een geforceerde stoerheid in woord en gebaar...
arbeidsvreugde en hun werk-
motivatie.
Zij ergeren zich dagelijks aan
de fouten en onmacht van
anderen, die zijn politiewerk
beïnvloeden: politici, pers,
openbaar ministerie en be
stuurders. Beide stressgroe-
pen komen voor onder sur
veillerende politiemensen,
die vooral mentaal het werk
niet aankunnen. Meestal we
ten ze dat zelf ook wel.
Lusteloos
Va&k tonen ze angstgevoe
lens, zijn ze neerslachtig en
lusteloos. Die psychische toe
stand uiten ze in klachten
over hun gezondheid. Uit an
dere onderzoeken is ook ko
men. vast te staan, dat neer
slachtigheid kenmerkend is
voor mensen, die de greep op
hun omgeving verliezen en
dat komt voor bij zowel de
traditionele gezagsdragers als
bij de Jonh Wayne-types.
Volgens het RP-Magazine
(maandblad van het corps
Rijkspolitie) adviseert Vlek
bij de selectie van nieuw po
litiepersoneel scherp te letten
op de jonge sollicitanten die
John Wayne-trekken verto
nen. De opleidingsscholen
zouden het zwaartepunt nóg
meer moeten richten op het
aanleren van sociale vaardig
heden, die op de politieprak
tijk zijn geënt. Vlek signa
leert ook een grote kloof tus
sen de opleiding en de prak
tijk.
Tevens moet worden ge
werkt aan een mentaliteits
verandering, zó, dat aspiran
ten „opgevoed" worden in de
norm en gedragspatronen,
die beter aansluiten aan de
werkelijkheid van nu.
BOB BIRZA
J. keukr-
ulmte. tiL
grote zc
I. tel. 07!
s.
(RECHT Ook een onbeperkte uitbreiding van
racht bij de politie kan de toenemende criminali-
j ons land niet stuiten. Het is beter naar andere
ren te zoeken waarmee de politie het plegen van
ire delicten terug kan dringen. Vooral het her
in het vertrouwen tussen politie en burgerij is
erg belangrijk. Dat heeft minister De Ruiter
ie) gisteren gezegd.
lister: „Het is een realiteit dat er onrust en zelfs angst on-
bevolking heerst over eigen of andermans veiligheid.
»ls het aantal ernstige geweldsmisdrijven vergeleken
net de bevolkingsomvang en als er rekening gehouden
net de bijzondere omstandigheden waaronder misdrijven
[d worden blijkt dat de gewone burger maar een zeer
kans loopt slachtoffer van zo'n misdrijf te worden". Het
van onveiligheid bij de burgerij wordt volgens De Ruiter
roorzaakt door de aandacht die de media aan vooral zwa
nen van de criminaliteit besteden,
t oog op de vertrouwensrelatie tussen publiek en politie
de minister dat ook slachtoffers van zware misdrijven
andacht moeten krijgen. „Omdat de politie hiervoor meer
j moet maken moet er een beleid ontstaan met andere en
eer instrumenten. Daarbij is een goede registratie van ge-
e delicten en opvang van de slachtoffers nodig. Bij kleine
aliteit moet de preventie voorop staan. De politie moet in
ipraak met de burgerij een strategie bepalen om de crimi-
tegen te gaan. Dat betekent een andere rol voor de poli-
ir ook dat de verantwoordelijkheid voor het voorkomen
en aantal vormen van criminaliteit gedeeld wordt met de
fkenen uit de samenleving".
Voorzitter Van
der Scheur van
de AbvaKabo in
zijn toespraak,
waarin hij acties
van de
ambtenaren
aankondigde.
(Vervolg van de voorpagina)
Vice-voorzitter Leen van
der Linden van de ACOP
toonde aan, dat al jaren
lang extra wordt gekort
op de overheidssalarissen,
ondanks het bestaan van
een trendbeleid: Sedert
1979 zijn de ambtenaren,
afhankelijk van het inko
men, 4 a 7 procent in de
bruto-salarisontwikkeling
achtergebleven bij de par
ticuliere werknemers.
„Wij zijn de afgelopen
drie jaren tot het uiterste
getergd".
Van de ACOP-bonden kregen
„gewone" leden tijdens deze
bijeenkomst gelegenheid hun
hart te luchten. Een spoorweg
man: „Met kille, tintelende
vingers is men in onze porte
monnee aan het graaien. Dit
vraagt om burgerlijke onge
hoorzaamheid. Indien nodig
zal ons raderwerk tot stilstand
komen". Iemand van de Kun
stenbond: „Wij worden onpas
selijk van de houding van de
rijksoverheid met haar dicta
ten". Een politieman: „Deze si
tuatie vergt bijpassende actie
middelen. Op onze solidariteit
kan worden gerekend". Een
onderwijsgevende: „Wij ne
men de aanslag op de onder
wijsvoorzieningen en op onze
rechtspositie niet. Als de rege
ringsplannen op tafel blijven
liggen leggen wij ons sehool-
krijtje neer". Een militair: „De
verbeteringen in het defensie
apparaat moeten wij zelf beta
len".
Samenvattend zei Van der
Scheur in zijn slotwoord: „Als
onze eisen niet worden inge
willigd zullen we ons moeten
voorbereiden op een harde
strijd in de komende maanden.
De ambtenaren worden vaak
geprezen omdat zij zo loyaal
zijn ten opzichte van hun
werkgever. Maar aan onze
loyaliteit kan een einde ko
men".
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De Landelijke Specialisten Vereniging
(LSV) is, weliswaar met tegenzin, akkoord gegaan met
de inkomensniveaus zoals minister De Graaf die voor
de verschillende categorieën medische specialisten
heeft vastgesteld. Een aantal categorieën gaat sterk in
het inkomen terug. Radiologen en cardiologen leveren
dit jaar nog 50.000 gulden in, andere specialismen min
der, kinderartsen mogen 10.000 gulden meer verdie
nen.
Uiteindelijk zullen radiologen en cardiologen ongeveer 150.000
gulden per jaar terug moeten vergeleken met hun inkomen in
1981. Voor alle specialisten geldt een voorlopig norminkomen
van 186.600 gulden (vorig jaar 181.500). Het salaris van een
vergelijkbare ambtenaar is 121.400 gulden. Het verschil is ge
rechtvaardigd vanwege de pensioenkosten en sociale voorzie
ningen die specialisten zelf moeten betalen.
Over de meeste specialisteninkomens is tussen overheid en Lan
delijke Specialisten Vereniging overeenstemming bereikt. Voor
enkele categorieën specialisten heeft de LSV zich met moeite
neergelegd bij de vastgestelde norm. Daarbij wordt aangetekend
dat veel van de hogere inkomens het gevolg zijn van een uitzon
derlijk grote praktijk en werkbelasting. Er moet naast een
norminkomen ook sprake zijn van een norm-praktijk, aldus de
LSV. Volgens de minister geldt de werkbelasting ook voor hoge
ambtenaren.
De norminkomens dienen als uitgangspunt voor de vaststelling
van de tarieven in de gezondheidszorg.
TOT VVD: „VERTROUWT OP MIJ"
HILVERSUM De VVD behoeft niet bang te zijn dat
een aantal CDA'ers de mogelijke vorming van een cen
trum-rechts kabinet blokkeert. Dit heeft premier Van
Agt gisteravond duidelijk gemaakt in het tv-debat tus
sen de lijsttrekkers van de vier grote partijen. „Ver
trouwt u maar op mij. Mijn vaste hand is er ook nog",
zo zei Van Agt tot zijn VVD-collega Ed Nijpels.
De liberale lijsttrekker had de premier gewezen op het feit, dat
er na de verkiezingen van vandaag waarschijnlijk vijf mensen
in de CDA-fractie komen, van wie het bekend is dat zij meer
voor samenwerking met de PvdA voelen. Volgens Nijpels be
staat daardoor het risico dat een kabinet van CDA en VVD on
mogelijk zal blijken, ook al beschikken die twee partijen over
een meerderheid in de Tweede Kamer.
Van Agt bracht daar tegen in dat in het CDA nu de afspraak is
gemaakt, dat de leden van de fractie als één geheel zullen stem
men, voor of tegen een coalitie die zich aftekent. „Degene, die
zich niet aan die afspraak zou willen houden, zal ik daarover
onderhouden", aldus Van Agt, die na de verkiezingen zal optre
den als voorzitter van de CDA-fractie.
Hoe dé VVD van Nijpels aanslaat bij jongeren blijkt uit scha
duwverkiezingen die onder 85.000 middelbare scholieren zijn ge
houden. De liberalen zouden met 55 zetels de grootste partij
worden en CDA en PvdA ver achter zich laten met respectieve
lijk 29 en 23 zetels. De schaduwverkiezingen werden vorige
week gehouden en zoals gebruikelijk georganiseerd door Kee-
sink's Schooluitgaven. D'66 krijgt onder de scholieren een aan
hang die overeenkomt met 14 zetels, de PSP 13, de PPR 8 en de
CPN 5. SGP, RPF en de Centrum Partij zouden elk 1 zetel ha-
Lijsttrekker in de val
RIJSWIJK De lijsttrekker van de Centrumpartij, drs. J. Jan
maat, ontkent misbruik te hebben gemaakt van de ziektewet,
toen hij in het Haagse hotel Des Indes een interview toestond
gan de Nieuwe Revu, terwijl hij zich ziek had gemeld bij de Rijs-
wijkse middelbare school waar hij als leraar maatschappijleer
werkzaam is. Het weekblad heeft verklaard, dat men Janmaat
•mdat hij ze
tig kritiek uit op misbruik van sociale voorzieningen. Reactie
op deze manier in de val had laten lopen on
j zelf regelma-
van Janmaat: „Ik had ^ware hoofdpijn, i
een gesprek te voeren met een journalist".
Zonnige perioden
DE BILT - Een depressie bij
Noorwegen trekt naar het oos
ten en wordt morgen boven
Finland verwacht. Boven de
Britse Eilanden komt nu een
gebied met hoge luchtdruk tot
ontwikkeling, dat de komende
dagen over ons land naar
Duitsland en Polen zal trek
ken en het weer in ons land
gunstig zal beinvloeden. Afge
zien van enkele wolkenvel
den, die over Ierland in onze
richting trekken zullen er
morgen zonnige perioden zijn
waarbij de temperatuur tot
rond de twintig graden zal op
lopen. Het blijft droog. Voor
vannacht worden minimum
temperaturen van ongeveer
tien graden verwacht, met
weinig wind is er dan kans op
vorming van mistbanken.
