Leidse Courant | 1982 | 4 september 1982 | pagina 13

cNIPO ziet CDA grootste partij worden

Tomatenprijs uit het dal

binnen de perken

KIEZEN
0PH
ELK

Yan Mierlo woedend
op De Telegraaf

Adoptie

werkende

jongeren

Voorschotens bedrijf
in problemen door
exportverbod Reagan

Aantal werklozen
in West-Duitsland
met ruim half
miljoen gestegen

ÜNNENLAND/BUITENLAND

LEIDSE COURANT

ZATERDAG 4 SEPTEMBER 1982 PAGINA 13

Van Agt door ziekte
uitgeschakeld

DEN HAAG CDA-lijsttrekker Van
•-r^Agt moest gisteren wegens ziekte een
:ampagnedag verstek laten gaan. „Hij
iet ons 's morgens weten dat hij last
iad zijn ingewanden", meldde CDA-
er'bi :ampagneleider Ries Smits gisteren.
(agfc.Heel vervelend voor de campagne.
e i*We hebben er geen idee van of hij
,uch ;nel vari dit ongemak zal afkomen,
dui i°ewe' er natuurlijk wel van alles aan
irkanwordt gedaan". Van Agt, die in het
egeifcatshuis het bed hield, heeft gisteren
b® alle afspraken voor die dag afgezegd.
'vomEr werd geen kabinetsberaad gehou-
?erk den en bovendien was de premier gis-
tuke eravond niet in staat een CDA-bij-
;r'"ienkomst met culturele minderheden
iiékjjn Utrecht bij te wonen.

4

Scholten zet zich af
tegen paternalisme

ROTTERDAM Vormen van pater
nalisme of hiërarchisch geordenende
verbanden moeten worden vermeden
in het CDA Het moet gaan om een
vanuit de basis functionerende demo
cratische beweging. Met deze woorden
heeft Tweede-Kamerlid J. Scholten
zich gisteravond op een bijeenkomst
van CDA-jongeren in Rotterdam af
gezet tegen de uitspraken van lijst
trekker Van Agt en fractieleider Lub
bers dat voor loyalisten in de CDA-
fractie geen ruimte meer is. Scholten
kondigde aan dat hij in het najaar, sa
men met „enkele geestverwanten",
twee congressen zal organiseren, om
de discussie in het CDA over een aan
tal essentiële zaken te bevorderen.

Nijpels: stop
de nivellering

VEGHEL VVD-lijstrekker
Nijpels meent dat er een eind
moet komen aan de verkleining
van de inkomensverschillen. Het
moet afgelopen zijn met de nivel
lering, zei hij gisteravond op een
VVD-verkiezingsbijeenkomst in
het Brabantse Veghel. Hij toonde
zich voorstander van een loon
matiging, onder voorwaarde
evenwel dat de inkomensver
schillen niet verder worden aan
getast. Nijpels noemde het „te
gek" dat het verschil tussen het
minimumloon en dat van een ge
schoolde en ervaren vakman nog
maar ongeveer 350 gulden netto
per maand bedraagt.

Terlouw: Volgend jaar geen
kernafval meer in oceaan

(Van onze parlementaire redactie)

DEN HAAG Er zal in 1983 geen verpakt radio-actief afval afkom
stig van ziekenhuizen, laboratoria en kerncentrales meer in de
oceaan gedumpt worden. Deze verzekering heeft D'66 minister Ter
louw (Economische Zaken) gegeven in een tv-uitzending van zijn
partij. Met die verzekering ging Terlouw verder dan D'66 staatssecre
taris Lambers (Milieu). Zij heeft altijd gezegd ernaar te streven het
dumpen van het afval in de oceaan in 1983 te staken, maar daar
nooit een garantie voor gegeven. Terlouw gaf ook geen nadere on
derbouwing van zijn stelling. De minister liet weten, dat indien D'66
niet in het kabinet zou hebben gezeten, de dumpingen van het afval
in de oceaan nog jaren voort zouden zijn gegaan. Ook verweet de
minister vorige kabinetten nooit iets gedaan te hebben om een einde
te maken aan de dumpingen. Volgens Terlouw is Lambers vanaf de
eerste dag van haar ambtsaanvaarding begonnen met het zoeken
naar methoden om de dumpingen te stoppen.

^ti

^HILVERSUM Volgens
de vanmiddag voor de
Tros-radio bekendge-
laakte laatste NIPO-en-
quête zal het CDA vol
gende week als grootste
partij uit de stembus ko
men. Dit is in tegenstel
ling met de donderdag
bekend geworden en-
luête van bureau Lagen-
lijk, waarbij de PvdA
met 31 procent van de
itemmen de grootste par
tij zou worden. Volgens
de NIPO-enquête kun
nen de christendemocra
ten rekenen op 30 pro
cent van de stemmen,

wat ten opzichte van de
vorige kamerverkiezin
gen een verlies betekent
van 0,8 procent. Het
CDA zou daardoor drie
zetels moeten inleveren
en op 45 uitkomen.
De PvdA zit het CDA vol
gens de NIPO-enquête nog
steeds op de hielen en heeft
vergeleken met de peiling
van een week geleden weer
een procent van haar achter
stand ingehaald. De PvdA
zou nu 28 procent van de
stemmen krijgen en slechts
0,3 procent vergeleken met
de laatste verkiezingen ver
liezen. In zetels betekent dat

De VVD stabiliseert haar
winst en zou uitkomen op 23
procent, wat neerkomt op 34
of 35 Kamerzetels, een winst
van 8 tot 9 zetels. CDA en
VVD samen zouden daarmee
kunnen beschikken over 79
tot 80 Kamerzetels, wat een
meerderheid van vier tot vijf
zetels betekent.

Het verlies van D'66 wordt
volgens de NIPO-enquête
met de dag groter. De afgelo
pen week boette deze partij
weer twee procent aan aan
hang in. Het ziet er volgens
deze peiling naar uit dat D'66
nog maar 7 tot 8 zetels van de
17 die het nu heeft in de
Tweede Kamer zal overhou-

%3F*,

,]Den Uyl lonkt naar CNV,
ÏNV, CDA en D'66

m pU

kei0

WAALWIJK PvdA-lei-
ler Den Uyl is in de eind-
•urt voor de verkiezingen
ipvallend op de versiertoer
iet de vakbeweging, het
!DA en D'66. Op tournee
Waalwijk, Woudrichem
>n Vlijmen beloofde Den
Jyl stellig de plannen van
k ^NV en FNV voor een ruil
ussen prijscompensatie en
werk tot uitgangspunt van
beleid te nemen als de
C 3vdA woensdag de grootste
lartij wordt.

fc«4Deri Uyl wil, als hij het initi
atief tot formeren in handen
krijgt, met werkgevers en

werknemers harde afspraken
maken over zo'n ruil en hij
beloofde de lonen en uitke
ringen gelijk op te laten gaan
en ambtenaren en werkne
mers in het vrije bedrijf op
dezelfde manier te blijven
behandelen.

De PvdA-leider riep CDA en
D'66 op om afstand te nemen
van de gewraakte bevrie-
zingsbesluiten voor uitkerin
gen en ambtenarensalarissen
en vroeg Terlouw en Van
Agt die kabinetsbesluiten on
middellijk in te trekken, ze
ker als het hen ernst is een
goede relatie met de vakbe
weging te onderhouden.

Daardoor zou de weg vrij ko
men voor een nieuwe aanpak
met de PvdA na de verkie
zingen. „Laat de kostbare
kans op meer eensgezindheid
niet verloren gaan!", riep
Den Uyl zijn politieke riva
len toe.

DEN HAAG D'66-minister Hans van Mierlo (Defensie) is
woedend op het ochtendblad De Telegraaf, omdat deze krant
volgens Van Mierlo een hetze tegen hem en zijn partij voert.
De afgelopen week publiceerde het ochtendblad een artikel
waarin werd gesuggereerd dat de vriendin van Van Mierlo
door de BVD in de gaten zou worden gehouden wegens ver
meende omgang met enkele links-radicale personen. „Hiermee
hoopte deze krant tijdens de verkiezingscampagne een smet te
werpen op mij en op D'66. Het is een vorm van journalistiek,
waar ik als burger en ook als minister van Defensie vrij mach
teloos tegenover sta. Ik kan niet anders doen dan mijn diepe
verachting voor De Telegraaf uit te spreken. Ik doe dat niet
alleen als burger en als minister van Defensie, maar ook als
oud-journalist", zo reageerde Van Mierlo gisteren. „Die verach
ting moet me van het hart. Die kan ik niet onder stoelen of
banken steken".

LELYSTAD Werkne
mers in bedrijven zouden in
staat gesteld moeten wor
den werkloze jongeren te
„adopteren". De werkne
mers zouden die adoptie
waar moeten maken door
vrijwillig twee uur per dag
minder te gaan werken en
die tijd te laten opvullen
door de werkloze jongere.

Op die manier krijgen de
jongeren een concrete kans
ervaring op te doen hetgeen
hem of haar ten goede zal
komen in het verdere be
roepsleven. Dit idee om de
jeugdwerkloosheid aan te
pakken is afkomstig van
het D'66-Kamerlid Louise
Groenman. Tijdens een
spreekbeurt in Lelystad,
waar ze haar idee gister
avond lanceerde, zei ze:
„De werknemers die de
uren voor de jongeren be
schikbaar stellen zullen aan
salaris alleen twee uur
jeugdloon hoeven inleve
ren". De regeling moet vol
gens haar met medewer
king van de Gewestlijke
Arbeidsbureau's worden
opgezet.

DEN HAAG/VOORSCHOTEN Het Voorschotens
bedrijf Sensor moet voor 18 oktober 2400 seismometers
ter waarde van 2,2 miljoen gulden leveren aan de
Franse maatschapij Compagnie Européenne des Petro-
les (CEP). Gebeurt dat niet dan moet het een dwang
som van 100.000 gulden per dag betalen.

Sensor beriep zich gisteren op overmacht.

Deze eis stelde de CEP gisteren in een kort geding dat zij bij de
president van de Haagse rechtbank had aangespannen. Sensor,
dochteronderneming van het Amerikaanse bedrijf Geosource,
mag van het moederbedrijf de seismometers niet leveren omdat
deze bestemd zijn voor olie-en gasonderzoek in de Sovjet-Unie.
Zoals bekend heeft president Reagan een exportverbod afgekon
digd op producten die bij de aanleg van de Russische oliepijplei
ding naar het westen betrokken zijn.

Overtreding van het exportverbod kan directie en procuratie
houder van het moeder- en dochterbedrijf in de gevangenis
brengen. Ook kunnen de bedrijven hoge boetes worden opge
legd. Zowel de eis van een dwangsom als de eventuele boetes bij
een overtreding van het exportverbod brengen het 120 man tel
lende dochterbedrijf in een lastig pakket. De directie vreest slui
ting van het bedrijf als een van deze dreigingen ten uitvoer
wordt gebracht. De president doet op 17 september uitspraak.

(Van onze correspondent
Ami van Vree)

BONN De werkloos
heid in de Bondsrepubliek
is in de maand augustus
wederom sterk gestegen.
Met bijna 1,8 miljoen
werklozen is een record
bereikt sinds de invoering
van de statistiek in 1950.
Op dit moment is 7,4 pro
cent van de beroepsbevol
king zonder werk; in au
gustus van het vorige jaar
was dat nog 5,5 procent,
ofwel ruim een half mil
joen werklozen minder.
Daaregenover is het aan
tal vacatures onder de
100.000 gezonken, wat be
tekent, dat op 18 werklo
zen slechts één open
plaats beschikbaar is.
Een woordvoerder van het fe

deraal arbeidsbureau verwacht
niet dat de werkloosheid dit
jaar onder de 2 miljoen zal blij
ven. Hij noemde enkele pun
ten, die erop wijzen, dat deze
ontwikkeling niet van voorbij
gaande aard is. Zo gaan steeds
meer bedrijven over tol ontsla
gen in plaats van werktijdver
korting, omdat zij geen ver
trouwen in de toekomst heb
ben. Dit treft ook vakmensen.
Bovendien zitten voor het
eerst relatief meer mannen
dan vrouwen zonder werk. Bij
de mannen bedroeg de stijging
54 procent in vergelijking met
1981 en bij de vrouwen 25 pro
cent. Ook dit wijst erop, dat
een verbetering nog niet in
zicht is.

Vooral het Roergebied heeft
onder de zwakke conjunctuur
te lijden. In de deelstaat
Noordrijnwestfalen bedraagt
de werkloosheid 8,7 procent en
in een stad als Dortmund bijna
12,5 procent.

Bloem van de maand"

„moet afzet opschroeven

West-Duitsland is nog steeds veruit het belangrijkste gebied
voor de afzet van de Nederlandse bloemen. In het vorig jaar
bedroeg de afzet ruim 65% van onze totale export en dat cijfer
19 u spreekt boekdelen. Vorig jaar was ook beslist geen „uitschie
ter" in dat opzicht en er is reden tot het vermoeden dat het
cijfer voor 1982 weinig zal verschillen. Om het in financiën te
omschrijven, in het eerste half jaar werd voor een waarde
van tegen de 675 miljoen gulden aan bloemen door ons land
naar West-Duitsland geèxporteerd tegen ruim 634 miljoen
gulden in de eerste helft van vorig jaar, zodat er nog groei in
zit. Want in 1980 beliep de waarde tegen de 600 miljoen gul
den.

Ter vergelijking, Frankrijk als opvolgend land nam dit eerste
half jaar voor een bedrag van ruim 112 miljoen gulden aan
bloemen af. Daarna komt Engeland met tegen de 40 gulden.
Zo ziet het er dus uit. Geen wonder dat de handel met onze
oosterburen met zorg wordt omringd, maar ook nauwlettend
wordt gevolgd. Toen in juli West-Duitsland echter moeilijk
ging doen tegen onze bekende „lijnrijders" schrok iedereen
daar toch wel van op. Het is nog grotendeels een meer admi
nistratieve aangelegenheid, die een toch wel diepere achter
grond heeft. De lijnrijders moeten er voor zorgen dat hun la
ding precies klopt met de invoerstaten. Daardoor kan ook
snel de omzetbelasting worden berekend.

I Door middel van deze „Umsatzsteuerheft" kan ook worden
nagegaan of de Duitse bloemenhandelaar ook als belasting
plichtige aan de bepalingen voldoet. Het maakt het allemaal
wel moeilijker, maar de handel hoeft daar nog niet onder te
lijden. Kwader is het evenwel dat evenals in ons land
ook de Duitsers zuiniger aan gaan doen met hun aankoop van
bloemen en planten.

Cj Door gestegen prijzen blijven de omzetcijfers weliswaar op
f~ een gunstig peil, maar het wordt een kwaad teken aan de
^-1 want genoemd, dat het volume bloemen daalt. Dat is ook het
Nederlandse Marketing Team niet ontgaan en in de jongste
teamvergadering zijn mogelijkheden besproken om in de situ-
Ofli atie verbetering te brengen. Zo is het plan overwogen om in
speciale aandacht te vestigen op een „Bloem van de maand"
om op die manier het bloemenverbruik op te schroeven. Ook
zou meer kennis over het produkt gewenst zijn en uitbreiding
van het aantal verkooppunten in West-Duitsland. Er komt bij
dat ook de „Derde Landen" zich steeds meer zich voor de af
zet van bloemen op West-Duitsland gaan richten en daarbij
ook bijzonder aktief zijn. Men kent reeds de speciale vliegtui
gen die in een dag de produkten naar de markten voeren.
Sommige exporteurs gaan zich ook meer op andere landen
pi» dan West-Duitsland richten om tijdig een „uitwijk" beschik-
01 baar te hebben. Het is weliswaar nog niet zover gekomen.

maar er zijn toch wel voortekenen waaraan men niet voorbij
)0 i ^an gaan en waaraan ook niet voorbij gegaan wordt

Daar komt nog bij dat de snijbloementeelt in West-Duitsland
Uldj zich steeds sneller begint te ontwikkelen, vooral wat betreft
10j de buitenbloemen, pot- en perkplanten.

■)01 Niet beslist pessimistisch zijn de verwachtingen voor wat be-
w treft de Nederlandse importmogelijkheden. De prijsvorming
ui» °P bloemenveilingen houdt nauw verband met de gang

3 van zaken in West-Duitsland. Ongetwijfeld heeft ons land
daar een sterke positie, zij het dat ook de Duitse kwekers zich
5Q{ niet onbetuigd laten en zo nu en dan felle reakties ten beste
geven. Zoals met de geschillen inzake stookkosten en de ver-
e schillen met betrekking tot de belastingheffingen, die de Ne-
01 derlandse kwekers zwaar drukken. De exportcijfers over het
eerste halfjaar zijn nog niet alarmerend, maar geven wel re-

I den tot waakzaamheid!

Het voorzichtige prijsher
stel dat zich in de laatste
volle week van augustus
aankondigde zette in de
afgelopen week door. De
belangrijkste bijdrage
hiertoe werd geleverd
door het verder afgeno
men aanbod. De concur
rentie op de Westduitse
markt nam iets toe, de
grootste concurrent was
België. De export van
Hollandse tomaten be
weegt de laatste weken in
een dalende lijn, dit is
niet verontrustend omdat
dit om deze tijd van het
jaar gebruikelijk is.
Er worden namelijk nog
steeds volop natuurtomaten
geoogst. De oogst van deze na
tuurtomaten zal waarschijn
lijk in de loop van de komen
de week wat af gaan nemen.
Hierdoor nemen de export
mogelijkheden voor de Hol
landse tomaten weer toe.
Voor de sortering A-I-export
werd er tegen het eind van de
week gemiddeld 1.33 per
kilo betaald. Bij de vleestoma
ten was er eveneens sprake
van een behoorlijk prijsher
stel. Zo liep de prijs voor de
sortering BBB van 1.03 op
naar 1.91. Ook hier moet de
oorzaak gezocht worden in
het afgenomen aanbod. Het
ziet er naar uit dat de prijs in
de komende week nog wat
verder op zal-lopen. Daarna
moet er toch wel weer op een
groeiend aanbod gerekend
worden. De concurrentie op
de buitenlandse markt zal dan
weer een belangrijkere rol
gaan spelen.

Komkommers

Op de komkommermarkt
werden er in de afgelopen
week uitstekende prijzen be
taald. Zo varieerde de prijs
voor de sorteringen van 36
t/m 76 van 57 tot 79 cent per
stuk. Vorig seizoen lagen de
prijzen tussen de 24 en 43 cent
per stuk. Het zijn voor deze
aanvoertijd uitzonderlijk hoge
prijzen. Dit alles werd moge
lijk door een duidelijk gat in
de aanvoer. Het aanbod bleef
aanmerkelijk kleiner dan vo
rig seizoen. Deze ontwikke
ling moet op rekening gescho
ven worden van een gewijzig
de teeltplanning. Veel herfst-
teelten zijn duidelijk later van
start gegaan. De oogst van
deze teelten zal over ongeveer
twee weken op gang komen.
Het ligt daarom in de lijn der

Mini-komkommers nog in weinig winkels te koop.

verwachtingen dat de prijs
zich de komende week rede
lijk zal weten te handhaven.
Een prijsdaling moet echter
niet uitgesloten worden van
wege het uitzonderlijk hoge
prijsniveau.

Paprika's

Op de paprikamarkt was er
eveneens sprake van een
prijsherstel bij zowel de groe
ne als de rode sorteringen. De
groene sorteringen liepen op
naar gemiddeld 1.90 per
kilo. Ook bij dit gewas werd
het prijsherstel mogelijk door
een kleiner geworden aanbod.
Deze aanvoervermindering
vond ook plaats bij de rode
sorteringen, hier trok de prijs
aan van 1.85 naar 2.50 per
kilo. Naast een kleiner aan
bod, wasep-bij rood ook spra
ke van een uitstekende vraag.
De concurrentie op de West
duitse markt is aanmerkelijk
kleiner dan vorig seizoen. Dit
komt door een terugval in de
export van Italië, In vergelij
king met vorig seizoen werd
er in de laatste week van au
gustus 800 ton minder geëx
porteerd. Het aanbod lijkt
verder af te nemen, waardoor
er op gelijke of hogere prijzen
gerekend wordt.

Aubergines

Na de inzinking in de laatste
week van augustus trok de
prijs in de afgelopen week
weer aan. De gemiddelde prijs
liep op naar 2.75 per kilo.
Ook hier was er sprake van
een kleiner aanbod. Daar
naast werd de concurrentie op

de Westduitse markt geringer.
Een derde opvallend feit was
de toegenomen belangstelling
van Engeland voor het Hol
landse produkt. Naar ver
wacht zal het aanbod verder
afnemen, waardoor de prijzen
verder op zullen lopen.

Overige gewassen

Het aanbod van radijs zit
weer fors in de lift. De prijs
daling in de laatste week van
augustus zette in de afgelopen
week verder door. De gemid
delde prijs zakte weg naar 21
cent per bos. Met een gelijk
blijvend of nog wat groter
aanbod in het vooruitzicht
lijkt er niet veel verandering
in de markt te zitten. De
vraag naar courgettes nam toe
en met een ongeveer gelijk
gebleven aanvoer had dit tot
gevolg dat de prijs opliep naar
57 cent per stuk. Voor dit ge
was lijkt er de komende week
niet veel te veranderen. De
hoge prijzen die er voor snij
bonen betaald werden deden
de vraag afnemen Ondanks
het kleiner wordende aanbod
daalde de prijs naar 3 10 per
kilo. De snijbonen ondervin
den ook concurrentie van de
pronkbonen, die voor 1.70
per kilo geveild werden.
Sperziebonen liepen in prijs
op naar 1.94 per kilo. Het
aanbod is dermate groot, dat
het nog maar de vraag is of de
prijzen verder op zullen lo
pen. Het aanbod van natuurs-
la valt al weken aanmerkelijk
kleiner uit dan vorig seizoen.
De oorzaak ligt in het feit dat
er toen teleurstellende resul

taten bereikt werden. De prijs
schommelde rond 15 cent per
krop. Op het ogenblik wordt
er 44 cent per krop betaald.
Het aanbod zal niet veel ver
anderen en er wordt op ge
lijkblijvende of hogere prijzen
gerekend. De belangstelling
voor spinazie nam sterk af, de
prijs daalde naar 68 cent per
kilo. Lagere prijzen zijn niet
uitgesloten.

De prijs voor andijvie bewoog
ook de afgelopen week nog op
een hoog niveau, ook al moest
er iets ingeleverd worden. Er
werd gemiddeld 78 cent (vo
rig seizoen 29 cent). Er wordt
op een groter aanbod gere
kend, dat tegen lagere prijzen
afgezet zal worden. De markt
voor Chinese kool bleef sta
biel, de* gemiddelde prijs lag
op 57 cent per kilo. Voor de
komende week wordt er wei
nig verandering verwacht. De
aanvoer van 'bloemkool be
reikte in de afgelopen week
waarschijnlijk zijn dieptepunt.
Voor de „zessen" liep de prijs
zelfs op naar 2.78 per stuk.
De „achten" brachten 2.27
per stuk op. Er moet spoedig
op een flinke groei in de aan
voer gerekend worden, waar
door de prijzen weer fors
kunnen dalen. Het aanbod
van spruiten groeit snel en de
prijzen dalen. In de afgelopen
week schommelde de prijs
tussen de 1.42 en 1.67 per
kilo. Broccoli komt weer in
groeiende hoeveelheden op de
veilingen. Het prijsverval
bleef echter nog beperkt. Er
werd gemiddeld 6.20 per
kilo betaald. In de komende
week moet er wel op lagere
prijzen gerekend worden.

I

Compost

Een van de beste meststoffen voor onze tuin blijkt in vele geval
len: compost. Wat is dat eigenlijk? We kunnen het bij de tuin
centra en bloemenwinkels kant en klaar in zakken kopen en
dan lijkt het op het eerste gezicht losse, rulle, zwarte aarde In
werkelijkheid bestaat compost ten dele uit aarde, merendeels
echter uit allerlei vergane afvalstoffen van plantaardige af
komst. En wat het belangrijkste is: we kunnen het zelf maken.
Het nut daarvan begint men de laatste jaren meer en meer in te
zien. Het is nu immers zo, dat allerlei afvalstoffen, die voor de
bodem belangrijk kunnen zijn, zonder meer in grote vuilniswa
gens worden afgevoerd naar de vuilnisbelten en wij intussen
maar kunstmest strooien om onze tuingrond een beetje vrucht
baar te houden. Terwijl al lang bekend is, dat voor de structuur
van de grond natuurlijke meststoffen een gunstige invloed heb
ben.

In de gemeente Stadskanaal heeft men het composteren bevor
derd door voor de mensen met een tuintje zogenaamde „com-
postsilo's" voor een billijk prijsje te verkopen. Wat zijn dat ei
genlijk, die compostsilo's?

We kunnen zelf iets soortgelijks maken, door een soort van vier
kant „hok" te maken van stevig ijzergaas, bedenkt wèl. dat het
gaat doorroesten en dat het dus 'niet het eeuwige leven heeft.
Geplastificeerd gaas is duurder, maar gaat langer mee.

In de aldus gevormde kooi storten we nu allerlei afval: plantaar
dig afval van groenten uit de keuken, gemaaid gazongras. afge
vallen bladeren, wat hooi en stro desnoods. Géén houtachtige
stoffen, en ook géén gekookte of vet bevattende stoffen, wèl bij
voorbeeld aardappelschillen.

De bedoeling is nu, dat we die afvalstoffen laagje voor laagje
strooien; onze afvalhoop wordt dus gestadig hoger. Het spreekt
vanzelf, dat we onze composthoop vormen ergens in een achter-
afhoekje van onze tuin. We zouden ze niet kleiner maken dan
zo'n goede meter in het vierkant. Telkens als we weer een laagje
van zo'n dertig centimeter dikte hebben gemaakt, strooien we er
wat tuinaarde over en zetten we even de waterslang er op, nadat
we alles goed aangedrukt hebben. In streken, waar de grond wat
zuur is (door veen bijvoorbeeld) strooien we tevens af en toe een
handjevol kalk bij onze compost. Er zijn ook middelen in de
handel, die het composteren bevorderen en men kan ook een
beetje „Dolokal" gebruiken, dat is eigenlijk een kalk-magnesium
mengsel. Als we ons gazon behandeld hebben met een onkruid
bestrijdingsmiddel, dan gebruiken we het afgemaaide gras liever
niet voor de composthoop. Ook wortels van overblijvende on
kruiden - zoals kweekgras bijvoorbeeld - en zaaddragende on
kruiden zijn taboe, bij enig nadenken leren we heel gauw zelf
begrijpen, wat we voor de composthoop kunnen gebruiken.
Stronken van boerenkool of van spruitkool zijn ook ongeschikt.
Na een maand of drie begint zich het kruimelige, aardachtige
materiaal te vormen, dat dan „compost" heet. Het kan ook wat
langer durert, in de winter bijvoorbeeld werkt het proces veel
trager. Als we eenmaal zover zijn, is het goed af en toe de com
posthoop goed om te scheppen, opdat de lucht toegang houdt. Al
lerlei bacterieën krijgen dan een kans en zo kan gaandeweg goe
de compost ontstaan, dat we gebruiken om het over onze tuin te
strooien. In de zomermaanden moeten we wel oppassen voor
uitdroging: regelipatig de composthoop gieten dus.

Cursus bloemschikken

Wie een cursus bloemschikken wil volgen kan met ingang van
maandag 4 of woensdag 6 oktober in Den Haag terecht bij de
Stichting Bevordering Onderwijs aan Volwassenen (SBOV) Het
gaat om cursussen voor beginners en om de vakopleiding bloem
schikken en -binden (bloemist winkelier), die gegeven worden
in respectievelijk de Scholengemeenschap Zuiderpark, Veluwe-
plein 1, 1de Christelijke Scholengemeenschap Zuiderpark. Bere-
steinlaan 627. Op deze cursus, die door een ervaren leerkracht
wordt gegeven, leert men de bloemen op verschillende wijzen
toe te passen. Zo wordt er een tafelstukje gemaakt, een cadeau
versiering, corsage, biedermeier en een vaasboeket. Wie interes
se heeft en meer informatie wil kan zich wenden tot: SBOV. Sir
Winston Churhillweg 2, Voorchoten (tel. [phone]), waarna in
formatie wordt toegezonden.