solidariteit: regiem lijdt nederlaag
„Acties tegen Israël
over twee weken hervat"
MEIN KAMPF BLIJFT IN
BELGISCHE BOEKHANDEL
SieMatic
Chinese leiding probeert
partijleden opnieuw te
winnen voor communisme
nog
2 dagen
dan opent
^BUITENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 1 SEPTEMBER 1982 PAGINA 9
flenigte belegert
ivisectie-
laboratorium
J.ONDEN Een menigte van on-
jeveer 700 mensen heeft gistravond
ivee uur lang gevochten met 100
lolitiemensen, die een centrum
loor dierenonderzoek bewaakten
een actie van het Britse Dieren-
Jevrijdingsfront te verijdelen.
Jloggetuigen meldden dat de actie
voerders tegen de vivisectie met
hijbranders, staven en draadtangen
ien deel van het 2,40 hoge hek rond
let onderzoekscentrum Huntingdon
Ti het ten noorden van Londen ge-
„Segen dorp Woolley verwijderden
yn probeerden binnen te dringen,
r werden 21 demonstranten gear-
isteerd.
Westduitse politie zoekt
intensief naar 4 RAF -
leden
WIESBADEN De Westduitse politie
heeft vanochtend de campagne om vier
nog vermiste leden van de Rote Armee
Fraktion (RAF) op te sporen sterk opge
voerd. Over het gehele land werden
300.000 opsporingsaffiches verspreid en er
is een beloning uitgeloofd van 100.000
mark voor informatie, die leidt tot de aan
houding van elk der vier gezochten.
Het viertal wordt gezocht in verband met
een groot aantal misdaden, waaronder de
moord vorig jaar op de Amerikaanse ge
neraal Fred Kroesen en de aanslag op het
hoofdkwartier van de Amerikaanse lucht
macht in Ramstein.
Bulgaarse technici
in Mozambique
ontvoerd
LISSABON Leden van
het door Zuid-Afrika ge-
steunde verzet in Mozambi
que hebben vijf Bulgaarse
technici gevangengenomen.
Dat heeft een woordvoerder
van het verzet bekendge
maakt.
Het gaat om vier mannen en
een vrouw, die afgelopen za
terdag werden ontvoerd. Tot
nu toe viel het door Zuid-
Afrika gesteunde verzet te
gen de socialistische regering
van president Machel alleen
westelijke technici lastig.
Koninklijke
doop
In Stockholm vond
gisteren de doop
plaats van prinses
Madeleine, de
dochter van koning
Gustav en koningin
Sylvia van Zweden.
De Zweedse aarts
bisschop Olof leid
de de plechtigheid.
ZEER OUD KAAKBEEN
GEVONDEN IN KENIA
NAIROBI Een Japanse paleontoloog heeft
gisteren de ontdekking bekend gemaakt van
een fossiel, dat een belangrijke leemte in de
geschiedenis van de ontwikkeling van de
mensheid kan vervullen.
Het betreft een kaakbeen dat vorige week in
Kenia is gevonden. Voorlopige metingen
hebben aangetoond dat het fossiel ongeveer
acht miljoen jaar oud is. Het kaakbeen is ge
vonden in het Samboeroe-gebied in het noor
den van kenia en bevat nog vijf tanden.
ARSCHAU De politie
aakte gebruik van de wa-
instok en hele delen van de
linnenstad van Warschau
erden onder traangas gelegd.
,an het eind van de middag
lingen grote wolken traangas
joven de stad, die de ademha-
;ing ten zeerste bemoeilijkten.
«Jfjgpe politie droeg gasmaskers,
mjÉferwijl de demonstranten het
van bloemenverkoop-
SE|ters gebruikten om de ogen
^■nat te houden. Hier en daar
stenen door de lucht.
Straten werden met parkban
ken gebarricadeerd en pries
ters leidden mensen in kerken
als wijkplaats voor de politie.
hePemonstranten maakten het
en sch°lden de
roonverbiddelijk toeslaande mi-
Tpo-agenten. De menigte scan-
M Beerde luid: „Wij willen Lech
(Walesa) en elders klonk op-
hieuw „Laat Lech vrij". Ook
iin rlverd er om vrijheid voor Po-
vrolfn geroepen.
Een groep van naar schatting
3.000 demonstranten probeer
de rond 5 uur op te rukken
haar het gebouw van het Cen
trale Comité, dat op een van
de drukste kruispunten van
Warschau staat. De mobiele
eenheid wist de demonstran-
«0 ten echter uiteen te jagen. Een
poging om barricades op te
werpen in de hoofdstraat van
Nowy Swiat, werd
floor de militie verijdeld.
In tegenstelling tot vorige ge--
inga legenheden bevonden zich nu
t-Krpnder de demonstranten veel
d afprbeiders van alle leeftijden,
diejdie na hun werk de straat op-
ijgingen. In mei waren vooral
en njongeren die de straat opge-
ondgaan.
»nd ^Teleurstelling
de dreigementen van de
en het dringende
wariberoep van de Poolse bisschop-
nmin
dat r'
iitie-
uit voor Gesta-
In vele Europese hoofdsteden zijn gisteren, op de tweede verjaardag van Solidariteit demonstraties
gehouden voor de Polen en hun verboden vakbond, zoals in Londen waar gedemonstreerd werd
voor de Poolse ambassade.
pen op de bevolking was de
opkomst van de demonstran
ten verrassend groot. In de
Poolse pers werd gisteroch
tend nog eens uitvoerig be
schreven aan welke regels
men zich tijdens de nog steeds
van kracht zijnde oorlogstoes
tand te houden had. De Poolse
televisie had maandagavond
opnieuw een poging gedaan
om de verboden vakbond Soli
dariteit in diskrediet te bren
gen. Ook waren er maandag
weer arrestaties verricht on
der de leden van Solidariteit
en was er minstens een illega
le radiozender opgespoord.
De leiding van de illegale vak
bond was gisteravond echter
teleurgesteld dat niet nog mas
saler gehoor was gegeven aan
haar oproep om vreedzaam te
demonstreren. „Maar het zijn
niet wij die een nederlaag heb
ben geleden, doch de autoritei
ten. Met het machtsvertoon
van nu tegen die paar duizend
vreedzame demonstranten
hebben zij zich voorgoed ge
compromitteerd", aldus luidde
een eerste commentaar van
Solidariteit. De officiële rege
ringswoordvoerder kon giste
renavond aan de buitenlandse
journalisten vertellen dat alles
naar wens en volgens plan was
verlopen. Politie, mobiele een
heid en leger waren krachtda
dig en effectief opgetreden, al
dus de woordvoerder, Urban.
Het beeld van een belegerde
vesting dat de Poolse hoofd
stad maandagavond al bood is
inmiddels nog schrijnender ge
worden. In de straten van
Warschau regeert momenteel
de gummiknuppel.
Reacties
De Russische televisie maakte
in haar televisiejournaal mel
ding van ongeregeldheden in
vier Poolse steden. Volgens
Moskou betekende dit dat de
contra-revolutionaire krachten
nog niet verslagen zijn.
PvDA-leider Den Uyl ver
klaarde op een verkiezingsbij
eenkomst in Breda dat Neder
land geen financiële hulp
meer aan Polen moet geven,
zolang Walesa gevangen zit.
De lijsttrekker meende dat een
derhgelijke maatregel beter is
voor vrede en veiligheid in
Europa dan het plaatsen van
kernraketten.
De katholieke vredesbeweging
Pax Christi heeft een beroep
op de Poolse regering gedaan
de gevangen leden van Solida
riteit vrij te laten.
milllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Gomoelka
overleden
WARSCHAU De vroegere
Poolse partijleider Wladyslaw
Gomoelka, die al jaren aan
kanker leed, is vanmorgen
vroeg in Warschau op 77-jari-
ge leeftijd overleden. Gomoel
ka moest in 1970 aftreden na
de bloedige onderdrukking
van een arbeidersopstand in
Gdansk. Hij werd toen opge
volgd door de ook al weer tot
aftreden gedwongen Edward
Gierek.
Gomoelka had tot december
1970 veertien jaar lang de
touwtjes in handen gehad. De
Polen hadden hem in oktober
1956 geestdriftig toegejuicht,
nadat hij tijdens de stalinisti
sche periode in ongenade was
gevallen. Hij kondigde toen
een meer ontspannen, nationa
le politiek aan, maar tijdens
zijn bewind ruimde hij alle
kenmerken van een liberalere
politiek weer op en voerde het
land terug naar de orthodoxe
loyaliteit jegens het Kremlin.
In 1970 slaakte men een zucht
van verlichting toen Polen
zich op het hoogtepunt bevond
van de ernstigste economische
en politieke crisis in een een
kwart eeuw communistisch
bewind. Gomulka was een
trouwe en overtuigde commu
nist. Zijn ouders waren geëmi
greerd naar de Verenigde Sta
ten, maar uit teleurtstelling
nog voor de geboorte terugge
keerd naar Polen.
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
NIEUWE OORLOG DREIGT NA EVACUATIE PLO
DAMASCUS/BEIROET
Een kolonel, die tijdens
het beleg van Beiroet het
bevel over de Palestijnse
artillerie, heeft gisteren in
Syrië gezegd dat de PLO
spoedig de operaties tegen
Israël in de Bekaa-vallei
in Oost-Libanon zal her
vatten.
Kolonel Wasif Eriqat, die zich
afgelopen zondag uit West-
Beiroet terugtrok, liet verder
weten dat de Palestijnse guer
rillastrijders na twee weken
verlof en een training de guer
rillastrijd weer zouden opne
men. Ook bevestigde de 36-ja-
rige kolonel dat de PLO zware
wapens had gegeven aan haar
Libanese bondgenoot, de Moe-
rabitoen. De leider van het ra
dicale Volksfront voor de Be
vrijding van Palestina (PFLP),
dr. george Habasj, vertelde gis
teren dat de PLO geen ter
reuracties buiten Israël zal on
dernemen. In een interview,
dat in Damascus werd afgeno
men, zei Habasj dat „de gewa
pende strijd binnen Israël zal
worden voortgezet".
Gisteren is begonnen met de
laatste fase van de evacuatie
uit Beiroet. Nadat een konvooi
Syrische militairen de Libane
se hoofdstad had verlaten, ver
trokken nogeens 740 Palestijn
se commando's met twee
Griekse schepen naar respec
tievelijk Noord-Jemen en de
Syrische havenstad Tartoes.
Vandaag is nog een schip met
in hoofdzaak familieleden van
guerrillastrijders aan boord
richting Syrië vertrokken.
Nu de evacuatie van de PLO
vrijwel is voltooid concen-
treerd de aandacht zich op de
volgende twee problemen: te
rugtrekking van Syrische en
Israëlische troepen uit Liba
non en de ontwapening van de
links-Libanese guerrillastrij
ders.
Het neerhalen door Israël gis
teren van een Syrische MIG
wordt in Beiroet gezien als een
waarschuwing tegen Syrië, dat
dit land zijn troepen uit Liba
non moet terugtrekken. Tot
nu toe maakt de Syrische pre
sident Assad geen aanstalten
hiertoe over te gaan. De kans
dat dit tot een oorlog tussen
beide landen leidt blijft daar
door aanwezig.
Tegelijkertijd eist de Israëli
sche regering de ontwapening
van de links-Libanese guerril
lastrijders. De nasseristische
Moerabitoen vormt de grootste
links-Libanese groepering. Af
gelopen weekeinde had de Is
raëlische stafchef, Eytan, ge
zegd dat de Moerabitoen even
als de Palestijnse commando' s
Libanon moeten verlaten. De
Libanese premier Wazzan
heeft gisteren de pers echter
laten weten, dat hij het pro
bleem van de gewapende groe
pering in Beiroet had bespro
ken met de Amerikaanse afge
zant, Philip Habib. Zij zouden
het erover eens zijn geworden
dat deze kwestie geheel door
de Libanezen zelf moet wor
den opgelost, zonder inmen
ging van het Israëlische leger.
Bovenstaande problemen zul
len zeker te sprake komen
wanneer de Amerikaanse mi
nister van defensie, Weinber
ger in Libanon arriveert. Gis
teravond vertrok hij naar Bei
roet, vanwaar uit hij na een
kort verblijf zal doorreizen
naar Israël. Ook zal Weinber
ger een bezoek brengen Kairo.
Italië wil
uitlevering
van Scalzone
MILAAN De Italiaanse au
toriteiten hebben de uitleve
ring gevraagd van Oreste Scal
zone, de leider van de uiterst
linkse Beweging van Autono
me Arbeiders die afgelopen
zondag in parijs werd gearres
teerd. Scalzone was vorig jaar
uitgeweken naar Frankrijk.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE Bil UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS.MUZ1EK
THEATER. RECREATIE,EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
VD
strij
ondt
trek
VV;
te r
isteli
-ekei
bij
at in
onde
zow
istelij
■Sp!'i
PEKING Hoe kunnen de
leden van de communistische
partij weer vertrouwen krij
gen in het communisme? Dat
is op het moment de kritieke
vraag voor de leiders van 's
werelds grootste communisti
sche partij die vandaag in Pe
king bijeen zijn gekomen voor
het Twaalfde Nationale Con
gres.
Naar buiten toe zullen van
het congres slechts beelden
worden verspreid van bejaar
de leiders die, omringd door
microfoons en koppen Chine
se thee, neerblikken op de
1600 afgevaardigden en hen
moeiteloos heenloodsen door
een van tevoren vastgestelde
agenda. Het congés zal een
nieuw handvest voor de partij
aanvaarden, de alleroudste fi
guren worden weggepromo
veerd om voor jongeren plaats
te maken. De 78-jarige Deng
Xiaoping, de machtigste man,
die zich al geruime tijd aan
het terugtrekken is, zal waar
schijnlijk nu definitief plaats
maken voor voorzitter Hu
Yaobang en premier Zhao
Ziyang. De partijleiding zal na
het congres, zo heeft de 67-ja-
rige voorzitter Hu Yaobang
verklaard, berusten bij een
gestroomlijnd secretariaat on
der leiding van hem zelf in
zijn andere functie van secre
taris-generaal. De macht van
de partijvoorzitter die onder
Mao tot zo'n absolute omvang
was uitgegroeid, hoopt men
daarmee terug te brengen tot
aanvaardbare proporties.
Deng Xiaoping tenslotte zal
zitting nemen in een advies
raad, waarin op een afstand
nog invloed zal kunnen blij
ven uitoefenen.
Goede voorbeeld
Maar hoe sterk of zwak de
partij werkelijk is, wordt be
paald door de 39 miljoen le
den, van wie de meesten ge
woon lid zijn en geen partij-
functies vervullen. Van hen
wordt verwacht dat zij het
land voorgaan op de weg naar
het communisme door thuis
en op hun werk voorbeelden
te stellen en anderen te over
tuigen. Sinds de gewelddadige
Culturele Revolutie vijftien
jaar geleden is hun motivatie
echter tot een dieptepunt ge
daald en vooral daarover
maakt de partijleiding in Pe
king zich zorgen.
In de verschillende partijbla
den worden de leden met
voorbeelden uit de praktijk
onderricht in het ware com
munisme. De verhalen zijn
vaak zo gedetailleerd dat ze
bijna triviaal worden, maar ze
staan wel heel dicht bij het
dagelijks leven wat weer als
voordeel heeft dat de lezers
zichzelf herkennen. Mevrouw
Zeng bijvoorbeeld die al der
tig jaar voorzitter is van een
straatcomité in haar stad, ver
vult haar socialistische bur
gerplichten zo toegewijd dat
er „in de buurt waar zij woont
geen diefstal voorkomt omdat
dieven zich niet in haar buurt
durven te wagen. Zelfs fietsen
kunnen mijn gasten bij de
voordeur laten staan". Toen
het departement voor partij-
propaganda in Peking van dit
opmerkelijke feit kennisnam,
stuurde het onmiddellijk twee
journalisten naar de provincie
Guangxi waar de vrouw
woonde, om haar progressieve
daden op te tekenen.
Een ander voorbeeld betreft
een jonge fabrieksarbeider in
dienst van een horlogefabriek
in Wuhan. De jongeman had
verlof gevraagd om zijn moe
der te kunnen vergezellen op
familiebezoek, een alleszins
acceptabele reden in de op de
familie georiënteerde Chinese
samenleving. Hij ging echter
helemaal niet op familiebe
zoek, maar bergklimmen. Hij
dacht dat er geen straf zou
volgen omdat zijn vader een
officiële functie had. Maar
zijn collega's van het partijco
mité sloegen daar geen acht
op en lieten hem ontslaan.
Ook deze zaak werd door Pe
king opgepakt en bij alle le
den aanbevolen als een zaak
die het bestuderen „waard" is.
Rampjaren
Bijna de helft van alle partij
leden is lid geworden tijdens
de Culturele Revolutie (1966-
76). Sindsdien hebben zich
nog eens 4.5 miljoen mensen
aangesloten bij de partij. Maar
hoewel de leiders de huidige
problemen afschuiven op de
„tien rampjaren" van de Cul
turele Revolutie is het verlies
aan moreel onder partijleden
te wijten aan een complex
van factoren. Na Mao's dood
Weduwe Mao
wordt niet
terechtgesteld
PEKING Het voorwaarde
lijke doodvonnis dat op 25 ja
nuari 1981 over de weduwe
van Mao Tsetoeng werd uitge
sproken, zal niet worden uit
gevoerd, zo heeft de Chinese
partijvoorzitter Hu Yaobang
meegedeeld. De 68-jarige Ji
ang Qing speelde als een van
de leden van de Bende van
Vier een belangrijke rol in de
gewelddadige Culturele Revo
lutie. De uitvoering van het
vonnis was al twee jaar ver
daagd.
veranderden zijn opvolgers
drastisch van koers en verleg
den ze hun voorkeuren van
de politiek naar de economie.
Economische welvaart werd
het hoofddoel en zo naarstig
nagestreefd dat de politiek in
boeken over politieke econo
mie werd teruggedrongen
naar de kleine lettertjes onder
aan de bladzijde.
Pas deze maand werd het
evenwicht tussen politiek en
economie weer enigszins her
steld in een blad dat werd uit
gegeven door het hoofdkwar
tier van Deng Xiaoping in Pe
king. In het blad wordt een
sterk pleidooi gevoerd voor
een herontdekking van de
verheven doelen van het
communisme. Teveel partijle
den gedragen zich momenteel
„als mensen die slechts ple
ziertjes najagen en alleen van
de koele schaduw willen ge
nieten maar geen bomen wil
len planten voor de toe
komst", aldus het blad. Het
communisme is geenszins een
onbereikbaar doel en hoewel
er vele generaties overheen
gaan alvorens het wordt be
reikt, zijn er verschillende
mijlpalen langs de weg. Vori
ge week gebruikte partijvoor
zitter Hu Yaobang een regel
die rechtsstreeks was ont
leend aan Mao's rechtvaardi
ging van de Culturele Revolu
tie. De partij moest duizenden
„opvolgers voor de revolutio
naire zaak" opleiden, zei Hu
om hen de plaatsen te laten
opvullen van de veteranen
die met pensioen gaan.
JOHN GITTINGS
Copyright The Guardian
Mini viermaster
De bejaarde Duitse zeezeiler Hans Gerdes (68) heeft de
afgelopen drie Jaar de 100 jaar oud schoener „Wande
rer" op kleinere schaal nagebouwd. Gisteren maakte
hij met zijn ruim zeven meter lange scheepje een toch
tje door de Hamburgse haven. Hij moest alle zeilen bij
zetten toen een gigantische olietanker ih zijn vaarwater
zat.
NA LEVERING
VAN
ONDERDELEN
VOOR
GASLEIDING
Amerikaanse
sancties tegen
Engels bedrijf
WASHINGTON De Ameri-
kaanse regering heeft gisteren
laten weten, dat sancties zul
len worden uitgevaardigd te
gen het Britse bedrijf John
Brown Engineering. Dit be
drijf is deze week begonnen
met de levering van onderde
len voor de aardgasleiding van
Siberië naar West-Europa.
De woordvoerder van het
Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken zei dat de
strafmaatregelen tegen John
Brown waarschijnlijk dezelfde
zullen zijn als de sancties die
tegen het Franse bedrijf Dres
ser France zijn genomen. Het
daat daarbij om een verbod op
de levering van onderdelen
door Amerikaanse bedrijven
aan de Europese partners.
De Amerikaanse sancties ma
ken echter weinig indruk in
West-Europa. Italië heeft in
navolging van Frankrijk en
Engeland besloten om even
eens onderdelen voor de Rus
sische gasleiding te leveren.
Dit ondanks een verbod van
president Reagan om technolo
gie voor de aanleg van de pijp
leiding aan de Sovjet-Unie te
leveren.
Staatssecretaris Dik van eco
nomische zaken zet nog deze
week in een brief aan de
Tweede Kamer het regerings
standpunt uiteen over de
Amerikaanse boycotmaatrege
len, zo heeft gisteravond een
woordvoerder van het minis
terie bekendgemaakt.
(Van onze correspondent Mare
de Koninck)
BRUSSEL Adolf Hit
lers fascistische en anti-se-
mitische geloofsbelijdenis
Mein Kampf mag voorals
nog in de Belgische boek
handels te koop blijven.
De procureur des Konings
(officier van justitie) in
Antwerpen heeft gisteren
beslist geen stappen te on
dernemen tegen deze Ne
derlandstalige uitgave. De
Belgische regering had
het in eerste instantie aan
het openbaar ministerie
overgelaten of het tot een
verbod van Mijn Kampf
in België zou kunnen ko
men.
Het besluit van de Antwerpse
officier van justitie was een
reactie op een aanklacht van
de voorzitter van een Joodse
vereniging in Antwerpen, te
gen de verantwoordelijken
voor de verschijning van Hit-
Iers geschrift. De aanklacht
was gebaseerd op de Belgische
wet tegen racisme en vreem
delingenhaat, die in 1981 van
kracht is geworden.
De procureur is tot de slotsom
gekomen dat die wet geen
handvat biedt om tot vervol
ging tegen de in het Antwerp
se gevestigde uitgever Jonckx
cf enig andere betrokkene
over te gaan. Zulks omdat
eventuele strafbare feiten zou
den dateren van voor de tot
stand koming van de anti-ra-
cismewet en die wet nadruk
kelijk geen terugwerkende
kracht heeft.
Weliswaar is de onlangs in
België op de markt gekomen
Nederlandse versie van Mein
Kampf pas gedurende de afge
lopen zomer gedrukt, maar, zo
redeneert de procureur des
Konings, het boek is al lang
daarvoor geschreven en uitge
geven. Ook in België zijn de
afgelopen decennia regelmatig
Duits- en Franstalige versies
van het werk verschenen en
verkocht (voornamelijk aan
bibliotheken), zonder dat daar
tegen ooit is opgetreden. Dat
er nu een Nederlandstalige
vertaling is bijgekomen en dat
die op meer commerciële wijze
in de boekhandels wordt ge
sleten, maakt volgens de offi
cier van justitie geen wezenlijk
juridisch verschil.
ADVERTENTIE
