IN EN OM DE KAS
Druiventeelt: aflopende zaak
Vereenvoudigd en goedkoper
onderhoud bij VW/Audi
GEEN VERANDERINGEN BIJ TOMATEN
Klassiekel
auto's
vragen
aandacht
LAND EN TUINBOUW/VERKEER
LEIDSECOURAN'
ZATERDAG 28 AUGUSTUS 1982 PAGINA;
Niet moeilijk klanten te
winnen voor hovenier
Het moet niet zo moeilijk zijn nieuwe klanten voor de hove
nier te winnen. Dat is de conclusie van een onderzoek, dat in
opdracht van de Marketing en Promotiecommissie voor het
Hoveniersbedrijf van het Produktschap voor Siergewassen
(P.V.S.) is ingesteld door het marktonderzoekbureau „Ogil-
vie" te Amsterdam, naar de aanleg en onderhoud van parti
culiere tuinen in ons land. Ogilvie voert ieder jaar in maart
en april het nationaal tuinonderzoek uit onder 800 bezitters
van een eigen tuin. Genoemde commissie heeft een aantal
vragen gesteld in dit nationaal onderzoek.
Vrijwel alle ondervraagde tuinbezitters kennen het begrip
„hovenier". Verreweg de meesten van hen hebben een vrij
juist idee over hetgeen een hovenier doet. Hij legt tuinen aan
zo deelt 50% van de ondervraagden mee, en hij onderhoud
eveneens tuinen. Een minderheid van 18% wijst op de oplei
ding die nodig is om „hovenier" genoemd te worden, terwijl
slechts 12% zegt dat de hovenier tuinen ontwerpt en schetsen
maakt. Nog eens 13% zegt dat je voor adviezen en inlichtin
gen bij de hovenier terecht kunt.
Een niet onaanzienlijke groep ziet de hovenier ook als kwe
ker en verkoper van planten en bloemen en verdere tuinbe-
nodigdheden. Slechts 6% van de tuinbezitters vindt „hove
nier" een deftige naam voor „tuinman". Geconcludeerd kan
worden dat ruim tweederde van de tuinbezitters een duidelij
ke indruk heeft van de werkzaamheden die de hovenier ver
richt. Bij éénderde van hen bestaan wat vage ideeën. Ruim
zeventig procent van de ondervraagden kent in zijn omge
ving één of meer hoveniers.
In de grote steden ligt dit percentage wat lager, namelijk 54%.
Het valt hierbij op dat naarmate men een grotere tuin heeft,
ook beter op de hoogte is. Er kan dus worden geconcludeerd
dat ruim een kwart van de tuinbezitters niet weet waar in
zijn omgeving een hovenier is gevestigd. Dit zijn over het al
gemeen de bezitters van kleinere tuinen. Verreweg het groot
ste deel van de mensen, namelijk 61%, beschouwt zijn tuin als
een „leeftuin". Op verre afstand komen pas de funkties, zoals
hobbytuin, 19%, en „kijktuinen" met 17%.
Hetgeen niet wil zeggen dat tuinieren niet als een hobby
wordt gezegd. Liefst 70% van de mensen ervaart zijn tuin als
een „prettige vrijetijdsbesteding". Door 20% van de onder
vraagden wordt verklaart tuinieren niet leuk te vinden, maar
doet het omdat achteraf het bereikte resultaat wel voldoening
geeft! Door 10% wordt het tuinen een dure aangelegenheid
genoemd terwijl slechts 5% het een blok aan het been zegt te
vinden.
Aan de ondervraagden werd een lijst met werkzaamheden
voorgelegd met o.a. de vraag of men de werkzaamheden vo
rig jaar zelf in de tuin heeft verricht.
Het blijkt dat die zelfwerkzaamheid in de tuin nauwelijks
grenzen kent. Twee van de drie tuinbezitters heeft vorig jaar
bollen geplant, heesters gesnoeid, de tuin voor de winter
klaar gemaakt en bemest. De helft van genoemd aantal heeft
klimplanten opgebonden en vaste planten verplaatst. Ruim
een kwart bracht een tuinafscheiding aan of legde een terras,
vijver, pad of iets dergelijks aan. Vanzelfsprekend is niet be
kend in hoeverre deze activiteiten deskundig zijn verricht en
hoe de resultaten daarvan zijn geweest. De „zelfdoeners" vin
den echter wel dat zij het óók kunnen, misschien zelfs wel
even goed als de hovenier, zo delen zij mee. Een gebrek aan
zelfkritiek en zelfkennis, zo meent het rapport. Wil men hier
in verandering brengen dan moet men beginnen met de con
sument „op te voeden", waardoor hij kritischer wordt op ei
gen tuinprestaties. Gevraagd werd ook welke werkzaamhe
den men incidenteel best door een hovenier zou willen laten
doen. Daarbij bleek dat 58% van de tuinbezitters er niet over
denkt om naar een hovenier te gaan, maar de overige 42%
voelde er wel iets voor, mits het niet teveel kost!
Op de tomatenmarkt hebben
zich de afgelopen week geen
grote veranderingen voorge
daan, die het tij in gunstige
zin deden keren. Tegen het
eind van de week viel er een
licht prijsherstel te bespeuren,
maar nog niet in die mate dat
het veel vertrouwen schonk.
De aanvoer van natuurtoma-
ten in Duitsland is in volle
gang en de aanvoeren zijn
groter dan vorig seizoen.
Daarnaast beweegt de export
van de Kanaaleilanden naar
Engeland zich in een opgaan
de lijn. De concurrentie van
buitenlandse tomaten op de
West-Duitse markt is aanmer
kelijk kleiner dan vorig sei
zoen. Op donderdag 26 augus
tus liep de prijs voor de A-L-
export op naar 4 gulden per
kistje. De gemiddelde prijs
bleef bij 58 cent per kilo ste
ken en was nauwelijks beter
te noemen dan in de vooraf
gaande week. Bij de vleesto
maten kwam het herstel dui
delijker uit de verf. Voor de
sortering BBB liep de gemid
delde prijs op naar/1.13 per
kilo. In zijn totaliteit neemt
het aanbod van tomaten af en
mag er op een bescheiden
prijsherstel gerekend worden.
KOMKOMMERS
Op de komkommermarkt la
gen de kaarten duidelijk heel
anders. Hier was er sprake
van een verdere ontwikkeling
in gunstige zin. Dit werd
vooral mogelijk door een ver
dere inkrimping van het aan
bod. De aanvoeren zijn de
laatste paar weken, in verge
lijking met vorig seizoen,
kleiner. Dit mag waarschijn
lijk toegeschreven worden
aan het feit, dat de herfstteel-
ten later van start gegaan zijn.
Het vroeg aanvoeren in de
maanden augustus en septem
ber was voorgaande seizoenen
financieel niet zo aantrekke
lijk. In de afgelopen week lie
pen de prijzen voor de sorte
ring van 36 t/m 76 van 45 tot
71 cent per stuk op. (vorig sei
zoen van 24 tot 51 cent). Het
aanbod lijkt niet verder af te
nemen. Er mag binnen niet al
te lange tijd gerekend worden
op het op gang komen van de
oogst van de herfstteelten. De
prijs zal gelijk blijven of iets
dalen.
SPREKENDE BOORDCOMPUTER WAARSCHUWT AUDI-RIJDER
Na weken hoogzomer nu ineens regen, regen en nog een an:
genDaarbij de mededeling van Jan Pelleboer, dat de tw eni
helft van augustus nogal eens nat wil wezen.... De landbou1
die wekenlang getobd hebben met te grote droogte, krijge
overvloedig water, uitgerekend nu overal in de velden de
bines ronken.
Als dat zo een poosje doorgaat, wordt in de tuin gauw een
van herfstsfeertje opgeroepen. Veel bloeiende planten rea§ nd
niet zo gunstig op overvloedige regen. Toch zijn er nog wt mj
ken, waarvoor dit weer in augustus uitermate gunstig is. D lge
bijvoorbeeld het geval, als we een nieuw gazon willen aai j
gen.
Augustus is daarvoor een goede tijd, vooral als die maand
nattig is. chl
Het oude gazon wordt eerst terdege omgespit en egaal gem rs
We laten het zo een tijdje liggen, opdat eventuele onkrt qj
kunnen ontkiemen; die we natuurlijk stuk voor stuk veru
ren, evenals scherven, steentjes en soortgelijke ongerecht
den. Nu kunnen we twee dingen doen: we kunnen grasz
„aan de rol" kopen en die uitleggen; dat is een zekere en si
maar duurdere methode. We kunnen ook eenvoudig gras
kopen en dat uitzaaien, dat is de voordeliger methode. Gras
kunnen we kopen in diverse soorten, er is zowel zaad van
fijn gazongras als zaad, waaruit een gazon ontstaat waaro|
desnoods een partijtje kunnen voetballen zonder dat ons gra
delijk het loodje legt. Op een windloze dag gaan we zaaien
vergt een beetje handigheid het zaad zo goed mogelijk veri
uit te zaaien. Een trucje is: verdeel het zaad in twee gelijke
ties, zaai eerst de ene portie zo goed mogelijk uit en daarn
tweede. We kunnen dan de plekken, waar het zaad wat
terechtgekomen is, wat dichter zaaien.
Het kan goed zijn, na het zaaien de grond wat aan te druk
dat kan met de rol van de grasmaaier; het kan ook door
paar plankjes te maken, die als schaatsen onder de schoeni
gebonden worden en dan maar trappelen...
Binnen niet te lange tijd zullen we al een groen waasje kui
onderscheiden. Tot het volgend voorjaar zullen we weinij
ders te doen hebben als elk onkruidplantje, dat we zien
men temidden van ons jonge gras, zorgvuldig te verwijd
„met wortel en tak". Treffen we toevallig erg droog weer
moeten we niet alleen regelmatig wat sproeien; we moeten
licht ook iets tegen vogelschade doen. Mussen baden gra
het warme zand en en passant pikken ze ons graszaad op
kunnen wat van die aluminium strips plaatsen hoewel wi
idee hebben, dat de rakkers daar heel gauw aan gewend
Ook kunnen we misschien ons gazon afdekken met takke
rijshout, dat natuurlijk moet worden weggenomen, zodri JJJ
gras opkomt. Bij de weersomstandigheden van deze augu|ns<
maand zal het echter met die vogelschade wel meevallen.
Een week of zes na het zaaien kan ons jonge gras al een
meter of vier, vijf hoog zijn. Dan kunnen we voor het eerst
voorzichtig!) maaien met een goede, scherpe grasmaaiei ass
eerste keren maaien met een zeis is eigenlijk nog beter, n
wie heeft nog een zeis en kan daar mee omgaan? De eerst
ren maaien we het gras niet al te kort af, dat komt later. |je]
gras moet namelijk „uitstoelen", elk gezaaid grasplantje
worteltjes vormen en vooral in de breedte uitgroeien, zó kr ze
we gaandeweg een dichte grasmat. Maai niet als het gras er !n
Oogst-fruitcorso
De stichting 4-stromenland te Tiel organiseert op zaterdi
september weer een groots Oogst-fruitcorso. In vele dorp/,
stadjes in hét gebied tussen de rivieren de Waal, Maas, Rij
Linge vindt men nog de saamhorigheid en de bereidheid o( n,
zamenlijk „iets" tot stand te brengen. Het ruime en over zich g
ke afgezette pasrcours bevindt zich in de nabijheid van he
tion Tiel-West. Op de corsodag zetten de Nederlandse Spofl
gen extra treinen in om de vele liefhebbers naar de Betu'
vervoeren. Ook voor automobilisten is er voldoende pari
ruimte. Men kan de praalwagens van beide zijden bewom
omdat de stoet twee keer voorbij komt. Aanvang kwart
twee.
$IV
MO
De druiventeelt is een
groot aantal jaren een
van de belangrijkste visi
tekaartjes en trekpleisters
van het Westland ge
weest. In de afgelopen 10
jaren heeft het rooien van
druivenbomen de opper
vlakte geducht doen in
krimpen. Zo werd er te
gen het eind van de jaren
zestig nog zo'n 200 ha met
druiven beteeld. Op het
ogenblik is het nog maar
de vraag of de teelt een
oppervlakte van 40 ha
haalt. Er wordt nog
steeds geprobeerd om het
beeld levendig te houden
door verkiezingen van
d rui venprinsessen en ko
ninginnen.
De harde cijfers tonen echter
helaas aan dat het om nog
maar een kleine teelt gaat. De
waardering voor het Holland
se produkt is er echter niet
minder om, gezien de prijzen
die er voor betaald worden.
Vorig jaar kwam de gemid
delde prijs uit op ƒ5.64 per
kilo. In vergelijking met de
ingevoerde druiven was er
sprake van een prijsverschil
van maar liefst ƒ3.91 per kilo.
Er is natuurlijk wel een aan
tal oorzaken aan te wijzen
voor de inkrimping van het
areaal. De teelt vindt voor het
belangrijkste deel plaats in
verouderde glasopstanden die
niet meer voor de druiven
teelt vervangen worden. Ook
stand, gemiddelde snelheid,
gemiddeld verbruik, olietem-
peratuur en buitentempera
tuur kan aangeven. Er zijn
twee geheugens, een „lang"
en een „kort"; maar het mooi
ste is dat dit alles met slechts
één knopje op het ruitewisser-
hendel bediend wordt. Alle
gegevens die weergegeven
kunnen worden houdt de
computer automatisch bij, het
enige wat de bestuurder moet
doen is door een druk op de
knop het gewenste gegeven te
laten verschijnen. Het „korte"
geheugen houdt alle gegevens
twee uur vast en telt vanzelf
door als de rit binnen die tijd
hervat wordt. Het „lange" ge
heugen wordt pas gewist na
10.000 km, 1000 liter brand
stofverbruik of 100 uur rijden.
Met een knop op het dash
board kan uit het lange of het
korte geheugen geput wor
den.
Sprekende Audi
Nog verder gaat de boordcom
puter van ae Audi Quattro,
want deze ontplooit eigen ini
tiatief. Door de nagebootste
stem van een omroepster van
de (Duitse) radio-verkeers
dienst wordt de bestuurder
geattendeerd op dringende za
ken als een bijna lege benzi
netank of een heetlopende
motor. Overigens is ook het
normale dashboard van de
Quattro geheel elektronisch
geworden. Snelheid en toe
rental worden in getallen
weergegeven, benzinevoor
raad, watertemperatuur en
turbo-laaddruk leest men af
van in lengte variërende
balkjes. Daarnaast is er dan
nog een beeldschermpje dat
vergelijkbaar is met wat voor
de VW GTI werd beschreven.
De sprekende computer kent
twee categorieën van gege
vens: dringende en minder
belangrijke. Zoiets als een bij
na lege benzinetank wordt
kortstondig vermeld na het
aanzetten van het contact. Za
ken van levensbelang zoals
„te weinig remvloeistof" wor
den voortdurend herhaald, tot
het euvel is verholpen.
Nieuw gazonnetje
deren die dit geduldwerk tot
een goed einde weten te bren
gen. Tot slot heeft ook de con
currentie van de importdrui
ven een belangrijke rol ge
speeld bij de inkrimping van
het areaal. Het doet echter ve
len nog steeds zeer, als de
druivenbomen omgezaagd
worden en per kilo verhan
deld worden om in de bloem-
sierkunst hun laatste diensten
te bewijzen.
Klassieke en zeldzame
to's genieten in ons la
grote belangstelling, te o
delen naar het ledental
de zeer vele merk
clubs.
Sinds enkele jaren is
voor die clubs een overk
pelende organisatie, de
HAC, die onder meer
mens alle klassieke-au
liefhebbers contact ond
houdt met de overheid,
moderne autowetgevjas
dreigt namelijk regelmi
het rijden met klassieke it
to's (en dan heus niet alljht
die van voor de oorlog)
mogelijk te maken.
Om nu meer landelijke
kendheid te verkrijgen,
tevens om de overheid
eens opmerkzaam te malfrs
op de populariteit van kl et
sieke auto's wordt een 1 ioi
delijke demonstratie geh rei
den. Die zal plaatsvint ,j,
op zaterdag 11 september
de veilinghallen te Nieuv
gein (Utrecht). Voor
kan iedereen die lid is v
een merkenclub zijn kl G
nrfiaie
sieke auto of motorfiets
schrijven (giro 4295l(
t.n.v. penn. meester Fe
ratieve Oldtimerdag, Vel
Het is geen tentoonstelli
maar een demonstrate
bijeenkomst, waar m
liefst 1000 deelnemers v
wacht worden. Nietten
biedt dit natuurlijk voor
dereen een unieke gelegi
heid om zoveel, vaak h
fraai gerestaureerde kl
sieke voertuigen te kon
bewonderen. De vele de
nemers zullen in color
vanuit een aantal plaat
in het land naar Nieui
gein rijden, zodat al
moois in de omgeving
Utrecht zelfs rijdend te z
zal zijn.
Voor hen die nog willen
schrijven: vermeld op
girootje wel van welke
u lid bent, alsmede
kenteken en bouwjaar
uw voertuig.
Import
De belangrijkste leverancier
van druiven aan Nederland
blijkt, uit de gegevens van het
Produktschap voor Groenten
en Fruit, Griekenland te zijn.
Het aandeel van de Grieken
was in 1979 11,3 miljoen kilo.
In 1981 was dit gegroeid naar
21,4 miljoen kilo. Italië stond
met 9,2 miljoen kilo op de
tweede plaats. Nu is het niet
zo, dat de totale import in Ne
derland blijft. Een gedeelte
vindt via doorvoer zijn weg
weer naar andere Westeuro-
pese landen. Italië is echter de
grootste producent van tafel
druiven en tevens de grootste
exporteur. Dit land heeft zijn
afzet vooral gericht op West-
Duitsland. In 1981 werd er in
Italië maar liefst 1436 miljoen
kilo aan tafeldruiven geteeld,
waarvan 402 miljoen kilo als
export het land verliet. Naast
de Zuid-Europese landen be
staat er ook import uit Zuid-
Afrika en Chili. Chili wist,
ten koste van Zuid-Afrika,
een grotere markt te verove-
De Audi Coupé GT 5E heeft een ander front gekregen.
Daarbij werd vooral uitge
gaan van de langzaam aan
zeer uitgebreide race-ervaring
met opgevoerde GTI's. Daar
uit resulteerde een volledig
nieuw krukasdrijfstang-zuiger
mechanisme en een andere ci-
linderkop, waardoor tevens
de motorinhoud opliep van
1588 tot 1781 cm3. Het maxi
mum vermogen liep daardoor
nauwelijks op, maar wel
wordt een lager toerental be
reikt. Het maximum koppel
viel wel hoger uit, en alweer
bij een belangrijk lager toe
rental. Zodoende kon de eind-
reductie veranderd worden,
met als netto resultaat van dat
alles een duidelijke vooruit
gang in de belangrijkste moto
rische eigenschapen.
De GTI werd stiller, soepeler,
sneller en zuiniger, met els
enig nadeel daar tegenover
dat hij natuurlijk ook weer
duurder werd. Wel krijgt men
voor dat geld nog een nuttige
nieuwigheid: een werkelijk
voorbeeldige boordcomputer,
bestaande uit een tussen snel
heidsmeter en toerenteller in
gebouwd digitaal klokje, dat
verder nog rijtijd, gereden af-
Polo Classic, vroeger genaamd Derby
Toekomst is begonnen
De achtergrond van deze
Audi-computer en het GTI-
'scherm is het verstrekken
van informatie, die de be
stuurder anders niet zou krij
gen of misschien niet tijdig
zou opmerken. Bij veel toe
komst-auto's en prototypen
hebben we dat al gezien. Het
probleem met alle boordcom
puters was en is dat ze de be
stuurder zo min mogelijk
moeten afleiden; daarom vol
doet het „zakrekentuigje" op
het dashboard ook niet. VW-
Audi is nu de eerste, die een
hoogontwikkelde boordcom
puter in produktie brengt, die
niet alleen meer informatie
verstrekt dan een normaal
dashboard, maar dat ook doet
met een minimale inspanning
van de bestuurder. Natuurlijk
kan de meer dan een ton kos
tende Audi Quattro niet direct
een omwenteling in het auto
rijden veroorzaken, maar hij
betekent wel de ontsluiting
van een stukje automobiel
toekomst.
Jeans-Kever
Heeft u toch liever wat min
der buitensporig nieuws, dan
kan VW-Audi ook dat leve
ren. Bij Volkswagen lopen
historie en toekomst als het
ware parallel: er is niet alleen
een boordcomputer, maar ook
de wederopstanding van de
Kever. Voor de tweede maal
wordt een serie van 750 Ke
vers uit Mexico geïmporteerd,
deze keer in Jeans-versie. Als
u heel snel bent krijgt u er
voor 13.500 nog een te pak
ken.
Audi heeft nog klein en groot
nieuws: alle coupé-modellen
(dus GT 5S, GT 5E en Quat
tro) kregen verbeterde kop
lampen en daardoor een iets
ander front. Groter nieuws
vormt een nieuw model Audi
100, waarover ook deze week
de gegevens bekend zijn ge
worden. Daarover een vol
gende keer.
Het zoge
naam
de lucht-in-
steken in een
drui-
speelt de faktor arbeid een
belangrijke rol in deze ont
wikkeling. Er kan zonder
overdrijven gezegd worden
dat het telen van kwaliteits
druiven specialistenwerk is,
zonder afbreuk te doen aan
andere teelten. Een zeer be
langrijk en specialistisch werk
als het krenten levert een ar-
beidspiek op, die door veel be
drijven niet meer op te van
gen is door het gebrek aan
vakbekwaam personeel. Vaak
verstoort deze arbeidspiek
ook de teeltplanning van an
dere teelten op de bedrijven.
Het druivenkrenten is van
lieverlee een uitstervend be
roep aan het worden. Veel
jongeren zijn er niet mee ver
trouwd. Het zijn veelal de ou-
Zojuist hebben we de jaarwis
seling weer gehad, tenminste
op autogebied, waar traditio
neel het „modeljaar" begint
na de fabrieksvakanties in au
gustus. Na de zomerse rust
komt het autonieuws weer de
fabriekspoorten uitrollen,
want het nieuwe autojaar be
gint altijd met tenminste een
serie kleine wijzigingen. Din
gen, die het 1983-model weer
iets perfecter maken dan het
'82-model, zonder dat er uiter
lijk direct iets te zien is. Toch
leverden die kleine dingen
vaak een hele lijst op, zoals bij
VW-Audi, waar een pak van
vijftig vellen nodig is om ze
allemaal de revue te laten
passeren.
nieuws in de vorm van de
Polo Classic, vroeger ge
naamd Derby. Deze sedan op
basis van de nieuwe Polo is
nu leverbaar geworden in C-,
CL- en GL-versie. Er is keus
uit uit twee motoren, van 1093
cm3 met 37 kW-50 pk of van
1272 cm3 met 44 kW-60 pk.
De kleinste Polo-motor met
1043 cm3 en 29 kW-40 pk is
dus niet voor het sedanmodel
beschikbaar. Niet zichtbaar,
maar wel interessant nieuws
voor de hele VW-lijn met
benzinemotoren is het ver
eenvoudigd onderhoud: dat
houdt in: minder servicebeur
ten, dus goedkoper onder
houd.
Zelden wordt er over die wij
zigingen veel ophef gemaakt.
Zoiets als een iets gewijzigde
transmissieverhouding bij de
Audi 80 C, waardoor hij bij
middelmatige snelheden wat
beter trekt. Er is echter ook
veel groter nieuws, zoals een
nieuwe motor voor VW's
GTI-typen, of een sprjekende
computer voor de Audi Quat
tro. Ook is er „uitgesteld"
Boordcomputer
Het succes van de sportieve
Volkswagens, en dan met
name van de Golf GTI, kwam
eigenlijk onverwacht. Niette
min groeide dit kleine gifkik
kertje uit tot een begrip en
een voorbeeld voor andere
merken. Na zes jaar is de con
currentie dan toch zo dichtbij
gekomen dat men een motori
sche wijziging nodig achtte.
