Poolse leiders dreigen met sluiting onrustig bedrijf m m HP 3 Vredesgroep steelt lege atoomkoppen Reagan neemt sancties tegen Amerikaans bedrijf I Honecker: pragmatisch communist met ijzeren greep op partij en volk Trips naar Cöte d'Azur, Brussel, Parijs en Berlijn pn BS DE TIJD düQJIlENE BUITENLAND LEIDSE COURANT DONDERDAG 26 AUGUSTUS 1982 PAGINA 10 S "3 Belgische PTT snijdt telefoon van Luik af (Van onze correspondent Mare de Koninck) LUIK De Belgische PTT heeft giste ren 500 telefoonlijnen van de gemeente lijke diensten van Luik afgesneden, we gens wanbetaling. Alleen de telefoons van de politie, de brandweer en de stads ziekenhuizen werden niet afgesloten. Het stadsbestuur van Luik betaalde gis teren in allerijl enkele achterstallige te lefoonrekeningen, waarna de telefoon dienst weer een tiental lijnen herstelde. De overige zullen pas weer worden aan gesloten als de gemeente de hele schuld van zo'n 800.000 gulden heeft voldaan. Luik kampt evenals de meeste grotere Belgische gemeenten al lange tijd met acute geldnood. Vliegverbod voor El Al op feestdagen TEL AVIV De Israëlische luchtvaartmaat schappij El Al zal vanaf 1 september geen diensten meer uitvoeren op de sabbat en andere joodse feestdagen. In een parlementaire com missie werd het regeringsbesluit daartoe giste ren met elf stemmen bekrachtigd. De Israëli sche premier Menachem Begin besloot onder krachtige druk van orthodoxe joodse partijen in zijn coalitie tot de maatregel ondanks waar schuwingen van de luhtvaartmaatschappij dat zij het verlies van naar schatting honderd mil joen gulden, dat door het verbod ontstaat, niet kan opvangen. De stuwende kracht achter het vliegverbod is de orthodox Agudat Israël-partij, die premier Begin vier maanden geleden in de coalitie opnam en wier steun zijn regering ver scheidene malen nodig had om vertrouwens- stemmingen in het parlement te overleven. Belgische justitie onderzoekt verkoop van „Mein Kampf' BRUSSEL De Belgische jus titie stelt een onderzoek in naar de verkoop van Hitiers „Mein Kampf" in een aantal Belgische boekhandels. Bekeken wordt of de heruitgave in strijd is met de Belgische wetgeving tegen ra cisme. Als dat inderdaad het ge val blijkt, dan is het aan de rechter om op te treden, aldus het Belgische ministerie van justitie. Ons land, waar de uit gave van „Mein Kampf" in 1974 werd verboden, heeft in België opheldering gevraagd over de stappen die tegen het boek wor den genomen. WASHINGTON Een Ameri kaanse vredesgroep heeft, naar ei gen zeggen, vier ongeladen atoomkoppen gestolen uit een wa penfabriek van General Electric. Volgens de fabriek, die zegt hele maal geen atoomkoppen te ma ken, is het gestolen materiaal „schroot". De vredesgroep heeft verklaard dat tot de diefstal werd besloten om het Amerikaanse volk te laten zijn, waaraan zijn belastingcenten worden besteed. WASHINGTON Presi dent Reagan heeft beslo ten strafmaatregelen te nemen tegen het Ameri kaanse bedrijf Dresser van wie de dochtermaat schappij door het leveren van compressoren aan de Sovjet-Unie het handels embargo inzake de aard gaspijpleiding schendt. Het bedrijf krijgt geen ex- Gekaapt Pools vliegtuig terug MÜNCHEN Een Poolse verkeersvliegtuig, dat gisteren met 74 passagiers en acht be manningsleden aan boord werd gedwongen naar Miin- chen te vliegen, is vanmorgen naar Polen teruggekeerd. Het toestel werd gekaapt tijdens een vlucht van Boedapest naar Warschau. In de Beierse hoofdstad zijn de twee kapers en een passagier achtergeble ven. De beide kapers zijn door de politie aangehouden. De passagier heeft geen politiek asiel gevraagd maar een taxi genomen naar het nabijgele gen Regensburg. De politie neemt aan dat hij van de gele genheid gebruik heeft ge maakt om een familiebezoek af te leggen. Het was de derde maal dit jaar dat een Pools toe stel werd gedwongen naar West-Duitsland te vliegen. Het gekaapte Poolse vliegtuig was een Russisch toestel van het type lljoesjin-18. WARSCHAU De Pool se leiders hebben bij mon de van de directie van een scheepswerf in de haven stad Szczecin gedreigd dit bedrijf te sluiten, als de onrust op de werf aan houdt. De ongeveer 10.000 werknemers van de scheepswerf zouden eer der deze week, na het ont slag van 39 collega's, een poging hebben gedaan het werk neer te leggen. In de zeer summiere berichtge ving van het Poolse pers bureau PAP over de ge- riteiten gisteren te melden dat beurtenissen in Szczecin werd niet vermeld waar om de 39 zijn ontslagen. pen" heeft samengesteld. Die De berichten uit de. havenstad groepen moeten tot geweldda- komen op het moment dat Po- digheden overgaan, aldus de len in spanning wacht op de beschuldiging. De afgelopen viering van de tweede verjaar- dagen zijn ook talrijke Polen dag van het verboden vakver- aangehouden wegens „onder bond Solidariteit, komende grondse activiteiten" voor So- dinsdag. Solidariteit heeft voor lidariteit. die dag opgeroepen tot massale In een interview met een demonstraties, terwijl de rege- Westduits blad heeft de Poolse ring heeft aangekondigd dat vice-premier Rakowski gezegd elke poging tot protest de kop dat er geen vooruitzicht is op zal worden ingedrukt. In dé een spoedig einde van de staat propaganda-oorlog die mo- van beleg. „Dat zou het ophan- menteel tegen Solidariteit gen van onszelf betekenen", wordt gevoerd wisten de auto- aldus Rakowski. portvergunningen meer. Reagan zal echter een directe confrontatie met de Franse re gering uit de weg gaan. De re gering in Parijs had de doch teronderneming bevolen het handelsembargo te negeren en de compressoren te leveren. Met de intrekking van de ex portvergunningen kan worden verhinderd dat het Ameri kaanse moederbedrijf de leve ranties aan de dochteronder neming in Frankrijk voortzet. Een hoge Amerikaanse func tionaris die anoniem wilde blijven zei dat er „een goede kans" is dat een hoge diploma tieke missie binnenkort naaj Parijs gaat om een regeling 1 treffen. De Westduitse staatssecretarijj^nr van economische zaken, Dieper, ter von Würzen, heeft de Duitj^eel se bedrijven die zijn betrokkeijkooi bij de aanleg van een gaspijspor pleiding van Siberië naa^md West-Europa er in een brieU-ot met nadruk op gewezen dat c' Amerikaanse sancties tegeJrje het project in strijd zijn me; het volkenrecht. De regerinj_ maant de bedrijven weliswaar niet met zo veel woorden aai de contracten uit te voeren. maar de brief kan wel worde» B beschouwd als een indirectjfl aanbeveling daartoe. Bont-protest bij miss-verkiezing z.jn Veiligheidsagenten bij de verkiezingen van miss-Groot-Brittannij]"J waren nauwelijks in staat betogers tegen te houden. Het prótesP 1 was niet gericht tegen de verkiezing van een nationale schoon;6611 heid, maar tegen het feit dat mooiste Britse van de voornaamst^" sponsor, een bonthandel, een echte bontmantel cadeau kreeg*11"* Vijf betogers werden aangehouden. Twintig anderen werden ul?n" het hotel gezet waar de verkiezingen werden gehouden. jjet Ter gelegenheid van zijn zeventigste verjaardag gisterenheeft de Oost- duitse partijleider Erich Honecker enkele zeer hoge Russische onder scheidingen gekregen. Honecker is niet alleen uitgeroepen tot „Held van de Sovjet-Unie", maar ook onderscheiden met de Lenin-ordeen de medaille Gouden Ster". In onderstaand ar tikel schetst Guardian- medewerkster Hella Piek een portret van deze toe gewijde communist, on der wiens leiding Oost- Duitsland de sterke en in sommige opzichten onaf hankelijke positie binnen het Oostblok heeft kun nen handhaven. OOST-BERLIJN Op het moment dat Erich Honecker elf jaar geleden werd benoemd tot leider van de communisti sche partij, werd Oost-Duits- land door de meeste landen in het Westen nog steeds behan deld als een bedrieger, of op zijn best als een tijdelijk ver schijnsel dat binnen afzienbare tijd met West-Duitsland zou worden herenigd. Maar nu, anno 1982, staat Erich Honec ker aan het hoofd van een staat die internationaal volle dig wordt erkend en een eigen plaats heeft verworven in de wereldgemeenschap. Honecker heeft goede hoop dat hij later dit jaar eindelijk zijn eerste officiële bezoek aan de Duitse Bondsrepubliek kan brengen. Naar men zegt kijkt hij met name uit naar een her eniging met zijn zuster, zijn enige nauwe bloedverwante die nog in het dorpje in Saar land woont waar broer en zus Honecker destijds werden ge boren. Voor alle landen van het Oost blok geldt dat het moeilijk vast te stellen valt hoe ver de arm van het Kremlin reikt. Dit geldt met name voor Oost- Duitsland, dat door de Sovjet- Unie als frontlinie van zijn verdediging tegen het Westen van cruciaal belang wordt ge acht. De grote, grijze kantoor gebouwen van de Russen in Oost-Berlijn, vlak bij de Ber- lijnse muur, wijzen echter steeds op de Russische bemoei enis met Oost-Duitsland. Toch kan Erich Honecker niet zonder meer worden omschre ven als een volgzame dienaar van het Kremlin. Trouw aan de Sovjet-Unie staat hoog in zijn vaandel maar juist daarom vertrouwt het Kremlin hem en lijkt het hem een redelijk grote politieke vrijheid te ge ven. Het Kremlin heeft bij voorbeeld niets gedaan toen Erich Honecker akkoord ging met automatisch telefoonver keer met West-Duitsland, een soepeler beleid ging voeren in zake het bezoek van Westduit sers en evenmin tegen zijn constante pogingen om de le vensstandaard te verheffen tot een peil, dat elders in het Oostblok niet bereikt kan wor den. Met zijn zeventig jaren maakt Honecker een vaderlijke in druk. Hij oogt ontspannen, zelfverzekerd en energiek. De meeste westerlingen kennen hem slechts oppervlakkig. Maar de algemene mening is dat hij een intelligente, goed geïnformeerde persoonlijkheid is, met een hartelijke manier van optreden die in strijd is met de hardheid van het Oost- duitse partijapparaat. Honecker werd op jonge leef tijd lid van de communistische partij. In de communistische jeugdbeweging was hij al der mate actief, dat hij de aan dacht trok van de Gestapo. In 1935 werd hij gearresteerd en veroordeeld tot een gevange nisstraf van tien jaar. Pas met de komst van de Russen, tien jaar later, kwam hij weer op vrije voeten. Achtergebleven in de Russische bezettingszone werd hij benoemd tot hoofd van de communistische jeugd organisatie. In 1950 werd hij gekozen tot kandidaat-lid van het politburo. Partijleider Ul- bricht was zijn beschermheer en mentor en Honecker heeft zich nooit laten verleiden tot deelname aan complotten om hem ten val te brengen. In 1960 was hij verantwoordelijk voor de bouw van de Berlijnse Probleem Honeckers loopbaan als partij leider van Oost-Duitsland wordt gekenmerkt door een merkwaardige mengeling van ideologische starheid en prag matische pogingen om een cul turele vrijheid te creeëren, waarin zich een gevoel van nationale saamhorigheid kan ontwikkelen. Lange tijd hoop te hij dat hij steun zou krijgen van de intellectuelen en de lei ders van de protestantse kerk. Daar is echter niet veel van terechtgekomen. Vele voor aanstaande intellectuelen en kunstenaars zijn over de grens gezet omdat Honecker het niet durfde dissidenten in zijn lan te houden. De bevolking over het algemeen niet overtuigd van het communi me als de officiële propaganc wil doen geloven. De ker wordt niet meer vertrouw door de partij sinds het zie met pacifistische strominge heeft ingelaten. Voornaamste bron van zorge is echter de Oostduitse econc mie. Honecker is er altijd- uitgegaan dat hij de Oostduil sers een zekere materiële we! vaart zou kunnen verschaffer waardoor ze de manier waaro hij het land leidt zouden ae cepteren. Nu de bodem u deze formule dreigt te worde weggeslagen, zou het wankel bouwwerk Oost-Duitsland o[ nieuw een internationaal pr< bleem kunnen worden. HELLA PIC1 Copyright The Guardia ADVERTENTIE Juist in het najaar is het klimaat aan de Franse zuidkust aan genaam. Wij hebben daarom voor u een aantal weektrips ge organiseerd naar hotel Rèsidence Soleil bij Le Lavandou aan de Cöte d'Azur. Voor de touringcar, die 20 september ver trekt, hebben wij nog enkele plaatsen beschikbaar. Bij vol doende belangstelling wordt deze reis wekelijks herhaald t/m maandag 18 oktober. De prijs: ƒ495 p.p. op basis van een tweepersoonskamer. Alle kamers hebben douche en tollet. Inbegrepen: overnach ting onderweg, volpension (behoudens lunch op heen- en te rugreis), excursies en afscheidsdiner in Nederland. Minimum aantal deelnemers 40. BRUSSEL Zaterdag 4 en zondag 5 september brengen wij weer een tweedaags bezoek aan Brussel. Overnachting in het Hilton Hotel. De reis per touringcar voert van Den Haag/Rotterdam via Antwerpen naar Brussel, 's Zondags wordt Gent bezocht. De prijs: ƒ157,50 p.p. op basis van een tweepersoonskamer in het Hilton. Inbegrepen: stadsbezichtigingen van Antwer pen, Brussel en Gent, ontbijt en diner in het Hilton en af scheidsdiner op landgoed Schalluinen. Minimum aantal deel nemers 40. PARIJS Elke vrijdag vertrekken wij voor een weekeinde Parijs. De eerste touringcar, waarop wij nog plaats hebben, is die van vrijdag 3 september. De prijs: ƒ225 p.p. op basis van een tweepersoonskamer in het motel Relais des Chartreux. Inbe grepen: de busreis heen- en terug, twee overnachtingen elke kamer met douche en toilet eenvoudige maaltijden op vrijdag- en zaterdagavond, ontbijt op zaterdag en zon dag, een voorstelling van de show Elysée Montmartre, een lichtjestour door Parijs, bezoeken aan het Louvre en aan Versailles, met Nederlands sprekende gidsen. Minimum aan tal deelnemers 40. BERLIJN Eveneens elke week hebben wij een trip „door de muur" naar Oost- en West-Berlijn georganiseerd. De eerste reis, van 13 september is vol. Vanaf maandag 20 september heb ben wij nog plaats. Vertrek op maandag, terugkomst don derdagavond. De prijs: 295 p.p. op basis van een tweepersoonskamer in hotel Igel in West-Berlijn. Inbegrepen: de reis, stadsrondrit- ten in West- en Oost-Berlijn, lunch in het oostelijk stadsdeel. De rondritten worden begeleid door gidsen. Minimum aantal deelnemers 40. Inlichtingen en boekingen: Telefonisch (tussen 9 en 5 uur van maandag t/m vrijdag) bij Sijthoff Pers Reisorganisatie 070-190.696 en 190.698. Wie in of bij Den Haag woont kan op bovengenoemde uren ook terecht bij onze stadsvestiging in Den Haag, Spuistraat 71 (op de hoek van het Spui). I I St&t RS „Van Agt wordt door veel meer mensen dan ruim een jaar geleden gezien als glas hard en sluw. Den Uyl wordt minder dan voorheen gezien als betrouwbaar, doortastend, bekwaam. Iets vaker nu: onbe trouwbaar. Onhandig en onbe kwaam zijn nu de meest aan Terlouw toegeschreven eigen schappen". Veel aandacht ook voor de nieuwe film van An- dré' van Duin. „Als dit een leuk succes wordt, ga ik ieder jaar een filmpje maken. Voor de rest: al dat gedoe altijd, al leen omdat het op celluloid staat. Het kan hoogstens mis gaan. Waar ze om lachen, weet je toch nooit". Voorts een in terview met dr. Eppler, voor zitter van de Duitse Kerken- dag en vooraanstaand politicus in Duiteland. „In principe vind ik een kerkelijk stemad vies onjuist, maar het zou kun nen zijn dat er een uitzonde ring bestaat. De kwestie van de kernwapens heeft en dat hebben de Nederlandse kerken eerder en duidelijker gezegd dan de Duitse een theologisch aspect. En in dat licht zal men dat stemadvies moeten zien". Adèle Bloemen- daal tenslotte zegt in een vraaggesprek: „Ik vind het wel een leuk idee dat ik bijna vijftig ben. Het heeft wel iets kokets. Vooral doordat ik me veel jonger voel. Maar ik ben wel van plan alles van nu af veel schoner te doen. Veel doordachter. Vroeger was ik net een ionge hond. Ik liep overal kwispelend achter aan". In de Haagse Post een groot portret van VVD-lijsttrekker Nijpels. „Ik vind dat ik poli tiek in de loop der jaren van ■lama rechts naar links opgeschoven ben, in tegenstelling tot wat je bij de meeste mensen ziet ge beuren. Ik ben dingen genuan ceerder gaan zien". Aandacht ook voor het bezuinigingsrap port van ambtenaren en een gesprek met de leider van hun stoottroepen, rijksbegrotingsdi recteur Bart le Blanc. ,'Ik denk dat één van de grootste problemen van de toekomst is, dat we bepaalde uitgaven zul len moeten verlagen, maar an dere uitgaven-categorieën juist niet. Ik noem het punt van de overheidsinvesteringen. Als je kijkt hoe daarin de laatste tien jaar gehakt is, dan kun je er ernstig aan twijfelen of je daar bij komende bezuinigingsron des verder op moet bezuini gen". Een gesprek voorts met Terlouw. „Ja, ik doe nu leuke dingen voor rechts, zou je kunnen zeggen. Als je tenmin ste het bedrijfsleven verster ken leuke dingen voor rechts doen vindt. En dat doe ik met volle overtuiging. Dat is mijn verhaal tijdens de campagne, en dat is mijn verhaal in de formatie" De Engelse defen sie-specialist Lord Chalfont zegt in een vraaggesprek: „Ik geloof dat het mogelijk is met behulp van een nieuwe mili taire technologie, zonder de conventionele bewapeling al te veel op te voeren, een waar achtig geloofwaardige af schrikking tegen een Sovjet- aanval op te bouwen. Het ac cent zou moeten worden ver legd van de krankzinnige dure atoombewapening naar ver sterking van de conventionele bewapening en afschrikking". Vrij Nederland haalt een verzwegen hoofdstuk uit de geschiedenis van de noodlij dende Heidemaatschappij bo ven tafel. „De gezapigheid en de laksheid van de top, waar voor dus bijna de helft van de werknemers tol moet betalen, stammen uit de tijd dat in hecht contact met de overheid de opdrachten als gebraden duiven binnenvlogen. Drie kwart van de bezigheid was toen een afgeleide van de werkverschaffing". Een groot interview voorts met de acteur Rutger Hauer. „De filmindu strie is een gigantisch corrupt geheel. Er bestaat geen manier om integer te zijn en dit vak te beoefenen. Ik steun alle recht se elementen. Ik ben een ver koopartikel en word gefinan cierd met geld van rechts. Maar ik ben natuurlijk ook naief. Je denkt dat je toch iets goeds kunt doen, ondanks alle ellende en viezigheid". Het blad klapt uit de school van de CDA-verkiezingscampagne. „In het diepste geheim maakt de CDA-top zich grote zorgen over de resultaten van interne enquêtes. Uit die eigen opinie peilingen blijkt, dat niet min der dan 30 procent van het CDA-electo^aat naar de VVD zou kunnen overlopen. Bij voorbeeld wanneer het CDA het voornemen zou uitspreken opnieuw met de PvdA te gaan regeren". De scheidende Rot terdamse wethouder van soci ale zaken Elisabeth Schmitz tenslotte zegt in haar politieke testament: „Ik ben ervan over tuigd dat je als grote stad een halt kunt toeroepen aan nog verdere bezuinigingen op de echte minima. Bij het rijk heb ben we meer mogelijkheden dan we zelf denken. We moe ten alleen harder roepen dan we totnutoe deden". De Tijd vraagt zich af of tandartsen, om het hoofd bo ven water te houden, niet meer aan gebitten doen dan nodig is. „Nu de overheid de inkomens gaat korten door de tarieven te verlagen, zullen veel artsen voor de noodzaak komen meer verrichtingen te gaan doen. Hun hypotheken en andere lasten blijven im mers gewoon doorgaan. Dat is een duivels aspect van de overheidsplannen". Elders zegt Den Uyl over zijn verkie zingscampagne: „Ik denk dat wij niet hard moeten gaan roe pen. Dat begrip „grootste" wordt door velen geassociëerd met: ze beginnen al weer te overvragen. Ons verlies van de afgelopen verkiezingen ontstond niet doordat kiezers het met ons oneens waren over het beleid, maar door verlies aan sympathie". Ook met lijsttrekker Cathy Ubels van de Evangelische Volks partij wordt gepraat. „Ik ken oma's die dol op hun kleinkin deren zijn. Die daarvoor heel liefdevol sokjes breien, maar wel op het CDA stemmen. On begrijpelijk. Het CDA dat de kernbewapening wil. Ik wil alle oma's van Nederland op roepen: brei nou niet alleen sokjes". Een gesprek tenslotte met cineast Bas van der Lecq over zijn filmdebuut „Sprong naar de liefde". „Ik haat film een beetje. Je sloopt jezelf. Je wil altijd maar meer. Je staat grote angsten uit. Je gaat van crisis tot crisis". De Groene Amsterdammer organiseerde een rond de tafel gesprek tussen kopstukken van links over progressieve sa menwerking. PvdA-voorzitter Max van den Berg: „Verleden jaar bij de verkiezingen kon je met enige moeite nog denken dat het mogelijk was een pro gressief kabinet te maken Maar ik vind nu elke gedachte in die richting volstrekt naief. Het wordt óf een kabinet met de PvdA, óf een rechts kabinet zonder PvdA. Ik kan niet an ders dan heel gouvernemen teel de machtsvraag op tafel leggen". Elders aandacht voor de geweldsdiscussie die binnen actiegroepen aan de gang is. „Het opzettelijk toebrengen van lichamelijk letsel aan ie mand is niet iets, waar alter natieve en linkse mensen aan denken als ze het hebben over een nieuwe maatschappij van vrijheid, gelijkheid en broe derschap. Slechts in het uiter ste geval kan lichamelijk ge weld behoren tot de strategie van links. Ook een guerilla- strijder is iemand die door gaans bewogen is door de diepste menselijke gevoelens". Bij de discussie rond de prijs compensatie deze voorspelling: „Het afschaffen ervan leidt tot meer looneisen en natuurlijk tot arbeidsonrust. Organiseren de vakbonden geen stakingen, dan doen de werknemers het zelf wel. Ook wat dat betreft zijn de jaren vijftig definitief verleden tijd". herwymó II neOertond Hervormd Nederland noemt het inzetten van pantserwa gens tegen anti-semitisme in Amsterdam schokkend. „De noodzaak ertoe is een beledi ging voor de menselijkheid en vooral ook voor allen, die zich hebben ingezet voor het ver slaan van de Hitler-horden". De Twentse politicoloog prof. Hoogerwerf zegt in een inter view: „Er is iets mis met de politieke cultuur in Nederland. De gerichtheid op de publieke zaak is te gering en de nadruk op het eigen belang en de ei gen carrière te groot. Daarom is allereerst een mentaliteits verandering nodig. Dan zal de stem van de zwakkere weer kunnen klinken". Ook met de Leidse hoogleraar in het belas tingrecht mr. Reugebrink wordt gepraat over politiek. „We moeten een economie le ren aanvaarden waarin alle inkomens boven de 50.000 gul den aanmerkelijk omlaag zul len moeten. Voor de hogere inkomens moet het op een be paald ogenblik een voorrecht worden om te mogen werken. Bij de gewone werknemers ligt dat anders. Daar is vaak nog sprake van een soort sla venarbeid". Aandacht tenslot te voor de protesten tegen be zuiniging bij onze orkesten. „Het is duidelijk dat ook de Nederlandse musicus zichzelf maar al te graag belast maar dan liefst niet bij zijn eigen orkest. In zijn vrije tijd schnabbelt hij als een gek". PIET SNOEREN

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1982 | | pagina 10