ibanese joden
in de knel
weden bezorgd om golf
an vreemdelingenhaat
TJ HEBBEN GEEN GELD OM TE VLUCHTEN'
loeder Teresa redt kinderen
it tehuis in West-Beiroet
Poolse primaat
pleit voor
boeren-vakbond
Negentien doden
bij vliegramp in
Nicaragua
[ITENLAND LEIDSE COURANT MAANDAG 16 AUGUSTUS 1982 PAGINA 7
Briefkaart
zonder
postzegel
mag bij
atoomoorlog
in VS
WASHINGTON
Mocht er onverhoopt een
atoombom vallen op de
Verenigde Staten, dan
zullen de Amerikaanse
posterijen expresbrieven
en aangetekende stukken
achterhouden, brieven
blijven accepteren die
niet zwaarder zijn dan
200 gram en ervoor zor
gen dat post die vernie
tigd moet worden om te
voorkomen dat ze in
handen van de vijand
valt, „niet wordt geopend
en gelezen
Deze geruststellende de
tails staan vermeld in
een rampenplan voor de
burgerbevolking, dat
deze week aan een com
missie van het Huis van
Afgevaardigden werd ge
presenteerd. President
Reagan had onlangs op
dracht gegeven dit plan
op te stellen, nadat hij tot
zijn schrik had bemerkt
dat de Sovjets wel een
plan klaar hebben liggen
om de burgerbevolking
te verspreiden en de
Verenigde Staten niet.
De federale organisatie
voor crisisbeheersing
kreeg opdracht de zaak
te regelen, maar nu het
rampenplan van enkele
honderden pagina 's is ge
publiceerd blijkt dat hier
en daar nog wel wat
vouwtjes moeten worden
gladgestreken. De inwo
ners van Minneapolis bij
voorbeeld wordt aange
raden om in geval van
een atoomoorlog te
vluchten naar de plaats
St. Paul aan de andere
kant van de rivier. De
inwoners van St. Paul
wordt geadviseerd de ri
vier over te steken en
naar Minneapolis te
gaan.
Maar afgezien van dit
soort foutjes moet de op
stellers van het plan
worden nagegeven dat ze
niets aan het toeval over
laten. Het hoofdstuk ge
wijd aan de posterijen is
daarvan wel het beste
voorbeeld. Als de direc
teur van de posterijen
onverhoopt wordt uitge
schakeld, zo staat in het
plan, moet zijn taak wor
den overgenomen door
de vice-directeur. Mocht
ook hij niet meer in staat
zijn zijn werk te doen,
dan gaat de leiding over
op de hoogste ambtenaar
en diens plaatsvervan
gers, net zolang totdat de
verantwoordelijkheid in
handen is vijf regionale
PTT-directeuren. Dit
vijftal moet er onder
meer voor zorgen dat, zo
dra dè bommen beginnen
te vallen, verhuiskaartjes
worden uitgedeeld aan
de mensen die de steden
ontvluchten. Als de mili
taire autoriteiten op
dracht geven alle post te
vernietigen, zal een spe
ciale commissie schrifte
lijk bijhouden hoeveel
geld er in de pakketjes
zat. Niet helemaal duide
lijk is echter hoe de pos
terijen dit willen aanpak
ken, aangezien ze ook
hebben beloofd geen post
te zullen openen. Verder
zal post uit verwoeste
steden worden onder
zocht op radio-actieve
straling en zullen de
dienstdoende postbodes
„zo goed als onder de
omstandigheden mogelijk
is" tegen radioactieve
straling worden be
schermd.
Als pleister op de wonde
beloven de posterijen om
in rampgebieden brief
kaarten zonder postzegel
te accepteren.
HAROLD JACKSON
Copyright The Guardian
Paniek door
aardschokjes
in Zuid-Italië
NAPELS Het zuiden van Italië is
gistermiddag opgeschrikt door twee
korte aardschokken, die wel wat
schade hebben aangericht maar
geen slachtoffers hebben geëist.
Volgens de politie vluchtten hon
derden mensen in paniek de straat
op, maar konden zij na enige tijd
weer in hun huizen terugkeren. Het
gebied waar de schokken (kracht
4.2 op de schaal van Richter) zich
voordeden, was hetzelfde gebied dat
in november 1980 door een hevige
aardbeving werd getroffen. Toen
vielen er meer dan 3.000 slachtof
fers.
Turkije vraagt
uitlevering
„misdadigers"
ANKARA De Turkse rege
ring heeft aan viiftien landen
gevraagd om uitlevering van
116 Turken die zij beschouwt
als misdadigers. Aan Neder
land is gevraagd om twee per
sonen uit te leveren. Bij de uit
leveringsverzoeken zou het
voornamelijk gaan om „misda
digers" van na de militaire
machtsovername op 12 sep
tember 1980. Zij zouden wor
den gezocht wegens aanslagen
op de „interne en externe vei
ligheid" van de staat, zoals
omschreven in een decreet
van 1981.
Protest-actie tegen
kernafval treft Nederland
MADRDID Negen milieubescher
mers hebben zaterdag bij de Neder
landse ambasssade in Madrid een
protestactie van een uur gehouden
tegen het storten van kernafval door
Nederland, België, Engeland en Zwit
serland voor de kust van het Spaanse
Galicië.
Volgens de milieu-activisten wordt
de zee daar tot een mestvaalt ge
maakt. Met het oog op de aanwezig
heid van talrijke Spaanse politieman
nen zagen de betogers af van een
dergelijke manifestatie voor de Britse
ambassade. Engeland is bezig met de
stort van 2700 ton atoomafval voor de
kust van Galicië.
otbzadeh in Teheran
Lr rechter
[ERAN In de Evin-gevan-
in Teheran is vanmorgen
e,■proces voortgezet tegen de
jgere Iraanse minister van
nlandse zaken, Sadegh
jtbzadeh. Hij wordt beschul-
J van samenzwering tegen de
pitische republiek. Op de
zittingsdag, zaterdag, gaf
[x-minister de samenzwering
Hij ontkende van plan te zijn
jest de Iraanse leider, Kho-
py, te vermoorden. Ten tijde
de islamitische revolutie in
J (begin 1979) was Ghotbza-
"„nog een van de vertrouwe-
van geestelijk leider Kho-
Ontvoerde Duitser
dood teruggevonden
(Door onze correspondent -fv
Ami van Vree) J
BONN De 62-jarige conservenfabrikant H? t
Wilhelm Brassel die donderdag voor een
week werd ontvoerd, is dit weekeinde
dood teruggevonden in het stadspark van
zijn woonplaats Bad Honnef bij Bonn. Hij
lag op zijn buik en zijn handen waren op SajaPBf jfr
de rug gebonden. De dood moet kort na ||||||k §|C§|
de ontvoering zijn ingetreden; onderzoek P||8jj8ji Jre!
moet uitwijzen of Brassel vermoord is of
dat hij als ernstige suikerpatiënt gestorven
is door gebrek aan insuline. Inmiddels Wilhelm Brassel
heeft de politie een groep buitenlanders
gearresteerd, die ervan wordt verdacht bij de ontvoering betrok
ken te zijn geweest. Voor de vrijlating van Brassel was telefonisch
DM 1 miljoen geeist, die de zoon van de fabrikant bereid was te
betalen als de ontvoerders zijn vader medisch wilden verzorgen.
Vliegtuig!abrikan t
wordt schoenenverkoper
MADRID De internationale handel volgt
vreemde wegen. Zo heeft de Amerikaanse
vliegtuigfabrikant McDonnell-Douglas zich
ertoe verplicht in de VS voor 100 min dollar
aan Spaanse schoenen te verkopen, om een
Spaanse order voor de levering van 84 ge
vechtsvliegtuigen binnen te kunnen slepen.
Het aankopen van de partij schoenen was
een van de voorwaarden voor het verkrij
gen van de order, die een waarde van drie
miljard dollar vertegenwoordigd. Deze
vorm van „ruilhandel maakt een sterke
opmars nu de industrielanden meer moeite
hebben hun exportprodukten te slijten. Het
gevolg is wel dat grote concerns uitdragerij
en dreigen te worden van de méést uiteen
lopende produkten.
Teresa met een van de kinderen, die zij naar het veilige Oost-Beiroet bracht.
lijks 1
BEIROET Khuder Mah-
moud zat in een oude pyama
op de rand van zijn bed en
verschafte zich wat koelte met
een oude krént. „Daar zijn ze,
daar boven", riep hij opgewon
den terwijl Israëlische vlieg
tuigen overscheerden. Zijn ge
zicht en emoties verraadden
zijn 84 jaar.
„Luister, de Israëliërs schie
ten". De familie Mahmoud is
een van de zeven joodse fami
lies, die in het belegerde West-
Beiroet zijn achtergebleven in
de Wadi Abu Jamil, die ook
wel „Vallei van de joden"
wordt genoemd.
De indruk van de vuile, drie
kamers bevattende flat wordt
alleen verlicht door foto's van
pin-ups die aan de muur han-
8en. „De rijken konden naar
et Oosten gaan toen de oorlog
uitbrak", zei Mahmouds zoon,
Ibrahim, die zijn baan als
biersjouwer kwijtraakte toen
de Israëlische invasie in Liba
non begon. „Wij hebben het
geld niet te vertrekken. We
hebben geen voedsel, geen wa
ter, geen elektriciteit en geen
geld. Het is niet goed. Je moet
twee of drie uur in de rij staan
voor brood".
Thuis
De Oudere joden in Wadi Abu
Jamil wonen al lang in Liba
non en voelen zich ef thuis. Ze
zijn verbaasd, kwaad over de
voortdurende Israëlische aan
vallen op Beiroet. De jongeren,
die minder weten van Liba
non vóórdat het de schuil
plaats van de guerrillastrijders
van de PLO werd, lijken meer
sympathie té hebben voor Is
raël. „Wij zijn hier een familie,
moslims, joden en Palestijnen.
Ik kan overal heengaan - Sa-
bra, Verduft, Hamra", zei Ibra
him. doelend op het Palestijn
se kamp bij Beiroet, de woon
wijk en de belangrijke winkel
straat. „Niemand valt me las
tig. Maar Israël bombardeerde
ons gisteren en ze bombarde
ren Ons vandaag weer".
De Israëlische aanvallen heb
ben veel schade aangericht
aan veel van de huizen in de
oude uit gepleisterde huizen
opgetrokken buurt. Vorige
week zondag viel een Israëli
sche granaat door het dak van
de synagoge Maghen Abra
ham. Het puin ligt verspreid
door het hof.
„Ik ben oud"
Achter de synagoge, onder een
lelijke zuilenrij, zat de 77-jari-
ge Esther Sarur kip te eten uit
een plastic bekertje. Ze is een
kleine, kalende oude vrouw,
die op een vreemde manier
lijkt op de Israëlische premier
Begin. „Ik ben oud",
schreeuwde ze, dovig. Esther
lijkt zich niet druk te maken
om de Palestijnen. Ze vindt
het gewoon dat ze niets met
haar te maken willen hebben.
„De Palestijnen zijn boos op Is
raël", zei ze. „Ze praten niet
tegen joden. Ze praten niet te
gen mij".Maar de ouderen lij
ken zich niet te kunnen iden
tificeren met Begins strijd
voor de joden. „Wat deed hij
ooit voor mij", schreeuwde Es
ther.
Khuder Mahmoud, een graf
delver tot zijn pensioen, herin
nerde zich dat zijn Libanese
Franse meesters hem water en
voedsel brachten tijdens de
Tweede Wereldoorlog. „Israël
heeft ons niets gegeven", zei
hij. „Het is niet goed, deze oor
log. Niet op deze manier".
De 25-jarige Liza, de jongste in
de familie, ziet de dingen an
ders. „Natuurlijk houden wij
van Israël", zei ze. „We heb
ben er familie, tantes, hoewel
wij de buren vertellen dat ze
in Amerika, Frankrijk en En
geland wonen...."
„De Israëliërs weten waarop
ze schieten. Misschien is het de
andere (Palestijnse) kant die
de synagoge beschoot", zo filo
sofeerde ze, hoewel dit onaan
nemelijk is aangezien de gra
naat uit het oostelijke stads
deel kwam waar de Israëliërs,
en niet de Palestijnen, zich be
vinden. „Het zou goed zijn
naar Israël te gaan als er geen
oorlog is. Het weer is er goed.
Begin is goed. Van de oorlog
hebben we nu genoeg gehad".
ntelijkl
•BEIROET Moeder
in 1979 winnares van
^•OOrfobélprijs voor de Vrede,
6600 I zatei"dag persoonlijk zorg
gen voor de evacuat-'e
jge Ri|37 geestelijk en lichame-
75. Ka|ehandicapte kinderen uit
,12]rBei roet. De kinderen be-
:n zich in een vleugel
Spjeen bejaardentehuis, dat
weken verschil-
malen onder Israëlisch
SS1»"1 I
Teresa kwam woens-
r>°«f n$an 'n Beiroet, na een be-
45] aan de paus. Zaterdag
en begaf zij zich naar het
ïlijke stadsdeel, waar met
van het Rode Kruis de
.30 u.J
el. 32t*
TIEDIB
i. Teil
sterk ondervoede en in zeer
slechte conditie verkerende
kinderen werden opgehaald.
In Oost-Beiroet zijn zij onder
gebracht in een school, die
moeder Teresa daar twee jaar
geleden zelf heeft gesticht. In
een ziekenhuis in West-Bei
roet zouden zich nu nog bijna
400 gehandicapte kinderen be
vinden. „Ik heb honger en
dood gezien, maar ben nog
nooit in een oorlog geweest. Ik
vraag mij af wat de mensen
voelen als zij dit hier teweeg
brengen. Ik begrijp dat niet
aldus moeder Teresa.
Gisteren heeft Israël voor het
eerst in drie weken toegestaan
dat verse groenten en fruit
naar West-Beiroet werden ge
bracht. De elektriciteits- en
brandstofvoorziening blijft
echter afgesloten. Volgens de
Libanese radio zijn duizenden
PLO-strijders in West-Beiroet
bezig te pakken. In PLO-com-
mandocentra zouden tonnen
aan documenten worden ver
nietigd.
Bij een bomexplosie in een
stadje aan de weg van Beiroet
naar Damascus zijn zaterdag
zeker negen mensen om het
leven gekomen, onder wie
drie Israëlische militairen.
Meer dan dertig mensen heb
ben verwondingen opgelopen.
PvdA en Arbeiderspartij
oneens over positie PLO
SCHIPHOL De Israëlische oppositieleider Peres (Arbeiders
partij) heeft zaterdag, tijdens een kort bezoek aan Nederland,
met PvdA-leider Den Uyl gesproken over het beleg van Beiroet
en de politiek van de regering Begin. Na afloop van het onder
houd bleek dat er een groot verschil van mening is tussen beide
partijen over de rol van de PLO. Volgens Den Uyl. die er bij de
Israëlische zusterpartij op heeft aangedrongen scherp te blijven
protesteren tegen het beleg van West-Beiroet, is de PLO een be
langrijke politieke kracht, waarmee onderhandeld moet worden.
De Arbeiderspartij wijst een dialoog met de PLO van de hand.
CZESTOCH A WA/WAR
SCHAU Het hoofd van de
rooms-katholiekè kerk in Po
len, aartsbisschop Glemp,
heeft gisteren het recht op een
eigen organisatie verdedigd
voor de particulieren bóeren.
Hij noemde de verboden onaf
hankelijke vakcentrale Solida
riteit niet met name in zijn
preek voor meer dan 120.00
gelovigen die als pelgrim naar
Czestochowa waren gekomen.
Wel riep hij de autoriteiten op
tot hervatting van de dialoog
en tot de verwijdering van on
zichtbare haat.
Glemp sprak de hoop uit dat
de verdergaande normalise
ring in het land (door generaal
Jaruzelski als voorwaarde ge
steld voor de geleidelijke "af
schaffing van de staat van be
leg) een heroptreden van boe-
ren-Solidariteit mogelijk zal
maken. Volgens de aartsbis
schop is „een eigen vakbond
voor boeren noodzakelijk om
hen als producenten te verde
digen tegen de staatscoöpera-
ties als kopers van hun
ren".
Na de incidenten van vrijdag
was het zaterdag en zondag i
Polen rustig. Zaterdag al had
den de eerste berechtingen
plaats van Polen die vrijdag
aan de demonstraties hadden
deelgenomen. In een geval
werd een gevangenisstraf van
drie maanden opgelegd. De
overige gearresteerden kregen
boetes van tussen de 6000 en
12000 zloty (het doorsnee loon
in Polen ligt tond de 10000 zlo
ty.
Het ondergrondse comité van
Solidariteit in de havenplaats
Gdanks heeft de bevolking op
geroepen rond 4 uur vanmid
dag weer samen te komen bij
het monument voor de slacht
offers van het politiegeweld
van 1970.
Solidariteit heeft voorts aange
kondigd binnenkort in Brussel
een bureau te openen waar zij
al haar activiteiten buiten Po
len gaat coördineren.
MANAGUA Bij een vliegtuigongeluk in Nicaragua zijn zater
dag 19 mensen, onder wie 14 militairen, om het leven gekomen.
Twee militairen overleefden de ramp. Het vliegtuig stortte kort
nadat het was opgestegen neer, vlakbij een dichtbewoonde wijk
van de hoofdstad Managua.
Onder de omgekomen passagiers bevindt zich de vroegere gue-
rillaleider Marcos Somarriba, onder-minister voor ontwikkeling
van het Atlantische kustgebied. Volgens een woordvoerder van
de luchtmacht heeft het transportvliegtuig waarschijnlijk een
defect aan een van de motoren gehad.
Aartsbisschop mgr. Miguel Obando y Bravo van Managua heeft
de sandinistische regering ervan beschuldigd de katholieke kerk
opzettelijk in een vals daglicht te stellen. Vorige week publiceer
de het regeringsdagblad Barricada foto's van een naakte geeste
lijke, Bismarck Carballo, waarbij gesuggereerd werd dat deze
een affaire heeft met een getrouwde vrouw. Carballo verklaarde
dit weekeinde dat hij door regeringsfunctionarissen gedwongen
werd zijn kleren uit te trekken.
CKHOLM Door
trekt een golf
vreemdelingenhaat,
levensmiddelenzaak
tit met hakenkruisen
,heurd, voor het huis
een Chileens gezin
dt een brandend hou-
jkruis geplant, het te-
Jvan de Amerikaanse
3 time organisatie Ku
fjjc Klan. Een meisje
een skinheadbende
sskt een buitenlander
^achteren met een mes
1, jongeren slaan een
1 fc kort en kiein en be
lagen de Turkse eige-
23) met de dood en een
lp waarschuwt op
Sletten de Zweedse
ig rs, hun dochters geen
elgoed van negers" te
661 worden.
ijn voorvallen van de af
gelopen dagen die zich in
Stockholm en omgeving heb
ben afgespeeld. Zij vormen
een aanwijzing dat de sociale
vrede tussen de Zweden en
vreemdelingen, die het land
tientallen jaren heeft geken
merkt, is verstoord.
De politici zijn geschrokken.
Oppositieleider Olof Palme zei
gisteren in een kerk in Stock
holm: „ik ben zeer ongerust
over de vreemdelingenhaat
die de laatste tijd openlijk zijn
kop heeft opgestoken. Het is
beschamend dat zoiets in ons
land kan gebeuren".
Bo Swendin, secretaris van.
een staatscommissie die aan
een rapport over discriminatie
van vreemdelingen in Zweden
werkt, maakt zelfs bezorgd
een vergelijking met de ernsti
ge rassenonlusten in Groot-
Brittannië. „Een waarschu
wend voorbeeld, al zijn wij
nog ver verwijderd van de
daar heersende toestanden".
Tot dusver waren de vooroor
delen tegen de ongeveer
420.000 buitenlanders in Zwe
den niet zo openlijk naar vo
ren gekomen, aldus de voor
malige directeur van de
Zweedse staatsinstelling voor
immigranten, Kjell Oeberg,
die nu voorzitter is van de
„discriminatiecommissie". Op
subtielere wijze zouden de
vreemdelingen zich wel bena
deeld gevoeld hebben door
wetgever en rechtbanken. Po
litie en officieren van justitie
zouden geneigd zijn gevallen
van vreemdelingenhaat te ba
gatelliseren. Zo leidden sinds
1973 van meer dan honderd
bewezen overtredingen van
het wettelijke verbod op dis
criminatie slechts acht tot een
proces.
De jongste incidenten hebben
echter weer aan het bestaan
herinnerd van de ongeveer
tien rechts-extremistische par
tijtjes, die de rassenhaat aan
wakkeren. Naast het fascisti
sche „Zweedse Nationale Ver
bond" en de „Noorse Rijkspar
tij" bestaan er obscure groepies
zoals het „Narvaverbond", dat
de herinnering aan de laatste
grote Zweedse oorlocskoning
Karei de Twaalfde levendig
houdt, en de „Nieuw-Gustaaf-
se verenicing" die dat doet
met het beëindigen van de
toenmalige liberalisering door
koning Gustaaf de Derde eind
achttiende eeuw.
Een Vrijzinnige Uniepartij
Nationaal-Socialisten" is afge
scheiden van de Noorse Rijks
partij, een nu nog actieve
„Nieuwe Zweedse beweging"
verspreidde in het neutrale
Zweden al anti-semitische
ideeën toen de nazis in Duits
land heersten. De vereniging
„Open Forum" heeft invloed
op een locaal radioprogramma
geëist en voert via de ether
hetze tegen buitenlanders.
Het ergste is echter wel de
vereniging „Houdt Zweden
Zweeds", waartegen de justitie
Ozcan Sen, de eigenaar van de vernielde kiosk in Stockholm, ruimt de ergste ravage op.
nog niet is opgetreden en die
pamfletten kan uitdelen met
teksten als: „Zweden voor de
Zweden of wil je dat binnen
gekomen negers, mongolen, zi
geuners en joden de baas wor
den in ons geliefde vader
land?" of „stop de immigratie,
bescherm ons Noordse ras,
stop de vrije abortus die Zwe
den doodt voordat zij geboren
zijn, stop de invoer van ge
kleurde adoptiekinderen".
Geen van deze verenigingen
jongste aanslagen van Mlin-
chen, Parijs en Milaan het toe
zicht verscherpt. „Het zijn er
niet veel, maar voor het uit
lokken van gewelddadigheden
zijn een paar gekken al vol-
heeft meer dan duizend leden, doende", aldus hoofd van poli-
mégr de politie heeft sinds de tie Hans Zelmerloef.
