uveekpuzzel door dr. Pluizer
L
l
L
1
DAMMEN
WETENSCHAPPEN
postzegels
Lmricn
oplossing vorige puzzel
NR. 31
KRUISWOORDRAADSEL
9
22
27
la
a
P
[T]S|AjPjPjRjT|AJ^jTjriJAJ
i prijswinnaars van puzzel nr. 30 zijn:
Vlekke, Meijerskade 5, 2313EG Leiden,
fcvr. Heemskerk-v.d. Ham, Kersappelstr. 7, 2201 NL
lordwijk.
e prijzen worden binnen'drie weken per cheque toegestuurd.
Horizontaal: 1. telwoord; 8. onder
gevel; 9. sierlijk dier; 10. vreemde
titel; 12. besmettelijke ziekte; 13. on
dergrondse spoorweg; 15. korte
kous; 17. boom; 18. bewijs van beta
ling; 19. stoot; 21. loterijbriefje; 23.
soort afsluiting; 24. vaste regel; 26.
R.-K. godsdienstoefening; 28. meta
len staaf; 30. lid van verdienste; 32.
vadsig; 34. balk tegen een sluisdeur;
36. plantaardig afval; 37. vaststaand;
39. Eurovisiepartner (afk.); 41. bun
del; 42. stuk stof; 45. plaats in N.-
Holland; 46. dans; 47. biljartstok; 49.
lidwoord; 51. alvorens; 53. afvoerka
naal; 55. vlaktemaat; 58. kipkarretje;
61. hoogste punt; 62. wijnsoort; 64.
mannelijk beroep; 65. vinnig; 67.
herstelplaats voor schepen; 68. te
ken van de dierenriem; 69. snelle
loop; 71. kloosterlinge; 73. kreet; 74.
geluid dat dient om iemands aan
dacht te trekken; 75. waterbewoner;
77. stiftje v.e. rijgsnoer; 79. aanwij
zend vnw.; 80 stevige vogelveer; 82.
bloeiwijze; 83. bovendien; 84. onno
dig.
Verticaal: 1. ingebeeld meisje; 2.
vogelprodukt; 3. eer bewijzen; 4.
proper; 5. vluchtheuvel in dijkloos
iand; 6. loofboom; 7. muurholte; 8.
wijfje v.e. kanarie; 11. manier van
zingen v.e. kanarie; 12. deel v.e.
trompet; 13. insekt; 14. familielid;
16. zelfstandige troepeneenheid; 17.
Europeaan; 18. slaapplaats; 20. loop
gang v.e. mol; 22. gesloten; 23. tuin
haag; 24. speeltuintoestel; 25. gril;
27. Japanse munt; 29. telwoord; 31.
Zuideuropese sierboom; 32. onder
richt; 33. mager; 35. kruiderij; 37.
jaargetijde; 38. losgeraakte draad
v.e. weefsel; 40. bittere vloeistof; 41.
vogelsnavel; 43. inzet bij een spel;
44. gezichtsorgaan; 48. voorzetsel; 49.
klimplant; 50. zwemvogel; 51. uit
bouw; 52. koraalbank; 54. vrouwe
lijk dier; 55. vaartuig; 56. aanvanke
lijk; 57. jong schaap; 59. ringvormig
handvat; 60. telwoord; 62. verla
gingsteken in het muziekschrift; 63.
knaagdier; 66. zeevis; 67. aanwijzend
vnw.; 70. wolvlokje; 72. akelig; 73.
stelsel van betaling; 74. kostuum; 76.
vogel; 78. populaire benaming voor
laboratorium; 79. soort hond; 81. on
dernemingsvorm (afk.); 83. ons in
ziens (afk.).
Oplossingen onder vermelding van Puzzel 31 dienen uiterlijk
woensdagmiddag in bezit te zijn van:
Eigen postcodenummer s.v.p. leesbaar vermelden.
1
2
3
4
5
7
8
11
12
16
17
18
19
20
21
23
25
26
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
U5
4b
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
66
67
68
69
70
72
73
75
76
78
80
81
82
83
84
41
Smyslov
e schaakkarriëre van Vasili
jnyslov beleeft de laatste
|ree jaren een merkwaardige
ileving. In 1939 zien we de
,Jen achttienjarige Smyslov
kor het eerst in een sterk be
lt internationaal toernooi op-
eden. Zijn plaats is dan nog
tscheiden, maar zijn spelvoe-
ng maakt al indruk. In de
?n a^dog bekwaamt de jonge
majnyslov zich tot een topgroot-
aaldjeester, hetgeen blijkt in het
Geroemde toernooi te Gronin-
dwofn 1946; hij wordt derde ach-
Botwinnik en Euwe. Mede
dJerdoor wordt hij uitgenodigd
r het toernooi om de we-
md Ildtitel Moskou/Den Haag
de J48. Met een prachtige twee
plaats benadrukt hij zijn
reldklasse. Na vele succes-
In, waaronder Russisch kam-
'49, bereikt Smyslov in
'3 een hoogtepunt. In Zü-
h wint hij, met grote voor-
tei.'jrong op o.a. Bronstein en
?res, het kandidatentoernooi.
een prachtige match kan
itwinnik Smyslov maar net
n de wereldtitel afhouden.
Leidt 1212 einduitslag maakt
dfhter duidelijk, dat Smyslov
et de mindere is. In de daar-
volgende drie jaar lijkt
iyslov alleen maar gesterkt
dit resultaat, want hij
jint bijna alles wat er maar te
"rinnen is. Dit resulteert in
,rjjdrfn nieuwe match Botwinnik-
Smyslov en nu is Botwinnik
kansloos: 12 1/29 1/2 voor
Smyslov. Het hoogste is be
reikt en zoals zo vaak is de
druk dan van de ketel, m.a.w.
Smyslov was over zijn hoogte
punt heen. In 1958 moet hij de
wereldtitel weer bij Botwinnik
inleveren, om vervolgens
plaats te maken voor de nieu
we Russische top: Tal, Spasski,
Petrosjan en Kortsnoj. Uiter
aard bleef Smyslov in de jaren
'60 en '70 een goede groot
meester, maar de kandidaten
matches kon hij niet meer be
reiken.
In 1979 lijkt de schaakkarriëre
van Smyslov als een nacht
kaars uit te gaan; in het Inter-
polistoernooi wordt hij kans
loos laatste met 2 1/2 uit 13.
Uitspraken als „Smyslov is te
laat gestopt" en „jammerlijk
einde van een prachtige loop
baan", moeten de toen bijna
60-jarige Smyslov enorme
kracht hebben gegeven. In
1981 eindigt hij, bij sterke toer
nooien in Moskou en Amster
dam, weer in de -top. En nu, in
het interzonetoernooi te Las
Palmas, wbrdt weer de absolu
te top bereikt. Met een schitte
rende tweede plaats, achter
Ribli maar vóór o.a. Larsen,
Timman, Petrosjan en Toek-
makov, heeft de nu 61-jarige
Smyslov zich geplaatst voor de
kandidatenmatches. Op groot
se wijze is de, al afgeschreven,
ex-wereldkampioen terugge
keerd in de wereldtop. Onder
staande twee partijen demon
streren het hoge niveau van
Smyslov in de jaren vijftig en
tachtig.
V. Smyslov-M. Botwinnik
matchpartij Moskou 1954.
Frans.
I.e4 e6 2.d4 d5 3.Pc3 LM 4.e5
c5 5~a3 La5?l Tegenwoordig
staat dit bekend als dubieus,
maar dertig jaar geleden dacht
men daar anders over.
6.M cxd4
Het pionoffer aannemen is te
gevaarlijk: 6..cxb4 7.Pb5 bxa3+
8.c3 Lc7 9.Dg4 gevolgd door
Lxa3 met groot voordeel voor
wit.
7.Dg4 Pe7
Na 7..Kf8 8.bxa5 dxc3 9. Pf3
Pe7 10.Ld3 Pd7 ll.Db4 kreeg
wit in Unzicker-Botwinnik '54
goed spel.
8.bxa5 dxc3 9.Dxg7 Tg8
10.Dxh7 Pd7 11.PI3 Pf8.
Ook ll..Dc7 12.Lb5 a6
13.Lxd7+ Lxd7 14.0-0 d4
15.Lg5! is niet bevredigend
voor zwart.
12.Dd3 Dxa5 13.M Ld7
14.Lg5 Tc8?
Op fijne wijze wordt de nu
volgende torenmanoeuvre
weerlegd, aangewezen was
14..Pc6 om kontrole uit te oe
fenen op de centrumvelden.
15.Pd4 Pf5 16.Tbl!
Verhindert 16..Pxd4 17.Dxd4
Lb5.
16...Tc4 17.Pxf5 exf5 18.Txb7
Te4+?
y
i.
1
k
T
m
m
w
m
k
r
m
H
m
a
A
m
i
A
m
ÉL
E
Overziet de volgende kombi-
natie. Ook na 18..Txg5 19.hxg5
Te4+ 20.Le2! Pg6 21.Kfl! Lc6
22.Tb8-f (Botwinnik) staat
zwart verloren.
19.Dxe4! dxe4 20.Tb8+ Lc8
21.Lb5+ Dxb5 22.Txb5 Pe6 23.
Lf6 Txg2 24.h5 La6 25.h6
Zwart geeft het op.
L. Portisch-V. Smyslov IBM
1981
Slavisch.
1.PI3 d5 2.d4 Pf6 3.c4 c6 4.Pc3
dxc4 5^4 Lf5 6.e3 e6 7.Lxc4
LM 8(H) Pbd7 9.Ph4 Lg4
10.f3 Lh5.
Slecht is 10..Pd5 ll.fxg4 Dxh4
12.Df3 0-0 13.Ld2 a5 14.Lb3
Ld6 15.g3 Dd8 16.e4 met goed
spel voor wit Tal-Haag '69
ll.e4 Pb6 12.Le2.
Interessant is 12.Lb3!? Lxc3
13.bxc3 Pxe4 14.Del Pxc3?
(Pd6!) 15.Pf5! met voor wit
gunstige verwikkelingen.
12...Pfd7 13.g3 a5 14.Le3?l
Deze voor de hand liggende
zet komt neer op tijdverlies,
beter was daarom direkt
14Pg2.
14...(H> 15.Pg2 f6 16.Pf4 LH
17.Pd3?l
De witte stukken staan al niet
goed, maar nu gaat het snel
mis, beter is daarom 17.Dc2 e5
18.dxe5 Pxe5 met beter spel
voor zwart.
17...Pc4 18.Lcl.
Topschakers zijn zuinig op
hun loperpaar.
18...e5 19.dxe5 Pdxe5 20.Khl
Pxd3 21.Lxd3 Pe5 22.Le2
Dxdl 23.PxdI Tfd8 24.Pf2
Lc4 25.Lxc4 Pxc4 26.b3 Pd2
27.Lxd2 Txd2 Bezetting van
de open d-lijn en de zwakke
witte pionnen garanderen een
eenvoudige technische winst.
Vandaar het volgende wan-
hoopsoffer.
28.e5 txeS 29.Pe4 Td3 30.Tabl
Tad8 31.Kg2 Te3 32. Tfdl
Td5 33.Kf2 Txdl 34.Txdl
Txb3 35.Td7 h6 36.Ke2 b5
37.axb5 cxb5 38.f4 exf4
39.gxf4 a4 40.f5 a3 41.Ta7
Th3.
Wit geeft het op.
Interland
Jan 13 tot 20 september wordt
i Scheveningen de elfde in-
èrland Nederland-Sovjet-Ume
?speeld. In de voorgaande
[en ontmoetingen bereikte
i'iederland twee keer een gelij-
eindstand, acht keer ging
tweekamp verloren. Vorig
ar was Nederland in Minsk
licht bij de eerste triomf, maar
•or een 12-8 zege in de laatste
jan de vier wedstrijden bleef
fe Sovjet-Unig toch nog onge-
lagen. De positieve scores van
'Jans Jansen (5-3 tegen Lets-
jnski) en Auke Scholma (5-3
igen Wadim Wirny) haalden
jjiets uit omdat invaller Dou-
de Jong (voor de zieke
wami Nikhilananda, dat is
&n de Ruiter) met 7-1 van
ravidov verloor.
belangrijke tweekampen
'lantwarg-Sijbrands, Mitsjans-
ki-Wiersma, Korenevski-Van
der Wal en Tsjegolev-Clerc
eindigden vier keer in remise.
De tien Russen die vorig jaar"
speelden, maken nu weer deel
ujt van de selectie. De zeven
hierboven genoemd, plus Tsi-
pes, Mogiljanski en Baljakin
moeten de concurrentie dul-*
den van de grootmeesters
Wigman en Dibman en de
meesters Verchovitsj, Jerma-
kov, Skliarov en Tsjizov.
In het Nederlandse tiental
doen in elk geval mee: Harm
Wiersma, Ton Sijbrands, Rob
Clerc, Jannes van der Wal, -
Bauke Bies, Hans Jansen en
Ron Heusdens. Twee plaatsen
zijn nog open.
De Russen publiceren elk jaar
de spelersranglijsten. De posi
tie van Gantwarg op de eerste
plaats is nog onbedreigd. De
GANTWARG
opvallendste sprong maakte
Leonid Tsipes, die op de vori
ge top-10 niet voorkwam,
maar nu naar de tweede plaats
klom. Op de derde plaats staat
Korenevski (was gedeeld der
de). Op de plaatsen vier tot en
met tien staan: 4 Dibman (was
7), 5. Mitsjanski (was 2), 6.
Tsjegolev (was gedeeld derde),
7. Letsjinski (was 5), 8. Mogil
janski (was 6), 9. Baljakin
(was-), 10. Davidov (was -). Be-
loritski (8). Tsjoelkov (9) en
Korchov (10) verdwenen uit
de top-10.
Internationaal Meester Tsipes
is al een 'oude' speler (geboren
in 1941). In het laatste Russi
sche kampioenschap versloeg
hij oud-wereldkampioen Gant
warg. De andere vijftien
partijen speelde hij remise. In
de stand van het diagram (uit
de partij Gantwarg-Tsipes)
speelde Tsipes 35. 22-28.
Gantwarg kan de hekstelling
niet langer handhaven. 36. 50-
44 28x37 37. 31x42 19-24 38. 42-
37 24-30 39. 35x24 20x29 40. 37-
32 29-33 41. 38x29 23x34 Met
een paar krachtzetten heeft
Tsipes winnend voor deel be
haald.
42. 47-42 15-20 43. 42-38 20-24
44. 27-21 16x27 45. 32x21 18-22
46. 21-16 12-17 47. 26-21 17x26
48. 16-11 8-12 49. 11-6 12-18
Gantwarg lijkt moeiteloos re
mise te kunnen maken, maar
op 6-1 komt verrassend 34-40
1x4 40x49 4x31 26x37 38-33 49-
32! 50. 38-33 34-39 51. 6-1 39x28
52. 1x4 22-27 53. 4x31 26x37
Gantwarg geeft het op. Het is
duidelijk dat de drie slecht ge
posteerde witte schijven niets
kunnen beginnen tegen de
twee zwarte. Een variant: 44-
40 37-42 36-31 42-48 31-26 48-
43 40-34 43x30 26-21 30-8 21-16
en het leukst is nu de tric-trac-
winst 8-12 16-11 28-33 11-6 12-
1.
Rem op sexuele vrijheden door geslachtsziekte?
,e2o e .sexuele revolutie" (losse-
|n banden tussen partners,
19.0 et vrije geslachtsverkeer),
indéltstaan in de 60'ér jaren,
afgean ter discussie komen te
pi« aan door de geslachtsziekte
»,f~ herpes simplex", die vooral
■15i Amerika, maar ook in Ne-
oek erland, de kop weer heeft
*,ra jgestoken. Weer, want de
t ekte op zich is misschien al
u. |o oud als de mensheid en is
rsM l rond het begin van onze
*2;lartelling beschreven.
;20 >e Romeinse keizer Tiberius
erbood toen bijvoorbeeld
Aa et kussen, omdat er zoveel
alna Weren °P de ÜPPen van de
41 ïensen voorkwamen, één
1-14 an de mogelijke verschij-
ingsvormen van herpes,
hakespeare had het ook al
EN! ver de „blaren op de vrou-
Br'enlippen" en in de 18e
lel-( euw werd in Frankrijk deze
'°wV iekte algemeen erkend als
stra beroepsziekte".
10 liets nieuws onder de zon
us, ware het niet dat men
ans/ooral in Amerika, waar nu
id: o'n 20 miljoen mensen aan
leze ziekte lijden en er elk
aar zo'n half miljoen bijko
men, een beetje bang gewor
den is. Angst, die een rem op
de sexuele vrijheden kan be
tekenen, die de mensen weer
aan het denken zet over de
waarde van het geslachtelij
ke verkeer.
Waarop is de angst gegrond?
Op het feit dat de ziekte tot
op heden niet te genezen is
en zeèr gemakkelijk over te
dragen is op een ander. Min
der op de ernst van de ziek
te, want in vergelijking met
bijvoorbeeld syfilis en go-
norrhoe lijkt herpes bijna on
schuldig. Men gaat er niet
aan dood, maar men komt er
ook nooit echt vanaf.
Tenzij het recente bericht
juist is dat in San Antonio in
de VS onderzoekers een
middel hebben gevonden om
de ziekte te genezen. Eind dit
jaar worden met het middel
proeven op mensen geno
men. Instituten over de ge
hele wereld zoeken naar zo'n
middel. Onder wetenschap
pers wordt gezegd dat wie
dat vindt de Nobelprijs
krijgt.
Herpes simplex is een virus
ziekte, waarvan twee typen
bekend zijn. Het eerste ver
oorzaakt zweren en blaasjes
aan de lippen, het tweede
aan en in de geslachtsorga
nen, op de billen en de dijen.
Ook komen ooginfecties
voor. De infectie vindt vaak
al plaats in de eerste levens
jaren, soms ook pas op vol
wassen leeftijd.
De eerste infectie kan ge
paard gaan met een zich
flink ziek voelen, koorts
hebben, opzwellen van de
lymfklieren. Daarna ver
dwijnen de ziekteverschijn
selen om op „gezette tijden"
weer de kop op te steken,
vooral bij weerstandsvermin
dering en geestelijke span
ningen.
Dat maakt het herpes-virus
juist zo uniek. Andere virus
sen overleven niet in het
menselijk lichaam, het her
pes-virus wel. Waar het
overleeft is niet helemaal
duidelijk, al neemt men te
genwoordig aan dat dat in de
zenuwcellen is.
Er zijn zeer zeldzame geval
len dat de ziekte kwaadaar
dig is. Zo is het mogelijk dat
zij hersenvliesontsteking of
een ruggemergaandoening
veroorzaalct. Mogelijk zou
ook baarmoederkanker be
vorderd kunnen worden
door herpes, maar daar is
nog geen wetenschappelijk
bewijs van geleverd.
Hoe makkelijk het is herpes
te krijgen hebben onderzoe
kers van de universiteit van
Los Angeles aangetoond. Het
virus blijft tot drie dagen le
ven op handdoeken en een
uur of vier op toiletbrillen.
Het is dus mogelijk de ziekte
te krijgen zonder dat er li
chamelijk contact is geweest
Maar in het merendeel van
de gevallen is lichamelijk
contact sexueel of simpel
weg een zoen de oorzaak.
Er vanaf komen is nog niet
mogelijk, al worden er wel
preparaten voorgeschreven
die enige werking hebben.
De heropleving van de ziek
te wordt er niet mee voorko
men. Wel is de wetenschap
ervan overtuigd dat door
„positief denken" een hero
pleving te vermijden is. Juist
omdat geestelijke spanningen
het herpes-virus weer actief
maken, is het beheersen van
die spanning een belangrijk
gegeven.
Herpes heeft totaal niets te
maken met de „homoziekte",
die vele honderden slachtof
fers heeft gemaakt in de
Verenigde Staten. Bij deze
ziekte, waarbij het natuurlij
ke immuniteitssysteem van
de patiënt in elkaar stort,
waardoor hij gevoelig wordt
voor infectieziekten met do
delijke afloop, is ook .sprake
van een virus. Deze ziekte is
ook ongeneeslijk.
Terug naar de sexuele revo
lutie. Bij alle problemen die
herpes met zich meebrengt,
de ziekte schudt de mensen
in elk geval wél wakker. Er
komt discussie over, men
gaat zich weer afvragen of
die „revolutie", die volgens
sommigen toch niet ook weer
niet zó revolutionair was, al
lemaal wel zo'n positieve uit
werking had.
GERARD CRONE
Op 17 februari 1932 werd in
Hotel Terminus in Den Haag
het „Verbond van Vereenigin-
gen voor Veilig Verkeer" op
gericht. De doelstelling van
het verbond luidde: „De ver
keersveiligheid van alle weg
gebruikers bevorderen". Het
50-jarig bestaan van Veilig
Verkeer Nederland was voor
de PTT aanleiding om op 24
augustus een zegel van 60 ct
in omloop te brengen. De door
de heer D.E. Janssen uit Rijs
wijk ontworpen zegel toont
een zebrapad en e^i wegmar
kering, het geheel geheel uit
gevoerd in de kleuren geel,
blauw, rood, groen en zwart.
De zegel draagt als tekst: „Vei
lig Verkeer".
Dit nieuwe verbond was in
1922 niet zomaar uit de lucht
komen vallen. Al ver vóór de
oprichting ervan zag men in
dat het noodzakelijk werd iets
te gaan doen aan de toene
mende verkeersonveiligheid.
Reeds in de twintiger jaren be
zonnen de ANWB, KNAC en
de Bond van Bedrijfsautohou
ders in Nederland (BBN) zich
op maatregelen die orde moes
ten brengen in het chaotisch
groeiende verkeer.
Van verschillende kanten
werd ervoor gepleit verkeers-
onderwijs op scholen verplicht
te stellen. Reeds in 1924 werd
door de Rotterdamse school
vereniging de kinderen door
middel van het kleuren van
prentjes de kennis van ver
keersregels bijgebracht.
In de jaren die volgden wer
den door het Verbond tal van
acties op touw gezet die als
doel hadden de veiligheid in
het verkeer te bevorderen.
Een van de meest bekende ac
ties van Veilig Verkeer Neder-'
land was ongetwijfeld de cam
pagne „Glaasje op, laat je rij
den". De jongste actie van Vei
lig' Verkeer Nederland is de
campagne „50 is te veel",
waarmee wordt benadrukt dat
een snelheid van 50 km.-u in
een woonwijk te veel is.
Dit jaar zal het nieuwe, op in
ternationale leest geschoeide,
bebakeningssysteem in de
Zweedse kustwateren gereed
komen. Ter gelegenheid van
dit feit verscheen op 3 juni
een boekje met tien postzegels,
elk ter waarde van
Zw.kr. 1,65. Er zijn vijf ver
schillende motieven en iedere
zegel vertoont diverse soorten
schepen en bakens.
Pas in 1965 voerde -Zweden
het Scandinavische bebake
ningssysteem in. Daar echter
ieder Scandinavisch land zijn
eigen vorm van boeien en ba
kens bezigde, kon dit leiden
tot een scheepsramp in 1971.
Oorzaak hiervan was een ver
keerde interpretatie van de
betekenis van de boeien. Van
af dat moment werd er naar
gestreefd, dat Zweden zou
overgaan op het internationale
systeem. Het ontwerp voor
deze zegels werd vervaardigd
door Bertil Kumlien.
Eveneens op 3 juni werd in
Zweden een drietal zegels van
Zw.kr. uitgebracht ter gele
genheid van het 100-jarig be
staan van een openluchtmu
seum „Kuituren" te Lund in
Zweden.
Op een zegel van Zw.kr. 1,65
ziet men een huis, dat zich in
het openluchtmuseum bevindt
en bekend is als het „Burgher
huis". Het stamt uit de 16e
eeuw en is opgetrokken in de
Deens-Scandinavische stijl.
Het is het evenbeeld van een
huis dat in Malmo stond, doch
dat in 1891 afbrandde. Het mo
tief op de zegel van
Zw.kr. 2,70 is een afbeelding
van een strookje kant, hetgeen
bewaard wordt in de afdeling
textiel van het museum. Dit
stukje huisvlijt stamt uit de
tijd dat elke gehuwde Zweedse
vrouw het hoofd bedekte met
een soort sjaal van kant. Het
patroon van deze sjaal komt
overeen met het motief op de
zegel en werd vervaardigd aan
het begin van de vorige eeuw.
De derde zegel in deze serie,
Zw.kr. 1,35, brengt in herin
nering dat 100 jaar geleden de
Zweedse schrijfster Elin WSg-
C
Veilig Verkeer
ner (1882-1949) geboren werd.
Deze in haar tijd zeer populai
re schrijfster begon haar car
rière in 1907 als journaliste. In
1908 verscheen haar novelle
„Norrtullsligan". Hierin be
schreef zij de lotgevallen van
onderbetaald administratief
vrouwelijk personeel. Het
vrouwenkiesrecht vormde het
onderwerp van haar in 1910
verschenen boek „Pennskaf-
tet". Haar meest bekende ro
man, „Asa-Hanna", verscheen
in 1917. Ook schreef zij een
biografie van de Zweedse
schrijfster Selma Lagerlof. De
afbeelding op de zegel toont
een symbolische voorstelling.
Deze drie zegels werden ont
worpen door Jan Magnusson
en Siri Derkert.
Met als thema „Dorpsgezich
ten" verscheen op de Faröer
Eilanden een uit drie zegels
bestaande serie. Deze serie
kwam op 7 juni in de verkoop
en de motieven zijn potloodte
keningen van de hand van
ontwerper-tekenaar Ingalvur
av Reyni. Achtereenvolgens
ziet men Gjógv (180 ore),
Hvalvik (220 ore) en Kvivik
(250 ore).
^Mv; iijc
'jaato'
65
„Dwangpositie"
Een van de moeilijkste eindfi-
guren in het afspel waar de
meeste spelers mee zitten, is de
dwangpositie, ook wel „squee
ze" genoemd. Is een dwangpo
sitie creëren nu zo moeilijk? Ik
dacht van niet. In vele geval
len doet men het onbewust en
weet men zelf soms niet dat
men het spel heeft gemaakt,
dankzij de dwangpositie. Tij
dens één van de zomeravond-
drives te Legmeer, kregen
Helma en ik de volgende
kaarten:
Noord (Helma)
S; 10 2
H: H B 2
K: H V B 10 7 6
West Oost
S: V B 8 5 S: 7 3
H: 9 8 6 4 H: V 7 3
R: B 9 8 3 R: A H 10 7 5
K: A K: 9 8 2
Zuid
S: A H 9 6 4
H: A 10 5
R: V 4 2
K: 5 3
Noord gever: Niemand kwets
baar: Oost/West passen voort
durend:
Noord Zuid
3 kl 4 kl
5 kl pas
Het contract was dus vijf kla
ver te spelen door noord. Oost
kwam uit met ruiten aas en
vervolgde met klaver 2. Geno
men door het aas van west, die
vervolgde met ruiten. Ge
troefd door Helma met de ze
ven. Helma speeldev nu twee
maal troef. Speelde schoppen
aas en schoppen Heer en troef
de de derde schoppen met de
Boer. Ik zag aan haar gezicht
dat ze teleurgesteld was. dat de
schoppen niet drie gezeten
hadden. Ze was nu aangewe
zen op de hartensnit, maar
welke kant moest ze opsnij
den? Was dit echter wel zo?
Laten we eens kijken naar de-
laatste vier kaarten van ieder.
Noord
S:
H: H B 2
R:
K: 10
West Oost
H: 9 8 4 H: V 7 3
R: R; A
K: K:
Zuid
S: 9
H: A 10
R: V
K:
Helma stelde de beslissing om
trent het snijden uit en speelde
klaver 10, Oost kan ruiten aas
niet weggooien want dan is
ruitenvrouw vrij en moet nu
dus een harten weggooien.
Zuid speelde ruiten vrouw bij
en West zit nu in de moeilijk
heden. Als hij schoppen vrouw
weggooit is schoppen negen
van Zuid hoog West gooide
dus harten vier bij. Helma wist
nu dat beide tegenstanders nog
maar in het bezit waren van 2
harten en door harten aas-
/heer te spelen, de vrouw zou
moeten vallen. Zodoende was
de harten 2 in haar hand in
eens hoog. Onbewust had ze
beide tegenstanders in een
dwangpositie gebracht
