Oorlog is een teken
van menselijk falen"
°iccard op zoek naar verd wenen bescha ving in Italiaans meer
jlilitaire deskundigen maken
galans op van Falkland-oorlog
VS protesteren tegen
marteling in El Salvador
tUITENLAND
Soedan wil
Palestijnen
opnemen
Leger Zimbabwe zet onderzoek
voort naar daders aanslag
lien miljoen voor
luchtelingen
1 Afrika
lUSSEL De Europese Ge-
tenschap heeft gisteren 10 mil-
»n dollar beschikbaar gesteld
pr de vluchtelingenhulp in zes
rikaanse landen. Het merendeel
n het geld gaat naar de vluchte-
gen in Ethiopië. Andere landen
1 geld krijgen zijn Soedan, dat
Schtelingen heeft opgenomen uit
iopië, Oeganda en Tsjaad. Tij-
is een kort bezoek aan de com-
Jssie zei het hoofd van de VN-
ichtelingenhulp. dat het aantal
echtelingen in Afrika het snelst
>eit.
Prijzen in Polen
enorm gestegen
WARSCHAU De kosten van
het levensonderhoud in Polen zijn
gedurende de eerste zes maanden
van dit jaar met meer dan 104 pro
cent, terwijl de inkomens met 26
procent zijn gedaald. Onder de
staat van' beleg hebben de autori
teiten de prijzen zonder problemen
kunnen verhogen. In 1970 en in
1976 leidde dit nog, met name na
een verhoging van de vleesprijzen,
tot grootscheepse rellen. De prijs
verhogingen zijn volgens de Poolse
regering nodig om laangzaam aan
het marktevenwicht te herstellen,
maar veroorzaken tevens een ver
hoging van de kosten van het le
vensonderhoud.
DINSDAG 27 JULI 1982 PAGINA 9
EG: Staalgesprek op
8 augustus afronden
BRUSSEL In het EG-hoofd-
kwartier in Brussel beginnen de
Europese Gemeenschap en de Ver
enigde Staten morgen een nieuwe
ronde van onderhandelingen, die
moet leiden tot een oplossing van
de staalproblematiek. In Brussel
worden deze week de voorberei
dende gesprekken gehouden. De
echte onderhandelingen op
hoog niveau beginnen op 3 au-
gustsus in Washington. De EG
streeft er naar de gesprekken bin
nen vijf dagen af te ronden. Op 8
of 9 augustus wordt in Brussel een
speciale EG-ministerraad gehou
den om een oordeel te vellen over
het onderhandelingsresultaat.
VS willen graanakkoord
met Sovjet-Unie
verlengen
WASHINGTON President
Reagan is van plan het Russisch-
Amerikaans akkoord over de ver
koop van graan met een jaar te
verlengen. Dit heeft de Ameri
kaanse omroep CBS gisteravond
gemeld. Het huidige akkoord loopt
eind september af. De verlenging
zou voor slechts een jaar moeten
gelden, om duidelijk te maken dat
Washington de noodtoestand in
Polen spoedig opgeheven wil zien.
aldus CBS. Een woordvoerder van
het Witte Huis wilde niet zeggen
wat de uiteindelijke beslissing over
de graanverkopen zal zijn.
LEIDSE COURANT
Haaiebeet
Wie op de Nederlandse plassen of
op de Noordzee gaat windsurfen zal
wel nooit meemaken wat Casimir
Pulaski uit Morro Bay in Californië
overkwam, toen hij zich met zijn
surfplank een einde uit de kust be
gaf. Plotseling zette een haai zijn
tanden in de surfplank, waarbij de
scherpe kaken op een haar na de
voet van Pulaski misten. Toen de
haai losliet maakte de geschrokken
surfer zich snel uit de voeten. Op
het strand kon hij de schade opne
men.
ISRAEL ZET
BESCHIETING OP
BEIROET VOORT
(Vervolg van de voorpagina)
KHARTOEM/BEIROET/TEL
AVIV De Soedanese presi
dent Nimeiri heeft gisteren
aangeboden de Palestijnse
guerrillastrijders, die in West-
Beiroet zijn opgesloten, op te
nemen. Dit is door het Soeda
nese persbureau bekend ge
maakt.
Nimeiri bood aan het PLO-
kantoor in Khartoem te ge
bruiken als basis voor de „Pa
lestijnse actie in Afrika". Hij
gaf niet nader aan wat hier
mee precies wordt bedoeld.
Verder zei Nimeiri dat de Pa
lestijnse guerrillastrijders heb
ben bloot gestaan aan een sa
menzwering van vele partijen.
Welke partijen hij hiermee be
doelde, werd evenmin door de
Soedanese president aangege
ven.
Israël heeft gisteravond laat
opnieuw bombardementen uit
gevoerd op West-Beiroet. Vol
gens een radiostation van de
links-Libanese partijen werd
Beiroet vannacht door Israëli
sche kanonneerboten bescho
ten. Het militaire opperbevel
in Tel Aviv maakte bekend
dat gevechtsvliegtuigen gister
avond Palestijnse munitie-op-
slagplaatsen in de wijk Sabra
hebben gebombardeerd.
De Israëlische minister van
buitenlandse zaken, Sjamir,
heeft de verklaring van Arafat
afgedaan als een poging om
„zand in de ogen te strooien".
Hij zei dat de Amerikaanse re
gering niet in de val van Fa
tah de grootste Palestijnse
guerrillaorganisatie zal lo
pen. Over het algemeen heerst
in Israël de mening, dat de
PLO probeert tijd te winnen
voor de ongeveer 6.000 com
mando's die- in West-Beiroet
zijn ingesloten. „Dit zal de
PLO niet helpen en zij zullen
Libanon verlaten", aldus een
woordvoerder van het Israëli
sche ministerie van buiten
landse zaken. „Wij zorgen er
voor dat uit Beiroet en Liba
non vertrekken", zo voegde
hij er aan toe.
De Egyptische president Moe
barak riep Israël en de PLO
gisteren op elkaar te erkennen
en vroeg de VS een dialoog te
beginnen met de PLO. De Pa
lestijnen moeten een eigen
staat in Palestina hebben, zo
zei Moebarak in een rede ter
gelegenheid van de 30-ste ver
jaardag van de omverwerping
van de monarchie in Egypte.
Met een Palestijnse staat doel
de Moebarak op de door Israël
bezette westelijke Jordaanoe-
ver en de Gazastrook.
Het Israëlische bestuur over
de westelijke Jordaanoever
heeft gisteren de burgemeester
van het dorp Qalqilya afgezet
en de gementeraad ontbonden.
Dit is door de Palestijnse bur
gemeester Emil Nasser bekend
gemaakt. Sinds maart hebben
de Israëlische autoriteiten de
burgemeesters van de drie
grootste steden op de westelij
ke Jordaanoever. Nabloes. Ra-
mallah en Jenin en van enkele
dorpen afgezet.
Premier Begin heeft zijn rege
ring versterkt. De ultra-recht
se Tehiyapartij (Herrijzenis)
heeft zich bij de regeringscoa
litie aangesloten opdat deze
gedurende de oorlog in Liba
non een betere positie in het
parlement kan verkrijgen
Ook wil de Tehiya-partij de
annexatie van de westelijke
Jordaanoever en de Gaza
strook er door zien te krijgen.
&SHINGTON Hoe-
l Groot-Brittanië steeds
e'jft getracht een oorlog
o de Falkland Eilanden
2 vermijden bleek het
vuflict, toen het eenmaal
J uitgebroken, een pri-
kans om de verschil
de wapensystemen
Vover het Westen be-
uikt op hun bruikbaar-
Si te testen. Ruim een
eand na het beëindigen
!rA de strijd wordt, onder
|rpr in NAVO-kringen,
tobalans opgemaakt.
ie in Engeland ontworpen
3*raketsysteem Sea Wolf
Oorbeeld, vertoonde ernsti-
jjyntwerpfouten die in aller-
loerholpen moesten worden,
d de anti-luchtdoelraket
ier vertoonde mankemen
ten de Exocet-raket had de
Jntic Conveyor nooit naar
helder gejaagd als ze niet
st het elektronische afweer
de Britse vloot naar het
Jj(|sportschip was toegeleid.
rRlaatgassen
^problemen met de Sea
iof werden veroorzaakt door
rehgen uitlaatgassen van de
'a|t. Die maakten dat het
H waarop de raket werd af-
^iurd niet meer te zien was
wje tv-schermen, via welke
ntaket bestuurd moest wor-
als het doel te laag vaart
cv»
M
of vliegt om door het radarsys
teem te worden opgemerkt,
zoals in het geval van de vlak
over het water scherende Exo-
cet-raket. Hierdoor was het
wapen in vele gevallen zo
goed als onbruikbaar. Militaire
technici moesten in allerijl
wijzigingen aanbrengen in het
computerprogramma van de
•raket. Door de Sea Wolf via
een indirecte weg naar zijn
doel te leiden werd het pro
bleem van de uitlaatgassen als
nog opgelost en uiteindelijk
hebben Sea Wolf-raketten nog
zes vliegtuigen en een Exocet-
raket vernietigd.
Rapier-raket
De problemen met de Rapier-
raket vielen niet zo makkelijk
te verhelpen. Naar verluidt
zouden Britse deskundigen
nog steeds geen oplossing heb
ben gevonden. Het zeer ver
fijnde radarsysteem van de
Rapier-raket, dat veronder
steld werd tegen alle vormen
van elektronische afweer be
stand te zijn, bleek gevoelig
voor de ondervragingssignalen
die door de Royal Navy wer
den uitgezonden om bevriende
en vijandelijke schepen en
vliegtuigen te identificeren.
Dit signaal verstoorde het ra
darsysteem van de Rapier-ra
ket zo ernstig, dat van alle Ra
pier-raketten die werden afge
vuurd slechts twintig procent
doel trof. Uiteindelijk hadden
de militairen die de raket be
dienden geen andere keus dan
de raket met het blote oog op
het doel af te vuren.
Het feit dat de Britse vloot niet
beschikte over een geavan
ceerd radarsysteem wat
een zeer ernstige tekortko
ming bleek had tot gevolg
dat in grote mate vertrouwd
moest worden op de elektro
nisch afweer. Maar de Falk
land-oorlog heeft aangetoond
dat er behoefte bestaat aan be
tere bescherming tegen laser-
geleide of warmtezoekende
wapensystemen.
Een van de andere moeilijkhe
den waarmee de Britse vloot
te kampen had was het feit,
dat men alleen is ingesteld op
een aanval met wapens uit het
Oostblok. Niet op Franse, Brit
se, Duitse en Israëlische vlieg
tuigen, raketten en granaten,
zoals door Argentinië werden
gebruikt.
Succes
De Sea Harriers worden be
schouwd als hèt grote succes
van de Falkland-oorlog. Ze
zouden 32 Argentijnse vlieg
tuigen hebben neergehaald.
De Sea Harriers maakten elke
dag gemiddeld zes vluchten
van negentig minuten. Van de
vliegtuigen was gemiddeld
tachtig procent operationeel
hetgeen voor oorlogsomstan
digheden „fenomenaal" wordt
genoemd.
De Britten hebben een aantal
Sea Harriers verloren. Maar zij
wérden steeds geraakt door af
weergeschut of verongelukten
in slecht weer. De Argentijnse
luchtmacht heeft geen Har
riers kunnen neerhalen. Dit is
vooral de verdienste van de
Britse piloten, die alle moge
lijkheden van hun vliegtuig
ten volle hebben benut. Zo
hebben zij veelvuldig gebruik
hebben gemaakt van de ver
stelbare straalpijpen (voor het
vertikale stijgen en landen)
om tijdens een luchtgevecht
vaart te minderen of plotseling
van koers te veranderen; ma-
noevres waardoor de Argentij
nen vaak mis schoten of hun
doelwit uit het oog verloren.
De Sidewinder AIM-9L-raket,
waarmee de Harrier is uitge
rust, blijkt eveneens buitenge
woon succesvol te zijn geweest.
Van alle Argentijnse vliegtui
gen die door Sea Harriers zijn
neergehaald, zijn er zes door
geweervuur neergehaald en 24
door een Sidewinder-raket.
Slechts drie keer miste een Si
dewinder doel.
De Vulcan-bommenwerpers,
die hoewel ze al 27 jaar oud
zijn in deze oorlog voor het
eerst werden gebruikt, hadden
echter minder succes. Tijdens
hun vluchten van het eiland
Ascension naar de Falklanden
moesten ze herhaaldelijk in de
lucht worden bijgetankt. Bo
vendien hebben ze de lan
dingsbaan bij Port Stanley niet
zo zwaar kunnen beschadigen
dat die niet meer gebruikt kon
worden.
HAROLD JACKSON.
Copyright The Guardian
In Zimbabwe
werden werden
afgelopen vrij
dag negen toe
risten ontvoerd.
Een dag later
werden boven
staande drie
vrouwen weer
vrijgelaten. Het
zijn de Neder
landse Petra
Trimp (L), de
twee Australi
sche vrouwen
Carolyn Gara-
vanta (M) en Ga-
brielle Pfleger.
HARARE Leger en politie
in Zimbabwe zetten het onder
zoek naar de aanval van afge
lopen zondag op de lucht
machtbasis voort. De autoritei
ten zeggen verder op het spoor
te zijn van degenen, die afge
lopen vrijdag negen toeristen
en hun gids gijzelden. Bij dp
aanval op de luchtmachtbasis
zijn volgens goed ingelichte
bronnen dertien toestellen be
schadigd of vernietigd. Een
aantal van de vliegtigen zou
nog te repareren zijn. Volgens
de Zimbabweaanse politie de
den zich zondag dertig tot
veertig explosies voor op de
luchtmachtbasis Thornhill. Mi
litaire vliegtuigen van het type
Hunter, Hawk en Lynx vlogen
in brand. Met de aanval is
eenderde van de Zimbab
weaanse luchtmacht buiten ge
vecht gesteld. Intussen zetten
veiligheidstroepen hun zoek
actie in het gebied van Boela-
wayo voort naar de ontvoer
ders van negen toeristen en
hun gids. Zes toeristen twee
Engelsen, twee Amerikanen
en twee Australiërs zijn nog
in gijzeling. Afgelopen zater
dag werden drie toeristen,
waaronder een Nederlandse
verpleegster en de gids, vrijge
laten. De ontvoerders hebben
gedreigd hun gijzelaars te zul
len doden als twee voormalige
leiders van de militaire vleu
gel van Nkomo's Zapu-partij
niet worden vrijgelaten.
se hulp aan El Salvador voort
te zetten. Volgens de regering
Reagan is El Salvador op de
goede weg. Maar de afgelopen
weken hebben meerdere Con
gresleden, onder wie conserva
tieve Republikeinen, laten we
ten dat volgens hen helemaal
geen verbetering is opgetreden
en de hulp aan El Salvador
moet worden gestopt. Ook
vanuit El Salvador zelf is op
geroepen de hulpverlening
aan het huidige bewind te sta
ken.
WASHINGTON De
Amerikaanse regering
heeft bij de regering van
El Salvador geprotesteerd
tegen gevallen van marte
ling in El Salvador. Dat
heeft het ministerie van
buitenlandse zaken in
Washington bekendge
maakt.
i
Het protest volgde op de ont
hulling in de Washington Post,
dat een buitenlandse hulpver
lener in het politiebureau van
San Salvador was gemarteld.
Voor de regering Reagan lig
gen alle berichten over marte
lingen in El Salvador momen
teel zeer gevoelig. Morgen
moet namelijk bij het Congres
een verslag worden ingediend
over de toestand van de men
senrechten in El Salvador. Al
leen als kan worden aange
toond dat in die situatie verbe
tering is gekomen, lijkt het
Congres bereid de Amerikaan-
vele toeristen uit binnen-
en buitenland. Het meer
is van geringe omtrek
(slechts 31 kilometer),
maar 165 meter diep.
Er zijn heel wat meren in de
streek rond Rome, maar Pic-
card en zijn sponsors hebben
juist Bracciano voor onderzoek
uitgekozen: het Romeinse wa
terleidingbedrijf wenst een
studie van het water op grote
diepte; de energiehandel is
geënteresseerd in de warmwa
terbronnen die zich onderin
het meer bevinden; de milieu
wetenschap wil weten hoe het
n^eer de jarenlange vuilstort
heeft verwerkt en de archeo
logen menen dat Bracciano
heel wat schatten te vergeven
heeft.
Vroegere Romeinse geschied
schrijvers noemen het meer
van Bracciano veelvuldig. En
kele oude kronieken brengen
Bracciano zelfs in verband met
de ineens van de aardbodem
verdwenen beschaving Sabate,
hetgeen de oorspronkelijke
naam van hét meer, Lacus Sa-
batinus, zou verklaren. Sabate
moet zich in vroeg Etruskische
tijden aan de oevers van het
toenmalige meer hebben be
vonden, en later naar de diep
ten zijn weggegleden.
Het meer heeft zijn geheimen
nooit prijsgegeven, omdat nie
mand er nog in geslaagd is zo
diep te gaan. De grootste diep
te die men tot nog toe heeft
verkend, bedraagt 33 meter.
Dat was in 1966, toen iemand
vanuit een primitief duikappa-
raat nog juist de contouren
van iets van wat op een muur
leek meende te kunnen waar
nemen. Vissers vertellen al ge
neraties lang, dat op sommige
momenten onder het waterop
pervlak ruïnes te zien zijn. Zij
mijden sommige delen van het
meer, omdat daar hun netten
steeds vastraken in onbekende
voorwerpen. Omdat niemand
weet wat zich onder in het
meer afspeelt, hebben fantas
ten en bijgelovigen hier altijd
vrij spel gehad. Alleen een on
vervalst Loch Ness- monster
ontbreekt er nog aan. De Ita
liaanse luchtmacht heeft Villa
di Vigna, aan de uiterste zuid
kant van het meer, als basis
voor de onderzoekingen ter
beschikkinggesteld. De lucht
macht doet het niet belange
loos, want ook zij verwacht
veel van Piccard. Villa di Vig
na, nu een luchtvaartmuseum,
was in de fascistische tijd een
basis voor watervliegtuigen.
De nieuwste types werden bo
ven en op Bracciano uitgepro
beerd. Een tiental vliegtuigen
heeft de experimenten niet
overleefd en bevindt zich nu
op de bodem van het meer.
Het is daar een waar vliegtuig
kerkhof, zegt men. Twee
vliegtuigen moeten nog geheel
intact zijn, een Savoia Machet-
ti en een Cant 511, omdat die
in 1943 eenvoudigweg gezon
ken zijn. Van beide vliegtui
gen zijn in de wereld heel wei
nig exemplaren voorhanden.
De Zwitserse geleerde Piccard,
telg van het beroemde dui
kersgeslacht, zal nu trachten
wat licht te brengen in de don
kere mysteries van Bracciano.
Hij gaat met zijn duikbootje
van 7,5 meter lengte, dat
plaats biedt aan drie man en
een massa apparatuur, in to
taal 26 keer naar beneden.
Volgens de archeologen aan de
waterkant is goede vangst ver
zekerd.
RITIEK TIJDENS HERDENKINGSDIENST FALKLAND-CONFLICT:
Veilige haven voor bootvluchtelingen
Vietnamese bootvluchtelingen zwaaien en kijken
tegelijkertijd verbaasd om zich heen als het West-
duitse reddingsschip „Cap Anamur" aanlegt in de
haven van Hamburg. De „Cap Anamur" vertrok
drie jaar geleden naar de wateren rond Vietnam
om te helpen bij het uit zee oppikken van boot
vluchtelingen. Sinds 1979 heeft het schip in totaal
9.500 Vietnamezen kunnen redden. Gisteren keer
de de „Cap Anamur" definitief naar huis terug,
met aan boord de laatste 285 bootvluchtelingen,
onder wie Martin Trang. Martin werd acht dagen
geleden op volle zee geboren en verkeert evenals
zijn moeder in goede gezondheid (inzet).
(Van onze correspondent Cees
Manders)
ROME Italiaanse ar
cheologen houden komen
de maand hun adem in.
De befaamde diepzeedui
ker Jaques Piccard daalt
met zijn batiscaaf Forel af
naar de duistere diepten
van het meer van Braccia
no, in Midden-Italië. Uit
deze gevulde vulkaankra
ter haalt de stad Rome al
jaren zijn drinkwater, en
zomer's is het fraaie grijs
groene meer een onweer
staanbare attractie voor
IHhC wow
batiscaaf Forel, waarmee Piccard de donkere diep-
,van het meer van Bracciano gaat verkennen.
Wen De anglicaanse
;tsbisschop van Canterbur-
dr. Robert Runcie, heeft
lens een herdenkings-
|nst voor het Falkland-
ïflict in de St. Paul's ka-
.'draal in Londen zijn af-
iuw uitgesproken over de
•log. In aanwezigheid van
►koninklijke familie, de re-
•ing en nabestaanden van
igekomen militairen
smde hij elke oorlog „irra-
neel en onverdraaglijk",
aorlog is een teken van
Bnselijk falen, dat al aan
ptallen miljoenen mensen
t leven heeft gekost".
I afloop van de dienst werd
juit Conservatieve hoek de
jcht gehoord, dat de dienst
1st. Paul's niet nationalis-
'h en patriottisch genoeg
is. Vooraf had de regering
|langd dat de nadruk zou
rden gelegd op de militaire
Vwinning in de Falkland-
log. De leiders van zowel
n katholieke als de angli
cise kerk wilden echter al-
■ji meewerken, als het ac-
t werd gelegd op een appèl
>r vrede en verzoening. Tij-
is de dienst riep dr. Runcie
r(tot gebed voor de Britse én
Argentijnse slachtoffers.
,e gemeenschappelijke rouw
^i een brug van verzoening
Intussen gaan de onthullingen
door over wat zich op militair-
diplomatiek terrein rond de
Falkland-oorlog heeft afge
speeld. Le Monde berichtte
gisteren dat de Franse marine
op Brits verzoek schijnaanval-
len heeft uitgevoerd op de
Falkland-vloot, toen deze op
weg was naar de Zuidatlanti-
sche Oceaan. Voor de aanval
len werden Super-Etendards
gebruikt, moderne gevechts
vliegtuigen waarvan Frank-
Konmg-moe-
der Eliza
beth, prinses
Anne, prins
Charles en
prinses Diana
na afloop van
de dienst in
St. Paul's.
Tijdens die
dienst nieste
prinses Diana
op een zeker
ogenblik zo
krachtig, dat
haar ketting
brak. Zo kon
nauwelijks
haar lachen
inhouden en
wist de ge
broken ket
ting met eni
ge moeite in
haar handtas
te stoppen.
rijk juist een aantal aan Ar
gentinië had geleverd. Dank
zij de schijnaanvallen en de
nodige Franse informatie wis
ten de Britten hoe zij de Ar
gentijnse Etendards konden
bestrijden.
