HOTSPOT
Haring n Mttebranl
Doel expeditieleider
prof. Verrijn Stuart:
LOp elegante wijze
jle top bereiken99
'M
NU TEKOOP
{HOLLANDERS BEKLIMMEN MOUNT
EVEREST VAN CHINESE KANT
ÜIMSIS^SI
De h uism uis.een
verkwistende knager
Afsluiting siootproject op kinderboerderij
Vechtersbaas snijdt
stuk eigen vinger af
Bromfietser gewond
LEIDSE COURANT
MAANDAG 12IUU 1982 PAGINA 3
Tien eeuwen
Leiden, Leienaars en hun
ZIELEN ZALIGHEID
In het Leidse wapen herinneren de twee gekruiste sleu
tels van Sint Pieter, de schutspatroon van de stad, nog
steeds aan de tijd dat kerk en samenleving innig met el
kaar verweven waren. Over die tijd, waarin het silhouet
van de stad werd bepaald door de vele kerken met hun
torens en torentjes, gaat deze aflevering.
Vakantie in Matilo
Clubhuis Matilo (Zaanstraat 126) heeft voor deze twee
weken een uitgebreid programma opgesteld voor de
vakantievierende jeugd. Morgen worden er vanaf twee
uur 's middags vliegers gemaakt, de kosten daarvan
bedragen één gulden. Woensdagmiddag draaien er in
het clubhuis een aantal tekenfilms, aanvang twee uur,
toegang 2.50 gulden. Donderdag staat een uitstapje
naar het pretpark Drievliet (met monorail, treinbaan.
turbostar, luchtschommels, lachgrot, emotiebaan etc.
etc.) in Rijswijk op het programma. Het vertrek heeft
plaats om half tien 's ochtend, terugkomst om vier uur
's middags. De kosten bedragen tien gulden, opgave
vooraf bij het clubhuis. Vrijdag wordt grotendeels op
het water doorgebracht, aanvang twee uur 's middags,
kosten één gulden.
Huid en Haar
Onder de titel „Huid en Haar" wordt momenteel in de
Hortus Botanicus aan het Rapenburg 73 een tentoonstelling
gehouden. De tentoonstelling gaat uitgebreid in op de func
tie van de plantenhuid tegen uitdroging, ziektekiemen, wa
ter, koude en verwonding. Ook planten hebben haren. Die
haren vervullen dezelfde functie als bij mens en dier. Aan
de hand van voorbeelden wordt de bezoeker de functie
van huid en haar duidelijk gemaakt.
Rembrandt (1)
Het nieuwe gebouw van de Rembrandt Scholenge
meenschap aan de Haagweg wordt donderdag opgele
verd. De inventaris van de oude school wordt op 20 au
gustus verhuisd en vijf dagen later, op 25 augustus,
zullen in het nieuwe gebouw de eerste lessen worden
gegeven. Nadat iedereen wat gewend is geraakt aan de
nieuwe omgeving, zal in de week van 20 tot 25 septem
ber een feestweek worden gehouden. Tijdens die week
worden tal van activiteiten georganiseerd. Kunstmani
festaties, sportwedstrijden, toneel- en dansavonden een
spectakeldag voor niet-scholieren staan op het pro
gramma.
Rembrandt (2)
De officiële opening van het nieuwe gebouw in de Coebel-
polder vindt op 30 september of op 1 oktober plaats. Vrij
dagavond 1 oktober wordt een grote reünie voor oud-lera-
ren, oud-leerlingen en oud-oudercommissie-leden gehou
den. Degenen die tot een van deze drie categoriëen beho
ren. kunnen zich nu opgeven voor de reünie. Een brief
kaart met naam. adres, jaar van komst en vertrek en ver
melding van het woord „reünie" is voldoende. De kaart
sturen naar: Rembrandt SG, Postbus 1250, 2302 BG Leiden.
De Reinigingsdienst bracht een serie van zes infor
matiebulletins uit over lastposten in huis. In zes af-,
leveringen worden ze door de Leidse Courant be
sproken. Vooral nu de vakantie is aangebroken
kunnen ongedierte bij afwezigheid van de echte be
woners zich in huis nestelen en bij terugkomst van
vakantie voor de nodige verrassingen zorgen. Infor
matie over bestrijding van deze lastposten bij de di
rectie Reiniging, Noorderstraat 18 tel. 212411.
De vriendelijk ogende huismuis is gevaarlijker dan dat
hij er uit ziet. Niet alleen kan het diertje zich uitermate
verkwistend gedragen in de provisiekast, door vervui
ling van voedsel en vernieling van allerlei materialen
kan de huismuis aanzienlijke schade aanrichten.
De huismuis heeft een spitse snuit, grote oren en een lange dun
ne staart. Zijn rug is bruin- tot zwartgrijs. De grootte van het
dier varieert van 7-10 cm, de staart is even lang of langer dan
het lichaam. De muis springt en klimt goed doch graaft zelden
en dan ondiep. Meestal blijft het dier in huis of in de directe
omgeving ervan. Op het platteland komen enkele exemplaren
nog wel eens voor :n het vrije veld en richten dan schade aan
aan gewassen.
In huis is het dier niet aan een bepaald woongedeelte gebonden
maar leeft overal: onder vloeren, achter het behang of schroot-
jeswand, op zolder. De huismuis is een alleseter wat betekent dat
alle soorten voedsel tegen hem moeten worden beschermd. Hij
heeft echter een voorkeur voor vetrijke spijzen, peulvruchten en
granen. Het dier kan met weinig drinken volstaan en verlaat
daardoor, wanneer er voldoende voedsel is, zijn dekking vaak
geruime tijd niet.
De huismuis gaat bij het eten uitermate verkwistend te werk.
Hij knaagt overal aan zonder ervan te eten, waardoor er meer
verloren gaat voor menselijke consumptie dan door de muis ge
geten wordt. Zijn nachtelijke aktiviteit werkt nog al eens rust-
verstorend. Zijn aanwezigheid kan een bedreiging vormen voor
mens en dier door het overbrengen van besmettelijke ziekten.
De aanwezigheid van muizen kan worden geconstateerd aan de
hand van knaagsporen en uitwerpselen welke her en der ver
spreid liggen.
Bij de aanwezigheid van muizen dient onmiddellijk een verdel
gingsactie te ondernemen worden. Zou men met zachte hand het
dier proberen te verjagen dan heeft dit slechts tot gevolg dat het
dier tijdelijk verhuist om later weer terug te keren.
Ais bestrijdingsmiddel worden zogenaamde anti-coagulantia ge
bruikt, die bij juiste toepassing een gehele muizenpopulatie kan
uitroeien. De werking van deze stof berust op het tenietdoen
van de stollende werking van het bloed. Bij inname van de stof
sterft de muis na 7-12 dagen. De stof wordt verspreid via lokaas.
Voor particulieren is er een bestrijdingsmiddel in de handel on
der de naam ratak, alleen te gebruiken binnen gebouwen in
voerbakjes. Het middel is uitsluitend toegestaan voor de bestrij
ding van huismuizen. De vermelde wettelijke gebruiksvoor
schriften en voorzorgsmaatregelen dienen nauwkeurig te wor
den opgevolgd. Voor bestrijding van huismuizen kan men zich
ook wenden tot de directie-reiniging, zij het dat deze bestrijding
niet geheel kosteloos plaats heeft
Als afsluiting van het sloot-
project waren gistermid
dag de „gewone" Leide-
naars welkom op de kin
derboerderij in de Meren-
wijk. Wat zo'n 1000 leerlin
gen van de lagere scholen
in de voorgaande weken
hadden ondernomen, werd
nog eens dunnetjes over
gedaan door talloze be
zoekers van het groene
hart van de Merenwijk. Zij
kregen een excursie door
de kinderboerdeij met als
belangrijkste onderdeel
het slootvissen, met een
schepnetje op zoek naar
alles wat al of niet be
weegt. Gevangen groen
werd uitgeplozen en terug
gegooid, een deel van de
levende have belandde op
de determineertafel. Met
als resultaat enthousiasme
en verbazing bij de deelne
mers en het besef dat de
sloot van levensbelang is
en gezond gehouden dient
te worden.
LEIDEN Een 36-jarige in
woner van Leiderdorp heeft
bij een vechtpartij zaterdag
ochtend een stuk van zijn ei
gen vinger afgesneden.
De Leiderdorper kreeg in de
Hartesteeg ruzie met een Lei-
denaar. De eerste pakte een
bierglas, sloeg het kapot en
drukte het in het gezicht van
zijn opponent. Deze liep een
snijwond van 6 cm in het ge
laat op. De aanvaller hanteer
de het glas echter zo' onzorg
vuldig dat hij een stuk van zijn
eigen vinger afsneed. De man
moest naar het ziekenhuis
worden gebracht. Wat de aan
leiding voor de vechtpartij
was, is niet bekend.
LEIDEN Een 17-jarige Zoe-
terwoudenaar raakte zaterdag
ochtend licht gewond toen hij
op zijn brommer werd aange
reden door een auto.
Het ongeval gebeurde op de
ventweg langs de Lamme-
schansweg ter hoogte van de
Kersenstraat. De automobilist
wilde een parkeerhaven inste
ken. Hierbij merkte hij de
naast hem rijdende brommer
niet op.
Prof. dr. A.A. Verrijn Stuart.
kant slechts driemaal met
succes bedwongen. In 1975
door een Chinese expeditie, in
1980 door een Japanse groep
en door de eenzame Italiaan
R. Messner. Eén lange weg is
door de Hollanders inmiddels
al grotendeels afgelegd: die
van de voorbereidingen. De
Koninklijke Nederlandse Al
pinisten Vereniging waarvan
Verrijn Stuart lid is, kon twee
jaar geleden de schriftelijke
toestemming in Peking ko
men afhalen. Men krijgt een
visum voor drie maanden. Ti
bet is in naam een „autonoom
gebied" binnen China, maar
in praktijk heeft China alle
zeggenschap over dit gebied.
Bovendien kon China zorgen
voor de nodige faciliteiten. De
expeditie krijgt twee liaison-
officers, een tolk, vier man
keukenpersoneel, vier dra
gers, te vergelijken met de
Nepalese sherpa's, en vier
yak-drijvers. Dit allemaal te
gen „uiterst pittige prijzen",
aldus Verrijn Stuart, die de
verklaring voor de hoge kos
ten van de tocht vooral toe
schrijft aan de Chinese han
delsgeest. De Chinezen zijn
tuk op deviezen die een der
gelijke onderneming met zich
mee kan brengen. De dure
Chinese voorwaarden bepaal
den verder, dat de (tien ton
wegende) bagage drie maan
den te voren in Peking zou
moeten arriveren en dat de
expeditieleden zelf ook via
Peking China moeten binnen
komen. Vandaaruit gaat het
per vliegtuig naar de plaats
van handeling in Lhasa, de
hoofdstad van Tibet.
Gevaren
Verrijn Stuart: „Vanuit Lhasa
gaan we naar het basiskamp
dat we op 5100 meter hoogte,
dit is al hoger dan de hoogste
berg in de Alpen, zelf moeten
opslaan. De meesten gaan de
laatste 110 kilometer naar dit
kamp lopen, om te wennen
aan de zuurstofarme lucht.
Vandaaruit wordt de hele ex
peditie verder geleid. Ik blijf
daar zelf de meeste tijd, sa
men met de arts". Onderweg
worden zeven tussenkampen
opgeslagen. De eerste 1400
meter hoogteverschil kan al
dus de Leidse hoogleraar
„wandelend" worden afge
legd. In de praktijk gaat dit
toch wel enkele weken kos-
a. 3e tocht naar de top, als stippellijn in kaart gebracht.
De expeditieleden bij de tien ton wegende bagage,
den. Op de voorgrond met bril prof. Verrijn Stuart.
(aaktzwemmers
Aangehouden
EIDEN Na een korte
htervolging heeft de po-
tie in de nacht van zater-
ig op zondag een groepje
angelui aangehouden die
_v' lakt aan het zwemmen
aren in zwembad De
J liet.
itf
0 nen de politie tegendrie
iti ir 's nachts arriveerde
l,( >egen de jongelui op de
ucht. Zonder kleren be-
00 ndden zij via een modders-
1 Dt in het nabijgelegen Rijn-
[r) 1 Schiekanaal. Daar kwa-
<n en zij tot de ontdekking dat
w n de overzijde van het wa-
r een surveillancewagen
11 in de politie klaar stond om
idfn op te vangen,
sa
naaktzwemmers besloten
te arop terug te keren en be-
ndden via de moddersloot
s, Jer bij het zwembad alwaar
iij£ politie hen alsnog aan-
d eld. Na een vermanend
aordje zijn ze weggestuurd,
j luwelijks een uur later
erden ze weer in het
'embad aangetroffen, dit-
aal echter wel gekleed.
.EIDEN „Wat voor
nij het doel is van het
jereiken van de top van
tie Mount Everest? Deze
ip elegante wijze bestij-
;en en weer afdalen. Dat
ix jeeft je een gevoel van
vrijheid; het gevoel dat je
it e eigen krachten kunt
I jeheersen". De Leidse
- trof.dr. A.A. Verrijn Stu-
rt, een precieze vertel-
er, spreekt uit ervaring.
RqViermaal is hij op bergex-
R >editie geweest. In 1977
lad hij de leiding van een
_^Himalayatocht, die met
mcces de Annapurna
heeft bedwongen. Daarna
/olgde honger naar meer:
de 8848 meter hoge
J Mount Everest, die op
a eenzame hoogte staat op
3 het verlanglijstje van ie
dere doorgewinterde kli-
t menthousiast bijvoor-
v beeld. Toestemming voor
)eklimming vanaf de ge-
er iruikelijke Nepalese kant
211
door de autoriteiten kon
echter pas voor 1984 wor
den gegeven. Toen kwam
het bericht dat China
„haar" kant van de
Mount Everest ging open-,
stellen voor buitenlandse
liefhebbers. Goedkeuring
werd gegeven voor 1982.
In de maanden augustus
tot oktober gaat de expe
ditie, onder leiding van
de 58-jarige Verrijn Stu
art, op weg naar de top
van de Qomolangma
Feng zoals de Everest
door de Chinezen wordt
genoemd. Een tocht van
maar liefst 850.000 gul
den, bijeengebracht door
vele sponsors. Verschil
lende media hebben zich
er in commerciële zin op
geworpen. Ook zal een
boek over de tocht ver
schijnen, van de hand
van Verrijn Stuart.
De Everest is vanaf Chinese
tions uit de omgeving, die we
via wereldontvangers kunnen
horen".
De expeditie heeft met opzet
de periode augustus-oktober
gekozen vanwege het rustige
weertype. Als alles goed gaat
wordt de top na 40 a 45 dagen
bereikt, aan het eind van sep
tember, net voordat de koude-
periode goed aanbreekt. Veel
langer dan zestig dagen mag
het ook al niet duren, omdat
dan het visum afloopt. Boven
dien begint dan weer het
nieuwe academische jaar voor
prof. Verrijn Stuart. Zoals be
kend is over het verlof van de
hoogleraar voor de expeditie
nogal wat te doen geweest. Er
zijn zelfs kamervragen gesteld
toen bekend was geworden,
dat hij doorbetaald - „buiten
gewoon" verlof zou krijgen
van de universiteit. Verrijn:
„Ik had gewoon om verlof ge
vraagd. Hoogleraren hebben
geen officiële vakantie, maar
moeten verlof zelf regelen.
Het college van bestuur gaf
mij doorbetaald verlof en
naar aanleiding daarvan is er
een vervelende campagne te
gen mij gevoerd". Het college
heeft nu besloten om de hoog
leraar onbetaalde vakantie te
geven en eventuele extra va
kantiedagen in te houden op
het salaris.
ten, omdat alleen langzaam
aan de ijle lucht gewend kan
worden. Dan volgen een glet-
scherwand en daarmee de
eerste klim, dan de noordelij
ke pas, letterlijk de „Chang
La" op 7000 meter hoogte.
„Dan begint het zware werk
pas goed. We krijgen een lan
ge bergrug met onder meer
een rotswand en een sneeuw-
helling. In de Alpen zou dit
meestal niet tot grote moei
lijkheden leiden, maar op
deze hoogte wel. De laatste
etappe moeten we ook zuur-
stofflessen gebruiken. Ook 's
nachts tijdens het slapen, om
warm te blijven"
Wanneer hij in zijn verhaal
bij deze hoogten is aangeland
komen de Verriin's verhalen
over de op de loer liggende
gevaren pas goed los. Keel
ontstekingen door ademhaling
in de snijdende wind, inge
wandstoornissen en het erg
ste: long- of hersenoedeem.
Deze vochtophoping kan on-
staan tijdens verblijf op grote
hoogten en kan binnen enke
le uren dodelijk zijn als men
niet tijdelijk naar beneden
wordt gebracht. Als algemene
richtlijn voor het zware klim
werk op hoge en droge hoog
ten geldt: veel drinken, vijf
tot zeven liter per dag.
Het succes van slagen hangt
voor een zeer groot deel af
van de weersomstandigheden.
Vier van de zeven expedities
naar de Chinese kant van de
Mount Everest zijn mislukt
door slecht weer. Prof. Ver-
rijn Stuart heeft het bereke
nen van de tocht voor zijn re
kening genomen. Als hoogle
raar informatica aan de Leid
se universiteit heeft hij de
computer binnen handbereik.
Aan de hand van statistieken
over de verrichte expedities
en van eigen berekeningen
over verdeling van het aantal
deelnemers over de kampen
schat hij de kansen van sla
gen: „Bij goed weer kunnen
zes van de twaalf klimmers
de top bereiken. Bij slecht
weer weet ik het niet. Dat
hangt gedeeltelijk af van de
vooruitzichten, die we op een
moment van slecht weer heb
ben. Blijft het slecht, dan
moet veiligheid absoluut
voorop staan en moeten we
opgeven. Zijn de vooruitzich
ten gunstig, dan kunnen we
het verder proberen. Als we
het gedaan krijgen, zal de
Wereldomroep ons weerbe
richten doorseinen van spe
ciale weerstations die nauw
keurige weersvoorspellingen
kunnen doen. Verder zijn we
afhankelijk van de weersta-