KasteelDuineeuwen „Rapport Endegeest met valse argumenten onder tafel gewerkt" ONDERZOEKERS HANDHAVEN KRITIEK ss Tuinders krijgen reductie op gasprij JanvanGoyenbrugwordtvernieuwd Y&D moet restauratie uit eigen zak betalen Graaf Van Zuylen van Nijevelt: Landhuis kost mt handen vol geld" REGIO LEIDSE COURANT DINSDAG 6IULI1982 PAG» kasteel „DuinreU" op het gelijknamige MONUMENTAAL WASSENAARS PAND MET SLOOP BEDREIGl recreatieterrein wordt met sloop be dreigd. Volgens de eigenaar van het kas teel en het recreatiecentrum DuinreU, graaf H.R.J, van Zuylen van Nijevelt, is ~g~7~ TË m 11*)*) op zijn begroting. Als het pand wordt ge sloopt, krijgt de grond vermoedelijk een recreatieve bestemming. Mocht het huis de slopershamer kunnen ontlopen dan 111 11* 1 of volkshogeschool te huisvesten. De onderdak voor weelderige iamihes plannen hiervoor zijn reeds gemaakt. Cs LEIDEN De leden van de projectgroep Endegeest zijn teleurgesteld over de kritiek, die hun onder zoek naar de rechtspositie van de bewoners van En degeest heeft gekregen. De projectgroep bracht een maand geleden een rapport uit, dat was geba seerd op gesprekken met bewoners van Endegeest. Het rapport werd echter door bestuurders van de inrichting naar de prulle- bak verwezen. „Er is ge probeerd ons onderzoek met valse argumenten on-, der de tafel te werken", schrijft de projectgroep: „Een tactiek die niet on gewoon is voor bestuur ders die op hun verant woordelijkheid worden gewezen". Belangrijkste conclusie uit het rapport was, dat de bewoners van Endegeest nauwelijks op de hoogte zijn van hun rech ten. De helft van de bewoners zou klachten over de behande ling hebben. Voorlichting en informatie aan de patiënten zouden ontbreken. Endegeest- directeur J. Loose zei destijds: „Er worden conclusies getrok ken, die Op basis van het ge bruikte materiaal gewoon niet getrokken hadden mogen wor den. In het onderzoek wordt niet vermeld, dat een aantal afdelingen waarop veel kritiek wordt gegeven nu niet meer bestaat. Het onderzoek deugt gewoon niet". Ook van de zij de van het bestuur van Ende geest werd getwijfeld aan de juistheid en objectiviteit van het rapport. Nieuw onderzoek Op de kritiek, als zou het rap port voorbijgaan aan de in gang gezette reorganisatie, antwoorden de onderzoekere dat „bij de reorganisatieplan nen nauwelijks aandacht be steed wordt aan zaken als voorlichting aan bewoners, hun rechtspositie, het leefmi lieu en de behandeling". Zij voegen hier aan toe, dat later is gebleken dat de huisvesting van bewoners was verbeterd. „Wij zouden het toejuichen als een nieuw onderzoek in het gereorganiseerde Endegeest werd gedaan", aldus de pro jectgroep. De kritiek op de wijze waarop onderzocht is, wijst de projectgroep ook af: „Je kunt het met onze keuze oneens zijn, wetenschappelijk verantwoord is de keuze wel". De projectgroep stelt dat de kritiek grotendeels afkomstig is van degenen die verant woordelijke zijn voor het rei len en zeilen in Endegeest. „Te denken valt dan aan het ge zegde: „als de boodschap slecht is, vermoordt men de bood schapper" wat hier inhoudt, dat ais de onderzoeksresulta ten je niet van pas komen dan verklaar je de onderzoeker on wetenschappelijk". De onderzoekers zijn wel te spreken over de opstelling van medisch-directeur A. Lameyn, die zich' bereid toonde het on derzoek serieus te nemen en iets met de resultaten te doen. „Wij vertrouwen erop, dat zijn collega's ook in zullen zien, dat gebrek aan voorlichting, rechtspositie, inspraak en me dezeggenschap en het veelvul dig voorkomen van hospitali- satie-verschijnselen niet zijn verdwenen bij het ingebruik nemeh van nieuwe gebouwen of het herindelen van afdelin gen". WASSENAAR Scheuren lopen over de gevels van de vroeger zo mooie hofstede. De grote voordeur, die in geen jaren een lakje lijkt te hebben gehad, wordt moei zaam opengeduwd. De zacht gekleurde schilderingen, die het plafond in de hal sieren, zijn onder het stof en de spinnewebben nog maar moeilijk te onderscheiden. Her en der opgestapelde houtblokken belemmeren de doorgang in de veertig ka mers tellende hofstede. Een korte beschrijving van het vroeger zo mooie kasteel „DuinreU" leert, dat er van daag de dag van het statige landhuis niet veel meer over is dan een verwaarloosde oude troep, waar een kunste naar en wat werknemers van het recreatiepark onderdak vinden. Historie Omstreeks 1600 wordt al melding gemaakt van een huis dat „DuinreU" heet en in het duingebied van Wasse naar ligt. Het huis begint zijn historie als boerenhoeve, 'die door Amamelis van den Bouckhorst wordt gekocht.' Een van de latere eigenaren, mr. Cornelis de Jonge van Ellemeet, gebruikte het eind zeventiende eeuw als zomer huis, waar hij met zijn fami lie de weekenden doorbracht. Aan de woning grensde een inmens Frans park met prachtige moestuinen, vruch tenbomen, vijvers, terrassen. Kasteel „DuinreU": slecht onderhouden en gedoemd te verdwijnen. koetshuizen en paardenstal len. Het grootste bezwaar van het zomerverblijf was dat het zo klein was. De hofstede „Duinrell" is dan ook in het Een prent uit 1701 van de hofstede „DuinreU" met aan weerszijde de koetshuizen en paardestallen verleden enkele malen ver bouwd. Circa 1780 brak men' het aan de achterzijde open voor aanbouw van twee grote salons. Later zijn er aan de zijkanten nog twee vertrek ken bijgekomen. Rond de negentiende eeuw werd links achter het huis een neo-gotische toren ge- plaats, die het geheel het aanzicht van een Kasteel ga ven. Vandaag de dag verra den de verschillende steen soorten de talrijke verbou wingen die het huis heeft on dergaan. Van de prachtige Franse tuin is inmiddels- niet veel meer over. Het landgoed „DuinreU" met zijn zomerhuis is altijd in de vrouwelijke lijn vererft. Eerst aan familie Van den Boetzelear en daarna aan jonkvrouwe van Palland. De jonge baronnesse Van Pal- land, dochter van de jonk vrouwe, trad in 1921 in het huwelijk met H.R.J Van Zuylen van Nijevelt. Hun zoon, graaf van Zuylen van Nijevelt, de huidige eigenaar, is de eerste mannelijke erfge naam. De Graaf over hst huis: „Tot aan de Tweede Wereldoorlog'heeft mijn fa milie in het huis gewoond. In de meidagen van 1940 kwam mijn vader, die ceremonie In de loop van deze week gedurende een half jaar bui- Jan van Goyenkade zal van wordt een begin gemaakt ten gebruik zijn. IJs en weder het werk weinig hinder on- met de sloop van de Jan van dienende kan de nieuwe brug dervinden, wel zullen enige Goyenbrug. Deze overspan- in de loop van december parkeerplaatsen tijdelijk ver- ning tussen Jan van Goyen- worden geopend. Het ver- dwijnen. kade en Schelpenkade zal keer over Schelpenkade en LEIDEN Tuinders krijgen een reductie op de p die zij betalen over de eerste 30.000 kubieke meter die zij verbruiken. De reductie zal 4,3 cent per kubii' meter bedragen. Op deze manier krijgen tuinders jaar 1300 gulden reductie van hun gasrekening. De ductie maakt een eis van de Europese Commissie de gasprijs voor tuinders met een halve cent extra hoog moet, goed. Alhoewel de Europese Commissie instemde met de overe komst van de Gasunie en het Landbouwschap dat de gasj voor tuinders op 1 april 1983 gelijk diende te zijn met de gasjs voor industrie, vermeerderd met een halve cent, had men n zwaar tegen de voorgestelde compensatieregeling waarin p tuinders jaarlijks 1300 gulden terug zouden krijgen van hun taalde gasrekening om de extra verhoging van een halve een gasprijs ongedaan te maken. Daarop dreigde de hele overe komst inzake de gasprijs voor tuinders te stuiten. De Europese Commissie eiste met name dat de compensatie i werkt zou worden in de gasprijs. Dit zou betekenen dat de gi van 30.000 kubieke meter gas waarover iedere tuinder het i t male tarief voor gezinnen betaalt, verlaagd zou moeten wore De Vegin noemde dit onaanvaardbaar. Nu is echter geko voor het leveren van de eerste 30.000 kubieke meter gas te een lager tarief. Ook de overheid heeft zich daarmee akko verklaard. LEIDEN Het concern Vroom en Dreesmann moet de restauratie van zijn pand aan de Bree- straat uit eigen zak beta len. De provincie heeft geweigerd de gebruikelij ke 6% te subsidiëren ter wijl eerder al gemeente en rijk te kennen gaven voorlopig niet te kunnen meebetalen. De restaura tie van de voorgèvel van' het V&D-gebouw kostte bijna acht ton. Tot voor kort werden dergelij ke restauraties door drie over heden gesubsidieerd. De rijks overheid betaalt 30%, de pro vincie 6% en de gemeente nog eens 30%. Gemeente en pro vincie geven alleen subsidie als het rijk dat opk doet. Door geldgebrek Heeft het ministe rie bepaald, dat een aantal subsidies, waaronder die voor V&D, voorlopig niet uitbetaald kunnen worden. De provincie weigerde daarop subsidie te verstrekken. Het protest van V&D voor de AROB-commis- sie, dat het rijk wèl subidie wilde geven, maar de betaling slechts had uitgesteld, is door Gedeputeerde Staten afgewe zen. „Wij kunnen in het stand punt van de minister niets an ders zien dan dat het verzoek om subsidie is afgewezen", al dus G.S. De gemeente heeft te kennen gegeven het subsidie verzoek niet direct af te wij zen, maar af te wachten wat CRM gaat doen. „Wij willen het de mensen niet extra moeilijk maken zoals G.S. doen", verklaarde een ge meentelijk woordvoerder des tijds voor de AROB-commis- Overigens dreigt de gemedo Leiden zelf ook de dupeer worden van de opstelling i de provincie. Een verzoek de gemeente om subsidie V de restauratie van het font^ op de Vismarkt werd ook dP11 de provincie afgewezen. de gemeente ging hiertegei I beroep maar daarover h< G.S. nog geen beslissing ge rijksgebouwendienst vroeg hierna aan mijn moeder of ze de hofstede wilde openstellen voor dokter Wimmer, de rechterhand van Seyss-In- quart. Mijn moeder wilde hier eerst niets van weten, maar toen twee dagen later de SS het huis kwam vorde ren, besloot ze toch onze be huizing over te dragen aan de rijksgebouwendienst. Lie ver dokter Wimmer in het kasteel dan de SS". Vreselijk Dokter Wimmer, die er tot 1943 woonde, heeft het altijd keurig onderhouden. Maar toen hij in 1943 naar Apel doorn vertrok, nam hij wel het grootste gedeelte Van de kapitale inboedel mee. Daar na kwam toch de SS erin wo nen. „In die tijd is het huis vreselijk verwaarloosd", ver telt de graaf teleurgesteld. „Als ze glas nodig hadden, trapten ze gewoon een paar ramen in. Ze hebben het zelfs gepresteerd om een stuk vloer kapot te zagen en daar een vuurtje ln te stoken. Het huis kwam dan ook geha vend uit de strijd. Na lang zoeken kwam na de •oorlog net gróótste deel van de huisraad weer boven wa ter. Deze meubels werden toen verdeeld tussen de fami lie, zodat er nu nog maar Toekomst In het bestemmingsplan vai) Duinrell staat dat het huis jq de komende jaren omge bouwd kan worden tot eeij jeugdherberg, hotel, ee volkshogeschool of een ter toonstellingsruimte. De gra; heeft daar zo zijn ideëe i over: „Zo'n kast van een hui ombouwen tot jeugdherber." kost enorm veel geld. He beste is het kasteel tegen d grond te gooien en de opei, plek te gebruiken voor eei recreatieve bestemming, Voor het personeel dat er n» onderdak vindt, wordt dat een ander onderkomen ge| bouwd. De graaf: „Het huis heeft voor mij nog sentimentele waarde. Ik heb er tenslott^ zelf tot mijn elfde jaar gei woond. Maar het is en blijf^ gewoon een zware verliesgej vende post". I ELLES DE BRUirjj meester van de Koningin was, in de strijd tegen de Duitsers om het leven. De weinig in het huis aanwezig is". Bewoners Een zestal Wassenaarse fami lies heeft na de oorlog het vervallen huis met toestem ping ligt, waar ook heel w geroezemoes vandaan kon Toen de families verdwene zijn er vijf werknemers vt het recreatiepark gaan w nen". Op de vraag waarom Graaf na de oorog zelf ni Een prent uit 1889 laat de neo-gotische toren zien. Na deze verbouwing werd de hofstede „kasteel" genoemd ming van de graaf bewoond. In het begin van de jaren zestig werden ze verjaagd door het recreatiepark wat in die tijd opbloeide. De Graaf: Het is vervelend als je de hele dag tussen het lawaai zit van de ijzeren kano's die te gen elkaar botsen en het ge joel van kinderen. Daarbij komt dat op een steenworp afstand nog een grote cam meer in het landhuis heel willen wonen antwoordt hl „Het huis is gewoon te groot Veertig kamers verwarmei kost vreselijk veel geld. Mo numentenzorg wilde eers( het kasteel onder haar hoedl nemen. Maar het bleek doo de verschillende bouwstijlej niet geschikt te zijn. Jammert want met steun hadden wj er misschien nog wat vai kunnen maken". Na die titf heeft de Graaf het landhui! verwaarloosd. Zo'n kast vaij een huis onderhouden wat gewoon niet te betalen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1982 | | pagina 4