weekpuzzel door dr. Pluizer
H67
1
1
ll
DAMMENI
postzegels
sterrenhemel
oplossing vorige puzzel
NR. 25
KRUISWOORDRAADSEL
ut n
"I n o j
o in
r
m
M
M
W
m
a
m
E
r
m
m
m
m
n
1
m
PI
m
B«l
Ifi
i mm
■zmm n
x
n
IA
m
m
w
a
Tm
w
1
m
m
SI
E
B
58
1
Jo
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 26 JUNI]!
De prijswinnaars van puzzel 24 zijn:
De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd.
Horizontaal:
1. vloerkleed; 6. gesnaveld insekt; 11.
enigszins; 13. inwoner van zeker land
in Z. Amerika; 15. opstandeling; 16.
fraai dier; 18. dik touw; 20. land in
Azië; 21. verzoekschrift; 23. geliefde
van Zeus; 24. woonschip; 25. insekt;
26. zwarte delfstof; 28. water doorla
tende; 29. symbool voor neon; 30.
gymnastiektoestel; 31. bijbelse naam;
33. deel v.e. auto; 35. muzieknoot; 36.
deel van Oostenrijk; 38. letter v.h.
Griekse alfabet; 40. bovenste deel v.h.
hoofd; 42. deel van de hals; 43. voor
zetsel; 44. walkant; 46. griezelig; 47. de
ziel als zetel der bewustzijnsverschijn
selen; 48. wit bloempje; 49. klein ver
trek; 50. symbool voor helium; 52.
maandstand (afk.); 53. ogenblik; 55.
dun uitgesneden reep vis; 57. handels
onderneming; 60. boomvrucht; 62. bij-
beldeel (afk.); 63. mislukking; 65. ge
wrichtsholte; 66. zelfkant van linnen;
67. persoonlijk vnw.; 68. teken van de
dierenriem; 70. regiment (afk.); 72.
trechtervormig sleepnet; 73. verachte
lijk; 74. adellijk; 76. gevecht op zee; 79.
smelting van sneeuw; 80. stichter van
de Sovjetstaat; 82. afhangend deel v.e.
japon; 83. belegering; 84. vrouwelijke
functie; 86. Frans bergland; 88. land in
Azië; 89. laten zien.
Verticaal:
I. genotmidi
den; 3. soort kip; 4. van geringe c
heid; 5. roofdier; 6. in overvloed groei
end; 7. paardeslee; 8. gril; 9. het ge
sprokene; 10. metselaarsgereedschap;
II. stuk grond; 12. huisdier; 13. hoofd
deksel: 14. niet hoogmoedig; 15. fraai;
17. edel metaal; 19. stof; 21. kostuum;
22. boom; 25. onbezonnen; 27. deel v.e.
boom; 30. bepaald sportonderricht; 31.
eminentie (afk.); 32. symbool voor ar
gentum (zilver); 34. plezierig; 37. vlas-
kam; 38. overdreven lofspraak; 39.
welpenleidster; 41. onvergelijkelijk;
43. uitroep; 45. zwemvogel; 49. ves
tingwerk; 51. afschrift v.e. officieel
stuk; 54. zeer grote menigte (fig.); 55.
vis; 56. insekt; 58. persoonlijk vnw.;
59. lengtemaat (afk.); 60. hulde; 61.
buigzaam; 64. hoofddeksel; 66. bij
voortduring; 69. bedoelen; 71. straf
werktuig; 72. aan stukken; 73. maalin
richting; 75. vreemde munt; 77. boom;
78. Bulgaarse munt; 79. aanwijzend
vnw.; 81. houten drinkkom; 83. tenen
mand; 85. dwarshout aan een mast; 87.
Japans spel.
Oplossingen onder vermelding van Puzzel 25 dienen uiterlijk
woensdagmiddag in bezit te zijn van:
Eigen postcodenummer s.v.p. leesbaar vermelden.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
29
H30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
H63
64
65
66
66
69
71
72
H73
74
75
77
78
80
81
83
84
85
8b
87
88
89
I
i
Tijdens één van de voorron
den van de strijd om de
„Bols"-trofee kregen Helma en
ik de volgende kaarten:
Noord: Zuid: (Helma)
S: 6 S: A H
H: 7 2 H: A H 5
R: B 6 5 4 3 R: A 10 872
K: H 8 6 4 2 K:B95
Zuid West Noord Oost
1 ru 1 sch 2 ru 2 sch
3 SA pas pas pas
Helma der kaart was te goed
voor een 1 SA opening en net
te slecht voor een twee SA
opening (20-22). Helma houdt
zich goed aan haar systeem.
Nadat ik vrijwillig 2 ruiten
had geboden met de Noord-
hand, hetgeen minimaal 6
punten beloofde, bood Helma
terecht onmiddellijk 3 SA.
West kwam uit met schoppen
vrouw. Helma had vijf vaste
slagen, de overige vier moes
ten uit de lage kleuren komen.
Het meest logische lijkt de rui
ten, maar hoe de verdeling
ook is, in de gunstigste situatie
levert de ruiten maar vier sla
gen op. Daarbij de aas/heer
van schoppen en harten is nog
maar acht slagen. Helma's eni
ge kans is de klaver. Ze kan
proberen een slag te stelen in
de klaver en dan overschake
len op ruiten. Ze kan ook pro
beren vier klaver slagen te ha
len, dan komt ze ook aan haar
negen slagen.
„De enige kans"
Helma speelde dan ook klaver
negen uit haar hand, nadat ze
de schoppen vrouw met het
aas had genomen.
West nam de klaver negen on
middellijk met het aas en
speelde schoppen boer terug.
Helma nam de schoppen boer
met de Heer en zat nu voor
het volgende probleem. Waar
zat klaver tien? Haar enige
kans om alsnog het contract te
maken was dat klaver tien sec
zat bij Oost. Helma speelde
dan ook klaver Boer voor, die
door West gedoken werd met
de zeven, Noord de vier en
Oost de tien. Op de volgende
klaver ronde viel de vrouw
van West. Helma maakte nu
haar contract, 4 klaverslagen,
2 schoppen, 2 harten en 1 rui
tenslag.
Voor de volledigheid het com
plete spel:
Noord:
S: 6
H: 7 2
R: B 6 5 4 3
K: H 8 6 4 2
West: Oost:
S: V B 9 7 5 3 S. 10 8 4 2
H: B 9 4 3 H: V 10 8 6
R: R: H V 9
K: A V 7 K: 10 3
Zuid:
S: A H
H: A H 5
R: A 10 8 7 2
K: B 9 5
Zoals U ziet is vijf ruiten ook
te maken, maar dan moet in
het eindspel ook de klaver
goed gedaan worden. Tevens
moet dan de troefkleur goed.
behandeld worden.
Gelderland
Voorafgaand aan de kwartfi
nales (de vroegere rayonwed
strijden) worden de provincia
le kampioenschappen afge
werkt. Een van de sterkst be
zette toernooien is het kampi
oenschap van Gelderland,
waarin dit jaar de jeugd re
geerde.
Ondanks twee nederlagen
werd H. Ruesink uit Vorden
kampioen met 17 uit 11, ge
volgd door het viertal Ottink
(16), Th. Berends (14), Harms-
ma (14) en Prinsen (13) dat
eveneens promoveerde naar
de kwartfinale. Prinsen bleef
als enige speler ongeslagen.
Een van de niet-geplaatste
spelers is Aalt v.d. Kuilen, die
een fraaie overwinning be
haalde op Swinkels.
Swinkelsv.d. Kuilen: 1. 32-
28 19-23, 2. 28x19 14 x 23 3. 37-
32 10-14 4. 41-37 5-10 5. 4M1
14-19 6. 35-30 20-25 7. 33-29 17-
22 8. 40-35 11-17 9. 44-40 6-11
10. 5044 10-14 11. 31-26 1-6 12.
36-31 22-28 13. 30-24 19x30 14.
35x24 zie diagram.
Boeiend openingsspel heeft
een geladen stelling doen ont-
i e mjtL.
m m
P O .CTjB JE
li P' Hl:
SWINKELS
staan. Met een fraai offer legt
V.d. Kuilen een zwakte in de
witte stelling bloot: 14. 15-
20! 15. 25x14 13-19, dreigt 28-
33 39x28 17-21 26x17 17x24,
waarna zwart een prima stel
ling overhoudt.
Swinkels probeert door de
schijf meteen terug te geven
de spanningen te handhaven:
116. 29-24 19x30 17. 34-29
23 x 34 18. 32x 23 18 x 29 19. 40-
35, maar raakt van de regen in
de drup. Met een onverwachte
RUESINK
slagzet beslist V.d. Kuilen de
partij. 19. 17-22! 20. 35x33
22-27! 21. 39x30 (Want op
31x22 kan meteen 12-17 39x30
17 x50) 25 x 34 22. 31x22 14-20
23.15 x24 34-39 24. 43 x34 12-18
25. 22X13 8 x50! Swinkels ver
zette zich nog 23 zetten tegen
de onvermijdelijke nederlaag.
Kampioen Ruesink verraste
zijn concurent Ottink in een
uitgedunde stand. In de stand
van het tweede diagram speel
de Ruesink 45. 38-32, een listi
ge zet. Er dreigt immers 32-28
22-27 37-31. Verdedigt zwart
zich met 21-26 dan is 36-31 een
onaangename zet.
Het is dus alleszins begrijpelijk
dat zwart zijn toevlucht nam
tot 45. 22-27?, waarna hij
werd verrast door de licht
combinatie 46. 34-30 27x18 47.
30-25 14 x23 48. 25x5, gevolgd
door het winnende afspel 48.
23-29 49. 5-32 21-26 50. 32-49
en als gevolg van de dreiging
39-33 geeft Ottink zich gewon
nen.
Ottink verraste Van Harten
met een eenvoudig zetje. In de
cijferstand zwart 6, 9, 12/16,
18/21, 23/26, wit 27, 28, 30, 32,
34/40, 42/45 was Van Harten's
laatste zet 3117-21, waarna
Ottink naar 7 combineerde: 32.
27-22 18x27 33. 34-29 24 x 22 34.
39-33 25 x34 35. 40x7 19-23 36.
44-39 6-11 37. 7-2 14-19 38. 39-34
20-25, waarna Van Harten
nogmaals een combinatie
moest incasseren: 39. 34-30
25x34 40. 36-31 27 x 36 33-28
22x33 41. 38x18 13 x 22 42. 2 x 6.
Na 43. 21-27 44. 32x 21
16x27 45. 6-28 was het uit.
door
L. Hofland
Combineren
X
I
ES
i
A
1
i
a
g
A
A
A
A
a
a
Diagram 1
Goed kunnen kombineren is
voor iedere schaker, die de
grauwe middelmaat wil verla
ten, een minimum vereiste.
Het is daarom voor de schaak
student belangrijk kennis te
nemen van de vele soorten
elementaire kombinaties. Niet
omdat deze weer voor zullen
komen, maar om de mogelijk
heden van de stukken te leren
kennen.
Een nauwkeurige definitie
van kombinatie is moeilijk te
geven, maar grofweg komt het
erop neer, dat de uitvoerende
partij materiaal offert om er
daarna geforceerd baat bij te
hebben. Voor vele schakers is
dit het mooiste van een
schaakpartij, waarbij dan vaak
de opbouw van een partij min
der belang wordt toegedacht.
Voor een volledige indeling
van soorten kombinaties ont
breekt hier de ruimte, ik zal
daarom volstaan met enkele
aardige voorbeelden.
Diagram 2
De aanval
Bij een koningsaanval komen
verreweg de meeste kombina
ties voor, omdat mat nu een
maal zwaarder weegt dan ern
stig materiaalverlies. Probeert
u in onderstaande stelling voor
wit een goede zet te vinden.
Zie Diagram 1
wit: Khl. Dg3, Tdl, Tfl, Ld3,
Pb3, a2, b2, c2, e4, g2, h2
zwart: Kg8, Dc7, Td8, Te8,
Le7, Pc6, a6, b7, e5, f7. g7. h6.
U bent natuurlijk in het voor
deel, daar u wéét, dat er iets
aardigs gaat gebeuren; maar
een goede speler voelt aan
wanneer er „iets" in de stel
ling zit.
Wit kan als volgt fraai win
nen: l.Txf7ü Kxf7 2. Lc4t
Kf8 3. Tflt Lf6 4. Txf6t! gxf6
5. Dg8t Ke7 6. De6t Kf8 7.
Dxf6t en mat volgt. (Hartston-
Penrose Londen '63).
De patkombinatie
De wat vreemde regel, dat een
speler die geen enkele zet
meer kan doen en niet schaak
[f
A
A
Al
2
A
SI
Diagram 3
staat remise kan claimen,
maakt aantrekkelijke kombi
naties mogelijk. Met sterk uit
gedund materiaal wordt er
meestel wel rekening met pat
gehouden, maar in de volgen
de stelling kan men het zwart
nauwelijks aanrekenen, dat hij
pat overzag.
Zie Diagram 2
wit: Kdl, De6, Ta7, c2, c3, d5,
h5
zwart Kh8, Dg5, Th7, Pd7, d5,
c4.
Zwart speelde l..Te7? en ver
wachtte dat zijn tegenstander
het op zou geven, helaas... 2.
Ta8t Kh7 3. Th8t! Kxh8 4.
Dh6ïï Dxh6 remise!
Wanhoopskombinatie
Dit komt voor als een speler,
die huizenhoog gewonnen
staat, even niet oplet. Een aar
dig voorbeeld is het probleem
van vorige maand.
Zie Diagram 3.
wit: Kh2, De4, Tf5, Pd5, f6, h3
zwart: Kh8, Dg6, Ta8, Tg8, a6,
b7, f7, h7.
Tg5! Di
(l"Dxe4 2. Pxfmat) 2. Dd4ür
wit wint. Wat prachtig oml
te winnen en wat vreselijk H
zo'n stelling nog te verliezej
Na loting krijgen de volgeik
inzenders een boekenbon t
gestuurd: Ph. Bakker, Li
van Borgele 106, 7415 DK a
venter en E. van der Aa, Z4
vertsweg 119, 7552 MH Hei^
Probleem
Het probleem van deze maa^
is eveneens een partijstelli
in de diagramstelling kreeg
witspeler een schitterende
geving. Ziet u het ook?
Zie Diagram 4
wit: Khl, Dg2, Tgl, Lf3,
b2, c2, d3, e4, h2.
zwart: Kf8, Dc5, Th8, ift*
Pg4, a7, b4, d4, d6, e7, f7, fl r
Opgave: wit aan zet en win t
Inzendingen naar L. Hoflaip);
C. Fockstraat 113, 2613
Delft.
dfc
ith
Luxemburg en San Marino
De „Historische Gebeurtenis
sen", die Luxemburg koos
voor de Europa CEPT-zegels
zijn resp. een fragment van
het verdrag van Londen uit
1867 en het verdrag van Parijs
uit 1951. Het verdrag van Lon
den maakte een einde aan een
ernstige, internationale crisis,
die ook wel de „Luxemburgse
Zonsverduistering boven de westerkim
De zonsverduistering op de
avond van 20 juli mag dan
slechts gedeeltelijk zijn, toch
wordt er door de amateur
astronomen met belangstelling
naar uitgekeken. Trouwens,
ook voor de gewone „leek" is
het een opzienbarende gebeur
tenis, die geen dure observa
tiemiddelen nodig maakt,
om 21.34, wanneer de zon nog
slechts 1,3 graden boven de
horizon staat. Het eind van de
verduistering is niet meer
zichtbaar.
Een gedeeltelijke zonsverduis
tering is niet moeilijk waar te
nemen. Iedereen weet wel hoe
beroete glaasjes of mislukte
dia's daarbij kunnen helpen.
Maar oppassen blijft de bood
schap, want ook met een laag
staande zon blijft turen in het
licht gevaarlijk. Beter is het
gebruik te maken van een spe
ciaal zonnefilter of van twee
diepzwarte negatieven. Kijk
dus nooit met het blote oog
naar de zon, en kijken naar de
zori met behulp van een kijker
zonder speciaal filter, is vra
gen om blindheid!
Fotograferen is trouwens ook
mqgelijk. De beste foto's zijn te
maken met een camera met
lichtmeting door de lens en ge
bruikmakend van een niet al
te groot teleobjectief. Om ook
de achtergrond belicht te krij
gen is een onderbelichting met
twee diafragmastops noodza
kelijk. Het is nodig wat te ex
perimenteren, maar dat maakt
deze hobby juist zo boeiend.
Behalve de zon bieden ook de
planeten in juli weer mogelijk
heden voor aardige waarne
mingen. Op 4 juli bijvoorbeeld
is Venus in de vroege ochtend
uren noven de oostelijke hori
zon zichtbaar op korte afstand
van de hoofdster van het ster
renbeeld Stier: Aldebaran. De
planeet Mars houdt zich deze
maand rond middernacht op
in het sterrenbeeld Maagd aan
de zuidwestelijke hemel. Mars
is oranje van kleur. Op 21 juli
staat Mars dicht bij de heldere
ster Spica. Ook Saturnus en
Jupiter verblijven deze maand
in het sterrenbeeld Maagd.
Op 4 juli staat de - aarde het
verst van de zon verwijderd:
151,1 miljoen kilometer. In ja
nuari is de afstand tot de zon
geringer: 147,1 miljoen km.
Het heeft te maken met de iet
wat ellipsvormige baan die de
aarde om de zon beschrijft.
Overigens zijn de verschillen
niet zo groot dat er een merk
bare invloed op het weer op
aarde is. Het weer wordt na
melijk veel meer beïnvloed
door de stand van de aardas
ten opzichte van het baanvlak
van de aarde.
De verduistering speelt zich
vlak voor zonsondergang af,
en danook vlak boven de hori
zon (boven zee, naar believen).
De verduistering is gedeelte-
slechts een kwart van. de zon
neschijf, overigens een beetje
afhankelijk van de plaats waar
men is. De zonsverduistering
begint om 21.03 en het maxi-
lijk, de maan bedekt maximaal mum van de verduistering is
""\7"
Affaire" genoemd werd. Als
gevolg van dit verdrag werd
Luxemburg gespaard voor het
lot -ofwel Frans bezit te wor
den, dan wel in de Frans-Duit
se oorlog van 1870 betrokken
te worden. Het gevolg van dit
laatste zou zeker het verlies
van de zelfstandigheid bete
kent hebben. De onderteke
naars van het verdrag gaven
met deze daad de garantie, dat
de neutraliteit van Luxemburg
te allen tijde gerespecteerd zou
worden. Op een zegel van 8 f.
ziet men de zegels en de hand
tekeningen van de gevolmach
tigden.
Een zegel van 16 f. toont de
lakstempels en de handteke
ningen van de gevolmachtig
den op een fragment van het
verdrag van Parijs uit 1951.
Dit verdrag vormde de grond
slag voor de Europese Ge
meenschap voor Kolen en
Staal. Het werd ondertekend
door vertegenwoordigers van
West-Duitsland, België,
Frankrijk, Italië, Luxemburg
en Nederland.
Gelijk met deze Europa-zegels
(4 mei) verscheen nog een bij-,
zondere serie, bestaande uit
twee zegels en twee gebruiks-
zegels. De bijzondere zegels,
waarde 4 f. en 8 f„ zijn ner-
denkingszegels. De zegel van
4 f. brengt in herinnering dat
het dit jaar 400 jaar geleden is
dat de heilige Teresa van Avi-
la stierf. Men noemt haar de
grote hervormster van de
Orde der Karmelieten. De ze
gel van 8 f. is gewijd aan
Raoul Follereau, een Franse
geleerde, schrijver, dichter en
journalist. Hij werd geboren in
1903 te Nevers en overleed in
1977. Op een reis door Afrika
in 1930 leerde hij de omvang
bevatten van de verwoesting,
die de lepra-bacil bij de mens
teweeg kan brengen. Op dat
moment nam hij zich voor zich
geheel in te zetten voor de be
strijding van deze gesel der
mensheid. De Europa CEPT-
zegels en ook deze herden
kingszegels werden gedrukt
door Helio Courvoisier S.A. te
La Chaux-de-Fonds in Zwit
serland.
De twee gebruikszegels heb
ben als onderwerp .Bouwwer
ken" en kregen elk een waar
de van 8 f. Het ontwerp voor
deze zegels werd vervaardigd
door Pierre Béquet uit Versail
les. Een van de zegels toont
het „Staatsmuseum" van Lu
xemburg, gelegen in het hart
van de oude hoofdstad. Het-
museum is ondergebracht in
aan elkander grenzende hui
zen. In de loop der tijd werden
deze huizen met elkaar ver
bonden en gerestaureerd. Op
dit moment toont men, naast
wisselende exposities, een
beeld van het land en zijn be
woners.
Op de tweede zegel ziet men
de joodse synagoge van Lu
xemburg. Deze synagoge werd
in 1953 geopend en is gelegen
aan de Avenue Monterey, in
de stadskern van Luxemburg.
Dit is de tweede synagoge die
in Luxemburg gebouwd werd.
De eerste dateerde van 1894 en
ging in de Tweede Wereldoor
log verloren. Het drukken van
deze zegels werd verzorgd
door de drukkerij van dl
Zwitserse PTT in Bern.
Het is dit jaar 800 jaar gelefr 1
.dat St.Franciscus van A*d
geboren werd. Met de uitg*1®
van een bijzondere zegel hflr>
de postdienst van San Mair®
zijn geboortedag onder de J
dacht gebracht De z4*
koop en heeft een waarde iri
L. 200. Het ontwerp is van c
bato Guttuso en toont de rfls
een vlucht duiven opgehe^
handen van de heilige.
Eveneens op 10 juni vers< n
nen in San Marino twee ze^di
naar aanleiding van de J
lexfrance 82", de internatte1"
le postzegeltentoonstelling rt
van 11 tot en met 21 jun z
Parijs is gehouden. De zc£l
hebben een waarde van L. er
en L. 450 en werden gecot
neerd gedrukt zodat een 'd
van 50 zegels 25 paren be'/
Een beeld van de stad P#ri
vormt het motief voor deze
gels. Op de zegel van L. 30^
dat een blik op de achten v
van de Nótre Dame, zoals r
stadsdeel er uitzag in 1**
Hiervoor werd gebruik
maakt van een tekening -
J. Hill, die te vinden is in f
museum van Versailles. D<
gel van L. 450 toont vrij
hetzelfde beeld, doch dan J
het er in deze tijd uitziet Q