Jtenotti
ekt harde
jn door
Theo Custers heeft zijn zin gekregen
MET BELGIE IN TOERNOOI OM WERELDTITEL
ZATERDAG 12 JUNI 1982
enavond begint het toernooi om de wereldtitel voetbal in
België en Argentinië bijten het spits af in wat in vele
iten spelpeil, arbitrage, poule-belang een duel met
betekenis zal worden. Op deze pagina een portret van de
sche doelman Theo Custers en de Argentijnse coach César
Menotti.
nte César Luis Menot-
is sinds vier jaar een
[tastbaar man in Argen-
De voetbaltrainer, aan-
tot bondscoach op 1
er 1974, maakte zijn elf-
vier jaar wereldkam-
en het behoort, weer
aar later, tot de favorie-
oor Spanje. Het zal het
toernooi zijn voor „El
(de dunne) zoals de Ar-
nen hem kozend noe-
Een aanbod om nog eens
aar aan te blijven, heeft
n de hand gewezen. Me-
die langer aan het be
is dan de militaire rege-
in ook minder tegenstan-
ïeeft, wil na Spanje even
ld nemen van het werk
hij kettingrokend
;aat.
>t mogelijk een nieuwe toe-
in de sportjournalistiek. Hij
ien pak aanbiedingen op zak
die hem graag de techni-
iding in handen zouden wil-
ven. Menotti heeft er geen
voorlopig. „Ik wil wat af-
Iffi nemen, mij opnieuw oriënte-
het voetbal in de wereld".
ÉJirgentijnse voetbalbond heeft
[obleem van de opvolging van
|ti nog niet werkelijk ter
W genomen. Het lijkt mogelijk
M na Spanje Carlos Griguol zal
«n benoemd. Hij werkt op dit
m jent bij Ferrocaril Oeste, een
jrf i de topclubs in Buenos Aires,
itdtór niet is vertegenwoordigd
eil de selectie voor Spanje van Me-
D
da Poging van Menotti is ook
wernzo moeilijk, omdat Argen-
voo bondscoaches, die voor El
tian verkten, geen succes hadden
Zo' ear in snel tempo opvolgden.
TiU|Ociacion del Futbol Argenti-
schi sleet tussen 1960 en 1974 vijf-
DDndstrainers. Geen van hen
alle gde in zich de combinatie
;(jr innis, geluk en autoriteit, die
ti groot heeft gemaakt. „De
is zelf geen werkelijk groot
lier geweest. Hij speelde
Rosario Central, Racing en
uniors, was een tijdje prof in
renigde Staten en voetbalde
e oor FC Santos in Brazilië, de
)r van Pele. Argentinië koos
va fier keer in de nationale ploeg
:haj ntdekte" hem als trainer in
i Met Huracan Buenos Aires
I d hij nationaal kampioen en uit
gste loeg kwamen de internatio-
H louseman, Babington, Carras-
bie en Brindise voort. Menotti
No in feite het onmogelijke ge-
Ika erd. Hij maakte van de su-
^oiüidividualistisch ingestelde Ar-
,'e I nen een elftal, waarin de ve-
)ki zich ondergeschikt maakte
kri et collectief. Ongeveer gelij-
h 1 deed Coutinho in Brazilië
n? I fde. Maar Menotti had het
idd
geluk dat zijn ploeg wereldkam
pioen werd en Brazilië met Coutin
ho niet verder kwam dan de derde
plaats. Zijn harde aanpak van de
groep en de langdurige trainings
kampen, die aan het toernooi van
1978 vooraf gingen, waren effectief
gebleken.
Volmachten
Acht jaar geleden ontleende Me
notti het recht om te werken zoals
hij wilde aan zijn functie. Hij had
grote volmachten van de bond ge
kregen, die een eind wilde maken
aan de trainers-estafette uit de
voorgaande jaren. Hij kreeg boven
dien alle steun van het bewind, dat
zowel voor intern als extern ge
bruik alle belang had bij een spor
tief succes van het eerste toernooi
om de wereldtitel dat in eigen land
werd gehouden. Menotti zette een
harde lijn uit, waarvoor hij langdu
rige trainingskampen nodig achtte
om de discipline op peil te brengen
en kameraadschap binnen de ploeg
te verkrijgen. De clubs aanvaard
den die lijn, zij het soms tegenspar
telend. Een enkele speler had er
wel eens moeite mee. Diego Mara-
dona bijvoorbeeld in de voorberei
ding op het toernooi in Spanje. De
ster-speler die voor het kampioen
schap van 1978 door Menotti nog te
jong werd bevonden, meende dat
de coach hem onrecht had aange
daan en ging in het begin van dit
jaar nog eens, zij het kort, dwarslig
gen. Een late reactie op maatrege
len uit de periode rond het eerste
wereldkampioenschap waaraan
Menotti had gewerkt. De coach im
mers had hem niet alleen uitge
schakeld voor het kampioenschap
in Argentinië, maar hem boven
dien de weg versperd naar het bui
tenland dat onderhandelaars in
bosjes naar Buenos Aires stuurde
om de „nieuwe Pele" te contracte
ren. De voetbalbond vaardigde ech
ter, op suggestie van Menotti en
met volledige steun van de rege
ring, een „uitvoerverbod" uit voor
de voetballer.
Andere ster
Met Maradona en met de andere
ster uit het wereldkampioenschap
van de junioren van 1979 in Japan,
Ramon Diaz, kon Menotti verder
gaan op de weg naar Spanje. Vol
gens dezelfde lijn die hij vier jaar
eerder had gebruikt. In een twin
tigtal wedstrijden testte hij alle spe
lers, die maar enigszins in aanmer
king zouden kunnen komen voor
de nationale ploeg. Begin februari
had hij zijn definitieve selectie
rond en al in het midden van die
maand verzamelde hij zijn troepen
in een trainingskamp. Slechts twee
spelers waren vrijgesteld van de
verplichtingen, Osvaldo Ardiles,
die bij Tottenham Hotspur speelde
en Daniël Bertoni van Fiorentina.
Luis Cesar Menotti: „Voetbal is als een deken. In dit geval een deken die iets te klein is. Wanneer je de schouders warm wilt houden moet je
voor lief nemen dat de voeten koud worden".
De oefencampagne voor Spanje
verliep niet foutloos. Pas tegen Bul
garije werd half mei de serie van
zeven wedstrijden zonder overwin
ning afgesloten en daarna werd,
kort voor het vertrek naar Spanje,
nog een oefenduel tegen Roemenië
met 10 gewonnen. Het Argentijn
se volk morde, Menotti leek niet
werkelijk ongelukkig. Hij vlijde
zich comfortabel in de mand die
feitelijk voor de underdog bestemd
is. Eerder al had hij laten weten dat
de aanvalskracht van zijn formatie
iets beneden de verwachtingen was
gebleven. Dat de aanvulling van de
ploeg die wereldkampioen werd en
die in defensie en middenveld vrij
wel ongewijzigd was gebleven, toch
niet helemaal voorspoedig was ver
lopen omdat Ramon Diaz als schut
ter „droog" stond. „Voetbal is als
een deken", verklaarde de coach.
„In dit geval een deken die iets jte
klein is. Wanneer je de schouders
warm wilt houden, moet je voor
lief nemen dat de voeten koud
worden, of dat je je in onmogelijke
bochten moeten gaap wringen om
alles warm te hebben. Kies je voor
warme voeten, dan moet het bo
venlichaam een bepaalde prijs be
talen. Indien een voetbalelftal alles
op de aanval zou zetten, gaat dat
ten koste van de verdediging. Zou
een ploeg zich voor alles concentre
ren op alleen de verdediging, een
tactische ontwikkeling die de laat
ste tijd vrij algemeen wordt aan
vaard, dan zal dat ten koste van de
aanvalskracht gaan. Ik heb gepro
beerd te zoeken naar een deken
waar helemaal onder gelegen kan
worden en ik geloof dat ik daarin
geslaagd ben. Argentinië zal op
nieuw tot de sterkere landen, de
beste vier schat ik, van het wereld-
kampioenschapstoernooi behoren".
Niet snel dof
De schittering van een kampioen
schap wordt niet snel dof. Zeker
niet in de voetbalwereld waar
slechts één keer in de vier jaar om
de wereldtitel wordt gestreden.
Door het van 1978 daterende succes
van Argentinië behoren de Zuida
merikanen tot het beperkte kringe
tje favorieten. De vraag lijkt echter
gewettigd of die rol op grond van
de prestaties na het finaleduel in
Buenos Aires tegen Nederland wel
gerechtvaardigd is. In vriendschap
pelijke wedstrijden toonde Argenti
nië verschillende zwakke plekken.
De kritiek wordt in eigen land niet
onder stoelen of banken gestoken.
De wereldkampioen schiet te kort
in aanvalskracht, harmonie op het
middenveld en zekerheid in de
verdediging. Na een nederlaag te
gen Polen (12) en een puntende-
ling in de Argentijnse hoofdstad te
gen Tsjecho-Slowakije (11) moest
een half jaar geleden ook Menotti
erkennen, dat hij in de problemen
In die wedstrijden miste de langha
rige oefenmeester echter zijn zorg
vuldig gekoesterde troef, Diego
Maradona. Vier jaar geleden nog te
jong (zeventien jaar) voor het grote
werk, wordt de vorige week naar
FC Barcelona getransfereerde Ma
radona vooral in Europa gezien als
de ware opvolger van het Brazili
aanse fenomeen Pele. Menotti zal
de kleine middenvelder niet snel
overschatten, zoals het bestuur van
de steenrijke Catalaanse club naar
alle waarschijnlijkheid heeft ge
daan. FC Barcelona legde voor de
getalenteerde Argentijn dertien
miljoen dollar neer. Menotti: „Ma
radona is goed, maar hij moet in
dienst van het elftal spelen. Ge
beurt dat niet, dan heb ik niets aan
hem". De voetbalfilosofie van Me
notti is de laatste vier jaar niet ge
wijzigd en staat nog steeds in fel
contrast met het door artisticiteit,
improvisatievermogen en indivi
duele acties gekenmerkte voetbal
van Brazilië en het op taai verdedi
gen gebaseerde spel van de Argen
tijnse verenigingen. Kracht en
snelheid, benut om aanvalsactivi-
teiten te ontplooien, zijn nog steeds
de voornaamste elementen in het
spel van de wereldkampioen.
Opnieuw overbrugd
De tegenstelling tussen deze twee
voetbalconcepties in Argentinië is
opnieuw overbrugd met een lang
durig trainingskamp. Weer was de
Argentijnse voetbalbond bereid de
competitie opzij te schuiven voor
wat het nationaal belang wordt ge
noemd. In afzondering is beoogde
titelprolongatie voorbereid. Naast
de opbouw van kracht en snelheid
moest er veel worden gesproken.
Kempes, die vier jaar geleden Ne
derland de genadeslag toebracht,
kwam al enige tijd moeilijk tot sco
ren. Aanpassing bij Valencia in
Spanje was mislukt, maar in eigen
land kon de 28-jarige topscorer ook
niet meer aarden. De excessieve
aandacht voor de 21-jarige Marado
na werd door zijn medespelers met
wantrouwen en jaloezie gadegesla
gen. Daarbij kwam nog de golf van
hoon die op Menotti neerdaalde.
Kritiek op de zwakke economie en
de politieke onzekerheid in Argen
tinië werd de trainer door de ge
zagsgetrouwe pers niet in dank af
genomen.
Met negen voetballers van het Ar
gentijnse elftal van vier jaar gele
den en de duurste WK-speler is
Menotti naar Spanje gekomen. Na
de openingswedstrijd morgen in
Barcelona tegen België, treft Ar
gentinië in groep 3 Hongarije en El
Salvador. Van de Belgen heeft Me
notti geen geringe verwachtingen.
Speciaal voor de laatste oefenwed
strijd van onze zuiderburen, vorige
week tegen Ajax, wipte hij even
over naar Brussel. Het viel niet
mee. Desondanks stelt hij: „België
is onze gevaarlijkste tegenstander".
Ramon Diaz (22) en Diego Marado
na (21) zijn „nieuw" in het elftal
dat in Spanje zijn wereldtitel komt
verdedigen. Negen man heeft Cé
sar Luis Menotti nog over van de
ploeg die, ten koste van Nederland,
bewees hoezeer het thuisspelende
land in de eindronde van een we
reldkampioenschap bevoordeeld is.
Fillol, Passarella, Olguin, Galvan,
Tarantini, Gallego, Ardiles, Bertoni
en Kempes staan, net als vier jaar
geleden, toen de Argentijnen door
Peru de finale binnengesjoemeld
werden, klaar voor een toernooi
om de coupe Jules Rimet.
Custers belandde als doel-
oiger op een zijspoor, kwam
/A! !mond Sport weer tot bloei
afhoort nu tot de Belgische se
in Spanje.
BARCELONA Theo Cus
ters heeft zijn zin gekregen.
Guy Thijs, de Belgische
bondscoach, selecteerde hem
voor de WK-selectie zonder
iemand anders daarvoor voor
het hoofd te stoten. Doelman
Michel Preud'homme van
Standard Luik, ook een se
rieuze kandidaat, is afgevallen
omdat hij zijn hand heeft ge
broken en niet meer op tijd fit
kan zijn teneinde met de Rode
Duivels naar Spanje te reizen.
Theo Custers, de doelman van Es-
paftol, Genkenaar van geboorte, ac
tief geweest voor Thor Waterschei,
FC Antwerp en Helmond Sport, zal
dus een belangrijke raadgever zijn
voor Guy Thijs. Custers spreekt al
een aardig mondje Spaans, kent de
gewoonten en gebruiken in Spanje
en is een en ander gewend wat be
treft het harde spel van de Span
jaarden. Hij is aangewezen als de
derde doelman van de selectie, om
dat vooralsnog Pfaff en Munaron
de voorkeur van Thijs zullen krij
gen, maar het tij kan snel keren in
een WK-toernooi. Bovendien is
Custers niet op zijn mondje geval
len, hetgeen hem wel eens mensen
tegen zich in het harnas heeft doen
jagen.
Theo Custers heeft iets weg van
een Noorman. Groot en breed van
postuur, een wilde bos rode krullen
boven een markante kop, die ge
sierd wordt door een majestueuze
snor. Een opvallende verschijning
in Barcelona, waar hij dan ook snel
herkend wordt. Theo Custers weet
de weg in de Catalaanse miljoenen
stad, stuurt zijn- Alfa Romeo Alfetta
2000 (met Belgisch nummerbord)
met speels gemak door de kleinste
straatjes, zonder zich een keer te
vergissen. Daar waar de autoradio
moet zitten, is een zwart, open gat.
Ze hebben al twee radio's uit z'n
afgesloten auto gestolen, de der
de heeft hij thuis liggen voor de da
gen dat hij naar België rijdt of in
zijn geboorteland op vakantie is.
Hoewel Theo Custers onlangs in
Spanje werd uitgeroepen tot twee
de beste buitenlandse voetballer
(achter Alan Simonsen), heeft het
lang geduurd vooraleer hij ook
weer in eigen land werd geëerd. Na
zijn vertrek bij FC Antwerp en na
het EK-toernooi in Italië had hij
het vooral bij de Belgische voetbal
bond verbruid door zijn uitspraken
over de verdiensten van zijn colle
ga's tijdens het EK in Italië.
Hij heeft in elk geval geen behoefte
om geheimzinnig te doen over zijn
verdiensten bij Espaftol. Op de kop
af 8 miljoen pesetas (ruim twee ton)
bedraagt zijn salaris, exclusief de
wedstrijdpremies. Een niet gering
bedrag aangezien de Spaanse belas
tingen niet zo veeleisend zijn. Maar
hij behoort met dit salaris nog lang
niet tot de top tien in Spanje, want
voetballers als Schuster en Simon
sen van Barcelona en Frank Arne-
sen van Valencia verdienen zeker
het dubbele van het bedrag dat
Custers elk jaar opstrijkt. „In Span
je zijn de bedragen die voetballers
verdienen geen geheim. Alle kran
ten publiceren die gewoon. Ieder
een weet precies wie wat verdient.
Daar worden geen problemen van
gemaakt", vertelt hij.
Goed bevallen
Theo Custers heeft zijn eerste sei
zoen bij Espaflol er nu op zitten en
het Spaanse voetbal is hem uitste
kend bevallen. De twee seizoenen
die hij nog onder contract staat bij
de tweede club van Barcelona, ziet
hij dan ook met veel optimimisme
tegemoet, te meer daar hij nu voor
de tweede maal tot de Belgische
nationale selectie behoort tijdens
een belangrijk voetbaltoernooi. De
„Mundial" wordt zijn eerste
WK-toernooi en hij hoopt dat Bel
gië de eerste ronde doorkomt, zodat
heel misschien nog eens een beroep
op hem wordt gedaan.
„Weet je", zegt hij veelbetekenend,
„de tweede ronde van het WK
speelt zich gedeeltelijk af in het
stadion van Espanol. Ik ken daar
de weg, het veld, de kleedkamers
en de supporters. Dat is toch een
voordeel voor de Belgen. Trou
wens, alle andere landen die naar
Spanje komen, hebben hun buiten
landers in de selectie opgenomen,
zeker degenen die nu in Spanje
hun boterham verdienen"
Op de hoogte
Dat hij veel weet over het Spaanse
voetbal en een aantal Spaanse voet
ballers, bewees hij op de dag dat
Standard Luik in Barcelona arri
veerde. Theo Custers meldde zich
in het hotel van de Luikse spelers
groep en klampte hulptrainer Leon
Semmeling aan. „Jullie zullen moe
ten oppassen voor de vrije, trappen
van Barcelona", vertelde Custers
hem. „Barcelona wacht niet op het
muurtje, het voert de vrije trappen
zo snel mogelijk uit. Zorg dus dat er
iemand voor de bal blijft staan tot
dat het muurtje is geformeerd".
Semmeling knikte eens en geloofde
het blijkbaar wel. Maar een feit
was wel dat de zegevierende treffer
voor Barcelona overeenkomstig
Custers' voorspelling tot stand
kwam. Simonsen bereikte uit een
vrije- trap het hoofd van Quini
vóórdat Standard de muur had
dichtgemetseld.
Risico's
„Ik ben van heel ver teruggeko
men, van een eerste divisieclub
naar Espafiol en de nationale Belgi
sche selectie", vertelt Custers die
avond in restaurant C'an Fuste, een
etablissement waar je ham kunt
eten, die qua smaak zijn weerga in
Spanje niet heeft.
„Ik heb veel risico's genomen in
mijn carrière en daarom durf ik nu
te zeggen dat ik wat ik nu heb be
reikt aan mezelf heb te danken. Ik
kreeg ruzie met voorzitter Wouters
van Antwerp, een gevecht dat ik
verloren heb. Want bij Antwerp
kwam ik niet meer aan de bak, ik
mocht vertrekken en zocht dus een
andere club. Via Kay Consten
kwam ik in contact met Helmond
Sport. Consten belde me op een
avond, vlak voor nieuwjaar 1981,
op en vroeg of ik interesse had om
naar Helmond te komen. Ik zei:
Helmond? Waar is dat? Nou weet
ik waar het ligt en ik zal Helmond
nooit meer vergeten. Ik kwam daar
van de hel in de hemel, eerlijk. Ik
heb een bijzonder goede tijd gehad
bij Helmond Sport. Neem voorzit
ter Piet van Lier: hij is de grootste
prof die ik ooit ben tegengekomen.
Jan Notermans heeft bewust zijn
spelers gekozen en hij heeft loon
naar werken gekregen. Allen, die
ik in Helmond heb ontmoet en met
wie ik heb gewerkt, waren toffe
gasten. Ik heb voor die ploeg tien
duels gespeeld en er slechts één
verloren. Ik ben in al die duels
slechts driemaal gepasseerd. Toen
al heb ik gezegd: Helmond Sport
wordt volgend seizoen kampioen.
Derde beste
Ik heb me altijd voor honderd pro
cent gegeven voor Helmond Sport,
want mijn devies is: je bent pas een
echte prof als je je volledig geeft
voor de club waarvoor je speelt en
waardoor je wordt betaald".
Theo Custers heeft het geweldig
naar zijn zin in Barcelona. Hoewel
het even duurde voordat hij werd
geaccepteerd door zijn Spaanse col
lega's, wordt hij nu door dezelfde
mensen op handen gedragen. „Ik
heb er hard voor moeten knokken
om geaccepteerd te worden", zegt
hij achterom kijkend, „maar het
heeft de moeite geloond. Ik ben dit
seizoen ook nog uitgeroepen tot
derde beste doelman van Spanje,
achter Arconada en Urruti. Daar
om ben ik zo blij dat ik in Spanje
terugkeer als derde doelman van
België. Het is een eerste kleine stap
op een nieuwe weg, want de oude
was met doornen bezaaid. Twee
jaar geleden heb ik mijn laatste in
terland voor België gespeeld. Op 6
juni 1980 in de Heizei tegen Roe
menië (2-1). Daarvoor heb ik met
de nationale ploeg de laatste drie
kwalificatiewedstrijden gespeeld
voor het EK-toernooi in Italië. Te
gen Portugal (2-0) en tweemaal te
gen Schotland (2-0 en 1-3). De kwa
lificatie dus zeker gesteld. Vervol
gens heb ik nog vriendschappelijk
gespeeld tegen Luxemburg (5-0),
Uruguay (2-0), Polen (2-1) en Roe
menië dus. Niet één interland ver
loren. Maar in Italië, toen de Rode
Duivels tegen Engeland speelden
(1-1), zat ik toch op de reservebank.
Thijs had gekozen voor Jean-Marie
Pfaff. Dat was een tegenslag, die ik
echter ook te boven ben gekomen".
THEO VAESSEN
