?onn toneel van processies
n protesten tijdens NAVO
-top
el verzet Palesti jnen
gen Israëlische opmars
^raël zocht maanden naar
aanleiding voor invasie in Libanon
Reagan pleit voor
„kruistocht tegen
het
communisme
Rode Brigades
vermoorden twee
agenten in Rome
JTENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 9IUNI1982 PAGINA 11
be hi
hadij ti
kom^e
tii k
lerhos',
resid$
ie p«
spral
eid v
amn
I om
arnak
3 min
niet
mak
word N Zelfs gerouti-
le rejde politici kunnen
eens op onzalige ge-
ten komen. Tot die
;orie moet ongetwij-
iet plan worden ge-
dat Bonn er toe
de NAVO-top van
rustige Brussel naar
pjondsrepubliek over te
len en om president
an uit te nodigen
een bezoek aan
•Duitsland. De
iregering moet daar-
aiauwelijks hebben be-
.1 welke problemen zij
gtuij nee in huis haalde.
;nodiging aan Reagan is
prestige-kwestie. Oor-
!tfkelijk zou de Ameri-
president bij zijn Euro-
'reis Londen, Parijs,
;n Rome aandoen,
dit, vonden Schmidt en
her, kon Bonn natuur-
over zijn kant laten
temeer omdat West-
land in de Amerikaanse
ij rond n
.ite;
media, vooral als gevolg van
de „vredesbeweging" en de
manifestaties daarvan, de laat
ste tijd toch al eens als een on
betrouwbare bondgenoot
wordt afgeschilderd die hei
melijk denkt aan neutraliteit
en hereniging. Dus moest eens
en vooral een signaal in de
wereld, en vooral naar overzee
gestuurd worden dat de Duit
s-Amerikaanse vriendschap
onverminderd groot is en dat
er binnen het westelijk bond
genootschap geen betere part
ners bestaan dan West-Duits-
land en de Verenigde Staten.
Naar Bonn dus. Maar een
Amerikaanse president die de
Westduitse hoofdstad bezoekt,
kan natuurlijk een zijsprong
naar het symbool van de vrije
westelijke alliantie, Berlijn,
niet achterwege laten. Dus ook
naar Berlijn. De veiligheidsex
perts in beide steden hoorden
dit alles met hoofdschudden
aan. En vele duizenden poli-
tie-agenten zagen een onge
stoorde vrije zomerdag in rook
opgaan.
In het Rijnland is de dag van
morgen, Sacramentsdag, na
melijk een officiële hoogtijdag
waarbij talloze processies over
het land trekken om het mys
terie van de eucharistie te vie
ren. En uitgerekend deze dag
komt de NAVO voor zijn top
conferentie in Bonn tesamen.
Maar niet alleen de omvangrij
ke delegaties uit de zestien
aangesloten staten en circa
tweeduizend journalisten ko
men deze dag in de kleine pro
vinciale hoofdstad bijeen, er
treedt ook nog een leger de
monstranten van de vredesbe
weging aan. „Reagan komt
naar Bonn, jij ook?", klonk het
door het hele land zodra be
kend werd dat de omstreden
Amerikaanse president een
bezoek aan West-Duitsland
zou brengen. De organisatoren
rekenen op minstens tweehon
derdduizend deelnemers die
deze dag fysiek hun verlangen
naar vrede en (atoom)ontwa-
pening gestalte zullen geven.
Vreedzaam, hoopt iedereen,
maar zeker is dat natuurlijk
niet.
Al met al is een politiemacht
van naar schatting zeventien
duizend personen, bestaande
uit afdelingen uit de hele
Bondsrebubliek alsmede de fe
derale grenstroepen, een soort
ME, op de been gebracht, die
voor de veiligheid van de
staatshoofden en regeringslei
ders moet zorgen met voorop
natuurlijk de man uit Was
hington.
Reagan, die met zijn omvang
rijk gevolg op het fraaie slot
Gymnich logeert, cira 50 km
ten noorden van Bonn, zal van
alle processies, protesten en
andere drukte overigens wei
nig merken. Hij verplaatst zich
vrijwel uitsluitend met wen
telwieken door de lucht en de
paar meters die hij op de
grond moet overbruggen leg
gen hij en zijn bewakers af in
vijf uit de VS overgevlogen
gepantserde limousines. Dat is
bijvoorbeeld het geval als hij
naar de Bondsdag, het West
duitse parlement gaat, waar hij
als tweede Amerikaanse presi
dent een rede zal houden.
De grote vredesdemonstratie,
georganiseerd door een breed
palet van kerkelijk, pacifisti
sche, vakbonds-, milieu- en
anti-atoomorganisaties moest
onder het geweld van kerk en
staat naar de periferie uitwij
ken. Om de processies niet, te
storen en het politieke cen
trum te beschermen is de beto
gers een park toegewezen aan
de overkant van de Rijn. Op
de slotmanifestatie die volgens
de organisatoren nadrukkelijk
niet mag worden gezien als
anti-Amerikaans en anti-Rea-
gan (al wordt de president wel
een „wolf in schaapskleren"
genoemd) zullen behalve ver
tegenwoordigers van de Ame
rikaanse „Freeze"-beweging
onder andere ook de Neder
landse generaal b.d. Van Mey-
enfeldt het woord voeren.
Veel meer dan in Bonn houdt
men zijn hart vast voor wat er
in Berlijn kan gebeuren als
Reagan deze stad bezoekt. Het
is er vaak onrustig en vonken
kunnen er gemakkelijk over
springen, zoals bleek toen mi
nister van Buitenlandse Zaken
Haig vorig jaar daar was, wat
gepaard ging met hevige on
lusten, die zelfs een dode eis
ten.
Anonieme Russen doen vredesoproep
MOSKOU Een onofficiële vredesgroep, die vorige week in
Moskou is gevormd, heeft gisteren de regeringen van de Vere
nigde Staten en de Sovjet-Unie opgeroepen de kernproeven te
staken en het onderlinge vertrouwen te versterken door mense
lijke contacten aan te moedigen, met inbegrip van huwelijken
tussen Russen en Amerikanen. De groep is in Moskou gevormd
door elf Russen die zeggen dat zij geen dissidenten zijn, maar
onafhankelijk willen blijven van de autoriteiten. Zij zijn van
mening dat vrede op vertrouwen en niet op vrees moet zijn ge
baseerd. Stopzetten van kernproeven zou het vertrouwen bevor
deren en daarmee de kans dat de geschillen tussen beide super-
mogendheden worden bijgelegd, aldus hun getypte oproep.
De groep stelt onder meer vakantie-uitwisseling voor van Russi
sche en Amerikaanse kinderen, met inbegrip van die van de re
geringsleiders, televisiedebatten die gelijktijdig in beide landen
kunnen worden uitgezonden en waarin de kijkers aan de politici
en prominenten van de overkant vragen kunnen stellen.
olg van de voorpagina) Israëlische troepen ten
OET/TEL AVIV zuiden van Beiroet aan
opperbevel van de land gezet. Hiermee dreigt
ltroepen in Libanonvoor de Palestijnse guer-
J laarde gisteren, dat rillastrijders, die nog felle
raëlische troepen om- weerstand bieden in delen
•ijke bevoorradings- Van Zuid-Libanon, een te-
hebben opgebouwd rugtrekking naar de Liba
nese hoofdstad onmogelijk
te worden.
de volgens Radio
iet 60.000 man en 500
sterke invasiemacht,
ische militairen heb-
nu bijna een derde
De gevechten van gisteren
concentreerden zich met
ianees grondgebied name rond Damoer, dat op
inden, waardoor de vijftien kilometer ten zuiden
van Beiroet ligt. Het officiële
Libanese radiostation meldde
bovendien zware gevechten
rond de stad Tyrus, die giste
ren door Israëlische troepen
werd veroverd. Ook in en
jtijnen tot uiterst
gevechten van-
leïsoleerde stellingen
len gedwongen. Op-
jv zijn gisteren via zee
rond de havenstad Sidon, dat
volgens Tel Aviv gisteren in
gevechten van huis tot huis
werd bezet, wordt nog ge
vochten. Bij het Israëlische
luchtbombardement op het
hoofdkwartier van de Pales
tijnse Bevrijdingsorganisatie
PLO in Beiroet zijn voorzit
ter Yasser Arafat en al diens
naaste medewerkers onge
deerd gebleven, zo werd van
officiële Palestijnse meege
deeld.
Het is onmogelijk vast te
stellen hoeveel Palestijnen
en Libanezen tot nu toe zijn
gedood. Maar Palestijnen ge
ven privé toe dat de verlies
cijfers hoog zijn en wijzen
daarbij op de superioriteit
van het Israëlische leger.
Over de Israëlische verliezen van de Arabische regerin
is evenmin nog iets met ze
kerheid te zeggen.
Gisteren bracht de Israëli
sche premier Begin een be
zoek aan het maandag vero
verde kasteel Beaufort. Dit
Kruisvaardersfort, dat jaren-
land als bolwerk voor de Pa
lestijnen heeft gediend, is nu
overgedragen aan de afvalli
ge Libanese majoor Haddad.
Door het bezoek van Begin
heeft de Amerikaanse afge
zant voor het Midden-Oosten
Philip Habib, gisteren zijn
bemiddelingspoging uren
lang moeten uitstellen.
Opmerkelijk is de betrekke
lijke lauwe reactie tot nu toe
gen. Koning Khaled van
Saoedi-Arabië riep gisteren
op tot eenheid, maar van een
effectieve reactie op de Is
raëlische inval lijkt geen
sprake. De pers in de gehele
Arabische wereld hekelde
het uitblijven van een krach
tig Arabisch antwoord.
Veel vluchtelingen, die aan
de felle gevechten in Zuid-
Libanon konden ontkomen,
zijn op weg naar of aangeko
men in de Libanese hoofd
stad. Daar verblijven zij op
straat of in tenten. Langs de
wegen kon men de duizen
den witte vlaggen en andere
witte doeken niet overzien.
en w
raagd
ving
dut},
i dei
kun!
HAAG De Israëli-
en invasie in Libanon is
geleden gepland en
liginS een half jaar gele-
nstig 1 door enkele Israëli-
,rhoq regeringsleiders aan-
idigd. Operatie Vre-
Dor Galilea dat offi-
beoogde noordelijk
te vrijwaren van
c tijnse beschietingen,
i dan ook niet als
verrassing. Verras-
>p voj was wel de wijze
rwac )p de Israëlische in- KWma in i
>'Jk rerd ingeluid. Twee Arabische vetes
heii lang hebben Israë-
40j' F-16's Libanese
itie, ln en steden bestookt
het Je bedoeling het Pa-
iom t ise verzet uit te scha-
lorerwaarbij enkele
erë ;rden burgerslach-
CTurS werc*en gemaakt.
voor iag dringt zich op wat de
'a aardiging is voor dit Is-
he optreden. Volgens Is-
he regeringswoordvoer-
moesten de bombarde
van vorige week vrij-
zaterdag gezien worden
vergeldingsactie voor
slag op de Israëlische
ideur, Argov, in Lon-
;n verklaring die met
iin de westerse wereld
lusibel werd ervaren,
Hoewel de Londense politie
nog geen duidelijkheid heeft
over de identiteit van deze
groep, is het algemeen bekend
dat al jarenlang in de Arabi
sche wereld een dissidente Pa
lestijnse groepering, ondere
leiding van Aboe Nidal, actief
is die reeds meerdere aansla
gen op vooraanstaande Pales
tijnse leiders op haar naam
heeft staan. Aboe Nidal, een
afvallige Palestijn die jaren
lang op loonlijst heeft gestaan
van de Iraakse geheime dienst,
heeft zich een uiterst bruik
baar instrument betoond voor
het bewind in Irak om inter-
via de PLO
krachtsverhoudingen in de
Arabische wereld om te besef
fen dat de PLO op dit moment
tot een provocatieve terreur
daad zou overgaan.
En dan komen wij bij het
tweede argument. De Pales
tijnse Bevrijdingsbeweging, die
min of meer onder curatele
staat van Syrië, kon het zich
niet veroorloven om de Israë
li's uit te dagen Libanon bin
nen te vallen. Gezien de Ara
bische verdeeldheid zouden zij
dan geheel alleen komen te
staan tegenover het Israëlische
leger en zouden hun bases in
Libanon vernietigd worden.
En juist het behoud van Zuid-
uit te vechten. Nu lijkt het niet* Libanon als laatste uitvalsbasis
den van de Arabische ver
deeldheid en de Israëlische
agressie. Egypte is nog steeds
niet teruggekeerd in het Ara
den geacht, dat anti-Israëli
sche sentimenten sterker blij
ken te zijn dan de onderlinge
vetes. In dat geval zijn, lijkt
bische kamp en de steun van een escalatie onvermijdelijk en
Syrië aan Iran is in tegen- dreigt een zeer gevaarlijke
spraak met de belangen van
Irak, Saoedi-Arabië en de
Golfstaten. Blijkbaar gokken
oorlog. Hoe de strijd in Zuid
Libanon zich ook moge ont
wikkelen, een ding staat vast:
de Israëlische havikken erop, Opnieuw heeft de Israëlische
dat de onderlinge strijd van de
Arabische regeringen een ef
fectief Arabische tegenoffen
sief onmogelijk maakt. Maar
het mag niet uitgesloten wor-
regering een stuk goodwill
verspeelt en is zij in een groter
internationaal isolement te
recht gekomen.
RICK KERSJES
De Amerikaanse president Ronald Reagan blikte bewonderend omhoog naar de bebrilde Britse
koningin Elizabeth, toen zij gisteravond, tijdens het slotbanket in Windsor Castle, het woord tot
haar gasten richtte.
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN De Ameri
kaanse president Ronald
Windsor Reagan heeft gis
termorgen in een toe
spraak tot leden van beide
kamers van het Britse
parlement gezegd, dat de
Verenigde Staten zich
harder moeten inspannen
om in de wereld meer de
mocratie tot stand te hel
pen brengen. Reagan
sprak van een kruistocht
voor de democratie.
Reagan stelde voor dat Sov
jet-leider, Brezjnev zich via
de Amerikaanse televisie tot
de bevolking van de Vere
nigde Staten zou richten. In
ruil daarvoor zou Reagan
van de Sovjets toestemming
moeten krijgen om het volk
van de USSR toe te spreken.
In de Koninklijke Galerij
van het Britse parlement,
waar hij het woord voerde,
toonde president Reagan aan
dat hij handig gebruik weet
waarschijnlijk dat dit heer
schap voor de provocatieve
aanslag in Londen verant
woordelijk gesteld kan wor
den, omdat hij van broodheer
is veranderd en al enkele ja
ren in Syrische dienst is.
Cynische politiek
Aangezien een Irakees en
twee Jordaniërs maandag in
Londen zijn voorgeleid, is het
mogelijk dat Bagdad opnieuw
terreurmethoden in Europa
hanteert om over de ruggen
van de Palestijnen een cyni
sche politiek te voeren. Door
de spanning in Libanon op te
voeren, wordt de aandacht
van het Golf-oorlog afgeleid,
zo kan de Iraakse president
loor de haast waarmee Hoessein hebben gedacht. En
rerd gegeven toch niet in dat geval zou hij er alle re-
den voor hebben, omdat de
oorlog met Iran op een fiasco
is uitgelopen en Radio-Tehe-
ran in alle toonaarden heeft
laten weten dat de Iraanse
troepen Irak zouden binnen
dringen om daar president
Hoessein van de troon te sto
ten. De medeplichtigheid van
twee Jordaniërs is in dit licht
fd die aannemelijk ma- bezien tamelijk voor de hand
juist de verzetsbewe- liggend. Jordanië, dat Irak ac-
[an Yasser Arafat hier- tiet steunt in de strijd tegen
iet verantwoordelijk ge- Iran, heeft er alle belang bij
:an worden. dat de oorlog met Iran zo
:rste houdt de politie in gauw mogelijk wordt beëin-
n er sterk rekening digd. Waarschijnlijk wordt het
jat de aanslag het werk nooit duidelijk wie precies
[eest van een Palestijnse achter de aanslag in Londen
rgroepering, die zich tot heeft gezeten, maar de Israëli-
leeft gesteld de PLO in sche inlichtingendienst is te-
'aad daglicht te stellen, goed op de noogte van de
feloofwaardig is. Zonder
blitierapport in Londen
pachten, presenteerde de
lïg-Begin de aanslag op
I als het werk van de Pa-
Bevrijdingsorganisa-
ihalve dat de PLO ont-
iets met de aanslag te
te hebben, kunnen er
Argumenten worden op-
om het verzet tegen de Israëli
sche bezetting te voeren, is het
afgelopen jaar de belangrijkste
doelstelling van de Palestijnen
geweest. Opmerkelijk is de
zelfbeheersing geweest, die de
PLO heeft betracht bij het Is
raëlische optreden in de bezet
te gebieden. Toen tijdens de
monstraties in het vroege
voorjaar zeventien Palestijnen,
voor het merendeel'kinderen,
werden doodgeschoten, heeft
de PLO zich onthouden van
vergeldingsacties. Ook bij de
Israëlische luchtaanval op Bei
roet, vlak voor de overdracht
van de Sinai aan Egypte op 26
april, werd met grote zorg te-
rughoudenheid betracht. De
Palestijnse strategie was er
duidelijk op gericht om eerst
Egypte terug te winnen in het
Arabische kamp om vervol
gens een vuist te kunnen ma
ken tegen Israël.
Het feit dat de PLO vrijdag na
de zware bombardementen op
burgerdoelen opdracht tot be
schieting op nederzettingen in
Noord-Israël, was een onver
mijdelijk gevolg van het voor
nemen van de regering-Begin
om de PLO in Libanon als po
litieke factor uit te schakelen.
Immers, als de PLO van de
politieke kaart is geveegd, dan
ligt voor Israël de weg open
om de bezette westelijke Jor-
daanoever en de Gazastrook
openlijk te annexeren.
Slachtoffer
De Libanezen en de Palestij
nen zijn het slachtoffer gewor-
te maken van moderne hulp
middelen. Links en rechts
voor hem stonden televisie
schermen, waarop hij de
tekst van zijn toespraak
doorlopend kon aflezen. De
president las zijn tekst vlot
en gemoedelijk voor, daarbij
afwisselend naar links en
dan weer naar rechts kij
kend, alsof de ogen steeds op
zijn toehoorders gericht
hield.
De oorlogen, die vandaag de
dag de wereldvrede in ge
vaar brengen, werden door
het Amerikaanse staatshoofd
vrij kort behandeld. Hij zei,
dat de vijandelijkheden in de
Libanon stopgezet moeten
worden en dat Israël zijn
troepen dient terug te trek
ken. Daarnaast moet ieder
een zich inspannen om een
einde te maken aan het in
ternationale terrorisme, dat
in het Midden-Oosten door
lopend nieuwe oorlogen kan
veroorzaken. Wat de Falk-
land-oorlog betreft, vertelde
Reagan precies wat premier
Thatcher van Groot Brittan-
nië van hem wilde horen.
„De jonge Britse soldaten, die
daar sneuvelen, sterven niet
zo maar voor een afgelegen
stuk barre rots en turf-
grond", aldus de Amerikaan
se president. „Zij vechten
voor de overtuiging, dat ge
wapende agressie niet mag
lonen en dat het volk de be
slissingen van zijn regering
moet helpen uitvoeren". Die
woorden veroorzaakten een
langdurig applaus, het enige
dat de presidentiële toe
spraak gedurende enkele se
conden onderbrak.
Gisteravond was het Ameri
kaanse staatshoofd de eregast
op een banket, dat hem door
koningin Elizabeth II van
Groot Brittannië aangeboden
werd op het kasteel van
Windsor. Zijn verblijf in dit
indrukwekkende slot was
een belangrijk onderdeel van
Reagans campagne om op
het thuisfront weer aan po
pulariteit te winnen. Met dat
doel voor ogen ging hij gis
termorgen in het koninklijke'
park van Windsor paardrij
den met de Britse vorstin.
Reagans vrouw Nancy volg
de met prins Philip in een
open koets, getrokken door
vier paarden. Achterin zaten
twee gewapende lijfwachten,
van wie de Brit een bolhoed
droeg. Reagan had dolgraag
een rechtstreeks interview
toegestaan voor de Ameri
kaanse ontbijttelevisie. Met
de koningin van Groot-Brit-
tannië naast zich, zou dat bij
zonder veel indruk gemaakt
hebben op zijn kiezers. Maar
Elizabeth II zette hem een
voet dwars. Zij wilde niets
weten van een openbare ver
toning en verzocht de Ame
rikaanse president haar te
volgen. Reagan gehoorzaam
de gedwee.
Een Israëlisch legervoertuig rijdt met de Israëlische en Libanese vlag door een Libanees dorp, ter
wijl dorpelingen naar de Israëlische soldaten zwaaien.
(Van on?e correspondent Cees Manders)
ROME De Italiaanse Rode Brigades hebben de verantwoorde
lijkheid opgeëist voor de barbaarse moord op twee politieman
nen, gisterochtend vroeg in een stille wijk van Rome.
Hoe de preciese toedracht van de moordpartij is geweest, is we
gens gebrek aan ooggetuigen niet te zeggen, maar men vermoedt
dat de twee patrouillerende agenten een verdachte auto met eni
ge personen daarin hebben willen controleren. De inzittenden
wisten de agenten echter te ontwapenen en dwongen hen te
knielen. Direct daarop kregen ze een nekschot. Een van de
agenten was op slag dood, de ander overleed een uur later in het
ziekenhuis. De daders verdwenen met medeneming van alle
wapens van de politiemannen.
Het is de eerste keer in maanden dat de Rode Brigades weer op
deze bloeddorstige wijze van zich doen spreken. Eerder deze
week kregen Italiaanse politiemannen en politici van niemand
minder dan de Amerikaanse president Reagan een pluim op de
hoed gestoken vanwege hun doeltreffendheid inzake de bestrij
ding van de Rode Brigades en de bevrijding van de Amerikaan
se generaal Dozier.
4
