E
Van Agt spreekt niet over
sancties tegen Zuid-Afrika
IN EN OM HET HUIS
Iraakse vliegtuigen
boven Teheran en Qom
Game, set and match
BUITENLAND
Strijd in Panjsher-
vallei duurt voort
Onenigheid tussen
leden Europarlement™
Wet-Peyrefitte af geschal
MOEGABE IN NEDERLAND:
Nieuwe aanvallen
verzet El Salvador?!
Over spuitbussen
en kakkerlakken
BEGIN EENS AAN EEN COMPOSTHOOP
Waarom zou een klok niet witzijn
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 3IUNI1982 PAGlNiQ
NEW DELHI Volgens een westerse diplomaat in New Delhi
wordt in de Panjsher-vallei in Aghanistan nog steeds hevig ge
vochten en hebben Russische en Afghaanse regeringstroepen
ondanks zware verliezen belangrijke posities op de Afghaanse
verzetsstrijders veroverd. Eerder had een andere westerse diplo
maat gezegd dat de Russsisch-Afghaanse strijdkrachten er weer
niet in waren geslaagd de 160 kilometer lange vallei ten noord
oosten van de hoofdstad Kaboel in de provincie Parwan in han
den te krijgen. Vanuit deze vallei kunnen de verbindingen van
de hoofdstad naar de noordelijke en noordoostelijke provicies
worden beheerst. In de afgelopen twee jaar hebben Russische en
Afghaanse troepen meermalen tevergeefs geprobeerd de opstan
delingen uit de vallei te veijagen.
BEIROET Iraakse ge
vechtsvliegtuigen hebben gis
teren boven de Iraanse hoofd
stad Teheran en de heilige
stad Qom de geluidsbarrière
doorbroken. Volgens een
Iraakse militaire woordvoer
der is de actie bedoeld als
waarschuwing aan Iran, dat de
Iraakse luchtmacht nóg steeds
in staat is elk doel in Iran te
treffen.
De Iraanse regering heeft het
gebeurde bevestigd en zei dat
de Iraakse toestellen geen doe
len hebben gebombardeerd.
Het was de eerste keer sinds
ruim een jaar, dat Iraakse
vliegtuigen zo diep het Iraanse
luchtruim zijn binnengedron
gen. Sinds het Iraanse leger
tien dagen geleden de haven
stad Khorramsjahr op de Ira
kezen heeft heroverd, ver
trouwt. Irak op zijn luchtmacht
om de Iraanse opmars tot
staan te brengen. Radio-Tehe-
ran heeft de afgelopen week
herhaaldelijk laten weten, dat
het Iraanse offensief pas dan
gestopt wordt als de Iraakse
president Hoessein ten val is
gebracht.
Saoedi-Arabië en zijn vijf part
ners in de Samenwerkings
raad van de Golfstaten hebben
een uit drie punten bestaand
plan opgesteld ter beëindiging
van de oorlog tussen Iran en
Irak. Dit heeft een dagblad in
Koeweit gisteren gemeld. Het
plan voorziet in een staakt-
het-vuren, de terugtrekking
van Irak tot aan de grens zoals
die is vastgelegd in het grens
verdrag van 1975. Ten derde
moeten Iran en Irak gaan on
derhandelen over de resteren
de problemen.
PARIJS De Franse regering heeft gisteren het wetsvc
stel aanvaard tot afschaffing van de omstreden wet-Peyn
te inzake „Veiligheid en Vrijheid".
De Franse socialisten hadden het werkstuk van de mini
van justitie onder president Giscard d'Estaing gekensch za
als een aanslag op de democratie. De wet was twee maan eel
voor de verkiezing van Mitterrand op 10 mei vorig jaar en
kracht geworden. Aanvankelijk zou de afschaffing al be^e
april geregeld worden. Met het oog op het grote aantal tej
ristische gewelddaden in Frankrijk en regionale verkier.
gen in zicht zag de socialistische regering daar van af. E
beslissing wekte de woede van de socialistische parlement|rB'
den die het kabinet ervan betichtten, dat het gezwicht jlijl
voor de druk van de rechtse oppositie die juist pleitte v e
straffere maatregelen ter bescherming van de orde en r te
Een nieuwe wet met veel minder vergaande bevoegdh<t r
den voor de rechterlijke macht en de politie, voorbereid c
minister Badinter, wordt voorlopig niet ingediend.
Let op de
krimp en
de kleur
e
„De Vereniging Textieletiké
tering voor was- en strijkbi
handeling" heeft fen pa
richtlijnen opgesteld om
voorkomen dat (dure) kledij
in de was krimpt, verkleurt
andere onaangename vera) 55
deringén ondergaat. |koc
1. Pas op bij het kopen vi°£[
kleding en textiel zonder o a r
derhoudsetiketten. po.
2. Vraag bij textiel waarin
geen wasetiket staat aan
verkoper hoe de stof beha^aj
deld moét worden en schr ko
dit op. Si
3. Kijk nauwkeurig alvore 1
een artikel in het sop te doe
welke temperatuur voor h9
wassen is aangegeven.
4. Als u de wasmachine r
goed mogelijk wilt vullen rr®82
kleine artikelen, was d;
minder sterk vervuilde spife.
len die heet (80-95 grades
verdragen op 60 graden, s<°(
men met ongekleurde artik*"
len die niet meer dan 60 gr M
den mogen hebben. Of d
daarmee een redelijke goe 'ap
vuil- of vlekkenverwijderii >-*
bereikt, hangt af van de w<
machine en het wasmidc 4
(zie publicaties van de Stic si
ting Vergelijkend Warenopb
derzoek en de Consumente?m
bond).
5. Doe niet meer dan 2 kg fv
ne wasstukken (b.v. 10 ove
hemden in de wasmachii
voor 4-5 kg witgoed om kre
ken tegen te gaan. Kreuk K
hangt af van de stof en hjo
wasprogramma. Als de oveoo
hemden toch te veel gekreu ie
zijn, ondanks sopverdunnii^
en „spoelsop", was ze d;
eens bij een iets lagere temp Btl
ratuur. Grote stukken (gord He
nen) lager belaQen (b.v. 1 kj^
6. Let goed op de hoeveelh
den wasmiddel die op de ve
pakking zijn aangegeven i
houd rekening met de plaa<©
selijke hardheid van het vfBO
ter. Een grotere dosis waspo20
der zal niet beter wassen. G
bruik ook niet te weinig. H q.!
is verkeerd om de hoevee o.
heid wasmiddel alleen te 1
ten afhangen van de hoevee |r
heid wasgoed. 7.,
Het is ook de hoeveelheid w \j
ter waar het op aan komt. A Kl
leen voor de z.g. „kleine wa
jes-programma's" kunt u mi
der wasmiddel gebruike 0
omdat hiervoor uiteraai os
minder water wordt gebruil bl
Maar per kg wasgoed g
bruikt u toch meer wate
elektriciteit en wasmiddel d<
met een gewoon programniev
in een goed beladen wasm *J
chine. E
jsch
DEN HAAG Het Nederlandse socialistische lid vanlitie
Europees Parlement, len van den Heuvel, is het oneens y v,
de uitspraken van haar christen-democratische collega Eliël(
Boot, die tijdens een VN-conferentie over vrouwen en aRjnsl
heid had verklaard dat de meerderheid van de parlemenijeg
den voorstander is van een vreedzame oplossing in Z
Afrika. Mevrouw Boot had andere sprekers een eenzijl je]
aanpak van de apartheid en teveel pleidooien voor milit<
en gewapende actie verweten.
In een brief aan Elise Boot zegt mevrouw Van den Heijj£]
dat de rede van Elise Boot niet namens haar is uitgespror1
Volgens mevrouw Van den Heuvel weigert juist de Zuidi
kaanse regering categorisch aan een vreedzame oploa
van de apartheid mee te werken. De socialistische afgevj
digde houdt zich voorlopig aan de opvattingen van het A
can National Congress, dat voor gewapende 'strijd is.
Explosies in
stad Z-Afrika
PRETORIA In de stad Paul-
pietersburg in het oosten van
Zuid-Afrika, nabij de grens met
Swaziland, hebben zich in een
mijn, een brandstofdepot en een
spoorwegstation gisteravond in
totaal zes explosies voorgedaan.
Dit is vanmorgen bekend ge
maakt door de Zuidafrikaanse
politie. Zij weigerde te bevesti
gen of de onploffingen het werk
zijn van saboteurs of terroristen.
Vanuit de buunlanden hebben
zwarte nationalisten herhaalde
lijk aanvallen in Zuid-Afrika
uitgevoerd, gewoonlijk tegen
militaire installaties of rege
ringsinstellingen.
Bemanning Sirius
wil niet vertrekken
MOSKOU De Russische au
toriteiten hebben gisteravond
de bemanning van het vlagge-
schip Sirius van de milieu-or
ganisatie Greenpeace gelast de
Russische wateren te verlaten.
Opvarenden van het schip heb
ben echter gezegd niet te zullen
vertrekken voordat president
Brezjnev heeft gereageerd op
hun oproep tot een eenzijdige
stopzetting van kernproeven.
„Wij gaan gewoon niet weg
voor wij antwoord krijgen van
Brezjnev. In elk geval vertrek
ken wij niet vrijwillig", aldus
de Amerikaanse activist Daniel
Ellsberg.
VS gaan China helpen
bij kernenergie
WASHINGTON De Amerikaanse ondermi
nister van buitenlandse zaken Walter Stoesel
heeft dinsdag onthuld dat dat de Amerikaanse
regering besprekingen voert met China over
mogelijke Amerikaanse hulp bij het opzetten
van een kernenergieprogramma. „Wij voeren
besprekingen met de Chinezen over de moge
lijkheid van een overeenkomst voor vreedzame
nucleaire samenwerking wa'ardoor wij op com
merciële basis kunnen meedingen in de ont
wikkeling van het Chinese kernenergiepro
gramma", aldus Stoessel in een toespraak voor
een organisatie van Amerikaanse bedrijven.
Een zegsman uit de Amerikaanse kernindustrie
die niet nader aangeduid wilde worden, zei dat
zeker één bedrijf dat in nucleaire technologie
handelt, een vertegenwoordiging heeft in Chi
na, maar nog geen transacties heeft afgesloten.
Veel doden bij
overstromingen
op Sumatra
JAKARTA Bij overstromingen
van de rivieren de Enim en de Ogan
op Sumatra zijn gisteren 137 mensen
om het leven gekomen, terwijl ruim
2.100 anderen dakloos zijn geworden.
Dit is gisteren bekend gemaakt door
een functionaris in Sumatra. Hij zei
verder dat de overstromingen het.
gevolg waren van onophoudelijke
regenval gedurende verscheidene
dagen. Honderden hectares rijstvel
den en bouwland zijn vernietigd,
terwijl duizenden stuks vee worden
vermist. Tenminste zeven dorpen
zijn door het water getroffen.
Italië lag vier uur plat
ROME Miljoenen werknemers in
Italië hebben gisteren meegedaan
aan een algemene staking van vier
uur uit protest tegen afwijzing door
de werkgevers van het landelijke
loonindexeringsysteem.
Honderdduizenden liepen mee in
marsen. De bestuurders van de on
der communistische leiding staande
vakbondsfederatie CGIL beweerden
dat algemeen gehoor gegeven was
aan de stakingsoproep, „van de Al
pen tot Sicilië". De bedoeling was
dat een uur gestaakt zou worden in
alle sectoren, ook door ambtenaren
en bankpersoneel en nog eens vier
uur in alle bedrijven die vallen on
der de werkgeversorganisatie, die
het indexeringssysteem afwees.
igiste
SAN SALVADOR Salvadoraanse guerrillastrijders heR^f
gisteren een nieuwe aanval uitgevoerd, op de provinciehoofd15 r
San Vicente, elf elektriciteitsmasten opgeblazen en elf sold1'toj
gedood. Het gaat om soldaten van het 3.000 man sterke
ringsleger, dat vorige week een offensief tegen de rebellenL Jm
begonnen. Dit heeft de radiozender van de guerrillastrijders,
dio Venceremos, gemeld. pdus
i me
Het offensief van het regeringsleger in de provincie Chalateiminj
go bij de grens met Honduras begon afgelopen zaterdag. Volpian
de rebellenzender hebben regeringssoldaten, geleid door iferiet
VS opgeleide commando's, in het dorp Los Amates, 60 kilonforri s
ten noorden van San Salvador, „de burgerbevolking u(n E
moord". Militaire commandanten zeiden dat de rebellen gistLel
bij zonsopgang in de buitenwijken van San Vicente de tegen;
val begonnen met vuurgevechten rond een grote weg. Door
opblazen van de elektriciteitsmasten rond de stad viel de elyTj-
citeitsvoorziening uit in de gehele provincie San Vicente efll
aangrenzende provincie La Paz.
DEN HAAG - Premier
Van Agt heeft gisteravond
tijdens het diner, dat hij
premier Moegabe van
Zimbabwe aanbood, met
geen woord gerept over
sancties of economische
dwangmaatregelen tegen
Zuid-Afrika.
Moegabe, die gisteren vpor
een driedaags officie/el be
zoek in Nederland arriveer
de, had tijdens zijn gesprek
met Van Agt gistermiddag
laten weten het idee van eco
nomische sancties tegen
Zuid-Afrika „voortreffelijk'
te vinden. Hij had er echter
wel aan toegevoegd dat zulke
initiatieven de maximale
steun moeten krijgen, omdat
anders het doel beëindi
ging van de apartheid niet
wordt bereikt.
In zijn antwoord tijdens het
diner zei Van Agt ten aan
zien van Zuid-Afrika niet
meer dan dat „essentiële ver
anderingen in het systeem
van dat land noodzakelijk
zullen zijn. Men kan niet
verwachten dat een voor de
meerderheid van een volk
onrechtvaardige situatie zon
der een steeds groter gevaar
van confrontatie kan blijven
voortduren. De Nederlandse
regering is ervan overtuigd
dat verdere internationale
pogingen moéten worden ge
daan om de Zuidafrikaanse
regering te doordringen van
de noodzaak van betekenis
volle hervormingen, die op
vreedzame wijze tot stand
komen.
In zijn onderhoud met Van
Agt herhaalde Moegabe
die wordt vergezeld door
vier ministers wat hij de
afgelopen dagen in andere
Westeuropese" hoofdsteden
ook al heeft gezegd. Hij liet
nogmaals duidelijk weten,
dat buitenlandse investeer
ders niet bang hoeven te zijn
voor nationalisatie. Buiten
landse investeringen zijn
grondwettelijk beschermd,
aldus de Zimbabweaanse
preVnier. Tijdens zijn bezoek
probeert Moegabe investerin
gen los te krijgen bij Neder
landse bedrijven. In dat ver
band brengt hij vandaag een
bezoek aan Philips in Eind
hoven en zal hij morgen
Fokker in Amsterdam bezoe
ken.
Zeer aangenaam voor tuin
en gazon is het aanleggen
van een composthoop ergens
in een verloren hoek. Com
post is de verzamelnaam
voor hoofdzakelijk plantaar
dig afval. Maar er kan ook
keukenafval in worden ver
werkt: niet gebruikte slabla
deren, bananenschillen,
aardappelschillen, restjes vet
uit de pan, papier, kortom,
alles wat u maar kwijt wilt,
behalve glas, blik, plastic en
dit soort onverteerbaarhe
den. Uitgewied gewied on
kruid, uitgedunde of ge
snoeide plantendelen, dode
takken, kunnen op de rom
melige berg gekwakt wor
den, waarmee niet bedoeld
wordt klakkeloos de ene
kruiwagen na de andere op
de hoop omkieperen, maar
het afval netjes verdelen.
Op de plaats waar men de
composthoop wil maken
(bijv. op een stukje grond
van 2-2,5 m) komt over het
hele oppervlak een eerste
laag van 30 x 40 cm. Pas als
die laag een beetje is ge
droogd, mag er een lading
nattig afval (pas gewied on
kruid met wat aarde ertus
sen, keukenresten uit het
vergiet) op worden gestort.
Dan is weer de beurt aan
drogere spullen: afgewaaid
blad, snoeihout. Het gaat
erom de vocht- en luchtver-
houding weer in evenwicht
te brengen. Op grondsoorten
die de neiging hebben wat
zurig te worden, is het goed
tussen iedere laag van ca 30
cm een poederig produkt
„Maerl" (kalk) te strooien,
maar dan wel zodat het
compostmateriaal eronder
nog te zien is. Om het ver
teerde, dus vercomposteerde
materiaal binnen één sei
zoen bruikbaar te maken, is
het aan te bevelen het te
mengen met het zogenoem
de bloedmeel (verkrijgbaar
in tuincentra en tuinwin-
kels) 1 kilo per m3 afval.
Door de toevoeging van het
dierlijk-organisch stikstof-
en licht fosfaathoudend ma
teriaal wordt de aktiviteit
van de micro-organismen,
die voor de omzetting van
het afval in mest nodig is,
vergroot. Door de verhoogde
bacterie-aktiviteit moet de
compost gaan „broeien" (ca
25 gr.).
Wie in juni aan zijn eigen
„mestmakerij" begint, kan
in het najaar 1982 er al aar
dig mee uit te voeten. Maar
ook ontluchting is van groot
belang. De buitenste laag
moet van tijd tot tijd tegen
schimmelvorming een wat
worden losgekrabt zodat
verse lucht kan binnendrin
gen.
TINY FRANCIS
Koningin
Beatrix
ontving
gisteren op
haar paleis
Lange
Voorhout
premier
Moegabe van
Zimbabwe.
Het bezoek
van de
premier, dat
drie dagen
duurt, is een
antwoord op
het bezoek
van premier
Van Agt aan
Zimbabwe.
Verschillende vormen van
keramische klokken voor
nog geen 100,-.
Er zijn wat huiskamerklok-
ken betreft geen revolutionai
re ontwikkelingen te melden,
behalve dat de witmakers ook
hier hebben toegeslagen. In
veel interieurs is tegenwoor
dig wit overheersend. Schrijf
ster van vele tuin- en blóe-
menboeken, Elisabeth de Le-
strieux uit IJsselstein, heeft in
haar prachtige boerderij „De
witte Swaen (350 jaar oud)
bij de strakke, witte meubels
zwanen van allerlei afmetin
gen en materialen verzameld,
die één ding gemeen hebben:
ze zijn wit. Een witte kamer
of woonruimte kan bijzonder
leefbaar zijn, maar dan mogen
de Accessoires niet uit de toon
vallen. Een Nederlandse
klokkenmaker vond het daar
om tijd ook met witte klok
ken op de markt te komen,
zoals keramische witte school
klokken, rond en ovaal met
een Arabische en Romeinse
wijzerplaat, maar Ook met
kleine keramische bureau
klokjes met een kwarts-uur-
werk. De eigen ontwerper
Thomas Oosterwijk maakte
de laatste voor 175,- verkoop
prijs. De schoolklokken, voor
in de keuken bijvoorbeel, kos
ten ƒ95,-. Sinds kort verkrijg
baar bij juwelier en waren
huis.
„Bestrijdingsmiddelen in en om het huis" van de Stichting
Natuur en Milieu gaat over plagen die in huis, tuin en
keuken kunnen voorkomen en over de bestrijdingsmidde
len die daartegen door fabrikanten worden aangeprezen.
Nylon trainingspakken, gevoerd met badstof in
verschillende uitvoeringen (collectie 1982 C
A)
Blauwe katoenen poloshirt met fijn krijtstreepje op witte bermu
da met bandplooien. (Links) witte katoenen polo op wit tennis
„kilt" (Rodeo).
Vlak voor de match nog even posteren. Hij (ge
heel links) heeft witte shorts, afgezet met mari
ne bies aan. De zakken zijn met badstof ge
voerd- Gevorderde 14-jarige draagt bordeaux-
wit gestreept polootje bij kilt. De twee dames
(midden) 2-delige combinatie van T-shirt met
blauw wit gestreept polyester rokje, waarvan
de sluiting langs de hele zijnaad loopt. Geheel
rechts: kort rokje met knoopsluiting en elasti
sche taille, bijpassend T-shirt.
De Engelse majoor Walter
Wingfield zette in 1874 de
eerste spelregels voor tennis,
zoals wij dit in sterk gepopu
lariseerde vorm nu kennen,
op papier. Vroeger was het
spel met de rubberbal alleen
weggelegd voor de „happy
few", nu tennist iedereen, of
liever: heeft iedereen daar ge
legenheid toe. Daardoor is er
een echte, met de jaren wisse
lende tennismode ontstaan. Al
staat de bruikbaarheid voor
op, er vallen nog heel wat
veranderingen te signaleren
in kleur en stof van de tennis-
kleding. Dit jaar gaan kiltrok-
jes en shorts met de ereprijs
strijken, verder niet te verge
ten de speciale tennisbermu-
da. Om de spieren soepel te
houden, ook bij verhitte strijd
tussen koeler weer, komt Ro
deo met witte trainingspak
ken van 100 pet. katoenen
badstof of van een nylon met
badstof voering. De heren-
shorts zijn meestal van 100
pet. polyester.
Professionals en amateur
cracks hebben van fenomeen
Björn Borg afgekeken vóór
het serveren even in de han
den te blazen tegen het trans
pireren, maar de zakken met
badstof inzetstuk zijn ook erg
geschikt om tijdens het spel
de, handen droog in te vegen.
De meeste shorts zijn (ook
voor dames) nog altijd in wit
en marine, waarop een ge
streepte shirt wordt gedragen.
Gaandeweg winnen de kleu
ren bleu, geel en als laatste,
lichtgrijs, ook (tennis)veld.
Mensen die naar Londen gaan
kunnen voor de mop eens
binnenlopen bij het beroemde
centre-court van Wimbledon,
waar alles te vinden is over
het onstaan, de ontwikkeling
en de mode van tennis toen
tot en met nu.
TINY FRANCIS
Het boekje geeft eerst algemene informatie over de geva
ren voor de gezondheid en het milieu bij het gebruik van
huishoudelijke bestrijdingsmiddelen. Verder over de zin
van het bestrijden van een plaag en over de niet-chemi-
sche bestrijdingsalternatieven, zoals bijvoorbeeld het in
schakelen van natuurlijke vijanden bij de bestrijding van
luizen. Daarnaast wordt de „Top Tien" van de huishoude
lijke bestrijdingsmiddelen uitvoeriger behandeld en ver
volgens alle beesten die in huis en tuin rondkruipen.
Het laatste deel van het boek geeft aan de hand van tabel
len de informatie over de actieve bestanddelen in deze be
strijdingsmiddelen en van de merkprodukten. Leuk om te
weten: wanneer u niet weet hoe de beesten heten waar
mee u gedwongen samenwoont, stuur dan een paar - voor
al - goed verpakte exemplaren naar de afdeling bestrijding
ongedierte in Wageningen, aldus de stichting achterin het
boek.
Stichting Natuur en Milieu, Bestrijdingsmiddelen in
en om het huis. Te bestellen door storting van 9 op
postgiro 9933 t.n.v. Natuurmonumenten in 's-Gravelan-
de onder vermelding van „Bestrijdingsmiddelen".
