onden: Staakt-het-vuren
ras na vertrek Argentijnen
Britse helikopterpiloten werken onder zware druk
Van der Stoel: „Geen
vrijbrief voor Londen"
Britten willen
vasthouden aan
vetorecht in EG
J
ZUID-AFRIKA LEVERT
ARGENTINIË WAPENS
ware
rliezen
Mrgentijnse
ichtmacht
DEEL EG BLIJFT ARGENTINIË STRAFFEN
-p
INp
ITENLAND
LEIDSE COURANT
DINSDAG 25 MEI 1982 PAGINA 11
ideo-opnames Cupfinal
jar Britse vloot
'DEN Hoewel de Britse troepen in de
latlantische Oceaan momenteel waar-
inlijk wel iets anders aan hun hoofd heb-
kunnen ze vooropgesteld natuurlijk
ze op een schip zitten met video-appara-
aan boord een van de komende da-
genieten van de zaterdag in het Wem-
f-stadion gespeelde en in een gelijk spel
"/Indigde Cupfinal tussen Tottenham Hot-
en Queen's Park Rangers.
.pnamen zijn nu op weg naar het eiland
.«ension en zullen, als de omstandigheden
'Itoelaten, vandaag of morgen bij de vloot
aa*den afgeleverd. Begin volgende week zul-
*8 [de Britse troepen bij de Falkland Eilan-
^gt| de beschikking krijgen over beelden van
■play van de Cupfinal, komende donder-
3 rei
stel
Britse koningin
maakt zich zorgen
LONDEN De Britse
koningin, Elizabeth II,
maakt zich grote zorgen
over het lot van de Britse
militairen bij de Falk
land Eilanden in het al
gemeen, het lot van haar
zoon, prins Andrew, in
het bijzonder. Prins An
drew is als helikopterpi
loot aan boord van het
vliegdekschip Invincible
meegevaren naar de
Zuidatléntische Oceaan.
Niet bekend is of hij al
betrokken is geweest bij
gevechtshandelingen.
Krant in Johannesburg:
JOHANNESBURG Zuid-Afrika levert Argentinië mo
derne wapens, waaronder raketten, voor de oorlog met
Groot-Brittannië om de Falkland Eilanden. De gezagheb
bende Zuidafrikaanse krant Johannesburg Star heeft dit
gemeld.
Een Zuidafrikaanse regeringswoordvoerder heeft niet op
het bericht willen reageren. Hij bevestigde daarentegen
wel dat Zuid-Afrika aan de Britten inlichtingen heeft ge
geven over Russische verkenningsvluchten, die vanuit An
gola worden uitgevoerd om de Britse troepenbewegingen
in de gaten te houden.
Argentinië roept
militairen terug
NEW YORK Argentinië zal zijn
militaire delegatie uit de inter-Ame-
rikaanse defensieraad in Washington
en zijn officieren van het Ameri
kaanse militaire opleidingscentrum
in Panama terugroepen. Dit heeft de
Argentijnse minister van buiten?
landse zaken Nicanor Costa Mendez
gisteren laten weten. Hij verklaarde
deze stap te hebben genomen uit
protest tegen de Amerikaanse steun
voor Groot-Brittannië in het conflict
om de Falkland Eilanden. President
Reagan verklaarde echter dat de
hulp die de VS mogelijk aan Groot-
Brittannië zal geven, niet zal bestaan
uit „manschappen of enige zaak die
kan worden ingezet bij de strijd".
Bezoek Reagan
aan Engeland
gaat door
WASHINGTON Presi-
dent Ronald Reagan heeft
gisteren laten weten dat hij
geen reden ziet naar aanlei
ding van de verscherping
van de Argentijns-Britse
strijd zijn voorgenomen reis
naar Groot-Brittannië uit te
stellen.
Hij zei evenwel dat „wan
neer er iets onverwachts ge
beurt" een afgelasting van
zijn bezoek aan Londen zou
worden overwogen. Reagan
tiendaagse reis langs vier
landen begint morgen over
een week.
Solidariteit met
Argentinië-show
CARACAS De solidariteit van de La-
tijnsamerikaanse landen met Argentinië
in verband met de oorlog om de Falkland
Eilanden uit zich op zeer uiteenlopende
manieren. Sommige landen bepalen zich
tot louter mondelinge steun, anderen heb
ben materieel beschikbaar gesteld. In Ve
nezuela wordt nu ook aan de bevolking
gevraagd de Argentijnen daadwerkelijk te
steunen. Dat moet gebeuren tijdens een
speciale „Solidariteit met Argentinië"-
show, die later deZe week op de televisie
zal worden vertoond. Tal van Venezo
laanse artiesten hebben hun medewerking
toegezegd. Het geld dat de Venezolanen
tijdens de show bijeenbrengen zal na af
loop aan de Argentijnse ambassadeur wor
den overhandigd.
an onze correspondent
Roger Simons)
NDEN Groot-Brit-
nië heeft gisteren dui-
jjk gemaakt dat het
denkt aan een staakt-
•vuren voordat de Ar-
itijnse troepen de Falk-
d Eilanden verlaten
ben. Minister van de-
>ie John Nott kwam
Lagerhuis vertellen
n j de totale verovering
kot| de eilanden nog een
n ofestie van dagen is. Hij
dabrschuwde er echter
-der,r de Argentijnse tegen-
ad te onderschatten.
r J bestand op dit mo-
beiipt noemde hij „ab-
ded". Premier Thatcher
Dejadrukte het standpunt
Z0lj de regering in een
*'idWoord op een bood-
uleip van de paus. „Ik wil
vrede die aan vrijheid ge
koppeld is en geen vrede
ten koste van de vrijheid",
aldus Thatcher.
Het is» nog nief duidelijk hoe
de Britse strijdkrachten van
hun bruggehoofd bij Port
San Carlos op Oost-Falkland,
zullen oprukken naar de
hoofdstad Port Stanley, die
zij in opdracht van premier
Thatcher zo vlug mogelijk
moeten veroveren. Over de
weg bedraagt de afstand 80
kilometer. Als ze echter eerst
in noordelijke richting trek
ken, kunnen zij via een rela
tief veilige omweg de hoog
ten boven Stanley bereiken
en vandaar de hoofdstad on
der vuur nemen.
Commando's
Port Stanley wordt verde
digd door naar schatting vijf
tot tienduizend Argentijnen,
onder wie minstens een ba
taljon goed getrainde com
mando's. Het Argentijnse
garnizoen van Stanley be
schikt zowel over gewoon
luchtafweergeschut als over
luchtafweerraketten, veldar
tillerie, zware machinegewe-1
ren, tanks en ander oorlogs-
materieel waarmee zij de
Britten nog ernstige verlie
zen kunnen toebrengen. De
fensieminister Nott heeft zijn
landgenoten daar gistera
vond voor gewaarschuwd in
het Lagerhuis.
Minister Nott zei ook, dat de
lastige bodemgesteldheid en
het gure weer ernstige hin
derpalen vormen. Londen
laat het aan generaal Julian
Thomson, bevelhebber van
de gelande Britse strijd
krachten over om te beslis
sen op welke manier de rest
van de Falkland Eilanden
heroverd moet worden.
De Britse troepen kunnen
ook in zuidelijke richting op
marcheren, met bestemming
Darwin en Goose Green, op
ongeveer 27 kilometer van
San Carlos. Het grasvlieg
veld van deze laatste neder
zetting is van strategisch be
lang. Volgens sommige be
richten zijn daar al gevech
ten tussen tanks aan de gang.
Als de Britten die landings-
strook eenmaal in hun bezit
krijgen, kunnen zij er zelf
gebruik van maken voor
luchtaanvallen op de Argen
tijnen in Port Stanley.
Versterkingen
In afwachting van de verde
re opmars wordt het Britse
bruggehoofd bij Port San
Carlos verder versterkt met
artillerie, tanks, luehtafweer-
batterijen en ander zwaar
oorlogsmaterieel. Er zijn ook
meer troepen aan land geko
men en het aantal oorlogs
schepen in de omgeving is
toegenomen. Wegens het
ernstige risico van nieuwe
Argentijnse luchtaanvallen
verkeren alle troepen en
eenheden onafgebroken in
grote staat van paraatheid.
Intussen gaat het diplomatie
ke overleg in de Verenigde
Naties verder. Vannacht
heeft Ierland formeel een re
solutie ingediend bij de Vei
ligheidsraad, waarin wordt
gevraagd om een wapenstil
stand van 72 uur. In die tijd
zou de secretaris-generaal
nogmaals moeten proberen
beide landen aan de confe
rentietafel te brengen. Ge
zien de uitspraken van de
Britse minister Nott en pre
mier Thatcher valt echter te
verwachten, dat Groot-Brit
tannië in de Veiligheidsraad,
wanneer deze tot stemmen
overgaat, zijn veto over een
dergelijke resolutie en alle
overige nog te verwachten
voorstellen voor een staakt-
het-vuren zal uitspreken.
Het Britse fregat „Antelope", dat vannacht in de wateren rond de Falkland Eilanden is gezonken.
Het schip werd zondagavond door Argentijnse bommen getroffen. De „Antelope" is een zuster
schip van de zaterdag in de golven verdwenen „Ardent". Het schip op de achtergrond is de „Ama
zon", even nog onbeschadigd rondvarend zusterschip van de beide gezonken fregatten.
ivasie op de Falkland
hlanden voortijdig be-
omdat een Sea
Xing-helikopter met
Iritse manschappen aan
•oord in zee was gestort,
li erbij kwamen 21 Britse
ildaten om het leven,
rvaren helikopterpilo-
jn wijten het feit dat er
weel ongelukken met
ia King-helikopters ge-
iuren aan vermoei d-
Ïid. zenuwen, het slech-
weer en tekortkomin-
n van de helikopters.
LONDEN De Britse armada
in de Zuidatlantische Oceaan
heeft inmiddels zeven helikop
ters verloren als gevolg van
ongelukkfn of noodlandingen.
Volgens ervaren helikopterpi
loten is dit grote verlies een
gevolg van vermoeidheid, ze
nuwen bij de piloten, het
slechte weer en de tekortko
mingen van de toestellen.
De helikopters zijn het voor
naamste vervoermiddel waar
over de Britse troepen op de
Zuidatlantische Oceaan be
schikken. Maar niet alleen
vervoeren de helikopters ma
terieel en manschappen, ook
worden ze ingezet bij het zoe
ken naar onderzeeboten en het
vervoer van aanvalstroepen.
„Ik zou zeggen dat vermoeid
heid het grootste probleem is",
aldus Robert Barton, eerste pi
loot van het 706e luchteskader,
waar helikoptervliegers wor
den opgeleid. „Als je 's nachts
over zee moet vliegen, moet je
bijna uitsluitend op je instru
menten vliegen, behalve als je
schepen erg dicht bent gena
derd; en als je vlak boven het
water vliegt, kun je je ogen
helemaal geen minuut van de
instrumenten halen. En na
tuurlijk vergt het 's nachts
vliegen onder slechte weers
omstandigheden enorm veel
van je zenuwen".
Volgens captain Peter Donald
son, algemeen directeur van
een grote helikoptermaat
schappij, is het vervoer van
mensen per helikopter erg
moeilijk. „Er wordt enorm
veel van de piloten geëist, met
name als hij mensen omhoog
moet brengen. Er zijn een aan
tal bijzonder vermoeiende
handelingen die een piloot
moet verrichten, niet alleen
met de stuurknuppel, maar
ook op het controlepaneel en
allerlei pedalen".
Afgezien van technische man
kementen speelt ook het weer
een nadelige rol. De helikop
ters in de Zuidatlantische
Oceaan hebben te maken met
laaghangende bewolking, re
gen, storm en af en toe zelfs
sneeuw. Ijsafzetting kan op het
moment nog geen probleem
vormen, maar ook dat is nog
slechts een kwestie van we
ken. De Sea King helikopters
zijn zo gebouwd dat ze niet op
drift slaan als ze noodgedwon
gen op zee moeten landen,
maar desondanks blijven ze
zelfs onder gunstige weersom
standigheden niet lang drij
ven.
Onderzoek door de NASA in
de Verenigde Staten heeft
aangetoond dat zestig procent
van de bijna driehbnderd heli
kopterongelukken te wijten
waren aan fouten van de pilo
ten en twintig procent aan
constructiefouten. Maar vol
gens captain Donaldson zijn er
„mede met het oog op de druk
waaronder de helikopterpilo
ten nu gebukt gaan, wel een
miljoen redenen te bedenken
waarom zo'n toestel in de
buurt van de Falklands neer
kan storten. Hoewel de tech
nologie goed is en de technici
aan boord van de Britse vloot
erg bekwaam, blijft machine
rie altijd erg kwetsbaar. De pi
loten zullen wel wat ervaring
hebben opgedaan uit oefenin
gen op de Noordatlantische
Oceaan, maar zij staan onder
een druk die bij oefeningen
nooit zo groot is. Nu gaat het
om leven of dood.
STEPHEN COOK
Copyrighl The Guardian
aJjor
nij
^DEN Hoewel de groot-
t reiging voor het Britse in-
jeleger op en rond de Falk-
llt* Eilanden momenteel uit-
van de Argentijnse Jucht-
it, heeft diezelfde lucht-
Jf,sfct paradoxaal genoeg de
ligste verliezen moeten in-
ren. Veruit het meest
iculair in deze is het gro-
ïtal Mirage-bommenwer-
i, dat door de Engelsen is
rgehaald. De Britten zeg-
1 in3'n totaa* een stu^ acht-
P'°J Mirages te hebben uitge-
lutt^keld en als dat waar is,
isenjjen de Argentijnen minder
,j tien van deze toestellen
rofl
n M'
118eMirage III 'is een superso-
jh vliegtuig, oorspronkelijk
J" PVorpen als een vliegtuig
grote hoogte. Het grote
r aan Mirages valt mis-
l?rTn te verklaren doordat ze
u z%t conflict keer op keer
1 over moeten vliegen met
,na.zware bommenlading aan
va fd op zoek naar doelwitten
^ntn de fj°rden en bijna al-
aurMn het uitzicht belemmerd
de laaghangende be wol -
t. Als ze hun bommen heb-
Ilaten vallen, moeten ze al-
nog weer de zeshonderd
hieter naar huis afleggen,
zelfs als ze zijn uitgerust
l raketten die ze vanuit de
lt op andere vliegtuigen
hen afvuren, dan nog heb-
ze niet genoeg brandstof
boord om een luchtge-
aan te gaan, wat deze
n dus zeer kwestbaar
andere belangrijke ge-
vliegtuig waarover de
ntijnen beschikken is de
awk, een in Amerika ge
lichte bommenwerper
voor acties boven zee.
het conflict om de
nden uitbrak, hadden
rgentijnen elf vliegtuigen
Aan deze bedelende vrouw in een van de straten van Buenos
Aires gaat het Falkland-conflict ogenschijnlijk voorbij. Ze zit on
der een tekst waarin de inleidende tekst van de Onafhankelijk
heidsverklaring van de Verenigde Staten uit 1776 wordt aange
haald, waarin sprake is van Engelse zeeroverij. Lezen Haig en
Reagan die tekst wel, zo wordt verderop in het pamflet gevraagd
gevraagd om de bevolking te motiveren voor de strijd tegen de
Engelsen.
het verouderde vliegdekschip
Ventecinco de Mayo (de vroe
gere Karei Doorman) en wa
ren er 68 ondergebracht bij de
luchtmacht. De Britten zeggen
er hiervan tenminste negen te
hebben neergeschoten.
En dan zijn er nog de Pucaras,
kleine gevechtsvliegtuigen,
speciaal ontworpen en in Ar-
strijd tegen guerrilla's. Een
aantal vliegtuigen van dit type
dat op de Falkland Eilanden
stond werd uitgeschakeld tij
dens Britse commando-acties
en afgelopen zondag zijn er
nog eens twee uit de lucht ge
schoten.
Bronnen van het Britse minis-
van de 220 vliegtuigen en heli
kopters waarover de Argentij
nen bij het begin vand e oor
log beschikten er tussen de
zestig en de zeventig zijn ver
nietigd. De Argentijnen blij
ven echter praten over aan
houdende aanvallen uitge
voerd door twintig dertig
vliegtuigen tegelijk. En on-
moet toegegeven worden dat
die aanvallen wel degelijk suc
ces hebben opgeleverd. Afge
zien van het Britse fregat „Ar
dent" dat in het weekend is
gezonken, is nu ook het fregat
„Antelope" naar de bodem
van de zee verdwenen.
DAVID FAIRHALL
(Van onze correspondent
Mare de Koninck)
BRUSSEL Acht van de tien
EG-landen waaronder Ne
derland zijn gisteren over
eengekomen het verbod op in
voer van Argentijnse goederen
voor niet nader bepaalde tijd
(„zolang de situatie het vergt")
te verlengen. Volgens minister
Van der Stoel betekent dit
echter niet dat de EG Londen
nu een vrijbrief heeft gegeven
voor de oorlog rond de Falk
land Eilanden.
De onenigheid binnen de EG
over de solidariteit met Enge
land in de Falkland-oorlog is
dezelfde gebleven als een
week geleden. Toen besloten
Italië en Ierland niet langer
mee te doen en beslisten zeven
landen de aanvankelijk una
nieme EG-sanctie voorlopig
nog zeven dagen voort te zet
ten. Denemarken blijft op het
standpunt niet als EG-lidstaat,
maar op eigen gezag het im
portembargo tegen Argentinië
voort te zetten.
De verlenging van het impor
t-embargo voor onbepaalde
tijd kwam gisteren als een ver
rassing, omdat de meeste
EG-landen afgelopen week
naar opheffing ervan neigden
nu er geen Europese eenstem
migheid meer over mogelijk
blijkt en nu er op de Falkland
Eilanden volop van oorlog
sprake is. De boycot is zes we
ken geleden immers ingesteld
als „middel om geweld te
voorkomen door Argentinië
met economische druk tot te
rugtrekking van zijn troepen
en tot onderhandelingen te
dwingen". Voorkoming van
geweld is intussen een illusie
gebleken.
Minister Van der Stoel be
klemtoonde dat zijn Britse col
lega Pym nogmaals zijn be
reidheid had onderstreept om
beëindiging van de vijande
lijkheden overeen te komen
op basis van VN-resolutie 502.
Daarin wordt de Argentijnse
terugtrekking van de Falk
land Eilanden geëist en' een
vreedzame oplossing bepleit
van het geschil. De Brits mi
nister van buitenlandse zaken,
Francis Pym. toonde zich zeer
ingenomen met de houding
van de acht EG-partners. „Dit
betekent een versterking van
de steun aan ons beleid. Ik
breng daarvoor dank aan mijn
collega's".
(Van onze correspondent Mare de Koninck)
BRUSSEL Groot-Brittannië eist een formele herbevestiging
van het veto-recht voor elk land van de Europese Gemeen
schap. Frankrijk en de 'nieuwe' lidstaten zoals Ierland. Dene
marken en Griekenland, zijn het daarmee eens. De overige lan
den, waaronder Nederland, achten veto-recht heilloos omdat het
de verdere ontwikkeling naar Europese eenwording onmogelijk
zou maken.
De tien ministers van buitenlandse zaken van de Europese ge
meenschap hebben gisteren in Brussel het netelige punt van de
besluitvorming aangesneden nadat vorige week voor het eerst
sinds zestien, jaar weer gestemd is in een ministerraad van de
EG in plaats van dat de gebruikelijk geworden eenstemmigheid
werd gezocht. Bij die stemming, in de landbouwraad, werd de
veto-aanspraak van een verontwaardigd Engeland genegeerd,
zodat in overeenstemming met het oorspronkelijke EG-verdrag
de landbouwprijzen voor alle lidstaten bij meerderheid werden
vastgesteld.
De Britse minister van buitenlandse zaken Pym eiste gisteren
terugkeer naar het unanimiteitsprincipe, zoals dat in 1966 als
een gentlemen's agreement' in net akkoord van Luxemburg
overeen is gekomen. Op 20 juni aanstaande zullen de EG-minis?
ters hun vruchteloze discussie van gisteren weer oppakken Zë
hopen dan 'ontwerp-conclusies' te kunnen formuleren, op grond
waarvan de Europese top van regeringsleiders en staatshoofden
een week later, op 28 juni, een nieuw akkoord kunnen sluiten
over de besluitvorming in de EG. Men acht het hier echter web
haast uitgesloten dat daarover tijdig overeenstemming komt In
tussen beraadt Engeland zich op 'tegenmaatregelen' tegen de
EG-partners die vorige week „de grondslag van het handelen in
