ritse patriotten
illen sterven voor
'alkland Eilanden
VN-bemiddeling
in slotfase
'hatcher zaait paniek in
uropese gemeenschap
Nieuwe
ontmoeting
Haig-
Gromyko in
voorbereiding
SLISSEN BIJ MEERDERHEID
lN EINDE EG BETEKENEN
Italië
dbprbreekt
traditie EG
2 TENLAND
LEIDSE COURANT
DINSDAG 18 MEI 1982 PAGINA 11
fcTRO VERWERPT
)RSTEL REAGAN
^JNA De Cubaanse leider Fidel Castro
Ijjn „diepste verachting" uitgesproken over
lente voorstel aan Cuba van de Amerikaan-
ident zich bij het Westen te voegen ten ein-
Tep-ekkingen tussen Cuba en de Vs te ver-
i. De Cubanen hebben de „hel van het ka-
ie" gekend en zullen nooit naar die hel te-
Jen, aldus Castro gisteren in Havanna. De-
jdie dergelijke voorstellen doen, hebben
fespect voor ons en zijn grof, zo zei Castro,
[iijke voorstellen doen is hetzelfde als ons
Wen zich te verraden, te verkopen", aldus
Jaanse leider.» President Reagan deed zijn
Rl in januari via de Amerikaanse televisie,
r Haig vroeg zich op 22 april hardop af of
ment voor Fidel Castro niet was gekomen
Rik te vragen of het niet liever wilde dat
|ich bij het Westen zou aansluiten.
Belgische werknemers
leveren vrijwillig in
BRUSSEL Ongeveer 80 pro
cent van de 1100 werknemers
van het metaalconstructiebe
drijf Nobels-Peelman in het Bel
gische Sint Niklaas is gisteren
akkoord gegaan met een her
structureringsplan. Dat bete
kent dat de arbeiders „ja" heb
ben gezegd tegen het inhouden
van vier procent op het brutto-
loon gedurende drie jaar. Het
personeel levert ook in op ande
re verkregen rechten. Dagver
goedingen en kilometerkosten
worden verlaagd en tussen
kerstmis en nieuwjaar zal voor
taan gewerkt worden zonder dat
het loon daaraan wordt aange
past.
Zon in plaats
van Reagan
BONN „Zon in plaats van Reagan" heeft
zijn televisiedebuut gehad en zou heel goed
het „strijdlied" kunnen worden van de deel
nemers aan de betoging tijdens het verblijf
van president Reagan in Bonn. Op 10 juni zal
hij daar zijn om er de NAVO-t'opconierentie
bij te wonen. De anti-Reagan song is op de
plaat vastgelegd door EMI-Electrola in Keu
len en komt volgende week in de handel.
„Zon in plaats van reagan" is van Joseph
Beuys, een tyjnstleraar die bekend staat om
zijn bizarre avantgarde-creaties. Een besluit
van de Westduitse spoorwegen om deelne
mers aan de betoging op 10 juni te vervoeren
met een korting van zo'n zestig procent, zal
de deelneming waarschijnlijk doen uitstijgen
boven de 150.000 mensen die men aanvanke
lijk verwachtte.
Weerzien met vaderland
WENEN Ex-keizerin Zita van Oostenrijk
blijkt na 63 jaar ballingschap in het buitenland
in haar vaderland terug te zijn geweest voor een
bezoek aan het graf van haar in 1971 overleden
oudste dochter Adelheid. De ex-keizerin, die on
langs 90 jaar is geworden, stak gisteren vanuit
Zwitserland de Oostenrijkse grens over en begaf
zich naar het dorp Tulfes bij Innsbruck, waar
aartshertogin Adelheid overleed. Zita is Oosten
rijk sinds 1919 niet meer in geweest omdat zij
altijd had geweigerd afstand te doen van haar
titels en rechten. Kanselier Kreisky heeft on
langs verklaard dat gezocht moest worden naar
een humane oplossing die het mogelijk moet
maken dat zij haar laatste dagen in Oostenrijk
doorbrengt. Volgens de Weense Kronenzeitung
had de ex-keizerin gezegd: Niemand kan zich
voorstellen wat het voor mij betekent na zo lan
ge tijd in Oostènrijk terug te zijn.
Zuidafrikaanse
luchtaanvallen:
Dertien doden
LISSABON Volgens het mi
nisterie van defensie in Loean-
da heeft Zuid-Afrika afgelopen
week tijdens luchtaanvallen in
Angola dertien mensen gedood.
Dit is gisteren door het Angole
se persbureau Angop bekend ge
maakt. Volgens het Angolese
ministerie van defensie bereidt
Zuid-Afrika een massale aanval
voor. Angola verleent de bevrij
dingsorganisatie SWAPO, die
strijdt voor de onafhankelijk-
heiud van Namibië, steun in
haar oorlog tegen Zuid-Afrika.
Egypte levert Irak wapens
KAIRO De Egyptische minister van
defensie, Aboe Ghazalq, heeft gisteren
bevestigd dat zijn land „Irak militair
materieel levert waaraan het behoefte
heeft en die het nergens anders kan
krijgen". Dit heeft het persbureau
MENA bekend gemaakt. Ghazala ont
kende in zijn openingstoespraak voor
het tweede militaire Afrikaanse sympo
sium in Kairo „stellig de aanwezigheid
van Egyptische soldaten in Irak". Ver
der merkte hij op dat „de Iraans-Iraak-
se oorlog, waarin twee islamitische lan
den tegenover elkaar staan, een onno
dige oorlog is die snel beëindigd moet
worden". De Egyptische minister no
digde de Arabische en islamitische lan
den landen uit een „regeling voor het
conflict te zoeken, die beide partijen
recht doet".
n onze correspondent
Roger Simons)
)EN De kans be-
dat de Britse premier
her, wanneer de
and-crisis eenmaal
>ij is, nieuwe verkie-
uitschrijft voor het
huis. Thatcher ge-
de Falkland-kwes-
de kiezers te beïn-
n. Diverse opinie
gen bevestigen, dat
zij de Britse armada
de Falkland Eilan-
jeeft gestuurd haar
;n in Groot-Brittan-
erk is toegenomen.
[Conservatieve regerings-
[zou nu bij verkiezingen
Jkkelijk een nieuwe,
Iijke overwinning9 kun
nen behalen. Onmiddellijk na
de Argentijnse landing op de
Falkland Eilanden waren
Thatchers persoonlijke voor
uitzichten heel wat minder
gunstig. Haar werd verweten
zij dfe invasie niet voorzien
had. Tot twee maal toe werd
door een deel van het Lager
huis haar ontslag geëist. Maar
de Conservatieve premier
slaagde er in die anti-campag
ne te ontzwenuwen. .Met be
kwame spoed zette zij.de expe
ditie op touw voor een glorie
rijke herovering van de Falk
land Eilanden. De propagan
damachine van de regering
draait op volle toeren om de
premier het imago van de hel
din des vaderlands te bezor
gen. Dit alles kost Thatchers
partij geen cent, maar geeft de
Britse premier een nieuwe po
pulariteit, die met geen goud
te betalen is.
In haar toespraken raakt pre
mier Margaret Thatcher seder-
dien bij voorkeur patriottische
snaren. Afgelopenweekeinde
hield de premier en toespraak
op het Conservatieve partij
congres van Perth, in Schot
land. Met een van ontroering
trillende stem riep ze uit: „De
wereld vroeg zich af of de eer
bare en rechtmatige bezitter
van de Falkland Eilanden iets
zouden doen. En wat gebeur-
der er? De eerbare en recht
matige bezitters van die eilan
den stelden zich teweer!"
Thatcher praat ook veel over
de historische rechtvaardig
heid van haar expeditie naar
het zuiden van de Atlantisch^
Océaan. Toch herinnert ze er
nooit aan, dat de Argentijnen
133 jaar geleden al door de
Brittep gedwongen werden de
Falkland Eilanden te verlaten.
De militairen aan boord van
de Britse oorlogsschepen en
opgevorderde vaartuigen van
de koopvaardijvloot, die de
Argentijnen opnieuw gaan
verjagen, worden door That
cher „onze moedige jogens, die
willen sneuvelen voor het va
derland", genoemd. Eigenlijk
zou ze daaraan moeten toevoe
gen: „En voor de eer en glorie
van Margaret Thatcher". Maar
dat doet de Britse premier na
tuurlijk niet.
Lezersbrie ven
Hoe groot het patriottisme van
de Britten is, blijkt geregeld
uit lezersbrieven in de kran
ten. Daarin geven zij premier
Thatcher volmondig gelijk ge
ven en sporen zij „onze jon
gens" aan om „de Argies" een
les te geven, die zij nooit zul
len vergeten. En dat precies
Deze foto werd zo'n twee weken geleden gemaakt op de basis Ascension in het midden van de
Atlantische Oceaan, toen Britse troepen landingsoefeningen hielden. Als de vredesbesprekingen
niet snel vrucht afwerpen, zullen de stranden van de Falkland Eilanden een zelfde beeld geven, al
zullen de Britse militairen daar, met het oog op het minder aantrekkelijke klimaat, wel wat warmer
gekleed zijn.
wat sommige Britse mariniers
blijkbaar van plan zijn te doen.
„Wij zullen vechten tot onze
laatste ademstoot om de Falk
land Eilanden Brits te hou
den", schreef een marinier.
Een collega had het nog
mooier pp papier gezet: „Wij
weten dat de toekomst van de
Falkland Eilanden in onze
handen rust. Wij zijn gereed
om voor de Falkland Eilanden
even hard te vechten als in
een oorlog voor Buckingham
Palace!", schreef hij enthou
siast.
Gelukkig zijn er nog Britten,
die zich niet door hun politici
of de kranten om de tuin laten
loos te blijven", schreef giste
ren lezer J.A. Penrose in The
Guardian. „Toen ik leraar was
en de vooruitzichten om een
baan te vinden voortdurend
ongunstiger werden, zag ik tot
mijn spijt veel jongeren die
lang niet genoeg onderwijs
hadden gekregen tekenen
voor militaire dienst. Op de
vraag waarom antwoordden zij
dan iets te doen hadden, dat
het beter was dan te gaan
stempelen. Die jongens koes
terden helemaal geen belang
stelling voor principes of va
derlandse plicht. Zij konden
die woorden zelfs niet zonder
fouten schrijven", aldus Pen-
leiden. „Onze jongens zijn bij rose. „Wat voor hen het
met kleurlingen. In deze da
gen van dubbelzinnigheid ho
ren zij echter verkondigen:
„Wij vechten om de principes
van democratische vrijheid te
verdedigen en wie dat in twij
fel trekt, is een verrader
Penrose besluit: „Als de jon
gens sneuvelen, zullen ze ster
ven zonder goed voorgelicht te
zijn geweest. Dat degenen met
meer intellectuele bagage de
dood van deze soldaten vante-
voren een nobel offer noemen,
is een groteske aanmatiging.
Het droevigste is wel, dat nu
de jongens blindelings terecht
gekomen zijn in het'zuiden
van de Atlantische Oceaan, z(j
moedig zulen vechten. Is dat
echt het enige waarvoor hun
land hen nodig heeft?".
in onze correspondent
Mare de Koninck)
SSEL Terwijl de
n overige EG-landen
na maanden overleg
zijn geworden over
(emiddelde verhoging
de prijsgaranties aan
loeren met 10,5 pro-
wil Groot-Brittannië
mee alleen instemmen
en definitieve en vol-
[e vermindering van
'dmaatschapsgeld, dat
den aan de EG-begro-
moet afdragen. Enge-
meent als weinig
rische natie de ko-
de jaren telkens zo'n
miljard gulden meer
„Brussel" te moeten
lan dan het via land-
iubsidies terugkrijgt.
De EG-landen van het conti
nent verzetten zich principieel
tegen de lastenverlichting, om
dat het in de EG gaat om het
scheppen van een gemeen
schappelijke markt en niet om
het vereffenen van nationale
rekeningen. Men wil Londen
wel tijdelijk drie jaar te
gemoetkomen door de helft
(2,2 miljard gulden) van zijn
„tekort" terug te geven.
Maar ook dat vindt de rege-
ring-Thatcher onvoldoende en
is daarom als drukmiddel de
verhoging van de landbouw
prijzen blijven tegenhouden.
Sinds 1969 functioneert de EG
bij de gratie van het zoge
noemde Akkoord van Luxem
burg, waarin de (toen nog zes)
regeringen vaststelden dat be
langrijke beslissingen alleen
bij unanimiteit kunnen wor
den genomen.
Tevoren had men zich in de
EG-raden steeds aan het offi
ciële EG-verdrag gehouden,
dat het beslissen bij meerder
heid mogelijk maakt. Het
Franse staatshoofd generaal
De Gaulle maakte daar een
einde aan. Frankrijk was en
kele malen in de EG in de
minderheid geplaatst en Parijs
kon niet langer aanvaarden
dat de EG-besluiten kracht
van wet kregen voor alle
Franse burgers, zonder mede
werking van de Franse rege
ring en zonder dat de Franse
volksvertegenwoordiging
eraan te pas was gekomen.
Omdat anders Frankrijk de
EG zou verlaten, maakte men
in Luxemburg het „gentle
man's agreement", dat elk lid
staat voortaan vetorecht zou
krijgen, als het om een „vitaal
belang" voor dat land ging. In
latere jaren echter is elk ge
ringste meningsverschil in de
EG-ministerraden door de be
trokken lidstaat tot zaak van
vitaal belang verheven, waar
door de Gemeenschap in een
impasse op vrijwel elk beleid
sterrein is geraakt.
Net als De Gaulle destijds
dreigt Thatcher nu de EG te
verlaten, als de raad van land
bouwministers op basis van
het formele EG-verdrag door
stemming de landbouwprijzen
vaststelt. Bij dit alles speelt
Frankrijk een heel pikante
rol. De Franse regering zit om
bihnenlands-politieke redenen
het hardst verlegen om nieu
we landbouwprijzen, maar is
zelf de uitvinder van het veto
recht in de EG. Toch zou de
regering-Mitterrand voor deze
keer mee willen doen aan een
formele stemming in de land
bouwraad met het argument,
dat Engeland een nieuw soort
veto introduceert: het is in fei
te niet tegen de 10,5 procent
hogere landbouwprijzen (dat
schaadt geen vitaal Brits be
lang), maar wil die verhoging
tegenhouden omwille van een
ander belang: een lagere EG-
-contributie. Voor Parijs is dat
een oneigenlijk gebruik en dus
een uitbreiding van het Ak
koord van Luxemburg, het
geen een sneeuwbal-effekt
kan krijgen en de EG nog be-
sluitelozer zal maken dan ze
thans feeds is.
De Engelse
minister van
landbouw
Peter Walker
hield in
Brussel tijdens
het EG-
overleg over
de landbouw
prijzen
ondanks zijn
gulle lach het
been stijf.
NEW YORK De pogin
gen van de secretaris-ge
neraal van de Verenigde
Naties, Perez de Cuellar,
om een diplomatieke op
lossing van het Falkland-
conflict te bewerkstelli
gen bevinden zich in een
slotfase. Als niet binnen
twee dagen een akkoord
wordt bereikt, is een Brit
se invasie op de Falkland
Eilanden niet meer te ver
mijden.
„Als wij de Argentijnen er niet
met diplomatieke of economi-
'sche middelen uitkrijgen, zul
len wij het met militaire mid
delen moeten proberen. Sinds
vorige week is het overleg
geen steek verder gekomen",
aldus premier mevrouw That-
cher voor de radio. Zij ver
volgde: „Wij zijn inmiddels zo
ver gegaan als wij jonden. We
zien het nog een keer aan,
maar men moet niet vergeten
dat het de Argentijnen zijn die
zijn binnengevallen. Zij zijn de
agressor. Wij zijn degenen die
zijn aangevallen. Het is aan
hen".
In New York verklaarde VN-
leider Perez de Cuellar desge
vraagd, dat „de tijd niet aan de
kant van de vrede staat". Van
daag heeft hij opnieuw ge
sprekken met de vertegen
woordigers van Argentinië en
Groot-Brittannië bij de Vere
nigde Naties.
Het Britse ministerie van de
fensie in Londen bevestigde
gisteren krantenberichten, dat
meer dan drie weken geleden,
tijdens de voorbereidingen
voor de herovering van het ei
land Zuid-Georgië, twee Britse
helikopters zijn verongelukt.
Beide ongelukken gebeurden
in een sneeuwstorm. De toe
stellen vervoerden comman
do's voor verkenningsacties op
het eiland. Bemanning en pas
sagiers van beide toestellen
konden worden gered.
(Van onze correspondent Cees
Manders)
ROME Het besluit in Italië
als eerste EG-land het handel
sembargo van de Europese Ge
meenschap jegens Argentinië
te beëindigen is in Rome met
veel pijn en moeite genomen.
De Italiaanse minister van
buitenlandse zaken, Colombo,
stond gisteren de hele dag in
contact met zijn eerste minis
ter Spadolini, en Spadolini
moest op zijn beurt voortdu
rend telefoneren met de
hoofdkwartieren van de par
tijen die zijn zeer broze coalitie
uitmaken: de christen-demcra-
ten, socialisten, sociaal-demo
craten, liberalen en de republi
keinen, zijn eigen partij. De
twee belangrijkste partijen, de
christen-democraten en de so
cialisten, waren tegen de Ar-
gentinië-boycot, en daarom
kon Spadolini er niet omheen
Colombo op te dragen tegen
voortzetting van de sancties te
stemmen. Spadolini zelf was
voor handhaving van het em
bargo, om de EG-eenheid te
bewaren en Amerika, Italië's
beste vriend, niet voor het
hoofd te stoten. Maar de eerste
minister kon zichzelf er niet
toe brengen zijn eigen verant
woordelijkheid als regerings
leider te nemen. Vorige week
tijdens de parlementaire be
handeling van het handelsem
bargo van Argentinië was al
gebleken hoe de verhoudingen
lagen: bijna driekwart van de
afgevaardigden wilde herstel
van de handelsbetrekkingen
met Argentinië. Officieel heet
het dat de voortzetting van de
boycot een vreedzame oplos
sing van het Falkland-geschil
bemoeilijkt, maar het is nau
welijks een geheim dat „Ar
gentinië" voor de partijen van
de Italiaanse politiek electo
raal aantrekkelijk is. Minister
Colombo heeft gisteren in
Brussel zijn EG-partners ge
wezen op de „etnische en af
fectieve banden" met Argenti
nië, en vrij vertaald betekent
dit dat een op de drie Italiaan
se kiezers een oom, tante, neef
of nicht in Argentinië heeft.
Italië voelt het gewicht van de
„53 procent van de Argentijn
se bevolking die van Italiaanse
afkomst is" nu sterker dan
ooit, sterker ook dan toen de
folteringen en verdwijningen
in Argentinië aan de orde van
de dag waren.
Jongste afgestudeerde
De twaalfjarige Jay Luo Is waarschijnlijk de Jongste afgestudeerde van een Amerikaanse universi
teit. Luo, een zoon van Immigranten uit Taiwan, kreeg zijn graad in de wiskunde van de rector van
de universiteit van Boise In de Amerikaanse staat Idaho. Luo begon zijn studies aan de universiteit
toen hij negen jaar oud was.
(Van onze correspondent)
LUXEMBURG De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken Alexander Haig zal volgende maand
in New York opnieuw een ontmoeting hebben met zijn
Russische ambtgenoot Andrei Gromyko. De bekend
making werd gedaan tijdens de opening van de jaar
lijkse voorjaarsconferentie van ministers van buiten
landse zaken van de NAVO-landen in Luxemburg.
Tijdens de ontmoeting in juni zouden de recente voorstellen van
president Reagan voor beperking van de intercontinéntale ker
narsenalen centraal moeten staan.
Minister van Buitenlandse Zaken, mr. Max van der Stoel, sprak
zich gisteravond in Luxemburg in zeer positieve bewoordingen
uit over die voorstellen. Van der Stoel zei „getroffen" te zijn
door de uiteenzetting die de Amerikaanse minister van buiten
landse zaken, Alexander Haig,' gisteren tijdens de NAVO-raad
daarvan gaf. „In vergelijking met de begintijd van de regerin-
g-Reagan heeft zich een belangrijke ontwikkeling ten goede vol
trokken. Dit is een belangrijke stap vooruit", aldus de demissio
naire Nederlandse bewindsman, die eraan toevoegde dat de an
dere Europese NAVO-ministers eenzelfde voldoening aan de
dag hadden gelegd.
Het voorstel van president Reagan voorziet grofweg in een ver
mindering van eenderde van het aantal intercontinentale kern
koppen waarmee Amerika en Rusland elkaar rechtstreeks kun
nen bestoken.
Minister Haig heeft gisteren in Luxemburg laten weten aanwij
zingen te hebben dat Moskou op de uitnodiging voor heb begin
van START, het overleg over de intercontinentale raketten, zou
ingaan. Officieel heeft het Kremlin daarop echter nog niet ge
reageerd.
