Lor van der Plas: „Met een
envoudig paard zou mijn
koninkrijk compleet zijn
BRUG BIJ DE KNIP IN VOORSCHOTEN
■v DE LEIDSE CAMP ONTWIKKELEN ZICH NOG STEEDS ARTISTIEKE ZIELEN
^TAP/REGIO
'£eidóe<3omont
Llfabetiseringsproject van start in Katwijk, Rijnsburg en Valkenburg
Op mijn omwegen- door stad en land kom
ik graag mensen tegen. Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertel
len wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Het nummer van mijn geduldi
ge telefoon is 071-122244; u kunt dan naar
toestel 18 vragen.
Naar Oostland willen
rijden, naar Oostland
en wij mee. Al over
ie groene heide, daar is
sn betere steê". En een
ingeslagen slotakkoord
[in-driaan-kriieng
e gitaar. In de oude
amp een bouwvallig
liddeleeuws stukje Lei
en dat temidden van
ide lompen, oud papier,
oopijzer en een wagen
ark, op de wederopstan-
ing wacht staan de
erweerde trieste muren
an het Boerhaavecom-
[ex er doodvermoeid bij.
aar zit nauwelijks mu-
ek meer in.
de binnentuin een eeuwen-
ide kastanje, die over een
aand of wat met z'n blade
nmassa het zonlicht uit het
leninterieur weghoudt. En
n even eerbiedwaardige
iurende esdoorn, een eindje
rder, waaronder het 's zo-
>rs best uit te houden is
ir de stuk of vijftien beel-
jnde en spelende artiesten,
op eerste afroep van de
itauratie hun biezen zullen
;ten pakken om elders
in schone kunsten en lusten
te kunnen vieren. Maar
restauratie is nog lang niet
zicht, omdat het een miljoe-
tnaffaire is. Daarom leven
kunstenaars er nog zoals ze
ren, want morgen is het ook
vandaag.
'aar eens een middeleeuws
#]_kachtje moet zijn geweest,
1it en zit nu Cor van der
te schaven en timmeren
zijn nieuwe opzet: een
lifkar, glanzend van binnen
or het gelakte hout van de
»ef van een oud binnen-
irtschip. Moet over een
„and klaar zijn. Dan gaat
or erin wonen en trekt hij
de gar alle windstreken met z'n
te- jjdend kindertheater Jiri.
andaag zit hij op het houten
ns" |apje en zingt van het veel-
'an blovende Oostland. Eigenlijk
ver jngt Van der Plas altijd. Al-
tttejen niet als hij een lang ge-
ter |cht heeft, maar dat komt
tie jet vaak voor. Gisteren deed
zus en vandaag weer zo en
irgen is het wellicht nog-
•ns anders: „Ik denk maar:
Straatmuzikant Cor van der Plas.
Zwerven
Cor Van der Plas heeft inder
daad Katwijks vissersbloed in
de doorzichtige aderen, maar
hij voelt zich Leidenaar. Van
geboorte. Hij is nu 33 jaar,
maar heeft al meer gezwor
ven dan de meeste grijsaards
onder ons. Eerst de Zeevaart
school aan het Galgewater:
„Want m'n vader voer ook.
Maar ik kon er m'n draai niet
vinden. Heb een blauwe
maandag gevaren, maar vond
er niks an. Een stuk of vier
bazen heb ik gehad, ooit,
maar ik hield het allemaal
voor gezien en ging zwerven.
Door Europa, door India". Cor
bewoonde een Drents boerde
rijtje, leefde in Groningen en
zette onlangs nog een kinder
programma op in het Oost-
westcentrum, in de buurt van
het Amsterdamse Carré. Hou
maar op; vraag maar niet al
door waar hij gezeten heeft
Van der Plas zou het allemaal
niet precies meer weten, en er
valt wel meer van hem te
vertellen.
Hij speelt gitaar en zingt.
Toen nij 15 was en het kin
derlijk geloof al verloren had,
kreeg hij van Sinterklaas een
gitaar met handleiding. Hij
kan nog geen noot lezen,
maar de akkoordenschema-
'tjes staan in zijn hoofd ge
grift Als hij zingt en je
hoeft er niet eens om te vra
gen klinkt zijn stem als een
ongeslepen brok eerlijkheid,
een stem met contouren naar
straatmodel; een stukje edel
metaal dat niet gepolijst is en
dat ook niet van node heeft
Van der Plas vindt muziek-
maken fijn, plezierig, en zoals
hij dat doet, zou iedereen fijn
moeten vinden. Niettemin
werkt deze gekuiste trouba
dour aan een toekomst. Hij
heeft de leveranciers vlak om.
de hoek, en Cor vindt bij de
lorrenboer schatten aan
bruikbare voorwerpen, bijna
antiek. Hij kan er bijvoor
beeld z'n huifkar mee uitrus
ten en opknappen.
Noodlot
Nog steeds staat daar op het
voormalige grachtje, tussen de
krikkemikkige complexmu
ren, een voorganger van de
huifkar II (ook huifkar I, van
een paar jaar terug, maar een
jaar is voor Cor bijkans een
eeuw, staat ergens op het ter
rein op een onbekend noodlot
te wachten). Het is „Hompei
tje '80", waarmee in een nog
jong, maar verroest verleden,
Cor de spullen Voor z'n Jiri
vervoerde. Tot in België toe.
Een soort „witkar", met afge
zakte motorische aandrijving.
Met 60 km. per uur ging het
op Turnhout aan en daar ver
wachtten de Belgen ijsco's.
Lachen was dat. Cor verkoopt
geen ijs, omdat daar geen mu
ziek in zit. Anders deed ie het
wel. Hij heeft namelijk een
open oog voor de middelen
van bestaan.
Dan maar weer een huifkar,
voor theatergebruik. Met een
podium en luifel, die onder de
wagen geschoven kunnen
worden. Naar Oostland wil hij
nog steeds rijden, en naar
Zuidland ook, 't liefst, „want
in Brabant vind je de beste
entourage voor volkskunst".
Daar zingt hij graag, met me
taal in zijn stem. IJzeren Cor,
en onverwoestbaar. Sinds een
maand of anderhalf heeft hij
z'n beter steê weer in Leiden.
„Dat is mijn basis, van waar
uit ik werk. Een leuke stad,
waar veel kan, met veel mo
gelijkheden misschien om
dat er weinig geld voor is. Er
gebeurt veel op straat, 't is er
een veel minder dooie boel
dan vroeger". Eens kreeg Cor
er een (nu verlopen) vergun
ning om op straat gitaar te
spelen. Vergunning met re
stricties: niet spelen als het
draaiorgel of een muziek
korps in de buurt was, en ook
de winkeliers mochten geen
last hebben van Cors hebbe
lijkheden; „Maar dat heb ik
nog nooit aan de hand ge
had".
Buikorgeltje
„Nu ik het toch over nooit
heb, bedenk ik me dat ik ooit
„Het gouden kalf" heb gehad.
Een winkeltje in de Noor-
drundersteeg, acht jaar gele
den. Daar maakte en ver
kocht ik lederen artikelen
(mooi hè: dingen van leer),
jasjes ook, en tassen, sandalen,
riemen; een beetje in de late
hippie-periode. Daarna leefde
ik van grootmoederstijd-spul-
letjes. Toen kwam er een
vriend met een buikorgeltje,
een poot-orgeltje eigenlijk.
Daar trokken we de straat
mee op. Een zaterdagmiddag
een paar uurtjes spelen: de
man 30 gulden verdiend. Hij
stopte ermee, verdomme, en
ik had geen stuiver meer.
Toen ging ik alleen de hort
op, met de gitaar, en had die
60 gulden voor m'n eentje".
Cor Vanderplas (zo heet ie
rond Turnhout) breide de ene
manifestatie aan de andere. In
een paar jaar tijds. Kwam in
aanraking met het straatthea
ter, via een kennis. Leuk; „er
waren alleen ideeën, verder
niks. Maar toch kwam daaruit
het straattheater Gajes voort,
een jaar of vier terug. Dat was
mijn beste tijd, vind ik nu".
De tijd van het koorddansen
ook. Goede vriendin Noortje
Gortzak, die onder de vloer
'waarboven eens Boerhaave
zijn patiënten aan bed opzocht
en er voor de studenten colle
ges hield, Noortje dan, die
zich bekwaamd heeft als gere
nommeerd blokfluitiste, met
veel liefde voor het clavecim-
bel en de middeleeuwse
„vlier", zag eens buiten op de
binnenplaats vlak boven een
scheidingsmuurtje „een grie
zel" balanceren. Griezel, ge
naamd Cor. Zij zat te stude
ren; hij danste koord. Samen
combineren ze nog heel bij el
kaar, binnen dat stukje „Boer
haave", waar muziek de
hoofdrol speelt.
Flat
Verder meent Van der Plas,
dat als je rijk wilt worden, je
geen theater moet gaan doen.
Hij heeft geen notie van de
tijd waar hij zich doorheen
begeeft. Het gaat niet snel. In
de nieuwe kar wil hij gaan
wonen, om zo vrij mogelijk te
zijn. Met z'n eigen voorzienin
gen. „Als je geld op is, is het
op. Je hebt alles in eigen han
den. En niet gaan zitten in
een flat van 800 gulden in de
maand, waar je helemaal gek
wordt". Van der Plas ver
schijnt liever, van tijd tot tijd,
in verschillende outfits, ver
schijningsvormen, waarin hij
zichzelf kan zijn. Het is alle
maal nog maar zo kort gele-
'80. „Ik vroeg me nooit af, hoe
ik ergens kwam. Ik zat overal
klem, moest soms met duwen
een brug over te zien komen".
Neem nu Hompeitje: één sei
zoen slechts heeft ze, tegen
een aanschafwaarde van 400
gulden, dienst gedaan, in het
wit.
Cor van der Plas weet zoveel
grappige dingen te doen. Hij
is vrij als een vogeltje. De
theaterfiguur van het kwar
tier, de serieuze losbol van De
Camp. Want Cor kent de
ernst van het oubollige, de
diepgang der ledigheid. Maar
hij blijft overeind. Omdat het
leven nog zoveel waardevol
vertier te bieden heeft. Op
straat wordt hij nogal eens
versleten voor: „Hé, steun
trekker! Joh, ga werken; je
kan niet zingen!" „Dan zeg ik
soms: vader Abraham werkt
ook niet, dus ga maar fietsen!
Ik heb altijd gein, anders doe
ie dit niet. Een enkele keer
heb ik een rotbui, maar het
blijft leuk. Je zou dit gevoel
moeten kennen. Zie je twintig
mensen met „zó'n gezicht",
gezicht. Enfin, leuke muziek
jes maken draagt bij tot de
sfeer in de binnenstad. Je
trekt een gezicht, en 's avonds
ben je het weer vergeten. Ik
bekijk alles maar positief".
Clown
De straatzanger van De
Camp, de bijna ingetoomde
zwerver die als clown de
eindjes aan elkaar weet te
knopen, heeft een repertoire
tot hier en ginder. „Je noemt
maar op, ik vind het best: een
straatrepertoire, hoe harder
hoe beter, en een kroegreper
toire, volksmuziek ('t leukst
om te doen) met een voorkeur
voor Nederlands, maar ook
Iers en Schots. Een „zwijmel-
repertoire" ook, desgewenst:
„Get together by candle
light". Cor gaat er even voor
zitten en speelt en zingt naar
aanleiding van een Ronald
Dahl-item: „Er staat een huis
op de Nieuwe Rijn. Met een
lieve hospita, die van haar he
ren niet kon scheiden". Een
prachtig „levenslied" rond
een oud stukje vriendelijk ve
nijn dat uiteindelijk die heren
om zeep hielp, tot en met ge
balsemd. Cor op z'n best, in
deze stijl.
Geen arme, verdrukte kun
stenaar. Toen ik dit opperde,
trok Cor zijn lichte wenk
brauwen op. Clown Jiri, van
het theater. „Zo heb ik me
nooit gevoeld. Je moet je in
elke situatie zien te handha
ven. Maar mag ik even bede
len „Natuurlijk jongen; je
gaat je gang maar".
„Weet je, ik ben niet erg kapi
taalkrachtig. Ik zoek een
paard. Om die huifkar van
me te trekken, over een week
of wat. Misschien is er iemand
die een paard naar de slager
wil doen, maar met dat dier
zou ik dolgelukkig kunnen
zijn. Wie wil me sponsoren?"
Paard
Nou, Cor, er zijn nog wel
paarden in die orde van af
danken te vinden. Van der
Plas zou ermee gebaat zijn.
Laat de paardeslager geen vat
krijgen op een droomdier.
Deze knaap Cor is een enter
tainer van eigen Leids bloed.
Bovendien heeft hij nog een
levensechte, dominante doe
delzak in elkaar gezet. Hij is
al blij met z'n gitaar en het
stevige, versterkt-glasheldere
stemgeluid, dat hij kreeg aan
gewaaid en uitgebuit heeft.
Schenk hem dat paard. Jiri is
het waard. En clowns zitten
meestal op de tocht. Nu moet
ik opeens denken aan Cees
van Oyen, die onder het ge
schminkt geweld bezweken is.
In de vier jaargetijden is Cor
,van der Plas een man van sei
zoenen. Hij heeft steeds weer
iets anders om handen. Met
z'n eigen liedjes ook. Ik hoor
de over een „winterse dag, en
een wereld met honderddui
zend kleuren".
Opnieuw
subsidie
voor
Vrouwenraad
DEN HAAG De
Provinciale Vrouwen
raad mag binnenkort
een staffunctionaris en
een administratief me
dewerker aanstellen.
Bovendien kan deze
raad zijn activiteiten
uitbreiden.
Volgende week namelijk
zullen provinciale staten
van Zuid-Holland vermoe
delijk een voorstel aanne
men om jaarlijks 45.000
gulden uit te trekken voor
een staffunctionaris, 38.000
voor een administratief
medewerker en 26.000 gul
den voor activiteiten van
de raad. Dit bedrag kan
jaarlijks worden aangepast
aan de gestegen loonkos
ten. Gedeputeerde Staten
achten deze subsidies no
dig om de Provinciale
Vrouwenraad haar taak,
onder meer het opheffen
van belemmeringen voor
vrouwen, naar behoren te
laten vervullen. Voor 1982
waren provinciale staten
al akkoord gegaan met die
subsidies, nu gaat het om
de periode 1982-1984.
VOORSCHOTEN De
gemeenten Voorschoten
en Leidschendam en het
provinciaal bestuur zijn
het eens over de beste ma
nier om'het Rijn-Schieka-
naal (De Vliet) bij de
Knipmolen over te steken:
door middel van een lage
beweegbare brug. De
twee gemeenten zijn het
er ook over eens dat de
provincie deze brug, kos
ten 2,4 miljoen gulden, zal
moeten gaan betalen.
De oeververbinding bjj
De Knip maakt deel uit
van het provinciale fiets
pad 9, dat het gebied
langs de kust van Zuid-
Holland en het polderge
bied aan de andere kant
van De Wet verbindt De
brug is ook een noodzake
lijke schakel in de ontslui
ting van het recreatiege
bied Vlietlanden en het
Stardammerbos. Tevens
zal het woon-werk-school-
verkeer tussen Stompwijk
en Leidschendam gebruik
maken van de verbinding.
Als tijdelijke oplossing tot
dat de brug is gebouwd
zal waarschijnlijk het
pontveer bij De Knip in
ere worden hersteld.
LEIDSE COURANT VRIJDAG 16APRIL1982 PAGINAS.
etaald wordt C per maand (met automatische afschrijving)
per kwartaal
tuor een glazen bakje naar:
en Mtcode/Plaats_
uur deze bon in open envelop - geen postzegel plakken -
aar: Leidse Courant, Antwoordnummer 10070,
'IJK De gemeente
rk- |wijk zal in samenwer-
zes g met Rijnsburg en Val
burg een alfabetiserings-
lect opzetten. Het project
lit. edoeld voor volwassenen
om welke reden dan ook
it hebben leren lezen en
schrijven. Er zal bij het Mi
nisterie van CRM voor deze
cursus een subsidie van 1000
gulden per leerling worden
aangevraagd. De commissie
voor onderwijs en sociale za
ken is inmiddels akkoord ge
gaan met het verlenen vair
een garantiesubsidie
15.000 gulden.
In Nederland is één tot twee
procent van de bevolking
analfabeet. Voor Katwijk al
leen al -betekent dit dat in
het gunstigste geval 400 in-
van woners niet kunnen lezen en
begeleiding kan men nu pro
beren om deze achterstand in
te halen. Uit de gemeenten
Katwijk, Rijnsburg en Val
kenburg kunnen in het eer
ste jaar totaal 15 volwassenen
aan de cursus deelnemen,
waarna het project bij vol
doende animo zal worden
voortgezet
Doorliet grote taboe, dat er
nog steeds op het analfabetis
me ligt is net erg moeilijk
om de cursisten te werven.
Ook is het niet mogelijk om
bijvoorbeeld een advertentie
te plaatsen of een folder te
verspreiden omdat de poten
tiële kandidaten het immers
toch niet kunnen lezen. Via
het maatschappelijk werk,
artsen en scholen zal men nu
proberen om analfabeten
voor de cursus te interesse
ren.
Er wordt tijdens de cursus
van drie of vier personen en
de duur van de lessen is he
lemaal afhankelijk van de
behaalde resultaten. Over
het algemeen kunnen 80 tot
90 procent van de deelne
mers na afloop van de cursus
gewerkt in kleine groepjes lezen en schrijven.
van de Leidse Courant
-als nieuwe abonnee
