John Zweifel neemt niemand iets kwalijk:
Symbool van idealisme kan niet kapot'
Problemen
om grens
opgelost
Italiaanse musea in de versukkeling
Overleg op komst
tussen VS en Nicaragua^
BINNENLAND/BUITENLAND
«B
Nieuwe kerncentrale
in Zuid-Frankrijk
BETREKKINGEN
TUSSEN CHINA EN
DE YS IN GEVAAR
Bonn geeft VS meer
militaire steun
VEEL DODEN TIJDENS
GEVECHTEN IN KOERDISTAi/
LE1DSE COURANT
VRIJDAG 16 APRIL 1962 PAGIN
(Van onze correspondent Jan Drummen)
PARIJS „Een officiële omkoperij" heeft het in Zuid- Frankrijk mo
gelijk gemaakt een kernkrachtcentrale te bouwen waar tot dusverre
iedereen tegen was en waarvan de constructie door de gewestelijke au
toriteiten verboden was. De aangelegenheid wordt met name door de
ecologisten, die aanvankelijk grote verwachtingen van het linkse be
wind koesterden en daarvoor aanzienlijke sympathie hadden, fel aan
de kaak gesteld. De nationale electriciteitsonderneming EDF, die de
kernkrachtcentrales bouwt en exploiteert (Frankrijk produceert na de
Verenigde Staten de meeste kernenergie) heeft met het gewestelijk
ontwikkelingsorgaan van de streek Midi- Pyrenes een overeenkomst
gesloten om de bouw van de centrale in Golfech te kopen. De EDF zal
jaarlijks tijdens de bouw van de centrale een som van tien miljoen aan
het ontwikkelingsorganisme storten en elk jaar gedurende de gehele
duur van het functioneren van de installatie zes miljoen betalen.
PEKING Het belnagrijkste dagblad van Chi
na heeft gisteren de hardste waarschuwing tot
nu toe gericht aan het adres van de Verenigde
Staten. Volgens de krant zouden de betrekkin
gen tussen de twee landen acuut gevaar lopen
door de Amerikaanse wapenleveranties aan
Taiwan. China heeft gesuggereerd dat de ver
houdingen met de VS tot een lager niveau zul
len worden teruggebracht als de VS niet bereid
is een datum te noemen voor de laatste wapen
levering aan Taiwan. Dit zou kunnen leiden tot
het wegsturen van de Amerikaanse ambassa
deur.
Massaprocessen
in Turkije
STANBOEL In Amasya in
het noorden van turkije is gis
teren een proces begonnen te
gen 730 vermoedelijke leden
van de linkse organisatie Dev
Yol (Revolutionaire Weg). Te
gen 57 beklaagden, die ver
dacht worden van moordaan
slagen en andere terreuracties,
is de doodstraf geëist. Ook in
Istanboel is gisteren een mas
saproces begonnen. Daat staan
80 functionarissen van de ver
boden linkse Turkse Arbei
derspartij terecht. Tegen hen
zijn gevangenisstraffen geëist
van 15 tot 36 jaar.
Politie Italië
arresteert
zes terroristen
TURIJN Loredana Bianca-
mano, die in januari met drie
vrouwelijke medegevangenen
was ontsnapt uit een gevange
nis in Turijn, is gisteren in een
Noorditaliaanse stad aange
houden. Met haar zijn nog vijf
vermoedelijke leden van de
terroristische organisatie Pri
ma Linea gearresteerd. Zij
hielden blijkbaar een „topcon
ferentie" over een reorganisa
tie van hun activiteiten na de
recente arrestatiegolf, toen de
politie hun schuilplaats bin
nenviel.
Een op drie
Britse echtparen
gaat uit elkaar
LONDEN Een op de
drie huwelijken in Groot-
Brittannië eindigt in een
scheiding als zich de hui
dige trend voortzet. In een
regeringsrapport wordt ge
concludeerd dat een op ie
dere vier echtparen voor
het vijftiende huwelijks
jaar uit elkaar gaat. Ten
opzichte van 1971 heeft de
tendens zich verdubbeld.
De situatie in Groot-Brit-
tannië is overigens nog
niet zo groot als in de VS
waar de helft van alle hu
welijken strandt.
Franse oud-minister P
pleegt zelfmoord
PARIJS De Franse oud-m
ter van buitenlandse zaken I jri
de Guiringaud heeft zich gist j."
in zijn huis in Parijs van he
ven beroofd met een jacl
weer. Hij was 71 jaar. Volgen f
milieleden leed De Guirinj [L
de laatste tijd aan depressies a
Guiringaud trad eind 1978 als
nister van buitenlandse zakei j
nadat hij onder vuur was ko j
te staan wegens kritische opi
kingen over het optreden va
christelijke milities in Liba [g€
De Guiringaud had met n 'L
ruime ervaring in derde-wei L.
kwesties. Hij heeft zich biizci jL
ingespannen voor het het :g
gang brengen van de noord-t tlft
dialoog.
TUSSEN ISRAEL EN EGYPTE
JERUZALEM Israël en Egypte hebben gisteren de proble
men, die een Israëlische terugtrekking uit de Sinai zouden kun
nen verhinderen, uit weg geruimd.
De Amerikaanse onderminister van buitenlandse zaken, Stoes-
sel, zei gisteravond al na een onderhoud met premier Begin „op
timistisch" te zijn over een regeling tussen Egypte en Israël.De
Israëlische minister van defensie, Sharon, keerde gisteren terug
na een bliksembezoek van een halve dag aan Kairo. Hij deelde
mee dat hij de verzekering had gekregen, dat Egypte zijn leger
macht in de westelijke Sinai overeenkomstig het vredesverdrag
zal aanpassen.
De Egyptische minister van buitenlandse zaken, Hassan Ali,
gaat aanstaande zondag naar Israël om te praten over de toe
komstige grens tussen beide landen. Dit zei Sharon gisteren na
terugkeer uit Kairo. Sharon, die zijn premier meteen op de
hoogte stelde van zijn onderhoud in Kairo, meldde ook dat er
betere kontakten gelegd waren tussen beide landen. Hij vertelde
in Kairo zijn bezorgdheid geuit te hebben ten aanzien van de
levering door Egypte van „sabotagemateriaal," aan de Palestijn
se Bevrijdingsorganisatie in de door Israël bezette Gazastrook.
De Israëlische militairen hebben gisteren in vluchtelingekam
pen in de Strook van Gaza vier demonstrerende Palestijnen in
de benen geschoten. De demonstraties werden gehouden in de
kampen Sjati en Jabaliya en waren gericht tegen de aanslag af
gelopen zondag in Jeruzalem. Hierbij werden Palestijnen gedood
en raakten er vele tientallen gewond. Israëlische militairen heb
ben gisteren in de stad Gaza winkels opengebroken in een po
ging de vier dagen geleden begonne st aking te breken.
Chaim Cohen, die een half jaar geleden als vice-president van
het israëlisch hooggerechtshof werd gepensioneerd, heeft giste
ren in Jeruzalem verklaard dat Israël de 12.000 droezen op de
Golan hoogte gedwongen heeft Israëlische persoonsbewijzen aan
te nemen. Dat is volgens hem in strijd met het israëlische recht.
Cohen is nu voorzitter van een beweging van de burgerrechten.
Uit protest tegen de annexatie van de Golanhoogte vorig jaar
december hebben de droezen in dat gebied wekenlang gestaakt.
POLITIE ZOEKT
NAAR NEDERLANDS
SCHIP
Gevaarlijke
munitie
aangespoeld
BONN De West-Duitse en
Nederlandse politie zoeken in
samenwerking met Interpol
naar een onbekend Neder
lands vrachtschip dat een of
meer containers met gevaarlij
ke munitie heeft verloren.
Het gaat hierbij om ontste
kingsmechanismen, die bij on
zorgvuldige behandeling uit
elkaar kunnen springen eh
daarbij de explosieve kracht
van 3 granaten ontwikkelen.
Begin deze week spoelden de
eerste hulzen met het gevaar
lijke spul op de Duitse Noord-
zee-eilanden boven oost Fries
land (Nedersaksen) aan en gis
teren ook op het vasteland van
deze deelstaat. Honderden
mensen van leger en kust
wacht zijn ingezet om bij eb de
munitie op te sporen en de be
volking ertegen te waarschu
wen.
De Nederlandse marine was al
sinds maart op de hoogte van
het gevaar omdat zij toen een
container opviste, die zozeer
beschadigd was dat de inhoud
ervan was verdwenen. Begin
april werden de Duitse en Ne
derlandse kustwacht gewaar
schuwd voor het gevaar van
aanspoelen wat door de storm
van 12 april werd bewaarheid.
In Bonn ondertekenden gisteren de Westduitse minister van bui
tenlandse zaken, Genscher (L), en de Amerikaanse ambassa
deur, Burns (R), een verdrag waarin de Westduitse ondersteu
ning aan Amerikaanse troepen in tijden van crises is geregeld.
(Van onze correspondent Ami van Vree)
BONN De Westduiste minister van buitenlandse zaken, Gen
scher, en dé Amerikaanse ambassadeur in Bonn, Burns, hebben
gisteren een verdrag ondertekencj dat voorziet in een betere we
derzijdse militaire ondersteuning in tijden van crisis. Het gaat
daarbij om een mogelijke verdubbeling van het aantal.lucht- en
landstrijdkrachten van de VS in de Bondsrepubliek tot circa
500.000 man, waarbij Westduitsland de transport- en verzor
gingsmaatregelen voor zijn rekening neemt. In dat geval moet
de „Bundeswehr" een ondersteuningseenheid van 93.000 reser
visten ter beschikking hebben.
Burns en Genscher noemden gisteren het verdrag een belangrij
ke stap tot een versterkte afschrikking in Midden-Europa tegen
over het Warschau-pact en een rationelere taakverdeling bin
nen het Atlantisch bondgenootschap. Genscher wees in dit ver
band daarbij tevens op de 'lotsverbondenheid tussen Duitsers (en
andere Europeanen) en Amerikanen'.
Mitterrand: geen stopzetting kernproeven
TOKIO De Franse presi- kernproeven op het atol Moe- kernraketten onontbeerlijk
dent Mitterrand heeft tegeno- roeroa in de Stille Oceaan. zijn voor de Franse defensie,
ver de voorzitter van de Ja- Mitterrand, die momenteel een De Japanse Socialistische Par-
panse Socialistische Partij ver- staatsbezoek van vijf dagen tij had de Franse president ge
klaard, dat Frankrijk door zal aan Japan brengt, liet de Ja- vraagd alle kernproeven in de
gaan met het nemen van panse socialisten weten dat Stille Oceaan te staken.
WASHINGTON De rege
ring van Nicaragua heeft zich
deze week officieel bereid ver
klaard met de Verenigde Sta
ten te gaan praten over een
acht-punten-plan voor de nor
malisering van de betrekkin
gen tussen de twee landen. Als
plaats voor de onderhandelin
gen wordt Mexico-stad ge
noemd. Een datum is nog niet
afgesproken.
Washingtons plan behelst on
der meer directe Amerikaanse
economische hulp aan Nicara
gua, als de Sandinistische re
gering de steun aan de rebel
len in El Salvador staakt.
Voorts zou Nicaragua zijn
strijdkrachten, moeten beper
ken en zou het land interna
tionale inspectie moeten toe
staan. De VS zouden zich dan
verplichten de invasieplannen
van Nicaraguaanse ballingen
tegen te gaan.
Nicaragua heeft ook eigen
voorstellen ingebracht. Zo wil
het de terugtrekking van
Amerikaanse oorlogsschepen
uit de wateren van Centraal-
Amerika en beëindiging van
de spionagevluchten boven Ni
caragua.
De kern van het conflict tus
sen de VS en Nicaragua is de
Amerikaanse bewering dat Ni
caragua steun verleent aan de
Salvadoraanse guerrillastrij
ders. Nicaragua heeft dit
steeds ontkend.
De junta van Nicaragua heeft
overigens gisteren de noodtoe
stand verlengd, die op 15
maart werd uitgeroepen, met
een maand verlengd. Ze be
schuldigde toen de regering-
Reagan van voortgezette po-
i
gingen om Nicaragua te
ren, onder meer door het
keren van international
ningen. Onofficieel
Amerikaanse functional
in Washington dit ook to<
Ex-minister en oud-guer |ac)
leider Eden Pastora, die
belangrijke rol heeft gesj
in de strijd tegen het rei
regime van dictator Soi pai
heeft gisteren meegedeek <j
hij met de Sandinistische i
ring heeft gebroken. li
Costaricaanse hoofdstad
Jose verweet hij hen gri
daden tegen het volk en I"
raad van de revolutie. Vol 1
Pastora willen de Sandii )et
sche leiders Fidel Castro's,,
baanse revolutie navolgen
Hij kondigde aan dat hij
alle middelen de ware rei1
tie in het land wil herstejhl
desnoods met geweld.
sor
til
BEIROET Bij gevech
ten tussen de veiligheids
troepen van ayatollah
Khomeini en Koerdische
verzetsstrijders zijn meer
dan 125 mensen gedood of
gewond geraakt. Dit is
gisteren door het Iraanse
persbureau IRNA bekend
gemaakt.
De gevechten hebben zich
voorgedaan in het noordwes
ten van Iran, een gebied waar
overwegend Koerden wonen.
Niet alleen in Iran maar ook
in Turkije en Irak strijden
Koerden al tientallen jaren
naar onafhankelijkheid.
Een onderhandelingsdelegatie
van de Niet-Gebonden Lan
den is gisteren teruggekeerd
naar koeweit. Volgens goed in
gelichte bronnen zouden de
onderhandelaars niets hebben
bereikt in hun poging een op
lossing te vinden voor het
flict tussen Irak en Iran
uit vier man bestaande d<
tie, die wordt geleid doe
Cubaanse minister van bu
landse zaken, bracht gis
zijn Koeweitse ambtgenor
de hoogte van de mislukt^,
middelingspoging. Iran h<
vol dat pas met Irak zal
den onderhandeld als Iral
troepen onvoorwaardelij
rugtrekt uit de gebieden
september 1980 werden
ekn
v IS1
Uk
Ün
ur
:cht
'i nei
IK
HERSTELQx
KLEINE
WITTE HW1
WOENSDAG*
WEER
TEZIEN
DEN HAAG Hij zegt
over de schok heen te
zijn, maar het gebeurde
heeft zijn fysiek aange
tast. John Zweifel, „Crea
tor" van het Witte Huis
in Madurodam zag zijn
produkt van 22 jaar op
recht idealisme en noeste
handenarbeid vorige
week vrijdagmorgen ge
deeltelijk aan diggelen
liggen. Hij trok wit weg,
en is, een week na de
aanslag, nog niet hele
maal bijgetrokken. Toch
kent hij geen rancune.
Daar is geen plaats voor
in zijn hart.
„Onkruit", de anti-militaristi
sche beweging die zich ver
antwoordelijk stelde voor het
kapot maken van het kleine
Witte huis, noemt hij „a small,
ignorant minority", een gerin
ge, onwetende minderheid.
„Maar vergeleken bij al die
fantastische mensen hier in
Holland vallen die knapen in'
het niet". De reacties van een
mild mens. Volgende week
woensdag is het Amerikaanse
fenomeen weer in Maduro
dam te bezichtigen.
Het moet er somber hebben
uitgezien die vrijdagmorgen.
Het miniatuur van het presi
dentiële Witte Huis, naar Ne
derland gehaald om de vie
ring van 200 jaar vriendschap
tussen de VS en het Konink
rijk te symboliseren, was be
werkt met afbijtmiddelen,
verf en een mokej*. Een ge
deelte van het dak werd ver
nield, puitjes gesloopt, en het
interieur besmeurej. Hoe erg
het is geweest zal bijna nie
mand weten, want John
Zweifel stond niet toe dat er
foto's van werden gemaakt.
In elk geval is hij de gehele
week, praktisch dag en nacht
bezig geweest met het repare
ren van de optische schade.
Het publiek moet volgens
hem zo snel mogelijk gelegen
heid krijgen, „bij de president
op visite te gaan", zoals hij het
omschrijft. Het perfect terug
brengen in oorspronkelijke
staat vergt volgéns John ten
minste nog zes maanden
werk.
Visite
Het kunstwerk heeft hem
trouwens een veelvoud daar
van gekost. Tweeëntwintig
jaar van zijn leven gaf hij aan
het bouwwerk, dat nu „één
van de mooiste erfenissen in
de Amerikaanse samenleving
is geworden". John Zweifel
heeft tijdens de 200.000 uren
werk geen cent als sponsor
geld ontvangen en een half
miljoen dollar uit eigen zak
betaald om aan de materialen
te komen. „Ik heb het ge
maakt voor het Amerikaanse
volk, daar wil ik niets aan
verdienen. Want het Witte
Huis in Washington DC is óók
van het volk. De relatie die er
is tussen het Witte Huis en de
bevolking is warm en gene
gen, want alles wat zich tus
sen die muren afspeelt gaat
hen aan, heeft hun belangstel
ling. Dat hebben Amerikanen
eenmaal, patriottisch als zij
van nature zijn. Het is eer
huis waar iedere Amerikaan
wel eens een keer op visite
zou willen gaan. Want het
vertegenwoordigt het verle
den, het heden en de toe
komst van ons land".
Maquettes
John Zweifel legt de laatste hand aan de optische reparatie. De Witte Huls-ten-
toonstelllng wordt woensdag weer voor het publiek geopend.
John Zweifel, van beroep ont
werper en ambachtelijk vak
man, maakte vroeger voor
zijn invalide schoonmoeder
maquettes van plaatsen die zij
vanwege haar handicap niet
kon bezoeken. Zodoende
kwam hij op het idee om een
„maquette" te maken van een
plaats, waar iedereen wel
naar toe wilde, maar uit prak
tische ovérwegingen niet naar
toe kon. Hij wist Jackie en
John Kennedy in 1961 te
overreden hun deuren te ope
nen en ging aan de slag. Eerst
alleen, later met zijn vrouw
Jan en de kinderen, en in de
laatste fase met een leger vrij
willigers. Hoewel de regelma
tige bezoekjes aan het Witte
Huis niet altijd even pro
bleemloos verliepen zo
moest hij tijdens net bewind
van Lyndon B. Johnson voor
namelijk met foto's werken,
omdat die uit veiligheidsover
wegingen niemand in zijn
huis wilde hebben slaagde
hij erin de totale perfectie te
bereiken. Elk schilderijtje, elk
kandelaartje en elk brand-
gaatje werd nagebootst.
Gemolesteerd
President Gerald Ford gaf
hem de grootste steun door
niet alleen vertrouwen te
schenken, maar daadwerke
lijk te helpen met zinnige ad
viezen. Op de 200ste verjaar
dag van de Verenigde Satèn
van Amerika was John Zwei
fel klaar. Zijn levenswerk be
gon op de vierde juli van 1976
aan een toernee die door alle
staten van Amerika zou voe
ren en in totaal 25 miljoen be
zoekers wist te lokken.
Voor de eerste maal dat het
kunstwerk over de grenzen
ging, werd het, na door zo'n
kleine duizend Nederland
se mensen te zijn gezien,
gemolesteerd. „Onkruir' wil
de protest aantekenen tegen'
de vriendschappelijke houdin
gen die Nederland er met de
USA op nahield. „Zoiets vier
je niet'vonden de actievoer
ders.
De directeur van Madurodam,
de heer De Munck: „We heb
ben met zijn allen staan hui
len toen we het zagen. Totaal
onverwacht. Je staat er ge
woon niet bij stil dat er idio
ten zijn die een poppenhuis in
elkaar wallen slaan omdat ze
het ergens niet mee eens
zijn".
John Zweifel, gelukkig
net in Nederland, slikte
brok in zijn keel door en
gon met de reparatie. „Alln, k
van
Dis
aan
ur d
zuir
en.
ifVV
aa
Inloo
fcpei
wat door mensenhanden
gemaakt kan nog eens wi ft d
den gemaakt", zegt hij. ins
reacties van mensen hebbji de
mij overigens wel enorm
sterkt. Ik was broodmaj
toen ik in Nederland a; fc
kwam, moet je nu kijk
Veel mensen beuren me
met taartjes en cakes, great
„Het is ook niet voor niets
Amerika met geen enkel i
der land zo lang bevriend i'
als met Nederland. Beide h
den zijn gedreven door h
zelfde soort idealisme, dezcl
de droom".
In zijn een droom ziet Jo
Zweifel zijn replica het egjjV
wige leven hebben. Zijn zo< 5te y.
zetten het werk in elk ge' je
voort. Want elke veranderi, g,
in het Witte Huis wordt ijj
nutieus gekopieerd. Vooralp
presidentswisselingen zien
Zweifels zich dus nogal
geplaatst voor handen
werk.
Of het minihuis van Ami5con
ka's eerste burger altijd ge
tualiseerd blijft is nog
open vraag. Zo lang er Ami
Jgsti
F PT
_r_._ j< beh
kanen zijn zoals John Zwei
boordevol met „idealisme,
loof en hoop" is de kans r
lijk te noemen. Aan de andi
kant, onkruid vergaat niet
AP VAN DER MEUr
MILAN KONVALIN1 L
(Door onze correspondent Cees
Manders)
ROME In Italië zelf
vanwege zijn enorme hoe
veelheid kunstschatten
wel eens vergeleken met
één groot museum is
het met de musea slecht
gesteld. De directeuren
van de Italiaanse musea
hebben dit zojuist na eni
ge dagen vergaderen in
Rome moeten conclude
ren, maar veel toeristen
uit binnen- en buitenland
wisten dat allang omdat
ze dat aan den lijve heb
ben ondervonden.
Volgens de jongste museum-
teUing (die van 1979) telt Ita
lië in totaal 1404 musea
(deels eigendom van de staat,
deels van de gemeente en
deels particulier bezit), maar
daarvan zijn er heel weinig
die de kwalificatie „mu
seum" waardig zijn. Humeu
rige suppoosten, rommelige
vertoningen, nauwelijks
tekst en uitleg en nooit in
een andere taal, geen docu
mentatiemateriaal, ongemoti
veerde sluiting en het groot
ste bezwaar: de openingstij
den die nooit rekening hou
den met de behoeften van
het publiek. In Rome moet
degene die twee musea per
dag wil zien zich haasten
omdat bij de meeste musea
de deuren al om 13.00 uur op
slot gaan, tot de volgende
dag. Maar museumliefheb
bers hebben over Rome en
de andere grote steden zoals
Florence, Milaan en Venetië
nog het minst te klagen. Er
ger is de. situatie in de pro
vincie.
Van de vijf archeologische
musea van een stad als Pa
dua, een flinke provincie
plaats, zijn er bijvoorbeeld
vier gesloten. De provincie
Latium, volgens Nederlandse
archeologen een van de
rijkste vindplaatsen van het
land, mist een archeologisch
museum, ondanks het feit
dat de boeken er zes vermel
den. Een andere provincie,
Marche, heeft twee musea,
waarvan er een al tien jaar
wegens instortingsgevaar is
gesloten.
Italië heeft 35 miljoen cultu
rele voorwerpen die voor ex
positie in musea in aanmer
king komen. En hiervan is
slechts een derde deel wer
kelijk in die musea uitge
stald. Het overgrote deel be
vindt zich in magazijnen,
kisten en opslagplaatsen, on
toegankelijk voor het pu-
bliek, toegankelijk alleen
voor enkele geleerden van
foeden huize. Voorbeeld
iervan zijn de vondsten die
een team Nederlandse arche
ologen al sinds jaar en dag in
de Latium (de provincie
rond Rome) doet. Maar het
resultaat gaat regelrecht het
magazijn in, verborgen voor
de ogen van het publiek,
zoals dat ook het geval was
voordat de Italiaanse bodem
zijn schatten had opgegeven.
Het probleem is, en daar zijn
alle museumdeskundigen het
over eens, een gebrek aan
geld. Middelen voor de 'her
stelwerkzaamheden aan hon
derden musea overal in het
land, die wegens gebrek aan
onderhoud gesloten zijn,
middelen voor het aantrek
ken van personeel om alle
