Britten maken zich
op voor invasie
^5; „Sovjet-Unie blijft SS-20 plaatsen
ingeland
aagt steun
Europese
bondgenoten
Polen even
uit de zorgen
RI
Argentijnen
bezorgd over
mogelijke oorlog
Chileense troef
uiterste redmiddel
voor Engeland
Labour dringt
opnieuw aan op
ontslag Thatcher
Israël overweegt
actie tegen PLO
^NtfTETCj
JITENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG7 APRIL 1982 PAGINA IS
^Blklanders
Hv
m:
1HINGTON „De Amerika-
'aren twee jaar terug bezorgd
hun 52 gijzelaars in Iran. Wij
n op de Falkland-Eilanden
2.000 gijzelaars". Dat zei de
ambassadeur in de Verenig-
jten, sir Nicholas Henderson,
•en in Washington gezegd na
gesprek met de Amerikaanse
ter Haig. De Argentijnse mi-
van buitenlandse zaken, Cos-
[ndez. heeft scherp stelling ge
in tegen Hendersons woorden,
nand wordt vastgehouden. Ie-
eilander is vrij om te gaan en
an waar hij wil. Iedereen die
ekt zal worden vergoed voor
schade dan ook. We zullen
zijn bezittingen kopen".
Schepen in buurt
Falkland-eilanden
duurder verzekerd
LONDEN Het Londense
Instituut van Zee-Assura
deuren heeft gisteren mee
gedeeld dat de normale
premies voor de verzeke
ring van schepqn die de
vaarwateren rond de Fal
kland-eilanden aandoen
zijn vervallen. De perma
nente commissie voor de
beoordeling van het oor
logsrisico in Londen heeft
hiertoe besloten. Er zijn
geen nieuwe premies be
kendgemaakt. De betrok
ken verzekeringsmaat
schappijen verstrekken
deze op aanvraag.
Vluchten kan
niet meer
VANCOUVER Een Ca-
nadees gezin, dat vorig jaar
september het vaderland
heeft verlaten voor het ge
val een Derde Wereldoorlog
zou uitbreken en zijn toe
vlucht had gezocht op een
stil eiland in de Atlantische
Oceaan, zit nu op de Falk
land-Eilanden in de val. Bill
en Barbara Curtiss en hun
twee kinderen hadden vorig
jaar have en goed verkocht
om de tickets voor de reis
naar de Falkland-Eilanden
te kunnen betalen. Daar wa
ren zij van plan in alle rust
een geheel nieuwe bestaan
op te bouwen.
Britten eensgezind
LONDEN De Argentijnse invasie
op de Falkland-Eilanden blijkt de ge
voeligste plek van de Britten te heb
ben getroffen. De nationale trots van
de zonen en dochters van Albion, die
hulpeloos moesten toezien hoe Brits
grondgebied werd binnengevallen,
heeft de afgelopen dagen een stevige
knauw gekregen. Het is dus niet zo
vreemd dat in Groot-Brittannië spra
ke is van een ware golf van patriottis
tische uitingen. Het land, dat door po
litieke en sociale conflicten in tweeën
leek gedeeld, demonstreert een onge
kende eensgezindheid. Een voorbeeld
daarvan is het uit de handel nemen
van Argentijnse produkten door grote
winkelketens. De restaurants van het
Lagerhuis hebben ook actie onderno
men: voorlopig prijkt op de spijskaar
ten geen corned beef meer.
an onze correspondent
Roger Simons)
DEN De Britse
ne lijkt zich op te ma-
yoor een grootscheep-
|vasie op de door Ar-
nië bezette Falkland-
hden. Op de Brits-
jrikaanse basis Ascen-
t het midden van de
^lijke Atlantische
ian, zo'n 5.500 kilome-
ten noorden van de
iland-Eilanden, is het
komen en gaan van
(tuigen die manschap
en oorlogsmateriaal
roeren. Het centrum
de luchtverkeerslei-
op Madeira heeft ge-
1 dat sinds zondag op
hoogte onafgebro-
Britse militaire vlieg-
»n in zuidelijke rich-
passeren. Verder zijn
htschepen met tanks,
ntserde transportwa-
en duizenden raket-
ten naar de zuidelijke ba
sis onderweg.
Binnen enkele dagen zal de
Britse oorlogsvloot, die begin
deze week op weg ging naar
de Falkland-Eilanden, Ascen
sion passeren. De vloot van
bijna veertig schepen, die on
der leiding staat van de vlieg
dekschepen Invincible en Her
mes, wordt dan aangevuld met
ruim dertig door de regering
gevorderde vrachtschepen en
tankers. De bemanning van
het burgerlijke deel van deze
oorlogsvloot staat voorlopig
onder militair commando.
Koningin Elizabeth onderte
kende zondag al documenten,
waarin de regering de be
voegdheid wordt gegeven alle
noodzakelijke koopvaardij
schepen te vorderen. Een der
gelijke maatregel wordt alleen
in oorlogstijd genomen. De re
gering heeft gisteren opnieuw
van die bevoegdheid gebruik
gemaakt. Sommige van de ge
vorderde vrachtschepen zijn
gechikt voor het vervoer van
tanks en ander rijdend wapen
tuig. Andere kunnen dienst
doen als hospitaal-schip. Ook
het Britse koninklijke jacht, de
Brittannia, is voor dat doel aan
de oorlogsvloot toegevoegd.
British Petroleum moet een
onbekend aantal tankers af
staan voor de bevoorrading
van de oorlogsvloot Verder is
gisteren de oorlogsbodem
„Fearless" met aan boord
tanks, andere voertuigen en
helikopters naar de Falkland-
Eilanden op weg gegaan. Van
de kant van het Britse minis
terie van defensie wordt over
de militaire verplaatsingen
geen commentaar gegeven.
.«-i^pSEL Engeland heeft zijn Europese bondgeno-
gisteren gevraagd om Argentinië onder economi-
^druk te zetten uit protest tegen de verovering van
Wikland-eilanden.
hits verzoek kwamen de tien EG-arabassadeurs gisteren in
boedzitting bijeen om te luisteren naar een Brits pleidooi
|et afkondigen van tegen Argentinië gerichte sancties. De
regering had maandag al een serie strafmaatregelen afge-
^d. De voornaamste sancties zouden moeten zijn een ver-
y> wapentransacties en het niet verstrekken van exportkre-
9 aan Argentinië,
at Engeland het verzoek deed had de Europese Commissie
Sn de Argentijnse bezetting van de Falkland-eilanden ver-
ld en Argentinië verzocht zijn troepen terug te trekken,
omissie „veroordeelde de gewapende interventie van Ar-
.^ië tegen Brits gebied dat verbonden is met de ge-
Jjchqp alsmede de schending van het internationale recht
■rechten van de bewoners van de Falkland-eilanden". De
•issie zei verder te hopen dat de Argentijnse regering uit-
™ig zal geven aan een resolutie van de veiligheidsraad,
j Argentinië gevraagd wordt de troepen terug te trekken
Bi in te zetten voor een diplomatieke oplossing.
Tr de huidige omstandigheden zal Nederland geen wapends
aan Argentinië". Dit zei vanochtend de woordvoerder
et ministerie van buitenlandse zaken in Den Haag. De op-
j; die meer dan 100 Argentijnen bij Hollandse Signaalappa-
in Hengelo volgen voor het onderhoud van vuurlei-
ystemen, die daar ten behoeve van Argentinië worden ge-
gaat echter voorlopig gewoon door. Minister Van der
heeft gedurende het weekeinde de Argentijnse ambassa-
tij zich ontboden en heeft via herr. nogmaals een beroep op
jentijnse regering gedaan om zich te houd en aan uitspra-
an de veiligheidsraad.
estduitse regering heeft gisteren de wapenleveranties aan
tinië stopgezet, wegens de bezetting door dat land van de
nd-eilanden. Een woordvoerder van het Westduitse mi-
e van buitenlandse zaken maakte ondertussen bekend, dat
er Genscher de oprichting had gelast van een ministeriële
igroep Falkland-eilanden", die zich over de crisis moet
luigen.
i nadese regering heeft bekend gemaakt, dat geen militaire
Tities meer zullen worden gedaan aan Argentinië en dat
hadese ambassadeur in Buenos Aires zal worden terugge-
uit protest tegen de bezetting van de Falkland-eilanden.
reactie op de bezetting van de Falkland-eilanden heeft
ïstenrijks bedrijf besloten een contract met Argentinië
i levering van lichte tanks „voorlopig" niet na te komen.
pport over dood
rnalisten nog niet rond
tIAAG Het ministerie
buitenlandse zaken in
lag kan nog niet zeggen
ter het rapport over de
i 'an de vier Nederlandse
listen in El Salvador
I zal zijn. Dit heeft een
loerder van het minis
terie gisteren meegedeeld. De
verschillende bouwstenen
voor het rapport zijn inmid
dels aangedragen. Het ministe
rie sluit echter niet uit dat de
komende tijd nog aanvullende
informatie binnenkomt.
Mevrouw Llnda Pain en haar dochtertje Amanda keren zich met tranen In de ogen om als de „Sir Galahad",
een transport- en landingsschip van de Britse marine met aan boord echtgenoot en vader Davld, de haven
van Plymouth verlaat om zich bij de Britse oorlogsvloot te voegen, die op weg is naar de Falkland-Eilanden.
BUENOS AIRES In Argentinië maakt de triomfan
telijke stemming van direct na de invasie op de Falk
land-Eilanden steeds meer plaats voor bezorgdheid
over een eventuele, oorlog met de Britse vloot. In ver
schillende kustplaatsen worden verduisterings- en an
dere oefeningen gehouden ter voorbereiding op een
door de Argentijnen verwachte Britse aanval. Zieken
huizen maken zich klaar om slachtoffers op te kunnen
vangen.
Steeds meer van de in totaal 16.000 Britten in Argentinië beslui
ten de oproep van de regering Thatcher op te volgen en het land
te verlaten. In de Argentijnse steden is ook sprake van een
steeds vijandigere houding tegenover de Britse onderdanen.
Intussen gaan de Argentijnse militaire leiders door met het zen
den van wapens en troepen naar de Falkland-Eilanden. Het
vliegveld, dat verleden week niet kon worden gebruikt, wordt
in gereedheid gebracht voor de komst van gevechtsvliegtuigen
en bommenwerpers. Het aantal Argentijnse soldaten dat zich op
de eilanden bevindt loopt inmiddels in de vele duizenden.
MOSKOU Het officiële
Sovjet persbureau TASS
heeft Engeland gisteren
verantwoordelijk gesteld
voor het conflict met Ar
gentinië over de Falk
land-Eilanden. Volgens
TASS hadden de Engelsen
zich eerder van de eilan
dengroep moeten terug
trekken.
In dit bericht liet TASS
voor het eerst, sinds Ar
gentijnse troepen de Falk-
land-Eiland veroverden,
zijn strikte neutraliteit
vallen. „In tegenstelling
tot de VN-besluiten en het
gezonde verstand heeft
Engeland hardnekkig ge
weigerd over te gaan tot
de dekolonisatie van de
Falkland-Eilanden", aldus
TASS.
Gisteren maakte het Argen
tijnse persbureau Talem be
kend, dat „de Sovjet-Unie Ar
gentinië actieve steun verleen
de en dat spoedig Russische
TASS:
Engeland
verantwoordelijk
voor
Falklandcrisis
onderzeeërs in de omringende
wateren werden verwacht".
Een woordvoerder van het
Britse ministerie van buiten
landse zaken heeft gisteravond
het bericht van Talem als
„zeer opmerkelijk" omschre
ven. „Een van de voorwendse
len voor Argentinië om de
Falkland-Eilanden te bezetten
was, dat Sovjet onderzeeërs in
het gebied een bedreiging
vormden", aldus de woord
voerder.
99
$EL De Verenigde
hebben hun NAVO-
l/m zonoten gisteren in Brus-
lateriaal" getoond waar
iet blijken dat de Sovjet-
doorgaat met de bouw
lanceerinstallaties voor
raketten, ondanks de op
Irt door president Brezj-
P ingekondigde plaatsings-
loskou heeft al driehon-
'an dergelijke installaties
eld, die bij elkaar negen-
rd kernkoppen bevatten
Dit vertelde Richard Burt, een
hoge functionaris van het
Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken, op een
NAVO-bijeenkomst in Brussel.
Hij verklaarde verder dat de,
onderhandelingen in Genève
tussen de VS en de Sovjet-
Unie over de middellange-af-
standsraketten die eind
maart werden verdaagd tot 20
mei door de serieuze discus
sie over de sterk uiteenlopen
de standpunten „het funda
ment hebben gelegd voor re
sultaten in de toekomst".
Volgens Burt wil de Sovjet
unie, door in Genève het nu
cleaire potentieel van Frank
rijk en Groot-Brittannië mee
te tellen, de Amerikanen indi
rect uit Europa verdrijven.
Deskundigen ramen het aantal
raketten waarover .Londen en
Parijs samen beschikken op
263. Als men zou besluiten
deze „weg te strepen", tegen
de de 300 SS-2Ó-raketten zou
den de Verenigde Staten niet
meer dan 37 nieuwe kernwa
pens in West-Europa mogen
opstellen.
Het dubbelbesluit van de
NAVO gaat uit van de plaat
sing van 108 Pershing-II en
465 kruisraketten.
Behalve de Russische eis tot
meetellen van de Britse en
Franse wapens, spelen in- het
overleg in Genève nog twee
andere grotere meningsver
schillen een rol: de eis van
Moskou de onderhandelingen
te beperken tot Europa. De
Amerikanen stellen daar te
genover dat de achter de Oeral
opgestelde SS-20-raketten ook
West-Europa kunnen berei
ken. Tenslotte de bewering
van Moskou dat er nu al spra
ke is van een evenwicht tus-
den bestrijden deze opvatting
ten stelligste.
De Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, Haig,
heeft gisteren in Washington
gezegd dat in het atoomtijd
perk afschrikking „de enige
kans op overleven en bescha
ving" biedt. De minister keer
de zich tegen de bevriezing
van de huidige hoeveelheden
kernwapens. Dit zou tien jaar
van eenzijdige Russische be
wapening belonen en de VS
straffen voor tien jaar terug
houdendheid. aldus Haig.
LONDEN Als Engeland besluit tot oorlog aan de an
dere kant van de wereld, kan het niet zonder bondge
noten in de buurt van het front. Brazilië heeft de Brit
ten bij voorbaat de deur gewezen. Londens bondgenoot
bij uitstek in Latijns-Amerika zou nu Chili kunnen
worden. Het land heeft een lange grens met Argenti
nië, beschikt over een machtige vloot en heeft net als
Engeland al tientallen jaren een geschil met Buenos
Aires over een paar vergeten eilandjes in het zuiden
van de Atlantische Oceaan.
Londen kan een beroep moeten doen op een uit de 19e eeuw
daterend vriendschapsverdrag met Chili. Dictator Augusto Pino
chet zou dan moeten worden overgehaald zijn grensgeschil met
Argentinië aan te wakkeren en bijvoorbeeld het Chileense leger
in het Andesgebergte te mobiliseren of de marine opdracht te
geven op te stomen naar het Beaglekanaal tussen beide landen.
De Argentijnen zouden door dergelijke acties aan twee fronten
bedreigd worden. Zoals bekend betreft het grensgeschil tussen
Chili en Argentinië drie kleine eilandjes in het Beaglekanaal,
ten zuiden Vuurland, te weten Lennox, Picton en Nueva.
Het is in het belang van Pinochet om nu de Argentijnse marine
zijn handen vol heeft aan de Falkland-Eilanden, een tegenzet te
doen in het Beaglekanaal. Maar acties van de marine worden
met het naderen van de winter aan het zuidpuntje van Amerika
erg problematisch. Even nuttig voor Engeland zou het echter
zijn als de Chilenen tot actie zouden overgaan in de Andes.
Engeland zal echter alleen in uiterste noodgevallen besluiten tot
het uitspelen van de Chileense troef. Want afgezien van het pro
bleem dat het voor 's werelds oudste democratie moeilijk is sa
men te gaan werken met een dictator, zou Engeland onmiddel
lijk verzeild raken in een conflict met de Verenigde Staten, die
zich al tientallen jaren inspannen om een oorlog in Latijns-Ame
rika te voorkomen. Een oorlog tussen Chili en Argentinië zou
weer wel in de kaart spelen van de Argentijnse oppositie, want
een nederlaag van Galtieri zou ongetwijfeld tot de val van Gal-
tieri leiden. Dat zouden de Amerikanen weer verschrikkelijk
vinden. Washington beschouwt Galtieri ondermeer vanwege
zijn steun in het Salvadoraanse conflict als een van de meest
veelbelovende Latijnsamerikaanse leiders in jaren. Als het aan
Amerika ligt, zouden de eilanden zo spoedig mogelijk worden
overgedragen aan Argentinië. Want afgezien van de Ameri
kaanse belangen in Latijns-Amerika staat Washington onder
zware druk van de grote oliemaatschappijen die de kwestie ge
regeld willen hebben. De oliegiganten willen gaan boren, maar
zolang niet definitief vaststaat bij welk land de eilandengroep
hoort, durven ze zelfs geen bod uit te brengen.
RICHARD GOTT/THE GUARDIAN
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN De Labour-oppo-
sitie heeft gisteren opnieuw
aangedrongen op het ontslag
van premier Thatcher, die gis
teren in het Lagerhuis al ge
zegd heeft, dat ze niet van
plan is zich terug te trekken.
„We hebben nu meer dan ooit
een sterke hand nodig aan het
roer", riep de premier uit.
Haar woorden veroorzaakten
hoongelach. Thatcher werd
door oppositieleider Michael
Foot aan de tand gevoeld in
verband met de berichten, dat
haar regering tien dagen vóór
de Argentijnse invasie op de
Falkland Eilanden vernomen
had, wat Buenos Aires van
plan was. Premier Thatcher
ontkende dit „Pas afgelopen
woensdag kwamen we aan de
weet, dat een Argentijnse
vloot zee gekozen had", ver
klaarde ze in het Lagerhuis.
„Maar zelfs toen wisten we
nog niet precies wat de Argen
tijnen van plan waren". De
Britse regeringsleidster hoopt
vanavond, wanneer het Lager
huis opnieuw over de zaak de
batteert, alvast een morele
overwinning te behalen. Het
feit, dat ze een nieuwe minis
ter van Buitenlandse Zaken
heeft, die vroeger buiten de
crisis stond, en de toenemende
verdeeldheid van de oppositie
over het toekomstige militaire
optreden, werken daarbij in
haar voordeel.
Toch valt er niet meer aan te
twijfelen dat de positie van
premier Thatcher wankel
blijkt zolang zij er niet in
slaagt de Falkland Eilanden
weer in Engels bezit te krij
gen.
JERUZALEM Premier Begin van Israël heeft gisteren twee
uur lang gesproken met oppositieleider Peres. Na het gesprek
zei Peres dat men gesproken had over veiligheidszaken.
Hij voegde eraan toe dat het punt van een kabinet van nationale
eenheid volgens Begin een noodzaak niet aan de orde is
geweest. Politieke waarnemers houden het er op dat Begin met
zijn politieke tegenstander heeft willen praten over de actie, die
Israël moet ondernemen als reactie op de moord op een hoge
diplomaat afgelopen weekeinde in Parijs. De PLO ontkent elke
verantwoordelijkheid voor de aanslag. Ook de Franse minister
van buitenlandse zaken, Cheysson, heeft gisteren gezegd dat de
PLO niets te maken heeft gehad met de moord op de Israëlische
diplomaat.
Toch houdt de Israëlische regering vol dat de Palestijnen de
aanslag hebben beraamd en dat daarom het vorig juli overeen
gekomen staakt-het-vuren is geschonden. Het Amerikaanse mi
nisterie van buitenlandse zaken heeft naar aanleiding van de
moord op de Israëlische diplomaat verklaard, dat er geen sprake
was van een verbreken van de wapenstilstand.
FRANKFORT Polen is
voorlopig uit de financiële
problemen. In Frankfort is
gisteren een overeenkomst
voor de wijziging van de Pool
se schuldenlast ondertekend.
De nieuwe aflossingsregeling
voorziet in spreiding over vier
jaar van 95 procent van de 2,4
miljard dollar die voor eind
vorig jaar moest zijn terugbe
taald. Hiervoor zijn zeven
halfjaarlijkse termijnen vast
gesteld. De resterende vijf pro
cent moet dit jaar worden te
rugbetaald.
Polen kan overigens maar
kort 'ademhalen' want hoe het
aan zijn verplichtingen voor
dit jaar moet voldoen is nog
lang niet duidelijk. Zeker is al
leen dat er op zo kort mogelij
ke termijn onderhandelingen
beginnen over een nieuwe re
geling voor de aflossing van de
schulden over dit jaar. In
bankkringen in Frankfort
schat men dat Polen dit jaar
drie miljard dollar moet aflos
sen en een rente van bijna een
half miljard dollar moet terug
betalen. De totale buitenlandse
schuld van Polen aan het Wes
ten worden in Warschau offi
cieel geraamd op 25,5 miljard
dollar.
advertentie
