/ervoersbond FNV dreigt met acties
5-ijk mist miljoenen
oor overbelasting
an rechtbanken
bij
„Koelkast kan
veel zuiniger
met energie"
uueer
5UR BELANGRIJK BIJ
NOORDELING MENSEN
Benzine straks
extra belast?
U SPOORWEGEN
Niet iedereen blij met nieuwe weg
Bedrijf in Pijnacker verdacht
Politiek
maakt
de vak
beweging
voorbaat verdacht''
sraren
treiken
iximum
ter
VIJF REGERINGEN DEDEN NIETS
Nederlandse olietankers
ontdoken boycot Rhodesië
vJNENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 31 MAART 1982 PAGINA 9
ECHT Uit experimenten aan de rijksuniversi*
n Utrecht is aangetoond dat geurprikkels van in-
zijn op de beoordeling van de waardering van
Cn.
en mannen en achttien vrouwen moesten in
rondes de vrouwen en mannen op foto's beoorde-
p voorkomen en seksuele aantrekkelijkheid. Vlak
de eerste ronde werd de helft van de proefperso-
blootgesteld aan een neutrale geur, terwijl de an-
helft een synthetische stof kreeg te ruiken waar-
je geur overeenkwam met die van de vagina van
lap. In de tweede ronde werd dat verwisseld. On-
iek toonde daarna aan dat zowel de mannen als de
iren de meisjes op de foto's aanmerkelijk meer
vonden en dat de mannelijke proefpersonen de af-
side meisjes er minder verlegen uit vonden zien
zij de geur van de apin hadden geroken.
CDA'er Joep Mommersteeg
verlaat Tweede Kamer
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het CDA-Tweede kamerlid mr. J.
(Joep) Mommersteeg heeft met ingang van vandaag
ontslag genomen als lid van de Tweede Kamer. Hij is
lid geworden van het Europees parlement. De heer
Mommersteeg, die met enkele onderbrekingen vanaf
1963 in de Kamer heeft gezeten en bijna een 'jaar*
staatssecretaris van defensie is geweest tijdens het ka
binet-Den Uyl, is onlangs 65 jaar geworden. Sinds het
vertrek van de SGP'er ds. Abma na de Kamerverkie
zingen van vorig jaar gold hij als de nestor van de
Tweede Kamer. Nadat kamervoorzittter Dolman de
ontslagbrief van Mommersteeg aan de Kamer had
voorgelezen en een persoonlijk afscheidswoord tot het
vertrekkende kamerlid had gericht (hij noemde hem
onder meer een vredestichter) kreeg Joep van zijn col
lega's een luide ovatie.
Lagendijk: Den Uyl
niet verdrongen
HILVERSUM Een meer
derheid van de huidige PvdA-
stemmers ziet, volgens Bureau
Lagendijk, minister Den Uyl
nog steeds als de politiek lei
der van hun partij. Nadat vori
ge week een onderzoek van
Maurice de Hond aan het licht
had gebracht dat van de stem
mende en niet-stemmende
PvdA'ers een meerderheid de
voorkeur gaf aan de huidige
CRM-minister André van der
Louw, bleek gisteren in een
AVRO-uitzending het leider
schap van Den Uyl overeind
te zijn gebleven. Wel was er
onder de niet-PvdA-stemmers
een meerderheid voor „kroon
prins" Van der Louw.
DEN HAAG - De groep ministers, die de voor
jaarsnota moeten opstellen, hebben zich van-
'middag gebogen over een nieuwe gedachte om
de inkomsten van het rijk te doen stijgen: Het
met accijnzen belasten van de benzine in de
zelfde mate als die brandstof in prijs zal dalen.
Verwacht wordt namelijk, dat de benzineprijs
nog wel enige tijd zal blijven dalen. Daartegen
over wordt aangevoerd, dat een zeer onstabiele
inkomstenbron zou ontstaan. Verder zijn nog in
discussie: invoering van een investeringsloon.
verhoging van de premies voor werkloosheids
wet en wao met als motief dat het aantal werk
lozen en arbeidsongeschikten blijft toenemen,
alsmede verlaging van de uitkeringen aan deze
categorieën.
Twintig jaar
geëist wegens moord
UTRECHT De officier van justi
tie, mr. P. Bender, eiste gisteren
voor de rechtbank in Utrecht twin
tig jaar gevangenisstraf met aftrek
tegen de 26-jarige T.O., die daar te
recht stond voor een moord in okto
ber vorig jaar op een 40-jarige vrouw
uit Breukelen.
Volgens Bender heeft O. zijn daad
bij volle bewustzijn gepleegd, daar
komt bij dat de kans op herhaling
volgens het psychiatrisch rapport
bijzonder groot is. Wanneer O. in
een inrichting voor langdurig ge
straften zit, kan na verloop van tijd
bekeken worden of hij een behande
ling moet ondergaan, aldus de offi
cier.
i^tni Als de di-
DQf van de Nederlandse
vlifwegen zich niet
méeler" gaat opstellen
ndde cao-wensen dan
Lem acties volgen om de
gjhandelingen onder
te zetten. Dat heb-
mkaderleden van de
oersbond FNV giste-
besloten. De FNV
qq> het resultaat van het
srverleg veel te mager,
eid voor wat betreft de
aaltie van 100 procent
etogeld als andere so-
ielpunten.
iirectie weigert vol
gens de bond een garantie te
geven dat het ziekengeld vol
ledig zal worden doorbetaald
zonder dat dat ten koste gaat
van andere cao-wensen, zoals
een betere regeling voor ver
vroegd uittreden, meer com
pensatie voor onregelmatige
diensten, toeslagen voor vuil
en zwaar werk en een betere
verdeling van dienst- en rust
tijden.
Later dit jaar zal uit de resul-"1
taten van een aantal studies
naar verbetering van de belo
ning voor zwaar en onregel
matig werk en de dienst- en
rusttijden moeten blijken of er
alsnog een cao kan worden af
gesloten of dat tot acties moet
worden overgegaan. Bij de
spoorwegen werken 20.000
mensen.
De FNV-ers bij de NS willen
met de ambtenarenbond Ab-
va/Kabo nu al gaan praten
over (stakings)acties als minis
ter Van Thijn (de ambtenaren-
baas) zou besluiten uitbetaling
van 100 procent ziekengeld
onmogelijk te maken. Op de
afdeling Amsterdam na vin
den de FNV-ers bij de NS het
nog te vroeg om al acties op
touw te gaan zetten in het ka
der van de cao-besprekingen
voor dit jaar.
Het onderhandelingsresultaat
wordt algemeen als onder de
maat ervaren, maar alleen
Amsterdam is nu al actiebe-
reid. De andere afdelingen ko
zen gisteren met tegenzin voor
het afwachten van het resul
taat van een aantal studies
naar het oplossen van sociale
knelpunten.
Volgende week komen de le
den van de CNV-vervoers-
bond bij de spoorwegen bijeen
om over het cao-resultaat te
stemmen. Zij zullen naar ver
wachting een soortgelijk
standpunt innemen, nu het'
bondsbestuur het onderhande
lingsresultaat deze week al als
onvoldoende bestempelde.
De Abva/Kabo (FNV) en de
CFO (CNV) hebben het over
leg met de werkgevers in het
welzijnswerk afgebroken. Ze
zijn boos over de „chaotische
besluitvorming" bij een aantal
werkgeversverenigingen.
Daardoor zou een sociaal sta
tuut waarover overeenstem
ming was bereikt, de mist in
zijn gegaan. De werkgever
sachterban heeft ook een aan
tal cao-wijzigingen waarover
de onderhandelaars het eens
waren geworden niet aan
vaard.
De onderhandelingen over de
haven-cao zijn gisteren weer
afgebroken. Volgens FNV-be-
stuurder Ger Ros zit het over
leg nu meer dan muurvast. De
werkgevers houden vast aan
hun standpunt, dat er naast de
garantie voor het volledige
ziekengeld en de prijscompen
satie geen geld is voor verbete
ringen.
Volgens de twee vakorganisa
ties die niet meedoen aan de
stakingsacties bij de banken,
de Unie BLHP en de Vereni
ging van Hoger Personeel in
het bankbedrijf VKBV. is er
ondanks de weigering van de
banken om over een kortere
werkweek te praten, ruimte
om weer zinvol om de tafel te
gaan zitten.
De acties op de ziektewetafde
lingen van het Gemeenschap
pelijk Administratiekantoor
(GAK) voor inschaling in een
hogere loongroep zijn, on
danks het uitblijven van over
eenstemming tussen de bon
den en werkgevers, beëindigd.
Op een later tijdstip kunnen
nieuwe acties volgen, aldus de
FNV.
JNNISSEN SOMS MET OPZET VERJAARD
onze parlementaire re
dactie)
HAAG Het rijk
de afgelopen jaren
enen guldens aan in-
ten gemist als gevolg
Jiet tekort aan werk-
Hten bij de rechtban-
Wn de weinig efficiën-
flKuiier waarop rechts-
worden afgehan-
Ook doordat de ta-
h voor burgerlijke
szaken tussen 1972
H81 niet zijn verhoogd
redelijkerwijs wel
gemoeten) heeft het
zichzelf miljoenen
ins onthouden. Dit
uit het jaarverslag
981 van de Algeme-
kenkamer, het col-
lat belast is met de
ile van de over-
itgaven.
het tekort aan rechters,
jren van justitie en ande-
"xkkrachten bij de ge-
n alsmede door de vaak
fhtige gerechtelijke pro-
s is in de loop der jaren
orme achterstand ont
staan in de afwikkeling van
rechtszaken en de tenuitvoer
legging van uitgesproken von
nissen. Bij enkele rechtbanken
laat men zelfs als gevolg van
de drukke werkzaamheden
bepaalde zaken expres verja
ren.
Zo zijn in Amsterdam in 1979
ongeveer 7000 - vonnissen in
het archief opgeborgen om ze
stilzwijgend te laten verjaren.
Ook wordt als gevolg van de
werklast in veel lichte strafza
ken afgezien van rechtsver
volging. Alleen al in het ar
rondissement Amsterdam is
hierdoor de laatste jaren onge
veer 2,5 miljoen aan boetes
de mist ingegaan, zo consta
teert de Rekenkamer in haar
verslag. De Rekenkamer vindt
ook dat de tarieven in burger
lijke zaken sinds 1972 jaarlijks
verhoogd hadden moeten wor
den. Als dat was gebeurd, zou
het rijk tot 1981 in totaal ruim
25 miljoen aan extra inkom
sten hebben verkregen.
De Rekenkamer maakt tevens
melding van een haars inziens
onnodige geldverspilling op de
begroting van Justitie. Al van
af 1972 wordt gewerkt aan een
onderzoek naar mogelijkheden
tot versnelling van burgerlijke
rechtszaken. Tussen 1972 en
11 jaar werk aan namenlijst
HAAG Al eenentwintig jaar lang is een door het rijk
Jde commissie van taalkundigen bezig, een officiële lijst op
fen met de historisch juiste schrijfwijze van Nederlandse
'tskundige namen. Enig zicht op een spoedig gereedko-
n die lijst is er niet. Deze vorm van verspilling van over
bid wordt aan de kaak gesteld door de Algemene Reken-
roruim twintig jaar later nog geen lijst is, vraagt de Reken-
zich af of het niet beter zou zijn, het onderzoek te staken.
Yige minister van onderwijs Pais voelde daar echter niets
Inmiddels is besloten, de werkzaamheden over te dragen
in 1980 opgerichte Nederlands-Belgische Taalunie.
1977 zijn daarvoor enquêtes
gehouden, die in totaal bijna
7900.000,- hebben gekost. Met
de resultaten van die enquêtes
is tot nu toe nog zeer weinig
gedaan, zo constateert de Re
kenkamer. Zij heeft er bij mi
nister De Ruiter op aange
drongen, zo snel mogelijk
maatregelen te nemen waar
door rechtszaken in het alge
meen vlotter afgehandeld
kunnen worden. Ook moet De
Ruiter volgens de Rekenka
mer spoedig zorgen voor ver
mindering van de werklast bij
de rechterlijke macht.
Bij de controle van de begro
tingen van de verschillende
departementen is verder aan
het licht gekomen dat veel
rijksambtenaren die bevorderd
worden in een hogere loon
schaal terecht kwamen dan ei
genlijk de bedoeling was. Naar
schatting is door een nauw
keuriger beleid van de loonad
ministraties op de ministeries
jaarlijks 39 miljoen gulden te
besparen. Ook ontdekte de Re
kenkamer dat bij een onder
deel van de PTT te hoge kilo
metervergoedingen waren uit
betaald en dat bepaalde rijks
diensten veel te dure schoon
maakbedrijven in dienst heb
ben. De Kekenkamer maakt
voorts melding van een con
flict met de Nederlandse
Spoorwegen.
De NS (zoals bekend een semi-
overheidsbedrijf) weigert na
melijk inzage te geven in de
bedrijfsresultaten van de afge
lopen jaren. De Rekenkamer
wil de boeken van de NS
graag controleren om na te
gaan wat de oorzaken zijn van
de verliezen bij de Spoorwe
gen. Minister Zeevalking
treedt inmiddels bemiddelend
op. De Rekenkamer hoopt dat
zij dit iaar wel in
NS-boeken krijgt
Niet ledereen Is blij met de snellere verbinding voor Inwoners van het gebied tussen
Haarlem en Den Haag (ook reizigers die met de Schlphol-spoorbaan komen) met het
Nieuwe land en het Noorden. De Gaasperdammerweg, de verbinding tussen de A 2
AmsterdamUtrecht en de A 1 AmsterdamAmersfoort langs de Bijlmermeer, Is
gisteren door minister Zeevalking van verkeer opengsteld. Maar de actiegroep geluid
hinder liet de minister daarbij weten niet tevreden te zijn met de geluidschermen die
langs de weg geplaatst zijn; men wil de hele weg laten overkappen. Kinderen lieten
daartoe gisteren een ballonnetje op, waaraan een watje als „oudste middel tegen
lawaai".
GROENEVELT:
(Vervolg van de voorpagina)
De vakbeweging wordt volgens Arie Groenevelt, voor
zitter van de Industriebond FNV, in de politiek meteen
verdacht gevonden en met allerlei maatregelen ge
blokkeerd. Men zou de vakbonden eerst de kans moe
ten geven verantwoordelijkheid te nemen; in plaats
daarvan neemt men bij voorbaat aan, dat wij de zaken
uit de hand zullen laten lopen. Maar de ondernemers
wordt niets opgelegd, die krijgen het vertrouwen, dat
overheidssteun wel zal worden omgezet in werk en dat
zij (Esso en Shell) wel braaf zullen investeren wat zij
aan het aardgas, ons aller bezit, binnenhalen, aldus
Groenevelt.
Eigenlijk laat de politiek zich weinig gelegen liggen aan de hon
derdduizenden werklozen. De Nederlanders hebben dat vorige
week aan de kaak gesteld door in grote aantallen niet naar de
stembus te gaan, meende Groenevelt, die zich er dan ook over
verbaasde dat partijen als PvdA en D'66 zich suf studeren over
de vraag, waarom zij zo'n stemmenverlies hebben geleden.
Als regering en parlement handelen tegen de belangen van de
werknemers in mag ertegen geageerd worden, meent de Indu
striebond. Die actie zal zich dan veelal in de bedrijven afspelen,
maar dat wordt geen bezwaar geacht, want de werkgevers we
ten de politici vaak tot bepaalde ingrepen te bewegen.
Voor de bond zijn ook uitspraken van een rechter niet heilig.
Men wil dan ook vaker in beroep gaan. „Het gaat in gedingen
immers meestal om de mening van die ene meneer, die ons han
delen via dwangsommen onmogelijk maakt". Alleen al vanwege
die dwangsommen moet wel worden erkend, zo zei Groenevelt.
ning houden met wat in het rechtsgevoel van de mensen leeft
en of zij de maatschappelijke ontwikkelingen wel voldoende bij
houden. Daarom wil de Inudstriebond intensieve(re) contacten
gaan onderhouden met de rechtsprekers om zijn opvattingen en
die van zijn leden duidelijker over te laten komen.
AMSTERDAM Het be
drijf waar de tanker had
geladen, de olieverwer
king Amsterdam (OVA)
ontkende chemisch afval
geleverd te hebben. De
OVA is in 1981 wegens il
legale lozing door de kan
tonrechter tot een geld
boete veroordeeld. Het
onderzoek richt zich op de
activiteiten van dit bedrijf
en van het bedrijf Van
der Kooy in Pijnacker.
Van der Kooy is tevens eige
naar van OVA-Amsterdam.
Van der Kooy heeft een mi
nisteriële vergunning om af
valstoffen te verwerken en
heeft in Pijnacker en Amster
dam verwerkingsinstallaties.
„Deze bedrijven zijn waar
schijnlijk niet meer dan toe
gangspoorten tot het illegale
circuit", aldus een woordvoer
der van het openbaar ministe
rie. Hoeveel afval in dat cir
cuit omgaat is echter niet dui
delijk. Het ministerie van
volksgezondheid gaat ervan
uit, dat het overgrote deel van
het chemisch afval dat in Ne
derland wordt voortgebracht,
via de wet chemische afval
stoffen geregistreerd is. Dat is
ongeveer 300.000 ton. Daar
naast worden enkele tiendui
zenden tonnen echter niet ge
meld.
De politie vermoedt dat
enkele mensen in de BV's een
centrale rol vervullen. Daar
omheen zou met een groot
aantal strommannen' gewerkt
worden.
DEN HAAG „Technische snufjes die een wasmachi
ne zuiniger met energie maken zijn relatief duur. Het
energieverbruik van koelkasten en diepvriezers echter
is met eenvoudige technische ingrepen spectaculair te
rug te dringen". Dat zegt de Stichting Wetenschappe
lijk Onderzoek Konsumentenaangelegenheden (SWO
KA), die met TNO een onderzoek heeft gehouden naar
energiebesparing bij huishoudelijke apparaten.
„Een halvering van het stroomverbruik bij koelkasten en diep
vriezers door meer isolatie en zuiniger compresssoren is
haalbaar tegen aanschafkosten die binnen twee jaar kunnen
worden terugverdiend", aldus de SWOKA. De stichting meent
dat als iedereen zo'n zuinige koelkast en diepvriezer zou aan
schaffen er in een jaar zo'n 300 miljoen gulden aan energiekos
ten kan worden bespaard.
Volgens de SWOKA moet bij wasmachines meer gemikt worden
op wasmiddelen die geschikt zijn voor wassen bij lagere tempe
raturen. De „terugverdientijden" bij energiezuinige wasdrogers
en afwasmachines zijn voor de consument ook relatief hoog. In
totaal zijn de viif apparaten goed vo<
huishoudelijke electriciteitsverbruik.
AAG In een tech-
•verleg met de bonden
[onderwijzend personeel
ninister Van Kemenade
W. gisteren aange-
jgd, dat hij met ingang
Augustus de nieuwe sala-
llen voor leraren wil
nvoeren.
ste kenmerk van de
re salarissschaal is, dat de
ichten voortaan niet
46- maar op 47-jarige
hun maximumsalaris-
eiken. Niemand zal
oeze laatregel er in inko
op achteruitgaan, wel zal
at die nog bezig is met
ouw van zijn salaris dit
en tijdelijk bevroren
otdat nij op de nieuwe
T zit. Nog aan te stellen
tkrijgen meteen een la-.
i dan voorheen.
DEN HAAG Ondanks
het verbod geen olie naar
Rhodesië te vervoeren
waren er in het verleden
niet minder dan 63 Neder
landse tankers betrokken
bij olietransporten via Mo
zambique naar Rhodesië.
De regeringen Cals, Zijl
stra, De Jong, Biesheuvel
en Den Uyl, die in de ja
ren 1966-1976 ons land be
stuurden, hebben nooit
gecontroleerd of in ons
land gevestigde oliemaat
schappijen het door de VN
afgekondigde olie-embar
go tegen Rhodesië schon
den of niet.
Deze harde kritiek staat te le
zen in een concept eindrapport
dat een speciale commissie van
de Tweede Kamer onder lei
ding van het CDA-Kamerlid
J.N.Scholten, heeft opgemaakt
over de naleving van het VN-
embargo door Nederlandse
oliemaatschappijen of in Ne
derland gevestigde oliemaat
schappijen. De commissie
startte begin 1979 met het on
derzoek.
Van de 63 olietransporten die
in het rapport genoemd wor
den, totaal 214.000 ton olie,
werden er 24 verzorgd door
Shell Tankers Nederland, 22
door de Stoomvaartmaatschap
pij Oostzee en 14 door Che
vron, dat toen nog Caltex
heette.
Verder werden reizen ge
maakt door schepen van de,
'Stoomvaartmaatschappij Wij-
klijn (2) en de Verenigde Ne
derlandse Tankvaart Rederij
(1 transport).
De commissie onder leiding
van Scholten concludeert, dat
de rederijen zich weinig heb
ben aangetrokken van de op
roepen van de regeringen aan
bedrijven op vrijwillige basis
mee te werken aan de boycot'
en dat dit streven van de rege
ringen dan ook niet succesvol
is geweest.
Dubbel-
draaiend
Naast de mani
festatie Energie
'82 wordt tot en
met 4 april in de
Amsterdamse
RAI ook de Vak
beurs Zon en
Wind gehouden.
Gisteren kreeg
de windmolen
van de standhou
ders nog een
laatste kwastje
verf. Deze kleine
re windmolen
heeft een vermo
gen van vier kw.
en moet onge
veer 25.000 gul
den kosten, ex
clusief de beton
nen fundering.
De rotordiameter
Is vijf meter en
het bijzondere Is.
dat de kop vla
een elektronisch
systeem met de
wind mee kan
draaien, zodat de
windenergie opti
maal valt te be
nutten.
Droog
DE BILT - De afgelopen nacht
begon van het noordoosten uit
drogere lucht ons land binnen
te stromen. Vanmorgen vroeg
kwam er alleen in het uiterste
zuiden van het land nog be
wolking voor. Het is een hoge-
drukgebied bij Ierland dat de
noordoostelijke stroming tot
stand gebracht heeft. Het ko
mend etmaal zal het centrum
van het hogedrukgebied de
Noordzee oversteken, waar
door de wind in onze omge
ving zal draaien naar oost tot
zuidoost Door het draaien van
de wind kan de bewolking die
vandaag uit ons land verdre-
z -Umburg gtfi tx
Barcofcxia geh bew IS
Bortjn »bM.
Bordeaux rw be*
Bru*s«t rw.bew
18 16 0 mm
Klagen furl ragen
Lissabon geh bew. - 11 -
Luxemburg h.bew.
tijd echter is deze bewolking
aan oplossing onderhevig en
het valt dan ook moeilijk te
zeggen hoe zonnig het morgen
zal zijn. De temperatuur zal
morgen enkele graden hoger
oplopen dan vandaag. Als het
met 'de bewolking meevalt kan
het in het binnenland gemak
kelijk een graad of 16 worden.
gah.baw. 13 5 - n
