De provincie: Overheid tussen rijk en gemeente
VdA: veel aandacht voor milieu
n ruimtelijke ordening
IDA wil actiever provinciaal
eleid tegen werkloosheid
VVD: Tuinders
tegemoet komen
Woningbouw langs
Schiphollijn
bij Merenwijk
Regionale kandidaten provinciaal bestuur
JETAALBAAR BOUWEN IN DE STAD"
rROTERE VARIATIE IN INDUSTRIE NOODZAKELIJK'
„VERDUBBEL BEDRIJFSTERREINEN'
D'66 IN VERKIEZINGSPROGRAMMA:
■IDEN
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 20 MAART 1982 PAGINA 5
BEIDEN/STREEK
)e verkiezingen van
Provinciale Staten van
luid-Holland staan
roor de deur. Woensdag
wordt iedereen geacht
de verschillende
itembureaus een hokje
•ood te komen maken.
Waarom eigenlijk? Dat
s de vraag, die veel
nensen zich stellen. Een
■emeenteraad is een he
iend verschijnsel en
wk van de Tweede Ka-
ner weet bijna iedereen
vel wat die doet. Lan-
lelijk gezien zijn de
provinciale verkiezin
gen echter wel belang
rijk.
Behalve de conclusies die
aan de uitslag verbonden
worden ten aanzien van de-
landelijke politieke verhou
dingen, is de samenstelling
van de Eerste Kamer afhan
kelijk van de leden Provin
ciale Staten. Zij zelf ge
kozen door de bevolking
kiezen namelijk de Eerste
Kamerleden: getrapte ver
kiezingen heet dat. De Eer
ste Kamerleden worden
voor zes jaar gekozen, maar
de verkiezingen daarvoor
zijn om de drie jaar. Dat be
tekent dat om de drie jaar
de helft van deze Kamerle
den aftreedt. De ene helft,
37 leden, wordt gekozen
door de Provinciale Staten
leden van Gelderland, Over
ijssel, Groningen, Drenthe
en Zuid-Holland. De andere
helft, 38 leden, treedt drie
jaar later aan, als zij geko
zen worden door de Staten
leden uit Noord-Brabant,
Zeeland, Utrecht, Limburg,
Noord-Holland en Fries
land.
Het provinciaal bestuur
hangt eigenlijk tussen rijk
en gemeenten in, tussen wal
en schip eigenlijk. Het ver
vult de taken, die te klein
zijn voor de regering en te
groot voor de gemeenten.
Het provinciaal bestuur
wordt gevormd door de af
gevaardigde van de konin
gin in Zuid-Holland, mr. M.
Vrolijk die officieel daarom
commissaris van de konin
gin heet. Gedeputeerde Sta
ten en Provinciale Staten.
De zes leden van Gedepu
teerde Staten vormen sa
men met mr. Vrolijk het da
gelijks bestuur van de pro
vincie, net zo als burge
meester en wethouders dat
bij een gemeente vormen en
de ministers en staatssecre
tarissen bij de regering. Het
de overige 77 leden van Pro-
vin dale Staten beslissen zij
uiteindelijk, net zoals ge
meenteraadsleden dat met
B en W doen.
In verschillende commis
sies en een grote vergade
ring tweemaal per maand
beslissen de Statenleden
over de voorstellen, die
voorbereid zijn door Gede
puteerde Staten. Na de vori
ge provinciale verkiezingen
in 1978 zag de zetelverde
ling van Provinciale Staten
er als volgt uit: 34 zetels
voor de PvdA, 23 zetels voor
het CDA, 17 zetels voor de
VVD, 5 zetels voor D'66, 3
zetels voor de SGP en één
zetel voor de PPR.
Taken
Het takenpakket van Pro
vinciale Staten is groot. De
drie grootste zijn ruimtelij
ke ordening, welzijnsplan
ning en coördinatie van het
beleid van alle gemeenten.
Op het gebied van ruimte
lijke ordening maakt de
provincie streekplannen.
Daarin worden plaatsen
aangewezen waar bepaalde
regionale voorzieningen,
zoals een streekziekenhuis,
tuinbouwgebied, recreatie
gebied of industrieterrein
wordt aangewezen. Ge
meenten moeten met die
aanwijzing rekening hou
den als zij voor dat bepaal
de gebied binnen hun gren
zen een bestemmingsplan
maken. Daarnaast heeft de
provincie op welzijnsgebied
de verantwoordelijkheid
over zaken als het biblio
theekwezen, huisvesting
van bejaarden, de planning
van medische voorzienin
gen, zorg voor de sociale
problemen die voortvloeien
uit jeugdwerkloosheid en
bijvoorbeeld de kinderen
van buitenlandse werkne
mers en tot slot het alcohol
en drugsbeleid en de bevol
kingsonderzoeken.
Als derde en zeker niet min
der belangrijke taak moet
de provincie het beleid van
alle gemeenten binnen de
provincie coördineren.
Daarbij hoort het goedkeu
ren van gemeentelijke be
stemmingsplannen, het re
gelen van stadsvernieu
wing, werkgelegenheid
(door bijvoorbeeld het aan
wijzen van industrieterrei
nen en de aanleg van we
gen), toezicht houden op de
waterkwaliteit door contro
le van de waterschappen,
bet maken van een regio
naal volkshuisvestingsplan
door het aanwijzen van
nieuwe bouwlocaties, toe
zicht houden op de agrari
sche sector en het regelen
van de gemeentelijke herin
deling. Verder vallen daar
onder ook het toezicht op
het milieu, woonwagen
kampen, het woon boten be
leid en emancipatie.
Op deze pagina wordt een
overzichtje gegeven van de
verkiezingsprogramma 's
van die partijen, die nu in
Provinciale Staten verte
genwoordigd zijn.
DEN In het provinciale ver-
singsprogramma van de Partij
de Arbeid voor de periode 1982-
6 staan de ruimtelijke ordening
het milieu centraal. De schaarse
nte in Zuid-Holland kan het
worden benut door de stads-
nieuwing voorrang te geven en
jroei van kleine kernen te rem-
Alleen op die manier is het
itslibben van het Groene Hart
Zuid-Holland tegen te gaan en
dt de noodzaak tot het verplaat-
per auto minder, aldus de PvdA.
wat betreft de woningbouw kiest de
voor betaalbaar bouwen in de stad,
dat bijvoorbeeld in Leiden gebeurt,
n plekken moeten intensief worden
it ten behoeve van de sociale woning-
v en de kleine huishoudens. Bebou-
r> het Schuttersveld en de Ste-
hofpolder zijn noodzakelijk om het
onertal van de stad en daarmee het
gvlak voor de stedelijke voorzienin-
op peil te houden. De nieuwbouw in
lollenstreek dient te worden beperkt,
werkloosheid in Zuid-Holland is rela-
tioog, vooral bij jongeren en vrouwen,
banen te scheppen is het nodig dat er
ischalige economische activiteiten
len opgezet. In Leiden kan dat bij
beeld door kantorenbouw op het
ittersveld. Maar ook in de agrarische
>r dienen de nodige impulsen te wor-
gegeven. De provincie houdt zelf haar
steringen in recreatie, vaarwegen,
iaden en dergelijke op peil. Een actief
d inzake milieubehoud en land-
psbeheer kan extra werkgelegenheid
enbaar vervoer
het gebied van verkeer en vervoer
t de meeste aandacht uit te gaan naar
De heer J. Borgman, lijstaanvoerder
van de Partij van de Arbeid.
openbaar vervoer en langzaam verkeer.
De PvdA is voor nieuwe stations bij De
Vink en de Merenwijk en ook voor een
station in de Bollenstreek zonder dat dit
laatste mag leiden tot verdere verstedelij
king. De beleidswijziging die is bereikt
door af te zien van de aanleg van de Leid-
se BaSn en het experimenteerproject bus
vervoer Katwijk-Leiden-Leiderdorp op
gang te brengen moet krachtig worden
voortgezet. Daarnaast verdient de ver
keersveiligheid veel aandacht. Aan volle
dige nieuwe wegen, zoals rijksweg 11 be
staat volgens de socialisten geen behoefte.
Soms zijn kleine stukken weg nodig om
overlast en onveiligheid tegen te gaan.
Daarom zijn rondwegen bij onder meer
Valkenburg, De Zilk, Hoogmade en Al
phen nodig.
Milieu
De activiteiten ten behoeve van de ruim
telijke ordening en de economie dienen
niet ten koste te gaan van het milieu,
vindt de PvdA. De gifvondsten maken
een actief provinciaal beleid noodzakelijk.
Bestaande bodemverontreiniging dient te
worden gesaneerd. Hergebruik van afval
stoffen moet worden bevorderd. Het ge
bruik van methylbromide in de bollencul-
tuur moet worden tegengegaan.
Het groene hart moet worden beschermd.
De PvdA keert zich tegen ouderwetse
ruilverkavelingen, wil landinrichtings
plannen waarbij belangen van recreatie,
natuur- en landschapsbehoud worden af
gewogen. Geen uibreidingen van de glas
tuinbouw in het open weidegebied. De
provincie moet de weinige waardevolle
natuurgebieden die er in Zuid-Holland
nog zijn in ere houden. De Nieuwkoopse
plassen zijn een goed voorbeeld van na
tuurbescherming door de provincie. Het
duingebied moet volgens het streekplan
beschermd blijven. De provincie bepleit
de aanwijzing van het gebied rond De
Zilk als nationaal park.
Recreatie
Ten aanzien van de recreatie: de PvdA
verwacht dat de mensen hun recreatie
steeds dichter bij huis zullen zoeken.
Daarom moeten recreatieprojecten bij ste
den de ruimte krijgen. De ontwikkeling
van de Vlietlanden tussen Voorschoten en
Leidschendam is een goed voorbeeld. In
de Bollenstreek is het Oosterduinse meer
bij Noordwijkerhout van belang voor de
recreatie. Ook de Leidse Cronesteynpol-
der kan een belangrijk recreatiegebied
worden. De socialisten willen dat het
fiets- en voetpadennet zeker nog met 100
kilometer wordt uitgebreid in de komen
de jaren.
IDEN - Een actieve bestrijding
de werkloosheid door het pro-
ciaal bestuur van Zuid-Holland,
is waar het CDA tijdens de ver-
tingen voor provinciale staten,
toe wil. Meer aandacht voor de
ïomie en de werkgelegenheid
belangrijke beslispunten, meer
rijfsterreinen in de grotere ste
en een grotere variatie in de in-
trie.
één van de hoofdpunten uit het
ramma, waarmee het Cristeri Demo-
sch Appèl de verkiezingen ingaat,
«gelegenheid is volgens dat program-
prioriteit nummer één. De provincie
met een beetje inventiviteit meer tot
J brengen dan altijd is verondersteld,
lenen de christen-democraten. De tot-
dkoming van de provinciale sociaal-
lomische raad (SER) moet dan ook als
uitermate belangrijke doorbraak wor-
gezien in de strijd tegen het hoge aan-
(70.000) werklozen in Zuid-Holland
irderd moet daarom worden dat er
oende bedrijfsterreinen komen in de
)'s Leiden, Alphen en de Bollen-
ik. Op agrarisch gebied moeten glas-
bouwvestigingen, boomkwekerijen en
luderde teeltgebieden in de Bollen-
ek en de Aar- en Veenstreek actief
den gestimuleerd. De al jaren durende
Isituatie van de tuinbouwkwekers in
tar- en Veenstreek moet worden op-
Huisvesting
De heer J. Gabor, lijstaanvoerder
van het Christen Democratisch Ap
pèl.
gelost door snelle realisering van de ge
plande locaties in Roelofarendsveen (de
Veender- en Lijkerpolder), in de polder
ten noord-westen van Nieuwveen en in
de Vierambachtspolder (Ter Aar). Aan
deze laatste locatie geeft het CDA de
hoogste prioriteit. Tot slot wil het CDA op
dit gebied dat de problemen van de agra
riërs tussen Leiden en Bodegraven, die
De andere prioriteiten liggen voor het
CDA achtereenvolgens bij de huisvesting,
het milieubeheer en het minderhedenbe
leid. Wat de huisvesting betreft, daarin
verschilt het CDA-programma in niets
van dat van de PvdA: nieuwe bouwplaat
sen alleen in de directe nabijheid van de
grote steden, zoveel mogelijk huizen in de
stad zelf bouWen en oude huizen en wij
ken weer zo goed mogelijk opknappen.
Winingbouw in de Bollenstreek is onge
wenst, omdat anders de hoeveelheid cul
tuurgrond nog verder terugloopt.
Ook wat het milieu betreft heeft het CDA
het een en ander op zijn verlanglijstje. De
partij vindt dat er provinciale plannen
moeten komen voor de verwijdering van
achtereenvolgens autowrakken, zieken-
huisafval, bouw- en sloopafval en zuive
ringsslib. Al verontreinigde gebieden,
waar er heel wat van te vinden zijn in de
provincie, moeten schoongemaakt, zo staat
in het verkiezingsprogramma.
Over minderheidsgroeperingen schrijft
het CDA in het verkiezingsprogramma te
wensen „dat ze deelgenoot kunnen zijn
van het leef- en cultuurpatroon in Zuid-
Holland". De christen-democraten vervol
gen deze zin met „Voor zover deze groe
pen dit wensen, wordt bij het provinciaal
woningbouwbeleid dan ook hun recht op
zelfstandige huisvesting gehonoreerd".
De heer Ir. M. Houtman, lijstaanvoer
der van de Staatkundig Gerefor
meerde Partij.
De heer C. Tilanus, aanvoerder van
de gezamenlijke lijst van de Pacifis
tisch Socialistische Partij, de Com
munistische Partij Nederland en de
Politieke Partij Radicalen.
De heer R. Poppe, lijstaanvoerder
van de Socialistiese Partij.
De heer H. Roffel, aanvoerder van
de gezamenlijke lijst van de Refor
matorische Politieke Federatie en
het Gereformeerd Politiek Verbond.
LEIDEN Als tuinders in de Bol
lenstreek en Aar- en Veenstreek
kassen nodig hebben, moet daar zo
veel mogelijk aan tegemoet geko
men worden. Dat stelt de VVD in
het verkiezingsprogramma voor
Provinciale Staten van Zuid-Hol
land. De werkgelegenheid kan op
peil gehouden worden door een
verdubbeling van het aantal hecta
res bedrijfstereinen. In het streek
plan Zuid-Holland-West staan nu
160 ha bedrijfsterreinen opgeno
men, de VVD vindt dat dat er 320
moeten worden.
De VVD spreekt zich niet uit over de
plaatsen waar de tienduizenden woningen
die deze provincie nodig heeft gebouwd
moeten worden. De opstellers van het
partijprogramma volgen wel het in de
programma's van CDA en PvdA voorko
mende standpunt, dat de grote steden niet
de dupe mogen worden van het vertrek
van de inwoners naar de groeigemeenten.
Stadsvernieuwing is daarom erg belang
rijk. Daarnaast weet de VVD al wel waar
niet gebouwd moet worden. Dat is in die
gebieden waar het belang van de tuinders
geschaad zal worden als wel gebouwd
wordt.
Een van de andere hoofdpunten uit het
VVD-programma is het milieubeheer.
Volgens de liberalen wordt er momenteel
nog teveel verantwoordelijkheid op dat
gebied afgeschoven. Als voorbeeld noem
de de lijsttrekker van deze partij de gang
van zaken rond het verontreinigde bag
gerslib uit de haven van Rotterdam, waar
van iedereen vindt dat het niet in zee ge
stort kan worden, maar dat niemand in de
Mevrouw I. Günther, lijstaanvoerd-
ster van de Volkspartij voor Vrijheid
en Democratie.
buurt wil hebben. De VVD pleit daarbij
voor de aanleg van het zogenaamde Sluf
terplan, een ten zuidwesten van de Maas
vlakte gelegen eiland waar twintig jaar
lang dat verontreinigde slib kan worden
gestort. De spreiding van de rijksdiensten
is een ander punt in het VVD-program
ma. De VVD gaat ervan uit dat van Zuid-
Holland met zijn ongeveer 80.000 werklo
zen niet verwacht mag worden dat de
provincie duizenden banen naar het noor
den en zuiden laat gaan. „Dat is verplaat
sing van het ene werkgelegenheidspro
bleem naar het andere", aldus de VVD.
LEIDEN D'66 komt in zijn ver
kiezingsprogramma terug op een
oude wens: de bebouwing van de
Broek en Simontjespolder in Lei
den. Woningen zouden langs de
Schiphollijn ter hoogte van de Me
renwijk gebouwd moeten worden.
De bouwlocatie LeiNo (Leidschen-
dam-Nootdorp) mag van de partij
daarentegen niet beginnen voor ze
ker is dat de woningen goedkoop en
goed bereikbaar zullen zijn. Wo
ningbouw moet betaalbaar zijn, vin
den de democraten. Daarom geven
zij voorkeur aan de bebouwing van
open plekken in de steden.
Het programma van de democraten telt
voor deze verkiezingen vier prioriteiten,
die liggen op het terrein van het milieu,
minderheidsgroeperingen, woningbouw
en werkgelegenheid. Twee daarvan, mi
lieu en werkgelegenheid, lijken zo op het
eerste gezicht tegenstrijdig aan elkaar te
zijn. Volgens D'66 moet bij de beoordeling
van een vestigingsaanvraag van een
nieuw bedrijf altijd naar de milieugevol
gen gekeken moeten worden. Er moet
geëist worden dat een bedrijf gebruik
maakt van de beste technische mogelijk
heden om de milieugevolgen te beperken.
Als dat consequent wordt uitgevoerd, hoe
ven economie en werkgelegenheid elkaar
niet te bijten, vindt D'66. Deze partij
meent dat een streng milieubeleid, met de
eis dat de bedrijven gebruiken maken van
de beste technologie, ook een gunstig ef-
De heer F. Pleters, lijstaanvoerder
van Democraten '66.
fect heeft op de werkgelegenheid, omdat
er dan bedrijven zijn, die hierdoor gesti
muleerd, zich daarin gaan specialiseren.
Andere regionale puntjes uit het program
ma: het recreatiegebied De Vlietlanden en
Geerpolder (tussen rijksweg 4 en de Vliet)
kan minder grootschalig worden opgezet
en de varende recreatie moet onderdeel
gaan vormen van het streekplan. Dat wil
D'66 bereiken door een betere onderlinge
bereikbaarheid van De Kaag, Brasem en
Westeinder te verzorgen. Ook vindt D'66
dat nieuwe stations aangelegd moeten
worden bijvoorbeeld bij Sassenheim en
Leiden-noord en dat de treinverbinding
Leiden-Alphen verbeterd moet worden.
DEN/STREEK Ver-
Uende mensen uit de re-
Leiden, Alphen aan den
en de Bollenstreek heb-
zich kandidaat gesteld
het provinciaal bestuur
üjn door hun partij ook ge
in op de lijst. Voor de
IA zijn dat: mevrouw M.E.
fnans (Voorhout), A. de
g (Leiden), mevrouw A R.
den Broek-Westerink
Ikenburg), mevrouw G.
Henstra-Bruigom (Sassen
heim), C.A.L. van der Zalm
(Warmond), mevrouw C.A.
Kerlings-Simons (Leiden),
T.H. Roes (Leiden), H. Lodder
(Leiden), T. van Rij (Leiden),
P.J. den Hartog (Voorschoten),
mevrouw A. de Haas-Krom
hout (Rijnsburg), A. Eveleens
(Voorschoten) en J.H. Haas
noot (Katwijk).
Voor het CDA zijn dat: J.W.
Hekkelman (Leiderdorp),
P.G.J Bakker (Voorschoten),
mevrouw L.T.M. Offringa-
Knibbe (Voorschoten), me
vrouw MM. Koxkhoorn-Pa-
penhove (Leiden) en mevrouw
E.N. van Dee (Leiden), J.G.
Westmaas (Alphen), mevrouw
M C. van Akkeren-Straathof
(Leiden), TT. Wind (Leiden),
B.M.M. Kortekaas (Lisse),
N.Ph. Geelkerken (Leiden), M.
De Klerk Wolters (Voorscho-
De VVD-streekgenoten op de
provinciale lijst zijn: Th.F.J.
Jansen (Noordwijk), mevrouw
C.M. Voermans-Neleman
(Voorschoten), H. Minekus
(Alphen), S.A.C. Begeer (Voor
schoten), mevrouw A.A. van
der Most-de Ridder (Nieuw
koop), H.J. Willpmsen (Voor
schoten) en A.C. Renooij
(Rijnsburg)
Bij de volgende partij, D'66,
staan de volgende streekmen-
sen: C.Th. Smit (Zoeterwoude),
H.L. Blok-Meenhorst (Oegst-
geest), H.A.C. van Woerden
(Alphen), J. Wessel (Oegst-
feest), J. Pool (Leiderdorp),
'.E. van der Heiden (Leiden),
M.H. Kuyper (Noordwijker
hout) en A. van Geest (Al
phen). Op de SGP-lijst staan
twee mensen uit de streek: ir.
M. Houtman (Leiden) en H.
Nieuwenhuis (Lisse).
De lijst van PSP, CPN en
PPR zijn de regionale kandi-'
daten: J.P.R.M. Steegh (Lei
den), C.J. van Laren (Leiden),
mevrouw M.D. van Putten
(Leiden), mevrouw A.J.W.
Wijling-Schellingerhout
(Voorhout), J.M. Brands (Lei
den), mevrouw A. Bertram
(Noordwijk), F. van Oosten
(Leiden), A.B. Hof f mans
(Noordwijkerhout), R.W.H
Mommaas (Leiderdorp), W.H
Schelvis (Noordwijk) en P.J.A.
de Ridder (Noordwijk).
Op de SP-lijst wordt de streek
vertegenwoordigt door drs.
K.T.M. Vergeer (Leiden), drs.
G.W.A.M. Harmes (Alphen),
mevrouw P.L. de Zwart-Hon-
ders (Voorschoten), F.M.M
Sueters (Sassenheim), J.P
Bronkhorst (Leiden) en me
vrouw J.M.W. Koppers-Wen-
tink (Leiden). De laatste lijst,
die van de RPF en GPV,
heeft als streekvertegenwoor-
digers: W. Iestra (Voorscho
ten), mr. M de Blois (Leiden),
mevrouw M. Boelema-Tillema
(Leiden), J.C. van der Graaf
(Rijn|burg), D Oudshoorn
(Rijns^urg) en W. van Egmond
(Rijnsbvyrg)