WEGWIJS
Geen paniek
bij slippen
AUTOBEDRIJF VLASVELD TOYOTA
Jeep opnieuw
terrein winnaar
TOYOTA
Malaise trekt sporen en scheuren in secundaire wegen
lercd
(«I
."OvÖTA
HAARLEMMERWEG 49A - LEIDEN - TEL. 071-134689 (naast Groenoordhallen).
LEIDSE COURANT VRIJDAG 12 MAART 1982 Pi
DE TWEEDE JEUGD VAN EEN „BLITSKIKKER"
Een „blitskikker" uit Nederland.
De jeep is na ruim veertig jaar aan zijn
tweede jeugd begonnen. In z'n jonge jaren
een „oorlogszuchtig" terreinoverwinnaar
nu een rage onder een grote groep „blits-
kikkers". Autorijders dus die meer naar de
buitenkant dan naar comfort, nut of prakti
sche geschiktheid van hun vervoermiddel
kijken. En aangezien er in Nederland vrij
wel geen terrein te vinden is, waar deze-
jeeps echt tot hun recht komen, moet de
terreinwagen het bijna geheel van z'n ui
terlijk hebben. Het principe van de jeep is
niet veranderd, wel de aantallen: toen mil
joenen van één type, nu duizenden van
tientallen merken.
De Amerikaanse legerleiding had aan het
begin van de Tweede Wereldoorlog grote
behoefde aan een voertuig dat niet voor
een gat te vangen was. De opdracht om
zo'n alleskunner te ontwerpen ging naar
een Amerikaans automobielfabriekje met
de allang in de geschiedboeken verdwenen
naam Bantam. Het voertuig moest niet al
leen op de weg goed uit de voeten kunnen,
maar ook het allerzwaarste terrein niet
schuwen. De krachtpatser moest dus overal
inzetbaar zijn. In het Engels heet dat Gene
ral Purpose. En aan de afkorting van die
woorden G P, uit te spreken als Dzjiepie,
dankt de jeep zijn naam.
Die eerste wagen is afgeleid van de be
roemde vooroorlogse Austin BMW Dixie 3-
15. Als spoedig bleek dat dit fabriekje zo'n
grote opdracht en in de aantallen die ge
vraagd werden nooit aankon. De pro-
duktie werd toen in handen gegeven van
Ford en Willys. In korte tijd werden er
miljoenen van deze jeeps geproduceerd. Die
oorspronkelijke oorlogsjeeps waren bijna
niet kapot te krijgen. Nu, veertig jaar later
rijden er nog heel wat van die oudjes rond.
Veel oud-militairen waren zo verkikkerd
op hun jeep, dat ze ook na de oorlog nog
maar al te graag „particulier" zo'n vervoer
middel wilden hebben. Er kwamen minder
„oorlogszuchtige" uitvoeringen voor in de
plaats. De „oerversie" is verder ontwik
keld, maar vele fabrikanten hebben het
principe vierwielaandrijving en hoog op
de poten in hun modellengamma opge
nomen
Terreinwagens
Vooral de laatste tien jaren is er weer een
enorme opleving in de bouw en verkoop
van jeeps ontstaan. Het is trouwens beter
om niet meer van jeeps, maar van terrein
wagens te praten.
In zijn oorspronkelijk vorm was het dus
een allround-transport-voertuig bij de
krijgsvoering, daarna bij expedities in on
herbergzame streken of bij Pool-onderzoe-
ken. Momenteel worden vierwiel aangedre
ven terreinvorsers meer voor vreedzame
doeleinden gebruikt.
De eerste „particuliere"gebruikers van deze
voertuigen hadden een voornamelijk zake
lijke belangstelling in deze werkpaarden.
Intussen zijn terreinwagens uitgegroeid tot
zwaarwichtig speelgoed voor mannen en
vrouwen; veelal omdat zij geloven daardoor
stoerder over te komen.
Reden voor bijna alle automobielmerken
om ook die groep van kopers zo'n auto te
bieden. Geen wonder, dat met de groeiende
belangstelling voor deze terreinwagen al
spoedig de wens naar luxere en nog in
drukwekkender uitrustingen werd geuit.
AMC-jeep
Op dit punt waren de Amerikanen de Eu
ropeanen en de Japanners een stapje te
vlug af. De rechtstreekse afstammeling van
de „oorlogsjeep", de AMC-Jeep, werd in het
land van de onbegrensde mogelijkheden
niet alleen qua uiterlijk, maar zeker ook
motorisch tot het bijna potsierlijke toe op
getuigd.
Verchroomde uitlaten, speciale brede vel
gen, zware terreinbanden en zware zoge
naamde Poolbars moesten verbergen of
misschien compenseren dat de tijd voor
werken in het terrein voorbij is.
Omdat deze voertuigen een flink
tje aan het stuur hebben hang
vraag naar wat beter te betalen
nam hebben vrijwel alle Japans
een betaalbaar alternatief op de i
bracht.
Suzuki-jeep
Vooral deze voertuigen hebben c
dige stoot gegeven aan de popula
de terreinwagens. Een van de k
de Suzuki-jeep. Niet alleen de klei
wens ook de goedkoopste
13.000 gulden ben je al bezitter va
retje en met het lichtste moto
wijl toch de prestaties niet gering
Zelfs de steilste hellingen wordei
kleine Japannertje met gemak
Als niet met vierwielaandrijving
reden, dan werken alleen de ach
De versnellingsbak heeft vier I
gen, die door een tussenbak
„laag" gebruikt kunnen worden.
Is de Suzuki meer als „blitskikke
anders is dat bijvoorbeeld bij "I
Toyota Landcruiser heeft het du
mogen ten opzichte van de Suzuk
dus echte jeep-prestaties.
Het prijskaartje van zo'n Land
heel wat draaglijker dan van
kaanse of Europese jeeps. Voor j
gulden kan het zware terrein woi
zocht. En dat is nu precies de mo
van de terreinveroveraars,
woest terrein meer te vinden in I
waar je met deze voertuigen maj
Aannemende dat de meeste kcj
deze aandachtvragers meer voor I
boetiekjes rondrijden dan in hetj,
rein te vinden zijn, gaat de j
naar het uiterlijk dan naar de
Om in zo'n wagen te toeren moe"
comfort worden opgeofferd. Maa
vang van deze rage in ogenschou£
heeft de „stoere chauffeur" dit^I
voor over.
De bezuinigingen van de over
heid op de aanleg en het on
derhoud van wegen heeft veel
wegenbouwers in ons land in
de kou gezet. Een aantal we
genbouwers kampt met een
groot tekort aan opdrachten.
Intussen is het wegdek van
veel secundaire wegen sterk
verwaarloosd. Volgens de Ne
derlandse Vereniging van We
genbouwers zal het niet lang
meer duren of de verkeersvei
ligheid komt in gevaar. Nu al
vertonen veel wegen gaten,
scheuren en sporen waarin
dan water blijft staan.
De Nederlandse Vereniging
voor Wegenbouwers heeft al
meermalen de noodklok ge
luid in Den Haag. Momenteel
zijn bijna 13.000 mensen in de
wegenbouw werkloos. Dat is
twintig procent van alle werk
nemers in deze sector en twee
maal zoveel als het landelijk
gemiddelde. Minister Zeeval-
king van Verkeer en Water
staat is dan ook verzocht min
stens 500 miljoen aan opdrach
ten te verstrekken voor de
wegenbouw. „Dit jaar zal het
diepste dal worden bereikt.
Dieper zakken kunnen we
haast niet", zegt algemeen se
cretaris H. Praktiek van de
vereniging.
Volgens een woordvoerder
van de Koninklijke Stevin
Wegenbouw zijn het vooral de
kleinere wegenbouwers die nu
in de problemen komen. Grote
wegenbouwbedrijven zijn min
der gevoelig voor de situatie in
Nederland, omdat ze ook in
het buitenland opereren. „Een
klein bedrijf dat zich alleen
bezig houdt met de aanleg van
nieuwe wegen in ons land,
hoeft de eerste paar jaar niet
veel opdrachten meer te ver
wachten. Deze wegenbouwers
zullen daarom moeten innove
ren. Zo hebben wij een goed
lopende afdeling die asfalt
maakt, speciaal voor het ver
harden van boerderij-erven".
Volgens een woordvoerder
van de Nederlandse Basalt
Maatschappij zal ook hét parti
culiere vervoer alras de gevol
gen ondervinden van het sterk
teruggelopen aantal bouwop
drachten voor de aanleg van
wegen. „Er moet een k
oplossing gevonden worden
voor de verkeersknooppunten,
want files zijn duur. Denk jj
maar aan de mensen die door jj
een file te laat op hun werkh
komen. Bovendien blijft dek
motor tijdens het wachten H
draaien, dat -kost heel wat". h
Bij de NBM verwacht men B]
overigens dat veel wegenbou-ri
wers uit bezuinigingsoverwe-f
gingen de voorkeur zullen!
gaan geven aan betonnen we-p
gen, zoals die vroeger al aan-k
gelegd werden.
OOK HIER: VOORKOMEN IS
BETER DAN GENEZEN
Onwennig zitten ze achter het
stuurStraks de handrem
aantrekken en dan de raadge
vingen van de instructeur op
volgen. Voorzichtig rijden ze de
baan op en dan moet het gebeu
ren. De snelheid is laag, want je
weet maar nooit wat er kan ge
beuren. Pas als er enkele slips
zijn gemaakt is de angst ver
dwenen. De mannen van de
rijkspolitie hebben de eerste
technieken na een paar uur on
der de knie. Zij weten nu wat ze
moeten doen als ze in een slip
raken. „Je raakt over je angst
heen en dat is het belangrijkste
van deze ochtend", zegt cursist
Herman Nieuwenhuis van de
landgroep Doorn. „Ik weet, het
is een stoomcursus maar dat
neemt niet weg dat ik er wel
degelijk het een en ander heb
geleerd".
De slipschool van de rijkspolitie in
het Betuwse Enspijk werkt in de eer
ste plaats aan het voorkomen van on
gevallen. Door bewust auto te rijden,
dus tijdig te reageren, waardoor men
de tijd heeft onverwachte acties van
het voertuig op te vangen. Verder
dient men de snelheid aan te passen
aan de steeds wisselende omstandig
heden en dit vooral tijdig te doen.
Daarnaast is het noodzakelijk om de
staat van de auto in de gaten te hou
den. Banden, veren en belading spe
len een belangrijke rol met betrek
king tot het wegcontact-gevoel. Ten
slotte wijzen de instructeurs er op dat
men vooruit moet leren kijken, te an
ticiperen om het verrassingselement
tot het uiterste te beperken.
Gulden regels die niet alleen opgaan
voor politiemensen maar ook voor de
„gewone" automobilist. Toch is het
niet altijd mogelijk een slip te vermij
den. De factor mens speelt de hoofd
rol. De meeste ongevallen bij slippar
tijen zijn immers te wijten aan men
selijk falen. Aanpassing bij slechte
weersomstandigheden is dan ook een
hoofdzaak. De kans om op een nat
wegdek bij een ongeval betrokken te
raken is meer dan tweemaal zo groot
als op een droge weg. Inzittenden
van personenwagens hebben op een
nat wegdek een driemaal zo grote
kans op een ongeval.
Corrigeren
Een slip ontstaat als er onvoldoende
weerstand is tussen banden en weg
dek om de op het voertuig werkende
krachten over te brengen. Er ontstaat
dan een voorwiel- of een achterwiel
slip of een combinatie van deze twee.
Onjuist gebruik van de koppeling, te
fel remmen, te snel optrekken, te
snel sturen, een te hoge (bocht) snel
heid zijn de meest voorkomende oor
zaken van een slippartij.
Voordat ze de slipbaan op gaan krij
gen de cursisten een pakket instruc
ties mee om een ontstane slip te cor
rigeren. Zo moet het gaspedaal zoda
nig worden ingedrukt, dat de accele
ratie van het voertuig overeenkomt
met de wegreactie. Ten tweede is het
ontkoppelen, schakelen, koppelen en
gasgeven van groot belang. Men
dient dat zodanig te doen dat van de
bediening van deze onderdelen geen
onnodige accelererende of remmende
werking uitgaat.
Omdat een voertuig met geblokkeer
de wielen niet .richtingvast en niet
bestuurbaar is moeten de remmen op
die manier worden aangesproken, dat
de wielen nog juist blijven draaien.
Daardoor wordt de remweg kort ge
houden en kan men het voertuig blij
ven besturen. Vooral het laatste is
een moeilijke zaak. Pompend rem
men is een alternatief maar de rem
weg is dan langer en de besturing is
alleen mogelijk in de fase dat er niet
geremd wordt.
Instructeur Piet Donselaar: „Wij wij
zen op al deze punten. Bovendien
drukken we de cursisten op het hart,
vooral niet in paniek te raken. Van
daar dat er nogal wat tijd wordt uit
getrokken om dit alles uit te probe
ren. Theoretische kennis is van groot
belang maar het is de praktijk die het
moet doen. Tijdens deze stoomcursus
bekijken wij of ze het in de vingers
hebben. Aan het eind van deze cur
sus legt men een soort test af. Zakken
ze, dan komen ze in korte tijd weer
terug om het over te doen".
Witpetten
Rijvaardigheid staat overigens hoog
in het vaandel van de rijkspolitie ge
schreven. Piet Donselaar: „Onze basis
is het korpsrijbewijs. Solliciteert ie
mand van een landgroep nu bij de
verkeersdienst dan krijgt hij een nog
veel uitvoeriger pakket. Daarin is
ook een slipcursus opgenomen die
zwaarder is dan de stoomcursus. Ie
mand die bij een arrestatieteam
werkt wordt nog eens extra aan zwa
re eisen onderworpen. Onze specialis
ten hebben dan ook een hoog peil
van autorijden. Iedereen die in een
witte Ford of Porsche rijdt heeft een
hoogwaardige opleiding achter de
rug. Wij noemen ze de „Witpetten".
Wat de rijkspolitie in zijn totaliteit
betreft, kan ik zeggen dat het peil
aanzienlijk verbeterd kan worden.
Lang niet iedereen die in het bezit is
van een korpsrijbewijs heeft een slip
cursus gehad. Mensen die pas begin
nen en zij die het langst in dienst zijn
komen als eersten in aanmerking. De
groep die daar tussen zit moet vaak
lang wachten. Er is sprake van een
grote achterstand maar die zijn we
nu in een redelijk snel tempo aan het
inlopen. Vroeger nam een slipcursus
een hele dag in beslag. Dat is nu te
ruggebracht tot een opleiding van
een halve dag. Ik spreek nu over de
mensen die bij de landgroepen gaan
werken. Specialisten krijgen een veel
uitvoeriger pakket. Die opleidingen
duren drie maanden met ruim aan
dacht voor het slippen".
„Zelf heb ik deel uitgemaakt van de
landgroep Wijk bij Duurstede waar
ik mijn korpsrijbewijs heb gehaald.
Daarna heb ik praktijk opgedaan bij
de Verkeersgroep. Vervolgens heb ik
gesolliciteerd als instructeur bij de
verkeersschool. Daar heb ik een op
leiding gekregen met belangrijke on
derdelen als voertuigenkennis en di
dactiek. Alle opleidingen die door de
verkeersschool worden verzorgd
moeten wij onder de knie hebben.
Zowel de opleidingen die betrekking
hebben op auto's als die op motoren.
Dat brengt uiteraard een grote ver
antwoordelijkheid met zich mee. Wij
zijn dan ook vrij streng. Rijdt iemand
die tot specialist wil worden opgeleid
niet goed genoeg, dan gaat hij terug
naar de landgroep".
Pluspunt
Momenteel zijn er bij diverse land
groepen nog zo'n 5000 mensen die
nog geen bezoek hebben gebracht
aan de Betuwse slipbaan. De school
in Enspijk is een dependance van de
verkeersschool in De Bilt. Herman
Nieuwenhuis (27) van de landgroep
Doorn heeft acht jaar moeten wach
ten op zijn eerste sliplessen. Herman:
„Natuurlijk had ik dit al veel eerder
willen doen, maar je weet dat er een
achterstand is. Wij rijden bijvoor
beeld met mensen, die het korpsrijbe
wijs nog moeten halen. Zij rijden mee
onder onze verantwoordelijkheid.
Zakt nu iemand voor het korpsrijbe
wijs, dan gaat hij een week naar de
verkeersschool en tijdens die oplei
ding krijgt hij ook les in slippen".
„Vaak heeft zo iemand dan eerder
een slipcursus achter de rug dan ie
mand die al jaren bij de baas werkt.
Zo'n stoomcursus die ik nu heb gehad
is een goeie zaak. Op zich te kort
maar dat kan nu eenmaal niet an
ders. .Tijdens de cursus ga je steeds
harder rijden. Je raakt zoals gezegd je
angst voor het onbekende kwijt. En
dat is het grote pluspunt".
Instructeur Donselaar: „Een dergelij
ke cursus kan een mensenleven red
den. Zowel voor mensen die bij de
rijks- en gemeentepolitie werken als
voor burgers. Helaas is het percenta
ge burgers dat een cursus heeft ge
volgd erg klein. Er zijn prima bur-
gerslipscholen. Je krijgt een oplei
ding van een dag voor een bedrag
van ongeveer 250 gulden. Op zich
vrij veel geld maar als je weet dat
een klein deukje al veel meer kost
dan valt het best mee. Een slipcursus
is het geld dubbel en dwars waard. Je
leert bewuster te rijden. Je moet ei
genlijk spreken van een anti-slipcur
sus. Je leert te onderkennen waar het
gevaar zit. Ik kan iedereen een slip
cursus aanraden. Het kan een zaak
zijn van levensbelang".
DAVID LEVIE
Aanpassing bij slechte weersomstandigheden is een hoofdzaak.-
u bent van
tijdens rtl
harte
onze
welkom
Show op
13 en
17
19
20
maart
a.s-
